Interpretacja indywidualna z dnia 4 września 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT3.4011.537.2024.2.MJ

Możliwości wyboru formy opodatkowania – radca prawny.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

7 lipca 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 7 lipca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości wyboru formy opodatkowania. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 6 sierpnia 2024 r. (wpływ 6 sierpnia 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Jest Pan osobą fizyczną mającą miejsce zamieszkania w Polsce oraz podlegającą w Polsce obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

W okresie od kwietnia 2023 r. do lipca 2024 r., był Pan zatrudniony w firmie Kancelaria Radcy Prawnego A. A, na umowę o pracę na czas nieokreślony w wymiarze 3/5 etatu na stanowisku „prawnik”, gdzie wykonywał Pan swoje czynności jako aplikant radcowski o numerze wpisu (...).

W (...) 2024 r. podszedł Pan do egzaminu zawodowego, który Pan zdał z pozytywnym wynikiem. (...) 2024 r. złożył Pan ślubowanie radcowskie i został Pan radcą prawnym. Planuje Pan w roku 2024 otworzyć własną jednoosobową działalność gospodarczą oraz nawiązać współpracę z byłym pracodawcą - Panem Radcą Prawnym A. A. Zakres wykonywanych przez Pana - jako radcy prawnego - usług na rzecz byłego pracodawcy nie będzie jednak pokrywać się z zakresem czynności wykonywanych przez Pana w czasie trwania umowy o pracę jako aplikanta radcowskiego.

Uzupełnienie wniosku

Wniosek o rozpoczęcie działalności złożył Pan (...) 2024 r., z datą rozpoczęcia działalności (...) 2024r.

(...) 2024 r. złożył Pan również oświadczenie o wyborze formy opodatkowania dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej na zasadach określonych w art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za pośrednictwem CEIDG.

Pierwszy przychód z działalności gospodarczej osiągnie Pan w (...) 2024 r.

Dla celów działalności gospodarczej będzie Pan prowadził podatkową księgę rozchodów i przychodów.

W ramach umowy o pracę na rzecz Kancelarii Radcy Prawnego sporządzał Pan projekty pism procesowych oraz korespondencji prawnej, które każdorazowo były sprawdzane przez pracodawcę, zastępował Pan pracodawcę na rozprawach, również każdorazowo po udzieleniu upoważnienia przez niego oraz wskazówek co do prowadzenia sprawy.

Na pytanie: W opisie sprawy podał Pan:

Zakres wykonywanych przeze mnie - jako radcy prawnego - usług na rzecz byłego pracodawcy nie będzie jednak pokrywać się z zakresem czynności wykonywanych przeze mnie w czasie trwania umowy o pracę jako aplikanta radcowskiego.

Wobec tego prosiliśmy , żeby Pan wskazał zakres czynności wykonywanych w ramach planowanej przez Pana działalności, które nie będą pokrywały się z zakresem czynności wykonywanych w czasie trwania umowy o pracę.

Odpowiedział Pan:

W ramach planowanej działalności będę samodzielnie prowadził sprawy, sporządzał oraz wysyłał pisma procesowe, sporządzane i podpisywane wyłącznie przeze mnie. Będę również samodzielnie reprezentował klienta w rozprawach sądowych, przed organami administracji czy ścigania. Będę samodzielnie przyjmował klientów i udzielał im porad prawnych, na własną odpowiedzialność i ryzyko opracowując koncepcję prowadzenia danej sprawy i taktykę procesową, zarówno co do ogółu jak i szczegółu. Będę miał możliwość posłużenia się w świadczeniu tych usług innymi radcami prawnymi lub adwokatami, na własną odpowiedzialność i ryzyko. Swoje czynności zawodowe, w przeciwieństwie umowy o pracę, będę mógł wykonywać w dowolnym, wybranym przeze mnie czasie i miejscu, oraz w dowolnej kolejności, bez zewnętrznego nadzoru. Swoje czynności będę mógł w szczególności wykonywać we własnym lokalu.

Na pytanie:Czy i ewentualnie z jakich innych źródeł przychodów uzyskuje Pan dochody podlegające opodatkowaniu?

Odpowiedział Pan:

Uzyskuję dochody w ramach umowy o pracę i umowy zlecenie z firmami (...), w których jestem osobą (...). Uzyskuję również dochody w ramach umowy zlecenie z firmą zajmującą się (...). Nie będę wykonywał żadnych czynności w ramach działalności gospodarczej dla tych firm.

Pytanie

Czy w okolicznościach opisanego zdarzenia przyszłego, w 2024 roku będę uprawniony do wyboru formy opodatkowania dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej na zasadach określonych w art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (podatek liniowy 19%)?

Pana stanowisko

Pana zdaniem w 2024 r. będzie Pan uprawniony do wyboru formy opodatkowania dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej na zasadach określonych w art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 9a ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - jeżeli podatnik, który wybrał sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2, uzyska z działalności gospodarczej prowadzonej samodzielnie lub z tytułu prawa do udziału w zysku spółki niebędącej osobą prawną przychody ze świadczenia usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy, odpowiadających czynnościom, które podatnik lub co najmniej jeden ze wspólników:

1)(uchylony)

2)wykonywał lub wykonuje w roku podatkowym - w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy, podatnik ten traci w roku podatkowym prawo do opodatkowania w sposób określony w art. 30c i jest obowiązany do wpłacenia zaliczek od dochodu osiągniętego od początku roku, obliczonych przy zastosowaniu skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, oraz odsetek za zwłokę od zaległości z tytułu tych zaliczek.

Powyższe wyłączenie występuje jedynie w sytuacji, w której wykonywane w ramach świadczonych usług czynności będą odpowiadały czynnościom wykonywanym w ramach stosunku pracy. Jako aplikant radowski pracował Pan pod nadzorem radcy prawnego, wykonywał swoje czynności każdorazowo po udzieleniu szczegółowych wytycznych od zlecającego sprawę pełnomocnika profesjonalnego. Nie miał Pan możliwości samodzielnego wyboru kierunku prowadzenia sprawy, czy też obrania niezależnej koncepcji na prowadzenie sprawy. Nie miał Pan możliwości prowadzenia negocjacji z klientem. Tymczasem, jako radca prawny prowadzenie spraw klientów na zasadach niezależności będzie wręcz wymagane zgodnie z ustawą o radcach prawnych oraz kodeksem etyki radcy prawnego.

Jednocześnie, zwraca Pan uwagę, iż przepisy regulujące wykonywanie zawodów prawniczych a contrario, nie przewidują możliwości samodzielnego wykonywania zawodu przez aplikanta radcowskiego. Jako aplikant zatrudniony na stanowisku „prawnik” w kancelarii A. A miał Pan w zakresie swoich obowiązków sporządzanie projektów pism, które były każdorazowo edytowane i zatwierdzane przez pracodawcę. To on decydował o ostatecznej formie i treści pisma, niejednokrotnie zmieniając całą koncepcję sprawy. Tymczasem jako radca prawny współpraca miałaby polegać na tym, że samodzielnie będzie Pan prowadził sprawy. Pana były pracodawca nie zatwierdzałby już żadnego sporządzonego przez Pana pisma, gdyż pod każdym będzie się Pan podpisywał własnym imieniem i nazwiskiem, jako profesjonalny pełnomocnik. Jako aplikant zastępował Pan również radcę prawnego na rozprawach, działając każdorazowo z jego upoważnienia i na podstawie wskazówek udzielanych przez pracodawcę przed każdą rozprawą (a nawet w jej trakcie). Taka sytuacja byłaby całkowicie niedopuszczalna dla radcy prawnego - działając samodzielnie również w kwestii rozpraw sądowych będzie się Pan kierował wyłącznie własną koncepcją na sprawę i samodzielnie reprezentował klienta, bez jakichkolwiek wytycznych z zewnątrz. Zasadniczy model współpracy z byłym pracodawcą polegałby na tym, że były pracodawca pozyskałby zgodę niektórych klientów na to, aby Pan również, niezależnie od A. A, reprezentował ich jako profesjonalny pełnomocnik w niektórych sprawach sądowych. W prowadzeniu tych spraw pozostawałby Pan całkowicie samodzielny, jednakże w ramach zawartej (tj. pomiędzy Panem i byłym pracodawcą) umowy o współpracę, rachunki na rzecz klientów byłyby wystawiane wyłącznie przez A. A, podczas gdy Pan, proporcjonalnie do wykonanych czynności, wystawiałby rachunek na jego rzecz. Jest tak dlatego, że klienci o których mowa są powiązani stałymi umowami o współpracę z A. A, w ramach których opłacają dla niego miesięcznie określoną stawkę wynagrodzenia, podczas gdy Pana współpraca z byłym pracodawcą miałaby charakter niedookreślony, doraźny, zależny od liczby zleceń.

W powyższym stanie faktycznym nie znajduje Pan żadnych podobieństw między czynnościami wykonywanymi na rzecz byłego pracodawcy w ramach łączącej dotychczas umowy o pracę, a czynnościami, które będzie Pan wykonywał na własny rachunek, prowadząc powierzone sprawy samodzielnie i na własną odpowiedzialność zawodową jako profesjonalny pełnomocnik.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Pan przedstawił we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ww. ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Konstrukcja podatku dochodowego od osób fizycznych zakłada zróżnicowanie sposobu opodatkowania poszczególnych rodzajów dochodów (przychodów) osób fizycznych na podstawie systemu przyporządkowywania ich do odpowiedniego źródła przychodów.

Ustawodawca, tworząc system opodatkowania dochodów osób fizycznych, miał na względzie, że przysporzenia uzyskiwane przez osoby fizyczne mogą być skutkiem różnych rodzajów czynności i zdarzeń. Stworzył więc klasyfikację tych przysporzeń na podstawie kryterium źródła przychodów i system ich opodatkowania uwzględniający specyfikę poszczególnych źródeł.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 1 i 3 ww. ustawy:

Źródłami przychodów są:

–stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta,

–pozarolnicza działalność gospodarcza.

W myśl art. 12 ustawy:

Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Zgodnie z definicją zawartą w art. 5a pkt 6 tej ustawy:

Ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej – oznacza to działalność zarobkową:

a)wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,

b)polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,

c)polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych

–prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

Stosownie do art. 9a ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Podatnicy mogą wybrać sposób opodatkowania dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej na zasadach określonych w art. 30c. W tym przypadku są obowiązani do złożenia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego sporządzonego na piśmie oświadczenia o wyborze tego sposobu opodatkowania do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym został osiągnięty pierwszy przychód z tego tytułu w roku podatkowym, albo do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód został osiągnięty w grudniu tego roku podatkowego.

Zgodnie z art. 9a ust. 3 ww. ustawy:

Jeżeli podatnik, który wybrał sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2, uzyska z działalności gospodarczej prowadzonej samodzielnie lub z tytułu prawa do udziału w zysku spółki niebędącej osobą prawną przychody ze świadczenia usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy, odpowiadających czynnościom, które podatnik lub co najmniej jeden ze wspólników:

1)(uchylony)

2)wykonywał lub wykonuje w roku podatkowym

–w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy, podatnik ten traci w roku podatkowym prawo do opodatkowania w sposób określony w art. 30c i jest obowiązany do wpłacenia zaliczek od dochodu osiągniętego od początku roku, obliczonych przy zastosowaniu skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, oraz odsetek za zwłokę od zaległości z tytułu tych zaliczek.

Na podstawie art. 30c ust. 1 tej ustawy:

Podatek dochodowy od dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej uzyskanych przez podatników, o których mowa w art. 9a ust. 2 lub 7, z zastrzeżeniem art. 29 i art. 30, wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

Podatnik, deklarując wybór 19% podatku liniowego, musi uwzględnić przesłanki określone w art. 9a ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Możliwość opodatkowania „podatkiem liniowym” jest wyłączona w stosunku do podatników, którzy:

·uzyskują przychód z działalności gospodarczej z tytułu świadczenia usług na rzecz obecnego lub byłego pracodawcy i

·usługi te są tożsame z czynnościami, które podatnik lub przynajmniej jeden z jego wspólników (w przypadku prowadzenia działalności w formie spółki niebędącej osobą prawną) wykonywał bądź wykonuje w roku podatkowym w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy.

Zawarty w art. 9a ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwrot normatywny „odpowiadających czynnościom” odnosi się do przychodów ze świadczenia usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy, tożsamych z czynnościami, które podatnik wykonywał w ramach stosunku pracy. Wyłącznie częściowa zbieżność wykonywanych czynności nie stanowi przesłanki wyłączającej możliwość opodatkowania 19% stawką podatku dochodów z działalności gospodarczej (częściowa zbieżność nie jest równoznaczna z tożsamością).

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że od kwietnia 2023 r. do lipca 2024 r., był Pan zatrudniony w Kancelarii Radcy Prawnego, na umowę o pracę na czas nieokreślony na stanowisku „prawnik”, gdzie wykonywał Pan swoje czynności jako aplikant radcowski.

W (...) 2024 r. zdał Pan egzamin zawodowy a w lipca 2024 r. złożył Pan ślubowanie radcowskie i został Pan radcą prawnym. Planuje Pan w roku 2024 otworzyć własną jednoosobową działalność gospodarczą oraz nawiązać współpracę z byłym pracodawcą z Kancelarii Radcy Prawnego.

Jednak jak wskazał Pan we wniosku, zakres wykonywanych przez Pana - jako radcy prawnego - usług na rzecz byłego pracodawcy nie będzie pokrywać się z zakresem czynności wykonywanych przez Pana w czasie trwania umowy o pracę jako aplikanta radcowskiego.

W ramach planowanej działalności będzie Pan samodzielnie prowadził sprawy, sporządzał oraz wysyłał pisma procesowe, sporządzane i podpisywane wyłącznie przez Pana. Będzie Pan również samodzielnie reprezentował klienta w rozprawach sądowych, przed organami administracji czy ścigania. Będzie Pan samodzielnie przyjmował klientów i udzielał im porad prawnych, na własną odpowiedzialność i ryzyko opracowując koncepcję prowadzenia danej sprawy i taktykę procesową, zarówno co do ogółu jak i szczegółu.

Ponadto podał Pan, że (...) 2024 r. złożył Pan oświadczenie o wyborze formy opodatkowania dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej na zasadach określonych w art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za pośrednictwem CEIDG.

Z treści przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika więc, że planowany zakres usług wykonywanych w ramach działalności gospodarczej,będzie odmienny od obowiązków jakie były wykonywane w ramach umowy z byłym pracodawcą.

W konsekwencji, nie zachodzą przesłanki, o których mowa w art. 9a ust. 3 ustawy, a zatem możliwe jest opodatkowanie Pana dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej, które będzie Pan uzyskiwał w związku z rozpoczęciem ww. działalności, na zasadach określonych w art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wobec powyższego Pana stanowisko uznaję za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Wyeksponować trzeba jednak, że ocena faktyczna „tożsamości” wykonywanych czynności w ramach stosunku pracy oraz prowadzonej działalności gospodarczej może nastąpić w toku ewentualnego postępowania podatkowego lub kontrolnego. Mając na uwadze treść art. 14b Ordynacji podatkowej, w przedmiotowej sprawie tut. organ wydając interpretację prawa podatkowego nie jest uprawniony do przeprowadzenia postępowania dowodowego, które wskazałoby, czy czynności wykonywane przez Pana w ramach umowy o pracę, były tożsame z czynnościami, które będzie Pan wykonywał w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Do postępowania w sprawie wydania interpretacji co do zakresu i sposobu stosowania prawa podatkowego nie mają bowiem zastosowania przepisy o postępowaniu podatkowym, a postępowanie dowodowe jest częścią postępowania podatkowego. Opodatkowanie wykonywanych usług tzw. podatkiem liniowym leży natomiast w interesie podatnika, więc to po jego stronie spoczywa obowiązek wykazania, że nie spełnia przesłanek wynikających z art. 9a ust. 3 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym/zdarzeniem przyszłym podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA) albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).