Wyszukaj po identyfikatorze keyboard_arrow_down
Wyszukiwanie po identyfikatorze Zamknij close
ZAMKNIJ close
account_circle Jesteś zalogowany jako:
ZAMKNIJ close
Powiadomienia
keyboard_arrow_up keyboard_arrow_down znajdź
removeA addA insert_drive_fileWEksportuj printDrukuj assignment add Do schowka

Interpretacja indywidualna z dnia 28 sierpnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDWPT.4011.106.2024.3.MH

Skutki podatkowe umorzenia wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

29 maja 2024 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych umorzenia wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem złożonym 19 lipca 2024 r. oraz 26 sierpnia 2024 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

W 2007 r. wzięła Pani wraz z dwiema osobami kredyt hipoteczny dla osób fizycznych na zakup dwóch oddzielnych działek budowlanych. Kredyt był w PLN, ale w 2008 r. podpisała Pani z bankiem aneks i przewalutowała go na franki szwajcarskie. Kredyt wzięła Pani, Pani mąż oraz Pani brat. Wspólny kredyt był wynikiem braku zdolności kredytowej brata.

Na jednej z działek Pani wraz z mężem wybudowała dom, w którym Pani mieszka, a na drugiej działce Pani brat również wybudował dom, w którym mieszka. Wszyscy jesteście współwłaścicielami obydwu działek. Działki macie Państwo podzielone w sposób nieformalny - prawnego zniesienia współwłasności będziecie mogli dokonać dopiero po wykreśleniu z hipoteki kredytu hipotecznego.

Obecnie chce Pani podpisać ugodę z bankiem, na mocy której bank umorzy Państwu zadłużenie z tytułu salda kredytu pozostającego do spłaty oraz zwróci część nadpłaconej kwoty. Umorzona kwota zgodnie z prawem stanowi dla Państwa przychód.

Uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego

W piśmie złożonym 19 lipca 2024 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku udzieliła Pani następujących odpowiedzi na zadane w wezwaniu pytania:

1)W 2007 r. wzięła Pani wspólny kredyt hipoteczny w (…) dla osób fizycznych na zakup dwóch działek budowlanych razem z mężem oraz bratem.

2)Umowa z bankiem została podpisana w PLN od dnia 29 sierpnia 2007 r. do dnia 12 września 2037 r. na okres 360 miesięcy. Kwota kredytu to .... PLN. W dniu 8 sierpnia 2008 r. podpisała Pani z bankiem aneks i przewalutowała go wraz z pozostałymi kredytobiorcami na franki szwajcarskie (CHF). Kredyt wzięła Pani, Pani mąż (…) oraz Pani brat (…). Wspólny kredyt był wynikiem braku zdolności kredytowej brata w tamtym momencie.

3)Kredyt został udzielony przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów.

4)Kredyt był kredytem indeksowanym do franka szwajcarskiego.

5)Zgodnie z umową kredytową zawartą w 2007 r. wszyscy kredytobiorcy (Pani, Pani mąż i brat) odpowiadacie za spłatę kredytu solidarnie, do pełnej wysokości.

6)Kredyt został zabezpieczony hipoteką na dwóch działkach budowlanych położonych w miejscowości (…), ul. (…) oraz ul. (….) oznaczonych numerami ew. (…) i (…), której jest Pani współwłaścicielką wraz z mężem oraz bratem.

7)W umowie cel kredytu został określony jako „finansowanie zakupu działek gruntu oznaczonych numerami ew. (…) i (…) położonych w miejscowości (…), refinansowanie nakładów poniesionych w związku z zakupem przedmiotowych działek oraz finansowanie opłat okołokredytowych”. Z umowy wynika, że kredyt został zaciągnięty na zakup dwóch oddzielnych działek.

8)Kredyt został zaciągnięty na realizację dwóch inwestycji mieszkaniowych. Na jednej z działek Pani wraz z mężem wybudowaliście dom, w którym Państwo mieszkacie, a na drugiej działce Pani brat również wybudował dom, w którym mieszka.

9)Jest to kredyt mieszkaniowy, zaciągnięty na cele mieszkaniowe, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r o podatku dochodowym od osób fizycznych.

10)Kredyt został w całości przeznaczony na cele wskazane w umowie kredytowej.

11)Do zakupu dwóch oddzielnych działek doszło 22 listopada 2007 r. i Pani posiada udział 2/3 (dwie trzecie) wraz z mężem na zasadach wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej.

12)Działki znajdują się w (…), ul. (...) oraz (…).

13)Działki zostały nabyte na podstawie jednego aktu notarialnego oraz posiadają jedną księgę wieczystą.

14)Pozwolenie na budowę zostało wydane dla:

-Działka (…) - dla (…),

-Działka (…) - dla (…).

15)Dom na działce (…) został wybudowany w latach 2010-2016.

Dom na działce (…) został wybudowany w latach 2020-2022.

16)Bank zaproponował ugodę, ponieważ w umowie zawarł niedozwolone zapisy. W związku z tym wystąpiła Pani wraz z pozostałymi kredytobiorcami na drogę sądową w celu dochodzenia swoich praw. Ugoda z bankiem zostanie podpisana w 2024 r. Stroną zawartego porozumienia będą wszyscy kredytobiorcy: Pani, Pani mąż i brat oraz bank.

17)Do umorzenia zadłużenia dojdzie w dniu podpisania ugody i bank umorzy całe pozostałe do spłaty zobowiązanie wobec banku dla każdego kredytobiorcy. Ugoda musi być podpisana przez wszystkich kredytobiorców i jej podpisanie będzie skutkowało wygaśnięciem zobowiązania wobec banku w całości po stronie każdego z kredytobiorców.

18)Kredyt na ten moment nie został jeszcze spłacony. Umowa kredytowa obowiązuje do 12 września 2037 r., nie dokonała Pani wcześniejszej spłaty kredytu.

19)W przeszłości nie korzystała Pani z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu innego kredytu mieszkaniowego, o którym mowa w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022r w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (Dz. U. z 2022 r. poz. 592).

Następnie w piśmie złożonym 26 sierpnia 2024 r. doprecyzowała Pani opis sprawy wskazując, że „opłaty okołokredytowe", była to kwota 21 000,00 zł (kwota całego kredytu .... zł), która została spożytkowana na rozpoczęcie przygotowań do budowy - ogrodzenie działek oraz wykopanie fundamentów pod budowę domu.

Pani wniosek dotyczy zaniechania poboru podatku dochodowego od umorzenia przez bank całej wierzytelności z tytułu niespłaconego kapitału kredytu w kwocie ok. 58 000,00 CHF (kwota ta cały czas się zmienia, ponieważ nadal spłacamy kredyt) przeliczonego na PLN po kursie NBP z dnia podpisania ewentualnej ugody:

-w części kredytu zaciągniętego na zakup działek gruntu oznaczonego numerami ew. (…) i (…),

-refinansowanie nakładów poniesionych w związku z zakupem przedmiotowych działek,

-finansowania opłat okołokredytowych.

Pytanie nie dotyczy zwrotu przez bank nadpłaconej kwoty.

Pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

Czy może Pani skorzystać z ulgi podatkowej, którą przewiduje Rozporządzanie Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe, a tym samym, czy może Pani nie płacić podatku od ugody z bankiem?

Pani stanowisko w sprawie

Pani zdaniem, może Pani skorzystać z ulgi podatkowej zgodnie z Rozporządzanie Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r., ponieważ:

1)zrealizowała Pani tylko jedną inwestycję mieszkaniową - Pani i Pani mąż wybudowaliście dom na jednej działce, a Pani brat na drugiej działce,

2)nie korzystała Pani wcześniej z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zabezpieczonego hipotecznie, zaciągniętego na realizację innej inwestycji mieszkaniowej niż dotyczącą obecnego kredytu,

3)zaciągnęła Pani kredyt przed 15 stycznia 2015 r.,

4)zaciągnęła Pani kredyt hipoteczny w całości na wydatki, o których mowa w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych z 26 lipca 1991 r. (art. 21 ust. 25 pkt 1) -(nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego oraz rozpoczęcie budowy domu).

W uzupełnieniu wniosku złożonym 26 sierpnia 2024 r. wskazała Pani, że Pani stanowisko w tej sprawie nie uległo zmianie.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Reguły dotyczące opodatkowania

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy:

Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Jak stanowi art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z przedstawionych przepisów wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega – co do zasady – każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną. Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, niemające charakteru zwrotnego.

O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić, w każdej sytuacji, gdy podatnik – czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów – uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.

Wskazać również należy, że dla celów podatkowych przyjmuje się – co znajduje potwierdzenie w orzecznictwie – że pojęcie nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono bowiem wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Źródła przychodów

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Źródłami przychodów są: inne źródła.

Stosownie do art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Umorzenie wierzytelności

Przystępując do oceny skutków podatkowych planowanego umorzenia Pani przez bank w 2024 r. wierzytelności od zaciągniętego w 2007 r. kredytu hipotecznego, wskazać należy, że instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2488 ze zm.).

Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy:

Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Podkreślić należy, że otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Należy w tym miejscu wyjaśnić, że umorzenie wierzytelności następuje w przypadku zwolnienia z długu, czyli zrzeczenia się przez wierzyciela z prawa do wierzytelności, bez uzyskania świadczenia ze strony dłużnika. Takie zrzeczenie się, pod warunkiem, że dłużnik je przyjmie, powoduje, że zobowiązanie wygasa.

Zgodnie bowiem z instytucją zwolnienia z długu uregulowaną w art. 508 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.):

Zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje.

Tak więc, dla umorzenia wierzytelności koniecznym jest zgoda dłużnika (np. uzyskana w wyniku ugody, czy poprzez oświadczenie).

Tym samym, wartość umorzonych Pani kwot wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego, na podstawie ugody z bankiem, którą zawrze Pani w 2024 r., będzie stanowić przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu nieodpłatnych świadczeń, klasyfikowany do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy.

Zaniechanie poboru podatku

Jednakże, zgodnie z § 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 102):

1.Zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot:

1)umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, w przypadku gdy:

a)kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego – gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, oraz

b)osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a inwestycji mieszkaniowej;

2)otrzymanych przez osobę fizyczną świadczeń z tytułu kredytu mieszkaniowego udzielonego w walucie obcej lub w złotych, lecz nominowanego lub indeksowanego do waluty obcej, w związku z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania.

2.Kwoty wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, obejmują:

1)kwoty kredytu mieszkaniowego (kapitału);

2)odsetki, w tym odsetki skapitalizowane, i prowizje;

3)opłaty, jeżeli ich poniesienie przez kredytobiorcę było niezbędne do zawarcia umowy kredytu mieszkaniowego, z wyjątkiem kosztów usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń.

3.W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty również na wydatki inne niż określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128, z późn. zm.), zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje kwotę wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego w części, w jakiej kwota kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wydatki określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 tej ustawy pozostaje do całkowitej kwoty zaciągniętego kredytu mieszkaniowego.

4.W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zastąpiony kredytem refinansowym lub gdy na jego spłatę został zaciągnięty kredyt konsolidacyjny, zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje odpowiednio kwotę wierzytelności z tytułu kredytu refinansowego lub konsolidacyjnego w części odpowiadającej kwocie wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego.

5.Przez jedną inwestycję mieszkaniową, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, rozumie się inwestycję, której celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych:

1)jednego gospodarstwa domowego albo

2)więcej niż jednego gospodarstwa domowego, w przypadku gdy osoby fizyczne mające zajmować wspólnie jeden budynek mieszkalny, nie mniej niż jedna osoba fizyczna z każdego takiego gospodarstwa, są osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2021 r. poz. 1043).

6.Przez jedno gospodarstwo domowe, o którym mowa w ust. 5, rozumie się gospodarstwo prowadzone przez osobę fizyczną zajmującą jeden lokal mieszkalny albo jeden budynek mieszkalny jednorodzinny, samodzielnie lub wspólnie z innymi osobami stale z nią zamieszkującymi i gospodarującymi.

7.W przypadku gdy stroną umowy kredytu mieszkaniowego na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, są co najmniej dwie osoby fizyczne, zaniechanie poboru podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, ma zastosowanie wyłącznie do osób, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. b.

Natomiast z § 3 ww. rozporządzenia wynika, że:

Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o kredycie mieszkaniowym, należy przez to rozumieć kredyt, który został:

1)udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów, oraz

2)zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości lub udziale w nieruchomości lub prawie wieczystego użytkowania gruntu lub udziale w takim prawie, lub spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego lub udziale w takim prawie, lub prawie do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziale w takim prawie, oraz

3)zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z kolei § 4 ww. rozporządzenia zmieniony rozporządzeniem z dnia 20 grudnia 2022 r. (Dz. U. z 2022 r. poz. 2743), które weszło w życie 24 grudnia 2022 r. stanowi, że:

Zaniechanie, o którym mowa w § 1 i § 2, ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 31 grudnia 2024 r.

Zgodnie z treścią art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wskazanego w § 3 ww. rozporządzenia:

Za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki poniesione na:

a) nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,

b) nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,

c) nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,

d) budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,

e) rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego

- położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.

Dochody, od których zaniechano poboru podatku nie są wykazywane w zeznaniach rocznych i nie podlegają opodatkowaniu oraz zgłoszeniu do urzędu skarbowego.

Z powyższego wynika zatem, że zaniechanie poboru podatku znajdzie zastosowanie do umorzonych od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 31 grudnia 2024 r. osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów zaciągniętych na cele mieszkaniowe i zabezpieczonych hipotecznie, udzielonych przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmioty uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw, w przypadku, gdy kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego – gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej oraz w przypadku, gdy osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a) inwestycji mieszkaniowej (§ 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ww. rozporządzenia). Istotne jest, żeby kredyt mieszkaniowy został przeznaczony na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a w przypadku umorzenia kredytu refinansowego – aby został on zaciągnięty na refinansowanie (zastąpienie) kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Pani skutki podatkowe z tytułu umorzenia wierzytelności

Z przedstawionego przez Panią opisu sprawy wynika, że w 2007 r. wzięła Pani wspólny kredyt hipoteczny w Banku dla osób fizycznych na zakup dwóch działek budowlanych razem z mężem oraz bratem. Umowa z bankiem została podpisana w PLN od dnia 29 sierpnia 2007 r. do dnia 12 września 2037 r. na okres 360 miesięcy. Kwota kredytu to .... PLN. W dniu 8 sierpnia 2008 r. podpisała Pani z bankiem aneks i przewalutowała go wraz z pozostałymi kredytobiorcami na franki szwajcarskie (CHF). Kredyt wzięła Pani, Pani mąż oraz Pani brat. Wspólny kredyt był wynikiem braku zdolności kredytowej brata w tamtym momencie. Na jednej z działek Pani wraz z mężem wybudowała dom, w którym Pani mieszka, a na drugiej działce Pani brat również wybudował dom, w którym mieszka. Wszyscy jesteście współwłaścicielami obydwu działek. Działki macie Państwo podzielone w sposób nieformalny - prawnego zniesienia współwłasności będziecie mogli dokonać dopiero po wykreśleniu z hipoteki kredytu hipotecznego. Kredyt został zabezpieczony hipoteką na dwóch działkach budowlanych położonych w miejscowości (…), ul. (…) oraz ul. (…) oznaczonych numerami ew. (…) i (…), której jest Pani współwłaścicielką wraz z mężem oraz bratem.

W umowie cel kredytu został określony jako:

-finansowanie zakupu działek gruntu oznaczonych numerami ew. (…) i (…) położonych w miejscowości (…),

-refinansowanie nakładów poniesionych w związku z zakupem przedmiotowych działek oraz

-finansowanie opłat okołokredytowych.

Z umowy wynika, że kredyt został zaciągnięty na zakup dwóch oddzielnych działek. Kredyt został zaciągnięty na realizację dwóch inwestycji mieszkaniowych. Na jednej z działek Pani wraz z mężem wybudowaliście dom, w którym Państwo mieszkacie, a na drugiej działce Pani brat również wybudował dom, w którym mieszka. Wszyscy jesteście współwłaścicielami obydwu działek. Działki macie Państwo podzielone w sposób nieformalny - prawnego zniesienia współwłasności będziecie mogli dokonać dopiero po wykreśleniu z hipoteki kredytu hipotecznego.

Zatem, z przedstawionego przez Panią opisu wynika, że kredyt zaciągnięty w 2007 r. nie został zaciągnięty na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, tj. zakup gruntu pod budowę jednego budynku mieszkalnego, lecz związany był z dwiema odrębnymi inwestycjami mieszkaniowymi –z zakupem dwóch działek budowlanych (działka nr (…) i nr (…), na których jak wynika z opisu sprawy zostały wybudowane dwa odrębne budynki mieszkalne. Na jednej z działek w latach 2010-2016 wybudowała Pani wraz z mężem dom, w którym Pani mieszka, a na drugiej działce w latach 2020-2022 Pani brat wybudował dom, w którym mieszka.

Tymczasem, z § 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ww. rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe wynika, że kredyt mieszkaniowy powinien zostać zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej.

Przy czym, jak wynika z treści powołanych wyżej przepisów, przez jedną inwestycję mieszkaniową, rozumie się inwestycję, której celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych: jednego gospodarstwa domowego albo więcej niż jednego gospodarstwa domowego, w przypadku gdy osoby fizyczne mające zajmować wspólnie jeden budynek mieszkalny, nie mniej niż jedna osoba fizyczna z każdego takiego gospodarstwa, są osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu art. 14 ust. 3 pkt 1 o podatku od spadków i darowizn.

Natomiast, przez jedno gospodarstwo domowe, rozumie się gospodarstwo prowadzone przez osobę fizyczną zajmującą jeden lokal mieszkalny albo jeden budynek mieszkalny jednorodzinny, samodzielnie lub wspólnie z innymi osobami stale z nią zamieszkującymi i gospodarującymi.

Zatem, z ww. rozporządzenia wynika wprost, że aby kwota umorzona osobom fizycznym wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego zaciągniętego na własne cele mieszkaniowe mogła skorzystać z zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie tego rozporządzenia, kredyt hipoteczny powinien zostać zaciągnięty na jedną inwestycję mieszkaniową – tj. w przedmiotowej sprawie powinien dotyczyć nieruchomości gruntowej przeznaczonej pod budowę jednego budynku mieszkalnego. Natomiast, w Pani przypadku kredyt mieszkaniowy dotyczył dwóch różnych inwestycji mieszkaniowych, zakupu dwóch oddzielnych działek budowlanych, na których zostały wybudowane dwa odrębne budynki mieszkalne.

Bez znaczenia w przedmiotowej sprawie pozostaje fakt, że działki budowlane, na których zostały wybudowane dwa budynki mieszkalne zaspokajały odrębnie potrzeby mieszkaniowe każdego z kredytobiorców, tj. Pani i Pani męża oraz Pani brata i każdy z Państwa realizował własną inwestycję mieszkaniową. Przedmiotem kredytowania był m.in. zakup dwóch oddzielnych działek budowlanych przeznaczonych pod budowę dwóch budynków mieszkalnych sfinansowany jednym kredytem mieszkaniowym, za spłatę którego solidarnie odpowiadała Pani wraz z mężem i Pani brat jako współkredytobiorcy. Zatem, w stosunku do każdego kredytobiorcy została umorzona część kredytu, z którego sfinansowano dwie inwestycje mieszkaniowe służące zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych dwóch gospodarstw domowych.

Wobec powyższego nie spełniła Pani jednego z warunków określonego w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe, który pozwala na skorzystanie z zaniechania, tj. kredyt mieszkaniowy nie został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej.

Reasumując, planowane w 2024 r. umorzenie przez bank kwoty wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego zaciągniętego w 2007 r. będzie dla Pani przychodem w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z tytułu nieodpłatnych świadczeń klasyfikowanym do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy, podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Skoro kredyt zaciągnięty w 2007 r. dotyczył dwóch inwestycji mieszkaniowych (dwóch działek budowlanych, na których zostały wybudowane dwa odrębne budynki mieszkalne), to w Pani przypadku zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe nie znajdzie zastosowania do przychodu związanego z umorzeniem wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego.

W konsekwencji, będzie Pani zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tego tytułu.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Wskazać należy, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie Pani. Nie wywołuje skutków prawnych dla współkredytobiorców (Pani męża i brata).

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...).

Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).

close POTRZEBUJESZ POMOCY?
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00