Interpretacja indywidualna z dnia 29 sierpnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL1-1.4012.415.2024.1.MG

Podatek od towarów i usług w zakresie ustalenia: • czy dostawa przez Gminę elementów oświetlenia ulicznego na rzecz Spółki będzie stanowiła czynność opodatkowaną podatkiem VAT, niekorzystającą ze zwolnienia od podatku; • czy podstawę opodatkowania w podatku VAT, z tytułu zbycia przez Gminę elementów oświetlenia ulicznego na rzecz Spółki, będzie stanowiło wyłącznie wynagrodzenie otrzymane od Spółki; • czy Gminie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego w pełnych kwotach od wydatków ponoszonych na realizację Inwestycji.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług – jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

19 czerwca 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 19 czerwca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia:

·czy dostawa przez Gminę elementów oświetlenia ulicznego na rzecz Spółki będzie stanowiła czynność opodatkowaną podatkiem VAT, niekorzystającą ze zwolnienia od podatku;

·czy podstawę opodatkowania w podatku VAT, z tytułu zbycia przez Gminę elementów oświetlenia ulicznego na rzecz Spółki, będzie stanowiło wyłącznie wynagrodzenie otrzymane od Spółki;

·czy Gminie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego w pełnych kwotach od wydatków ponoszonych na realizację Inwestycji.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego

Gmina A (dalej: „Gmina”) jest czynnym i zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: „podatek lub VAT”).

Gmina jest jednostką samorządu terytorialnego działającą w oparciu o ustawę z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 609 ze zm.; dalej: „ustawa o samorządzie gminnym”).

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Jednocześnie w myśl art. 6 ust. 1 wskazanej ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zakresu działania gminy w zakresie jej zadań własnych, należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, w szczególności zadania własne gminy obejmują, zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 3 cytowanej ustawy, zaopatrzenie w energię elektryczną.

Gmina realizuje inwestycję pn. „(...)” (dalej: „Inwestycja”). Całkowita wartość Inwestycji wynosi ok. (...) PLN. Gmina uzyskała na realizację Inwestycji dofinansowanie ze środków Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych w kwocie (...) PLN. W pozostałym zakresie Gmina sfinansuje Inwestycję ze środków własnych (ok. (...) PLN).

Inwestycja polega na wymianie (...) opraw oświetleniowych, (...) kompletnych słupów, (...) zegarów sterujących i wdrożeniu systemu sterowania.

W celu realizacji Inwestycji Gmina zawarła umowę z wykonawcą wyłonionym zgodnie z przepisami ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1605 ze zm.). Wykonawca Inwestycji wystawia na Gminę faktury VAT z wykazanym podatkiem dokumentujące wydatki na Inwestycję.

Urządzenia oświetlenia ulicznego objęte Inwestycją stanowią własność (...) (dalej: „Spółka”). W konsekwencji, Gmina zawarła ze Spółką pisemne porozumienie z 17 lutego 2023 r. w sprawie udostępnienia infrastruktury oświetlenia ulicznego w celu jej przebudowy. Przedmiotem porozumienia jest udostępnienie Gminie urządzeń oświetlenia ulicznego, stanowiących własność Spółki, w celu poprawy efektywności energetycznej i zwiększenia trwałości tych urządzeń poprzez przeprowadzenie przez Gminę Inwestycji.

Zgodnie z porozumieniem Gmina płaci Spółce wynagrodzenie za dostęp do urządzeń oświetleniowych w wysokości 1 PLN netto miesięcznie za każdy punkt świetlny.

Zgodnie z postanowieniami porozumienia, po zakończeniu Inwestycji Gmina przekaże własność nowo zamontowanych elementów oświetlenia ulicznego na własność Spółce. W myśl zapisów porozumienia, wynagrodzenie należne Gminie z tego tytułu od Spółki zostanie skalkulowane w następujący sposób:

C = M + W

gdzie poszczególne symbole oznaczają:

C – cenę nabycia netto;

M – kwotę brutto równą faktycznie poniesionej kwoty stanowiącej wartość początkową poniesionych przez Gminę udokumentowanych nakładów modernizacyjnych, stanowiących wydatki kwalifikowalne w rozumieniu umowy o dofinansowanie, pomniejszoną o stawkę amortyzacyjną w wysokości 4,5% naliczoną do dnia zgłoszenia przez Gminę gotowości do przekazania urządzeń oświetleniowych;

W – oznacza kwotę brutto poniesionych przez Gminę udokumentowanych wydatków niekwalifikowalnych w rozumieniu umowy o dofinansowanie, wyłącznie związanych z realizacją projektu, o ile takowe wystąpią (np. wydatków projektowych).

Powyższy sposób ustalenia wynagrodzenia Gminy za przeniesienie własności majątku Inwestycji na Spółkę oznacza, że Spółka zapłaci Gminie z tego tytułu kwotę stanowiącą równowartość nakładów na Inwestycję poniesionych przez Gminę ze środków własnych (tj. ok. (...) PLN).

Z tytułu dostawy przez Gminę nowo zamontowanych elementów oświetlenia ulicznego Gmina wystawi na Spółkę fakturę z wykazaną kwotą podatku należnego oraz uwzględni VAT należny z tego tytułu w swoich rozliczeniach VAT. 

Pytania

1.Czy dostawa przez Gminę elementów oświetlenia ulicznego na rzecz Spółki będzie stanowiła czynność opodatkowaną VAT, niekorzystającą ze zwolnienia od VAT?

2.Czy podstawę opodatkowania VAT z tytułu zbycia przez Gminę elementów oświetlenia ulicznego na rzecz Spółki będzie stanowiło wyłącznie wynagrodzenie otrzymane od Spółki?

3.Czy Gminie przysługuje prawo do odliczenia VAT naliczonego w pełnych kwotach od wydatków ponoszonych na realizację Inwestycji?

Państwa stanowisko w sprawie

Stanowisko Gminy:

1.Dostawa przez Gminę elementów oświetlenia ulicznego na rzecz Spółki będzie stanowiła czynność opodatkowaną VAT, niekorzystającą ze zwolnienia od VAT.

2.Podstawę opodatkowania VAT z tytułu zbycia przez Gminę elementów oświetlenia ulicznego na rzecz Spółki będzie stanowiło wyłącznie wynagrodzenie otrzymane od Spółki.

3.Gminie przysługuje prawo do odliczenia VAT naliczonego w pełnych kwotach od wydatków ponoszonych na realizację Inwestycji.

Uzasadnienie stanowiska Gminy

Ad 1.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Natomiast, przepis art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, rozumie się wszelkie czynności, polegające na przeniesieniu prawa do rozporządzania towarem jak właściciel.

Ponadto, w myśl przepisu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 niniejszej ustawy, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT, w tym również przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano tej czynności.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, za podatników uznaje się osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – jak stanowi art. 15 ust. 2 ustawy o VAT – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jako że jednostki samorządu terytorialnego są wyposażone w osobowość prawną oraz w określonym zakresie wykonują samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, należy uznać, iż spełniają zawartą w tym przepisie definicję podatnika VAT. Oznacza to, że w zakresie czynności cywilnoprawnych dokonywanych przez jednostki samorządu terytorialnego, nawet, gdy dotyczą one zadań własnych gmin, podmioty te powinny być uznawane za podatników VAT.

Zatem, w przypadku, gdy Gmina realizuje należące do niej zadania na podstawie umów cywilnoprawnych, tj. na warunkach i w okolicznościach właściwych również dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, działając we własnym imieniu i na własny rachunek – powinna być ona traktowana jako podatnik VAT, gdyż w przedmiotowym zakresie działa ona de facto w sposób analogiczny do tych podmiotów.

Gmina zbywając elementy oświetlenia ulicznego na rzecz Spółki będzie działała na podstawie umowy cywilnoprawnej – zawartego ze Spółką porozumienia. Sprzedaż towaru niewątpliwie stanowi bowiem czynność cywilnoprawną w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.). W konsekwencji, w ramach przedmiotowej czynności Gmina będzie działała w charakterze podatnika VAT.

Zdaniem Gminy, odpłatne zbycie przez Gminę majątku Inwestycji, po jej zakończeniu, na rzecz Spółki będzie stanowiło czynność podlegającą opodatkowaniu VAT. Jednocześnie, w opinii Gminy, czynność ta nie będzie korzystała ze zwolnienia od VAT, gdyż ani ustawa o VAT, ani też rozporządzenia wykonawcze nie przewidują w takim przypadku zwolnienia od tego podatku.

Ad 2.

Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

W treści porozumienia zawartego ze Spółką znajduje się zapis, że z tytułu dostawy przez Gminę na rzecz Spółki majątku Inwestycji Spółka jest zobowiązana do uiszczenia na rzecz Gminy wynagrodzenia, w wysokości określonej w porozumieniu (ok. (...) PLN).

W zawartym porozumieniu zostało wprost wskazane, iż wynagrodzenie uiszczane na rzecz Gminy stanowi kwotę netto. W związku z powyższym, w ocenie Gminy, podstawą opodatkowania VAT dla dostawy majątku Inwestycji na rzecz Spółki będzie przewidziana w porozumieniu kwota wynagrodzenia netto.

Ad 3.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikowi o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Prawo to przysługuje podatnikowi pod warunkiem, że nie zachodzą przesłanki negatywne, sprecyzowane w art. 88 ustawy o VAT.

Celem odliczenia podatku VAT konieczne jest łączne spełnienie następujących przesłanek:

·wydatek musi zostać poniesiony przez podatnika VAT,

·wydatek musi mieć związek z dokonywanymi przez podatnika czynnościami opodatkowanymi VAT,

·nie występują przesłanki negatywne, o których mowa w art. 88 ustawy o VAT.

Zdaniem Gminy, stosownie do przytoczonego art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, Gminie przysługuje prawo do odliczenia pełnej kwoty VAT naliczonego od wydatków ponoszonych na realizację Inwestycji.

Wydatki te dotyczą bowiem wyłącznie odpłatnej dostawy elementów oświetlenia ulicznego na rzecz Spółki, a więc czynności wykonywanej na podstawie umowy cywilnoprawnej, która zdaniem Gminy, podlega opodatkowaniu VAT.

Skoro Gmina będzie zobowiązana do rozliczania VAT należnego z tego tytułu, to powinna ona mieć również prawo do odliczania VAT naliczonego od wydatków warunkujących możliwość wykonania czynności opodatkowanych VAT.

W ocenie Gminy, stanowisko odmienne do przedstawionego powyżej pozostawałoby w sprzeczności fundamentalną zasadą opodatkowania VAT, jaką jest zasada neutralności tego podatku, podkreślaną wielokrotnie w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE lub Trybunał) oraz polskich sądów administracyjnych. Przykładowo, Gmina przytacza orzeczenie TSUE w sprawie C-37/95 Ghent Coal, w którym Trybunał stwierdził, że: „prawo do odliczenia zostało wprowadzone, aby całkowicie zwolnić przedsiębiorcę od kosztów VAT zapłaconego lub podlegającego zapłacie w toku jego działalności gospodarczej. Wspólny system podatku od wartości dodanej konsekwentnie zapewnia, że każda działalność gospodarcza, niezależnie od jej celu i efektu pod warunkiem, że sama podlega VAT, jest opodatkowana w sposób całkowicie neutralny”.

Zdaniem Gminy, nie powinna być ona traktowana inaczej/mniej korzystnie niż podmioty gospodarcze, dokonujące sprzedaży opodatkowanej VAT i korzystające w związku z tym z prawa do odliczenia podatku naliczonego przy zakupie towarów/usług niezbędnych w celu realizacji tej sprzedaży.

Skoro bowiem Gmina, jako czynny podatnik VAT zobowiązana będzie uiścić VAT należny z tytułu dostawy majątku Inwestycji po jej zakończeniu na rzecz Spółki, to powinna ona mieć jednocześnie prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków warunkujących możliwość jego dostawy.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Według art. 8 ust. 1 ustawy:

W powyższym przepisie przyjęto generalną zasadę, zgodnie z którą, usługami są wszelkie odpłatne świadczenia, niebędące dostawą towarów. Stąd też stwierdzić należy, że definicja „świadczenia usług” ma charakter dopełniający definicję „dostawy towarów” i jest wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług, transakcji wykonywanych przez podatników w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Jak stanowi art. 2 pkt 6 ustawy:

Na podstawie art. 2 pkt 22 ustawy:

Należy przyjąć, że w oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie nowo zamontowanych elementów oświetlenia ulicznego, traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, podlegającej opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy podlega opodatkowaniu. Aby czynność podlegała opodatkowaniu VAT musi zostać wykonana przez podatnika w rozumieniu ustawy i musi być wykonywana w ramach działalności gospodarczej.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy:

W świetle art. 15 ust. 6 ustawy:

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej – (Dz. U. UE L 347 z 11.12.2006 str. 1 ze zm.), zwanej dalej: Dyrektywą 2006/112/WE Rady, zgodnie z którym:

Wyłączenie z grona podatników VAT organów władzy publicznej jest możliwe tylko wtedy, gdy wykonują one czynności w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji państwowych np. w zakresie administracji, sądownictwa, obrony narodowej. Wówczas wyłączenie z opodatkowania nie prowadzi do naruszenia zasad konkurencji. Organy władzy publicznej są podatnikami VAT jedynie w zakresie czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych.

Konieczność spełniania dwóch warunków wyłączających organy publiczne z opodatkowania VAT (wykonywanie czynności przez organ podlegający prawu publicznemu oraz wykonywanie danej czynności przez podmiot działający w charakterze organu publicznego w odniesieniu do tej czynności) była wielokrotnie podkreślana przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Jak stwierdził TSUE w orzeczeniu w sprawie C-4/89 – Comune di Carpaneto Piascentino i inni a Ufficio provinciale imposta sul valore aggiunto di Piacenza – art. 4(5) VI Dyrektywy należy interpretować w taki sposób, aby czynności wykonywane przez organy publiczne w rozumieniu tego przepisu stanowiły czynności wykonywane przez organy prawa publicznego podlegające szczególnym zasadom prawnym mającym do nich zastosowanie. Drugi akapit tej regulacji należy natomiast interpretować w taki sposób, aby Państwa Członkowskie zobowiązane były zapewnić, by organy prawa publicznego traktowane były jak podatnicy w związku z czynnościami wykonywanymi w charakterze organów publicznych w przypadku, gdy czynności te mogą być również podejmowane w ramach działalności konkurencyjnych przez przedsiębiorców prywatnych, jeśli traktowanie tych organów jako podmiotów nieposiadających statusu podatnika mogłoby prowadzić do istotnego naruszenia zasad konkurencji.

Wyłączenie organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy stanowi odstępstwo od zasady powszechności opodatkowania i jako takie musi być ściśle interpretowane.

Jako, że jednostki samorządu terytorialnego są wyposażone w osobowość prawną oraz w określonym zakresie wykonują samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, należy uznać, że spełniają zawartą w tym przepisie definicję podatnika podatku od towarów i usług. Oznacza to, że w zakresie czynności cywilnoprawnych dokonywanych przez jednostki samorządu terytorialnego, nawet, gdy dotyczą one zadań własnych, podmioty te powinny być uznawane za podatników podatku od towarów i usług. Zatem, w przypadku, gdy jednostka samorządu terytorialnego wykonuje czynności na podstawie umów cywilnoprawnych, tj. na warunkach  i w okolicznościach właściwych również dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą – powinna być traktowana jako podatnik podatku od towarów i usług, gdyż w przedmiotowym zakresie działa de facto w sposób analogiczny do tych podmiotów.

Biorąc pod uwagę przytoczone przepisy prawa należy stwierdzić, że w celu określenia sposobu traktowania w systemie opodatkowania podatkiem VAT każdej konkretnej czynności wykonywanej przez jednostkę samorządu terytorialnego, należy ocenić, czy czynność ta stanowi działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT (czy w odniesieniu do takiej czynności jednostka ta działa jako podatnik) a także, czy w odniesieniu do tej czynności ma zastosowanie wyłączenie, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy. Istotną wskazówką pozwalającą na rozdzielenie działań podmiotu prawa publicznego (gminy) wykonywanych w ramach zadań publicznych i poza tymi czynnościami, jest analiza ustawy o samorządzie gminnym.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 609 ze zm.):

Natomiast według art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

I tak, w myśl art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym:

Jak stanowi art. 9 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Z kolei, zgodnie z art. 9 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym:

W tym miejscu należy zauważyć, że Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej dnia 20 marca 2014 r. wydał postanowienie w sprawie C-72/13 Gmina Wrocław przeciwko Ministrowi Finansów, w którym orzekł, że „dyrektywę 2006/112 należy interpretować w ten sposób, że nie sprzeciwia się ona opodatkowaniu podatkiem VAT transakcji takich jak te zamierzone przez gminę Wrocław, o ile sąd odsyłający stwierdzi, iż transakcje te stanowią działalność gospodarczą w rozumieniu art. 9 ust. 1 tej dyrektywy oraz, iż nie są wykonywane przez rzeczoną gminę w charakterze organu władzy publicznej w rozumieniu art. 13 ust. 1 akapit pierwszy owej dyrektywy. Jeśli jednak należałoby uznać te transakcje za wykonywane przez wspomnianą gminę działającą w charakterze organu władzy publicznej, przepisy dyrektywy 2006/112 nie sprzeciwiałyby się ich opodatkowaniu, gdyby sąd odsyłający stwierdził, że ich zwolnienie mogłoby prowadzić do znaczących zakłóceń konkurencji w rozumieniu art. 13 ust. 2 tej dyrektywy”.

Mając na względzie powyższe, należy każdorazowo badać, czy zbycie majątku gminnego podlega wyłączeniu z opodatkowania VAT. Należy pamiętać, że w każdym przypadku konieczna jest ocena spełniania przesłanek art. 9 i 13 Dyrektywy 2006/112/WE Rady (odpowiednio art. 15 ustawy) w konkretnych okolicznościach faktycznych sprawy.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter działalności gospodarczej – mają charakter cywilnoprawny, a nie publicznoprawny.

W świetle art. 2a ust. 2 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 320):

Na mocy art. 19 ust. 1 ustawy o drogach publicznych:

Według art. 19 ust. 2 ustawy o drogach publicznych:

Na podstawie art. 20 pkt 4 ustawy o drogach publicznych:

Drogi i urządzenia związane z drogą powinny spełniać m.in. wymagania określone w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 24 czerwca 2022 r. w sprawie przepisów techniczno-budowlanych dotyczących dróg publicznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1518).

Przepis § 86 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie przepisów techniczno-budowlanych dotyczących dróg publicznych stanowi, że:

Natomiast, zgodnie z § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie przepisów techniczno-budowlanych dotyczących dróg publicznych:

Przepisy powyższe odnoszą się do warunków technicznych i nie mogą przesądzać o sposobie finansowania, który jest regulowany przez ustawę Prawo energetyczne.

Jak stanowi art. 18 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 266 ze zm.):

W świetle art. 18 ust. 1 pkt 3 ustawy Prawo energetyczne:

W myśl art. 3 pkt 22 ustawy Prawo energetyczne:

Przepisom ustawy Prawo energetyczne odpowiada cytowany wyżej art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym, zgodnie z którym do zadań własnych gminy należy zaspakajanie potrzeb wspólnoty, w tym m.in. zaopatrzenie w energię elektryczną.

Nie powinno więc budzić wątpliwości, że zapewnienie oświetlenia ulic, placów i dróg publicznych znajdujących się na terenie gminy, jest zbiorową potrzebą wspólnoty, jaką jest gmina i ma charakter celu publicznego.

Z opisu sprawy wynika, że Gmina jest czynnym i zarejestrowanym podatnikiem VAT. Gmina jest jednostką samorządu terytorialnego działającą w oparciu o ustawę o samorządzie gminnym. Do zakresu działania Gminy w zakresie jej zadań własnych, należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, w szczególności zadania własne Gminy obejmują, zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 3 cytowanej ustawy, zaopatrzenie w energię elektryczną. Gmina realizuje inwestycję pn. „(...)”. Całkowita wartość Inwestycji wynosi ok. (...) PLN. Gmina uzyskała na realizację Inwestycji dofinansowanie ze środków Rządowego Funduszu Polski Ład w kwocie (...) PLN. W pozostałym zakresie Gmina sfinansuje Inwestycję ze środków własnych (ok. (...) PLN). Inwestycja polega na wymianie (...) opraw oświetleniowych, (...) kompletnych słupów, (...) zegarów sterujących i wdrożeniu systemu sterowania. W celu realizacji Inwestycji Gmina zawarła umowę z wykonawcą wyłonionym zgodnie z przepisami ustawy – Prawo zamówień publicznych. Wykonawca Inwestycji wystawia na Gminę faktury z wykazanym podatkiem dokumentujące wydatki na Inwestycję. Natomiast, urządzenia oświetlenia ulicznego objęte Inwestycją stanowią własność Spółki. W konsekwencji, Gmina zawarła ze Spółką pisemne porozumienie z 17 lutego 2023 r. w sprawie udostępnienia infrastruktury oświetlenia ulicznego w celu jej przebudowy. Przedmiotem porozumienia jest udostępnienie Gminie urządzeń oświetlenia ulicznego, stanowiących własność Spółki, w celu poprawy efektywności energetycznej i zwiększenia trwałości tych urządzeń poprzez przeprowadzenie przez Gminę Inwestycji. Zgodnie z porozumieniem Gmina płaci Spółce wynagrodzenie za dostęp do urządzeń oświetleniowych w wysokości 1 PLN netto miesięcznie za każdy punkt świetlny. Ponadto, zgodnie z postanowieniami porozumienia, po zakończeniu Inwestycji Gmina przekaże własność nowo zamontowanych elementów oświetlenia ulicznego na własność Spółce. Spółka zapłaci Gminie z tego tytułu kwotę stanowiącą równowartość nakładów na Inwestycję poniesionych przez Gminę ze środków własnych (tj. ok. (...) PLN). Z kolei, z tytułu dostawy przez Gminę nowo zamontowanych elementów oświetlenia ulicznego Gmina wystawi na Spółkę fakturę z wykazaną kwotą podatku należnego oraz uwzględni VAT należny z tego tytułu w swoich rozliczeniach VAT. 

Państwa wątpliwości dotyczą w pierwszej kolejności ustalenia, czy dostawa przez Gminę elementów oświetlenia ulicznego na rzecz Spółki będzie stanowiła czynność opodatkowaną podatkiem VAT, niekorzystającą ze zwolnienia od podatku.

Na tle przedstawionego opisu sprawy oraz zacytowanych przepisów prawa należy uznać, że Gmina ponosząc wydatki na Inwestycję polegającą na wymianie (...) opraw oświetleniowych, (...) kompletnych słupów, (...) zegarów sterujących i wdrożeniu systemu sterowania, realizuje zadanie własne gminy, regulowane przepisami ustawy o samorządzie gminnym. Zatem, Gmina realizując Inwestycję nie działa w charakterze podatnika VAT, a nabywanych towarów i usług niezbędnych do zrealizowania Inwestycji celu publicznego nie wykorzystywała i nie będzie ich wykorzystywała do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Faktycznie są i będą one użytkowane dla realizacji celów, które stanowią działalność Gminy pozostającą poza zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Zaznaczenia bowiem wymaga, że Gmina nie ponosi wydatków na realizację Inwestycji, aby dokonać ich sprzedaży, ale aby zrealizować Inwestycję celu publicznego. Nawet, gdyby Gmina w późniejszym etapie nie przeniosła własności majątku Inwestycji na Spółkę za wynagrodzeniem i tak zobowiązana byłaby wykonać zadanie polegające na modernizacji oświetlenia gminnego.

Przedstawione okoliczności analizowanej sprawy w kontekście przywołanych przepisów oraz orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej pozwalają stwierdzić, że – skoro nabywane towary i usługi związane z realizacją Inwestycji nie zostały/nie zostaną nabyte na potrzeby działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, lecz jako służące do wykonywania działalności publicznoprawnej – Gmina dokonując odpłatnego przeniesienia prawa własności do nowo zamontowanych elementów oświetlenia ulicznego na własność Spółce nie działa dla tej czynności w charakterze podatnika, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy. Odpłatnego przeniesienia prawa własności do nowo zamontowanych elementów oświetlenia ulicznego wykorzystywanej do wykonywania zadań własnych nie sposób traktować w kategorii działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy. Oznacza to, że odpłatne przeniesienie prawa własności do nowo zamontowanych elementów oświetlenia ulicznego na Spółkę nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Z uwagi na fakt, że dostawa przez Gminę elementów oświetlenia ulicznego nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, kwestia dotycząca ustalenia, czy czynność ta korzysta ze zwolnienia od podatku jest bezzasadna.

Podsumowując, należy stwierdzić, że dostawa przez Gminę elementów oświetlenia ulicznego na rzecz Spółki nie będzie stanowiła czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT. Tym samym, nie będzie również korzystała ze zwolnienia od podatku VAT, ponieważ Gmina dla wskazanej we wniosku czynności nie działa w charakterze podatnika.

Wobec tego, Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1 jest nieprawidłowe.

Kolejne Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy podstawę opodatkowania w podatku VAT, z tytułu zbycia przez Gminę elementów oświetlenia ulicznego na rzecz Spółki, będzie stanowiło wyłącznie wynagrodzenie otrzymane od Spółki.

Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy należy przywołać przepis art. 29a ust. 1 ustawy, który stanowi, że:

Według art. 29a ust. 2 ustawy:

Katalog elementów dodatkowych wchodzących w skład podstawy opodatkowania określony został w art. 29a ust. 6 ustawy. Stosownie do tego przepisu:

Z powyższych przepisów wynika, że podstawę opodatkowania w podatku od towarów i usług stanowi wynagrodzenie, które dostawca lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu dostawy towarów albo świadczenia usług. Wynagrodzenie to oznacza wartość rzeczywiście otrzymaną (lub która ma być otrzymana) w konkretnym przypadku.

Jak wskazano powyżej, Gmina dokonując odpłatnego przeniesienia prawa własności do nowo zamontowanych elementów oświetlenia ulicznego na własność Spółce nie działa dla tej czynności w charakterze podatnika, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy. Odpłatnego przeniesienia prawa własności do nowo zamontowanych elementów oświetlenia ulicznego wykorzystywanej do wykonywania zadań własnych nie sposób traktować w kategorii działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy. Oznacza to, że odpłatne przeniesienie prawa własności do nowo zamontowanych elementów oświetlenia ulicznego na Spółkę nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

W konsekwencji, wynagrodzenie otrzymane od Spółki nie będzie stanowiło zapłaty za dostawę przez Gminę elementów oświetlenia ulicznego na rzecz Spółki, a tym samym wynagrodzenie to nie będzie stanowiło podstawy opodatkowania, zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy.

Podsumowując, należy stwierdzić, że kwota otrzymana przez Gminę od Spółki z tytułu dostawy elementów oświetlenia ulicznego nie stanowi podstawy opodatkowania podatkiem VAT, bowiem odpłatne przeniesienie prawa własności do nowo zamontowanych elementów oświetlenia ulicznego na Spółkę nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Wobec tego, Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 2 jest nieprawidłowe.

Państwa wątpliwości dotyczą również ustalenia, czy Gminie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego w pełnych kwotach od wydatków ponoszonych na realizację Inwestycji.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy zgodnie, z którym:

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wskazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Jak stanowi art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Ponadto, powtórzyć należy, że z powyższych przepisów wynika jednoznacznie, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter działalności gospodarczej – mają charakter cywilnoprawny, a nie publicznoprawny. Nie powinno więc budzić wątpliwości, że zapewnienie oświetlenia ulicznego znajdującego się na terenie Gminy jest zbiorową potrzebą wspólnoty, jaką jest Gmina i ma charakter celu publicznego.

Analiza opisu stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego oraz zacytowanych przepisów prawa wskazuje, że Gmina realizując przedstawioną w treści wniosku Inwestycję polegającą na wymianie (...) opraw oświetleniowych, (...) kompletnych słupów, (...) zegarów sterujących i wdrożeniu systemu sterowania, nie działała w charakterze podatnika VAT, a nabywanych towarów i usług niezbędnych do zrealizowania Inwestycji celu publicznego nie wykorzystuje i nie będzie wykorzystywała do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Faktycznie są i będą one użytkowane do realizacji celów, które stanowią działalność Gminy pozostającą poza zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Tym samym, w przedmiotowej sprawie nie będzie spełniony warunek związku ponoszonych wydatków z wykonywaniem czynności opodatkowanych, gdyż zakupione towary i usługi nie są i nie będą wykorzystywane do prowadzenia działalności, która podlegałaby opodatkowaniu podatkiem VAT. Towary i usługi nabyte w związku z realizacją Inwestycji są i będą wykorzystywane do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Ponieważ w stosunku do inwestycji polegającej na wymianie (...) opraw oświetleniowych, (...) kompletnych słupów, (...) zegarów sterujących i wdrożeniu systemu sterowania Gmina nie działa w charakterze podatnika VAT i nabywanych towarów i usług niezbędnych do zrealizowania Inwestycji celu publicznego Gmina nie wykorzystuje/nie będzie wykorzystywać do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, to Gminie nie przysługuje/nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z realizowaną Inwestycją.

Podsumowując, należy stwierdzić, że Gminie nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków ponoszonych na realizację inwestycji pn. „(...)”.

Wobec tego, Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 3 jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

·stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz

·zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania intertpretacji.

Ponadto, należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).