Interpretacja indywidualna z dnia 13 sierpnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-2.4012.274.2024.1.AK

Brak prawa do odliczenia podatku naliczonego od zakupu towarów i usług związanych z realizacją projektu.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

28 maja 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 28 maja 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej który dotyczy braku możliwości odliczenia podatku VAT naliczonego (tj. obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego) w przypadku zakupu towarów i usług na potrzeby działalności związanej z realizacją projektu pn. „…”.

Opis stanu faktycznego

Stowarzyszenie (…) (dalej: Stowarzyszenie, Podmiot lub Podatnik) nie prowadzi działalności gospodarczej.

Stowarzyszenie prowadzi w ramach działalności statutowej nieodpłatnej działania na rzecz osób zagrożonych wykluczeniem społecznym oraz podmiotów ekonomii społecznej, w tym przedsiębiorstw społecznych.

Podatnik jako Partner uzyskał środki publiczne w ramach Priorytetu VII Fundusze Europejskie dla społeczeństwa, (…) Ekonomia społeczna (…) (dalej: „Projekt”). Głównym obszarem działań są działania animacyjne oraz związane z reintegracją społeczną i zawodową (np. wsparcie szkoleniowe lub inne związane z podnoszeniem kwalifikacji i kompetencji; wsparcie psychologiczne itp.). Docelowo też przekazanie przez Podmiot dotacji przedsiębiorstwom społecznym na zatrudnienie osób zagrożonych wykluczeniem społecznym i zawodowym, w tym m.in. osób długotrwale bezrobotnych oraz z niepełnosprawnością.

W treści wniosku o dofinansowanie projektu, Podmiot złożył oświadczenie wskazując, że realizując powyższy projekt nie ma prawnej możliwości odzyskania poniesionego kosztu podatku od towarów i usług, którego wysokość została zawarta w budżecie projektu. Ponadto w treści wniosku o dofinansowanie zawarto oświadczenie, że w ramach projektu nie będą pobierane jakiekolwiek opłaty od jego uczestników, nie nastąpi sprzedaż towarów i usług, których wniesienie nawet potencjalnie mogłoby zostać odczytane jako świadczenie wzajemne, stanowiące odpłatność za realizację działań OWES. Celem projektu nie jest generowanie jakiegokolwiek przychodu czy dochodu.

W ramach projektu, o którym mowa powyżej, Podatnik realizuje działania wsparcia wskazane w art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 5 sierpnia 2022 roku o ekonomii społecznej (Dz. U. z 2024 r., poz. 113), tj.: usługi wsparcia podmiotów ekonomii społecznej obejmują działania w zakresie:

1.animacji lokalnej, polegającej na upowszechnianiu idei i zasad ekonomii społecznej, pobudzaniu aktywności społecznej w społecznościach lokalnych oraz inicjowaniu i rozwoju międzysektorowych partnerstw lokalnych;

2.tworzenia podmiotów ekonomii społecznej i przedsiębiorstw społecznych oraz wspierania prowadzonej przez nie działalności, a także finansowania powstawania w nich miejsc pracy;

3.wsparcia działań reintegracyjnych podejmowanych przez przedsiębiorstwo społeczne, w tym wsparcia w tworzeniu planów reintegracyjnych, o których mowa w art. 6 ust. 1, oraz finansowania tych działań;

4.wsparcia podmiotów ekonomii społecznej i przedsiębiorstw społecznych w postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego;

5.wzmacniania potencjału kadrowego, finansowego i innowacyjnego podmiotów ekonomii społecznej i przedsiębiorstw społecznych oraz udzielania im wsparcia biznesowego.

Powyższa działalność jest działalnością typu non-profit. W ramach wnioskowanych środków publicznych pozyskana dotacja służy jedynie na pokrycie kosztów związanych z realizacją projektu.

Podmiot nie pobiera żadnych opłat (wynagrodzenia) od ostatecznych odbiorców projektu (to jest od osób lub podmiotów korzystających ze wsparcia wymienionych powyżej), czyli nie dokonuje sprzedaży towarów lub usług o których mowa w ustawie VAT. Ze względu na taki charakter działalności statutowej nie jest ona działalnością gospodarczą (nie służy dokonywaniu sprzedaży i/lub wygenerowaniu zysku), a co za tym nie jest działalnością opodatkowaną z punktu widzenia ustawy z dnia 11 marca 2004 o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570, zwanej dalej UPTU). W wyniku realizacji ww. projektu działalność Podatnika nie skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego w zakresie podatku od towarów i usług. Efekty powstałe w wyniku realizacji projektu nie będą związane w żaden sposób z czynnościami opodatkowanymi tym podatkiem.

W ramach działalności statutowej prowadzonej w ramach projektu współfinansowanego ze środków publicznych, Podmiot dokonuje zakupu towarów i usług służących realizacji tego projektu.

Jest to przede wszystkim:

a)organizacja wyjazdów, wizyt, spotkań (w tym wizyt studyjnych, wyjazdów reintegracyjnych, czy spotkań networkingowych),

b)wynajem sal, lokali oraz ich utrzymanie (w tym czynsz, media, sprzątanie),

c)usługi prelegentów i doradców,

d)zakup usług cateringowych,

e)zakup usług hotelarskich i noclegowych,

f)zakup usług transportowych,

g)zakup materiałów biurowych i szkoleniowych, usługi drukarskie (skład, korekta, druk), zakup oraz wynajem sprzętu i oprogramowania,

h)zakup usług trenerskich i szkoleniowych, w tym warsztatów edukacyjnych w PES.

Wymienione powyżej towary i usługi są nabywane często (ale nie zawsze) od czynnych zarejestrowanych podatników VAT, a zatem są dokumentowane fakturami VAT, na których wykazywany jest podatek należny.

Ww. projekt jest realizowany przez Podmiot, który posiada akredytację Ośrodka Wsparcia Ekonomii Społecznej, o których mowa w art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 5 sierpnia 2022 r. ekonomii społecznej (Dz. U. z 2024 r. poz. 113). Akredytację i status ośrodka wsparcia ekonomii społecznej – zgodnie z ustawą o ekonomii społecznej – przyznaje w drodze decyzji minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego (Minister Rodziny i Polityki Społecznej) podmiotom realizującym usługi wsparcia podmiotów ekonomii społecznej (PES).

Podatnik, jako podmiot realizujący usługi wsparcia ekonomii społecznej, w tym wskazane w art. 31 ust. 2 ustawy o ekonomii społecznej, posiada akredytację i status Ośrodka Wsparcia Ekonomii Społecznej od dnia 12 lipca 2023 do dnia 12 lipca 2025 r. wydaną przez Ministra Rodziny i Polityki Społecznej na podstawie decyzji nr 38/2023, z 12 lipca 2023 roku.

Dzięki posiadaniu akredytacji i statusu OWES działającego pod nazwą (…) Lider i partnerzy złożyli wniosek o dofinansowanie do wniosku pod tytułem.: „…” w ramach Programu Fundusze Europejskie dla (…).

Nabór wniosków prowadzony był przez Zarząd Województwa (…) jako Instytucji Zarządzającej, Departament Europejskiego Funduszu Społecznego. Wniosek o dofinansowanie projektu został poddany ocenie formalnej i merytorycznej, po czym został skierowany do akceptacji negocjacji. Umowa o dofinansowanie została podpisana z dniem 27 marca 2024 roku.

Projekt jest w pełni zgodny z celami statutowymi Podatnika oraz Wytycznymi obszarowymi.

Projekt jest realizowany na terenie subregionu (…) w terminie od 1 stycznia 2024 r. do 30 czerwca 2029 roku.

Kluczowym zadaniem jest tworzenie miejsc pracy z wykorzystaniem bezzwrotnego wsparcia finansowego na utworzenie i utrzymanie tych stanowisk w przedsiębiorstwach społecznych (dalej PS) oraz wsparcie w pozyskaniu innych źródeł finansowania publicznego (PFRON, Fundusz Pracy) oraz finansowania zwrotnego. Planuje się wspieranie istniejących oraz tworzenie nowych PS (są to m.in. fundacja, stowarzyszenia, spółdzielnie socjalne i sp. z o.o. non profit), ze szczególnym uwzględnieniem współpracy w tym zakresie z jednostkami samorządu terytorialnego (JST) oraz przedsiębiorcami, co ułatwia tworzenie stabilnych podmiotów realizujących funkcje reintegracji zawodowej i społecznej w długim okresie. Wzmocnienie działań reintegracyjnych będzie możliwe dzięki udzielaniu dofinansowań do realizacji indywidualnego planu reintegracyjnego dla osób najbardziej zagrożonych wykluczeniem społecznym.

Kompleksowym uzupełnieniem tych działań są dodatkowe instrumenty wsparcia w postaci m.in. doradztwa, szkoleń, pakietów dla partnerstw, wizyt studyjnych i rozwojowych, służąc inicjowaniu tworzenia nowych podmiotów ekonomii społecznej (dalej PES) oraz wzrostowi efektywności istniejących w zakresie prowadzonej przez nie działalności statutowej i gospodarczej. Istotnym elementem wsparcia są działania animacyjne ukierunkowane na aktywizację społeczności lokalnej oraz organizacji pozarządowych do podejmowania inicjatyw z obszaru ES. Planowane efekty projektu zakładają stworzenie co najmniej 212 dobrej jakości miejsc pracy dla osób zagrożonych wykluczeniem społeczny w stabilnych przedsiębiorstwach społecznych. Ponadto planowane jest objęcie wsparciem co najmniej 226 podmiotów ekonomii społecznej, co ma zwiększyć możliwości realizacji przez nie celów i usług społecznych.

Celem projektu poza wsparciem jest rozwój sektora ekonomii społecznej ww. wymienionym subregionie poprzez utworzenie i utrzymanie miejsc pracy w przedsiębiorstwach społecznych dla osób wskazanych w art. 2 pkt 6 ustawy roku o ekonomii społecznej, poprawę sytuacji na rynku i dostępu do usług rozwojowych dla podmiotów ekonomii społecznej (PES) z subregionu, a także:

a)wsparcie finansowe na utworzenie i utrzymanie miejsc pracy w PS (poprzez udzielanie stawek jednostkowych, zgodnie z Wytycznymi obszarowymi);

b)świadczenie usług wspierających rozwój podmiotów ekonomii społecznej, m.in. usług animacyjnych, inkubacyjnych, odpowiadających na wyzwania związane z deinstytucjonalizacją usług społecznych i zrównoważonym rozwojem (w tym gospodarką o obiegu zamkniętym i odnawialnymi źródłami energii) oraz wyzwania demograficzne, promocyjne, edukacyjne, szkoleniowe, zgodnie z (...) i standardami określonymi w ustawie o ekonomii społecznej;

c)wspieranie realizacji indywidualnego procesu reintegracji społecznej i zawodowej osób zagrożonych wykluczeniem społecznym i zawodowym poprzez świadczenie reintegracyjne oraz wsparcie realizacji Indywidualnego planu reintegracji.

Działania te będą realizowane do 30 czerwca 2029 roku.

Cele szczegółowe projektu to:

1.zwiększenie poziomu wiedzy kobiet i mężczyzn ze wskazanego subregionu na temat ekonomii społecznej, ich usług i produktów oraz zwiększenie widoczności i tworzenie pozytywnego wizerunku podmiotów ekonomii społecznej, m.in. poprzez działania edukacyjne,

2.zwiększenie szans na rynku pracy oraz dostęp do usług reintegracji społecznej i zawodowej dla grup defaworyzowanych, osób niezatrudnionych z subregionu, poprzez m.in. wsparcie przedsiębiorstw społecznych w realizacji Indywidualnych Planów Reintegracji,

3.wzrost poziomu kooperacji w min. środowiskach lokalnych, poprzez wspólne realizacje przedsięwzięć w obszarze ekonomii społecznej,

4.wzmocnienie jakości i efektywności produktów oraz usług podmiotów ekonomii społecznych, tworzenie standardów jakości, profesjonalizacja usług oraz potencjału oraz utworzenie trwałych i stabilnych miejsc pracy w nowych, istniejących oraz przekształcanych z przedsiębiorstwach społecznych poprzez m.in. wsparcie finansowe, szkolenia, doradztwo, reintegrację,

5.wzrost ilości i wartości usług społecznych zlecanych przez podmioty administracji publicznej, poprzez zwiększenie ilości i wartości społecznie odpowiedzialnych zamówień publicznych oraz zielonych procedur w jednostkach samorządu terytorialnego.

Grupę docelową projektu stanowią:

1.osoby, o których mowa w art. 2 pkt 6 ustawy o ekonomii społecznej (zagrożone wykluczeniem społecznym, np. osoby bezrobotne, w tym długotrwale, poszukujące pracy, absolwenci (...)/(...), osoby z zaburzeniami psychicznymi), w zakresie np. animacji, inkubacji, reintegracji społecznej i zawodowej;

2.osoby wskazane w wytycznych obszarowych (np. osoby z niepełnosprawnościami, osoby bierne zawodowo, korzystające z pomocy społecznej, w kryzysie bezdomności), objęte m.in. animacją, inkubacją, szkoleniami,

3.osoby fizyczne planujące założenie przedsiębiorstwa społecznego lub podjęcie pracy w przedsiębiorstwie społecznym w zakresie doradztwa, szkoleń, działań edukacyjnych (uczniowie i studenci), reintegracji społecznej i zawodowej, umożliwiających uzyskanie wiedzy i umiejętności potrzebnych do założenia, pracy lub prowadzenia przedsiębiorstwa społecznego;

4.osoby prawne planujące założenie podmiot ekonomii społecznej lub przedsiębiorstwo społeczne (np. organizacje pozarządowe, jednostki samorządu terytorialnego), w zakresie m.in. animacji, doradztwa, szkoleń;

5.jednostki samorządu terytorialnego, ich kadra zarządzająca i pracownicy, posiadający jednostki organizacyjne w subregionie oraz z całej Polski - objęte m.in. inkubacją, szkoleniami, doradztwem, wsparciem biznesowym, promocyjnym oraz finansowym.

W ramach pkt 1-3 wsparciem objęte zostaną osoby, które uczą się, pracują lub zamieszkują na terenie subregionu w rozumieniu Kodeksu Cywilnego, a osoby w kryzysie bezdomności przebywające w na terenie subregionu.

Planowane rezultaty projektu to:

a)400 kobiet i 280 mężczyzn objętych wsparciem, w tym osób niezatrudnionych, osób z niepełnosprawnościami oraz osób w kryzysie bezdomności,

b)226 objętych wsparciem PES i PS;

c)212 miejsc pracy w PS i PES,

d)170 osób pracujących po opuszczeniu programu,

e)25 pracowników podmiotów integracji i pomocy społecznej.

W projekcie przewidziano następujące zadania:

1.Tworzenie i utrzymanie 212 miejsc pracy, wg. stawki jednostkowej na utworzenie miejsca pracy 31 229,00 zł oraz na utrzymanie miejsca pracy 32 400,00 zł w latach 2023-2027 łącznie (...) miejsc pracy w (...); Podmiot będzie stosował uproszczone metody rozliczania wydatków w postaci stawek jednostkowych na utworzenie i utrzymanie miejsc pracy zgodnie z treścią wytycznych obszarowych;

2.Reintegracja społeczna i zawodowa osób zagrożonych wykluczeniem społecznym w PS (w tym świadczenie reintegracyjne):

a)dofinansowanie indywidualnego planu reintegracyjnego (IPR), o którym mowa w art. 6 ust. 1 ustawy o ekonomii społecznej;

b)wsparcie reintegracyjne dotyczy wyłącznie nowych pracowników i może być świadczone bez przyznawania wsparcia finansowego na utworzenie i utrzymanie miejsca pracy;

c)przyznawane jest w formie refundacji dla osób zagrożonych wykluczeniem społecznymi i zawodowym;

d)usługi wsparcia reintegracyjnego dotyczą bezpośrednio pracownika i mają na celu zwiększenie możliwości udziału w życiu społecznym i zawodowym osoby objętej wsparciem;

e)procesy reintegracyjne obejmują tworzenie i wdrażanie indywidualnych planów reintegracyjnych, które mogą obejmować np. udział w szkoleniach rozwijających kompetencje społeczne, wsparcie w zakresie dostępu do usług zdrowotnych, pomoc w korzystaniu z pomocy specjalistycznej (psycholog, doradca zawodowy, specjalista ds. uzależnień, psychoterapeuta, psychiatra, inne), wsparcie trenera/asystenta pracy, wsparcie w zakresie funkcjonowania w rodzinie i pełnienia ról rodzicielskich np.: o pomoc w dostępie do usług społecznych wspierających innych członków rodziny, podnoszenie kwalifikacji poprzez udział w wybranych formach edukacji dorosłych formalnych i poza formalnych np.: szkolenia zawodowe, itd.

3.Inkubacja i wsparcie tworzenia miejsc pracy w OWESie:

a)wspólnie z Regionalnym Ośrodkiem Polityki Społecznej opracowany został Regulamin udzielania wsparcia finansowego;

b)po przeprowadzeniu rekrutacji, we współpracy z interesariuszami, następuje wsparcie animacyjne oraz szkoleniowo - doradczy: szkolenia teoretyczne i praktyczne, z zakładania/prowadzenia/rozwoju PS i tworzenia miejsc pracy w PS (zgodnie z diagnozą potrzeb, profilem działalności i zaleceniami w PS, m.in. prawne, marketingowe, z zakresu tworzenia biznesplanu, źródeł finansowania, księgowe, szkolenia branżowe, a także praktyczne aspekty prowadzenia PS, prawa pracy, zamówień publicznych, w tym zamówień społecznie odpowiedzialnych i zielonych zamówień publicznych, itd.), doradztwo w zakresie tworzenia biznesplanu;

c)nabór formularzy pomysłów biznesowych oraz wniosków z biznesplanami i Komisja Oceny Wniosków - preferowane będą osoby, o których mowa w art. 2 pkt 6 lit. b, d, e, g, h, i ustawy o ekonomii społecznej;

d)monitorowanie wsparcia i rozwiązywanie sytuacji problemowych w PS, monitoring trwałości miejsc pracy i PS.

4.Animacja, zwiększanie widoczności i edukacja PS, wsparcie PES/PS, w tym biznesowe, rozwojowe, w zakresie zamówień społecznie odpowiedzialnych i usług społecznych:

a)diagnoza potrzeb środowisk lokalnych zgodnie z metodą organizacji społeczności lokalnej (OSL) oraz diagnoza potrzeb placówek i instytucji integracji społecznej w zakresie reintegracji społecznej i zawodowej;

b)analiza działań JST w kontekście lokalności/tworzenia PES/PS i wsparcia zamówień społecznie odpowiedzialnych oraz tworzenia działań reintegracyjnych i świadczących usługi społeczne;

c)usługi animacyjne i wsparcie rozwoju partnerstw lokalnych na rzecz PS, m.in. przez animację grup inicjatywnych oraz środowisk na rzecz PS, poprzez m. in. sesje dialogowe i spotkania animacyjne w środowiskach lokalnych i JST;

d)wsparcie PES/PS i JST w obszarze zamówień społecznie odpowiedzialnych, (m.in. pomoc w konstrukcji/zdobywaniu/realizacji zleceń - w trybach określonych w ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, ustawie Prawo zamówień publicznych, ustawie o ekonomii społecznej oraz ustawie o spółdzielniach socjalnych), procesach rewitalizacyjnych i reintegracyjnych/zwiększenia wartości i jakości usług publicznych, w tym społecznych realizowanych przez PES/PS;

e)szkolenia dla osób fizycznych umożliwiających zdobycie wiedzy na temat założenia/rozwoju/prowadzenia PES/PS, wg. programu szkoleń dostosowanego do potrzeb i oczekiwań uczestników projektu;

f)usługi wsparcia dla PES i PS - doradztwo kluczowe, biznesowe i specjalistyczne;

g)wsparcie marketingowe i promocja PES/PS, zwiększanie widoczności PS.

5.Monitorowanie i zapewnienie jakości działań.

W związku z nabyciem towarów i usług w ramach projektu, faktury są wystawiane na realizatora projektu, tj. Stowarzyszenie.

Pytanie

W związku z przedstawionym stanem faktycznym Podatnik zwraca się z pytaniem, czy prawidłowe jest jego stanowisko określające, że w przypadku zakupu towarów i usług na potrzeby działalności związanej z realizacją Projektu, a co za tym idzie działalności niestanowiącej z punktu widzenia Podatnika działalności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług, Podatnik nie ma prawnej możliwości odliczenia naliczonego podatku VAT (tj. obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego) zgodnie z przepisami prawa krajowego?

Państwa stanowisko w sprawie

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu: a) nabycia towarów i usług, b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Na podstawie art. 87 ust. 1 ustawy:

W przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy. Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika określone zostały w art. 87 ust. 2 - ust. 6 ustawy.

Wyjaśnić należy, że przepisy art. 87 ustawy regulują sposób dokonania przez podatnika rozliczenia w sytuacji, gdy w danym okresie rozliczeniowym deklaruje on nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym. Przepisy te umożliwiają otrzymanie przez podatnika rzeczywistego zwrotu nadwyżki podatku naliczonego. Warunkiem, który musi spełnić podatnik, by domagać się zwrotu, jest powstanie w okresie rozliczeniowym różnicy pomiędzy kwotą podatku naliczonego a kwotą podatku należnego. Powyższe wynika z zasady określonej w przywołanym powyżej art. 87 ust. 1 ustawy.

Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług, oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W świetle art. 88 ust. 4 ustawy:

Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Podsumowując, podatnik może skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, jeżeli ten jest związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go - dla tej czynności - za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez „podatników” w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Natomiast na mocy art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach (t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 2261):

Stowarzyszenie jest dobrowolnym, samorządnym, trwałym zrzeszeniem o celach niezarobkowych.

Stosownie do art. 2 ust. 2 ustawy Prawo o stowarzyszeniach:

Stowarzyszenie samodzielnie określa swoje cele, programy działania i struktury organizacyjne oraz uchwala akty wewnętrzne dotyczące jego działalności.

Na mocy art. 34 ustawy Prawo o stowarzyszeniach:

Stowarzyszenie może prowadzić działalność gospodarczą, według ogólnych zasad określonych w odrębnych przepisach. Dochód z działalności gospodarczej stowarzyszenia służy realizacji celów statutowych i nie może być przeznaczony do podziału między jego członków. Zaznaczyć należy, że działalność statutowa podmiotu to działalność zgodna z jego statutem, w którym wymienione są cele działalności i sposoby ich realizacji. Działalność statutowa nie jest nastawiona na zysk, czyli nie jest to działalność gospodarcza, która w organizacji pozarządowej jest tylko działalnością pomocniczą.

Zgodnie z treścią art. 6 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. (Dz.U. 2023 poz. 571) o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, działalność pożytku publicznego nie jest, z zastrzeżeniem art. 9 ust. 1, działalnością gospodarczą, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2023 r. poz. 221), i może być prowadzona jako działalność nieodpłatna lub jako działalność odpłatna.

Natomiast art. 7 tejże ustawy stanowi, że działalnością nieodpłatną pożytku publicznego jest działalność prowadzona przez organizacje pozarządowe i podmioty wymienione w art. 3 ust. 3, w sferze zadań publicznych, o której mowa w art. 4, za które nie pobierają one wynagrodzenia.

Wskazany we wniosku projekt jest realizowany przez Podatnika w ramach działalności nieodpłatnej i nie są pobierane jakiekolwiek opłaty od jego uczestników, których wniesienie nawet potencjalnie mogłoby zostać odczytane jako świadczenie wzajemne, stanowiące odpłatność za realizację działań (...) dla uczestników Projektu. Dodatkowo Projekt nie generuje i nie będzie generował dochodu - w tabeli budżetowej wniosku o dofinansowanie Projektu (tab. 5.1.2), w odniesieniu do dochodu potencjalnie generowanego przez projekt wskazano, że wynosił on będzie 0,00 zł.

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT, w ramach działalności gospodarczej, do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Mając na względzie powołane powyżej przepisy, stwierdzić należy, że w przedmiotowej sprawie nie są spełnione podstawowe warunki uprawniające do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją przedmiotowego projektu.

Wynika to z faktu, iż Podatnik nie jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT oraz realizacja ww. Projektu nie skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego w zakresie podatku od towarów i usług. Efekty powstałe w wyniku realizacji projektu nie będą związane w żaden sposób z czynnościami opodatkowanymi tym podatkiem. Zatem, efekty realizacji zadania nie będą związane z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT.

Zatem, zgodnie z brzmieniem art. 86 ust. 1 ustawy, nie mamy prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wykazanego w fakturach dokumentujących zakup towarów i usług związanych z realizacją przedmiotowego zadania, jak również nie mamy prawa do zwrotu różnicy podatku na podstawie art. 87 ust. 1 ustawy.

W zakresie przedmiotowych działań, nie istnieją także możliwości uzyskania zwrotu podatku na zasadach określonych w rozdziale 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2013 r. w sprawie miejsca świadczenia usług oraz zwrotu kwoty podatku naliczonego jednostce dokonującej nabycia (importu) towarów lub usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1008 ze zm.). Ewentualny zwrot na podstawie tych przepisów obwarowany jest pewnymi warunkami, które podatnik winien spełnić. Wśród warunków tych ustawodawca wymienia m.in. złożenie zgłoszenia rejestracyjnego, pochodzenie środków finansowych ze źródeł określonych w §8 ust. 3 i 4 ww. rozporządzenia, a w zakresie środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej podpisanie umowy o dofinansowanie przed dniem 1 maja 2004 r. Ponieważ Podatnik nie spełnia tych warunków, nie ma możliwości ubiegania się o zwrot podatku VAT na podstawie przepisów rozdziału 4 cyt. rozporządzenia.

Podsumowując, w związku z realizacją projektu pn. „…” Podatnik nie ma prawa do odliczenia podatku VAT (tj. obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego), gdyż zakupy towarów i usług związanych z realizacją projektu (finansowanego ze środków publicznych i nie mającego na celu osiągnięcia zysku) nie są w żaden sposób związane z działalnością opodatkowaną (w rozumieniu ustawy o VAT).

Tym samym stanowisko Podatnika należy uznać za prawidłowe.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”. W myśl tego przepisu:

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Z cytowanego wyżej art. 86 ust. 1 ustawy wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto należy zauważyć, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:

Natomiast na mocy art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach (t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 2261):

Stosownie do art. 2 ust. 2 ustawy Prawo o stowarzyszeniach:

Na mocy art. 34 ustawy Prawo o stowarzyszeniach:

Zaznaczyć należy, że działalność statutowa stowarzyszenia to działalność zgodna z jego statutem, w którym wymienione są cele działalności stowarzyszenia i sposoby ich realizacji. Działalność statutowa nie jest nastawiona na zysk, czyli nie jest to działalność gospodarcza, która w organizacji pozarządowej jest tylko działalnością pomocniczą.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że prowadzą Państwo w ramach działalności statutowej nieodpłatnej działania na rzecz osób zagrożonych wykluczeniem społecznym oraz podmiotów ekonomii społecznej, w tym przedsiębiorstw społecznych. Zamierzają Państwo realizować projekt pn. „…”. Głównym obszarem działań są działania animacyjne oraz związane z reintegracją społeczną i zawodową. Jak Państwo wskazali, nie pobierają Państwo żadnych opłat (wynagrodzenia) od ostatecznych odbiorców projektu (tj. od osób lub podmiotów korzystających ze wsparcia), czyli nie dokonują Państwo sprzedaży towarów lub usług, o których mowa w ustawie VAT.

Państwa wątpliwości dotyczą możliwości odliczenia podatku VAT naliczonego (tj. obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego) w przypadku zakupu towarów i usług na potrzeby działalności związanej z realizacją ww. projektu.

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, odliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez podatnika podatku VAT, w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Mając na względzie powołane powyżej przepisy, stwierdzić należy, że w przedmiotowej sprawie nie są spełnione podstawowe warunki uprawniające do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją ww. projektu.

Wynika to z faktu, iż – jak Państwo wskazali – w wyniku realizacji ww. projektu Państwa działalność nie będzie skutkować powstaniem obowiązku podatkowego w zakresie podatku od towarów i usług. Efekty powstałe w wyniku realizacji projektu nie będą związane w żaden sposób z czynnościami opodatkowanymi tym podatkiem.

Zatem, zgodnie z brzmieniem art. 86 ust. 1 ustawy, nie przysługuje Państwu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wykazanego w fakturach dokumentujących zakup towarów i usług związanych z realizacją ww. projektu.

Podsumowując, w związku z realizacją projektu pn. „…” nie mają Państwo możliwości odliczenia naliczonego podatku VAT (tj. obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego), gdyż zakupy towarów i usług związanych z realizacją projektu (finansowanego ze środków publicznych i niemającego na celu osiągnięcia zysku) nie będą w żaden sposób związane z działalnością opodatkowaną (w rozumieniu ustawy o VAT) Stowarzyszenia.

Tym samym Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Państwa wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. Przedmiotową interpretację wydano w odniesieniu do przedstawionego opisu stanu faktycznego, w którym jednoznacznie wskazano, że „w wyniku realizacji ww. projektu działalność Podatnika nie będzie skutkować powstaniem obowiązku podatkowego w zakresie podatku od towarów i usług” oraz „Efekty powstałe w wyniku realizacji projektu nie będą związane w żaden sposób z czynnościami opodatkowanymi tym podatkiem”. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.