Obniżenie emerytur byłym funkcjonariuszom PRL - Wyrok SN z dnia 8 maja 2024 r., sygn. II USKP 8/24

Obniżenie emerytur funkcjonariuszy na podstawie art. 15c ust. 3 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym z 1994 r., którzy po roku 1990 pełnili służbę w wolnej Polsce, narusza art. 32, art. 64 oraz art. 67 ustawy zasadniczej, gdyż stanowi nieuzasadnioną represję wobec osób wiernych prawu po zmianach ustrojowych.

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Jolanta Frańczak (przewodniczący)

‎SSN Krzysztof Rączka

SSA Marek Szymanowski (sprawozdawca)

w sprawie z odwołania J. W. ‎przeciwko Dyrektorowi Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w Warszawie ‎o wysokość emerytury policyjnej, ‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 8 maja 2024 r., ‎skargi kasacyjnej organu rentowego od wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie ‎z dnia 16 stycznia 2023 r., sygn. akt III AUa 1072/22,

oddala skargę kasacyjną.

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 9 marca 2022 r. Sąd Okręgowy w Warszawie zmienił zaskarżoną decyzję z dnia 20 lipca 2017 r. Dyrektora Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w Warszawie w ten sposób, że ustalił J. W. prawo do emerytury policyjnej w wysokości obowiązującej przed dniem 1 października 2017 r. stwierdzając jednocześnie, że tenże organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji oraz organu rentowego na rzecz odwołującej się kwotę 180 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd Okręgowy ustalił, że J. W. (z wykształcenia technik włókiennik), z uwagi na sprawy rodzinne i potrzebę zmiany środowiska, zrezygnowała z pracy w „F.” w K. i z dniem 1 listopada 1975 r., rozpoczęła służbę w organach Milicji Obywatelskiej jako referent ds. materiałowo-technicznych. W związku z reorganizacją jednostki MO w K. została przeniesiona na stanowisko sekretarki-maszynistki Wydziału Ogólnego Komendy Wojewódzkiej MO w J. i umieszczona kolejno: na wolnym etacie milicjanta Drużyny Patroli Pieszych Komendy Miejskiej MO w K. (1 lipca 1976 r.), na wolnym etacie przełożonej pielęgniarki Szpitala Specjalistycznego MSW w B. (29 grudnia 1976 r.), a następnie starszego technika Sekcji […] Wydziału Łączności (1 czerwca 1977 r.). Od 1 maja 1978 r. powierzono odwołującej wykonywanie obowiązków referenta Referatu Paszportów w K., w Wydziale Paszportów SB, na wolnym etacie naczelnika Wydziału Śledczego SB, a od 16 lipca 1978 r. - na wolnym etacie inspektora Wydziału „T” SB KWMO w J. Z uwagi na konieczność uporządkowania ewidencji kadrowej zgodnie ze strukturą organizacyjną, z dniem 1 sierpnia 1979 r. została przeniesiona na właściwy etat. Zajmowała się obsługą interesantów. Przyjmowała kwestionariusze paszportowe, które następnie przesyłała do J., skąd otrzymywała gotowe do wydania paszporty. Nie opiniowała wniosków, nie była osobą decyzyjną. Złożone dokumenty sprawdzała jedynie pod względem formalnym. W trakcie służby odwołująca ukończyła Szkołę Podoficerską Milicji Obywatelskiej w S. Z dniem 1 listopada 1978 r. została mianowana funkcjonariuszem stałym, a następnie, w 1979 r. została skierowana na specjalistyczno-operacyjne przeszkolenie pionu paszportów. W okresie stanu wojennego, ze względu na wstrzymanie wyjazdów, wnioski paszportowe nie były przyjmowane. W związku z likwidacją stanowiska referenta w Referacie Paszportów, z dniem 1 kwietnia 1983 r., ubezpieczona została przeniesiona na tożsame stanowisko do Wydziału Paszportów KWMO w J. W maju 1983 r. wszczęto wobec niej postępowanie dyscyplinarne z uwagi na niedopełnienie formalności związanych z poinformowaniem przełożonych o wyjeździć męża za granicę. Od 1 listopada 1983 r. odwołująca przebywała na urlopie wychowawczym, po zakończeniu którego, z dniem 1 września 1984 r., została mianowana na stanowisko sekretarza-maszynistki Referatu Ogólnego RUSW w K. Za zaangażowanie i rzetelne wykonywanie powierzonych obowiązków na ww. stanowisku była wielokrotnie nagradzana finansowo. W okresie pełnionej służby ubezpieczona nie wydawała rozkazów. Nie miała kontaktu i nie współpracowała z działaczami opozycji. Jej praca nie była związana ze zwalczaniem opozycji demokratycznej, związków zawodowych, kościołów i związków wyznaniowych ani z łamaniem praw człowieka. Z uwagi na dobre przygotowanie ogólne i zawodowe z dniem 1 stycznia 1990 r. została awansowana na stanowisko kierownika Referatu Ogólnego RUSW w K. Służbę w strukturach Policji kontynuowała do 2005 r.