Interpretacja indywidualna z dnia 5 sierpnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP3-2.4011.499.2024.2.BM

Możliwość skorzystania z zaniechania poboru podatku z tytułu umorzenia kredytu zaciągniętego na zakup dwóch lokali mieszkalnych.

Interpretacja indywidualna - stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

4 czerwca 2024 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości skorzystania z zaniechania poboru podatku z tytułu umorzenia kredytu zaciągniętego na zakup dwóch lokali mieszkalnych.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

W 2009 r. jako młode małżeństwo, postanowił Pan wraz z żoną (…) (PESEL(…)), z którą tworzycie wspólnotę majątkową, zakupić docelowe mieszkanie dla Państwa powiększającej się rodziny. Wobec braku dostępności większych mieszkań w lokalizacji, którą Pana i Pana żona interesowała i była w Państwa zasięgu finansowym, zdecydował się Pan wraz z żoną na zakup dwóch małych, przylegających do siebie mieszkań o powierzchni około 50 m² celem połączenia ich w jeden duży lokal.

W tym celu, w dniu 21 września 2009 roku zawarł Pan z żoną umowę nr (…) na kredyt mieszkaniowy z (…). z siedzibą w (…) (KRS (…)) (obecnie (…).) w wysokości 279.100,00 CHF. Kwota wypłacona w złotych w kwocie 715.500,01 PLN została w całości przeznaczona na zakup dwóch przylegających do siebie małych mieszkań, (będących w tym momencie jeszcze w trakcie budowy) w celu ich połączenia w jeden duży lokal.

Jednym z zabezpieczeń kredytu jest hipoteka umowna kaucyjna łączna do kwoty 418.650,00 CHF ustanowiona na ww. nieruchomościach położonych w (…), przy ul. (…), stanowiących lokal nr 1 oraz 2, dla których Sąd Rejonowy w (…), Wydział Ksiąg Wieczystych, prowadzi księgę wieczystą o numerze, odpowiednio, (…) oraz (…).

Nabycie przedmiotowych mieszkań nastąpiło 20 kwietnia 2010 roku po zawarciu dwóch aktów notarialnych, na podstawie których jest Pan wraz z żoną właścicielami (przysługuje Panu i Pana żonie prawo odrębnej własności) ww. lokali mieszkalnych.

Po odbiorze mieszkań będących w stanie deweloperskim, wykonał Pan z żoną niezbędne prace budowlane, mające na celu ich przekształcenie w docelowy lokal (zostały wyburzone ściany działowe, zamurowane jedne z drzwi wejściowych, zlikwidowane jedno pomieszczenie kuchenne, wydzielone dodatkowe pokoje dziecięce itd.). Po wykonaniu koniecznych prac, w 2010 r. wprowadził się Pan z żoną do tak wykończonego lokalu i zamieszkuje go wraz z dwójką dzieci do dnia dzisiejszego. Stan prawny mieszkań się nie zmienił (nadal posiadają dwie księgi wieczyste), nie były również potrzebne dodatkowe zgody ze wspólnoty mieszkaniowej, gdyż mieszkania znajdują się w jednej klatce i są przyległe do siebie, wobec czego prace remontowe nie wymagały przebijania się do innej klatki schodowej i nie naruszały konstrukcji nośnej budynku.

W lutym 2021 roku wniósł Pan wraz z żoną do sądu pozew wnoszący o unieważnienie umowy, jako zawierającej klauzule abuzywne. Sprawa obecnie znajduje się w Sądzie Apelacyjnym i nie jest jeszcze znany termin rozprawy apelacyjnej.

We wrześniu 2023 roku Bank zaproponował Panu i Pana żonie podpisanie ugody w celu polubownego zakończenia sporu. W ramach ugody, miałby Pan wraz z Pana żoną zapłacić bankowi 250.000 PLN, a bank przeliczyć tą kwotę na CHF, a następnie ona miała ona zostać zaliczona na poczet wierzytelności banku z tytułu umowy kredytowej. Wpłacona kwota miała zostać przeznaczona na spłatę części kapitału kredytu, a bank zwolnić Państwa z pozostałego długu (umorzyć zadłużenie z tytułu kredytu) w zakresie pozostałego do spłaty salda kredytu, tj. wszelkich wierzytelności banku wynikających z umowy kredytu z tytułu kapitału kredytu pozostałego do spłaty oraz odsetek umownych lub karnych lub innych kosztów.

Rozważa Pan wraz z żoną podpisanie takiej ugody, z bankiem w 2024 (data nie jest jeszcze ustalona) o ile uda się wynegocjować wszystkie sporne kwestie przed rozstrzygnięciem sprawy przed Sądem Apelacyjnym. Pan oraz z Pana żona chcecie mieć również pewność co do możliwości skorzystania z zaniechania poboru podatku dochodowego, gdyż w przeciwnym razie nie będziecie w stanie sfinansować warunków ugody.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego

Lokale wymienione we wniosku stanowią odrębną nieruchomość, do której posiada Pan z żoną wyłączne prawo własności. Numery ksiąg wieczystych: (…) oraz (…).

W momencie podpisania dokumentu ugody z bankiem wpłacona przez Państwa kwota ugody zostanie przeliczona na CHF według średniego kursu CHF opublikowanego w Tabeli A przez Narodowy Bank Polski z dnia roboczego poprzedzającego dzień uznania ww. środków na rachunku bankowym banku, a następnie zostanie zaliczona na poczet wierzytelności banku z tytułu umowy kredytu z uwzględnieniem tego, że wpłacona kwota zostanie w pierwszej kolejności przeznaczona na spłatę kapitału kredytu.

Bank oświadczy również, iż z dniem zapłaty wszystkie prawa i roszczenia banku z tytułu umowy kredytu lub związane z umową kredytu (w tym roszczenia związane z niewykonaniem, nieistnieniem czy nieważnością umowy kredytu, nienależnym świadczeniem i bezpodstawnym wzbogaceniem) zostaną zaspokojone, a w razie gdyby jakiekolwiek roszczenia i prawa istniały, bank nieodwołanie się ich zrzeka w najpełniejszym możliwym zakresie i oświadcza, że nie będzie ich dochodzić w przyszłości na drodze sądowej.

Bank oświadczy też, że z dniem zapłaty zwalnia kredytobiorców z długu (umarza zadłużenie kredytobiorców z tytułu kredytu) w zakresie pozostałego do spłaty salda kredytu, tj. wszelkich wierzytelności banku wynikających z umowy kredytu z tytułu kapitału kredytu pozostałego do spłaty oraz odsetek umownych lub karnych lub innych kosztów, na które składają się:

a)zadłużenie z tytułu kapitału kredytu pozostałego do spłaty wraz z odsetkami umownymi lub karnymi lub innymi kosztami, o którym mowa powyżej, pomniejszone o kwotę ugody po dokonaniu jej przewalutowania wg kursu wymienionego powyżej oraz zaliczeniu wpłaconej kwoty na poczet kapitału kredytu,

b)a także dalsze zadłużenie z tytułu odsetek umownych lub odsetek karnych lub innych opłat naliczonych od dnia zapłaty kwoty ugody albo do dnia przedstawienia bankowi przez kredytobiorców oświadczenia o cofnięciu pozwu, w zależności od tego który z tych dni przypada później.

Bank udzielający kredytu to (…)., z siedzibą w (…), przy (…), wpisanym do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS: (…), NIP: (…), REGON: (…), kapitał zakładowy: (…) zł (w pełni wpłacony) i jest podmiotem, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym i jest uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów.

Kredyt został zabezpieczony hipotecznie, na zakupionych mieszkaniach. Jednym z zabezpieczeń kredytu jest hipoteka umowna kaucyjna łączna do kwoty 418.650,00 CHF, ustanowiona na nieruchomościach położonych w (…), przy ul. (…), stanowiących lokal nr 1 oraz 2, dla których Sąd Rejonowy w (…), Wydział Ksiąg Wieczystych, prowadzi księgę wieczystą o numerze, odpowiednio, (…) oraz (…).

Za spłatę kredytu odpowiada Pan z żoną solidarnie.

Zgodnie z umową kredytową, kredyt został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, która to wg Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 roku w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (Dz. U. z 2022 roku, poz. 592, ze zm.) jest inwestycją, której celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych jednego gospodarstwa domowego.

Rozporządzenie to definiuje jako jedno gospodarstwo domowe, gospodarstwo prowadzone przez osobę fizyczną zajmującą jeden lokal mieszkalny albo jeden budynek mieszkalny jednorodzinny, samodzielnie lub wspólnie z innymi osobami stale z nią zamieszkującymi i gospodarującymi.

Kredyt został udzielony Panu oraz Pana żonie na zakup nieruchomości tworzącej jeden lokal mieszkalny z ustanowionymi oddzielnymi księgami wieczystymi. Jako, że przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiują pojęcia lokalu mieszkalnego, zatem dla zdefiniowania tego pojęcia należy odwołać się do przepisów ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1048 ze zm.) - takie podejście zostało przez Krajową Informację Skarbową przyjęte np. w interpretacji: „Interpretacja indywidualna z dnia 1 grudnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP3-2.4011.816.2023.2.MN”. Zgodnie z art. 2 ust. 2 tej ustawy: Samodzielnym lokalem mieszkalnym, w rozumieniu ustawy, jest wydzielona trwałymi ścianami w obrębie budynku izba lub zespół izb przeznaczonych na stały pobyt ludzi, które wraz z pomieszczeniami pomocniczymi służą zaspokajaniu ich potrzeb mieszkaniowych. Przepis ten stosuje się odpowiednio również do samodzielnych lokali wykorzystywanych zgodnie z przeznaczeniem na cele inne niż mieszkalne.

W Pana sytuacji po przebudowie dwóch przylegających do siebie mieszkań, polegającej na połączeniu ich w fizycznie jeden zespół izb przeznaczony na pobyt ludzi, które służą zaspokajaniu ich potrzeb mieszkaniowych powstał jeden lokal spełniający powyższą definicję. Dodatkowo, było to od samego początku celem tej inwestycji, co potwierdza również fakt dokonania takiej przebudowy już na etapie stanu deweloperskiego przed zamieszkaniem w lokalu, oraz stałego zamieszkiwania ww. lokalu od ponad 14 lat.

Nigdy nie korzystał Pan z żoną z umorzenia wierzytelności z tytułu tego lub innego kredytu zabezpieczonego hipotecznie i zaciągniętego na własne cele mieszkaniowe.

Umorzeniu będzie podlegał pozostały do spłaty kapitał umowy. Spłaca Pan z żoną kredyt regularnie i nie ma naliczonych żadnych odsetek karnych. Po wpłacie kwoty ugody, jej przeliczeniu na CHF zgodnie z kursem wymienionym powyżej i zaliczeniu na poczet spłaty kapitału, pozostała do spłaty kwota kapitału zostanie przez bank umorzona. Szczegóły umorzenia przedstawił Pan również w uzupełnieniu wniosku.

Pytanie

Czy opisana sytuacja spełnia warunki do skorzystania z zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. (Dz. U. 2022 poz. 592 ) wraz ze zmianą wynikającą z rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2022 r. (Dz. U. 2022 poz. 2743) w przypadku zawarcia ugody z bankiem w roku 2024 i umorzenia kapitału pozostałego do spłaty?

Pana stanowisko w sprawie

Pana zdaniem opisana sytuacja spełnia warunki do zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. (Dz. U. 2022 poz. 592 ) wraz ze zmianą wynikającą z rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2022 r. (Dz. U. 2022 poz. 2743). gdyż:

1)Zgodnie z umową kredytową, kredyt został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, która to wg ww. rozporządzenia jest inwestycją, której celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych jednego gospodarstwa domowego. Rozporządzenie definiuje jako jedno gospodarstwo domowe, gospodarstwo prowadzone przez osobę fizyczną zajmującą jeden lokal mieszkalny albo jeden budynek mieszkalny jednorodzinny, samodzielnie lub wspólnie z innymi osobami stale z nią zamieszkującymi i gospodarującymi - opisanej sytuacji jest to nasza rodzina, która stale zamieszkuje ww. lokal od 14 lat.

2)Kredyt został udzielony na zakup nieruchomości tworzącej jeden lokal mieszkalny z ustanowionymi oddzielnymi księgami wieczystymi. Jako, że przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiują pojęcia lokalu mieszkalnego, zatem dla zdefiniowania tego pojęcia należy odwołać się do przepisów ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1048 ze zm.).

Zgodnie z art. 2 ust. 2 tej ustawy:

Samodzielnym lokalem mieszkalnym, w rozumieniu ustawy, jest wydzielona trwałymi ścianami w obrębie budynku izba lub zespół izb przeznaczonych na stały pobyt ludzi, które wraz z pomieszczeniami pomocniczymi służą zaspokajaniu ich potrzeb mieszkaniowych. Przepis ten stosuje się odpowiednio również do samodzielnych lokali wykorzystywanych zgodnie z przeznaczeniem na cele inne niż mieszkalne.

W Pana i Pana żony sytuacji po przebudowie dwóch przylegających do siebie mieszkań, polegającej na połączeniu ich w fizycznie jeden zespół izb przeznaczony na pobyt ludzi, które służą zaspokajaniu ich potrzeb mieszkaniowych powstał jeden lokal spełniający powyższą definicję. Dodatkowo, było to od początku celem inwestycji, co potwierdza również fakt dokonania tej przebudowy już na etapie stanu deweloperskiego, oraz stałego zamieszkiwania ww. lokalu od ponad 14 lat.

Nie korzystał Pan wcześniej (Pana żona również nie) z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej inwestycji mieszkaniowej,

Kredyt został zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości - w tym przypadku jest to hipoteka umowna kaucyjna łączna do kwoty 418.650,00 CHF.

Kredyt został udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów - w tym przypadku (…).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Reguły dotyczące opodatkowania

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy:

Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Jak stanowi art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.

Źródła przychodów

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Źródłami przychodów są inne źródła.

Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Umorzenie wierzytelności

Instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2488).

Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy:

Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Podkreślić należy, że otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Wskazał Pan, że w wyniku zawarcia ugody z bankiem dojdzie do umorzenia zadłużenia. Tym samym, umorzoną Panu kwotę wierzytelności z tytułu zaciągniętego kredytu należy zakwalifikować do przychodu z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zaniechanie poboru podatku

Jednakże zgodnie z § 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (Dz. U. z 2022 r. poz. 592) zmienionym Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2022 r. (Dz. U. 2022 poz. 2743):

1.Zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot:

1)umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, w przypadku gdy:

a)kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego - gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, oraz

b)osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a inwestycji mieszkaniowej;

2)otrzymanych przez osobę fizyczną świadczeń z tytułu kredytu mieszkaniowego udzielonego w walucie obcej lub w złotych, lecz nominowanego lub indeksowanego do waluty obcej, w związku z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania.

2.Kwoty wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, obejmują:

1)kwoty kredytu mieszkaniowego (kapitału);

2)odsetki, w tym odsetki skapitalizowane, i prowizje;

3)opłaty, jeżeli ich poniesienie przez kredytobiorcę było niezbędne do zawarcia umowy kredytu mieszkaniowego, z wyjątkiem kosztów usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń.

3.W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty również na wydatki inne niż określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128, z późn. zm.), zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje kwotę wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego w części, w jakiej kwota kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wydatki określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 tej ustawy pozostaje do całkowitej kwoty zaciągniętego kredytu mieszkaniowego.

4.W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zastąpiony kredytem refinansowym lub gdy na jego spłatę został zaciągnięty kredyt konsolidacyjny, zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje odpowiednio kwotę wierzytelności z tytułu kredytu refinansowego lub konsolidacyjnego w części odpowiadającej kwocie wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego

5.Przez jedną inwestycję mieszkaniową, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, rozumie się inwestycję, której celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych:

1)jednego gospodarstwa domowego albo

2)więcej niż jednego gospodarstwa domowego, w przypadku gdy osoby fizyczne mające zajmować wspólnie jeden budynek mieszkalny, nie mniej niż jedna osoba fizyczna z każdego takiego gospodarstwa, są osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2021 r. poz. 1043).

6.Przez jedno gospodarstwo domowe, o którym mowa w ust. 5, rozumie się gospodarstwo prowadzone przez osobę fizyczną zajmującą jeden lokal mieszkalny albo jeden budynek mieszkalny jednorodzinny, samodzielnie lub wspólnie z innymi osobami stale z nią zamieszkującymi i gospodarującymi.

7.W przypadku gdy stroną umowy kredytu mieszkaniowego na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, są co najmniej dwie osoby fizyczne, zaniechanie poboru podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, ma zastosowanie wyłącznie do osób, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. b.

Z kolei § 4 cytowanego rozporządzenia stanowi, że:

Zaniechanie, o którym mowa w § 1 i § 2, ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 31 grudnia 2024 r.

Natomiast w myśl § 3 komentowanego rozporządzenia:

Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o kredycie mieszkaniowym, należy przez to rozumieć kredyt, który został:

1)udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów, oraz

2)zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości lub udziale w nieruchomości lub prawie wieczystego użytkowania gruntu lub udziale w takim prawie, lub spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego lub udziale w takim prawie, lub prawie do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziale w takim prawie, oraz

3)zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z treścią ww. art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki poniesione na:

a)nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,

b)nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,

c)nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,

d)budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,

e)rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenianiemieszkalnego

- położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.

Zatem zaniechanie poboru podatku do umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów znajdzie zastosowanie, jeżeli zostaną spełnione łącznie następujące przesłanki:

1.kredyt był zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej,a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego - gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej;

2.kredyt był udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmioty uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw;

3.kredyt był zabezpieczony hipotecznie;

4.kredytobiorca nie korzystał wcześniej z umorzenia zobowiązania z tytułu innego kredytu na własne cele mieszkaniowe zabezpieczonego hipotecznie.

Przedstawił Pan informacje, z których wynika, że:

1.21 września 2009 roku zaciągnął Pan wraz z żoną solidarnie kredyt waloryzowany kursem CHF na zakup dwóch przylegających do siebie małych mieszkań w celu ich połączenia w jeden duży lokal;

2.kredyt był udzielony przez podmiot uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw;

3.kredyt został zabezpieczony hipotecznie;

4.nie korzystał Pan oraz Pana żona dotychczas z zaniechania poboru podatku.

Powziął Pan wątpliwość, czy z tytułu umorzenia kapitału pozostałego do spłaty będzie Pan mógł skorzystać z zaniechania poboru podatku.

Pana skutki podatkowe z tytułu umorzenia wierzytelności

Z przedstawionego przez Pana opisu wynika, że przedmiotem umowy kredytowej były dwa lokale mieszkalne, które zostały w późniejszym czasie przekształcone przez Pana w jeden lokal mieszkalny. Nabycie przedmiotowych mieszkań nastąpiło 20 kwietnia 2010 r. po zawarciu dwóch aktów notarialnych, na podstawie których jest Pan wraz z żoną właścicielami ww. lokali mieszkalnych. Dodatkowo każde z mieszkań posiada odrębną księgę wieczystą.

Zatem kredyt ten nie został zaciągnięty na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, tj. związanej z jednym lokalem mieszkalnym, lecz dotyczył dwóch odrębnych inwestycji mieszkaniowych (dwóch lokali mieszkalnych).

Tymczasem z § 1 ww. rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe jasno wynika, że kredyt mieszkaniowy powinien zostać zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego kredyty mieszkaniowe powinny zostać zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej.

Przy czym, przez jedną inwestycję mieszkaniową, rozumie się inwestycję, której celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych: jednego gospodarstwa domowego albo więcej niż jednego gospodarstwa domowego, w przypadku gdy osoby fizyczne mające zajmować wspólnie jeden budynek mieszkalny, nie mniej niż jedna osoba fizyczna z każdego takiego gospodarstwa, są osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu art. 14 ust. 3 pkt 1 o podatku od spadków i darowizn.

Natomiast przez jedno gospodarstwo domowe rozumie się gospodarstwo prowadzone przez osobę fizyczną zajmującą jeden lokal mieszkalny albo jeden budynek mieszkalny jednorodzinny, samodzielnie lub wspólnie z innymi osobami stale z nią zamieszkującymi i gospodarującymi.

Zatem z ww. rozporządzenia wynika wprost, że aby kwota umorzona mogła skorzystać z zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie omawianego rozporządzenia - to kredyt hipoteczny powinien zostać zaciągnięty na jedną inwestycję mieszkaniową - tj. w przedmiotowej sprawie powinien dotyczyć jednego lokalu mieszkalnego.

Kredyt zaciągnięty w 2009 r. dotyczył dwóch różnych inwestycji mieszkaniowych - dwóch lokali mieszkalnych, które posiadają dwie odrębne księgi wieczyste. Zatem nie znajdzie zastosowania zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe.

Fakt, że połączył Pan dwa lokale mieszkalne w jeden duży lokal mieszkalny, który służy realizacji potrzeb mieszkaniowych Pana rodziny, nie oznacza, że zaciągnął Pan kredyt na lokal mieszkalny, o którym mowa w ww. rozporządzeniu.

Umorzona kwota wierzytelności będzie stanowiła dla Pana przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji będzie Pan zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych od całości umorzonej kwoty.

Pana stanowisko należało więc uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Skoro stroną wniosku o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych jest Pan, to interpretacja nie wywołuje skutków podatkowych dla Pana żony.

W odniesieniu natomiast do powołanej przez Pana interpretacji stwierdzam, że zapadła ona w indywidualnej sprawie i nie jest wiążąca dla organu wydającego niniejszą interpretację.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Pan do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…), ul. (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).