Rozliczenie VAT od aportów wnoszonych do spółek po wyroku TSUE

Przez wiele lat trwał spór, jak należy ustalić podstawę opodatkowania wnoszonych do spółek aportów. Spór rozstrzygnął TSUE w wyroku z 8 maja 2024 r. w sprawie C‑241/23, zmieniając dotychczasowe stanowisko organów i polskich sądów. W publikacji kompleksowo omawiamy zasady rozliczania VAT od aportów.

Aport to wnoszony przez wspólnika lub akcjonariusza wkład niepieniężny do spółki. Przedmiotem aportu mogą być różnego rodzaju rzeczy lub prawa, co powoduje, że wnoszenie aportów do spółek może podlegać opodatkowaniu VAT.

1. Aporty niepodlegające opodatkowaniu VAT

Nie zawsze wniesienie aportu rzeczowego stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu VAT.

1.1. Aporty wnoszone przez podmioty niebędące podatnikami VAT oraz przez podmioty niedziałające w charakterze podatnika

Tylko odpłatne dostawy towarów oraz odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju dokonywane przez podatników działających w takim charakterze podlegają opodatkowaniu VAT. Dotyczy to również aportów. Powoduje to, że nie podlegają opodatkowaniu VAT aporty wnoszone przez podmioty:

• niebędące podatnikami VAT,
• będące co prawda takimi podatnikami, lecz niedziałające w związku z wnoszeniem aportu w charakterze podatników.

Jak czytamy w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 2 maja 2024 r. (sygn. 0112-KDIL1-3.4012.76.2024.2.AKR):

(…) w przedmiotowej sprawie, czynność wniesienia wkładu niepieniężnego w postaci nieruchomości stanowiącej niezabudowane działku gruntu do spółki jawnej nie będzie stanowiła działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT, gdyż brak jest przesłanek świadczących o takiej Państwa aktywności w przedmiocie zbycia niezabudowanych działek nr 4, 5 i 6, która to aktywność byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem (brak przesłanek zawodowego - stałego i zorganizowanego charakteru takiej działalności). Planując sprzedaż (aport) skorzystają Państwo z przysługującego prawa do rozporządzania własnym majątkiem, która to czynność oznacza działanie w sferze prywatnej, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania. W konsekwencji, brak jest przesłanek pozwalających uznać, że dokonując sprzedaży (aportu) nieruchomości stanowiącej niezabudowane działki gruntu nr 4, 5 i 6 nie wystąpią Państwo w charakterze podatników w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzących działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy. Tym samym sprzedaż (aport) przedmiotowej nieruchomości stanowiącej niezabudowane działki gruntu nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, o której mowa w art. 5 ust. 1 ustawy.