Wysokości emerytury policyjnej byłych funkcjonariuszy służby bezpieczeństwa - Wyrok SN z dnia 11 czerwca 2024 r., sygn. II USKP 21/24

Mechanizm obniżenia świadczeń emerytalnych i rentowych byłych funkcjonariuszy służb bezpieczeństwa państwa totalitarnego powinien być stosowany z uwzględnieniem konstytucyjnych zasad ochrony praw nabytych i proporcjonalności, a automatyczne obniżenie do poziomu przeciętnej emerytury narusza normy konstytucyjne.

Sąd Najwyższy w składzie:

Prezes SN Piotr Prusinowski (przewodniczący)

‎SSN Bohdan Bieniek

‎SSA Marek Szymanowski (sprawozdawca)

w sprawie z odwołania M. K. ‎przeciwko Dyrektorowi Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w Warszawie ‎o wysokość emerytury policyjnej i policyjnej renty inwalidzkiej,
‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 11 czerwca 2024 r., ‎skargi kasacyjnej odwołującego się i organu rentowego od wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie
‎z dnia 26 kwietnia 2023 r., sygn. akt III AUa 1685/22,

I. oddala obie skargi kasacyjne;

II. znosi wzajemnie koszty postępowania kasacyjnego.

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 11 kwietnia 2022 r. Sąd Okręgowy w Warszawie zmienił zaskarżoną decyzję z dnia 30 czerwca 2017 r. i ustalił M. K. (odwołującemu się) prawo do emerytury policyjnej w wysokości ustalonej przed dniem 1 października 2017 r., jak też zmienił zaskarżoną decyzję drugą decyzję tego samego dnia i ustalił odwołującemu się prawo do policyjnej renty inwalidzkiej w wysokości ustalonej przed dniem 1 października 2017 r. Orzekając o kosztach procesu Sąd Okręgowy zasądził od Dyrektora Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w Warszawie na rzecz odwołującego się kwotę 360 zł.

Sąd Okręgowy ustalił, że odwołujący się z dniem 28 grudnia 1976 r. został przyjęty do służby w Milicji Obywatelskiej i mianowany funkcjonariuszem na okres służby przygotowawczej na stanowisko wywiadowcy na wolnym etacie Kierownika Sekcji Wydziału Śledczego Służb Bezpieczeństwa Wydziału „[…]” Komendy Wojewódzkiej Milicji Obywatelskiej w Z. Z dniem 18 grudnia 1979 r. został funkcjonariuszem stałym, a 1 sierpnia 1983 r. awansował na stanowisko starszego wywiadowcy Wydziału „[…]” Służb Bezpieczeństwa Wojewódzkiego Urzędu Spraw Wewnętrznych w Z. Wydział „[…]”, w którym pracował odwołujący zajmował się wywiadem. Odwołujący się przed podjęciem służby, nie znał konkretnych szczegółów na temat specyfiki pracy w wydziale. Do głównych jego zadań należało prowadzenie zadań obserwacyjnych. Z dniem 1 września 1985 r. odwołujący się został skierowany do Wyższej Szkoły Oficerskiej w L., gdzie spędził 3 lata. Oprócz podejmowanych zadań na uczelni, oddelegowywano go do Biura Ochrony Rządu w celu wykonywania ochrony i zabezpieczenia - na przykład pilnowania porządku podczas wizyt papieskich. Po odbyciu szkoły, odwołujący wrócił do pracy w Wydziale „[…]”. Został pozytywnie zweryfikowany i kontynuował służbę do 2006 r. w Wydziale Techniki Operacyjnej Komendy Wojewódzkiej Policji w G. Przed i po 1990 r. nie był objęty postępowaniem karnym ani dyscyplinarnym. Zdobył wiele nagród i odznaczeń za świadczoną pracę. Nie współpracował z opozycją i nie był uczestnikiem postępowania prowadzonego przez IPN. W związku z wejściem w życie ustawy z 16 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz.U. z 2016 r., poz. 2270) organ rentowy otrzymał informację z Instytutu Pamięci Narodowej o przebiegu służby strony odwołującej się na rzecz totalitarnego państwa i dokonał ponownego ustalenia wysokości świadczeń.