Metoda kasowa w VAT dla małych podatników. Kto skorzysta w 2025 roku?
Przedsiębiorcy, którzy rozliczają podatek VAT na zasadach ogólnych mają obowiązek rozliczenia VAT należnego od sprzedaży w okresie rozliczeniowym, w którym powstał obowiązek podatkowy, bez względu na to, czy została dokonana zapłata za fakturę, czy też nie. Wyjątkiem od tej zasady jest metoda kasowa rozliczania podatku VAT, z której mogą skorzystać przedsiębiorcy posiadający status małego podatnika VAT. Od 1 stycznia 2025 r. małym podatnikiem jest podatnik, którego przychód ze sprzedaży w poprzednim roku nie przekroczył 8 569 000 zł.
VAT
Kto będzie mógł rozliczać kwartalnie VAT w 2025 r. >>>
Instrukcja rozliczeń VAT - metoda kasowa >>>
Mały podatnik VAT w 2025 r.
Do stosowania metody kasowej uprawnieni są wyłącznie podatnicy mający status małych podatników VAT. W 2025 r. status małego podatnika mają podatnicy, u których wartość sprzedaży (wraz z kwotą VAT) nie przekroczyła w 2024 r. kwoty 8 569 000 zł.
W przypadku podatników prowadzących przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzających funduszami inwestycyjnymi, agentów, zleceniobiorców lub innych osób świadczących usługi o podobnym charakterze, z wyjątkiem komisu, status małego podatnika mają podatnicy, u których kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzenia za wykonane usługi (wraz z kwotą VAT) nie przekroczyła w 2024 r. kwoty 193 000 zł.
Podatnik, który nie ma statusu małego podatnika VAT, nie może stosować metody kasowej.
Przedsiębiorca, który rozpoczął działalność gospodarczą w trakcie roku podatkowego, może stosować metodę kasową, jeśli przewidywana wartość sprzedaży nie przekroczy limitów proporcjonalnych do okresu działalności. W przypadku przekroczenia tych limitów, podatnik traci prawo do metody kasowej od następnego okresu rozliczeniowego i nie może jej stosować w kolejnym roku podatkowym. Podatnicy muszą pamiętać, że na skutek utraty prawa do stosowania metody kasowej w związku z przekroczeniem limitu sprzedaży tracą oni również prawo do składania deklaracji VAT za okresy kwartalne (art. 99 ust. 5 ustawy o VAT).
Podatnik rozpocznie działalność gospodarczą od 1 maja 2025 r. W takim przypadku limit przychodów ze sprzedaży uprawniający go do posiadania statusu małego podatnika w 2025 r. wynosi 5 751 794, 52 zł (8 569 000 zł x 245 dni/365 dni).
Metoda kasowa a obowiązek podatkowy
U małych podatników, którzy wybrali kasową metodę rozliczeń VAT, moment powstania obowiązku podatkowego, a tym samym termin rozliczenia VAT, jest uzależniony od otrzymania zapłaty oraz statusu nabywcy towaru lub usługi. Na podstawie art. 21 ust. 1 ustawy o VAT obowiązek ten powstaje:
z dniem otrzymania całości lub części zapłaty - w przypadku dokonania dostawy towarów lub świadczenia usług na rzecz podatnika zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny,
z dniem otrzymania całości lub części zapłaty, nie później niż 180. dnia, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi - w przypadku dokonania dostawy towarów lub świadczenia usług na rzecz podmiotu innego niż wymieniony w pkt 1.
Sprzedawca, aby ustalić obowiązek podatkowy, musi znać status kupującego na dzień dokonania dostawy lub wykonania usługi. Może to sprawdzić, korzystając z tzw. białej listy.
Wybierając kasowy VAT, nie rozliczymy podatku, dopóki nasz kontrahent – czynny podatnik VAT –nie zapłaci za fakturę. Gdy kupującym jest podatnik zwolniony lub podmiot niebędący podatnikiem, termin rozliczenia VAT jest przesunięty o 180 dni.
Mały podatnik rozliczający VAT metodą kasową 29 stycznia 2024 r. dokonał dostawy towaru na rzecz podatnika korzystającego ze zwolnienia z VAT. Zapłatę za dostawę tego towaru mały podatnik otrzymał 2 lutego 2025 r. W tej sytuacji był obowiązany wykazać tę sprzedaż w JPK_V7K za III kwartał 2024 r. W tym bowiem kwartale upłynął 180 dzień, licząc od dnia wydania towaru. Gdyby nabywcą był czynny podatnik VAT, obowiązek podatkowy z tytułu dokonanej sprzedaży powstałby dopiero 2 lutego 2025 r.
W jaki sposób rozpocząć korzystanie z metody kasowej
O wyborze metody kasowej informujemy naczelnika urzędu skarbowego poprzez złożenie formularza VAT-R. Druk należy złożyć najpóźniej z końcem miesiąca poprzedzającego okres, od którego metoda kasowa ma być stosowana.
Mali podatnicy, którzy wybrali metodę kasową, składają (z pewnymi wyjątkami) deklaracje podatkowe za okresy kwartalne do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym kwartale, dlatego zawiadomienia należy dokonać do końca miesiąca poprzedzającego kwartał, za który podatnik będzie stosował tę metodę. Od 1 stycznia 2025 r. obowiązuje wersja 18 formularza VAT-R. Należy w nim zaznaczyć kwadrat 1 w poz. 49 oraz wypełnić poz. 50 i 51.
Z rozliczania metodą kasową w VAT podatnik może zrezygnować dopiero po 12 miesiącach stosowania tej metody, o czym należy zawiadomić naczelnika właściwego urzędu skarbowego w formie pisemnej w terminie do końca kwartału, w którym stosowana była metoda.
Oprac. Katarzyna Bogucka
Przeczytaj więcej na ten temat: Metoda kasowa w VAT – sposób na niezapłacone faktury >>>