Interpretacja indywidualna z dnia 17 października 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.521.2024.2.KKA

Obowiązki płatnika w związku z wypłatą zabezpieczenia zasądzonego orzeczeniem sądu.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

16 sierpnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w związku z wypłatą zabezpieczenia zasądzonego orzeczeniem sądu. Uzupełnili go Państwo w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 9 października 2024 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego

Pracownik, z którym rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia wystąpił na drogę sądową. Pracownik podlegał szczególnej ochronie w związku ze swoją działalnością w związkach zawodowych. Podstawa prawna złożonego przez pracownika MOPS pozwu do Sądu, to art. 756² § 1 Kodeksu postępowania cywilnego (dalej również: k.p.c.) w związku z art. 755⁵ § 1 k.p.c.

Sąd nałożył na Pracodawcę obowiązek zapłaty kwoty 14 000 zł za niewykonanie punktu I postanowienia (tj. udzielenie zabezpieczenia na podstawie art. 755⁵ § 1 k.p.c. poprzez nakazanie dalszego zatrudnienia do czasu postępowania prawomocnego zakończenia postępowania) oraz nakaz dalszego zatrudnienia do czasu postępowania prawomocnego zakończenia postępowania.

Kwotę zabezpieczenia w wysokości 14 000 zł wypłacono 25 marca 2024 r. Kolejny nakaz zapłaty opłacono w dniu 31 lipca 2024 r. w wysokości 15 000 zł. Wysokość i zasady ustalenia świadczenia wypłaconego pracownikowi wynikały z postanowienia sądu pracy.

Postępowania sądowe w ww. sprawach zostały zakończone prawomocnym orzeczeniem sądu pierwszej i drugiej instancji.

W związku z toczącym się nadal postępowaniem sądowym pracodawca ma już wiedzę, że otrzyma kolejne orzeczenie o zapłatę kwot zabezpieczenia za niezatrudnienie w formie zabezpieczenia.

Od kwoty nakazanej przez Sąd Pracy nie naliczono zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych. Nigdy wcześniej płatnik nie wypłacał takich świadczeń.

Obecnie zgodnie z postanowieniem Sądu pracownik został zatrudniony w ramach zabezpieczenia do czasu prawomocnego zakończenia postępowania.

Pytanie (po uzupełnieniu wniosku)

Czy były pracodawca powinien od danej kwoty zabezpieczenia naliczyć i odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych i tym samych wystawić PIT-11 za 2024 r. dla pracownika?

Państwa stanowisko (po uzupełnieniu wniosku)

Płatnik stoi na stanowisku, iż kwota do zapłaty nakazana przez sąd na wypadek naruszenia obowiązków określonych w postanowieniu o udzieleniu zabezpieczenia mieści się w katalogu zwolnień podatkowych zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: „inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie (…)”.

W związku z powyższym, płatnik nie powinien pobierać od wypłaconej kwoty zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz nie wystawiać informacji PIT-11 (Informacja o przychodach z innych źródeł oraz dochodach i pobranych zaliczkach na podatek dochodowy w roku).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Z treści powyższego przepisu wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych, zawartym w ww. ustawie, bądź od których zaniechano poboru podatku.

Wyszczególnienia źródeł przychodów osiągniętych przez osoby fizyczne ustawodawca dokonał w art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Przepis art. 11 ust. 1 ww. ustawy, stanowi, że:

W myśl art. 12 ust. 1 ww. ustawy:

Użyty w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwrot „w szczególności” oznacza, że wymieniane kategorie przychodów stanowią katalog otwarty. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym. Do przychodów pracownika zaliczyć należy praktycznie wszystkie otrzymane przez niego świadczenia, które mógł on otrzymać od pracodawcy. Są nimi bowiem nie tylko wynagrodzenia, czyli świadczenia wprost wynikające z zawartej umowy o pracę, ale również wszystkie inne przychody (świadczenia), niezależnie od podstawy ich wypłaty, jeżeli w jakikolwiek sposób wiążą się z faktem wykonywania pracy.

Analiza powyższego przepisu prowadzi do wniosku, że podstawą nabycia prawa m.in. do odszkodowania/zadośćuczynienia wypłaconego pracownikowi lub byłemu pracownikowi jest łączący lub uprzednio łączący tę osobę z pracodawcą stosunek pracy, a zatem odszkodowania takie stanowią przychód ze stosunku pracy, opodatkowany lub zwolniony od podatku.

W myśl art. 12 ust. 4 ww. ustawy:

Na mocy art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.):

Stosownie do art. 32 ww. ustawy:

W myśl art. 38 ust. 1 ww. ustawy:

Z treści wniosku wynika, że sąd nałożył na Państwa obowiązek zapłaty kwoty za niewykonanie punktu postanowienia (tj. udzielenie zabezpieczenia na podstawie art. 755⁵ § 1 k.p.c. poprzez nakazanie dalszego zatrudnienia do czasu postępowania prawomocnego zakończenia postępowania).

Powzięli Państwo, czy jako były pracodawca powinni Państwo od danej kwoty zabezpieczenia naliczyć i odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych i tym samym wystawić pracownikowi PIT-11 za 2024 r.

W Państwa opinii, kwota do zapłaty nakazana przez sąd na wypadek naruszenia obowiązków określonych w postanowieniu o udzieleniu zabezpieczenia mieści się w katalogu zwolnień podatkowych zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Należy podkreślić, że odszkodowanie stanowi, co do zasady, przychód w rozumieniu przytoczonego wyżej art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie oznacza to jednak, że wszystkie odszkodowania podlegają opodatkowaniu. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych, określonym w art. 21 ust. 1 ww. ustawy, korzystają ze zwolnienia od podatku. Jednakże należy podkreślić, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.

Ustawa o podatku dochodowym nie zawiera definicji pojęcia odszkodowania czy zadośćuczynienia, tym nie mniej rozumienie tych pojęć nie może odbiegać od ich znaczenia przyjętego w systemie prawa cywilnego. Wiele pojęć z katalogu zwolnień przedmiotowych nie zostało zdefiniowanych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych – nie może to jednak oznaczać dowolności w ich rozumieniu i stosowania wykładni rozszerzającej, przy czym oczywistym jest, że aby uniknąć takiej dowolności, kryteria rozumienia tych pojęć, niezdefiniowanych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, muszą mieć w pierwszej kolejności charakter kryteriów ustawowych.

W orzecznictwie sądów administracyjnych zauważa się, że jakkolwiek ustawodawca nie zdefiniował w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych pojęcia szkody czy odszkodowania, to rozumienie tych pojęć nie może odbiegać od przyjętego w systemie prawa cywilnego ich znaczenia.

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.) także nie zawiera legalnej definicji odszkodowania, jednakże można ją wywieść z jej regulacji.

Odszkodowanie jest szczególnym rodzajem świadczenia, które ma na celu naprawienie wyrządzonej szkody, czyli uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszelkiego rodzaju dobrach chronionych przez prawo. Chodzi więc zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy.

Odszkodowanie według przepisów prawa cywilnego jest świadczeniem, które ma na celu naprawienie wyrządzonej szkody. Z pojęciem szkody mamy do czynienia na gruncie zobowiązań umownych, bowiem w myśl art. 471 Kodeksu cywilnego:

Przy czym, szkodą jest zarówno uszczerbek w istniejącym mieniu, jak i utrata przyszłych korzyści.

Odwołując się zatem do prawa cywilnego stwierdzić należy, że o odszkodowaniu możemy mówić wyłącznie w przypadku powstania konkretnej szkody, która wywołana została określonym działaniem lub zaniechaniem drugiej strony, której można przypisać odpowiedzialność za jej powstanie. Odszkodowanie to rodzaj świadczenia, które należy się za wyrządzenie szkody (odpowiednio zadośćuczynienie za doznane krzywdy) od podmiotu, który szkodę wyrządził lub ponosi za nią odpowiedzialność. Odszkodowanie stanowi pieniężną równowartość szkody majątkowej lub szkody na osobie, natomiast zadośćuczynienie jest pieniężną formą zrekompensowania szkody niemajątkowej.

Odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej mogą korzystać ze zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jak również art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy - zastosowanie zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy ma „pierwszeństwo” przed zastosowaniem zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy.

Zatem, możliwość skorzystania przedmiotowego odszkodowania ze zwolnienia należy rozpatrywać we wskazanej wyżej kolejności.

I tak, wskazać należy, że w myśl art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

A w świetle art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy:

Treść zacytowanych przepisów wskazuje, że zasadą jest traktowanie otrzymanych odszkodowań (zadośćuczynień) jako przychodu podlegającego opodatkowaniu, który tylko w pewnych przypadkach – szczegółowo opisanych w ustawie – korzystać może ze zwolnienia z opodatkowania.

Mając na uwadze powyższe wyjaśnienia konieczne jest więc ustalenie, czy wypłacone pracownikowi świadczenie spełnia warunki do zastosowania zwolnienia z opodatkowania.

Z opisu sprawy wynika, że sąd nałożył na Państwa obowiązek zapłaty kwoty za niewykonanie punktu postanowienia (tj. udzielenie zabezpieczenia na podstawie art. 755⁵ § 1 k.p.c.).

Jak wynika z art. 755⁵ § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1550 ze zm.):

Z kolei, art. 756² § 1 ww. Kodeksu stanowi, że:

Zatem, już sama okoliczność, że kwota wypłaconego przez Państwa świadczenia stanowi zabezpieczenie, czyli nie stanowi ani odszkodowania, ani zadośćuczynienia – o których traktują zwolnienia uregulowane w cyt. art. 21 ust. 1 pkt 3 oraz art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – wyklucza zwolnienie od opodatkowania wartości wypłaconego przez Państwa świadczenia.

W konsekwencji, skoro świadczenie, które Państwo wypłacili byłemu pracowników oraz które zostanie przez Państwa wypłacone również w przyszłości, nie stanowi odszkodowania/zadośćuczynienia, lecz zabezpieczenie przyznane na podstawie art. 755⁵ § 1 k.p.c., to takie świadczenie – wbrew Państwa twierdzeniom – nie podlega zwolnieniu od podatku określonemu w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Skoro zatem wypłacone przez Państwa zabezpieczenie nie korzysta ze zwolnienia przedmiotowego ani na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ani na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b tej ustawy, to stanowi ono dla Państwa byłego pracownika przychód ze stosunku pracy. Oznacza to, że Państwo, jako płatnik, wypłacając wskazane we wniosku zabezpieczenie są zobowiązani do naliczenia, pobrania i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych od ww. zabezpieczenia i tym samym wykazania go w PIT-11 za 2024 r.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu zaistnienia zdarzenia.

Podkreślam jednocześnie, że w interpretacji udzieliłem odpowiedzi w zakresie zadanego pytania i przedstawionego stanowiska, tj. zgodnie z Państwa intencją oceniłem, czy powinni Państwo od kwoty zabezpieczenia naliczyć i odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych i tym samych wystawić pracownikowi PIT-11 za 2024 r. Inne kwestie nieobjęte pytaniem, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa  – rozpatrzone.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.