Interpretacja indywidualna z dnia 13 grudnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL2-1.4011.790.2024.2.DJ
Skutki podatkowe wypłaty środków z ubezpieczenia prywatnego z Niemiec.
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
10 października 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 24 września 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismami, które wpłynęły w dniach: 21 listopada 2024 r., 22 listopada 2024 r., 29 listopada 2024 r. oraz 9 grudnia 2024 r.
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu zdarzenia przyszłego
Podatek od prywatnego ubezpieczenia emerytalnego z zagranicy( Niemcy - …). Podatek od zysku wygenerowanego w ostatnim roku trwania ubezpieczenia. 19% podatek Belki. Interpretacja (...) sygnatura interpretacji sądu art. 30a ustępy 8 do e.
Zwraca się Pani z zapytaniem o wysokość podatku od prywatnego ubezpieczenia emerytalnego z Niemiec, które po 20 latach opłacania składek zostanie wypłacone w formie kapitału. W większości krajów Unii Europejskiej wysokość tego podatku wynosi 19-25% od zysku (profitu), który jest wygenerowany w ostatnim roku płacenia składek. W Niemczech podatek ten płaci się tylko od połowy zysku (ubezpieczenia zawarte po 2005 roku).
W pismach, stanowiących uzupełnienia wniosku doprecyzowała Pani opis sprawy o następujące informacje.
Ubezpieczenie emerytalne zostanie Pani wypłacone w 2025 roku (… 2025 r.). Ma Pani rezydencję podatkową w Polsce. Posiada Pani obywatelstwo polskie. Ww. prywatne ubezpieczenie emerytalne z Niemiec jest ubezpieczeniem dobrowolnym, nieobowiązkowym, opłacanym z prywatnych środków pieniężnych. Nie była Pani w stosunku pracy (pracownikiem) z niemieckim pracodawcą.
Ww. prywatne ubezpieczenie emerytalne jest prywatnym programem emerytalnym - dobrowolnym i nieobowiązkowym. Jest to odpowiednik indywidualnego konta emerytalnego w Polsce. Nie działa w ramach pracowniczych programów emerytalnych.
Wypłata świadczenia z tego ubezpieczenia nastąpi w formie kapitału - jednorazowo. Zwrot składek plus zysk wygenerowany w ostatnim roku. Zysk ten był powodem wyboru tej formy oszczędzania a nie na przykład wpłaty na prywatne konto bankowe. Profit powstaje w wyniku inwestowania przez firmę ubezpieczeniową Pani składek (w jakie akcje, fundusze, etc. nie wie Pani, bo nigdy nie dostawała Pani informacji na ten temat).
Wypłata świadczenia z prywatnego ubezpieczenia emerytalnego z Niemiec nastąpi po upływie 20 lat (po wygaśnięciu umowy zawartej na 20 lat). Wypłata nie ma nic wspólnego z konkretnym wiekiem emerytalnym. Po tym okresie środki zostaną wypłacone w formie kapitału lub też dożywotniej emerytury miesięcznej. Pani jest zainteresowana wypłatą w formie kapitału.
W takim przypadku w Niemczech obowiązuje podatek dochodowy - 25% od zysku. Rozliczenie następuje w ostatnim roku. Jeśli na przykład wysokość składek wynosi 100 000 euro a wypłata to 110 000 euro to podatek wynosi 2 500 euro.
Otrzymanie przez Panią środków miało na celu zabezpieczenie źródła utrzymania po przejściu na emeryturę.
Pani zdaniem obowiązuje Panią podatek Belki - 19% od zysku.
Pytanie
Czy Pani interpretacja jest słuszna?
Pani stanowisko w sprawie
Pani zdaniem, w Pani przypadku powinien obowiązywać podatek Belki w wysokości 19% od zysku. Załącza Pani interpretację sądu, która została Pani podana przez pracownika Urzędu Skarbowego w (...) (interpretacja (...) sygnatura interpretacji sądu, art. 30a ustępy 8 do e).
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):
Osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).
W myśl art. 3 ust. 1a tej ustawy:
Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:
1)posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
2)przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
W świetle art. 4a wyżej cytowanej ustawy:
Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.
Z wniosku wynika, że posiada Pani rezydencję podatkową w Polsce i polskie obywatelstwo. W 2025 roku dokona Pani wypłaty środków pieniężnych zgromadzonych w ramach nieobowiązkowego ubezpieczenia emerytalnego z Niemiec opłacanego z Pani prywatnych środków pieniężnych. Ww. ubezpieczenie emerytalne jest odpowiednikiem indywidualnego konta emerytalnego, nie jest to pracowniczy program emerytalny. Wypłata świadczenia z Niemiec nastąpi po wygaśnięciu umowy zawartej na 20 lat (nie jest związana z osiągnięciem konkretnego wieku emerytalnego). Wypłata świadczenia z tego ubezpieczenia nastąpi jednorazowo w formie kapitału w postaci zwrotu składek z wygenerowanym zyskiem.
Zatem w przedmiotowej sprawie zastosowanie znajdą uregulowania zawarte w umowie z dnia 14 maja 2003 r. zawartej między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku (Dz. U. z 2005 r. poz. 90).
Analizując treść poszczególnych artykułów umowy polsko-niemieckiej, należy wskazać, że umowa ta nie zawiera szczególnego artykułu, który regulowałby zasady opodatkowania przychodu w związku wypłatą środków wpłacanych w ramach prywatnego, dobrowolnego, nieobowiązkowego gromadzenia środków w ramach ubezpieczenia emerytalnego.
Zatem w niniejszej sprawie zastosowanie znajdzie art. 22 ust. 1 ww. Umowy, zgodnie z którym:
Dochody osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie, bez względu na to, gdzie są osiągane, a które nie są objęte postanowieniami poprzednich artykułów niniejszej umowy, podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie.
Z powyższego wynika, że dochód uzyskany w związku z wypłatą środków wpłacanych w ramach nieobowiązkowego, prywatnego ubezpieczenia emerytalnego przez osobę mającą miejsce zamieszkania w Polsce podlega opodatkowaniu w Polsce.
Dla opodatkowania przedmiotowych należności w Polsce, należy wziąć pod uwagę regulacje zawarte w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W myśl art. 9 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Z kolei art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że:
Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Jednym ze źródeł przychodów wymienionych w art. 10 ust. 1 cytowanej ustawy są wskazane w pkt 9 tego przepisu inne źródła.
Jak stanowi art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.
Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności” wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 tej ustawy. W związku z tym, świadczenie mające realną korzyść finansową, o ile nie stanowi konkretnej kategorii przychodu zaliczanego do jednego ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8b ww. ustawy, jest dla świadczeniobiorcy przychodem z innych źródeł.
Odnosząc się do Pani stanowiska, zgodnie z którym w Pani sprawie – w związku z wypłatą środków z prywatnego ubezpieczenia emerytalnego z Niemiec – powinien obowiązywać podatek Belki w wysokości 19% od zysku, należy wyjaśnić co następuje.
W ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych nie istnieje wskazane w zapytaniu pojęcie „podatek Belki”. Zakładając, że jeżeli jest to potoczne pojęcie na określenie podatku od uzyskanych kapitałów pieniężnych, to podatek od uzyskanych dochodów z kapitałów pieniężnych przez osoby fizyczne wynosi 19%; jest to zryczałtowany podatek dochodowy i został uregulowany przez ustawodawcę w art. 30a oraz art. 30b ustawy o podatku od osób fizycznych.
Z opisu sprawy wynika, że zawarte przez Panią ubezpieczenie z Niemiec jest odpowiednikiem indywidualnego konta emerytalnego (IKE) w Polsce. Zatem należy wskazać, że zgodnie z art. 30a ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy, z zastrzeżeniem art. 52a od dochodu oszczędzającego na indywidualnym koncie emerytalnym z tytułu zwrotu albo częściowego zwrotu, w rozumieniu przepisów o indywidualnych kontach emerytalnych, środków zgromadzonych na tym koncie.
Stosownie do art. 30a ust. 7 cyt. ustawy:
Dochodów (przychodów), o których mowa w ust. 1, nie łączy się z dochodami opodatkowanymi na zasadach określonych w art. 27.
Zgodnie z art. 30a ust. 8 ww. ustawy:
Dochodem, o którym mowa w ust. 1 pkt 10, jest różnica między kwotą stanowiącą wartość środków zgromadzonych na indywidualnym koncie emerytalnym a sumą wpłat na indywidualne konto emerytalne.
W myśl art. 21 ust. 1 pkt 58a ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Wolne od podatku dochodowego są dochody z tytułu oszczędzania na indywidualnym koncie emerytalnym, w rozumieniu przepisów o indywidualnych kontach emerytalnych, uzyskane w związku z:
a) gromadzeniem i wypłatą środków przez oszczędzającego,
b) wypłatą środków dokonaną na rzecz osób uprawnionych do tych środków po śmierci oszczędzającego,
c) wypłatą transferową
- z tym że zwolnienie nie ma zastosowania w przypadku, gdy oszczędzający gromadził oszczędności na więcej niż jednym indywidualnym koncie emerytalnym, chyba że przepisy te przewidują taką możliwość.
W kontekście przedstawionego we wniosku opisu sprawy wyjaśnić należy, że w polskim systemie prawnym definicję legalną indywidualnego konta emerytalnego („IKE”), oraz indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego („IKZE”), a także zasady gromadzenia oszczędności na IKE oraz IKZE, dokonywania wpłat, wypłat transferowych, wypłat, częściowego zwrotu i zwrotu środków zgromadzonych na tych kontach określa ustawa z 20 kwietnia 2004 r. o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 707).
Jednocześnie przepisy ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie wskazują, że ilekroć w ustawie PIT jest mowa o IKE i IKZE oznacza to również odpowiednio indywidualne konta emerytalne i indywidualne konta zabezpieczenia emerytalnego utworzone i działające w oparciu o przepisy obowiązujące w innych państwach (jak np. unormowanie tego typu mamy zawarte w art. 21 ust. 33 ustawy PIT w odniesieniu do pracowniczych programów emerytalnych).
Literalne brzmienie przepisów regulujących zasady opodatkowania dochodów związanych z wypłatą/zwrotem środków zgromadzonych na IKE (art. 21 ust. 1 pkt 58a, art. 30a ust. 1 pkt 10 i ust. 8-8d, art. 30 ust. 1 pkt 7a ustawy PIT) oraz IKZE (art. 21 ust. 1 pkt 58b, art. 30 ust. 1 pkt 14 ustawy PIT) wskazuje, że przywołane przepisy dotyczą świadczeń z IKE i IKZE wyłącznie w rozumieniu przepisów ustawy o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego. Nie znajdą zatem zastosowania w odniesieniu do środków z zagranicznych instrumentów oszczędzania na cele emerytalne, nawet zbliżonych w swej konstrukcji do IKE, uregulowanych w przepisach obowiązujących w innych niż Polska państwach.
Z tych też względów należy stwierdzić, że przychód z otrzymanych przez polskiego rezydenta środków z zagranicznych instrumentów oszczędzania na cele emerytalne (uregulowanych w przepisach obowiązujących w innych niż Polska państwach), zbliżonych do IKE czy IKZE, należy kwalifikować do przychodów z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy PIT, opodatkowanych na ogólnych zasadach według skali podatkowej określonej w art. 27 ust. 1 ustawy PIT, przy jednoczesnym zastosowaniu odpowiednich przepisów umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.
Wobec tego, Pani stanowisko, że w Pani przypadku powinien obowiązywać podatek Belki w wysokości 19% od zysku należy uznać za nieprawidłowe. W przedmiotowej sprawie nie jest możliwe zastosowanie w odniesieniu do wypłaty środków z prywatnego, nieobowiązkowego ubezpieczenia emerytalnego z Niemiec sposobu opodatkowania określonego w art. 30a cytowanej ustawy.
Podsumowując, wypłata na Pani rzecz środków z prywatnego, nieobowiązkowego ubezpieczenia emerytalnego powinna zostać opodatkowana w Polsce jako przychód z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowany na ogólnych zasadach według skali podatkowej określonej w art. 27 ust. 1 ww. ustawy.
Ustalając podstawę opodatkowania dla środków otrzymanych przez Panią z ww. ubezpieczenia należy wskazać na art. 26 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym:
Podstawę obliczenia podatku, z zastrzeżeniem art. 29-30cb, art. 30da-30dh, art. 30e-30g i art. 30j-30p, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 9, art. 23o, art. 23u, art. 24 ust. 1, 2, 3b-3e, 4-4e, 6 i 21 lub art. 24b ust. 1 i 2, po odliczeniu kwot wskazanych w tym przepisie.
Zatem podstawę opodatkowania w analizowanym przypadku będzie stanowił dochód, który należy ustalić zgodnie z art. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Jak wskazuje art. 9 ust. 2 ww. ustawy:
Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.
Ogólną definicję kosztów uzyskania przychodów zawiera natomiast art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w myśl którego:
Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera wykazu wydatków, który przesądzałby o ich zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, zatem przyjmuje się, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie uzasadnione wydatki, które mogły przyczynić się do powstania przychodu albo jego zwiększenia.
Mając na uwadze powyższe, w analizowanym przypadku podstawą opodatkowania będzie stanowiła różnica między wypłaconą kwotą świadczenia brutto (tj. kwotą środków pieniężnych przed pobraniem podatku w Niemczech) a wniesionymi przez Panią wpłatami na ww. ubezpieczenie oraz poniesionymi ewentualnymi innymi kosztami uzyskania przychodów.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
W odniesieniu do powołanej przez Panią interpretacji indywidualnej po wyroku sądu informuję, że wydana została ona w indywidualnej sprawie i nie ma zastosowania ani konsekwencji wiążącej w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego. Niezależnie od powyższego należy zauważyć, iż rozstrzygnięcie w niej zawarte dotyczyło skutków podatkowych wypłaty środków z pracowniczego programu emerytalnego, która to sytuacja nie będzie miała miejsca w Pani sprawie.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).