Poradnia samorządowa

• Czy gmina może narzucić w uchwale zasady publikacji rozkładów jazdy publicznego transportu
• Jak ustalić zasady wypłaty ekwiwalentu dla strażaków ratowników OSP i kandydatów do tej formacji
• Dlaczego rada gminy nie może zobowiązać wójta do nadzoru działalności instytucji kultury
• Czy można wymagać, by właściciele pojemników na odpady zamieszczali na nich instrukcje korzystania

W uchwale poświęconej warunkom i zasadom korzystania z przystanków komunikacyjnych rada gminy zobowiązała przewoźników i organizatorów transportu do umieszczenia tablic z rozkładem jazdy oraz utrzymania ich w należytym stanie technicznym. Czy rada miała do tego prawo?

Rada gminy nie mogła nałożyć obowiązku umieszczenia tablic z rozkładem jazdy oraz utrzymania ich w należytym stanie technicznym, gdyż taki zapis przekracza upoważnienie zawarte w art. 15 ust. 2 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym. Pogląd ten potwierdza m.in. rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody lubelskiego z 12 września 2024 r. (nr PN-II.4131.321.2024). W orzeczeniu tym wojewoda stwierdził, że kwestie dotyczące rozkładów jazdy reguluje art. 2 ust. 2 ustawy z 15 listopada 1984 r. – Prawo przewozowe. Nie ma zatem podstaw, by były ponownie regulowane w uchwale rady gminy. Z kolei problematyka sposobu i terminów ogłaszania oraz aktualizacji rozkładów jazdy, uregulowana została szczegółowo w rozporządzeniu ministra transportu, budownictwa i gospodarki morskiej z 10 kwietnia 2012 r. w sprawie rozkładów jazdy (dalej: r.s.r.j.). Stosownie do par. 11 ust. 1 pkt 3 i ust. 3 pkt 2 lit. b r.s.r.j. właściciel lub zarządzający przystankiem komunikacyjnym jest podmiotem obowiązanym do zamieszczenia informacji dotyczącej rozkładu jazdy na danym obiekcie, zaś przewoźnik zobowiązany jest jedynie do przekazania kopii zatwierdzonego rozkładu jazdy w postaci pliku w formacie PDF oraz w wersji elektronicznej umożliwiającej edycję tekstu. Unormowanie powyższych kwestii w rozporządzeniu wyklucza zatem kompetencję prawotwórczą rady gminy w tym zakresie. Ponadto rada poprzez zobowiązywanie przedsiębiorcy (operatora lub przewoźnika) do umieszczenia tablicy z rozkładem jazdy oraz utrzymania jej w należytym stanie technicznym przerzuca na taki podmiot koszty związane z tymi obowiązkami. Tymczasem zgodnie z par. 17 ust. 1 r.s.r.j. ponoszenie kosztów związanych z zamieszczaniem informacji dotyczących rozkładów jazdy na przystanku komunikacyjnym odbywa się na podstawie umowy. W świetle powyższego należy uznać, że niezgodny z prawem jest zapis uchwały, którym rada arbitralnie nakłada na przewoźnika obowiązek utrzymania rozkładu jazdy w należytym stanie technicznym. O tym, na kim będzie ciążył obowiązek utrzymania w należytym stanie technicznym tabliczek rozkładu jazdy, decyduje bowiem umowa cywilnoprawna, a nie przepisy uchwały (por. wyroki: WSA w Poznaniu z 19 września 2023 r. (sygn. akt III/SA/Po 417/23), WSA w Gliwicach z 14 lutego 2023 r. (sygn. akt III SA/Gl 711/22) i WSA w Łodzi z 30 listopada 2021 r. (sygn. akt III SA/Łd 798/21).