Interpretacja indywidualna z dnia 29 lipca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-3.4012.298.2024.2.AAR

Prawo do odliczenia VAT w związku z przebudową targowiska.

Interpretacja indywidualna - stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

13 maja 2024 r.wpłynął Państwa wniosek z 6 maja 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego wynikającą z faktur dokumentujących wydatki w związku z realizacją inwestycji przebudowy Targowiska. Uzupełnili go Państwo - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 27 czerwca 2024 r. (wpływ 3 lipca 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina Miasta (…) (dalej również: „Wnioskodawca” lub „Gmina”) jest jednostką samorządu terytorialnego - gminą o statusie miasta w rozumieniu ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 609) oraz miastem na prawach powiatu w rozumieniu ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 107).

Gmina jest wyposażona w osobowość prawną i posiada zdolność do czynności prawnych. Gmina wykonuje zadania własne (określone w art. 7 ustawy o samorządzie gminnym oraz w art. 4 ustawy o samorządzie powiatowym) samodzielnie lub poprzez powołane samorządowe jednostki organizacyjne.

Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług i rozlicza ten podatek wspólnie ze swoimi jednostkami organizacyjnymi.

Gmina złożyła wniosek o przyznanie pomocy publicznej w celu pozyskania środków finansowych na przebudowę targowiska miejskiego mieszczącego się przy ul. (…) w (…) na działkach geod. nr 1, obręb (...) (dalej: „Targowisko”, „Targowisko Miejskie”), należącego do spółki (…) Sp. z o.o. (dalej: „Spółka”), której 100% udziałowcem jest Gmina Miasta (…).

Na podstawie Umowy o przyznaniu pomocy Nr (…) z (…) 2023 r. z p.zm. Gminie, jako beneficjentowi, została przyznana pomoc w wysokości (…) zł, tj. do 63,63% poniesionych kosztów kwalifikowanych operacji. Wskazany w Umowie o przyznaniu pomocy, koszt realizacji operacji wynosi (…) zł, na co składają się koszty inwestycyjne w wysokości (…) zł oraz koszty ogólne w wysokości (…) zł. Cała powyższa kwota stanowi kwotę kosztów kwalifikowanych.

Podstawą prawną ww. formy wsparcia jest rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 20 lipca 2016 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej na operacje typu „(…)” w ramach poddziałania „Wsparcie inwestycji w tworzenie, ulepszanie i rozwijanie podstawowych usług lokalnych dla ludności wiejskiej, w tym rekreacji, kultury i powiązanej infrastruktury” objętych Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (Dz. U. poz. 1230 ze zm., dalej: „Rozporządzenie”).

Zgodnie z par. 4 pkt 1 lit. d Rozporządzenia, nieruchomość na której będzie realizowana inwestycja musi być własnością podmiotu ubiegającego się o przyznanie pomocy, tj. Gminy lub Gmina musi posiadać prawo do dysponowania tą nieruchomością przez okres realizacji operacji oraz co najmniej przez okres, o którym mowa w art. 71 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 z 17 grudnia 2013 r., ustanawiającego wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz ustanawiającego przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz uchylającego rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 (Dz. Urz. UE. L. 347 z 20 grudnia 2013 r. str. 320 ze zm.).

Zgodnie z § 11 ust. 2 Rozporządzenia, w celu ustalenia kolejności przysługiwania pomocy, o której mowa w ust. 1, dokonuje się oceny wniosków o przyznanie pomocy, przyznając planowanej operacji punkty według następujących kryteriów wyboru:

1) powierzchnia handlowa targowiska przeznaczona dla rolników pod sprzedaż produktów rolno-spożywczych będzie stanowiła po realizacji operacji:

a) ponad 30% i nie więcej niż 40% powierzchni handlowej targowiska - 4 punkty,

b) ponad 40% i nie więcej niż 50% powierzchni handlowej targowiska - 8 punktów,

c) ponad 50% powierzchni handlowej targowiska - 12 punktów;

2) planowana operacja dotyczy przebudowy istniejącego targowiska - 4 punkty;

3) w gminie nie był realizowany projekt z zakresu budowy lub przebudowy targowiska dofinansowany ze środków w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 - 6 punktów;

4) powierzchnia handlowa targowiska przeznaczona pod sprzedaż produktów rolno-spożywczych wyprodukowanych w systemie rolnictwa ekologicznego, zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 834/2007 z 28 czerwca 2007 r. w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych i uchylającym rozporządzenie (EWG) nr 2092/91 (Dz. Urz. UE. L. 189 z 20 lipca 2007 r. str. 1 ze zm.), będzie stanowiła po realizacji operacji:

a) nie mniej niż 5% i nie więcej niż 10% powierzchni handlowej targowiska - 5 punktów,

b) ponad 10% powierzchni handlowej targowiska - 10 punktów;

5) operacja uwzględnia wyposażenie targowiska w instalacje odnawialnego źródła energii w rozumieniu ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii, które będą zapewniały pokrycie co najmniej w 30% zapotrzebowania na energię elektryczną lub cieplną - 6 punktów;

6) targowisko będzie obiektem całorocznym - 10 punktów;

7) w okresie 5 lat od dnia wypłaty przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa płatności końcowej koszt wynajmu powierzchni handlowej targowiska przez rolników będzie o co najmniej 25% niższy od kosztu wynajmu przez inne podmioty - 6 punktów.

Targowisko spełnia ww. wymogi w sposób następujący:

• pkt 1 - (…)%,
• pkt 2 - planowana inwestycja dotyczy przebudowy targowiska już istniejącego,
• pkt 3 - ww. projekt nie był wcześniej realizowany,
• pkt 4 - (…)%,
• pkt 6 - targowisko będzie obiektem całorocznym,
• pkt 7 - koszt wynajmu dla rolników będzie niższy o (…)% od kosztów ponoszonych przez inne podmioty.

Pomoc może być przyznana na realizację operacji, która uzyskała co najmniej 27 punktów.

W związku z powyższym Gmina oraz Spółka zawarły umowę użyczenia (dalej: „Umowa”) (…) 2022 r., którą strony uaktualniły (…) 2024 r. zawierając Aneks nr 1.

Na mocy umowy użyczenia Spółka oddała Gminie teren objęty wnioskiem o pomoc do bezpłatnego używania z przeznaczeniem do przeprowadzenia przebudowy bądź remontu Targowiska Miejskiego, z prawem do posługiwania się pozyskanymi przez Gminę decyzjami administracyjnymi oraz dokumentacją projektową dla wskazanej nieruchomości, które są w posiadaniu Wydziału Inwestycji i Remontów Urzędu Miasta (…). Umowa została zawarta na czas określony, obejmujący okres do (…) 2030 r.

Ponadto Spółka - jako użyczający - zobowiązała się do administrowania targowiskiem, w tym do ponoszenia wszelkich kosztów utrzymania nieruchomości, jak również do pobierania na rzecz Gminy Miasta (…) opłat z tytułu korzystania z usług i urządzeń od podmiotów dokonujących sprzedaży na targowisku miejskim (…), zgodnie zasadami i wysokością wskazaną w obowiązującym zarządzeniu (...) Miasta (…) oraz do przekazywania w uzgodnionym trybie, bez odrębnej dyspozycji, ww. opłat na wskazany rachunek bieżący Gminy Miasta (…), do 20 dnia każdego kolejnego miesiąca następującego po miesiącu pobierania opłat. Przywołane zarządzenie (...) Miasta (…) nr (…) z (…) 2024 r. ustala wysokość opłat za korzystanie z urządzeń targowych, wydzielonych stanowisk oraz za świadczenie usług komunalnych o charakterze użyteczności publicznej przez administratora targowiska, jako opłatę brutto za rezerwację miejsca i uzależnia jej wymiar od okresu rezerwacji, formy oraz miejsca sprzedaży; ponadto - zgodnie z warunkami wskazanymi w wyżej cytowanym Rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi - ustala o 25% niższą stawkę dla rolników.

Dnia (…) 2024 r. Gmina Miasta (…) zawiadomiła Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego Powiatu (…) w (…) o zakończeniu budowy, dołączając dokumenty potwierdzające możliwość użytkowania obiektu. Organ nadzoru nie zgłosił sprzeciwu.

Według najlepszej wiedzy Gminy, koszty poniesione w zw. z operacją wynoszą (…) zł brutto, w tym koszty kwalifikowalne (…) zł brutto. Wnioskowana kwota pomocy wynosi (…) zł i stanowi 63,63% poniesionych kosztów kwalifikowanych operacji.

W zakresie realizacji przedmiotowej inwestycji Gmina jest nabywcą usług i tak też figuruje na wystawianych przez usługodawcę fakturach.

Celem inwestycji jest wsparcie rozwoju lokalnej przedsiębiorczości oraz poprawę konkurencyjności producentów rolnych.

Bez pomocy publicznej, Gmina nie byłaby w stanie przeprowadzić przedmiotowej inwestycji w zakresie opisanym we wniosku, jak również nie byłaby w stanie przeprowadzić tej inwestycji w określonym czasie, zarówno w przypadku momentu rozpoczęcia prac, jak i czasu samej realizacji inwestycji.

Zasady korzystania z Targowiska (…) wynikają z regulaminu Targowiska, uchwalonego przez Radę Miasta (…) (…) 2023 r. (uchwała nr (…)). Zgodnie z jego postanowieniami Targowisko (…) posiada (…) wyznaczonych stanowisk i jest obiektem całorocznym i ogólnodostępnym, czynnym od poniedziałku do soboty w godzinach 6.00 do 18.00, z wyłączeniem dni ustawowo wolnych od pracy. (…) stanowisk jest przeznaczonych dla rolników pod sprzedaż produktów rolno-spożywczych (56,25% w stosunku do powierzchni handlowej targowiska). (…) stanowiska są przeznaczone pod sprzedaż produktów rolno-spożywczych wyprodukowanych w systemie rolnictwa ekologicznego (12,50% w stosunku do powierzchni handlowej targowiska). (…) stanowisk przeznaczonych do sprzedaży pozostałych towarów (31,25% w stosunku do powierzchni handlowej targowiska).

Od osób prowadzących handel na Targowisku (…) Spółka (…) administrująca targowiskiem, bez wynagrodzenia, pobiera i przekazuje na rachunek bieżący Gminy Miasta (…) opłaty brutto za rezerwację miejsca w związku z korzystaniem z usług i urządzeń targowiska miejskiego, wytworzonych w ramach projektu (…). Ww. opłaty stanowią przychody Gminy.

Opisany projekt realizowany jest w ramach zadań własnych wynikających z ustawy o samorządzie gminnym, a dokładnie spraw targowisk i hal targowych (art. 7 ust. 1 pkt 11 ustawy o samorządzie gminnym).

Doprecyzowanie i uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego

Na przedmiotowym Targowisku Wnioskodawca nie będzie pobierał opłaty targowej, o której mowa w ustawie z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (t.j. Dz. U z 2023 r. poz. 70 ze zm.). Zgodnie z uchwałą Rady Miasta (...) nr (...) z (...) 2016 r. zmieniającą uchwałę w sprawie określenia zasad ustalania i poboru oraz terminów płatności i wysokości stawek opłaty targowej oraz w sprawie wprowadzenia zakazu handlu okrężnego na terenie miasta (...) (Dziennik Urzędowy Województwa (...) z dnia (...) 2016 r. poz. 2777) od (...) 2017 r. został zniesiony obowiązek poboru opłaty targowej na terenie miasta (...).

Warunkiem koniecznym do prowadzenia handlu na Targowisku Miejskim będzie uiszczenie opłaty rezerwacyjnej, tj. opłaty za rezerwację stanowiska handlowego. Wysokość ww. opłaty i warunki ich uiszczania są uregulowane w Zarządzeniu PM(...) Nr (...) z (...) 2024 r.

Wnioskodawca będzie pobierał opłaty za prowadzenie sprzedaży od wszystkich podmiotów prowadzących sprzedaż na Targowisku.

Gmina nie przewiduje sytuacji, w których nie będzie pobierała opłaty za prowadzenie sprzedaży od niektórych podmiotów. Każde udostępnienie stoiska będzie udokumentowane umową dzierżawy/wynajmu.

Jedynie koszt dzierżawy/wynajmu powierzchni handlowej targowiska przez rolników będzie niższy o co najmniej 25% od kosztu wynajmu przez inne podmioty w okresie 5 lat od dnia wypłaty przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa płatności końcowej wsparcia finansowego. Wynika to z chęci spełnienia kryteriów wyboru operacji, określonych w §11 ust. 2 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 20 lipca 2016 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej na operacje typu „(...)” w ramach poddziałania „Wsparcie inwestycji w tworzenie, ulepszanie i rozwijanie podstawowych usług lokalnych dla ludności wiejskiej, w tym rekreacji, kultury i powiązanej infrastruktury” objętych Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (Dz. U. poz. 1230 ze zm., dalej: „Rozporządzenie”).

Targowisko Miejskie będzie miało charakter miejsca ogólnodostępnego - będzie dostępne dla wszystkich mieszkańców bezpłatnie. Opłatę za korzystanie z Targowiska będą zobowiązane uiścić jedynie osoby, które na jego terenie podejmą się sprzedaży towarów.

Gmina będzie wykorzystywała nabyte towary i usługi, w związku z realizacją inwestycji polegającej na przebudowie Targowiska, wyłącznie do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W odpowiedzi na pytanie: W sytuacji, gdy towary i usługi nabywane w związku z realizacją inwestycji polegającej na przebudowie Targowiska będą wykorzystywane przez Państwa zarówno do celów prowadzonej działalności jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, prosimy wskazać czy istnieje/ będzie istniała możliwość przyporządkowania wydatków w całości do celów wykonywanej przez Państwa działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług?

Wnioskodawca wskazał: Z uwagi na odpowiedź na pytanie nr 6, taka sytuacja nie występuje.

W odpowiedzi na pytanie: W sytuacji, gdy towary i usługi nabywane w związku z realizacją inwestycji polegającej na przebudowie Targowiska będą wykorzystywane przez Państwa do czynności opodatkowanych i zwolnionych od podatku, czy istnieje/ będzie istniała możliwość przyporządkowania całości kwot podatku naliczonego do poszczególnych rodzajów czynności?

Wnioskodawca wskazał: Z uwagi na odpowiedź na pytanie nr 6, taka sytuacja nie występuje.

Spółka będzie administrować targowiskiem po oddaniu terenu objętego wnioskiem Gminie do bezpłatnego używania, na podstawie Umowy użyczenia z (...) 2022 r.

Spółka będzie pobierać opłaty od handlujących na targowisku w imieniu i na rzecz Gminy.

Spółka będzie pobierać od handlujących na Targowisku tylko opłaty za rezerwację miejsca.

Pytanie

Czy w myśl art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, Gminie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającą z faktur dokumentujących poniesienie wydatków w ramach realizacji inwestycji przebudowy Targowiska?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, Gminie nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającą z faktur dokumentujących poniesienie wydatków w ramach realizacji inwestycji przebudowy Targowiska.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje podatnikowi w przypadku, gdy nabywane towary i usługi są wykorzystywanie do wykonywania czynności opodatkowanych. Powyższe oznacza, iż brak jest możliwości dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tj. np. do czynności, które nie podlegają opodatkowaniu.

Z kolei art. 15 ust. 1 ustawy o VAT określa, iż podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 15 ust. 2, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z kolei w art. 15 ust. 6 ustawy o VAT zostało zastrzeżone, iż podatnikami podatku VAT nie są organy władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Na podstawie powyższych przepisów wynika, iż gmina, w zależności od konkretnej transakcji, może być podatnikiem podatku VAT, jak i nim nie być.

W związku z powyższym, gmina jest podatnikiem podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności o charakterze cywilnoprawnym, tj. czynności takich jak: sprzedaż nieruchomości, wynajmu czy dzierżawy.

W art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 609) wskazano, iż do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów, do których zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 11 ww. ustawy należy m.in. zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty jako zadań własnych gminy, w tym zadania własne obejmujące sprawy targowisk i hal targowych.

W świetle powołanych wyżej przepisów należy stwierdzić, iż zrealizowana inwestycja polegająca na przebudowie Targowiska Miejskiego w ramach projektu (…), która ma na celu wsparcie rozwoju lokalnej przedsiębiorczości oraz poprawę konkurencyjności producentów rolnych, jest działaniem o znaczeniu lokalnym mieszczącym się w kryteriach zadań własny gminy, tj. ma służyć zaspokajaniu zbiorowych potrzeb mieszkańców gminy.

Efekty tejże inwestycji nie będą wykorzystywane przez Wnioskodawcę do żadnych czynności opodatkowanych, tj. dochód uzyskany z opłat za korzystanie z Targowiska związany jest z zadaniami własnymi, obejmującymi sprawy targowiska, nie zaś czynnościami cywilnoprawnymi. Co więcej, dochód ten może być przeznaczony przez Gminę jedynie na finansowanie działalności statutowej.

Należy również podkreślić, iż Targowisko Miejskie jako obiekt ogólnodostępny, jest dostępny dla wszystkich mieszkańców, bezpłatnie. Opłatę za korzystanie z Targowiska (opłata rezerwacyjna) muszą uiścić jedynie osoby, które na jego terenie podejmują się sprzedaży towarów.

Biorąc pod uwagę przywołane regulacje należy wskazać, że zakres aktywności podejmowanych przez Gminę należy oceniać według kryterium celowości, ze szczególnym uwzględnieniem czy ich realizacja ma służyć zaspokajaniu zbiorowych potrzeb mieszkańców gminy. Zgodnie z tą zasadą, każde działanie podejmowane przez Gminę w imieniu własnym, na własną odpowiedzialność i finansowane z budżetu Gminy, a dotyczące nieruchomości stanowiących mienie gminne, należy uznać za działanie publiczne służące zaspokajaniu potrzeb wspólnoty samorządowej, które jest wykonywane przez jednostkę samorządu terytorialnego jako zadanie własne. Przez wykonywanie zadań publicznych należy rozumieć te działania, które mają na celu korzyść ogółu. Istotne jest to, że Gmina wykonując zadania administracji publicznej, może korzystać ze środków prawnych o charakterze władczym, właściwych władzy państwowej. Budowa (przebudowa) targowiska odbywa się w ramach władztwa publicznego i gmina wykonując zadanie działa jako administracja publiczna i może korzystać ze środków prawnych o charakterze władczym.

Gmina realizując swe ustawowe obowiązki dotyczące budowy (przebudowy) targowiska, podejmuje najpierw uchwały przeznaczające określone tereny na ich budowę w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, a następnie pozyskuje tereny te dla takiego zamierzenia i podejmuje działania dla ich budowy. Zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym, gmina, co warte podkreślenia, samodzielnie decyduje o zaspokajaniu zbiorowych potrzeb wspólnoty, w tym o konieczności budowy (przebudowy) targowisk.

Targowisko nie zostało zmodernizowane w celu czerpania dochodów z odpłatnego udostępniania stanowisk, ale w celu wykonywania zadań publicznych, tj. zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej. Targowisko ma bowiem charakter miejsca ogólnodostępnego dla mieszkańców Gminy, którzy zamierzają na nim dokonywać zakupów.

Wobec powyższego należy stwierdzić, iż Gmina udostępniając targowisko dla mieszkańców działa jako organ władzy publicznej i nie działa jako podatnik.

W związku z realizacją projektu dofinansowanego z programu rządowego, Gmina nie będzie miała ponadto prawa do swobodnego kształtowania warunków prowadzenia handlu na targowisku i ustalania wysokości opłat pobieranych od określonych użytkowników, gdyż jak wskazano wyżej, Rozporządzenie narzuca pewne ograniczenia celem uzyskania dofinansowania.

Tym samym należy wskazać, że czynności te nie dotyczą podejmowanych przez Gminę czynności opodatkowanych, a więc Wnioskodawca nie ma możliwości odzyskania podatku VAT wynikającego z faktur dokumentujących wydatki poniesione na realizację inwestycji.

Powyższe znajduje odzwierciedlenie w już wydanych interpretacjach indywidualnych:

„Zgodnie z powołanymi przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Zatem podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.” (sygn. 0111-KDIB3-2.4012.456.2022.1.KK z 29 sierpnia 2022 r.)

„W myśl art. 15 ust. 6 ustawy nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 ust. 1 obowiązującej od 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej - (Dz. Urz. UE. L. Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1 ze zm.), zgodnie z którym:

Krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże w przypadku, gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.” (sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.644.2022.1.AG z 28 listopada 2022 r.)

Stanowisko Wnioskodawcy potwierdza też np. interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej nr 0115-KDIT1-1.4012.420.2017.1.BS z 5 września 2017 r.

W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawcy, dochody uzyskane w ramach udostępniania targowiska, użyczonego przez Spółkę, które mogą być wydatkowane jedynie na finansowanie działalności statutowej Gminy, są związane z zadaniami własnymi Gminy, nie zaś działalnością gospodarczą Gminy, tym samym wydatki poniesione na realizację inwestycji nie stanowią czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361), zwanej dalej ustawą:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Natomiast w świetle art. 8 ust. 1 ustawy:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i wykonywane są w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Natomiast podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy. Zgodnie z tym przepisem:

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Wskazać należy również, że aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności powinien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go - dla tej czynności - za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:

Według art. 15 ust. 2 ustawy:

Na mocy art. 15 ust. 6 ustawy:

Z powołanych przepisów wynika, że organy władzy publicznej nie będą podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te, będą natomiast podatnikami podatku od towarów i usług, w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE. L. Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1 ze zm.), zgodnie z którym:

Z powołanych regulacji wynika, że organy władzy publicznej są wyłączone z kręgu podatników podatku od towarów i usług, wyłącznie przy wykonywaniu czynności nałożonych przepisami prawa, dla realizacji których zostały powołane. Jest to wyłączenie podmiotowo-przedmiotowe. Organy te są natomiast podatnikami podatku od towarów i usług w przypadku wykonywania czynności na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Kryterium podziału stanowi więc charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenia usług podlegają opodatkowaniu tym podatkiem.

Wyłączenie z opodatkowania podatkiem VAT jednostek samorządu terytorialnego jest możliwe tylko wtedy, gdy wykonują one czynności w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji samorządowych (publicznych) i tylko w odniesieniu do tych czynności, które nie są wykonywane na podstawie zawartych przez gminę umów cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 609 ze zm.):

W świetle art. 6 ust. 1 tej ustawy:

Jak stanowi art. 7 ust. 1 pkt 11 cyt. ustawy:

Zakres aktywności podejmowanych przez gminę należy oceniać według kryterium celowości, ze szczególnym uwzględnieniem, czy ich realizacja służy zaspokajaniu zbiorowych potrzeb mieszkańców gminy. Zgodnie z tą zasadą, każde działanie podejmowane przez gminę w imieniu własnym, na własną odpowiedzialność i finansowane z budżetu gminy, należy uznać za działanie publiczne służące zaspokajaniu potrzeb wspólnoty samorządowej, które jest wykonywane przez jednostkę samorządu terytorialnego jako zadanie własne wykonywane w ramach władztwa publicznego.

Z opisu sprawy wynika, żesą Państwo czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Złożyli Państwo wniosek o przyznanie pomocy publicznej w celu pozyskania środków finansowych na przebudowę targowiska miejskiego mieszczącego się przy ul. (…) w (…), na działkach geod. nr 1 (Targowisko), należącego do spółki (…) Sp. z o.o. (Spółka), której 100% udziałowcem są Państwo. Pomoc ta została Państwu przyznana w 2023 r. Podstawą prawną ww. formy wsparcia jest rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 20 lipca 2016 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej na operacje typu „(…)” w ramach poddziałania „Wsparcie inwestycji w tworzenie, ulepszanie i rozwijanie podstawowych usług lokalnych dla ludności wiejskiej, w tym rekreacji, kultury i powiązanej infrastruktury” objętych Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.

Dnia (…) 2022 r. Państwo oraz Spółka zawarły umowę użyczenia, na mocy której Spółka oddała Państwu teren objęty wnioskiem o pomoc do bezpłatnego używania z przeznaczeniem do przeprowadzenia przebudowy bądź remontu Targowiska, z prawem do posługiwania się pozyskanymi przez Państwa decyzjami administracyjnymi oraz dokumentacją projektową dla wskazanej nieruchomości, które są w posiadaniu Wydziału Inwestycji i Remontów Urzędu Miasta (…). Umowa została zawarta na czas określony, obejmujący okres do (…) 2030 r.

Ponadto Spółka - jako użyczający - zobowiązała się do administrowania targowiskiem, w tym do ponoszenia wszelkich kosztów utrzymania nieruchomości, jak również do pobierania na rzecz Państwa opłat z tytułu korzystania z usług i urządzeń od podmiotów dokonujących sprzedaży na targowisku miejskim (…), zgodnie z zasadami i wysokością wskazaną w obowiązującym zarządzeniu (...) Miasta (…) oraz do przekazywania w uzgodnionym trybie, bez odrębnej dyspozycji, ww. opłat na wskazany rachunek bieżący Państwa, do 20 dnia każdego kolejnego miesiąca następującego po miesiącu pobierania opłat. Zarządzenie (...) Miasta (…) nr (…) z (…) 2024 r. ustala wysokość opłat za korzystanie z urządzeń targowych, wydzielonych stanowisk oraz za świadczenie usług komunalnych o charakterze użyteczności publicznej przez administratora targowiska, jako opłatę brutto za rezerwację miejsca i uzależnia jej wymiar od okresu rezerwacji, formy oraz miejsca sprzedaży; ponadto ustala o 25% niższą stawkę dla rolników.

Od osób prowadzących handel na Targowisku Spółka administrująca targowiskiem, bez wynagrodzenia, pobiera i przekazuje na rachunek bieżący Państwa opłaty brutto za rezerwację miejsca w związku z korzystaniem z usług i urządzeń targowiska miejskiego, wytworzonych w ramach projektu (…). Ww. opłaty stanowią Państwa przychody.

Spółka będzie administrować targowiskiem po oddaniu terenu objętego wnioskiem Państwu do bezpłatnego używania. Spółka będzie pobierać opłaty od handlujących na targowisku w imieniu i na rzecz Państwa. Spółka będzie pobierać od handlujących na Targowisku tylko opłaty za rezerwację miejsca.

Zasady korzystania z Targowiska (…) wynikają z regulaminu Targowiska, uchwalonego przez Radę Miasta (…). Zgodnie z jego postanowieniami Targowisko (…) posiada (…) wyznaczonych stanowisk i jest obiektem całorocznym i ogólnodostępnym, czynnym od poniedziałku do soboty w godzinach 6.00 do 18.00, z wyłączeniem dni ustawowo wolnych od pracy. (…) stanowisk jest przeznaczonych dla rolników pod sprzedaż produktów rolno-spożywczych. (…) stanowiska są przeznaczone pod sprzedaż produktów rolno-spożywczych wyprodukowanych w systemie rolnictwa ekologicznego. (…) stanowisk przeznaczonych do sprzedaży pozostałych towarów.

Na przedmiotowym Targowisku nie będą Państwo pobierali opłaty targowej, o której mowa w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych. Zgodnie z uchwałą Rady Miasta (…) nr (…) z (…) 2016 r. zmieniającą uchwałę w sprawie określenia zasad ustalania i poboru oraz terminów płatności i wysokości stawek opłaty targowej oraz w sprawie wprowadzenia zakazu handlu okrężnego na terenie miasta (…) od (…) 2017 r. został zniesiony obowiązek poboru opłaty targowej na terenie miasta (…).

Warunkiem koniecznym do prowadzenia handlu na Targowisku będzie uiszczenie opłaty rezerwacyjnej, tj. opłaty za rezerwację stanowiska handlowego. Wysokość ww. opłaty i warunki ich uiszczania są uregulowane w Zarządzeniu PM(…) Nr (…) z (…) 2024 r.

Będą Państwo pobierali opłaty za prowadzenie sprzedaży od wszystkich podmiotów prowadzących sprzedaż na Targowisku.

Nie przewidują Państwo sytuacji, w których nie będzie pobierała opłaty za prowadzenie sprzedaży od niektórych podmiotów. Każde udostępnienie stoiska będzie udokumentowane umową dzierżawy/wynajmu.

Jedynie koszt dzierżawy/wynajmu powierzchni handlowej targowiska przez rolników będzie niższy o co najmniej 25% od kosztu wynajmu przez inne podmioty w okresie 5 lat od dnia wypłaty przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa płatności końcowej wsparcia finansowego.

Targowisko Miejskie będzie miało charakter miejsca ogólnodostępnego - będzie dostępne dla wszystkich mieszkańców bezpłatnie. Opłatę za korzystanie z Targowiska będą zobowiązane uiścić jedynie osoby, które na jego terenie podejmą się sprzedaży towarów.

Dnia (…) 2024 r. zawiadomili Państwo Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego Powiatu (…) w (…) o zakończeniu budowy, dołączając dokumenty potwierdzające możliwość użytkowania obiektu. Organ nadzoru nie zgłosił sprzeciwu.

W zakresie realizacji przedmiotowej inwestycji są Państwo nabywcą usług i tak też figurują na wystawianych przez usługodawcę fakturach.

Państwa wątpliwości dotyczą prawa do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego wynikającą z faktur dokumentujących wydatki w związku z realizacją inwestycji przebudowy Targowiska.

Pobierane i przekazywane przez Spółkę w Państwa imieniu i na Państwa rzecz opłaty za udostępnianie stanowiska handlowego osobom handlującym na Targowisku, na podstawie zawartych umów dzierżawy/najmu będą stanowiły wynagrodzenie zaodpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy, które będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Ani przepisy ustawy, ani też rozporządzeń wykonawczych do ustawy nie przewidują zwolnienia od podatku dla ww. usług. Zatem pobierane i przekazywane przez Spółkę w Państwa imieniu i na Państwa rzecz opłaty, będą stanowiły wynagrodzenie za odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy, niekorzystające ze zwolnienia od podatku.

Biorąc pod uwagę powyższe, stanowiska handlowe udostępniane handlującym będą wykorzystywane do czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W analizowanej sprawie, wbrew Państwa stanowisku, nie można z góry przyjmować, że udostępniając targowisko dla mieszkańców, będą Państwo działać jako organ władzy publicznej, a nie jako podatnik z tego powodu, że przebudowa targowiska, to sfera Państwa działań publicznoprawnych, której celem jest właśnie wykonywanie zadań publicznych, tj. zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty, a nie czerpanie dochodów z odpłatnej rezerwacji czy udostępniania stanowisk.

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 17 lutego 2021 r., sygn. akt I FSK 1470/19 wskazał, że:

Wskazali Państwo, że będą Państwo pobierali opłaty rezerwacyjne za wynajem/dzierżawę stoiska handlowego od wszystkich podmiotów prowadzących sprzedaż na Targowisku, zatem wydatki ponoszone w zw. z realizacją inwestycji przebudowy Targowiska, związane będą wyłącznie z czynnościami opodatkowanymi, tj. z odpłatnym udostępnianiem miejsc na Targowisku.

Zatem w analizowanej sprawie będą Państwo działali w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zgodnie z powołanymi powyżej przepisami prawa, odliczenie podatku VAT naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT, w ramach działalności gospodarczej, do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W omawianej sprawie oba warunki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy będą spełnione, ponieważ są Państwo zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT, a Targowisko będące przedmiotem opisanej inwestycji będzie wykorzystywane przez Państwa wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W konsekwencji będzie Państwu przysługiwało - na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy - prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego wynikającą z faktur dokumentujących wydatki w związku z realizacją inwestycji przebudowy Targowiska. Prawo do odliczenia podatku naliczonego będzie Państwu przysługiwało, pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych określonych w art. 88 ustawy.

Tym samym, Państwa stanowisko, zgodnie z którym nie będzie Państwu przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego wynikającą z faktur dokumentujących wydatki w związku z realizacją inwestycji przebudowy Targowiska, z uwagi na to, że efekty tejże inwestycji nie będą wykorzystywane przez Państwa do żadnych czynności opodatkowanych, tj. dochód uzyskany z opłat za korzystanie z Targowiska związany będzie z zadaniami własnymi, obejmującymi sprawy targowiska, nie zaś czynnościami cywilnoprawnymi, jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Odnosząc się do powołanych przez Państwa interpretacji indywidualnych należy zauważyć, że interpretacje wydawane są w indywidualnych sprawach podatników w oparciu o aktualnie obowiązujące przepisy prawa i stan faktyczny/zdarzenie przyszłe przedstawiony przez danego podatnika. Interpretacje nie stanowią źródła powszechnie obowiązującego prawa, więc zawartego w nich stanowiska organu podatkowego nie można wprost przenosić na grunt innej sprawy. Interpretacje wskazane przez Państwa są rozstrzygnięciami odnoszącymi się do indywidualnych spraw przedstawionych przez wnioskodawców i nie rozciągają swojego oddziaływania na inne, choćby podobne lub zbieżne sprawy.

Zatem z uwagi na różnorodność i odmienność okoliczności faktycznych występujących w każdej z indywidualnych spraw, powołane przez Państwa interpretacje indywidualne, choć stanowią element Państwa argumentacji, to nie mogą stanowić podstawy do rozstrzygnięcia w analizowanej sprawie.

Pojęcie „kosztu kwalifikowalnego” nie jest pojęciem podatkowym i organy podatkowe nie są właściwe do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowalnych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne Państwu przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowalnym.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”.)

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 2383 ze zm.).