Od kwietnia wzrosło jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy
Osoba ubezpieczona, która na skutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej doznała stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, ma prawo do jednorazowego odszkodowania. Od 1 kwietnia 2025 roku za każdy procent uszczerbku na zdrowiu ZUS wypłaci 1636 zł.
Wypadki przy pracy. Procedury i świadczenia »»»
O jednorazowe odszkodowanie z ZUS-u mogą ubiegać się osoby objęte ubezpieczeniem wypadkowym, które w wyniku wypadku przy pracy lub choroby zawodowej doznały uszczerbku na zdrowiu. W niektórych sytuacjach możliwe jest otrzymanie odszkodowania nawet dwukrotnie, jeśli stan zdrowia pogorszył się o co najmniej 10 proc. i jest następstwem wcześniejszego wypadku przy pracy lub choroby zawodowej. Prawo do odszkodowania przysługuje również uprawnionym członkom rodziny ubezpieczonego, który zmarł w wyniku wypadku przy pracy lub choroby zawodowej.
Zdarzają się również wyjątkowe sytuacje, w których ZUS wypłaca odszkodowanie osobom, za które nie jest odprowadzana składka wypadkowa. Dotyczy to na przykład ucznia, który uległ wypadkowi podczas lekcji wychowania fizycznego. W takiej sytuacji wypłata odszkodowania zależy od tego, czy w wyniku wypadku zostanie orzeczona całkowita niezdolność do pracy. Jeśli lekarz orzecznik ZUS ustali jedynie uszczerbek na zdrowiu, bez stwierdzenia całkowitej niezdolności do pracy, ZUS nie wypłaci odszkodowania. Wypadki w szczególnych okolicznościach dotyczą nie tylko uczniów, ale także ławników w sądzie czy wolontariuszy.
Jak uzyskać jednorazowe odszkodowanie z ZUS
Żeby otrzymać jednorazowe odszkodowanie, trzeba złożyć wniosek do ZUS:
- bezpośrednio (przedsiębiorcy lub inni płatnicy składek) albo
- za pośrednictwem pracodawcy (pracownicy).
Po zakończeniu leczenia i rehabilitacji ubezpieczony składa wniosek o jednorazowe odszkodowanie, dołączając zaświadczenie o stanie zdrowia (druk OL-9) oraz dokumentację medyczną do swojego płatnika składek, na przykład pracodawcy lub zleceniodawcy. Następnie płatnik składek gromadzi niezbędne dokumenty i przekazuje je w całości do ZUS. Lekarz orzecznik lub komisja lekarska ZUS ocenia stopień uszczerbku oraz jego związek z wypadkiem. Przyznanie lub odmowa przyznania tego świadczenia oraz ustalenie jego wysokości odbywa się na podstawie decyzji ZUS. Zakład wydaje tę decyzję w ciągu 14 dni od uprawomocnienia się orzeczenia Lekarza orzecznika, w ciągu 14 dni od wydania orzeczenia przez komisję lekarską ZUS lub wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do podjęcia decyzji. Następnie ZUS wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni od dnia wydania decyzji.
Do wniosku należy dołączyć protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku. Taki protokół spisuje i zatwierdza pracodawca – jeśli osoba ubezpieczona jest pracownikiem. Jeśli wypadkowi w pracy uległ przedsiębiorca, dołącza do wniosku kartę wypadku. Z kolei jeśli wniosek dotyczy choroby zawodowej, potrzebna jest decyzja o stwierdzeniu choroby zawodowej wydana przez państwowego inspektora sanitarnego.
Wysokość jednorazowego odszkodowania
Wysokość jednorazowego odszkodowania to 20% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Od 1 kwietnia kwota ta wynosi 1636 zł. Dla przykładu: osoba, u której zostanie stwierdzone 5% uszczerbku na zdrowiu, otrzyma 8180 zł brutto (5 x 1636 zł). Nowa wysokość jednorazowych odszkodowań obowiązuje do 31 marca 2026 r.
Kiedy jednorazowe odszkodowanie nie przysługuje
ZUS przypomina, że są sytuacje, gdy jednorazowe odszkodowanie nie przysługuje ubezpieczonemu. Jest tak, gdy to osoba poszkodowana spowodowała wypadek przez to, że naruszyła przepisy bhp umyślnie lub na skutek rażącego niedbalstwa, i gdy zostało to udowodnione. Nie otrzyma go również osoba, która znajdowała się pod wpływem alkoholu lub substancji psychoaktywnych i przyczyniła się w znacznym stopniu do spowodowania wypadku. Nie dotyczy to wypadków ze skutkiem śmiertelnym.
Źródło: Komunikat ZUS z dnia 3 kwietnia 2025 r. "Od kwietnia wzrosły jednorazowe odszkodowania wypadkowe z ZUS: sprawdź zmiany" - opubl. na www.zus.pl
Oprac. Katarzyna Bogucka
Zobacz również: Odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej – praktyczny poradnik »»»
POTRZEBUJESZ POMOCY?