Interpretacja indywidualna z dnia 18 lipca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT2.4011.310.2024.1.ŁS

Skutki podatkowe otrzymania wyrównania renty.

Interpretacja indywidualna

 – stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

7 czerwca 2024 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania wypłaconego wyrównania renty. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W 2023 r. wyrokiem sądu X został zobowiązany do wypłaty Panu zaległej renty od 2013 r. do 2019 r.

Sprawę jednak przeciągano i ostatecznie wyrównanie zostało wypłacone w kwietniu 2024 r. w kwocie 85 000 zł po opodatkowaniu.

Następnie w maju dostał Pan normalną rentę w kwocie (...) zł, ale już w czerwcu tylko (...) zł pomniejszoną o kwotę podatku (...) zł. Został Pan też poinformowany telefonicznie, że taka kwota (...) zł będzie przychodziła do końca roku, ponieważ przekroczył Pan dochód 120 000 zł rocznie.

Pytania

1)Czy jednorazowe wyrównanie zaległych rent jest dochodem z tytułu pracy bądź z tytułu renty?

2)Czy to Pana wina, że X nie wypłacał przez lata zaległej renty?

3)Dlaczego tylko Pan ma ponieść koszty nieudolności X choć i tak kosztowało to Pana dużo zdrowia oraz zapłaty prawnikowi, bowiem gdyby miał Pan wypłacaną rentę tak jak trzeba to nie przekroczyłby Pan progu podatkowego?

Pana stanowisko w sprawie

Pana zdaniem, jednorazowe wyrównanie za zaległe lata nie jest dochodem w danym roku podatkowym osiągniętym z tytułu pracy. Stoi Pan na stanowisku, że nie może ponosić kosztów przegranej sprawy przez X – również za opieszałość X. Nie rozumie Pan też, dlaczego X pozbawia Pana w połowie roku środków do życia, choć renta i tak nie jest duża. Jest Pan narażony na kolejne zadłużanie się by przeżyć z miesiąca na miesiąc.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku, jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Stanowi on, że:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z treści powyższego przepisu wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych, zawartym w ww. ustawie, bądź od których zaniechano poboru podatku.

Stosownie zaś do art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Źródłami przychodu są stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

W myśl art. 12 ust. 7 ww. ustawy:

Przez emeryturę lub rentę rozumie się łączną kwotę świadczeń emerytalnych i rentowych, w tym kwoty emerytur kapitałowych wypłacanych na podstawie ustawy o emeryturach kapitałowych, wraz ze wzrostami i dodatkami, z wyłączeniem dodatków rodzinnych i pielęgnacyjnych oraz dodatków dla sierot zupełnych do rent rodzinnych; rentą lub rentą rodzinną jest również świadczenie pieniężne, o którym mowa w ustawie z dnia 8 lutego 2023 r. o świadczeniu pieniężnym przysługującym członkom rodziny funkcjonariuszy lub żołnierzy zawodowych, których śmierć nastąpiła w związku ze służbą albo podjęciem poza służbą czynności ratowania życia lub zdrowia ludzkiego albo mienia (Dz.U. poz. 658).

Z kolei art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Na podstawie zaś art. 34 ust. 1 ww. ustawy:

Organy rentowe są obowiązane jako płatnicy pobierać zaliczki miesięczne od wypłacanych bezpośrednio przez te organy emerytur i rent, świadczeń przedemerytalnych i zasiłków przedemerytalnych, nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych, zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego, rent strukturalnych, rent socjalnych oraz rodzicielskich świadczeń uzupełniających.

Z analizy przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia wynika, że w 2023 r. wyrokiem sądu X został zobowiązany do wypłaty Panu zaległej renty od 2013 r. do 2019 r. Sprawę jednak przeciągano i ostatecznie wyrównanie zostało wypłacone w kwietniu 2024 r. w kwocie (...) zł po opodatkowaniu. Następnie w maju dostał Pan normalną rentę w kwocie (...) zł, ale już w czerwcu tylko (...) zł pomniejszoną o kwotę podatku (...) zł. Został Pan też poinformowany telefonicznie, że taka kwota (...) zł będzie przychodziła do końca roku, ponieważ przekroczył Pan dochód 120 000 zł rocznie.

Powziął Pan wątpliwość czy jednorazowe wyrównanie zaległych rent jest dochodem z tytułu pracy bądź z tytułu renty w danym roku podatkowym.

Wyjaśniam, że z powołanych wyżej regulacji prawnych wynika, że na mocy art. 11 ust. 1 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 1 i art. 12 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami są m.in. otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze z tytułu renty.

Należy zauważyć, że językowa wykładnia przytoczonego art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jednoznacznie wskazuje, że momentem przesądzającym o powstaniu przychodu jest moment jego uzyskania, tj. chwila kiedy podatnik otrzymał (lub postawiono do jego dyspozycji) pieniądze, albo otrzymał świadczenia w naturze bądź inne nieodpłatne świadczenia. Do tego typu świadczeń nie mają bowiem zastosowania przewidziane w ustawie o podatku dochodowym przepisy szczególne.

Przez pojęcie „otrzymane” – zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego – należy rozumieć takie pieniądze i wartości pieniężne, które zostały podatnikowi dane. Natomiast „postawionymi do dyspozycji” są takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik – wykazując określoną aktywność – ma możliwość włączyć do swojego władztwa. Innymi słowy, podatnik ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy, a nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone środki do dyspozycji (vide: Komentarz do art. 11 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, [w:] A. Bartosiewicz, R. Kubacki, PIT. Komentarz, Lex, 2013, wyd. III, pkt 6).

Z definicji pojęcia przychodu jako świadczenia otrzymanego czy też w niektórych przypadkach postawionego do dyspozycji wnosić można również o momencie jego uzyskania. Określenie momentu uzyskania przychodu ma bardzo istotne znaczenie, przede wszystkim z tego powodu, że podatek dochodowy od osób fizycznych rozliczany jest w danym czasie. Konieczne jest zatem określenie momentu uzyskania przychodu, by przyporządkować przychód do danego okresu rozliczeniowego – roku podatkowego, a w niektórych przypadkach również – miesiąca (w przypadku zaliczkowego rozliczania podatku).

O powstaniu przychodu można zatem mówić nie tylko w sytuacji, w której podatnik faktycznie otrzyma określoną ilość środków pieniężnych, ale też wtedy gdy zostaną mu one udostępnione w ten sposób, że będzie mógł nimi rozporządzać.

Odnosząc powyższe uregulowania prawne na grunt rozpatrywanej sprawy stwierdzam, że przychód z tytułu wyrównania zaległych rent za okres od 2013 r. do 2019 r., wypłaconych przez X, jest przychodem roku, w którym nastąpiło przekazanie ww. kwot na Pana rzecz, zatem w przedmiotowej sprawie – przychodem uzyskanym w kwietniu 2024 r.

Okoliczność, że kwoty otrzymane z tytułu rent były należne za lata wcześniejsze począwszy od 2013 r., a Pan musiał domagać się ich przyznania na drodze sądowej przez co jest Pan obciążony większym podatkiem, poprzez rozliczanie w drugim progu podatkowym, w świetle jednoznacznej treści art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie ma wpływu na moment uzyskania przychodu i jego opodatkowania.

Nieuzasadnionym jest Pana pogląd o „ponoszeniu przez Pana kosztów przegranej sprawy”, zgodnie z którym jeśli dochodzi do jednorazowej wypłaty zaległych świadczeń należnych za kilka lat wstecz, mamy do czynienia z zawyżeniem dochodu, który finalnie jest podstawą obliczenia podatku za dany rok. O zawyżeniu można byłoby mówić jedynie wówczas, gdy momentem powstania przychodu była chwila powstania roszczenia o wypłatę określonej kwoty. W takim przypadku podatnik musiałby bowiem zapłacić podatek także od kwot, których nigdy nie otrzymał. Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawierają jednak takiego nakazu w odniesieniu do przychodów z rent, pracy czy emerytur. W tym przypadku roczny podatek obliczany jest wyłącznie od wartości faktycznie otrzymanych przysporzeń. Nie można zatem mówić, że państwo czerpie dodatkowe korzyści podatkowe, gdy dochodzi do zwrotu należnych obywatelowi świadczeń.

Przychody z tytułu rent, nawet zaległych są bowiem przychodami roku, w którym je wypłacono.

Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie m. in. w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 23 marca 2016 r., sygn. akt I SA/Gl 1341/15, który co prawda dotyczy momentu powstania przychodu z tytułu wypłaty zaległego wynagrodzenia, ale jego postanowienia znajdują zastosowanie w przedmiotowej sprawie.

W ww. wyroku Sąd dokonując wykładni art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odniósł się do wyroku WSA w Gliwicach z dnia 5 maja 2009 r., sygn. akt I SA/Gl 814/08, w którym wskazano, że:

„pojęcie przychodu jest pojęciem osadzonym w czasie. Dotyczy bowiem określonego odcinka czasu. Ustawodawca przyjmuje w podatku dochodowym od osób fizycznych rok kalendarzowy jako podstawowy okres rozliczeniowy. Rok kalendarzowy jest bowiem rokiem podatkowym. W związku z tym pojęcie przychodu nakazuje odnosić również do świadczeń otrzymanych w roku kalendarzowym. Periodyzacja dotyczy zarówno otrzymywanych i stawianych do dyspozycji pieniędzy i wartości pieniężnych, jak i otrzymywanych świadczeń w naturze i innych świadczeń nieodpłatnych (ich wartości). Z brzmienia cytowanych przepisów wynika więc, iż momentem przesądzającym powstanie przychodu jest moment jego uzyskania (...). Wobec tego okoliczność, iż podatnikowi przysługiwała przedmiotowa należność (prawo do wynagrodzenia) już wcześniej (...) nie oznacza jeszcze powstania przychodu, gdyż dochód z tego tytułu powstał z chwilą faktycznego otrzymania lub pozostawienia do dyspozycji podatnika pieniędzy, stanowiących wynagrodzenie ze stosunku pracy. Zasadność tego poglądu potwierdza orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego. W wyroku z dnia 12 grudnia 1997 r., sygn. akt I SA/Wr 1757/96, LEX nr 31245 Sąd ten stwierdził, że wypłacone w 1996 r. za lata 1992-1994 zaległe wynagrodzenie stanowi przychód roku 1996. (...) Co do zasady zatem momentem powstania przychodu z całą pewnością nie jest chwila powstania roszczenia o wypłatę określonej kwoty”.

Tym samym Pana stanowisko należało uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.) Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.