Interpretacja
Interpretacja indywidualna z dnia 7 sierpnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.417.2024.2.MK
Zaniechanie poboru podatku z tytułu przewalutowania kredytu hipotecznego.
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej
30 kwietnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 30 kwietnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z zaniechania poboru podatku z tytułu przewalutowania kredytu zaciągniętego na zakup lokalu mieszkalnego. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 1 lipca 2024 r. (wpływ 1 lipca 2024 r.). Treść wniosku wspólnego jest następująca:
Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem
1) Zainteresowany będący stroną postępowania: …,
2)Zainteresowana niebędąca stroną postępowania:…
Opis stanu faktycznego
Skutki podatkowe umorzenia części kredytu hipotecznego: 21 listopada 2006 r. Zainteresowany będący stroną postępowania zawarł wraz z ówczesną partnerką (Zainteresowaną niebędącą stroną postępowania) umowę z … Spółka Akcyjna z siedzibą w … (aktualnie … z siedzibą w …) nr … o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych „…”, waloryzowany kursem CHF. Związek małżeński Zainteresowani zawarli w październiku 2008 r., od tego czasu wspólnota majątkowa. Kwota Kredytu: … zł (kwota wyrażona w walucie waloryzacji … CHF). Umowa była zawarta na 360 miesięcy. Kredyt wypłacany był na konto inwestora zastępczego w transzach. Spłatę Kredytu Zainteresowani rozpoczęli od 2 stycznia 2007 r. Akt notarialny został podpisany 14 grudnia 2007 r. Kredyt został zaciągnięty na realizację własnych potrzeb mieszkaniowych, na sfinansowanie jednej nieruchomości. Zainteresowani nie korzystali z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej inwestycji mieszkaniowej.
Na kwotę kredytu składały się:
-finansowanie przedpłat na poczet nabycia od dewelopera lokalu mieszkalnego -kwota … zł,
-finansowanie opłat okołokredytowych (w tym składki ubezpieczenia na życie oraz od niezdolności do pracy) – kwota … zł,
-finansowanie prac wykończeniowych przedmiotowego lokalu – kwota … zł.
Całkowity koszt inwestycji .. zł.
1 kwietnia 2008 r. Zainteresowani podpisali aneks do umowy kredytowej nr … . Kwota kredytu została podwyższona do wysokości … zł, tj. o kwotę … zł (kwota wyrażona w walucie waloryzacji … CHF).
Przeznaczenie środków z kredytu:
-finansowanie przedpłat na poczet i nabycia od dewelopera lokalu mieszkalnego –kwota … zł,
-finansowanie opłat okołokredytowych (w tym składki ubezpieczenia na życie oraz od niezdolności do pracy) - kwota … zł,
-finansowanie prac wykończeniowych przedmiotowego lokalu – kwota … zł.
Całkowity koszt inwestycji … zł.
W 2016 r. Zainteresowani zdecydowali się na współpracę z Kancelarią prawną, która w Ich imieniu w lutym 2018 r. złożyła pozew przeciwko … S.A.
W październiku 2023 r. uprawomocnił się wyrok Sądu z dnia ... 2022 r., sygn. akt …, tzw. „odfrankowienie”. Sąd w uzasadnieniu napisał, że umowa jest ważna po usunięciu klauzul abuzywnych. Sąd zasądził od pozwanego … Spółki Akcyjnej w … na rzecz powódki kwotę … zł … gr wraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 5 stycznia 2017 r. do dnia zapłaty oraz na rzecz powoda (czyli Zainteresowanego będącego stroną postępowania) kwotę … zł … gr wraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 5 stycznia 2017 r. do dnia zapłaty. W uzasadnieniu Sąd napisał, że od 2 stycznia 2007 r. do 3 grudnia 2012 r. powodowie wpłacili na rzecz Banku łączną kwotę … zł … gr tytułem spłaty rat kapitałowo-odsetkowych. Hipotetyczne raty kapitałowo-odsetkowe ustalone z wyłączeniem postanowień waloryzacyjnych, należne Bankowi w okresie od dnia 2 stycznia 2007 r. do dnia 3 grudnia 2012 r. wynosiły … zł … gr. Różnica w wysokości … zł … gr stanowi nadpłatę po stronie pozwanego podlegającą zwrotowi na rzecz powodów (Zainteresowanych). W konsekwencji Sąd zasądził kwoty po … zł … gr wraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie na rzecz każdego z Zainteresowanych.
Dodatkowo Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powodów kwotę … zł … gr tytułem zwrotu kosztów procesu. Każde z Zainteresowanych otrzymało list z … (data pisma ... października 2023 r.), w którym bank informuje Zainteresowanych, że w związku z prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego …, sygn. akt …, który uprawomocnił się w dniu 7 października 2023 r., w którym ustalił, że umowa o kredyt hipoteczny nr … z dnia 21 listopada 2006 r. jest ważna, a kredyt jest kredytem złotowym oprocentowanym stopą procentową LIBOR (obecnie SARON) i marżą banku.
Poinformowano każdego z Zainteresowanych, że wykonanie wyroku będzie obejmowało:
1.Zapłatę zasądzonej wyrokiem kwoty … zł … gr, której realizacja nastąpiła 9 października 2023 r. na wskazany numer rachunku reprezentującej Zainteresowanych Kancelarii. Na konto Kancelarii wpłynęła kwota … zł … gr.
W lutym 2024 r. Zainteresowani wysłali zapytanie w formie reklamacji do Banku o szczegółowe wyjaśnienie, jak został rozliczony wyrok Sądu wraz z potwierdzeniem przelewów, co dokładnie składało się na poszczególne kwoty, w tym te przelane na konto Kancelarii. W marcu 2024 r. Zainteresowani otrzymali pismo z wyjaśnieniem:
-zapłata zasądzonej kwoty … zł … gr (… zł … gr dla każdego z Zainteresowanych),
-zasądzony zwrot kosztów procesu w kwocie … zł … gr,
-odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia 5 stycznia 2017 r. do dnia 9 października 2023 r. (dzień zapłaty) w kwocie … zł … gr (… zł … gr dla każdego z Zainteresowanych).
W załączonych do pisma tytułach kopii przelewów na konto Kancelarii wpisano odpowiednio: „Należności zasądzone WS. Sygn. … i koszty procesu ws. sygn. ….”
Wyżej wymienione kwoty nadal pozostają na rachunku Kancelarii.
2.Wyliczenie nadpłaty wynikającej z różnicy między kwotą rzeczywiście zapłaconą, a kwotą jaka by była należna przy założeniu, że kredyt od początku był kredytem w PLN. Wyliczona kwota nadpłaty wyniosła … zł … gr (po … zł … gr dla każdego z Zainteresowanych).
Nadpłata nie jest objęta sentencją wyroku, zaś jej wyliczenie wynika z konieczności dostosowania się do skutków wyroku. Nadpłata widniała na koncie technicznym. Zgodnie z dyspozycją Zainteresowanych wysłaną w grudniu 2023 r. została zaliczona na poczet spłaty kredytu – zmniejszenie salda kredytu nastąpiło w styczniu 2024 r. Zainteresowani wybrali opcję zmniejszenia raty bez skrócenia okresu umowy. Bank przesłał zaktualizowany harmonogram spłaty rat, który obniża wysokość raty po uwzględnieniu nadpłaty począwszy od raty z 2 lutego 2024 r. Umowa jest ważna, kredyt nadal jest spłacany z tą różnicą, że nie jest już waloryzowany kursem CHF. Bank nie przesłał Zainteresowanym żadnego dokumentu, który wskazywałby na konieczność wykazania którejkolwiek z kwot w zeznaniu rocznym – nie sporządził informacji PIT-11.
W uzupełnieniu wniosku Zainteresowani chcą podkreślić, że opisana we wniosku sytuacja dotyczy tzw. „odfrankowienia”, czyli zgodnie z wyrokiem Sądu, umowa o kredyt hipoteczny nadal jest ważna. Kredyt jest spłacany z tą różnicą, że nie jest już waloryzowany kursem CHF. Nie jest to unieważnienie umowy, nie jest to też ugoda z bankiem. Bank wyrokiem Sądu oraz koniecznością dostosowania się do jego skutków, zwrócił Zainteresowanym wpłacone przez Nich pieniądze, które stanowiły nadpłatę, czyli różnicę między kwotą rzeczywiście przez Zainteresowanych wpłaconą a kwotą, która była należna przy założeniu, że umowa kredytu hipotecznego od początku była umową w PLN.
Na pytanie Organu o treści cyt.: „czy na moment umorzenia wierzytelności miał Pan i Pana żona w Wielkiej Brytanii miejsce zamieszkania dla celów podatkowych tzw. rezydencję podatkową i nieograniczony obowiązek podatkowy w rozumieniu art. 4 ust. 1 i 2 Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od zysków majątkowych (Dz. U. Nr 250, poz. 1840)?”, Zainteresowani wskazali: tak, na moment uprawomocnienia się wyroku Sądu Zainteresowani mieli i nadal mają rezydencję podatkową w Wielkiej Brytanii.
Ściślejsze powiązania Zainteresowani mają z Wielką Brytanią. Na moment uprawomocnienia się wyroku Sądu ośrodkiem interesów życiowych Zainteresowanych była i jest Wielka Brytania.
W Polsce Zainteresowani posiadają: dwa wspólne konta bankowe (zasilane z dochodów uzyskanych w Wielkiej Brytanii, na koncie posiadają kwotę w CHF, która była zabezpieczeniem na wypadek wzrostu kursu waluty w czasie, kiedy kredyt hipoteczny był spłacany w CHF), z których regulowane są opłaty oraz spłacany kredyt hipoteczny (którego dotyczy wniosek), samochód osobowy, są współwłaścicielami mieszkania, którego dotyczy kredyt hipoteczny. Dodatkowo Zainteresowany będący stroną postępowania jest współwłaścicielem części mieszkania otrzymanego w spadku po zmarłym tacie, Zainteresowana niebędąca stroną postępowania jest właścicielką otrzymanej w spadku działki letniskowej oraz właścicielką mieszkania. Ubezpieczenia nieruchomości (jedno z cesją na bank), ubezpieczenie samochodu, każde z Zainteresowanych posiada ubezpieczenie na życie z funduszem kapitałowym - Zainteresowana niebędąca stroną postępowania posiada także dodatkowo ubezpieczenie na życie przejęte po odejściu z pracy. Umowy/rachunki na telewizję, internet, media oraz dodatkowo Zainteresowana niebędąca stroną postępowania ma umowę na ochronę działki letniskowej oraz umowy na telefony komórkowe.
W Wielkiej Brytanii Zainteresowani mieszkają, mają wspólne konto bankowe, tu Zainteresowany będący stroną postępowania ma dochody z umowy o pracę. Posiadają wspólną umowę na wynajem domu (regulują miesięczne opłaty), telefony komórkowe na kartę, umowy na internet, telewizję, media (prąd, gaz, woda), council tax, samochód osobowy, ubezpieczenie samochodu, ubezpieczenie rzeczy w domu, każde z Zainteresowanych ma ubezpieczenie wypadkowe (odpowiednik NNW). Zainteresowany będący stroną postępowania przynależy do związków zawodowych - tu dodatkowo w ramach składki opłaca ubezpieczenie. Jest także dodatkowo ubezpieczony w ramach umowy o pracę. Ze względu na historię medyczną w Polsce do tej pory odmówiono Mu dostępu do dodatkowych brytyjskich ubezpieczeń w tym na życie oraz zdrowotnych. Zainteresowani są dopisani do spisu wyborców, w Wielkiej Brytanii mieszka wraz z partnerką Ich jedyny (pełnoletni) syn oraz Ich wnuki.
Zainteresowany będący stroną postępowania posiada certyfikat rezydencji podatkowej z października 2020 r., Jego żona wystąpiła o certyfikat, ale otrzymała tylko list informujący o posiadaniu rezydencji (Letter of confirmation of residence) z 2021 r.
Umowę o kredyt hipoteczny Zainteresowani podpisali wspólnie i solidarnie za niego odpowiadają.
Umowa o kredyt hipoteczny została udzielona przez bank - … S.A (w tamtym czasie … S.A.), którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym. Cel kredytu: budownictwo mieszkaniowe.
Umowa sprzedaży została podpisana z deweloperem w dniu 19 września 2006 r., a akt notarialny (umowa ustanowienia odrębnej własności lokalu i sprzedaży) został podpisany w dniu 14 grudnia 2007 r. – Rep. A nr … . Przedmiotowa nieruchomość mieści się w … przy ul. …. Do nieruchomości przynależy piwnica oraz udział w gruncie. Udział związany w własnością lokalu to ….
Kredyt został zabezpieczony hipoteką na przedmiotowej nieruchomości - lokal mieszkalny położony przy ul. … w … .
Lokal wykorzystywany do własnych celów mieszkaniowych. Zainteresowani mieszkali w nimod 2008 r. (Zainteresowany do 2018 r., a Zainteresowana do sierpnia 2019 r.) - wykorzystanie podczas pobytów w Polsce, nie jest miejscem stałego pobytu Zainteresowanych.
Na pytanie Organu o treści, cyt.: „Czy kredyt hipoteczny, o którym mowa we wniosku, jest to kredyt mieszkaniowy zaciągnięty na cele mieszkaniowe, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.)?”, Zainteresowani wskazali: tak, własne cele mieszkaniowe.
Wyrok Sądu tak jak zostało to opisane we wniosku stwierdza, że umowa jest ważna, a zasądzona kwota stanowi nadpłatę czyli różnicę miedzy kwotą rzeczywiście przez Zainteresowanych wpłaconą a kwotą, która była należna przy założeniu, że umowa kredytu hipotecznego od początku była umową w PLN. Bank zwrócił pieniądze na konto bankowe Kancelarii, która Ich reprezentowała, realizacja w dniu 9 października 2023 r.
Ww. kwota nie zawierała odsetek karnych. Umowa zawiera taki zapis, ale nie dotyczy on opisanej przez Zainteresowanych sytuacji. Raty kredytu były i są spłacane na czas zgodnie z harmonogramem.
Na pytanie Organu o treści, cyt.: „Co składa się na kwotę … zł, tj. czy był to zwrot kapitału, odsetek, nienależnie pobranego świadczenia, umorzenie, odszkodowanie, zadośćuczynienie)?”,wskazali Państwo, że jest to nadpłata stanowiąca różnicę między rzeczywiście wpłaconą przez Zainteresowanych kwotą a kwotą, która była należna przy założeniu, że umowa kredytu hipotecznego od początku była umową w PLN. Zgodnie z korespondencją z Banku, nadpłata nie jest objęta sentencją wyroku, zaś jej wyliczenie wynika z konieczności dostosowania się do skutków wyroku. Kwota ta zgodnie z dyspozycją Zainteresowanych została przeksięgowana w styczniu 2024 r. na poczet spłaty kredytu. Zmniejszenie kwoty zadłużenia od lutego 2024 r.
W przeszłości Zainteresowany nie korzystał z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu innego kredytu mieszkaniowego.
Pytanie
Czy opisany szczegółowo we wniosku wraz z jego uzupełnieniem stan faktyczny wynikający z prawomocnego wyroku Sądu, stanowi podstawę do zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych zgodnie z przytoczonymi we wniosku przepisami wydanymi przez Ministra Finansów? Czy zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych zwalnia Zainteresowanych z obowiązku złożenia zeznania rocznego - deklaracji PIT?
Wniosek dotyczy kwot (wymienionych szczegółowo w pismach z banku):
a)… zł … gr (dla każdego z Zainteresowanych - łącznie … zł … gr) nadpłata wynikająca z treści wyroku (należność główna),
b)odsetki od dnia 5 stycznia 2017 r. do dnia 9 października 2023 r. w kwocie … zł … gr (… zł … gr dla każdego z Zainteresowanych),
c)… zł … gr tytułem zwrotu kosztów procesu,
d)… zł … gr (… zł .. gr dla każdego z Zainteresowanych) nadpłata stanowiąca różnicę między rzeczywiście wpłaconą przez Nich kwotą a kwotą, która była należna przy założeniu, że umowa kredytu hipotecznego od początku była umową w PLN. Nadpłata nie jest objęta sentencją wyroku, zaś jej wyliczenie wynika z konieczności dostosowania się do skutków wyroku.
Państwa stanowisko w sprawie
W ocenie Zainteresowanych, w sposób szczegółowy przedstawili Oni stan faktyczny (wniosek wraz z jego uzupełnieniem), a wymienione we wniosku kwoty kwalifikują się do zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych w myśl Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (Dz.U. z 2022 r. poz. 592) oraz Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 stycznia 2024 r (Dz. U. z 2024 r., poz. 102).
Umowa o kredyt hipoteczny jest ważna, kredyt nadal jest spłacany z tą różnicą, że nie jest już waloryzowany kursem CHF. Wszystkie informacje dotyczące umowy o kredyt hipoteczny oraz wyroku Sądu zostały szczegółowo opisane w złożonym w dniu 30 kwietnia 2024 r. wniosku.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy.
Zgodnie z jego treścią:
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Treść powyższego przepisu wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych zawartym w powyższej ustawie, bądź od których zaniechano poboru podatku.
Stosownie do art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.
W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy:
Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Z przedstawionych przepisów wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega – co do zasady – każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną. Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1 ww. ustawy, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, niemające charakteru zwrotnego.
O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić w każdej sytuacji gdy podatnik – czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów – uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.
Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika. Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.
Przepis art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy źródłem przychodów są inne źródła.
Jak stanowi art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.
Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.
W związku z tym, świadczenie mające realną korzyść finansową, o ile nie stanowi konkretnej kategorii przychodu zaliczanego do jednego ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8b ww. ustawy, jest dla świadczeniobiorcy przychodem z innych źródeł.
Podkreślić należy, że otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).
W myśl art. 3 ust. 1a ww. ustawy:
Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:
1)posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
2)przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
Natomiast stosownie do art. 3 ust. 2a cytowanej ustawy:
Osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).
Jak wynika z art. 3 ust. 2b ww. ustawy:
Za dochody (przychody) osiągane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w ust. 2a, uważa się w szczególności dochody (przychody) z:
1) pracy wykonywanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia;
2) działalności wykonywanej osobiście na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia;
3) działalności gospodarczej prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym poprzez położony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zagraniczny zakład;
4) położonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieruchomości lub praw do takiej nieruchomości, w tym ze zbycia jej w całości albo w części lub zbycia jakichkolwiek praw do takiej nieruchomości;
5) papierów wartościowych oraz pochodnych instrumentów finansowych niebędących papierami wartościowymi, dopuszczonych do publicznego obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w ramach regulowanego rynku giełdowego, w tym uzyskane ze zbycia tych papierów albo instrumentów oraz z realizacji praw z nich wynikających;
5a) umorzenia, odkupienia, wykupienia i unicestwienia w inny sposób tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych utworzonych na podstawie przepisów obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej oraz odpłatnego zbycia tych tytułów uczestnictwa;
6) tytułu przeniesienia własności udziałów (akcji) w spółce, ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną lub tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym, instytucji wspólnego inwestowania lub innej osobie prawnej i praw o podobnym charakterze lub z tytułu należności będących następstwem posiadania tych udziałów (akcji), ogółu praw i obowiązków, tytułów uczestnictwa lub praw - jeżeli co najmniej 50% wartości aktywów tej spółki, spółki niebędącej osobą prawną, tego funduszu inwestycyjnego, tej instytucji wspólnego inwestowania lub osoby prawnej, bezpośrednio lub pośrednio, stanowią nieruchomości położone na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa do takich nieruchomości;
6a) tytułu przeniesienia własności udziałów (akcji), ogółu praw i obowiązków, tytułów uczestnictwa lub praw o podobnym charakterze w spółce nieruchomościowej;
7) tytułu należności regulowanych, w tym stawianych do dyspozycji, wypłacanych lub potrącanych, przez osoby fizyczne, osoby prawne albo jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, mające miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, niezależnie od miejsca zawarcia umowy i wykonania świadczenia;
8) niezrealizowanych zysków, o których mowa w art. 30da.
Przepis art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje na dwa warunki, od spełnienia których uzależnia się kwalifikację danej osoby jako mającej miejsce zamieszkania w Polsce. Powyższe przesłanki są rozdzielone spójnikiem „lub”, co jest równoznaczne z tym, że wystarczy spełnienie którejkolwiek z nich, aby uznać, że osoba posiada miejsce zamieszkania w Polsce, a co za tym idzie – podlega w kraju nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, czyli opodatkowaniu od wszystkich osiąganych dochodów.
Jako pierwszy warunek pozwalający na uznanie osoby za mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przepis wskazuje posiadanie centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych). Przesłanka ta została skonstruowana w bardzo szeroki sposób, jeśli chodzi o zakreśloną grupę osób, które na potrzeby podatku dochodowego od osób fizycznych posiadają w Polsce ośrodek interesów życiowych. Wynikać może to z użycia w powołanym powyżej przepisie spójnika „lub” w sformułowaniu „centrum interesów osobistych lub gospodarczych” dla doprecyzowania kiedy uznaje się daną osobę za mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Przez „centrum interesów osobistych” należy rozumieć wszelkie powiązania rodzinne, tzn. ognisko domowe, aktywność społeczna, polityczna, kulturalna, obywatelska, przynależność do organizacji/klubów, uprawiane hobby itp. Z kolei „centrum interesów gospodarczych” to przede wszystkim miejsce prowadzenia działalności zarobkowej, źródła dochodów, posiadane inwestycje, majątek nieruchomy i ruchomy, polisy ubezpieczeniowe, zaciągnięte kredyty, konta bankowe itd.
Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej uważa się również osobę fizyczną, która przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym. W świetle art. 3 ust. 1a analizowany warunek stanowi samodzielną podstawę do uznawania określonej kategorii osób za rezydentów, niezależną od omówionego powyżej posiadania na terytorium Polski centrum interesów życiowych.
Ustalenie miejsca zamieszkania podatnika decyduje o zakresie ciążącego na nim obowiązku podatkowego. Inaczej mówiąc, od miejsca zamieszkania zależy czy podatnik podlega nieograniczonemu, czy ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Nieograniczonym obowiązkiem podatkowym objęci są podatnicy, którzy w Polsce mają miejsce zamieszkania. Podlegają oni obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Natomiast, jeśli podatnik będzie miał miejsce zamieszkania za granicą, to w Polsce będzie płacił podatek tylko od dochodów (przychodów) uzyskanych w danym roku podatkowym w Polsce (ograniczony obowiązek podatkowy).
Jak stanowi art. 4a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.
Z opisu sprawy m.in. wynika, że 21 listopada 2006 r. Zainteresowany będący stroną postępowania zawarł wraz z ówczesną partnerką (Zainteresowaną niebędącą stroną postępowania) umowę z umowę z bankiem o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych, waloryzowany kursem CHF. Związek małżeński Zainteresowani zawarli w październiku 2008 r., od tego czasu wspólnota majątkowa. Spłatę Kredytu Zainteresowani rozpoczęli od 2 stycznia 2007 r. Umowę o kredyt hipoteczny Zainteresowani podpisali wspólnie i solidarnie za niego odpowiadają. Umowa o kredyt hipoteczny została udzielona przez bank, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym. Cel kredytu: budownictwo mieszkaniowe. Kredyt został zabezpieczony hipoteką na przedmiotowej nieruchomości - lokal mieszkalny położony w ... . Lokal wykorzystywany był do własnych celów mieszkaniowych. Zainteresowani mieszkali w nim od 2008 r. (Zainteresowany do 2018 r., a Zainteresowana do sierpnia 2019 r.) - wykorzystanie podczas pobytów w Polsce, nie jest miejscem stałego pobytu Zainteresowanych. Akt notarialny został podpisany 14 grudnia 2007 r. Kredyt został zaciągnięty na realizację własnych potrzeb mieszkaniowych, na sfinansowanie jednej nieruchomości. Zainteresowani nie korzystali z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej inwestycji mieszkaniowej. Na kwotę kredytu składały się: finansowanie przedpłat na poczet nabycia od dewelopera lokalu mieszkalnego, finansowanie opłat okołokredytowych (w tym składki ubezpieczenia na życie oraz od niezdolności do pracy), finansowanie prac wykończeniowych przedmiotowego lokalu. 1 kwietnia 2008 r. Zainteresowani podpisali aneks do umowy kredytowej, podwyższając kwotę kredytu. W 2016 r. Zainteresowani zdecydowali się na współpracę z Kancelarią prawną, która w Ich imieniu w lutym 2018 r. złożyła pozew przeciwko bankowi. W październiku 2023 r. uprawomocnił się wyrok Sądu. Sąd w uzasadnieniu napisał, że umowa jest ważna po usunięciu klauzul abuzywnych. Sąd zasądził od pozwanego banku na rzecz powódki oraz na rzecz powoda kwoty wraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 5 stycznia 2017 r. do dnia zapłaty.
Poinformowano każdego z Zainteresowanych, że wykonanie wyroku będzie obejmowało:
-zapłatę zasądzonej wyrokiem kwoty, której realizacja nastąpiła 9 października 2023 r. na wskazany numer rachunku reprezentującej Zainteresowanych Kancelarii. Wyżej wymienione kwoty nadal pozostają na rachunku Kancelarii.;
-wyliczenie nadpłaty wynikającej z różnicy między kwotą rzeczywiście zapłaconą, a kwotą jaka by była należna przy założeniu, że kredyt od początku był kredytem w PLN.
Na moment uprawomocnienia się wyroku Sądu, Zainteresowani mieli i nadal mają rezydencję podatkową w Wielkiej Brytanii. Ściślejsze powiązania Zainteresowani mają z Wielką Brytanią. Na moment uprawomocnienia się wyroku Sądu ośrodkiem interesów życiowych Zainteresowanych była i jest Wielka Brytania. Zainteresowany będący stroną postępowania posiada certyfikat rezydencji podatkowej z października 2020 r., Jego żona (Zainteresowana niebędąca stroną postępowania) wystąpiła o certyfikat, ale otrzymała list informujący o posiadaniu rezydencji (Letter of confirmation of residence) z 2021 r.
Wątpliwości Zainteresowanych odnoszą się do możliwości skorzystania z zaniechania poboru podatku dochodowego uregulowanego w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (Dz. U. z 2022 r. poz. 592 ze zm.), do uzyskanych przez Zainteresowanych kwot opisanych w stanie faktycznym z tytułu przewalutowania kredytu.
Z uwagi na fakt, że Zainteresowani posiadają miejsce zamieszkania w Wielkiej Brytanii i w Polsce posiadają ograniczony obowiązek podatkowy, kwestie opodatkowania dochodów uzyskanych w związku z przewalutowaniem kredytu, o którym mowa we wniosku należy rozpatrywać z uwzględnieniem Konwencji zawartej między Rzecząpospolitą Polską a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od zysków majątkowych, podpisanej w Londynie dnia 20 lipca 2006 r. (t. j. Dz. U. z 2006 r. Nr 250, poz. 1840), zmodyfikowanej przez Konwencję wielostronną implementującą środki traktatowego prawa podatkowego mające na celu zapobieganie erozji podstawy opodatkowania i przenoszeniu zysku, sporządzoną w Paryżu dnia 24 listopada 2016 r., podpisaną w Paryżu dnia 7 czerwca 2017 r. (Dz. U. z 2018 r., poz. 1369).
Zgodnie z art. 4 ust. 1 Konwencji:
W rozumieniu niniejszej Konwencji, określenie „osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie” oznacza każdą osobę, która według prawa tego Państwa podlega tam opodatkowaniu, z uwagi na jej miejsce zamieszkania, miejsce stałego pobytu, siedzibę zarządu, miejsce utworzenia albo inne kryterium o podobnym charakterze, i obejmuje również to Państwo oraz jakąkolwiek jego jednostkę terytorialną lub organ lokalny. Jednakże, określenie to nie obejmuje osoby, która podlega opodatkowaniu w tym Państwie tylko dlatego, że osiąga ona dochód lub zyski majątkowe ze źródeł w nim położonych.
W tym miejscu wskazać należy, że ww. Konwencja w swej treści nie zawiera przepisu, który regulowałby sposób opodatkowania dochodów w związku z umorzeniem wierzytelności z tytułu kredytu, czy też uzyskanie zwrotu jego nadpłaty, zatem zastosowanie znajdzie art. 21 tej Konwencji dotyczący opodatkowania tzw. „innych dochodów”.
Zgodnie z art. 21 ust. 1 Konwencji polsko-brytyjskiej:
Części dochodu, inne niż dochód wypłacany przez trust lub z majątku spadkowego w wyniku zarządzania tym majątkiem, bez względu na to gdzie powstają, osiągane przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie, które nie zostały objęte postanowieniami poprzednich artykułów niniejszej Konwencji, podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie.
W myśl art. 21 ust. 2 Konwencji:
Postanowienia ustępu 1 niniejszego artykułu nie mają zastosowania do dochodu, nie będącego dochodem z majątku nieruchomego, o którym mowa w artykule 6 ustęp 2 niniejszej Konwencji, jeżeli osoba osiągająca taki dochód, posiadająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie, prowadzi w drugim Umawiającym się Państwie działalność poprzez zakład w nim położony i gdy prawo lub majątek, z tytułu których dochód jest wypłacany, są faktycznie związane z działalnością takiego zakładu. W takim przypadku, stosuje się postanowienia artykułu 7 niniejszej Konwencji.
Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy stwierdzić należy, że w związku z tym, że posiadają Państwo miejsce zamieszkania w Wielkiej Brytanii, to uzyskane przez Państwa kwoty opisane w stanie faktycznym z tytułu przewalutowania kredytu, podlegają opodatkowaniu tylko w tym państwie, tj. Wielkiej Brytanii. Tym samym nie będzie ciążył obowiązek przez Państwa zapłaty podatku dochodowego z ww. tytułu w Polsce oraz złożenia zeznania podatkowego.
W konsekwencji, zaniechanie poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe uregulowane w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe, nie będzie miało w przedmiotowej sprawie zastosowania.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dniu zaistnienia zdarzenia.
Organ podkreśla, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania
Pan ... (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right