Interpretacja indywidualna z dnia 11 września 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.513.2024.2.KK
Skutki podatkowe sprzedaży udziałów w nieruchomościach.
Interpretacja indywidualna
– stanowisko nieprawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
28 czerwca 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 24 czerwca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży udziałów w nieruchomościach.
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
6 października 2007 r. zawarła Pani związek małżeński z (…).
4 czerwca 2009 r. mąż nabył prawo wieczystego użytkowania nieruchomości położonej w (…), składającej się z działki gruntu nr 2/6 (…) (obszar 19 m2) i prawo własności znajdującego się na niej garażu oraz działki nr 2/0 (...) (2951 m2), stanowiącej 1/78 części, zwanej drogą dojazdową do garażu.
15 stycznia 2016 r. wykupiła Pan wraz z mężem na własność działkę nr 2/6, zaś działka nr 2/0 (droga dojazdowa) pozostała jako wieczyste użytkowanie.
22 lutego 2022 r. zmarł Pani mąż, stale zamieszkały w (…).
28 października 2022 r., na mocy postanowienia Sądu Rejonowego w (…) (sygn. akt …), spadek po mężu na podstawie ustawy nabyli: Pani (żona) oraz dzieci: A.A. i B.B., po 1/3 części każde z nich.
22 marca 2023 r. nastąpił dział spadku po zmarłym mężu oraz podział majątku wspólnego małżonków (…) (Akt notarialny nr (…), dotyczący opisanej wyżej nieruchomości. Pani, B.B. oraz A.A. dokonali nieodpłatnego działu spadku po .... w ten sposób, że Pani nabyła 2/3 części oraz córka 1/3 części, syn w zamian za auto dobrowolnie rezygnował z 1/3 części.
23 listopada 2023 r., działając w imieniu własnym oraz imieniu B.B., dokonała Pani sprzedaży (Akt notarialny nr (…)) nieruchomości położonej w (…), stanowiącej zabudowaną działkę gruntu nr (…) (19 m2) oraz niezabudowaną działkę gruntu nr 2/0 (2951 m2) będącą drogą dojazdową.
Współwłaściciel B.B., na mocy umowy sprzedaży (Akt notarialny nr (…), została spłacona na konto bankowe przez nią wskazane, zgodnie z zapisem w akcie sprzedaży.
W uzupełnieniu wniosku wskazała Pani, że mąż w 2009 r, nabył prawo do majątku odrębnego (osobistego). W małżeństwie obowiązywał ustrój ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej.
15 stycznia 2016 r. działka nr 2/6 wraz z garażem stanowiła majątek osobisty męża. Na wniosek męża, decyzją Prezydenta Miasta (….), z 7 grudnia 2015 r., nastąpiło odpłatne przekształcenie prawa użytkowania wieczystego Skarbu Państwa w prawo własności męża. Działka nr 2/0 stanowiła odrębny (osobisty) majątek męża w 1/78 części, jako użytkowanie wieczyste Skarbu Państwa (droga dojazdowa do garażu) i weszła do masy spadkowej. Prawomocne postanowienia Sądu Rejonowego (…), zostało wydane 28 października 2022 r. Spadek po zmarłym mężu nabyła Pani oraz dzieci: A.A. (syn) i córka, po 1/3 części każde. Przedmiotem umowy o dział spadku były nieruchomości oraz prawa majątkowe i ruchomości. Skutki rzeczowe zostały zawarte w Umowie o dział spadku oraz podział majątku wspólnego (Akt notarialny Repertorium A nr (…) z 22 marca 2023 r.); tj.:
1)zabudowaną nieruchomość (działka nr 2/6 i garaż) nabywają na współwłasność Pani w 2/3 częściach oraz B.B. w 1/3 części,
2)udział wynoszący 1/78 części (działka nr 2/5 droga dojazdowa) nabywają na współwłasność Pani w 2/3 częściach, tj. w 2/234 części oraz B.B. w 1/3 części tj. w 1/234 części,
3)prawa majątkowe i ruchomości stanowiące majątek wspólny Pani i męża, zostają podzielone w ten sposób, że:
a)środki pieniężne zgromadzone w (…) nabywa Pani w udziale 5/6 części oraz B.B. w udziale 1/3 części,
b)środki pieniężne zgromadzone w (…) nabywa Pani w udziale 5/6 części oraz B.B. w udziale 1/3 części,
c)papiery wartościowe (…) nabywa w całości B.B.,
d)łódź motorowo-wiosłową (…) wraz z wyposażeniem nabywa Pani w udziale 5/6 części oraz B.B w udziale 1/6 części,
e)przyczepę lekką (…) nabywa Pani w udziale 5/6 części oraz B.B. w 1/6 części,
f)samochód marki (…), stanowiący współwłasność Pani w udziale 4/6 częściach oraz A.A. i B.B. po 1/6 części każdego z nich. Umowa sprzedaży Repertorium A nr (…) z 22 marca 2023 r.
Z wiedzy jaką Pani posiada, wartość praw majątkowych jakie nabyła w drodze działu spadku zwiększyła się o 1/3 część (postanowienie Sądu sygn. akt I (…) z 28 października 2022 r.).
Postanowienie Sądu Rejonowego w (…), z 28 października 2022 r., sygn. akt I Ns (…). Spadkobiercy Pani, B.B. i A.A. nabyli po 1/3 części spadku po .... Sprawa o dział spadku odbyła się w obecności Pani (żona) i A.A. (syn). B.B. (córka) udzieliła Pani pełnego pełnomocnictwa (Akt Notarialny Repertorium A nr (…) z 26 stycznia 2023 r.) do m.in. zarządu i administracji masą spadkową, do dokonywania działu i sprzedaży masy spadkowej po zmarłym jej ojcu .... Wartość praw majątkowych jakie nabyła Pani w drodze działu spadku była zgodna z wolą uczestników działu spadku i zwiększyła się o 1/3 część, jaką na podstawie spadku (postanowienia Sądu) otrzymał syn zmarłego (A.A.), z której to spłaty dobrowolnie i bez roszczeń zrezygnował on w obecności notariusza.
Z tytułu działu spadku dokonała Pani spłaty części córki z tytułu sprzedaży ruchomości i praw majątkowych, w terminie i wysokości zawartych w akcie notarialnym o dział spadku oraz podziału majątku wspólnego. Spłaciła Pani kwotę ze sprzedaży nieruchomości, wynikającą z aktu notarialnego dotyczącego sprzedaży, repertorium A nr (…) z 23 listopada 2023 r. (działka nr 2/0 i działka nr 2/6 wraz z garażem). Sprzedaży nieruchomości dokonała Pani jako osoba fizyczna, nieprowadząca działalności gospodarczej.
Pytanie
Czy jest Pani zobowiązana do zapłacenia podatku, mimo że od nabycia do sprzedaży nieruchomości minął okres 5 lat?
Pani stanowisko w sprawie
Z Pani wiedzy wynika, że od nabycia do sprzedaży nieruchomości minął okres 5 lat, a więc nie zapłaci podatku dochodowego.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ww. ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy źródłem przychodu jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:
a) nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
b) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
c) prawa wieczystego użytkowania gruntów,
d) innych rzeczy,
- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.
Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub praw wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, skutkuje powstaniem przychodu.
Zatem, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub praw następuje po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym przychód uzyskany z odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu.
Stosownie do treści art. 10 ust. 5 ww. ustawy :
W przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości, lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.
Przepis art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że w przypadku zbycia nieruchomości nabytych w drodze spadku, 5-letni okres liczony jest od daty nabycia nieruchomości lub praw majątkowych przez spadkodawcę. W świetle art. 10 ust. 1 pkt 8 i ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości nabytej w spadku, istotne znaczenie ma ustalenie daty nabycia tej nieruchomości przez spadkodawcę.
W myśl art. 10 ust. 7 ww. ustawy :
Nie stanowi nabycia albo odpłatnego zbycia, o których mowa w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, odpowiednio nabycie albo odpłatne zbycie, w drodze działu spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, do wysokości przysługującego podatnikowi udziału w spadku.
Z przedstawionego opisu stanu faktycznego wynika, że 6 października 2007 r. zawarła Pani związek małżeński ze ....
4 czerwca 2009 r. .... nabył prawo wieczystego użytkowania nieruchomości położonej w (…), składającej się z działki gruntu nr 2/6 (obszar 19 m2) i prawo własności znajdującego się na niej garażu oraz działki nr 2/0 (2951 m2), stanowiącej 1/78 części, zwanej drogą dojazdową do garażu. Mąż nabył prawo do majątku odrębnego (osobistego). W małżeństwie obowiązywał ustrój ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej.
15 stycznia 2016 r. działka nr 2/6 wraz z garażem stanowiła majątek osobisty męża. Na wniosek męża, decyzją Prezydenta Miasta nastąpiło odpłatne przekształcenie prawa użytkowania wieczystego Skarbu Państwa w prawo własności męża. Działka nr 2/0 stanowiła odrębny (osobisty) majątek męża w 1/78 części, jako użytkowanie wieczyste Skarbu Państwa (droga dojazdowa do garażu) i weszła w do masy spadkowej.
22 lutego 2022 r. zmarł Pani mąż. 28 października 2022 r., na mocy postanowienia Sądu Rejonowego, spadek po mężu na podstawie ustawy nabyła Pani (żona) oraz dzieci: A.A i B.B., po 1/3 części każde z nich.
Sprawa o dział spadku odbyła się w obecności Pani (żona) i A.A (syn). B.B. (córka) udzieliła Pani pełnego pełnomocnictwa do m.in. zarządu i administracji masą spadkową, do dokonywania działu i sprzedaży masy spadkowej po zmarłym jej ojcu.
Przedmiotem umowy o dział spadku były nieruchomości oraz prawa majątkowe i ruchomości.
Skutki rzeczowe zostały zawarte w umowie o dział spadku oraz podział majątku wspólnego:
1)zabudowaną nieruchomość (działka nr 2/6 i garaż) nabywają na współwłasność Pani w 2/3 częściach oraz B.B. w 1/3 części,
2)udział wynoszący 1/78 części (działka nr 2/0 droga dojazdowa) nabywają na współwłasność Pani w 2/3 częściach, tj. w 2/234 części oraz B.B. w 1/3 części tj. w 1/234 części,
3)prawa majątkowe i ruchomości stanowiące majątek wspólny Pani i męża, zostają podzielone w ten sposób, że:
a)środki pieniężne zgromadzone w (…) nabywa Pani w udziale 5/6 części oraz B.B. w udziale 1/3 części,
b)środki pieniężne zgromadzone w (…) nabywa Pani w udziale 5/6 części oraz B.B. w udziale 1/3 części,
c)papiery wartościowe (…) nabywa w całości B.B.,
d)łódź motorowo-wiosłową (…) wraz z wyposażeniem nabywa Pani w udziale 5/6 części oraz B.B. w udziale 1/6 części,
e)przyczepę lekką (…) nabywa Pani w udziale 5/6 części oraz B.B. w 1/6 części,
f)samochód marki (…) model (…) stanowiący współwłasność Pani w udziale 4/6 częściach oraz A.A. i B.B. po 1/6 części każdego z nich.
Wartość praw majątkowych jakie nabyła Pani w drodze działu spadku była zgodna z wolą uczestników działu spadku i zwiększyła się o 1/3 część, jaką na podstawie spadku (postanowienia Sądu) otrzymał syn zmarłego (A.A.), z której spłaty dobrowolnie i bez roszczeń zrezygnował w obecności notariusza. Z wiedzy jaką Pani posiada, wartość praw majątkowych jakie nabyła w drodze działu spadku zwiększyła się o 1/3 część.
23 listopada 2023 r., działając w imieniu własnym oraz imieniu B.B., dokonała Pani sprzedaży nieruchomości położonej w (…), stanowiącej zabudowaną działkę gruntu nr 2/6 (19 m2) oraz niezabudowaną działkę gruntu nr 2/0 (2951 m2) będącą drogą dojazdową.
Z tytułu działu spadku dokonała Pani spłaty części córki z tytułu sprzedaży ruchomości i praw majątkowych, w terminie i wysokości zawartych w akcie notarialnym o dział spadku oraz podziału majątku wspólnego. Spłaciła Pani kwotę ze sprzedaży nieruchomości, wynikającą z aktu notarialnego dotyczącego sprzedaży (działka nr 2/0 i działka nr 2/6 wraz z garażem).
Sprzedaży nieruchomości dokonała Pani jako osoba fizyczna, nieprowadząca działalności gospodarczej.
Zważywszy na fakt, że będące przedmiotem odpłatnego zbycia udziały w nieruchomościach zostały nabyte przez Pani męża, należy odnieść się do przepisów ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1606 ze zm.).
Zgodnie z art. 31 § 1 ww. ustawy:
Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
Ustrój wspólności ustawowej obejmujący dorobek obojga małżonków ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa.
Stosownie do art. 35 ww. Kodeksu:
W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.
Ustawowy ustrój majątkowy między małżonkami może ulec zniesieniu lub ograniczeniu na skutek zawartej między nimi umowy (art. 47 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego), na skutek orzeczenia sądu (art. 52 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego) albo z mocy prawa np. ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków (art. 53 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).
Z kolei zgodnie z art. 33 ww. Kodeksu:
Do majątku osobistego każdego z małżonków należą:
1)przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej;
2)przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił;
3)prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom;
4)przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków;
5)prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie;
6)przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; nie dotyczy to jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość;
7)wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków;
8)przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków;
9)prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy;
10)przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.
Zatem, zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego do majątku objętego wspólnością ustawową (do majątku wspólnego) wchodzą przedmioty majątkowe nabyte przez małżonków od dnia zawarcia małżeństwa. Natomiast przedmioty majątkowe nabyte przed zawarciem związku małżeńskiego oraz przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
Innymi słowy sam fakt, że między małżonkami istnieje wspólność ustawowa nie czyni małżonków współwłaścicielami majątku osobistego jednego z nich.
Ponadto należy wskazać, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji nieruchomości, dlatego też ustalenie znaczenia tego pojęcia wymaga zastosowania definicji zawartych w przepisach Kodeksu cywilnego.
W myśl art. 46 § 1 Kodeksu cywilnego:
Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty) jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.
Stosownie do przepisu art. 47 § 2 Kodeksu cywilnego:
Częścią składową rzeczy jest wszystko, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego.
Ponadto, jak stanowi art. 48 Kodeksu cywilnego:
Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do części składowych gruntu należą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane, jak również drzewa i inne rośliny od chwili ich zasadzenia lub zasiania.
Wyżej wymienione przepisy wyrażają generalną zasadę, że budynek jako część składowa nieruchomości z wyjątkami przewidzianymi w ustawie – nie może być odrębnym przedmiotem własności i dzieli los prawny rzeczy głównej, tj. gruntu. Dlatego też, sprzedaż nieruchomości obejmuje zarówno zbycie gruntu, jak i znajdującego się na nim budynku, trwale z nim związanego. Jednocześnie regulacja zawarta w prawie cywilnym skutkuje tym, że datą nabycia nieruchomości jest data nabycia prawa własności gruntu bez względu na to, czy na gruncie tym wybudowano budynek, czy też nie i kiedy to nastąpiło. Odmienna sytuacja prawna występuje tylko w przypadku użytkowania wieczystego gruntu, kiedy na gruncie stanowiącym własność państwową lub gminną może być wzniesiony budynek stanowiący własność wieczystego użytkowania (art. 235 Kodeksu cywilnego). Odrębnym przedmiotem własności budynek będzie wówczas, gdy wzniesiono go na gruncie będącym w użytkowaniu wieczystym i w takim przypadku istotne znaczenie będzie miała data jego wybudowania lub nabycia.
Pojęcie użytkowania wieczystego zawarte zostało w art. 232 Kodeksu cywilnego, który stanowi, że:
Grunty stanowiące własność Skarbu Państwa a położone w granicach administracyjnych miast oraz grunty Skarbu Państwa położone poza tymi granicami, lecz włączone do planu zagospodarowania przestrzennego miasta i przekazane do realizacji zadań jego gospodarki, a także grunty stanowiące własność jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków mogą być oddawane w użytkowanie wieczyste osobom fizycznym, i osobom prawnym.
W myśl art. 235 § 1 ww. Kodeksu:
Budynki i inne urządzenia wzniesione na gruncie Skarbu Państwa lub gruncie należącym do jednostek samorządu terytorialnego bądź ich związków przez wieczystego użytkownika stanowią jego własność. To samo dotyczy budynków i innych urządzeń, które wieczysty użytkownik nabył zgodnie z właściwymi przepisami przy zawarciu umowy o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste.
Stosownie natomiast do art. 235 § 2 Kodeksu cywilnego:
Przysługująca wieczystemu użytkownikowi własność budynków i urządzeń na użytkowanym gruncie jest prawem związanym z użytkowaniem wieczystym.
Z treści tych przepisów wynika, że użytkowanie wieczyste dotyczy gruntów stanowiących własność Skarbu Państwa, gminy lub związku międzygminnego, oddanych w użytkowanie wieczyste osobom fizycznym lub prawnym, oraz że odrębną własność stanowią budynki wzniesione na gruncie Skarbu Państwa lub gminy przez wieczystego użytkownika.
Zauważyć należy, że możliwe jest przekształcenie prawa użytkowania wieczystego, przysługującego osobom fizycznym będącym dotychczasowymi użytkownikami wieczystymi, w prawo własności.
Zgodnie z ugruntowanym poglądem, przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nie jest zdarzeniem prawnopodatkowym, które należy utożsamiać z nabyciem, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a stanowi jedynie zmianę tytułu prawnego faktycznego władztwa nad nieruchomością. Nabycie prawa do nieruchomości następuje w chwili zawarcia umowy o ustanowieniu (nabyciu) prawa wieczystego użytkowania.
Mając na uwadze powołane wyżej przepisy należy stwierdzić, że przekształcenie prawa wieczystego użytkowania gruntu w prawo własności nieruchomości nie stanowiło nowego nabycia nieruchomości.
Z opisu stanu faktycznego wynika, że nabyła Pani udziały w nieruchomościach w spadku po zmarłym mężu. Spadkodawca nabył do majątku osobistego nieruchomości w 2009 r., a więc termin, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) i c) w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, warunkujący powstanie źródła przychodu z odpłatnego zbycia przez Panią w 2023 r. udziałów w nieruchomościach, w części dotyczącej udziałów nabytych w spadku po mężu, upłynął 31 grudnia 2014 r., gdyż przy obliczaniu pięcioletniego okresu należy uwzględnić moment nabycia nieruchomości (udziałów) przez spadkodawcę.
Kwestie związane z dziedziczeniem regulują przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.).
Zgodnie z art. 922 Kodeksu cywilnego:
Spadek stanowią prawa i obowiązki majątkowe zmarłego, które z chwilą jego śmierci przechodzą na jedną lub kilka osób, stosownie do przepisów księgi niniejszej.
W myśl art. 924 i 925 Kodeksu cywilnego:
Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.
Stosownie do art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego:
Prawomocne postanowienie sądu o nabyciu spadku, czy też akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony przez notariusza, potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.
Według art. 1035 Kodeksu cywilnego:
Jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego stosuje się przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Do momentu zniesienia tej współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku.
Zgodnie z art. 1037 § 1 i § 2 ww. ustawy:
Dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców. Jeżeli do spadku należy nieruchomość, umowa o dział powinna być zawarta w formie aktu notarialnego.
Z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. W wyniku działu spadku prawa majątkowe objęte spadkiem przyznane poszczególnym spadkobiercom, przechodzą na nich, ustaje więc wspólność majątku spadkowego. Umowa o dział spadku lub prawomocne orzeczenie sądowe o dziale spadku stanowią tytuł własności rzeczy, które w dziale przypadły poszczególnym spadkobiercom. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.
Jeżeli zatem wartość nieruchomości lub prawa (udziałów w nieruchomości lub prawie) nabytych w wyniku działu spadku jest zgodna z udziałem posiadanym przed działem spadku – nie następuje nabycie, ponieważ w ten sposób nie ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad nieruchomością lub prawem, jak i stan jej majątku osobistego. Dział spadku, w wyniku którego udział w nieruchomości lub prawie nie zwiększył się, zmienia wyłącznie charakter własności. Jednakże nabycie nieruchomości lub prawa w drodze działu spadku (nawet jeżeli działu spadku dokonano bez spłat lub dopłat) w części przekraczającej udział spadkowy, stanowi w myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nabycie nieruchomości lub prawa w tym udziale, który przekracza udział nabyty w spadku. Wszelkie przypadki, gdy udział danej osoby ulega powiększeniu, traktowane być muszą w kategorii nabycia, gdyż w ten sposób ulega powiększeniu zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad nieruchomością lub prawem.
Przy czym przyjąć należy, że termin „nabycie” oznacza każde przeniesienie na nabywcę własności rzeczy w ramach spadku, innej jednostronnej czynności, na podstawie aktu prawnego, umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia własności rzeczy oznaczonej co do tożsamości. Tak więc nabycie rozumiane jest jako uzyskanie tytułu własności (nabycie własności) lub uzyskanie określonego prawa (nabycie prawa) (por. wyroki NSA: z dnia 7 kwietnia 2016 r., sygn. akt II FSK 313/14 i z dnia 4 kwietnia 2018 r., sygn. akt II FSK 843/16).
W przedstawionym we wniosku stanie faktycznym wskazała Pani, że wartość praw majątkowych jakie nabyła Pani w drodze działu spadku zwiększyła się o 1/3 część. W związku z tym, w 2023 r., w wyniku przeprowadzonego działu spadku, nabyła Pani udziały w nieruchomościach o wartości przekraczającej wartość Jej udziałów w składnikach majątkowych wchodzących w skład spadku. Zatem, przychód jaki uzyskała Pani ze sprzedaży udziałów w nieruchomościach, przypadający na udziały przekraczające udziały nabyte w drodze spadku, będzie podlegał opodatkowaniu na podstawie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Stosownie do art. 30e ust. 1 cytowanej ustawy:
Od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.
W myśl art. 30e ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.
Zwracam uwagę na treść przepisu art. 19 ust. 1 ww. ustawy z której wynika, że:
Przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej. Przepis art. 14 ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.
Zgodnie z art. 19 ust. 3 ustawy:
Wartość rynkową, o której mowa w ust. 1, rzeczy lub praw majątkowych określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia.
Stosownie do art. 19 ust. 4 ww. ustawy:
Jeżeli wartość wyrażona w cenie określonej w umowie odpłatnego zbycia znacznie odbiega od wartości rynkowej nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, organ podatkowy wezwie strony umowy do zmiany tej wartości lub wskazania przyczyn uzasadniających podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej. W razie nieudzielenia odpowiedzi, niedokonania zmiany wartości lub niewskazania przyczyn, które uzasadniają podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej, organ podatkowy określi wartość z uwzględnieniem opinii biegłego lub biegłych. Jeżeli wartość ustalona w ten sposób odbiega co najmniej o 33% od wartości wyrażonej w cenie, koszty opinii biegłego lub biegłych ponosi zbywający.
W myśl art. 22 ust. 6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn. Do kosztów uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości i praw, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, nabytych w drodze spadku zalicza się również udokumentowane koszty nabycia lub wytworzenia poniesione przez spadkodawcę oraz przypadające na podatnika ciężary spadkowe, w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub zbywanego prawa odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych nabytych przez podatnika. Przez ciężary spadkowe, o których mowa w zdaniu drugim, rozumie się spłacone przez podatnika długi spadkowe, zaspokojone roszczenia o zachowek oraz wykonane zapisy zwykłe i polecenia, również w przypadku, gdy podatnik spłacił długi spadkowe, zaspokoił roszczenia o zachowek lub wykonał zapisy zwykłe i polecenia po dokonaniu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c.
Zgodnie z art. 22 ust. 6e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6c i 6d, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych.
Stosownie natomiast do art. 30e ust. 4 ww. ustawy:
Po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, wykazać:
1) dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub
2) dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.
Mając na uwadze obowiązujące przepisy oraz przedstawiony we wniosku stan faktyczny, należy stwierdzić, że odpłatne zbycie przez Panią nieruchomości zabudowanej garażem i udziału w prawie wieczystego użytkowania gruntu w 2023 r. w części odpowiadającej udziałom nabytym w spadku po mężu, nie stanowi źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z uwagi na upływ terminu, o którym mowa w tym przepisie i tym samym nie będzie skutkowało obowiązkiem uiszczenia podatku dochodowego od osób fizycznych.
Natomiast odpłatne zbycie ww. nieruchomości i udziału w prawie wieczystego użytkowania gruntu w 2023 r., w części odpowiadającej udziałom nabytym w drodze działu spadku w 2023 r., dokonane przed upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie, będzie stanowiło źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) i c) w związku z art. 10 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dochód uzyskany z tego źródła będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z postanowieniami art. 30e i nast. ww. ustawy.
Wobec powyższego, Pani stanowisko należało uznać za nieprawidłowe, gdyż stwierdziła Pani, że od nabycia do sprzedaży nieruchomości minął okres 5 lat, więc nie opłaca podatku dochodowego.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
-Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
-Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a ;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. O podatku od towarów i usług ;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
-Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA) :
-w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres : Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
-w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).
POTRZEBUJESZ POMOCY?