Wyrok WSA w Łodzi z dnia 27 lutego 2025 r., sygn. III SA/Łd 94/25

Dnia 27 lutego 2025 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi – Wydział III w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Małgorzata Kowalska, Sędziowie Sędzia WSA Ewa Alberciak, Sędzia WSA Paweł Dańczak (spr.), , Protokolant asystent sędziego Krystyna Adamczewska-Reguła po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 lutego 2025 roku sprawy ze skargi P. P. na uchwałę Rady Miejskiej w U. z dnia 11 grudnia 2024 roku nr X/76/24 w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu radnego z powodu naruszenia ustawowego zakazu łączenia mandatu radnego z prowadzeniem działalności gospodarczej z wykorzystaniem mienia komunalnego gminy. oddala skargę.

Uzasadnienie

Rada Miejska w U. (dalej: rada), działając na podstawie art. 383 § 1 pkt 5, § 2 i § 6 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. - Kodeks wyborczy (Dz. U. z 2023 r. poz. 2408, z 2024 r. poz. 721, poz. 1572, dalej: k.w.) w związku z art. 18 ust. 2 pkt 15, art. 24f ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2024 r. poz. 1465, poz. 1572, dalej: u.s.g.), 11 grudnia 2024 r. podjęła uchwałę nr X/76/24 w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu radnego Rady Miejskiej w U. P.P. (dalej: radny, skarżący) z powodu naruszenia przez niego ustawowego zakazu łączenia mandatu radnego z prowadzeniem działalności gospodarczej z wykorzystaniem mienia komunalnego Gminy U.

W uzasadnieniu powyższej uchwały stwierdzono, że zgodnie z art. 24f ust. 1 u.s.g. radni nie mogą prowadzić działalności gospodarczej na własny rachunek lub wspólnie z innymi osobami z wykorzystaniem mienia komunalnego gminy, w której radny uzyskał mandat, a także zarządzać taką działalnością lub być przedstawicielem czy pełnomocnikiem w prowadzeniu takiej działalności. Radny na podstawie złożonej oferty z 17 września 2024 r., określającej przedmiot oferowanej usługi i koszt jej realizacji, 18 września 2024 r. zrealizował na rzecz Gminy U. odpłatną usługę rozbudowy systemu TV HD w budynku Świetlicy Wiejskiej w B. (dalej: świetlica). Następnie wykonanie tych prac zgłosił pracownikowi Gminy 24 września 2024 r., składając w tym samym dniu pisemnie zestawienie wykonanych prac oraz określając ich wartość w celu potwierdzenia odbioru i umożliwienia wystawienia faktury VAT. Zdaniem Rady, na skutek faktycznych działań podjętych przez radnego i aprobaty tych działań przez personel placówki komunalnej, doszło do zawarcia dorozumianej umowy obejmującej wykonanie przez radnego rozbudowy systemu CCTV w budynku świetlicy (art. 60 oraz art. 65 § 1 i 2 kodeksu cywilnego). Do zawarcia umowy doszło w sposób dorozumiany poprzez złożenie opisanej oferty 17 września 2024 r. i jej wykonanie w całości 18 września 2024 r. Taki sposób rozumienia tych czynności został ponownie potwierdzony przez radnego 24 września 2024 r., gdzie przedstawił gminie zestawienie wykonanych prac i wartość należnego wynagrodzenia. Zgodnie z danymi figurującymi w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (dalej: CEIDG) radny figuruje jako czynny przedsiębiorca prowadzący od 2006 r. działalność gospodarczą pod firmą Ax. P.P., NIP [...], REGON [...]. Korespondencja związana z ofertą złożoną przez radnego oraz zestawienie wykonanych prac opatrzone są wskazaną firmą (Ax. P.P.). W ocenie rady na skutek podjętych działań radny w sposób dorozumiany zawarł z gminą i wykonał na rzecz Gminy U. odpłatną usługę polegającą na rozbudowie systemu CCTV w budynku świetlicy. Zdaniem rady powyższe uzasadniało wyczerpanie hipotezy art. 24f ust. 1 u.s.g., a w konsekwencji podjęcie przez Radę Miejską w U. uchwały w przedmiocie wygaśnięcia mandatu radnego, stosownie do art. 385 § 1 pkt. 5 i § 6 k.w. Jak wskazuje orzecznictwo NSA hipoteza art. 24f ust. 1 u.s.g. obejmuje wszelkie formy prowadzenia działalności gospodarczej przez radnego z wykorzystaniem mienia komunalnego gminy, co obejmuje również przypadki, gdzie dochodzi nawet do jednorazowego świadczenia odpłatnej usługi na rzecz gminy. Rada uzupełniająco wskazała, że radny po zaistnieniu opisanych zdarzeń oraz aktualizacji opisanych skutków prawnych, jakie z tego wynikają, skierował do gminy kolejne oświadczenia, w których kolejno wycofał swoją ofertę (25 września 2024 r), a następnie złożył oświadczenie o przekazaniu darowizny (14 i 15 października 2024 r.). W ostatnim piśmie z 13 listopada 2024 r. złożył kolejne oświadczenia, obejmujące informacje o podtrzymaniu darowizny oraz prośbę o wyznaczenie terminu demontażu przekazanej przez radnego w drodze darowizny wykonanej rozbudowy systemu CCTV. Zdaniem Rady powyższe oświadczenia składane przez radnego, zmierzały do uchylenia się od skutków naruszenia zakazu z art. 24f ust. 1 u.s.g., były pozbawione jakichkolwiek skutków prawnych, miały bowiem miejsce już po złożeniu oferty i wykonaniu umowy zgodnie z tą ofertą (art. 61 § 1 kodeksu cywilnego). Rada wyjaśniła, że norma art. 24f ust. 1 u.s.g. również nie przewiduje możliwości uchylenia się przez radnego od skutków naruszenia określonego tam zakazu. Tym samym wystąpienie opisanych zdarzeń prowadziło do wyczerpania dyspozycji art. 385 § 1 pkt 5 i § 6 k.w., czyli wygaśnięcia mandatu radnego, co wymagało podjęcia przez Radę Miejską w U. stosownej uchwały w tym zakresie.