Protokół przekazania (powierzenia) mienia

Wypełnij

Podstawą przejęcia odpowiedzialności za powierzone mienie jest umowa o jego przekazaniu – powierzeniu oraz ustalenie stanu przejętego sprzętu – odbywające się czy to w formie protokołu czy to w formie wskazania stanu mienia w treści umowy.
Brak ustalenia stanu mienia w momencie jego przekazania powoduje, że co do zasady przyjmujący godzi się, że przekazany przedmiot jest sprawny, kompletny i zdatny do użytku a tym samym ponosi odpowiedzialność za wady, które powstaną w trakcie używania, których nie wprowadził do protokołu. W efekcie wyłącznie poprawne skontrolowanie stanu udostępnianego mienia daje możliwość zabezpieczenia się przed wadami widocznymi, o których można było wiedzieć w chwili jego przejęcia.
Co do zasady przyjmujący nie powinien ponosić odpowiedzialności za wady ukryte, umowa może jednak taką odpowiedzialność na niego przenieść. W zapisach umowy powinno być zatem wskazane, czy odpowiedzialność przejmowana jest na zasadzie winy, czy na zasadzie ryzyka. Ta sama zasada dotyczy niezawinionej utraty mienia, np. .w wyniku kradzieży czy siły wyższej, której przyjmujący mienie nie mógł przewidzieć (np. przepięcie elektryczne, pożar).
Protokół zdania i odbioru mienia rodzi zatem podstawowe skutki w zakresie odpowiedzialności – przy ujawnianiu wad mienia. Strony mogą przewidzieć trzy formy klauzul związanych z odpowiedzialnością za ujawnione wady – karę umową, odpowiedzialność na zasadach wynikających z kodeksu cywilnego lub odpowiedzialność kodeksową rozszerzoną lub ograniczoną.  
W zakresie kary umownej przepisy stanowią, że można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy (kara umowna). Dłużnik nie może bez zgody wierzyciela zwolnić się z zobowiązania przez zapłatę kary umownej.

W przypadku odpowiedzialności kodeksowej wskazane jest, że dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli ze szczególnego przepisu ustawy albo z czynności prawnej nie wynika nic innego, dłużnik odpowiedzialny jest za niezachowanie należytej staranności.

Przy wykonywaniu zobowiązania na przyjmującym mienie ciążyć może zatem powinność dołożenia należytej staranności, chyba że z przepisów ustawy albo z czynności prawnej wynika co innego. Zmiana okoliczności wynikających z takiej zasady możliwa jest na podstawie umowy między stronami. Mogą one wprowadzić surowszą odpowiedzialność dłużnika (np. na zasadzie ryzyka), jak również ją złagodzić, przyjmując, że obciąży go tylko wina umyślna lub rażące niedbalstwo