Aktywny rodzic - nowe świadczenia dla rodziców od 1 października

Od 1 października 2024 r. ZUS rozpocznie przyjmowanie wniosków o wypłatę jednego z trzech świadczeń przyznawanych w ramach programu Aktywny rodzic. Wnioski będzie można składać wyłącznie w formie elektronicznej. Wniosek złożony w formie papierowej ZUS pozostawi bez rozpatrzenia.

Program Aktywny Rodzic - logo

Uprawnienia rodziców w pracy. Poradnik pracodawcy 2024 >>>

Komu przysługuje świadczenie aktywni rodzice w pracy - komunikat ZUS >>>

Ustawa z dnia z dnia 15 maja 2024 r. o wspieraniu rodziców w aktywności zawodowej oraz w wychowaniu dziecka – „Aktywny rodzic” (Dz. U. poz. 858) wprowadza trzy nowe świadczenia dla rodzin z dziećmi do lat 3. Program "Aktywny rodzic", opracowany przez MRPiPS, ma wspierać rodziców dzieci w wieku tzw. żłobkowym (do 35. miesiąca życia) i umożliwiać pogodzenie opieki z pracą zawodową.

Ważne

Świadczenia z programu Aktywny Rodzic przysługują bez względu na dochód rodziny i nie podlegają egzekucji administracyjnej i komorniczej. Od świadczeń nie pobiera się zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, składek na ubezpieczenia społeczne ani składek na ubezpieczenie zdrowotne.

W danym miesiącu na dziecko będzie można pobierać tylko jeden rodzaj świadczenia z programu „Aktywny rodzic”. Będzie można jednak zastąpić jeden rodzaj wsparcia drugim, na przykład gdy zmieni się sytuacja zawodowa wnioskodawcy.

Trzy nowe świadczenia dla rodziców

W ramach programu "Aktywny rodzic" ZUS będzie wypłacał trzy nowe świadczenia wspierające rodziców:

świadczenie aktywni rodzice w pracy,
świadczenie aktywnie w żłobku,
świadczenie aktywnie w domu.

Aktywni rodzice w pracy

O świadczenie „aktywni rodzice w pracy” będą mogli wystąpić rodzice i opiekunowie, którzy są aktywni zawodowo. Obejmie ono dzieci od 12 do 35 miesiąca życia, które nie chodzą do żłobka, przedszkola, klubu dziecięcego i nie są pod opieką dziennego opiekuna. Świadczenie wyniesie 1500 zł miesięcznie na dziecko lub 1900 zł, jeżeli maluch ma odpowiednie orzeczenie o niepełnosprawności.

Aktywnie w żłobku

Na dzieci, które uczęszczają do żłobka, klubu dziecięcego lub są pod opieką dziennego opiekuna, będzie przysługiwać świadczenie „aktywnie w żłobku”. To wsparcie zastąpi dotychczasowe dofinansowanie żłobkowe z ZUS-u. O świadczenie będzie można się ubiegać do końca roku szkolnego, w którym dziecko skończy 3 lata, a gdy niemożliwe lub utrudnione jest objęcie dziecka wychowaniem przedszkolnym – do końca roku szkolnego, w którym skończy 4 lata. Świadczenie, które zacznie obowiązywać od początku października będzie wyższe od dotychczasowego, bo obecne „żłobkowe” wynosi do 400 zł miesięcznie. Nowe wsparcie pokryje koszty do 1500 zł miesięczne. W przypadku dziecka z odpowiednim orzeczeniem o niepełnosprawności kwota dofinansowania wyniesie nawet 1900 zł.

Aktywnie w domu

Trzeci rodzaj świadczenia to „aktywnie w domu”. Będzie przysługiwać na każde dziecko w rodzinie, w wieku od 12 do 35 miesiąca życia. Zastąpi dotychczasowy rodzinny kapitał opiekuńczy, ale w odróżnieniu od RKO obejmie także pierwsze dziecko. Świadczenie wyniesie po 500 zł miesięcznie. Łączna kwota do wykorzystania na jedno dziecko w okresie od 12 do 35 miesiąca życia dziecka wyniesie 12 tys. zł.

Komu przysługują świadczenia

Świadczenia z programu Aktywny Rodzic przysługują zamieszkałym w Polsce:

obywatelom polskim,
obywatelom UE/EFTA oraz Wielkiej Brytanii
pozostałym cudzoziemcom, o ile spełniają warunek legalnego pobytu w Polsce na podstawie karty pobytu z dostępem do rynku pracy albo na podstawie innego dokumentu potwierdzającego legalny pobyt i dostęp do rynku pracy.

Ważne

Świadczenia aktywni rodzice w pracy i aktywnie w domu nie przysługują obywatelom Ukrainy którzy przybyli do Polski w związku z działaniami wojennymi.

Natomiast świadczenie aktywnie w żłobku przysługuje obywatelom Ukrainy, którzy przybyli do Polski w związku z działaniami wojennymi, jeżeli przebywali legalnie w Polsce jako osoby ze statusem „UKR” nieprzerwanie przez okres co najmniej 365 dni. Dotyczy to również dziecka obywatela Ukrainy, które ma status „UKR”