Interpretacja indywidualna z dnia 1 sierpnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-3.4012.374.2024.2.AMA

Brak prawa do pozostania jak „podatnik VAT zwolniony” po przekroczeniu wartości sprzedaży określonej w art. 113 ust. 1 ustawy oraz prawo do odliczenia podatku naliczonego, dotyczącego zakupów dokonanych po utracie zwolnienia, o którym mowa z art. 113 ust. 1 ustawy.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

14 czerwca 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 12 czerwca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do pozostania jak „podatnik VAT zwolniony” po przekroczeniu wartości sprzedaży określonej w art. 113 ust. 1 ustawy oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego, dotyczącego zakupów dokonanych po utracie zwolnienia, o którym mowa z art. 113 ust. 1 ustawy. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 18 lipca 2024 r. (data wpływu 18 lipca 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Prowadzi Pani działalność od 20 października 2010 r., której przeważającym kodem PKD jest 96.02.Z – fryzjerstwo i pozostałe zabiegi kosmetyczne.

W związku z przekroczeniem przychodów kwoty 200 000,00 zł 17 października 2022 r., od 5 czerwca 2024 r. złożyła Pani zgłoszenie rejestracyjne VAT-R.

Informację o przekroczeniu dochodów uzyskała Pani z urzędu w otrzymanym piśmie z 22 maja 2024 r., wtedy to dotarło do Pani, że powinna Pani zmienić status podatnika „zwolniony z VAT” na „czynny VAT”.

Poza tym, branża (kosmetyczno-fryzjerska), w której Pani pracuje, w trakcje trwania COVID-19 spowodowała wielkie spowolnienie i zmniejszenie obrotów. Dlatego nie była Pani świadoma, że może Pani w ogóle przekroczyć obrót.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego

Prowadzi Pani działalność od 20 października 2010 r., której przeważającej kodem PKD jest 96.02.Z – fryzjerstwo i pozostałe zbiegi kosmetyczne.

W związku z przekroczeniem 17 października 2022 r. kwoty 200 000 zł przychodów, 5 czerwca 2024 r. złożyła Pani zgłoszenie rejestracyjne VAT-R.

W zgłoszeniu wskazała Pani 17 października 2022 r. jako datę utraty zwolnienia z art. 113 ust. 1 ustawy o VAT.

Po zarejestrowaniu jako podatnik VAT czynny, złożyła Pani deklaracje VAT i pliki JPK_VAT począwszy od miesiąca października 2022 r.

W deklaracjach wykazała Pani sprzedaż opodatkowaną z tytułu wykonywanych usług fryzjerskich i kosmetycznych oraz podatek naliczony z faktur otrzymanych po utracie zwolnienia a przed datą rejestracji.

Pytania (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

1)Czy ma Pani prawo do pozostania jako podatnik zwolniony po przekroczeniu obrotu do dnia złożenia wniosku VAT-R?

2)Czy ma Pani możliwość odliczenia podatku naliczonego, dotyczącego zakupów dokonanych po utracie zwolnienia, o którym mowa z art. 113 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług?

Pani stanowisko w sprawie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

Pani zdaniem, po przekroczeniu limitu obrotu utraciła Pani prawo do pozostania jako podatnik VAT zwolniony.

Na podstawie art. 113 ust. 5 ustawy o VAT, jeżeli wartość sprzedaży zwolnionej od podatku przekroczy kwotę 200 000 zł, zwolnienie traci moc, począwszy od czynności, którą przekroczono tę kwotę. Powstaje obowiązek złożenia zgłoszenia rejestracyjnego na formularzu VAT-R i następuje zmiana statusu podatnika z podatnika VAT zwolnionego na podatnika VAT czynnego.

W Pani ocenie przysługuje Pani prawo do odliczenia podatku naliczonego od zakupów dokonanych po utracie prawa do zwolnienia a przed dniem rejestracji jako podatnik VAT czynny.

Dokonane przez Panią w tym okresie zakupy służyły sprzedaży opodatkowanej.

Prawo do odliczenia podatku naliczonego wynika z art. 86 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Prawo do odliczenia podatku naliczonego jest podstawowym prawem podatnika wynikającym z zasady neutralności podatku od towarów i usług.

Z przepisów ustawy o podatku od towarów i usług nie wynika bowiem, aby do nabycia prawa do odliczenia podatku VAT konieczne było posiadanie statusu podatnika zarejestrowanego w momencie otrzymania faktury zakupu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Stosownie do treści art. 2 pkt 6 ustawy:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 ustawy:

Zakres opodatkowania podatkiem VAT wyznacza nie tylko czynnik przedmiotowy – opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług, ale także czynnik podmiotowy – czynności muszą być wykonywane przez podatnika.

Według art. 15 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy:

Ustawodawca przewidział zwolnienie od podatku dla pewnej grupy podatników. Regulacje w tym zakresie zawarte zostały w art. 113 ustawy.

Według art. 113 ust. 1 ustawy:

Na mocy art. 113 ust. 2 ustawy:

Stosownie do art. 113 ust. 4 ustawy:

Na podstawie art. 113 ust. 5 ustawy:

W myśl art. 113 ust. 11 ustawy:

Natomiast podstawowe uprawnienie podatnika dotyczące obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, zawarte zostało w art. 86 ust. 1 ustawy, zgodnie z którym:

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Z treści art. 86 ust. 1 ustawy wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Istnienie związku między nabywanymi towarami i usługami a transakcjami opodatkowanymi podatnika jest traktowane jako niezbędny wymóg powstania prawa do odliczenia podatku również w Dyrektywie 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 str. 1 ze zm.). Stanowisko powyższe znajduje również potwierdzenie w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.

Zatem, w podatku od towarów i usług obowiązuje zasada tzw. „niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego”. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia, nie musi czekać, aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowoprawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.

Na podstawie art. 86 ust. 10 ustawy:

Przy czym, co również istotne, zgodnie z art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy:

Na podstawie art. 86 ust. 10c ustawy:

Według art. 86 ust. 11 ustawy:

Zgodnie z art. art. 86 ust. 13 ustawy:

Podkreślić należy, że ustawodawca umożliwił podatnikowi odliczenie podatku naliczonego w określonych terminach, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

I tak, na podstawie przepisu art. 88 ust. 4 ustawy:

Zatem, z treści art. 88 ust. 4 ustawy nie wynika, by do nabycia uprawnienia do odliczenia kwoty podatku naliczonego koniecznym było posiadanie statusu podatnika VAT czynnego w momencie otrzymania faktury. Podatnik, w zakresie, w jakim nabyte towary wykorzystuje do czynności opodatkowanych, nabywa prawo do odliczenia podatku naliczonego w momencie otrzymania faktury, lecz aby uprawnienie to zrealizować musi posiadać status czynnego podatnika VAT.

W myśl art. 96 ust. 1 ustawy:

Z kolei, zgodnie z art. 96 ust. 3 ustawy:

Stosownie do art. 96 ust. 4 ustawy:

Ponadto, w myśl art. 96 ust. 5 ustawy:

W przypadku utraty prawa do zwolnienia od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy, zgłoszenie rejestracyjne podatnik powinien więc złożyć przed dniem, w którym traci to zwolnienie.

W momencie złożenia zgłoszenia rejestracyjnego podatnik spełni warunek formalny i od tego momentu może realizować uprawnienia do odliczenia podatku naliczonego.

Zgodnie z art. 99 ust. 1 ustawy:

Rejestracja następuje zatem w momencie zgłoszenia rejestracyjnego, tj. złożenia w urzędzie skarbowym druku VAT-R. Z tym momentem podmiot uzyskuje formalne znamiona statusu podatnika podatku od towarów i usług i od tego dnia przysługuje mu prawo do odliczania podatku naliczonego od dokonywanych zakupów.

Należy rozróżnić moment powstania prawa do odliczenia od momentu skorzystania z tego prawa. Jego realizacja następuje poprzez złożenie deklaracji podatkowej, wyrażającej wolę skorzystania przez podatnika z prawa do odliczenia i aby skutecznie zrealizować już powstałe uprawnienie, podatnik musi usunąć wszelkie przesłanki negatywne, w tym brak rejestracji, który uniemożliwia identyfikowanie go jako podatnika.

Z opisu sprawy wynika, że prowadzi Pani działalność gospodarczą w zakresie fryzjerstwo i pozostałe zbiegi kosmetyczne od 20 października 2010 r. W związku z przekroczeniem 17 października 2022 r. kwoty 200 000 zł, 5 czerwca 2024 r. złożyła Pani zgłoszenie rejestracyjne VAT-R. Informację o przekroczeniu ww. limitu sprzedaży uzyskała Pani z urzędu w otrzymanym piśmie z 22 maja 2024 r.

Ad 1

Pani wątpliwości w pierwszej kolejności dotyczą kwestii czy ma Pani prawo do pozostania jako „podatnik VAT zwolniony” po przekroczeniu obrotu do dnia złożenia wniosku VAT-R.

W przypadku podatnika prowadzącego działalność gospodarczą utrata zwolnienia podmiotowego następuje z momentem przekroczenia przez niego określonej w art. 113 ust. 1 ustawy wartości sprzedaży, tj. limitu 200 000 zł, bez kwoty podatku. Zwolnienie podmiotowe traci moc w momencie powstania obowiązku podatkowego z tytułu dostawy towarów i usług, począwszy od czynności, którą przekroczono ww. limit.

Z powodu przekroczenia ww. limitu wartości sprzedaży od 17 października 2022 r. stała się Pani podatnikiem, który utracił prawo do zwolnienia podmiotowego, począwszy od czynności, którą przekroczyła Pani tę kwotę. Stała się Pani tym samym „podatnikiem VAT czynnym” obowiązanym do rozliczania tego podatku.

W konsekwencji, powstał dla Pani obowiązek dokonania rejestracji dla celów podatku od towarów i usług we właściwym urzędzie skarbowym i składania miesięcznych (lub kwartalnych) plików JPK_VAT z deklaracją podatkową.

Tym samym, nie miała Pani prawa do pozostania jak „podatnik VAT zwolniony” po utracie zwolnienia podmiotowego.

Pani stanowisko, w zakresie pytania nr 1 wniosku, uznaję więc za prawidłowe.

Ad 2

Pani wątpliwości dotyczą także kwestii, czy ma Pani prawo do odliczenia podatku naliczonego, dotyczącego zakupów dokonanych po utracie zwolnienia, o którym mowa z art. 113 ust. 1 ustawy.

Ustawa o podatku od towarów i usług nie pozbawia podatnika prawa do dokonania odliczenia podatku VAT od zakupów poczynionych przed rejestracją, o ile występują przesłanki, że zakupione towary i usługi będą wykorzystywane do bieżących (lub przyszłych) czynności opodatkowanych (oraz ewentualnie spełniać inne warunki określone w przepisach ustawy). Niemniej ustawodawca narzucił podatnikom chcącym dokonać odliczenia podatku VAT od poczynionych nabyć obowiązek rejestracji jako „podatnik VAT czynny”.

Prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony może być realizowane przez podatnika w ściśle określonym czasie, pod warunkiem spełnienia przez niego przesłanek pozytywnych, tj. istnienia związku między zakupami i prowadzoną działalnością opodatkowaną.

Podatnik nabywa więc prawo do odliczenia podatku naliczonego w momencie powstania obowiązku podatkowego i otrzymania faktury, lecz aby uprawnienie to zrealizować musi posiadać status podatnika VAT czynnego w momencie realizacji uprawnienia.

W złożonym zgłoszeniu rejestracyjnym wskazała Pani 17 października 2022 r. jako datę utraty zwolnienia z art. 113 ust. 1 ustawy. Po zarejestrowaniu się jako podatnik VAT czynny, złożyła Pani deklaracje VAT i pliki JPK_VAT począwszy od miesiąca października 2022 r. W deklaracjach wykazała Pani sprzedaż opodatkowaną z tytułu wykonywanych usług fryzjerskich i kosmetycznych oraz podatek naliczony z faktur otrzymanych po utracie zwolnienia, a przed datą rejestracji. Tym samym, w momencie odliczenia podatku naliczonego była Pani zarejestrowana jako czynny podatnik podatku VAT.

Spełniła więc Pani warunki formalne do realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur otrzymanych w miesiącach po utracie zwolnienia podmiotowego, a poprzedzających rejestrację.

Zatem, skoro nabywane przez Panią, po utracie prawa do zwolnienia podmiotowego i przed dniem rejestracji jako podatnik VAT czynny, towary i usługi wykorzystywane były/są wyłącznie do czynności opodatkowanych, to przysługiwało/przysługuje Pani prawo do odliczenia podatku naliczonego, zawartego w fakturach dokumentujących te zakupy, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy. Prawo to przysługiwało/przysługuje pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych wskazanych w art. 88 ustawy.

W tym miejscu należy zauważyć, że to Organ podatkowy właściwy dla podatnika decyduje ostatecznie o sposobie rejestracji jako podatnik VAT czynny.

Pani stanowisko, w zakresie pytania nr 2 wniosku, uznaję także za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego.

Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego. Pani ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego.

Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie stanu faktycznego.

W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).