Interpretacja indywidualna z dnia 15 lipca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.289.2024.2.MGO

Niepodleganie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług sprzedaży działek.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że  Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

24 kwietnia 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 23 kwietnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy niepodlegania opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług sprzedaży działek nr 1, nr 2 i nr 3.

Uzupełniła go Pani pismem z 2 lipca 2024 r. (data wpływu 3 lipca 2024 r.)

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Od kilkunastu lat była Pani współwłaścicielką a od ...r. jest Pani samodzielną właścicielką nieruchomości gruntowej. Nieruchomość gruntowa należała do Pani rodziny od wielu pokoleń /dziadkowie i rodzice/ i cały czas użytkowana była w celach rolnych. Prawo własności nabyła Pani w drodze darowizny po zmarłym ojcu w ...roku.

W dniu ... r. zgodnie z postanowieniem Sądu Rejonowego dla ... sygnatura akt ... została zniesiona współwłasność nieruchomości gruntowej i otrzymała Pani na własność grunty o łącznej powierzchni ... ha / składające się z 3 działek nr 4, 5 oraz działki nr 6 z zabudowaniami gdzie zamieszkuje Pani do chwili obecnej. /dowód kopia postanowienia sądowego/

Przy stwierdzeniu nabycia prawa własności nie przysługiwało Pani prawo odliczenia podatku VAT i jest to Pani majątek osobisty – prywatny, który przez Panią nigdy nie był wykorzystywany do działalności gospodarczej. Nieruchomość - grunty nigdy nie były udostępniane innym osobom zarówno w drodze dzierżawy, użyczenia czy najmu i nie osiągała Pani z tego tytułu żadnych przychodów ani też nie inwestowała Pani w uzbrojenie terenu.

Z uwagi na pogorszenie się Pani stanu zdrowia /jest Pani osobą samotną, ma 87 lat/ w ...r. postanowiła Pani do końca uregulować swoje sprawy majątkowe i dokonać podziału Pani prywatnego majątku / gruntów rolnych. Dodaje Pani, że wcześniej wydzieliła Pani w ...roku działkę, którą przekazała Pani w darowiźnie wnukowi …, następnie w … r. wydzieliła Pani kolejną drugą działkę, którą przekazała Pani w darowiźnie drugiemu wnukowi …. Wnuk … na otrzymanej działce rozpoczął i kontynuuje budowę domu, drugi wnuk … podjął starania o uzyskanie zezwolenia na budowę domu. Pozostałą część gruntu podzieliła Pani na 4 działki z tym, że jedna działka z budynkiem mieszkalnym pozostaje w Pani dyspozycji, gdyż tu Pani zamieszkuje. Po dokonanym podziale, jedną działkę o powierzchni … m² sprzedała Pani w … r. i pieniądze uzyskane ze sprzedaży przekazała Pani wnukowi na zakup mieszkania w …. Pozostały Pani jeszcze 3 działki, które chciała Pani przekazać swojemu synowi …, który jednak nie chce rozpoczynać budowy. Dlatego też podjęła Pani decyzję, aby spróbować sprzedać te działki innym osobom a pieniądze przeznaczyć na zabezpieczenie swojej starości.

Ponieważ utrzymuje się Pani z niewielkiej emerytury … zł miesięcznie postanowiła Pani, że pieniądze uzyskane ze sprzedaży przeznaczy na własne utrzymanie oraz koszty leczenia. W tej sytuacji podjęła Pani decyzję, by w perspektywie czasu sprzedać te trzy działki a uzyskane pieniądze pozostawić sobie na zapewnienie dalszej opieki i utrzymania, resztę życia chciałaby Pani spędzić w prywatnym domu spokojnej starości. Nadmienia Pani, że w związku z szybkim rozwojem miasta nieruchomości w tym rejonie prawdopodobnie będą przeznaczona na cele budownictwa mieszkaniowego lub na cele rekreacyjne, z uwagi na sąsiedztwo lasu ….. Do chwili obecnej brak jest planu zagospodarowania przestrzennego dla rejonu, na którym usytuowane są Pani nieruchomości - grunty. Ponieważ bez planu zagospodarowania i decyzji o warunkach zabudowy w perspektywie najbliższego czasu nie można znaleźć potencjalnych kupujących w odniesieniu do podzielonej na działki nieruchomości, zostały na Pani wniosek w … wydane decyzje o warunkach zabudowy. Otrzymane decyzje warunkach zabudowy są niezbędnym warunkiem znalezienia potencjalnych nabywców na oferowane do sprzedaży działki. Innych czynności w odniesieniu do podzielonych działek Pani nie podejmowała, nie wykonała Pani również budowy żadnych urządzeń budowlanych w postaci studni, kanalizacji, utwardzeń czy też instalacji zewnętrznych - wszystkie te działki są niezabudowane i nieuzbrojone.

Ponieważ nosi się Pani z zamiarem sprzedaży 3 podzielonych działek: tj. działka nr 3 – o powierzchni … m², działka nr 1 i 2 o powierzchni … m² każda, nie ma Pani pewności czy przy planowanych transakcjach sprzedaży trzech działek powinna Pani naliczyć i odprowadzić podatek VAT.

W uzupełnieniu wniosku wskazała Pani, że:

Zakresem pytania objęte są 3 działki o nr 1, 2 i 3 obręb …. Wszystkie trzy działki zostały wydzielone z działki nr 7 obręb , jednostka ewidencyjna, w … r.

Nabycie m.in. działki nr 7, z której zostały wydzielone trzy działki objęte zakresem pytania, nastąpiło w drodze spadku na podstawie art. 667 kpc po zmarłym ojcu … w … r. Współwłaścicielem był Pani brat …. W … r. postanowieniem sądu została zniesiona współwłasność i od tej pory jest Pani jedynym właścicielem tej działki. Dodaje Pani, że rodzice nie byli podatnikami podatku VAT i czynność Pani nabycia nie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.

Nabycie działek, z których zostały wydzielone działki objęte zakresem pytania, nie było dokumentowane fakturą z wykazaną kwotą podatku VAT - podstawą nabycia było postanowienie sądu o nabyciu spadku.

Z tytułu nabycia działek, z których zostały wydzielone działki objęte zakresem pytania – nie przysługiwało Pani prawo obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Nigdy nie była Pani i nie jest rolnikiem ryczałtowym i dlatego nie korzystała Pani ze zwolnienia od podatku VAT. Pani głównym źródłem utrzymania była praca w charakterze szwaczki w Zakładzie odzieżowym …, skąd odeszła Pani na emeryturę.

Działka, z której zostały wydzielone działki objęte zakresem pytania, nigdy nie były oddane w najem czy dzierżawę.

Działki, które zostały podzielone, były i są wykorzystywane przez Panią do uprawy produktów rolnych - takich jak warzywa, ziemniaki, krzewy owocowe itp. wyłącznie na potrzeby własne Pani i Pani rodziny, nie były sprzedawane żadne produkty rolne.

Działki obecnie wykorzystuje Pani w znacznej części do uprawy płodów rolnych przeznaczonych wyłącznie na potrzeby własne. Część działek porośnięta jest trawą. Do czasu sprzedaży nie zamierza Pani zmieniać sposobu wykorzystania działek, jest Pani osobą starą 86 lat i nie ma zdrowia, aby cokolwiek zmieniać.

Działki, z których wydzielone zostały działki objęte zakresem pytania, nie są i nigdy nie były wykorzystywane w działalności gospodarczej.

Działki objęte zakresem pytania, do dnia sprzedaży nie będą wykorzystywane w działalności gospodarczej.

Działki, z których zostały wydzielone działki objęte zakresem pytania, były wykorzystywane na wyłącznie na cele działalności zwolnionej.

Działki objęte zakresem pytania są i będą wykorzystywane do dnia sprzedaży wyłączne na cele działalności zwolnionej.

W … r. na Pani wniosek działka nr 7 o powierzchni … ha została podzielona na 5 działek o nr 8 i 1, 2 i 3 + droga dojazdowa działka nr 9.

W odniesieniu do działek będących ewentualnym przedmiotem sprzedaży, aż do momentu sprzedaży nie będzie Pani ponosiła jakichkolwiek nakładów w celu ich uatrakcyjnienia bądź zwiększenia ich wartości, takich jak: uzbrojenie działek w przyłącza do sieci wodno – kanalizacyjnej, gazowej i elektroenergetycznej itp. Działki są nieogrodzone.

Przed dokonaniem sprzedaży działek nie zawierała Pani i nie zamierza zawierać umów przedwstępnych z nabywcami.

Nie zawarła i nie zawiera Pani umów przedwstępnych sprzedaży.

Przed dokonaniem sprzedaży działek nie udzieliła Pani i nie udzieli przyszłemu nabywcy pełnomocnictwa i upoważnienia do występowania w sprawach dotyczących ww. działek.

Z uwagi na brak pełnomocnictw i upoważnień nikt nie występował w Pani imieniu.

Uzupełnienie - udzielenie odpowiedzi na postawione pytania dotyczą wszystkich wydzielonych 3 działek o nr 1, 2, 3, które w przyszłości mają być przedmiotem sprzedaży.

Pytanie

Czy w okolicznościach /spadek po rodzicach/ w jakich nabyła Pani nieruchomość, sprzedaż niezabudowanego gruntu rolnego podzielonego na działki z wydanymi decyzjami o warunkach zabudowy podlega obowiązkowi zapłaty podatku VAT czy też korzysta ze zwolnienia z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 ustawy o VAT?

Pani stanowisko w sprawie (doprecyzowane w uzupełnieniu wniosku)

W Pani ocenie planowana sprzedaż działek nie będzie podlegała obowiązkowi naliczenia i odprowadzenia podatku VAT. Gdyż nie każda czynność, która stanowi dostawę towarów w rozumieniu ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Nieruchomość stanowiła własność rodziny /dziadków i rodziców/ od kilku pokoleń, z tytułu nabycia prawa własności nie przysługiwało Pani prawo odliczenia podatku VAT. Ponadto sprzedaży majątku prywatnego nabytego w drodze spadku dokonuje osoba nieprowadząca działalności gospodarczej i niebędąca podatnikiem podatku VAT. Biorąc pod uwagę sposób i czas nabycia nieruchomości czynność sprzedaży działek nie będzie nosiła znamion działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy. Należy dodać, że właścicielka nigdy nie udostępniała innym osobom tych gruntów zarówno w drodze dzierżawy, użyczenia czy najmu i nie osiągała z tego tytułu żadnych przychodów ani też nie inwestowała w uzbrojenie terenu. Działki są niezabudowane a faktyczną przyczyną sprzedaży jest wiek właścicielki 87 lat i stan zdrowia oraz brak dostatecznych środków finansowych na godne dalsze życie.

Wg Pani oraz orzecznictwa sądowego nie jest działalnością handlową sprzedaż majątku osobistego /prywatnego/, który nie został nabyty w celach odsprzedaży, dlatego nie może ona być okolicznością wskazującą na obowiązek zapłaty podatku VAT. Środki finansowe uzyskane ze sprzedaży będą spożytkowane na cele prywatne. Również liczba i zakres transakcji sprzedaży prywatnych gruntów nie może stanowić podstawy do opodatkowania. Sama okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowana osoba dokonała podziału gruntu na działki nie jest decydująca, nie ma również znaczenia długość okresu w jakim będą transakcje sprzedaży następowały, ani również wysokość osiągniętych przychodów.

Takie stanowisko jest również prezentowane w orzecznictwie sądowym - należy wskazać orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który w polskiej sprawie w wyroku z 15 września 2011 r. (orzeczenie w połączonych sprawach sygn. C-180/10 i C-181/10) uznał, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Również sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie ma charakteru decydującego. Jak orzekł Trybunał, zakres transakcji sprzedaży nie może stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Trybunał stwierdził, że dużych transakcji sprzedaży można dokonywać również jako czynności osobiste. W świetle powyższego orzeczenia okoliczność, że przed sprzedażą dokonano podziału gruntu na działki sama z siebie także nie jest decydująca. Decydującego charakteru nie ma też długość okresu, w jakim te transakcje następowały, ani wysokość osiągniętych z nich przychodów. Wszystkie te elementy mogą bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym.

Na uwagę zasługuje również Uchwała NSA w składzie 7 sędziów z dnia 29.10.2007 r., I FPS 3/07 1) Przepisy art. 15 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54 poz. 535 ze zm.) powinny być rozumiane w ten sposób, że warunkiem sine qua non uznania, iż dany podmiot działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, jest ustalenie, że działa on jako producent, handlowiec, usługodawca, pozyskujący zasoby naturalne, rolnik lub jako osoba wykonująca wolny zawód. Ani formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, ani okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości, nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, że w odniesieniu do tej konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.

NSA w wyroku 18.10.2018 r. I FSK 1536/10 zawarł wytyczne jakimi kryteriami należy się kierować przy określaniu czy w danym przypadku mamy do czynienia z działalnością czy też zarządzaniem majątkiem prywatnym.

-Wykonanie danej czynności jednorazowo (w przypadku sprzedaży działek przeznaczonej pod zabudowę), jednakże w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania jej w sposób częstotliwy, nie przesądza automatycznie, że z tego tylko powodu dany podmiot staje się podatnikiem VAT. Konieczne bowiem jest ustalenie, że w odniesieniu do tej czynności występował on w charakterze podatnika, tj. jako osoba angażująca środki podobne do wykorzystywanych przez handlowca, a nie osoba wykonująca prawo własności w stosunku do tego gruntu.

-Przyjęcie, że dana osoba fizyczna, sprzedając działki budowlane, działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec), wymaga ustalenia, że jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną), czyli stałą (powtarzalność czynności i wykazany obiektywnymi dowodami zamiar ich kontynuacji), a w konsekwencji zorganizowaną; przesłanka “stałości” działalności gospodarczej wynika z porównania art. 9 z art. 12 dyrektywy 2006/112/WE, gdyż skoro art. 12 wprowadza, jako zasadę szczególną, możliwość uznania za podatnika także podmiotów wykonujących działalność gospodarczą w sposób sporadyczny (okazjonalny), to oznacza, że zasadą ogólną jest, że działalność gospodarcza musiała być wykonywana w sposób niesporadyczny (stały).

-Nie jest działalnością handlową sprzedaż majątku osobistego (prywatnego), który nie został nabyty w celach odsprzedaży (w celach handlowych), lecz do spożytkowania w celach prywatnych.

-Liczba i zakres transakcji sprzedaży gruntów nie może stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem opodatkowania, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą.

-Okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu zrealizowania zamiaru sprzedaży sama z siebie nie jest decydująca. Nie ma takiego charakteru również długość okresu, w jakim te transakcje następowały, ani wysokość osiągniętych z nich przychodów. Całość powyższych elementów bowiem może odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.

Wyrok NSA z 27.10.2009 r., l FSK 1043/08: Sprzedaż kilku działek budowlanych lub przeznaczonych pod zabudowę, wskazująca na ograniczony ilościowo zakres realizacji tej sprzedaży, a tym samym jej okazjonalność, a nie zamiar częstotliwego realizowania takiej działalności, nie może być kwalifikowana jako prowadzenie handlowej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

Przy ocenie stanu sprawy należy uwzględnić pojęcie majątku prywatnego bądź osobistego, które jest określone m. in. w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym, prawie cywilnym i podatkowym, uwzględniając unijne definicje w zakresie użytku prywatnego i rodzinnego majątku osobistego. Polskie przepisy prawa należy interpretować z uwzględnieniem aktów prawa wspólnotowego. Powinność ta spoczywa na wszystkich organach państwowych.

W sporze o to czy dokonana i planowana sprzedaż działek powstałych z podziału większej działki stanowi wykonywanie działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej powoływanej jako: „ustawa o podatku od towarów i usług”) WSA w Łodzi podzielił argumenty podatnika. Wyrok z dnia 12 marca 2020 r. (I SA/Łd 777/19) w sprawie ze skargi na interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 10 września 2019 r. nr 0112-KDIL1-3.4012.365.2019.2.AP UNP: ...potwierdził, że niewłaściwe jest stanowisko organu interpretacyjnego, zgodnie z którym poprzez dokonanie podziałów geodezyjnych nieruchomości, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy, wykonanie zjazdu na drogę wewnętrzną z drogi powiatowej nastąpiło stworzenie okoliczności do zarobku na handlu wytworzonym przez podatnika towarem w postaci działek. Organ założył, że we wskazanych warunkach nie może być mowy jedynie o wykonywaniu prawa własności wobec majątku osobistego na potrzeby prywatne, lecz dochodzi do wypełnienia definicji prowadzenia działalności gospodarczej w myśl art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług. Zdaniem Dyrektora KIS, skoro w sprawie występują przesłanki stanowiące podstawę do uznania skarżącego za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, prowadzącego działalność gospodarczą w myśl art. 15 ust. 2 tej ustawy, to czynność dostawy działek podlega opodatkowaniu, jako odpłatna dostawa towarów na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 7 ust. 1 powołanej ustawy. Jak wskazywano, Sąd w powołanym na wstępie wyroku zgodził się z oceną przyjętą przez podatnika, że w opisanych okolicznościach organ interpretacyjny wadliwie uznał go za podatnika podatku od towarów i usług jedynie w oparciu o fakt sprzedaży nieruchomości i przy pominięciu sposobu ich nabycia. W szczególności nieprawidłowe było zignorowanie przez Organ, że w momencie nabycia towaru brak było zamiaru częstotliwego wykonywania czynności dostawy towarów, co wyklucza możliwość uznania danego podmiotu za podatnika podatku VAT. Ponadto, zdaniem WSA, Organ niezasadnie przyjął, że wykonanie czynności takich, jak podział nieruchomości oraz jej przekształcenie na działki budowlane, a także wykonanie zjazdu z drogi powiatowej na drogę wewnętrzną, świadczy o przystosowaniu nieruchomości do sprzedaży, gdyż rezygnacja ze wskazanych działań stanowiłaby nieracjonalny sposób rozporządzania własnym mieniem przez podatnika. Kluczowe jest wszakże twierdzenie WSA, że „brak jest podstaw do przyjęcia, iż podjęcie działań zmierzających do zbycia nieruchomości w sposób możliwy do zrealizowania stanowi automatycznie o podjęciu prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie handlu nieruchomościami o charakterze zawodowym”. W ocenie NSA „Czynnością taką, w okolicznościach sprawy nie jest na pewno wykonanie zjazdu na drogę wewnętrzną z drogi powiatowej, bowiem dostęp do drogi publicznej jest warunkiem koniecznym do uzyskania decyzji o warunkach zabudowy. Podobnie, w realiach niniejszej sprawy samo uzyskanie takiej decyzji, przy braku innych działań cechujących podmioty zajmujące się handlem nieruchomościami nie może skutkować przyjęciem, że skarżący działał jak podmiot prowadzący działalność gospodarczą w tym zakresie. Działania te były bowiem działaniami zmierzającymi do zbycia nieruchomości, ale w ramach dysponowania majątkiem prywatnym.” Stąd też zdaniem Sądu nie zachodziły przesłanki do zastosowania art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, zaś organ dokonał wadliwej wykładni tego przepisu prawa, a w konsekwencji także art. 15 ust. 1, art. 7 ust. 1 i art. 5 ust. 1 pkt 1 powołanej ustawy.

Reasumując ww. okoliczności pozwalają na stwierdzenie, że czynność sprzedaży trzech działek powstałych w wyniku podziału nieruchomości nie skutkuje obowiązkiem zapłaty podatku VAT.

W uzupełnieniu wniosku wskazała Pani, że własne stanowisko w sprawie pozostaje bez zmian. Uważa Pani, że sprzedaż wydzielonych działek nr 1, 2 i 3 powinna korzystać ze zwolnienia z podatku VAT na podstawie, art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT. Dodaje Pani, że działki są niezabudowane, a do sprzedaży gruntów dochodzi w warunkach zwykłego zarządu majątkiem prywatnym i zbycia składnika majątku, który nie był wykorzystywany w działalności gospodarczej oraz przy nabyciu nie przysługiwało prawo odliczenia podatku VAT. Taka sprzedaż w ogóle nie podlega pod zakres opodatkowania podatkiem VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Pani przedstawiła we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy:

Zatem w oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, należy przyjąć, że zbycie nieruchomości gruntowych (działek) traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu, musi być wykonywana przez podmiot o statusie podatnika działającego w takim charakterze w odniesieniu do tej czynności.

Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.

Według art. 15 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:

Zgodnie z art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE:

Jednocześnie w art. 12 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE wskazano, że:

Na podstawie art. 2 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE:

Z przytoczonych regulacji prawa wspólnotowego wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te winny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Uznanie, iż dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą.

Inaczej jest natomiast – wyjaśnił Trybunał – w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki, wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

Pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy. Jednakże jak wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

W kontekście powyższego, uwzględniając definicję działalności gospodarczej należy stwierdzić, że dostawa towarów będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług tylko w sytuacji, gdy dokonana zostanie przez podmiot o statusie podatnika, który działa w takim charakterze w odniesieniu do tej konkretnie czynności.

Z opisu sprawy wynika, że zamierza Pani sprzedać 3 działki, nr 1, nr 2 i nr 3. Wszystkie trzy działki zostały wydzielone z działki nr 7. Nabycie m.in. działki nr 7, z której zostały wydzielone trzy działki objęte zakresem pytania, nastąpiło w drodze spadku po zmarłym ojcu. Współwłaścicielem był Pani brat. W … r. postanowieniem sądu została zniesiona współwłasność i od tej pory jest Pani jedynym właścicielem tej działki. Dodaje Pani, że rodzice nie byli podatnikami podatku VAT i czynność Pani nabycia nie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT. Nieruchomość gruntowa należała do Pani rodziny od wielu pokoleń /dziadkowie i rodzice/ i cały czas użytkowana była w celach rolnych. Nieruchomość - grunty nigdy nie były udostępniane innym osobom zarówno w drodze dzierżawy, użyczenia czy najmu i nie osiągała Pani z tego tytułu żadnych przychodów ani też nie inwestowała Pani w uzbrojenie terenu. Z uwagi na pogorszenie się Pani stanu zdrowia /jest Pani osobą samotną, ma 87 lat/ w ...r. postanowiła Pani do końca uregulować swoje sprawy majątkowe i dokonać podziału Pani prywatnego majątku / gruntów rolnych. Dodaje Pani, że wcześniej wydzieliła w … r. działkę, którą przekazała w darowiźnie wnukowi następnie w … r. wydzieliła Pani kolejną drugą działkę, którą przekazała w darowiźnie drugiemu wnukowi. Pozostałą część gruntu podzieliła Pani na 4 działki z tym, że jedna działka z budynkiem mieszkalnym pozostaje w Pani dyspozycji, gdyż tu Pani zamieszkuje. Po dokonanym podziale jedną działkę o powierzchni … m² sprzedała Pani w … r. i pieniądze uzyskane ze sprzedaży przekazała Pani wnukowi na zakup mieszkania. Pozostały Pani jeszcze 3 działki, które chciała Pani przekazać swojemu synowi, który jednak nie chce rozpoczynać budowy. Dlatego też podjęła Pani decyzję, aby spróbować sprzedać te działki innym osobom a pieniądze przeznaczyć na zabezpieczenie swojej starości. Do chwili obecnej brak jest planu zagospodarowania przestrzennego dla rejonu, na którym usytuowane są Pani nieruchomości - grunty. Ponieważ bez planu zagospodarowania i decyzji o warunkach zabudowy w perspektywie najbliższego czasu nie można znaleźć potencjalnych kupujących, w odniesieniu do podzielonej na działki nieruchomości zostały na Pani wniosek w czerwcu … r. wydane decyzje o warunkach zabudowy. Innych czynności w odniesieniu do podzielonych działek Pani nie podejmowała, nie wykonała Pani również budowy żadnych urządzeń budowlanych w postaci studni, kanalizacji, utwardzeń czy też instalacji zewnętrznych - wszystkie te działki są niezabudowane i nieuzbrojone. W odniesieniu do działek będących ewentualnym przedmiotem sprzedaży, aż do momentu sprzedaży nie będzie Pani ponosiła jakichkolwiek nakładów w celu ich uatrakcyjnienia bądź zwiększenia ich wartości, takich jak: uzbrojenie działek w przyłącza do sieci wodno-kanalizacyjnej, gazowej i elektroenergetycznej itp. Działki są nieogrodzone. Przed dokonaniem sprzedaży działek nie zawierała Pani i nie zamierza zawierać umów przedwstępnych z nabywcami. Przed dokonaniem sprzedaży działek nie udzieliła Pani i nie udzieli przyszłemu nabywcy pełnomocnictwa i upoważnienia do występowania w sprawach dotyczących ww. działek. Działki, które zostały podzielone były i są wykorzystywane przez Panią do uprawy produktów rolnych - takich jak warzywa, ziemniaki, krzewy owocowe itp. wyłącznie na potrzeby własne Pani i Pani rodziny, nie były sprzedawane żadne produkty rolne. Działki obecnie wykorzystuje Pani w znacznej części do uprawy płodów rolnych przeznaczonych wyłącznie na potrzeby własne. Część działek porośnięta jest trawą. Do czasu sprzedaży nie zamierza Pani zmieniać sposobu wykorzystania działek. Działki, z których wydzielone zostały działki objęte zakresem pytania, nie są i nigdy nie były wykorzystywane w działalności gospodarczej. Działki objęte zakresem pytania, do dnia sprzedaży nie będą wykorzystywane w działalności gospodarczej.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że z całokształtu okoliczności sprawy nie wynika taka Pani aktywność, która wykraczałaby poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Zatem należy uznać, że sprzedaż przez Panią działek nr 1, nr 2 i nr 3 nie będzie stanowiła działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Brak jest bowiem przesłanek świadczących o takiej Pani aktywności w przedmiocie zbycia ww. działek, która jest porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem. Nie występuje bowiem ciąg zdarzeń, które jednoznacznie przesądzają, że dostawa przedmiotowych działek będzie stanowiła działalność gospodarczą. Jak wynika z całokształtu okoliczności sprawy, nie podejmowała Pani aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców.

Konsekwentnie, z tytułu transakcji sprzedaży działek nr 1, nr 2 i nr 3 nie będzie Pani działała w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Działania podejmowane przez Panią należą zatem do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. W związku z tym, będzie Pani korzystała z przysługującego prawa do rozporządzania własnym majątkiem, która to czynność oznacza działanie w sferze prywatnej, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania.

Wobec powyższego, sprzedaż działek nr 1, nr 2 i nr 3 nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Z uwagi na fakt, iż wywiodła Pani prawidłowy skutek prawny, pomimo częściowo odmiennej argumentacji, Pani stanowisko uznano za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Odnosząc się do powołanych przez Panią w tym wniosku wyroków, w tym Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w ..., wyjaśnić należy, że powołane wyroki są rozstrzygnięciami w indywidualnych sprawach, osadzonych w określonych stanach faktycznych i tylko do nich się zawężają. Zatem wskazane we wniosku wyroki sądów nie mają wpływu na podjęte w niniejszej interpretacji rozstrzygnięcie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w…. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 2383 ze zm.).