Interpretacja indywidualna z dnia 14 sierpnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.355.2024.3.JŚ

Brak obowiązków płatnika w związku z wypłatą świadczenia wyrównawczego byłym agentom.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

22 maja 2024 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy obowiązków płatnika z tytułu wypłat byłym agentom świadczeń wyrównawczych. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 12 lipca 2024 r. (data wpływu 12 lipca 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Spółka jako podmiot zależny zakładu ubezpieczeń w ramach współpracy z siecią agentów (pośredników ubezpieczeniowych) - wypłaca na rzecz tych podmiotów tzw. świadczenia wyrównawcze w rozumieniu art. 764(3) ustawy Kodeks cywilny. Świadczenia takie wypłacane są po zakończeniu współpracy z danym agentem (osobą fizyczną).

Każdy z agentów współpracujących ze spółką ma status przedsiębiorcy, tj. podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą. Po zakończeniu współpracy z A - były agent może zaprzestać/zlikwidować prowadzoną działalność gospodarczą, ale może również prowadzić ją w dalszym ciągu, w szczególności współpracując z innymi zakładami ubezpieczeń.

Kodeks cywilny:

Art. 764³. [Świadczenie wyrównawcze agenta]

W omawianych okolicznościach pojawia się kwestia czy wypłacane świadczenie wyrównawcze ma z punktu widzenia byłego agenta A charakter przychodu podatkowego z działalności gospodarczej, czy też jest to przychód z tzw. innych źródeł w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 9 oraz art. 20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

Czy wypłacane przez Wnioskodawcę świadczenie wyrównawcze dla byłego agenta A - stanowi przychód podatkowy z tzw. innych źródeł w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 9 oraz art. 20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i tym samym rodzi po stronie Spółki obowiązek złożenia informacji podatkowej PIT-11, o którym mowa w treści art. 42a tej ustawy?

Państwa stanowisko w sprawie

Zgodnie z aktualną praktyką Wnioskodawcy - świadczenie wyrównawcze traktowane jest jako przychód podatkowy byłego agenta A z tzw. innych źródeł w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 9 oraz art. 20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - co oznacza, iż Spółka sporządza w takich okolicznościach informację podatkową PIT-11 na podstawie art. 42a wskazanej ustawy. Za takim podejściem przemawia Państwa zdaniem fakt, iż świadczenie wyrównawcze podlega przekazaniu w okresie po zakończeniu współpracy z danym agentem.

Jednoczenie jednak stanowisko to jest w praktyce krytykowane przez niektórych byłych agentów A w ocenie, których wypłata z tytułu świadczenia wyrównawczego stanowi przychód ze źródła przychodów działalność gospodarcza w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W takich okolicznościach podnoszone są zwykle argumenty wskazujące na nierozerwalny związek świadczenia wyrównawczego z wcześniej prowadzonymi w ramach działalności gospodarczej czynnościami, które skutkowały pozyskaniem danego klienta oraz naliczeniem stosownej prowizji z tego tytułu - która z naturalnych względów została zakwalifikowana jako przychód podatkowy zaliczany do źródła przychodów wskazanego w treści art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów. Stosownie do przepisów tej ustawy, odrębnymi źródłami przychodów są określone w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 3:

• stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta (pkt 1);

• działalność wykonywana osobiście (pkt 2);

• pozarolnicza działalność gospodarcza (pkt 3).

Podział ten ma istotny wpływ nie tylko na sposób prowadzenia dokumentacji finansowej, ustalenie podstawy opodatkowania, ale także na sposób opodatkowania i jego wysokość.

Definicja pozarolniczej działalności gospodarczej zawarta została w art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z jego treścią,

W myśl art. 9a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ww. ustawy:

Przychody należne to wszelkiego rodzaju przychody, co do których przysługuje podatnikowi uprawnienie do ich dochodzenia, czyli takie, które wynikają z konkretnego stosunku prawnego. „Należność” odnosi się zarówno do możliwości dochodzenia konkretnego świadczenia oraz do powinności jego spełnienia.

Oznacza to, że powstanie przychodów należnych związane jest z powstaniem wierzytelności. Ponieważ wierzytelność to termin wywodzący się z prawa cywilnego, to przychodami należnymi są przychody wymagalne w rozumieniu prawa cywilnego, tj. możliwe do prawnie skutecznego ich dochodzenia.

Przedstawili Państwo informacje, z których wynika, że Spółka jako podmiot zależny zakładu ubezpieczeń w ramach współpracy z siecią agentów (pośredników ubezpieczeniowych) - wypłaca na rzecz tych podmiotów tzw. świadczenia wyrównawcze w rozumieniu art. 764(3) ustawy Kodeks Cywilny. Świadczenia takie wypłacane są po zakończenia współpracy z danym agentem (osobą fizyczną). Każdy z agentów współpracujących z Państwem ma status przedsiębiorcy, tj. podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą. Po zakończeniu współpracy z A - były agent może zaprzestać/zlikwidować prowadzoną działalność gospodarczą, ale może również prowadzić ją w dalszym ciągu, w szczególności współpracując z innymi zakładami ubezpieczeń.

W myśl art. 764³ § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1061):

Zatem, otrzymane przez byłego agenta świadczenie wyrównawcze po rozwiązaniu umowy pośrednictwa ubezpieczeniowego (agencyjnej) winno być traktowane jako przychód z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej. Bezsprzecznie, bowiem otrzymane przez byłego agenta świadczenia znajdują swoje źródło w uprzednio zawartej umowie agencyjnej, bez której istnienia nigdy by nie powstały, a tym samym nie stanowiłyby przychodu z prowadzonej przez niego działalności gospodarczej.

Roszczenie byłego agenta o wypłacenie świadczenia wyrównawczego jest wyłącznie konsekwencją uprzednio zawartej przez niego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej umowy agencyjną, co wynika wprost z przepisów Kodeksu cywilnego.

Biorąc pod uwagę opis stanu faktycznego oraz wyżej wskazane przepisy prawa podatkowego stwierdzić należy, że świadczenie wyrównawcze uzyskane przez byłego agenta, wypłacone po rozwiązaniu umowy agencyjnej, stanowi przychód z działalności gospodarczej, na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, pomimo zakończenia jej prowadzenia, który należy rozliczać na dotychczasowych zasadach.

W konsekwencji - w związku z wypłatą świadczenia wyrównawczego dla byłego agenta A nie ciąży na Państwu obowiązek opodatkowania tych świadczeń oraz obowiązek informacyjny, o których mowa w art. 42a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Państwa stanowisko należało więc uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania tej interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).