Interpretacja indywidualna z dnia 20 marca 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.50.2025.2.MG
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
16 stycznia 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 15 stycznia 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy:
‒opodatkowania, w ramach prowadzonego postępowania egzekucyjnego, dostawy nieruchomości stanowiącej działkę 1 wraz z budynkiem mieszkalnym wolnostojącym,
‒udokumentowania fakturą ww. dostawy.
Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 12 marca 2025 r. (data wpływu 12 marca 2025 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Jako komornik sądowy przy Sądzie Rejonowym w A prowadzi Pan egzekucję z nieruchomości, którą stanowi zabudowana działka gruntu o numerze 1, położona pod adresem .... Dla wymienionej nieruchomości prowadzona jest księga wieczysta o numerze ....
Egzekucja prowadzona jest z wniosku wierzyciela ... (poprzednio ...) przeciwko dłużnikowi B sp. z o.o. z siedzibą …, ul. …. Nieruchomość znajdująca się pod adresem ... to nieruchomość gruntowa o powierzchni 692 m2, zabudowana budynkiem mieszkalnym wolnostojącym. Budynek mieszkalny (wolnostojący) o konstrukcji tradycyjnej – murowanej, trzykondygnacyjny, podpiwniczony. Powierzchnia użytkowa budynku: 398,35 m2. Powierzchnia zabudowy budynku: 186 m2. Budynek usytuowany na środku działki, w pozostałej części urządzone są ścieżki i dojazdy, w części beton. Nieruchomość jest wyposażona w media – prąd, woda, kanalizacja satelitarna, gaz. Budynek wykorzystywany jest na cele mieszkalne, w części przez pracowników/najem.
Zgodnie z zaświadczeniem wydanym przez Burmistrza Gminy ... z dnia 13.06.2024 r. działka nr 1 położona jest na obszarze nieobjętym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Zgodnie z uchwałą Rady Miejskiej w ... z dnia 30.05.2023 r. działka nr 1 obręb ... wskazana została pod następującą politykę przestrzenną: strefa tożsamości gminy – kierunek umiarkowanego rozwoju w tym: obszary rozwoju osadniczego i gospodarczego. Burmistrz Gminy ... zaświadcza, że dla wskazanej działki nie wydano decyzji o warunkach zabudowy.
Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego pismem z dn. 04.06.2024 r. poinformował, że w prowadzonych przez niego rejestrach brak jest informacji na temat nieruchomości zlokalizowanej na działce 1.
Zgodnie z informacją uzyskaną z Urzędu Gminy w ... – na podstawie pisma z dn. 10.04.2003 r. potwierdza się przyjęcie zgłoszenia o całkowitym zakończeniu robót budowlanych, inwestycji polegającej na budowie: nadbudowy budynku mieszkalnego jednorodzinnego pod adresem ....
W toku prowadzonej egzekucji ustalono, że będąca właścicielem wymienionej wyżej nieruchomości dłużna spółka nie figuruje jako czynny płatnik podatku VAT (zarówno na dzień 10.01.2025 r. jak i na dzień wszczęcia egzekucji, tj. 20.01.2024 r.) Zgodnie z informacją zawartą w dziale II księgi wieczystej prowadzonej dla wskazanej nieruchomości ..., dłużna spółka B sp. z o.o. nabyła nieruchomość w dn. 14.08.2018 r.
Zgodnie z informacją uzyskaną w toku egzekucji podczas oględzin nieruchomości dłużna spółka z tytułu nabycia nieruchomości nie odliczała podatku VAT. Ponadto nieruchomość jest obciążona dożywotnią, odpłatną, za jednorazowym wynagrodzeniem służebnością osobistą mieszkania, polegającą na prawie wyłącznego korzystania przez C.C. z najwyższej kondygnacji budynku oraz współkorzystania z części wspólnych budynku i wspólnej działki wraz z obowiązkiem ponoszenia odpowiedniej części kosztów eksploatacyjnych z tym związanych. Nieruchomość jest również obciążona dożywotnią, odpłatną, za jednorazowym wynagrodzeniem służebnością osobistą mieszkania, polegającą na prawie wyłącznego korzystania przez D.D. z parteru budynku wraz z przyziemiem oraz współkorzystania z części wspólnych budynku i wspólnej działki wraz z obowiązkiem ponoszenia odpowiedniej części kosztów eksploatacyjnych z tym związanych.
Od 01.10.2019 r. B sp. z o.o. jako właściciel nieruchomości położonej ... wynajmuje ją spółce E sp. z o.o. – odpłatnie. Nieruchomość jest wykorzystywana na cele zakwaterowania pracowników E sp. z o.o., nie jest tam prowadzona inna działalność. Dłużna spółka – B sp. z o.o. – nie prowadziła działalności gospodarczej pod ww. adresem. B sp. z o.o. nie ponosiła nakładów na ulepszenie nieruchomości, wedle oświadczenia złożonego przez osobę udostępniającą nieruchomość do oględzin. Nakłady na ulepszenie nieruchomości miała ponosić spółka E sp. z o.o.
W toku prowadzonego postępowania nie uzyskano innych informacji. Powyższe informacje zostały uzyskane od osoby udostępniającej nieruchomość do oględzin, dłużna spółka B sp. z o.o. nie odpowiedziała na wezwanie do udzielenia informacji w powyższym zakresie.
W uzupełnieniu wniosku wskazał Pan:
B sp. z o.o. nie był czynnym zarejestrowanym podatnikiem od towarów i usług. Nie dysponuje Pan wiedzą, czy transakcja nabycia nieruchomości została udokumentowana fakturą z wykazaną kwotą podatku VAT, jedyna uzyskana informacja to ta, że dłużna spółka z tytułu nabycia nieruchomości nie odliczała podatku VAT. Nieruchomość została oddana w najem od dnia 01.10.2019 r. Najem zgodnie z umową najmu ma charakter odpłatny. C.C. i D.D. służebność osobista mieszkania przysługuje od 03.07.2017 r. Nie dysponuje Pan wiedzą, czy najem ww. nieruchomości stanowi dla dłużnika czynność opodatkowaną czy nieopodatkowaną podatkiem od towarów i usług, kwota najmu określona w umowie jest kwotą netto. Budynek mieszkalny posadowiony na działce nr 1 jest budynkiem w rozumieniu przepisów art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. prawo budowlane. Pierwsze zasiedlenie budynku nastąpiło przed nabyciem nieruchomości przez dłużną spółkę, nie dysponuje Pan informacją o dokładnej dacie. Pomiędzy zasiedleniem budynku a jego dostawą upłynie okres dłuższy niż dwa lata. Budynek przed nabyciem przez dłużną spółkę był wykorzystywany przez poprzednich właścicieli. Nie dysponuje Pan wiedzą, czy z tytułu nabycia nieruchomości dłużnikowi przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony. Nakłady na ulepszenie nieruchomości nie przekraczały 30% wartości początkowej budynku. Brak informacji w części wskazanych pytań jest wynikiem podjętych działań przez komornika. Działania są udokumentowane – do dłużnej spółki były wysyłane zapytania (przed sporządzeniem wniosku o interpretację indywidualną), na które nikt nie odpowiedział. Z informacji uzyskanych w toku postępowania wynika, że prezes dłużnej spółki przebywa w zakładzie karnym. Pełnomocnik dłużnej spółki nie dysponuje powyższymi informacjami.
Pytanie
Czy Wnioskodawca jako Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym A dokonując sprzedaży w ramach prowadzonego postępowania egzekucyjnego przeciwko dłużnikowi: B sp. z o.o., w trybie licytacji nieruchomości, stanowiącej działkę 1 (obręb ...) o łącznej powierzchni 692 m2 położnej ... objętej księgą wieczystą nr ... prowadzoną przez Sąd Rejonowy w A będzie zobowiązany jako płatnik podatku VAT do obliczenia i odprowadzenia podatku VAT na rachunek właściwego urzędu skarbowego z tytułu dokonania dostawy towaru oraz do wystawienia faktury VAT z tego tytułu?
Pana stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w A … będzie zobowiązany jako płatnik podatku VAT do obliczenia i odprowadzenia podatku VAT na rachunek właściwego urzędu skarbowego z tytułu dokonania dostawy towaru oraz do wystawienia faktury VAT z tego tytułu. Przepis art. 18 ustawy o VAT nakłada na komornika sądowego obowiązek działania jako płatnik w przypadku wykonywania przez niego czynności egzekucyjnych. Zgodnie z przepisami ustawy o podatku od towarów i usług opodatkowaniem podatkiem VAT podlegają te czynności, w przypadku których został spełniony zarówno podmiotowy jak i przedmiotowy zakres opodatkowania. Z kolei ust. 21 wskazanego wyżej przepisu stanowi, że jeżeli udokumentowane działania organów egzekucyjnych lub komorników sądowych, o których mowa w art. 18, nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa zwolnień od podatku, o których mowa ust. 1 pkt 2, 3 i 9-10a, przyjmuje się, że warunki zastosowania zwolnień od podatku nie są spełnione – w niniejszej sprawie dłużna spółka nie udzieliła odpowiedzi na wezwanie.
W opisywanej sprawie nieruchomość stanowiąca własność dłużnej spółki B sp. z o.o. jest wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej, przez najemcę E sp. z o.o. Sama nieruchomość jest odpłatnie wynajmowana przez dłużną spółkę. Fakt, że dłużna spółka nie figuruje w rejestrze podatników podatku VAT nie przesądza o zwolnieniu lub braku obowiązku podatkowego VAT w przypadku zbycia nieruchomości w drodze licytacji.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku, jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 18 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji(Dz. U. z 2023 r. poz. 2505 i 2760) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.
Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111):
Płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.
Przepis art. 18 ustawy wprowadza szczególną na gruncie przepisów ustawy regulację, kiedy to należny podatek pobierany jest i odprowadzany do urzędu skarbowego przez płatnika, a nie przez podatnika. Płatnik pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika.
W świetle cyt. wyżej przepisów, płatnikami podatku od towarów i usług (czyli podmiotami zobowiązanymi do obliczania, poboru podatku od podatnika i wpłaty podatku na konto organu podatkowego) mogą być organy egzekucyjne oraz komornicy sądowi. Sytuacja taka ma miejsce, gdy w wykonaniu czynności egzekucyjnych organy te dokonują dostawy towarów należących do podatnika lub przez niego posiadanych z naruszeniem przepisów. Sformułowanie „płatnikami” oznacza, że organy te nie stają się z tytułu wykonania powyższych czynności podatnikami podatku od towarów i usług, lecz pełnią jedynie rolę płatnika w odniesieniu do podatku należnego z tytułu sprzedanych (zlicytowanych) towarów należących do podatnika, w stosunku do którego toczy się postępowanie egzekucyjne.
Komornik sądowy pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika. Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli bowiem dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą dokonaną w ramach egzekucji. Nie bez znaczenia jest także fakt, że podatnik, będący dłużnikiem, zazwyczaj nie otrzymuje kwot uzyskanych przez organ egzekucyjny ze sprzedaży towarów w wykonaniu czynności egzekucyjnych. Prawdopodobne jest zatem, że podatnik nie posiada innych środków finansowych umożliwiających uiszczenie należnego podatku. Ustanowienie organu egzekucyjnego płatnikiem zapewnia odprowadzenie należnego podatku przez organ przeprowadzający dostawę w ramach czynności egzekucyjnych.
Zaznaczenia wymaga, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika – dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika, będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik. Natomiast w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.
Zatem komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług i do uwzględnienia w trakcie sprzedaży licytacyjnej towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Na mocy art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Należy zaznaczyć, że sprzedaż nieruchomości w trybie egzekucji stanowi odpłatną dostawę towarów, co oznacza, że zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, objęta jest zakresem przedmiotowym opodatkowania podatkiem od towarów i usług.
W odniesieniu do art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Zgodnie z przedstawionymi przepisami budynki oraz grunty spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż jest traktowana jako dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, która to czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem był podatnikiem podatku od towarów i usług.
Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Według art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.
Zaznaczenia wymaga, że sprzedaż składników wykorzystywanych w działalności gospodarczej podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Z opisu sprawy wynika, że - jako Komornik Sądowy - zamierza Pan dokonać transakcji zbycia w drodze egzekucji komorniczej nieruchomości składającej się z działki nr 1 zabudowanej budynkiem mieszkalnym wolnostojącym. Dłużnikiem jest Spółka B sp. z o.o.
W związku z powyższym, transakcja zbycia w drodze egzekucji komorniczej nieruchomości składającej się z działki nr 1 zabudowanej budynkiem mieszkalnym wolnostojącym będzie stanowiła zbycie składników majątku przedsiębiorstwa dłużnika. Zatem przy dostawie nieruchomości składającej się z działki nr 1 zabudowanej budynkiem mieszkalnym wolnostojącym spełnione będą przesłanki do uznania dłużnika za podatnika podatku, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.
W konsekwencji, dostawa przez Pana jako komornika nieruchomości składającej się z działki nr 1 zabudowanej budynkiem mieszkalnym wolnostojącym będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, jako odpłatna dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.
Przy czym, wykonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, może być albo opodatkowana właściwą stawką podatku VAT, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.
Na mocy art. 41 ust. 1 ustawy:
Stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.
Stosownie do art. 146ef ust. 1 ustawy:
W okresie od dnia 1 stycznia 2024 r. do końca roku, w którym suma wydatków wymienionych w art. 40 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny (Dz.U. poz. 2305 oraz z 2023 r. poz. 347 i 641) określonych na ten rok w ustawie budżetowej, w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 lipca tego roku, oraz planie finansowym Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych przedłożonym zgodnie z art. 42 ust. 4 ustawy z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny albo projekcie tego planu przedstawionym do zatwierdzenia Ministrowi Obrony Narodowej zgodnie z art. 42 ust. 2 i 3 tej ustawy, jeżeli plan ten nie został przedłożony zgodnie z art. 42 ust. 4 tej ustawy, po wyłączeniu planowanych przepływów finansowych w ramach tej sumy wydatków, jest wyższa niż 3% wartości produktu krajowego brutto określonego zgodnie z art. 40 ust. 2 tej ustawy:
1)stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2, art. 110 i art. 138i ust. 4, wynosi 23%;
2)stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz tytule załącznika nr 3 do ustawy, wynosi 8%;
3)stawka zryczałtowanego zwrotu podatku, o której mowa w art. 115 ust. 2, wynosi 7%;
4)stawka ryczałtu, o której mowa w art. 114 ust. 1, wynosi 4%.
Jednakże, zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.
Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.
W art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy ustawodawca przewidział zwolnienie od podatku VAT dla dostawy budynków/budowli spełniających określone w tych przepisach warunki.
Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:
a)dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
b)pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest - co do zasady - zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części, kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.
Zgodnie z treścią art. 2 pkt 14 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o pierwszym zasiedleniu - rozumie się przez to oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:
a)wybudowaniu lub
b)ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.
Z powyższego przepisu wynika, że pierwszym zasiedleniem jest pierwsze zajęcie nieruchomości do używania. „Pierwsze zasiedlenie” budynku/budowli lub ich części ma więc miejsce zarówno w sytuacji, w której po wybudowaniu budynku/budowli lub ich części oddano je do użytkowania pierwszemu nabywcy, oddano je w najem, jak i w przypadku wykorzystywania budynku/budowli lub ich części na potrzeby własnej działalności gospodarczej podatnika, bowiem w tych przypadkach doszło do korzystania z budynku/budowli.
W tym miejscu należy nadmienić, że w przypadku budynków/budowli niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom - po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.
W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem, że:
a)w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
b)dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.
Powyższy przepis wskazuje, jakie muszą zostać spełnione warunki aby sprzedaż budynków, budowli lub ich części mogła korzystać ze zwolnienia od podatku VAT. Z przepisu tego wynika, że prawo do zwolnienia przysługuje wówczas, gdy w stosunku do budynków, budowli lub ich części będących przedmiotem sprzedaży nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, oraz dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ulepszenie tych obiektów, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.
Z analizy powołanych wyżej przepisów wynika, że jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a stanie się bezzasadne.
Jeżeli nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania dla dostawy zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy, należy przeanalizować możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.
Według art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Analiza przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, regulujących wyżej wskazane prawo do zwolnienia od podatku dostawy budynków, budowli lub ich części, prowadzi do wniosku, że w odniesieniu do tych towarów może wystąpić jedna z ww. podstaw do zastosowania zwolnienia od tego podatku. Istotne jest wobec tego każdorazowe kompleksowe zbadanie okoliczności towarzyszących dostawie danego obiektu. Zauważyć bowiem należy, że stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, natomiast możliwość wychodzenia poza wykładnię literalną jest niedopuszczalna. W efekcie, podatnik uprawniony jest do zastosowania ww. preferencji, gdy charakter dokonywanych przez niego czynności, w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości, wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.
Kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle rozstrzyga art. 29a ust. 8 ustawy, w myśl którego:
W przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.
W świetle tego przepisu, przy sprzedaży budynków lub budowli, dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku, jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony.
Jednocześnie należy wskazać, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują pojęcia „budynku”. W tym zakresie należy odnieść się do przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 725 ze zm.).
W myśl art. 3 pkt 1 ustawy Prawo budowlane:
Ilekroć w ustawie jest mowa o obiekcie budowlanym - należy przez to rozumieć budynek, budowlę bądź obiekt małej architektury, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych.
Stosownie do treści art. 3 pkt 2 ustawy Prawo budowlane:
Przez budynek należy rozumieć taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach.
Jak wynika z opisu sprawy budynek mieszkalny posadowiony na działce nr 1 jest budynkiem w rozumieniu przepisów art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. prawo budowlane. Pierwsze zasiedlenie budynku nastąpiło przed nabyciem nieruchomości przez dłużną spółkę, nie dysponuje Pan informacją o dokładnej dacie. Pomiędzy zasiedleniem budynku a jego dostawą upłynie okres dłuższy niż dwa lata. Budynek przed nabyciem przez dłużną spółkę był wykorzystywany przez poprzednich właścicieli. Dłużnik nie ponosił nakładów na ulepszenie nieruchomości. Nakłady na ulepszenie nieruchomości miał ponosić najemca. Nakłady na ulepszenie nieruchomości nie przekraczały 30% wartości początkowej budynku.
Zatem stwierdzam, że dostawa budynku mieszkalnego wolnostojącego znajdującego się na działce nr 1 nie zostanie dokonana w ramach pierwszego zasiedlenia oraz pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą ww. budynku upłyną co najmniej 2 lata. Ponadto nakłady na ulepszenie nieruchomości nie przekraczały 30% wartości początkowej budynku.
W konsekwencji powyższego, dla dostawy budynku mieszkalnego wolnostojącego zostaną spełnione warunki umożliwiające zastosowanie zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.
Jak wskazano powyżej, również grunt będący przedmiotem sprzedaży podlega opodatkowaniu według tych samych regulacji jak budynki na nim posadowione. W konsekwencji – na podstawie art. 29a ust. 8 ustawy – również sprzedaż działki nr 1, na której ww. budynek jest posadowiony, będzie zwolniona od podatku.
Tym samym, analiza powołanych wyżej przepisów prawa oraz przedstawionego opisu sprawy prowadzi do stwierdzenia, że zbycie w drodze egzekucji komorniczej nieruchomości składającej się z działki nr 1 zabudowanej budynkiem mieszkalnym wolnostojącym będzie korzystało ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy w zw. z art. 29a ust. 8 ustawy.
Odnosząc się natomiast do obowiązku wystawienia przez Pana jako komornika, w imieniu dłużnika, faktury dokumentującej dostawę nieruchomości stanowiącej działkę 1 wraz z budynkiem mieszkalnym wolnostojącym, wskazuję, że:
Zgodnie z art. 106c ustawy:
Faktury dokumentujące dostawę towarów, o której mowa w art. 18, z tytułu której na dłużniku ciąży obowiązek podatkowy, wystawiają w imieniu i na rzecz dłużnika:
1)organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji;
2)komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego.
W myśl art. 106b ust. 1 ustawy:
Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:
1)sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;
2)wewnątrzwspólnotową sprzedaż towarów na odległość, chyba że podatnik korzysta z procedury szczególnej, o której mowa w dziale XII w rozdziale 6a;
3)wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
4)otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy:
a)wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,
b)czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4,
c)dostaw towarów, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 1b.
Przepis art. 106b ust. 2 ustawy stanowi, że:
Podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3.
W myśl art. 106b ust. 3 ustawy:
Na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:
1)czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1, z wyjątkiem:
a)czynności, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4,
b)czynności, o których mowa w art. 106a pkt 3 i 4,
1a)otrzymanie całości lub części zapłaty przed wykonaniem czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1, z wyjątkiem:
c)przypadku, gdy zapłata dotyczy czynności, o których mowa w art. 19a ust. 1b i ust. 5 pkt 4 oraz art. 106a pkt 3 i 4,
d)wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,
2)sprzedaż zwolnioną, o której mowa w ust. 2, z zastrzeżeniem art. 117 pkt 1 i art. 118
- jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.
Jak wskazano powyżej, planuje Pan dokonać jako komornik transakcji sprzedaży zabudowanej nieruchomości, która to sprzedaż - jak wyżej oceniono – będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.
Jak wynika z przywołanych wyżej przepisów – co do zasady – podatnik VAT jest zobowiązany wystawiać fakturę dokumentującą sprzedaż towarów i usług na rzecz innego podatnika. Generalnie ustawodawca nie nakłada na podatników obowiązku wystawiania faktur dokumentujących sprzedaż zwolnioną od podatku na podstawie przepisów ustawy lub rozporządzeń wykonawczych do niej oraz sprzedaż realizowaną na rzecz podmiotów niebędących podatnikami VAT. Jednakże nie ma przeszkód, aby w powyższych sytuacjach podatnik wystawiał fakturę.
Zgodnie z powołanym wyżej art. 106b ust. 2 ustawy, podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury m.in. dokonując sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 ustawy. Natomiast, na mocy art. 106b ust. 3 pkt 2 ustawy, podatnik jest zobowiązany do udokumentowania takiej sprzedaży fakturą tylko na żądanie nabywcy.
Zatem, będzie Pan zobowiązany do wystawienia faktury dokumentującej sprzedaż nieruchomości składającej się z działki nr 1 zabudowanej budynkiem mieszkalnym wolnostojącym (objętej zwolnieniem z opodatkowania podatkiem VAT) wyłącznie na żądanie nabywcy, przy spełnieniu warunku wskazanego w art. 106b ust. 3 ustawy.
Wobec powyższego, dokonując - jako Komornik Sądowy - sprzedaży nieruchomości, stanowiącej działkę 1 nie będzie Pan zobowiązany z tego tytułu do obliczenia i odprowadzenia podatku VAT na rachunek właściwego urzędu skarbowego. Fakturę będzie Pan zobowiązany wystawić wyłącznie na żądanie nabywcy, przy spełnieniu warunku wskazanego w art. 106b ust. 3 ustawy.
Zatem oceniając całościowo Pana stanowisko uznałem je za nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Zaznaczam ponadto, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Ponosi Pan ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli sytuacja Pana będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.