Odpowiedzialność odszkodowawcza Skarbu Państwa za zaniechania w procedurze zwrotu nieruchomości - Wyrok SN z dnia 10 maja 2024 r., sygn. II CSKP 12/23

Zaniechanie właściwego organu w postaci niepowiadomienia byłego właściciela o zamiarze użycia wywłaszczonej nieruchomości na inny cel niż określony w decyzji o wywłaszczeniu stanowi delikt, który skutkuje odpowiedzialnością odszkodowawczą Skarbu Państwa, a utrata możliwości zwrotu wywłaszczonej nieruchomości może stanowić szkodę, za którą odpowiada Skarb Państwa.

Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:

SSN Paweł Grzegorczyk (przewodniczący)

SSN Grzegorz Misiurek (sprawozdawca)

‎SSN Dariusz Zawistowski

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym 10 maja 2024 r. w Warszawie ‎skargi kasacyjnej Skarbu Państwa - Starosty K. ‎od wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie ‎z 28 września 2021 r., I ACa 781/20, ‎w sprawie z powództwa K. C. ‎przeciwko Skarbowi Państwa - Staroście K. ‎o zapłatę,

UZASADNIENIE

Powódka K. C., po ostatecznym zmodyfikowaniu powództwa, domagała się zasądzenie na jej rzecz od pozwanego Skarbu Państwa - Starosty K. odszkodowania w kwocie 1 854 690,75 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wydania wyroku i kosztami procesu. W uzasadnieniu wskazała, że decyzją Prezydium […] w K. z 21 października 1969 r. została wywłaszczona jej spadkodawczyni – M. R., będąca współwłaścicielką w 1/2 części nieruchomości składającej się z parceli 1. kat 1451/8 w M., stanowiącej obecnie część działek nr 965/98 i 965/115 w M. Wywłaszczonym właścicielom wypłacono odszkodowanie w wysokości drastycznie zaniżonej. Wobec niewykorzystania nieruchomości na cel wywłaszczenia, powódka wraz z innymi spadkobiercą dawnych współwłaścicieli wniosła o jej zwrot, jednak wniosek ten – wobec zbycia wywłaszczonej nieruchomości na rzecz osób trzecich - został oddalony decyzją Starosty K. z 26 listopada 2014 r., utrzymaną w mocy decyzją Wojewody […] z 23 kwietnia 2015 r.

Powódka wskazała, że źródłem szkody było zaniechanie powiadomienia byłych właścicieli o zamiarze użycia nieruchomości w innym celu oraz możliwości jej zwrotu, co spowodowało utratę przysługującego im w tym zakresie roszczenia. Wskazała, że uzasadnione jest również wiązanie szkody z decyzją z 21 października 1969 r., gdyż przyznane odszkodowanie nie odpowiadało wartości wywłaszczonej nieruchomości..