Interpretacja indywidualna z dnia 30 sierpnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.460.2024.1.JŚ

Skutki podatkowe otrzymania świadczeń od fundacji rodzinnej.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

3 lipca 2024 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca jest osobą fizyczną, polskim rezydentem podatkowym i podlega opodatkowaniu w Polsce od całości osiąganych dochodów niezależnie od miejsca ich uzyskania. Wnioskodawca rozważa rozpoczęcie procesu sukcesji swojego majątku - w tym celu planuje ustanowić fundację rodzinną z siedzibą w Polsce (dalej: „FR”). Akt założycielski FR oraz jej statut został już podpisany, ale FR nie została jeszcze zarejestrowana.

Wnioskodawca będzie jednym z dwóch fundatorów FR. Drugim fundatorem będzie żona Wnioskodawcy (dalej zwani łącznie jako „Fundatorzy”). Fundatorzy zawarli umowę o rozdzielności majątkowej małżeńskiej (tzw. intercyzę). Kapitał założycielski fundacji zostanie pokryty gotówką, każdy z małżonków wniesie po 50% funduszu założycielskiego. Następnie Fundatorzy darują FR posiadane przez siebie udziały w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością oraz prawa własności nieruchomości. Zarówno Wnioskodawca, jak i żona Wnioskodawcy posiadają ww. udziały w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością oraz prawa własności nieruchomości w swoich majątkach prywatnych. FR będzie posiadała wyłącznie dwóch Fundatorów.

Statut Fundacji przewiduje, że Fundatorzy są jednocześnie beneficjentami Fundacji. Ze statutu Fundacji wynika, w jakich okolicznościach i pod jakimi warunkami beneficjenci (a więc również - Fundatorzy) będą mogli otrzymywać świadczenia pieniężne lub niepieniężne z Fundacji (dalej: „Świadczenia”) celem zaspokojenia bieżących lub szczególnych potrzeb. Świadczenia te będą stanowić świadczenia, o których mowa w art. 2 ust. 2 ustawy o fundacji rodzinnej (dalej: UFR) oraz w rozumieniu art. 20 ust. 1g ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: ustawa o PIT).

Wnioskodawca powziął wątpliwość w odniesieniu do możliwości zastosowania zwolnienia z podatku dochodowego na zasadzie określonej w art. 21 ust. 1 pkt 157 w zw. z ust. 49 ustawy o PIT, jak również w sposobie ustalenia proporcji przychodów, objętych ww. zwolnieniem, z tytułu otrzymania lub postawienia do dyspozycji Świadczeń od Fundacji.

Pytania

1.Czy prawidłowe jest stanowisko, zgodnie z którym mienie wniesione do Fundacji przez żonę Wnioskodawcy, będącą jednocześnie drugim z Fundatorów, należy zaliczyć do mienia wniesionego przez Fundatora na potrzeby obliczania proporcji dla Wnioskodawcy, o której mowa w art. 27 ust. 4 w zw. z art. 28 ust. 1 i 2 UFR?

2.Czy prawidłowe jest stanowisko, zgodnie z którym w związku z otrzymaniem lub postawieniem do dyspozycji Świadczeń od Fundacji, Wnioskodawca będzie korzystał ze zwolnienia z podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 157 w zw. z ust. 49 ustawy o PIT w odniesieniu do pełnej kwoty otrzymanego Świadczenia?

Pana stanowisko w sprawie

Ad 1

Zdaniem Wnioskodawcy, prawidłowe jest stanowisko, zgodnie z którym na potrzeby obliczania proporcji dla Wnioskodawcy, mienie wniesione do Fundacji przez małżonka będącego również drugim Fundatorem należy zaliczyć do mienia wniesionego przez Fundatora w rozumieniu art. 27 ust. 4 w zw. z art. 28 ust. 1 i 2 UFR.

Zgodnie z UFR:

1)Prawa majątkowe wniesione przez fundatora albo osoby inne niż fundator do fundacji rodzinnej, ze wskazaniem osoby wnoszącej mienie oraz z określeniem rodzaju i wartości każdego z wniesionych składników mienia, w wysokości określonej według stanu i cen z chwili ich wniesienia oraz ich wartości podatkowej, zamieszcza się w spisie mienia (art. 27 ust. 1 UFR).

2)Dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych określa się proporcję wartości mienia wniesionego do fundacji rodzinnej przez każdego z fundatorów lub przez fundację rodzinną (art. 28 ust. 1 UFR).

3)Mienie wniesione do fundacji rodzinnej w drodze darowizny albo spadku przez fundatora lub jego małżonka, zstępnych, wstępnych lub rodzeństwo - uważa się za wniesione przez fundatora a mienie wniesione przez inne osoby - uważa się za wniesione przez fundację rodzinną (art. 28 ust. 2 pkt 1 i 2 UFR).

4)Proporcję, o której mowa w art. 28 ust. 1, określa się dla danego fundatora w części, w jakiej pozostaje suma wartości składników mienia wniesionego do fundacji rodzinnej przypadająca na tego fundatora do wartości sumy mienia wniesionego przez wszystkich fundatorów i fundację rodzinną. Proporcję, o której mowa w art. 28 ust. 1, określa się każdorazowo w przypadku wniesienia mienia do fundacji rodzinnej (art. 29 pkt 1 i 2 UFR).

Przepis art. 28 ust. 2 pkt 1 UFR w zamkniętym katalogu wskazuje zatem, że jako mienie wniesione przez fundatora należy traktować mienie wniesione przez niego samego lub jego małżonka, zstępnych, wstępnych lub rodzeństwo. Należy podkreślić, że powyższy przepis nie wskazuje żadnych dodatkowych warunków po stronie ww. osób, np. takich czy pełnią one określone funkcje w stosunku do fundacji (np. fundatora czy beneficjenta). Zgodnie z powszechnie przyjętym w doktrynie stanowiskiem, w procesie wykładni przepisów prawa podatkowego podstawowe znaczenie ma wykładnia językowa. W świetle jednej z reguł wykładni, lege non distinguente, nie wolno interpretatorowi wprowadzać rozróżnień znaczenia użytych w przepisie słów tam, gdzie nie wprowadza ich ustawodawca.

Zgodnie z brzmieniem art. 28 ust. 1 UFR, dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych określa się proporcję wartości mienia wniesionego do fundacji rodzinnej przez każdego z fundatorów lub przez fundację rodzinną, przy czym mienie wniesione do fundacji rodzinnej w drodze darowizny albo spadku przez:

1. „fundatora lub jego małżonka, zstępnych, wstępnych lub rodzeństwo - uważa się za wniesione przez fundatora”;

2. "inne osoby - uważa się za wniesione przez fundację rodzinną”.

Ustawodawca w powyższym zakresie nie wskazuje, że przy określaniu „mienia wniesionego przez fundatora” należy wprowadzać jakiekolwiek rozróżnienie między jego małżonkiem, zstępnymi, wstępnymi lub rodzeństwem, z uwagi na to, jaka jest ich rola/funkcja w fundacji. Zatem w sytuacji, w której sam ustawodawca nie zdecydował się na wprowadzenie takiego rozróżnienia, to należy uznać, że dopuszczalne jest zakwalifikowanie mienia wniesionego do fundacji rodzinnej przez małżonka będącego jednocześnie np. innym beneficjentem lub fundatorem fundacji, jako „mienia wniesionego przez fundatora”. Powyższą wykładnię potwierdza sięgnięcie także do treści innych przepisów (kontekst systemowy) oraz całego szeregu wyznaczników takich jak cele, funkcje regulacji prawnej oraz przekonania moralne.

Co za tym idzie, zasadność uwzględnienia mienia małżonka pełniącego również określone role/funkcje w fundacji, np. innego beneficjenta lub fundatora, do „mienia wniesionego przez fundatora” powinna zostać oceniona również w oparciu o uzasadnienie projektu UFR, zgodnie z którym głównymi założeniami towarzyszącymi wprowadzeniu do polskiego porządku prawnego ustawy o fundacji rodzinnej jest:

1)kompleksowe wzmocnienie narzędzi prawnych do przeprowadzenia procesów sukcesyjnych poprzez dodatnie do systemu prawa instytucji służącej do gromadzenia rodzinnego majątku;

2)minimalizowanie ryzyka nieudanej sukcesji i gwarantowanie kontynuacji działalności biznesowej;

3)zapewnienie ochrony przed podziałem majątku rodzinnego oraz zapewnienie ciągłości przedsiębiorstwa prywatnego dla celów zabezpieczenia rodziny.

Zgodnie z powyższym, kwestię zakwalifikowania mienia wniesionego przez małżonka należy również rozpatrywać w kontekście celu i funkcji wprowadzenia UFR. Przyjęcie zastrzeżenia, w którym majątek wniesiony przez małżonka fundatora (pełniącego również określone role/funkcje w fundacji, np. innego beneficjenta lub fundatora) należałoby zakwalifikować do „majątku wniesionego przez fundację rodzinną” byłoby w sposób rażący niezgodne z celem wprowadzenia regulacji dotyczących fundacji rodzinnych, w zakresie zaburzenia harmonijnego budowania oraz zarządzania majątkiem rodzinnym. W uzasadnieniu projektu UFR ustawodawca wskazał, że: „W przypadku, gdy mienie zostanie wniesione przez fundatora lub jego małżonka, zstępnych, wstępnych lub rodzeństwo będzie uważane za wniesione przez fundatora. W pozostałych przypadkach będzie uważane za wniesione przez fundację rodzinną. Traktowanie mienia wniesionego przez małżonka, zstępnych, wstępnych lub rodzeństwo fundatora tak samo jak mienia wniesionego przez samego fundatora pozwoli beneficjentom z „grupy zero” uzyskać większą korzyść z tytułu zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych, niż by to miało miejsce, gdyby mienie to było traktowane jak mienie wniesione przez fundację rodzinną. „Konsekwentnie, uznanie, że „mienie wniesione przez fundatora” nie jest tożsame z mieniem wniesionym również przez osobę najbliższą w ww. rozumieniu (a pełniącej również określone role/funkcje w fundacji, np. innego beneficjenta lub fundatora), automatycznie powoduje, że dany beneficjent będący fundatorem nie skorzysta z pełnego zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych, mimo uczestnictwa w fundacji rodzinnej wyłącznie jego osób najbliższych. Z pełnego zwolnienia nie skorzystają też wtedy pozostali beneficjenci należący do najbliższej rodziny względem takiego fundatora. Taki kierunek wykładni jest nie do pogodzenia z literalnym brzmieniem, ale i wskazaną wyżej funkcją analizowanych przepisów.

Ad 2

Zdaniem Wnioskodawcy, prawidłowe jest stanowisko, zgodnie z którym w związku z otrzymaniem lub postawieniem do dyspozycji Świadczeń od Fundacji, Wnioskodawca będzie korzystał ze zwolnienia z podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 157 w zw. z ust. 49 ustawy o PIT w odniesieniu do pełnej kwoty otrzymanego Świadczenia.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 157 lit. b ustawy o PIT, wolne od podatku dochodowego są przychody, o których mowa w art. 20 ust. 1g, beneficjenta fundacji rodzinnej z tytułu świadczenia, o którym mowa w art. 2 ust. 2 UFR, pod warunkiem, że beneficjentem jest fundator albo osoba będąca w stosunku do fundatora osobą, o której mowa w art. 4a ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn - z zastrzeżeniem ust. 49.

Natomiast w myśl art. 20 ust. 1g ustawy o PIT, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się przychody z tytułu otrzymania lub postawienia do dyspozycji świadczenia, o którym mowa w art. 2 ust. 2 UFR. Jeżeli przedmiotem świadczenia lub otrzymanym mieniem nie są pieniądze lub wartości pieniężne, przychód powstaje w ostatnim dniu miesiąca, w którym podatnik otrzymał mienie bądź świadczenie. W przypadku świadczenia bądź mienia przysługującego za okres dłuższy niż miesiąc, przychód powstaje w ostatnim dniu każdego miesiąca, w którym świadczenie bądź mienie przysługuje.

Zgodnie z art. 21 ust. 49 ww. ustawy, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 157, stosuje się do części przychodów:

1)fundatora albo osoby będącej w stosunku do fundatora osobą, o której mowa w art. 4a ust. 1 ustawy z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn, uprawnionych do otrzymania mienia w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej,

2)beneficjenta będącego fundatorem albo osobą będącą w stosunku do fundatora osobą, o której mowa w art. 4a ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn

- odpowiadającej proporcji, o której mowa w art. 27 ust. 4 UFR, według stanu na dzień uzyskania przychodu.

Wskazane wyżej przepisy ustawy o PIT zapewniają zatem zastosowanie zwolnienia z opodatkowania świadczeń otrzymanych od fundacji rodzinnej przez beneficjentów będących fundatorami lub należących do tzw. „zerowej grupy podatkowej” fundatora, do której zgodnie z ustawą od spadków i darowizn, zalicza się: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę. Oprócz bycia Fundatorem Fundacji, Wnioskodawca jest także osobą najbliższą w ww. rozumieniu względem swojego małżonka, tj. drugiego Fundatora Fundacji. Spełnia zatem warunek podmiotowy do zastosowania zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych dla świadczeń wypłacanych jemu przez Fundację.

Ponadto należy podkreślić, w ślad za uzasadnieniem stanowiska z pytania nr 1, że na potrzeby ustalenia proporcji do celów zwolnienia, mienie wniesione przez żonę (będącej również drugim Fundatorem) należy zakwalifikować do mienia wniesionego przez Wnioskodawcę. Zgodnie z ww. przepisem proporcja dla Wnioskodawcy wyniesie 1.

Powyższe przepisy jednoznacznie zatem wskazują, że jeżeli całe mienie fundacji zostało do niej wniesione przez osoby wskazane w tym przepisie, to świadczenia otrzymane od fundacji przez te osoby będą zwolnione z całości z podatku dochodowego od osób fizycznych. Zatem świadczenia wypłacane przez Fundację do Wnioskodawcy powinny w całości korzystać ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych, w realiach zdarzenia przyszłego wskazanego we wniosku.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

Ustawą z 26 stycznia 2023 r. o fundacji rodzinnej został wprowadzony do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych m.in. art. 5a pkt 50, zgodnie z którym:

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy o fundacji rodzinnej:

W świetle art. 2 ust. 2 ww. ustawy:

Art. 17 ustawy o fundacji rodzinnej stanowi, że:

Na podstawie art. 20 ustawy o fundacji rodzinnej:

Jak wynika z art. 20 ust. 1g ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 157 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W myśl art. 21 ust. 49 ww. ustawy:

W świetle art. 4a ust. 1 ustawy z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 596 ze zm.):

Stosownie do art. 27 ustawy o fundacji rodzinnej:

Art. 28 ustawy o fundacji rodzinnej stanowi, że:

Zgodnie z art. 29 ustawy o fundacji rodzinnej:

Z przepisów ustawy o fundacji rodzinnej wynika zatem, że każdorazowo w przypadku wniesienia mienia do fundacji rodzinnej określa się proporcję. Ta proporcja ma bezpośrednie przełożenie na wysokość opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych świadczeń dokonywanych przez fundację na rzecz beneficjentów.

Zasadą jest zatem, że świadczenia otrzymywane od fundacji przez:

·fundatora i jego małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, uprawnionych do otrzymania mienia w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej;

·a także beneficjenta fundacji z tytułu świadczenia, o którym mowa w art. 2 ust. 2 ustawy o fundacji rodzinnej jeżeli beneficjentem jest fundator albo jego małżonek, zstępni, wstępni, pasierb, rodzeństwo, ojczym i macocha,

-podlegają zwolnieniu od podatku dochodowego od osób fizycznych.

Jednakże zakres tego zwolnienia wyznaczony jest stosunkiem wartości składników mienia wniesionego do fundacji rodzinnej przypadającej na tego fundatora lub fundację rodzinną do wartości sumy mienia wniesionego przez wszystkich fundatorów i fundację rodzinną.

Z przepisu art. 21 ust. 49 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że zwolnienie, o którym mowa wart. 21 ust. 1 pkt 157, stosuje się do części wskazanych przychodów odpowiadającej proporcji, o której mowa w art. 27 ust. 4 ustawy o fundacji rodzinnej, według stanu na dzień uzyskania przychodu.

Odesłanie do art. 27 ust. 4 ustawy o fundacji rodzinnej zawarte w art. 21 ust. 49 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy rozumieć w ten sposób, że proporcja, o której mowa w art. 27 ust. 4 ustawy o fundacji rodzinnej oznacza:

1)w odniesieniu do danego fundatora – proporcję wartości mienia wniesionego do fundacji rodzinnej przez tego fundatora w stosunku do wartości mienia wniesionego do fundacji rodzinnej przez wszystkich fundatorów i fundację rodzinną,

2)w odniesieniu do osoby będącej w stosunku do danego fundatora osobą, o której mowa w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn – proporcję ustaloną dla tego fundatora zgodnie z pkt 1 powyżej,

3)w odniesieniu do osoby będącej osobą, o której mowa w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, w stosunku do więcej niż jednego fundatora – sumę proporcji ustalonych zgodnie z pkt 1 powyżej dla wszystkich fundatorów, w stosunku do których ta osoba jest osobą, o której mowa w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Zatem mienie wniesione do Fundacji przez Pana żonę, będącą jednocześnie drugim z Fundatorów, może Pan zaliczyć do mienia wniesionego przez Fundatora na potrzeby obliczania dla Pana proporcji, o której mowa w art. 27 ust. 4 w zw. z art. 28 ust. 1 i 2 ustawy o fundacji rodzinnej. Skoro będzie Pan jednym z dwóch fundatorów fundacji rodzinnej, a drugim fundatorem będzie Pana żona, to wypłata na Pana rzecz świadczeń, o których mowa we wniosku, korzystać będzie w całości ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 157 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Pana stanowisko należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935, dalej jako: „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).