Interpretacja indywidualna z dnia 31 lipca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP2-2.4010.221.2024.1.SJ

Skutki podatkowe udzielenia przez Spółkę nieoprocentowanej pożyczki na rzecz Fundacji rodzinnej.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych w zakresie braku powstania przychodu do opodatkowania po stronie Spółki oraz Fundacji rodzinnej z tytułu udzielenia nieoprocentowanej pożyczki (pytanie nr 1) jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

9 maja 2024 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 6 maja 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie skutków podatkowych udzielenia przez Spółkę nieoprocentowanej pożyczki na rzecz Fundacji rodzinnej.

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1) Zainteresowany będący stroną postępowania:

• SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ

2) Zainteresowany niebędący stroną postępowania:

• FUNDACJA RODZINNA W ORGANIZACJI

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Sp. z o.o. z siedzibą w Miasto X (zw. dalej „Spółką”) jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych, podlegającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania (art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych; zw. dalej „ustawą o podatku CIT”).

Określonym w umowie spółki przedmiotem działalności Spółki jest wszelka przynosząca zysk działalność gospodarcza w Polsce i za granicą prowadzona w następującym zakresie:

1)PKD 64.20.Z - działalność holdingów finansowych;

2)PKD 64.99.Z - pozostała finansowa działalność usługowa gdzie indziej niesklasyfikowana, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszy emerytalnych;

3)PKD 66.21 .Z - działalność związana z oceną ryzyka i szacowaniem poniesionych strat;

4)PKD 66.22.Z - działalność agentów i brokerów ubezpieczeniowych;

5)PKD 66.29.Z - pozostała działalność wspomagająca ubezpieczenia i fundusze emerytalne;

6)PKD 70.10.Z - działalność firm centralnych i holdingów, z wyłączeniem holdingów finansowych;

7)PKD 70.22.Z - pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania;

8)PKD 51.10.Z - transport lotniczy pasażerski;

9)PKD 49.39.Z - pozostały transport lądowy pasażerski, gdzie indziej niesklasyfikowany;

10) PKD 77.35.Z - wynajem i dzierżawa środków transportu lotniczego;

11) PKD 18.13.Z-działalność usługowa związana z przygotowywaniem do druku;

12) PKD 47.91 Z - sprzedaż detaliczna prowadzona przez domy sprzedaży wysyłkowej lub Internet;

13) PKD 58.19.Z - pozostała działalność wydawnicza;

14) PKD 82.19.Z - wykonywanie fotokopii, przygotowywanie dokumentów i pozostała specjalistyczna działalność wspomagająca prowadzenie biura;

15) PKD 85.51.Z - pozaszkolne formy edukacji sportowej oraz zajęć sportowych i rekreacyjnych;

16) PKD 85.59.B - pozostałe pozaszkolne formy edukacji, gdzie indziej niesklasyfikowane;

17) PKD 85.60.Z - działalność wspomagająca edukację.

Ujawniony w KRS przedmiot przeważającej działalności Spółki obejmuje:

1)PKD 64.20.Z - działalność holdingów finansowych,

natomiast ujawnione w KRS przedmioty pozostałej działalności Spółki:

2)PKD 64.99.Z - pozostała finansowa działalność usługowa gdzie indziej niesklasyfikowana, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszy emerytalnych;

3)PKD 66.21.Z - działalność związana z oceną ryzyka i szacowaniem poniesionych strat;

4)PKD 66.22.Z - działalność agentów i brokerów ubezpieczeniowych;

5)PKD 66.29.Z - pozostała działalność wspomagająca ubezpieczenia i fundusze emerytalne;

6)PKD 70.10.Z - działalność firm centralnych i holdingów, z wyłączeniem holdingów finansowych;

7)PKD 70.22.Z - pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania;

8)PKD 51.10.Z - transport lotniczy pasażerski;

9)PKD 49.39.Z - pozostały transport lądowy pasażerski, gdzie indziej niesklasyfikowany;

10) PKD 77.35.Z - wynajem i dzierżawa środków transportu lotniczego.

Spółka jest podmiotem powiązanym w stosunku do małżonków:

1)A.A. - posiadającego 90 udziałów w Spółce o łącznej wartości nominalnej (...) zł stanowiących 90% kapitału zakładowego Spółki, oraz

2)B.A. - posiadającej 10 udziałów w Spółce o łącznej wartości nominalnej (...) zł stanowiących 10% kapitału zakładowego Spółki.

W dniu 22 marca 2024 r. wskazani powyżej małżonkowie jako fundatorzy ustanowili fundację rodzinną, o której mowa w przepisach ustawy z dnia 26 stycznia 2023 r. o fundacji rodzinnej (zw. dalej „ustawą o fundacji rodzinnej”), pod nazwą Fundacja Rodzinna z siedzibą w Miasto X (zw. dalej „FR”). Fundatorzy dokonali zgłoszenia FR do rejestru fundacji rodzinnych, występując z wnioskiem o wpis FR do rejestru który to wniosek oczekuje jeszcze na rozpoznanie. W związku z tym FR funkcjonuje obecnie w obrocie prawnym jako Fundacja Rodzinna w organizacji. Brak jest przy tym okoliczności, które mogłyby uzasadniać odmowę zarejestrowania FR.

Beneficjentami FR są małżonkowie A.A. i B.A. oraz ich synowie, jak również wszyscy zstępni fundatorów urodzeni w przyszłości, od chwili urodzenia żywego.

Zgodnie z treścią aktu założycielskiego oraz statutu:

• Celem FR jest gromadzenie mienia, zarządzanie nim w interesie beneficjentów oraz spełnianie świadczeń na rzecz beneficjentów, w szczególności:

• zapewnienie kontynuacji działalności i aktywności inwestycyjnej prowadzonej przez fundatorów:
• zapewnienie sprawnej sukcesji w ramach rodziny fundatorów i ich spadkobierców;
• ochrona posiadanego majątku przed utratą lub zmniejszeniem jego wartości;
• sprawowanie zarządu nad majątkiem fundacji w długoletniej perspektywie w celu akumulacji kapitału;
• pomnażanie mienia fundacji;
• wykonywanie praw z udziałów, akcji i innych papierów wartościowych, instrumentów pochodnych i praw o podobnym charakterze;
• gromadzenie i zarządzanie majątkiem przekazanym przez fundatorów i inne osoby w interesie beneficjentów;
• przeznaczenie zysku fundacji lub jego części na potrzeby beneficjentów;
• pokrywanie kosztów utrzymania lub kształcenia beneficjentów;
• zapewnienie środków finansowych dla beneficjentów.
• FR może wykonywać działalność gospodarczą w zakresie dozwolonym przez ustawę o fundacji rodzinnej, określonym w przepisach art. 5 wskazanej ustawy, w tym również w zakresie przystępowania do spółek handlowych, funduszy inwestycyjnych, spółdzielni oraz podmiotów o podobnym charakterze, mających swoją siedzibę w kraju albo za granicą, a także uczestnictwa w tych spółkach, funduszach, spółdzielniach oraz podmiotach.

Celem sfinansowania dozwolonej działalności FR, o której mowa powyżej, w tym nabycia udziałów w zagranicznej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, fundatorzy spowodują, że Spółka udzieli FR nieoprocentowanej pożyczki w kwocie mogącej przekraczać (...) zł, na podstawie umowy zawartej na czas oznaczony. Spółka nie będzie przy tym uprawniona do otrzymania od FR jakiejkolwiek prowizji lub innego świadczenia w związku z udzieleniem pożyczki.

Pożyczka powyższa zostanie ujęta w księgach FR, natomiast w ewidencji pozabilansowej FR wykazany zostanie zgodnie z zasadą ceny rynkowej, przychód z nieodpłatnych świadczeń odpowiadający wartości odsetek od pożyczki zaoszczędzonych przez FR wskutek udzielenia jej finansowania przez Spółkę.

Pytania

1)Czy udzielenie FR przez Spółkę nieoprocentowanej pożyczki, a co za tym idzie korzystanie przez FR z kapitału pożyczki nieodpłatnie, podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem CIT po stronie FR lub Spółki, w tym zwłaszcza jako świadczenie w postaci ukrytych zysków, o którym mowa w art. 24q ust. 1a ustawy o podatku CIT?

2)Czy udzielenie FR przez Spółkę nieoprocentowanej pożyczki stanowić będzie transakcję kontrolowaną w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku CIT, a wobec tego czy FR oraz Spółka obowiązani mogą być do sporządzenia w odniesieniu do tej pożyczki lokalnej dokumentacji cen transferowych oraz złożenia informacji o cenach transferowych?

3)W przypadku uznania stanowiska Wnioskodawcy w odniesieniu do pytania nr 2 powyżej za nieprawidłowe - czy FR oraz Spółka będą uprawnieni do złożenia oświadczenia określonego w art. 11t ust. 2 pkt 7 ustawy o podatku CIT, zgodnie z którym ceny transferowe objęte lokalną dokumentacją cen transferowych ustalane są na warunkach, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane?

Interpretacja stanowi odpowiedź na pytanie nr 1. W zakresie pytań nr 2 i 3 wniosek został rozpatrzony odrębnie.

Państwa stanowisko w sprawie

Stanowisko w zakresie pytania nr 1)

Zdaniem Wnioskodawcy, udzielenie FR przez Spółkę nieoprocentowanej pożyczki, a co za tym idzie korzystanie przez FR z kapitału pożyczki nieodpłatnie, nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem CIT po stronie FR oraz Spółki, w tym zwłaszcza jako świadczenie w postaci ukrytych zysków, o którym mowa w art. 24q ust. 1a ustawy o podatku CIT.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 25 ustawy o podatku CIT, fundacja rodzinna jest zwolniona od podatku dochodowego.

Stosownie zaś do art. 6 ust. ust. 6-10 wskazanej wyżej ustawy, w wyjątkowych przypadkach zwolnienie podatkowe, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 25 ustawy, nie ma zastosowania. Dotyczy to:

• podatku od przychodów z budynków;
• podatku od przekazanego lub postawionego do dyspozycji przez fundację rodzinną bezpośrednio lub pośrednio:
• świadczenia, o którym mowa w art. 2 ust. 2 ustawy o fundacji rodzinnej;
• mienia w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej;
• świadczenia w postaci ukrytych zysków;
• działalności gospodarczej fundacji rodzinnej wykraczającej poza zakres określony w art. 5 ustawy o fundacji rodzinnej;
• osiąganych przez fundację rodzinną przychodów z najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze, której przedmiotem jest przedsiębiorstwo, zorganizowana część przedsiębiorstwa lub składniki majątku służące prowadzeniu działalności przez beneficjenta, fundatora lub podmiot powiązany w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku CIT z fundacją rodzinną, beneficjentem lub fundatorem, przy czym wielkość udziałów i praw, o których mowa w art. 11a ust. 2 pkt 1 tej ustawy, wynosi co najmniej 5%.

Jednocześnie, zgodnie z art. 24q ust. 1a ustawy o podatku CIT, przez świadczenia w postaci ukrytych zysków rozumie się:

Przywołane przepisy wyznaczają zakres tzw. podmiotowego zwolnienia fundacji rodzinnych w podatku CIT. Na jego podstawie osiągane przez odnośne fundacje przychody nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym, z wyjątkiem wymienionych w art. 6 ust. 6-10 ustawy o podatku CIT przypadków, w których zwolnienie podatkowe nie znajduje zastosowania.

Chodzi tutaj zwłaszcza o przypadki przekazania lub postawienia do dyspozycji przez fundację rodzinną świadczenia, o którym mowa w art. 2 ust. 2 ustawy o fundacji rodzinnej, świadczenia w postaci ukrytych zysków oraz mienia w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej. Świadczenia takie i mienie, zgodnie z art. 24q ust. 1 ustawy o podatku CIT, opodatkowane są w stawce 15% wartości świadczenia, rodząc po stronie fundacji rodzinnej obowiązek zapłaty podatku dochodowego w miesiącu następującym po miesiącu, w którym świadczenie lub mienie zostało przekazane lub postawione do dyspozycji (art. 24q ust. 6 ustawy o podatku CIT).

Wskazana powyżej zasada opodatkowania fundacji rodzinnych zbliża model opodatkowania odnośnych fundacji do modelu opodatkowania spółek w formie tzw. CIT estońskiego (ryczałtu od dochodów spółek), w ramach którego to modelu obowiązek podatkowy jest odroczony i powstaje co do zasady w momencie efektywnej dystrybucji zysku podatnika do jego wspólnika. Dystrybucja ta obejmować może również tzw. dochód z tytułu ukrytych zysków, a więc kategorię zbliżoną do świadczeń w postaci ukrytych zysków w przypadku fundacji rodzinnych.

Odnosząc powyższe uwagi na grunt niniejszego wniosku, należy wskazać, że udzielenie FR przez Spółkę nieoprocentowanej pożyczki mogłoby podlegać opodatkowaniu podatkiem CIT po stronie FR tylko i wyłącznie wtedy, gdyby kwalifikowało się jako jeden z przypadków wymienionych w art. 6 ust. 6-10 ustawy o podatku CIT, w których zwolnienie podatkowe dotyczące fundacji rodzinnych nie znajduje zastosowania.

Należy wobec tego zauważyć, że nieodpłatne korzystanie przez FR z udzielonego jej przez Spółkę kapitału pożyczki nie może być kwalifikowane jako jeden ze wskazanych wyżej przypadków. Wszakże pożyczka taka:

• nie jest przedmiotem opodatkowania podatkiem od przychodów z budynków;
• nie jest przekazanym lub postawionym do dyspozycji przez FR świadczeniem, o którym mowa w art. 2 ust. 2 ustawy o fundacji rodzinnej, ani też mieniem w związku z rozwiązaniem FR;
• stanowi formę finansowania działalności prowadzonej przez FR w zakresie dozwolonym ustawą, mieszczącym się zwłaszcza w zakresie określonym w art. 5 ustawy o fundacji rodzinnej;
• nie generuje po stronie FR przychodów z najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze, której przedmiotem jest przedsiębiorstwo, zorganizowana część przedsiębiorstwa lub składniki majątku służące prowadzeniu działalności przez beneficjenta, fundatora lub podmiot powiązany z FR, beneficjentem lub fundatorem.

Udzielenie FR przez Spółkę nieoprocentowanej pożyczki nie stanowi również świadczenia w postaci ukrytych zysków. Przepis art. 24q ust. 1a ustawy o podatku CIT, wymieniający rodzaje świadczeń w postaci ukrytych zysków, nie obejmuje swym zakresem pożyczek nieoprocentowanych udzielonych FR przez podmiot powiązany. Co więcej, z przepisu art. 24q ust. 1 danej ustawy wynika wyraźnie, że podmiotem uzyskującym korzyść z tytułu świadczenia w postaci ukrytych zysków powinien być beneficjent, fundator lub podmiot powiązany z FR, a nie - sama FR. Wszakże przywołany przepis mówi o podatku dochodowym od przekazanego lub postawionego do dyspozycji przez fundację rodzinną świadczenia w postaci ukrytych zysków. Tymczasem „beneficjentem” nieodpłatnej pożyczki w niniejszej sprawie ma być sama fundacja rodzinna.

Mając na uwadze powyższe, nieodpłatne korzystanie przez FR z kapitału pożyczki udzielonej jej przez Spółkę generować będzie po stronie FR przychód objęty zwolnieniem podatkowym, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 25 ustawy o podatku CIT. Jako taki zatem nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem CIT, natomiast będzie mieć wpływ na wysokość majątku FR, który to majątek nie zostanie pomniejszony o hipotetyczne odsetki od pożyczki, zwiększając tym samym wartość potencjalnych świadczeń na rzecz beneficjentów fundacji, o których mowa w art. 2 ust. 2 ustawy o fundacji rodzinnej, lub wartość ewentualnego mienia w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej, których przekazanie lub postawienie do dyspozycji podlegać będzie opodatkowaniu stosownie do art. 24q ust. 1 ustawy o podatku CIT.

Stanowisko powyższe znajduje odpowiednie potwierdzenie w interpretacjach podatkowych Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej wydanych w odniesieniu do analogicznych kwestii w zakresie opodatkowania spółek tzw. CIT estońskim, w tym:

• Interpretacji indywidualnej z dnia 16 października 2023 r., 0111-KDIB1-2.4010.445.2023.1.END, potwierdzającej prawidłowość stanowiska wnioskodawcy, w myśl którego udzielenie podatnikowi nieoprocentowanej pożyczki, a co za tym idzie korzystanie przez niego z kapitału pożyczki nieodpłatnie, nie podlega opodatkowaniu ryczałtem od dochodów spółek. W uzasadnieniu przywołanej interpretacji tut. Organ słusznie zwrócił uwagę na fakt, że „beneficjentem” w związku z brakiem obowiązku zapłaty odsetek od pożyczki będzie podatnik CIT estońskiego, a nie jego wspólnik lub podmiot powiązany. Wobec tego brak obowiązku zapłaty odsetek od pożyczki nie będzie prowadzić do powstania dochodu z tytułu ukrytych zysków;
• Interpretacji indywidualnej z 4 maja 2023 r., 0111-KDIB1-2.4010.130.2023.1.MC, potwierdzającej prawidłowość stanowiska wnioskodawcy, w myśl którego udzielenie podatnikowi przez wspólnika nieoprocentowanej pożyczki, a co za tym idzie korzystanie przez niego z kapitału pożyczki nieodpłatnie, nie podlega opodatkowaniu CIT, w tym ryczałtem od dochodów spółek. Natomiast podatnik będzie zobowiązany do rozpoznania dochodu opodatkowanego odnośnym ryczałtem, zwiększonego dzięki środkom, które nie musiały zostać przeznaczone przez niego na spłatę odsetek, dopiero w momencie rozdysponowania zysku. W uzasadnieniu przywołanej interpretacji tut. Organ słusznie stwierdził przy tym, że:
• „Beneficjentem” w związku z brakiem obowiązku zapłaty odsetek od pożyczki będzie podatnik CIT estońskiego, a nie jego wspólnik lub podmiot powiązany. Wobec tego brak obowiązku zapłaty odsetek od pożyczki nie będzie prowadzić do powstania dochodu z tytułu ukrytych zysków;
• Przysporzenie podatnika odpowiadające rynkowym odsetkom, które zostałyby naliczone, gdyby umowa pożyczki przewidywała naliczenie i wypłatę odsetek (hipotetyczne odsetki), wpłynie na jego wynik finansowy netto, zwiększając wysokość wypracowanego przez niego zysku netto, a tym samym będzie opodatkowane w ramach czynności rozdysponowania zysku. Dopiero w takich przypadkach podatnik CIT estońskiego może zostać zobowiązany do zapłaty podatku w związku z uzyskanym przysporzeniem w postaci braku obowiązku zapłaty odsetek od pożyczonego kapitału;
• Interpretacji indywidualnej z dnia 20 kwietnia 2023 r., 0111-KDIB1-2.4010.109.2023.1.ANK, potwierdzającej prawidłowość stanowiska wnioskodawcy, w myśl którego podatnik ryczałtu od dochodów spółek nie będzie zobowiązany do rozpoznania dochodu z tytułu ukrytych zysków w postaci nieodpłatnego użyczenia podatnikowi lokalu przez podmiot powiązany. W uzasadnieniu przywołanej interpretacji tut. Organ słusznie zwrócił uwagę na fakt, że odbiorcą świadczeń kwalifikowanych w ramach ukrytych zysków winien być wspólnik (udziałowiec, akcjonariusz) spółki opodatkowanej ryczałtem od dochodów spółek, a nie - sama ta spółka. Skoro więc w sprawie tej było inaczej, nieodpłatne użyczenie lokalu podatnikowi CIT estońskiego przez wspólników nie skutkowało powstaniem po jego stronie dochodu z tytułu ukrytych zysków;
• Interpretacji indywidualnej z 27 lutego 2023 r., 0111-KDIB2-1.4010.29.2023.1.AR, potwierdzającej prawidłowość stanowiska wnioskodawcy, w myśl którego nieodpłatne korzystanie przez podatnika z kapitału pożyczki, tj. bez odsetek przewidzianych w umowie pożyczki, nie podlega opodatkowaniu CIT, w tym ryczałtem od dochodów spółek. Podatnik będzie zobowiązany do rozpoznania dochodu opodatkowanego odnośnym ryczałtem, uwzględniającego zwiększony zysk podatnika w związku z nieodpłatnym korzystaniem z kapitału pożyczki. W uzasadnieniu przywołanej interpretacji tut. Organ słusznie stwierdził przy tym, że:
• „Beneficjentem” w związku z brakiem obowiązku zapłaty odsetek od pożyczki będzie podatnik CIT estońskiego, a nie jego wspólnik lub podmiot powiązany. Wobec tego brak obowiązku zapłaty odsetek od pożyczki nie będzie prowadzić do powstania dochodu z tytułu ukrytych zysków;
• Przysporzenie podatnika odpowiadające rynkowym odsetkom, które zostałyby naliczone, gdyby umowa pożyczki przewidywała odsetki (hipotetyczne odsetki), wpłynie na wynik finansowy netto spółki, zwiększając wysokość wypracowanego przez nią zysku netto, a tym samym będzie opodatkowane w ramach czynności dystrybucji zysku do wspólnika lub rozdysponowania zysku w innej formie. Dopiero w takich przypadkach podatnik CIT estońskiego może zostać zobowiązany do zapłaty podatku w związku z uzyskanym przysporzeniem w postaci braku obowiązku zapłaty odsetek od pożyczonego kapitału;
• Interpretacji indywidualnej z 16 grudnia 2022 r„ 0111-KDIB2-1.4010.598.2022.1.AR, potwierdzającej prawidłowość stanowiska wnioskodawcy, w myśl którego brak wypłacenia przez spółkę jej akcjonariuszowi oprocentowania pożyczki, na skutek utraty prawa do otrzymania oprocentowania albo zwolnienia podatnika z obowiązku wypłaty oprocentowania, nie będzie skutkował obowiązkiem rozliczenia i uiszczenia ryczałtu od dochodów spółek. W uzasadnieniu przywołanej interpretacji tut. Organ słusznie zwrócił uwagę na fakt, że w braku zapłaty odsetek na rzecz wspólnika podatnika CIT estońskiego nie dojdzie do wykonania świadczenia lub dokonania wypłaty lub wydatku, o których mowa w przepisach o dochodzie z tytułu ukrytych zysków, a tym samym nie dojdzie do powstania dochodu składającego się na podstawę opodatkowania w ryczałcie.

Jak już wyżej wspomniano, przyjęty przez ustawodawcę sposób opodatkowania fundacji rodzinnych jest podobny do sposobu opodatkowania w formie ryczałtu od dochodów spółek, polegając na odroczeniu opodatkowania fundacji rodzinnej do momentu dystrybucji jej majątku na rzecz beneficjentów. Wobec tego dorobek interpretacyjny Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, dotyczący przepisów o tzw. CIT estońskim, może zostać odniesiony również do przepisów regulujących opodatkowanie fundacji rodzinnych. W szczególności w odniesieniu do tych ostatnich zachowuje aktualność stwierdzenie, zgodnie z którym nieodpłatne korzystanie z kapitału pożyczki przez fundację rodzinną nie pozostanie bez wpływu na wartość majątku tej fundacji, który ostatecznie zostanie opodatkowany w związku z jego dystrybucją na rzecz beneficjentów. Brak wypłacania przez fundację odsetek od pożyczki na rzecz pożyczkodawcy spowoduje, że mienie zgromadzone przez fundację nie ulegnie w związku z tym pomniejszeniu. Jednocześnie zachowane w tej drodze środki finansowe przyczynią się do wypracowania przez FR większego majątku w przyszłości, który to majątek zostanie opodatkowany co do zasady w związku ze świadczeniami na rzecz beneficjentów, o których mowa w art. 2 ust. 2 ustawy o fundacji rodzinnej, względnie w związku z przekazaniem lub postawieniem do dyspozycji mienia w związku z rozwiązaniem fundacji, zgodnie z art. 24q ust. 1 ustawy o podatku CIT.

Konkludując, uzasadnione jest stanowisko Wnioskodawcy, w myśl którego nieodpłatne korzystanie przez FR z udzielonego jej przez Spółkę kapitału pożyczki nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem CIT po stronie FR, w tym zwłaszcza jako świadczenie w postaci ukrytych zysków.

Końcowo należy podnieść, że udzielenie FR przez Spółkę nieoprocentowanej pożyczki nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem CIT również po stronie Spółki, albowiem pożyczka taka nie będzie dla niej generować przychodu opodatkowanego w postaci odsetek, prowizji lub innego świadczenia w związku z udzieleniem pożyczki.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Z wniosku wynika, że Spółka udzieli Fundacji rodzinnej (Zainteresowanemu niebędącemu stroną postępowania) nieoprocentowanej pożyczki w kwocie mogącej przekraczać (...) zł. Spółka nie będzie przy tym uprawniona do otrzymania od Fundacji rodzinnej jakiejkolwiek prowizji lub innego świadczenia w związku z udzieleniem pożyczki.

Państwa wątpliwości odnoszą się do skutków podatkowych udzielenia przez Spółkę nieoprocentowanej pożyczki Fundacji rodzinnej, zarówno po stronie Spółki jako pożyczkodawcy, jak i Fundacji rodzinnej jako pożyczkobiorcy.

Definicja pożyczki została zawarta w art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.):

Jednocześnie, w myśl art. 720¹ § 1 Kodeksu cywilnego:

Umowa pożyczki może być udzielona nieodpłatnie lub odpłatnie, tj. za oznaczonym wynagrodzeniem w formie odsetek czy też innych kosztów.

W odniesieniu do skutków podatkowych po stronie Spółki z tytułu udzielenia nieoprocentowanej pożyczki, należy w pierwszej kolejności przywołać przepisy dotyczące przychodów podatkowych, zawarte w art. 12 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2805 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”).

Ustawa o CIT nie zawiera definicji przychodu, a jedynie precyzuje - poprzez przykładowe wyliczenie - rodzaje przychodów. Jednocześnie należy stwierdzić, że podatek dochodowy od osób prawnych posiada cechy podatku powszechnego, tj. podatku, który jest ciężarem publicznoprawnym od przyrostu majątkowego (dochodu), a zatem przychodem - jako źródłem dochodu - jest tylko ta wartość, która wchodząc do majątku podatnika może powiększyć jego aktywa. Poza tym musi mieć charakter definitywny (dokonany) i mierzalny.

Ponadto, użyty w art. 12 ust. 1 tej ustawy zwrot „w szczególności” oznacza, że wykaz przychodów stanowi katalog otwarty, natomiast zawarte w tym przepisie okoliczności określające przychody mają charakter przykładowy. Należy również dodać, że w art. 12 ust. 4 ustawy o CIT, wyliczone zostały enumeratywnie te rodzaje przychodów uzyskiwanych przez podatnika, które nie stanowią podstawy ustalenia dochodu podlegającego opodatkowaniu. Innymi słowy, art. 12 ust. 4 ustawy o CIT, tworzy zamknięty katalog przychodów neutralnych podatkowo, co oznacza, że nie można go rozszerzać ponad te ich rodzaje, które wymienia ustawodawca.

I tak, w myśl art. 12 ust. 4 pkt 1 i 2 ustawy o CIT:

Powyższe oznacza, że dla pożyczkodawcy przychodem nie jest zwrócona przez pożyczkobiorcę kwota kapitału pożyczki, a jedynie otrzymane odsetki i inne opłaty związane z tą pożyczką.

Spółka udzieli Fundacji rodzinnej pożyczki nieoprocentowanej, ponadto z jej udzieleniem nie będą się wiązać również inne świadczenia czy prowizje.

W sprawie zasadne jest również przywołanie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych dotyczących nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT:

Zatem w świetle art. 12 ust. 1 pkt 2 updop, aby można było określone świadczenie zaliczyć do kategorii świadczeń nieodpłatnych, stanowiących źródło przychodu podlegającego opodatkowaniu, musi dojść do nawiązania stosunku prawnego, w wyniku którego jeden podmiot dokonuje określonego świadczenia, drugi natomiast to świadczenie otrzymuje nieodpłatnie, zwiększając w ten sposób swoje przychody podatkowe. Dla celów podatkowych za nieodpłatne świadczenia należy przyjmować te wszystkie zdarzenia prawne lub gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu przysporzenie w majątku podatnika mające konkretny wymiar finansowy. Warunkiem uznania nieodpłatnego świadczenia za przychód, co wynika z literalnego brzmienia art. 12 ust. 1 pkt 2 updop, jest jego otrzymanie przez podatnika.

W analizowanej sprawie Spółka udziela nieodpłatnej pożyczki, zatem nie otrzymuje nieodpłatnie żadnego przysporzenia. Przysporzenie w postaci nieodpłatnego świadczenia można rozpatrywać po stronie pożyczkobiorcy, a nie pożyczkodawcy. Pożyczkodawca nie otrzymuje z tytułu nieodpłatnej pożyczki żadnych świadczeń ani korzyści.

Podsumowując, po stronie Spółki, jako pożyczkodawcy, nie powstanie przysporzenie skutkujące obowiązkiem rozpoznania przychodu podatkowego na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Państwa stanowisko w tym zakresie jest więc prawidłowe.

W odniesieniu do skutków podatkowych dla Fundacji rodzinnej należy wskazać, że w myśl art. 4a pkt 36 ustawy o CIT:

Przepisy ustawy o CIT odnoszące się do fundacji rodzinnej, mają więc zastosowanie również do fundacji rodzinnej w organizacji, którą jest Zainteresowany niebędący stroną postępowania.

I tak, stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 25 ustawy o CIT:

Zgodnie z art. 6 ust. 6-8 ustawy o CIT:

Zatem fundacje rodzinne zostały co do zasady objęte podmiotowym zwolnieniem od podatku dochodowego od osób prawnych. Opodatkowaniu podlegają jednak m.in. świadczenia wymienione w art. 6 ust. 6-8 ustawy o CIT, w tym świadczenia w postaci ukrytych zysków.

W myśl art. 24q ust. 1 ustawy o CIT:

Katalog ukrytych zysków znajduje się w art. 24q ust. 1a ustawy o CIT:

Przez świadczenia w postaci ukrytych zysków, o których mowa w ust. 1 pkt 3, rozumie się:

Jak stanowi art. 24q ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT, podatek dochodowy od przekazanego lub postawionego do dyspozycji przez fundację rodzinną bezpośrednio lub pośrednio świadczenia w postaci ukrytych zysków wynosi 15% podstawy opodatkowania. Art. 24q ust. 1a ustawy o CIT wskazuje natomiast, co należy rozumieć przez świadczenia w postaci ukrytych zysków. Z powyższych przepisów wynika więc, że z ukrytymi zyskami mamy do czynienia w przypadku przekazania lub postawienia do dyspozycji przez fundację rodzinną określonego rodzaju świadczenia, wymienionego w art. 24q ust. 1a ww. ustawy.

W analizowanej sprawie świadczenie polegające na udzieleniu nieoprocentowanej pożyczki nie jest wykonywane przez Fundację rodzinną, lecz na jej rzecz przez Spółkę.

Przepisem, do którego odnosi się wprost przypadek udzielenia fundacji rodzinnej pożyczki przez podmiot powiązany (którym w niniejszej sprawie jest dla Fundacji rodzinnej Spółka) jest art. 24q ust. 1a pkt 1 ustawy o CIT. Na podstawie tej regulacji, za ukryty zysk mogłyby zostać uznane odsetki, prowizje, wynagrodzenia i inne opłaty, które fundacja rodzinna byłaby zobowiązana uiścić w związku z udzieloną jej pożyczką. Z uwagi jednak na okoliczność, że w przypadku nieoprocentowanej pożyczki, Fundacja rodzinna nie będzie dokonywała żadnych opłat, o których mowa w ww. przepisie, po stronie Fundacji rodzinnej nie powstaną ukryte zyski, które byłyby opodatkowane na podstawie art. 24q ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT. W analizowanej sprawie nie powstaną również ukryte zyski w rozumieniu art. 24q ust. 1a pkt 5 i 6 ustawy CIT, odnoszące się do sytuacji, w której to fundacja rodzinna udziela pożyczek swoim beneficjentom.

Otrzymanie nieodpłatnej pożyczki nie spełnia również pozostałych przesłanek wynikających z art. 6 ust. 6-8 ustawy o CIT, tj.:

• nie jest przedmiotem opodatkowania podatkiem od przychodów z budynków;
• nie jest przekazanym lub postawionym do dyspozycji przez fundację rodzinną świadczeniem, o którym mowa w art. 2 ust. 2 ustawy o fundacji rodzinnej ani też mieniem w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej;
• nie generuje po stronie fundacji rodzinnej przychodów z najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze, której przedmiotem jest przedsiębiorstwo, zorganizowana część przedsiębiorstwa lub składniki majątku służące prowadzeniu działalności przez beneficjenta, fundatora lub podmiot powiązany z fundacją rodzinną, beneficjentem lub fundatorem;
• wskazali również Państwo, że pożyczka będzie stanowić formę finansowania działalności prowadzonej przez fundację rodzinną w zakresie dozwolonym ustawą.

Należy zatem stwierdzić, że w związku z otrzymaniem nieoprocentowanej, nieodpłatnej pożyczki, nie wystąpią przesłanki skutkujące brakiem możliwości zwolnienia Fundacji rodzinnej z podatku, w tym w szczególności pożyczka nie będzie świadczeniem w postaci ukrytych zysków. Państwa stanowisko w tym zakresie jest również prawidłowe.

Podsumowując, w związku z udzieleniem nieoprocentowanej pożyczki, zarówno po stronie spółki jak i fundacji rodzinnej, nie powstanie co do zasady przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem CIT. Oznacza to tym samym, że Państwa stanowisko do pytania nr 1 jest prawidłowe.

Niezależnie od powyższego, należy mieć jednak na względzie art. 11c ust. 2 ustawy CIT, zgodnie z którym, jeżeli w wyniku istniejących powiązań zostaną ustalone lub narzucone warunki różniące się od warunków, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane, i w wyniku tego podatnik wykazuje dochód niższy (stratę wyższą) od tego, jakiego należałoby oczekiwać, gdyby wymienione powiązania nie istniały, organ podatkowy określa dochód (stratę) podatnika bez uwzględnienia warunków wynikających z tych powiązań.

Ocena co do zastosowania ww. przepisu i tym samym określenie odpowiedniej wysokości dochodu bez uwzględniania powiązań między podmiotami, należy jednak do kompetencji uprawnionych do tego organów podatkowych i nie może być przedmiotem analizy w trybie art. 14b O.P.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 oraz art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).