Interpretacja indywidualna z dnia 16 lipca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.374.2024.1.ALN

Udzielenie bonifikat za niedotrzymanie standardów jakości obsługi odbiorców i warunków sprzedaży energii cieplnej.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

16 maja 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 14 maja 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy ustalenia czy udzielenie bonifikat za:

·niedotrzymanie standardów jakości obsługi odbiorców,

·niedotrzymanie warunków sprzedaży energii cieplnej

skutkuje obniżeniem podstawy opodatkowania VAT i kwoty podatku należnego od sprzedaży ciepła w ramach umów zawartych z odbiorcami ciepła. Treść wniosku jest następująca.

Opis  stanu faktycznego

Spółka jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Spółka jest przedsiębiorstwem energetycznym w rozumieniu art. 3 pkt 12 ustawy - Prawo energetyczne (Dz. U. z 2024 r. poz. 266). Spółka prowadzi działalność gospodarczą koncesjonowaną. Swoje zadania Spółka realizuje zgodnie z koncesjami nadanymi przez Urząd Regulacji Energetyki. Podstawowym przedmiotem działalności Spółki jest dystrybucja i wytwarzanie ciepła, a głównym zadaniem jakie Spółka realizuje jest zaspokajanie zbiorowych potrzeb mieszkańców w zakresie zapotrzebowania na ciepło. Spółka z odbiorcami zawiera umowy kompleksowe dostarczania ciepła, o których mowa w art. 5a ust. 3 Prawo energetyczne.

Zgodnie z postanowieniami art. 5 ust. 2 pkt 1 i 2 Prawo energetyczne: umowa sprzedaży, umowa o świadczenie usług przesyłania lub dystrybucji albo umowa kompleksowa powinna zawierać postanowienia określające m.in. wysokość bonifikaty za niedotrzymanie parametrów jakościowych i standardów jakościowych obsługi odbiorców, a także odpowiedzialność stron za niedotrzymanie warunków umowy.

W związku z zapewnieniem świadczenia usług zaopatrzenia w ciepło Spółka zobowiązana jest do przestrzegania standardów określonych w rozdziale 6 Rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 stycznia 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemów ciepłowniczych (Dz. U. z 2007 r. Nr 16, poz. 92).

Zgodnie z art. 45a ust. 3 ustawy Prawo energetyczne „przedsiębiorstwo energetyczne udziela upustów lub bonifikat, o których mowa w ust. 2, za niedotrzymanie standardów jakościowych obsługi odbiorców w wysokości określonej w taryfie lub w umowie”. Oznacza to, że w przypadku niedotrzymania standardów jakościowych obsługi odbiorców energii cieplnej określonych ww. przepisach Spółka udziela bonifikat. Powyższy obowiązek został również rozciągnięty na sytuację, gdy nie są dotrzymywane parametry jakościowe nośnika ciepła, co wynika z przepisu art. 46 ust. 6 pkt 9 Ustawy Prawo energetyczne, który zawiera delegację ustawową dla ministra właściwego ds. energii do wydania rozporządzenia, w którym zostanie określony sposób ustalania bonifikat za niedotrzymanie owych parametrów i standardów jakościowych obsługi obiorców. Sposób ustalania Bonifikat, o którym mowa powyżej oraz ich wysokość został określony przez ministra właściwego do spraw energii w Rozporządzeniu Ministra Klimatu z dnia 7 kwietnia 2020 r. w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń z tytułu zaopatrzenia w ciepło (Dz. U. z 2020 r. poz. 718 z późniejszymi zmianami).

Rozporządzenie ww. nie zawiera szczegółowych wymogów dotyczących wypłaty bonifikaty. Udzielenie Bonifikaty wynika ze wskazanych powyżej regulacji obowiązujących wszystkich dostawców energii na rynku (nie są to Bonifikaty wynikające z taryfy obowiązującej w Spółce, nie są też udzielane uznaniowo z woli Spółki lub na bazie swobodnych uzgodnień między Spółką a Odbiorcami). Bonifikaty są obligatoryjnym świadczeniem udzielanym na podstawie bezwzględnie wiążących norm prawnych, a zatem nie mają charakteru dobrowolnej obniżki ceny.

Spółka ustala wysokość Bonifikat w oparciu o Rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń z tytułu zaopatrzenia w ciepło tj. wnioskodawca w umowach z Odbiorcami nie stosuje własnych zasad ustalania wysokości Bonifikat.

Zasady przyznawania i kalkulacji Bonifikat

Obowiązujące Rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń z tytułu zaopatrzenia w ciepło przewiduje dwie kategorie bonifikat, które mogą być udzielane odbiorcom przez sprzedawcę energii występującego względem odbiorcy jako strona Umowy kompleksowej. Kategorie tych bonifikat, podstawę prawną oraz przesłanki udzielania, jak również sposób wyliczania ich wysokości wskazano poniżej:

1.Bonifikata określona w § 39 Rozporządzenia taryfowego. Przepis ten stanowi, iż odbiorcy przysługują bonifikaty w przypadku niedotrzymania przez przedsiębiorstwo energetyczne warunków umowy sprzedaży ciepła lub umowy o świadczenie usług przesyłania lub dystrybucji albo umowy kompleksowej w zakresie:

1)terminów rozpoczęcia i zakończenia dostarczania ciepła w celu ogrzewania,

2)planowanych przerw w dostarczaniu ciepła w okresie letnim.

Wysokość bonifikat, o których mowa wyżej, ustala się w następujący sposób:

a)jeżeli rozpoczęcie lub zakończenie dostarczania ciepła w celu ogrzewania nastąpiło z opóźnieniem w stosunku do ustalonych standardów jakościowych obsługi odbiorców, bonifikata stanowi 1/30 miesięcznej opłaty za zamówioną moc cieplną dla obiektów, w których nastąpiło opóźnienie - za każdą rozpoczętą dobę opóźnienia,

b)jeżeli planowa przerwa w dostarczaniu ciepła w okresie letnim była dłuższa od ustalonych standardów jakościowych obsługi odbiorców, bonifikata stanowi 1/30 miesięcznej opłaty za zamówioną moc cieplną dla obiektów, w których nastąpiło przedłużenie przerwy w dostarczaniu ciepła - za każdą rozpoczętą dobę przedłużenia tej przerwy.

Powyżej wskazane zasady ustalania wysokości bonifikat znajdują zastosowanie, o ile umowa sprzedaży ciepła lub umowa o świadczenie usług przesyłania lub dystrybucji albo umowa kompleksowa nie stanowi inaczej.

2.Bonifikata została określona w § 43 Rozporządzenia taryfowego.

Z treści § 43 wynika, że jeżeli z powodu niedotrzymania przez przedsiębiorstwo energetyczne standardów jakościowych obsługi odbiorców nastąpiło ograniczenie mocy cieplnej, odbiorcy przysługuje bonifikata, której wysokość oblicza się w następujący sposób:

1.Jeżeli ograniczenie mocy cieplnej wynosi do 40%, wysokość bonifikaty oblicza się według wzorów:

Su = Sum + Sue

Sum = 0,25 (Nt - Nr) x Cn x hp: 365 Sue = 0,4 (Nt - Nr) x 3,6 x 24 x hp x Cc

2.Jeżeli ograniczenie mocy cieplnej wynosi powyżej 40%, wysokość bonifikaty oblicza się według wzorów:

Su = Sum + Sue

Sum = 0,5 (Nt - Nr) x Cn x hp: 365 Sue = 0,8 (Nt - Nr) x 3,6 x 24 x hp x Cc

gdzie:

·Su oznacza łączną bonifikatę za ograniczenia w dostarczaniu ciepła,

·Sum oznacza bonifikatę za ograniczenie mocy cieplnej,

·Sue oznacza bonifikatę za niedostarczone ciepło,

·Nt oznacza moc cieplną określoną na podstawie obliczeniowego natężenia przepływu i parametrów nośnika ciepła określonych w tabeli regulacyjnej (w MW),

·Nr oznacza rzeczywistą moc cieplną określoną na podstawie natężenia przepływu i rzeczywistych parametrów nośnika ciepła (w MW),

·24 oznacza mnożnik oznaczający 24 godziny w ciągu doby (w h),

·hp oznacza liczbę dni, w których wystąpiły ograniczenia w dostarczaniu ciepła spowodowane niedotrzymaniem przez przedsiębiorstwo energetyczne standardów jakościowych obsługi odbiorców,

·Cn oznacza cenę za zamówioną moc cieplną dla danej grupy taryfowej (w zł/MW),

·Cc oznacza cenę ciepła dla danej grupy taryfowej (w zł/GJ).

Powyżej wskazane zasady znajdują zastosowanie, o ile umowa sprzedaży ciepła lub umowa o świadczenie usług przesyłania lub dystrybucji ciepła albo umowa kompleksowa nie stanowi inaczej. Podkreślić trzeba, iż zgodnie z ust. 2 omawianego paragrafu, niedotrzymanie standardów jakościowych obsługi odbiorców, o których mowa wyżej, wymaga potwierdzenia protokołem podpisanym przez strony, które zawarły umowę sprzedaży ciepła lub umowę o świadczenie usług przesyłania lub dystrybucji ciepła albo umowę kompleksową.

W przypadku niestawienia się przedstawiciela jednej ze stron w uzgodnionym miejscu i czasie w celu sporządzenia protokołu, o którym mowa wyżej, protokół może być sporządzony przez jedną ze stron oraz stanowi podstawę do dochodzenia bonifikat, o których mowa w § 43 ust. 1 rozporządzenia taryfowego.

Rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń z tytułu zaopatrzenia w ciepło w § 44 określa także szczególne zasady podziału bonifikaty. Zgodnie z tym przepisem, bonifikaty za niedotrzymanie standardów jakościowych obsługi odbiorców, obliczone w sposób określony w § 43 ust. 1 na podstawie odczytów wskazań układu pomiarowo - rozliczeniowego zainstalowanego w grupowym węźle cieplnym, obsługującym obiekty więcej niż jednego odbiorcy, dzieli się między poszczególnych odbiorców proporcjonalnie do ich udziału w obciążeniu grupowego węzła cieplnego według wzoru:

Uo = Uwg x No: Nwg gdzie:

Uo oznacza bonifikatę dla danego odbiorcy,

Uwg oznacza bonifikatę obliczoną na podstawie odczytów wskazań układu pomiarowo- rozliczeniowego zainstalowanego w grupowym węźle cieplnym,

No oznacza zamówioną moc cieplną dla obiektów danego odbiorcy (w MW),

Nwg oznacza zamówioną moc cieplną dla wszystkich obiektów zasilanych z grupowego węzła cieplnego (w MW).

Pytania

1.Czy udzielenie bonifikat za niedotrzymanie standardów jakości obsługi odbiorców określonych w § 43 Rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń z tytułu zaopatrzenia w ciepło skutkuje obniżeniem podstawy opodatkowania VAT oraz kwoty podatku należnego sprzedaży ciepła w ramach umów zawartych z odbiorcami ciepła?

2.Czy udzielenie bonifikat za niedotrzymanie warunków sprzedaży energii cieplnej określonych w § 39 Rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń z tytułu zaopatrzenia w ciepło skutkuje obniżeniem podstawy opodatkowania VAT oraz kwoty podatku należnego od sprzedaży ciepła w ramach umów zawartych z odbiorcami ciepła?

Państwa stanowisko w sprawie

W ocenie Wnioskodawcy udzielenie przez Spółkę Bonifikat określonych w pytaniu nr 1, 2 będzie wpływać na rozliczenia VAT Spółki i skutkuje obniżeniem podstawy opodatkowania VAT oraz kwoty podatku należnego z tytułu realizowanych przez Spółkę transakcji sprzedaży ciepła w ramach umowy kompleksowej (tj. znajdzie zastosowania art. 29a ust. 7 pkt 2 albo ust. 10 pkt 1 ustawy o VAT).

Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy o VAT podstawą opodatkowania jest wszystko co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usług otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Zgodnie z art. 29a ust. 7 pkt 2 ustawy o VAT podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot udzielonych nabywcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży, natomiast zgodnie z art. 29a ust. 10 pkt 1 ustawy o VAT podstawę opodatkowania obniża się o kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen.

W analogicznej sprawie wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 11 maja 2023 r. syg. akt I SA/Kr 339/23 pozytywnie rozstrzygnął dla podatnika sprawę dotyczącą obniżenia VAT w związku z udzieleniem bonifikaty. WSA w wyroku wskazał, że udzielenie bonifikaty skutkuje obniżeniem podstawy opodatkowania podatkiem VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Państwo przedstawili we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Pojęcie „dostawa towarów” w rozumieniu przepisów ustawy o VAT, obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Z cytowanych powyżej przepisów ustawy o podatku od towarów i usług wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu niebędące dostawą towarów. Jednocześnie pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy).

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

Przepis art. 29a ust. 1 ustawy stanowi, że:

W świetle art. 29a ust. 6 ustawy:

Z kolei na mocy art. 29a ust. 7 ustawy:

Na podstawie art. 29a ust. 10 ustawy:

Jak stanowi art. 29a ust. 13 ustawy:

Stosownie do art. 29a ust. 15 pkt 3 ustawy:

Z przytoczonych powyżej przepisów wynika przede wszystkim, że podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Przepisy ustawy nie definiują pojęć „bonifikata”, ani „rabat”, w związku z powyższym pojęcia te należy interpretować stosując przede wszystkim wykładnię językową.

Przyjmując za „Uniwersalnym słownikiem języka polskiego” pod redakcją prof. Stanisława Dubisza (Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2003, tom 1, str. 303) „bonifikata” – to „zniżka, odstępstwo od ustalonej ceny towaru, zwłaszcza jako forma odszkodowania za poniesioną stratę albo w celach reklamowych: opust, rabat”. Przez bonifikatę należy więc rozumieć pomniejszenie ustalonej uprzednio ceny towaru.

Natomiast zgodnie ze „Słownikiem języka polskiego” (Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005, str. 825), „rabat” to „zniżka, opust od sumy należnej za towar przyznawany, np. przy kupnie dużej ilości towarów”. Zatem rabat polega na pomniejszeniu ustalonej wcześniej ceny towaru. Rozróżnia się przy tym rabaty na te przyznane przed ustaleniem ceny oraz udzielane po jej ustaleniu.

Rabat udzielony w momencie wystawienia faktury (rabat transakcyjny) nie ma znaczenia dla ustalenia podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług, ponieważ kwota należna od nabywcy już go uwzględnia – dane dotyczące rabatu znajdą swoje odzwierciedlenie w wystawionej fakturze stwierdzającej dokonanie sprzedaży.

Natomiast, jeżeli udzielenie rabatu ma miejsce po dokonaniu sprzedaży i wystawieniu faktury, w której dokonano pierwotnego określenia podstawy opodatkowania (rabat potransakcyjny), wówczas czynność ta wymaga wystawienia faktury korygującej zmniejszającej wartość towarów, zgodnie z art. 106j ustawy o podatku od towarów i usług.

Uregulowania krajowej ustawy o podatku od towarów i usług mają swoje odzwierciedlenie w przepisach wspólnotowych i są konsekwencją przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. Art. 29a ustawy stanowi odniesienie do przepisu art. 79 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006 str. 1 ze zm.) – zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE – zgodnie z którym podstawa opodatkowania nie obejmuje następujących elementów:

a)obniżek cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;

b)opustów i obniżek cen udzielonych nabywcy lub usługobiorcy i uwzględnionych w momencie transakcji;

c)kwot otrzymanych przez podatnika od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy, a zaksięgowanych przez podatnika na koncie przejściowym. Podatnik musi przedstawić dowód na rzeczywistą kwotę kosztów, o których mowa w akapicie pierwszym lit. c), i nie może odliczyć VAT, który w danym przypadku mógł zostać naliczony.

Dyrektywa 2006/112/WE w art. 73 oraz art. 90 ust. 1 określa podstawę opodatkowania, przewidując uprawnienia do jej obniżenia w przypadku każdorazowego, faktycznego zmniejszenia obrotu. Zgodnie z Dyrektywą 2006/112/WE, przesłanką wystarczającą dla ustalenia podstawy opodatkowania jest zaistnienie samego faktu zmniejszenia obrotu, bez konieczności wykazywania go w jeden konkretny sposób. Mając to na uwadze wydaje się, że zarówno wystawienie faktury korygującej, jak również noty stanowi prawidłowy sposób udokumentowania udzielonego rabatu. Przepis ustawy przewiduje jednakże, że kwoty rabatów mają być udokumentowane, prawnie dopuszczone i obowiązkowe.

Konstrukcja podstawy opodatkowania oparta jest bowiem na założeniu proporcjonalności podatku VAT do ceny towarów i usług. W efekcie, każda transakcja podlega podatkowi VAT obliczonemu od rzeczywistej ceny towarów lub usług według stawki, jaka ma zastosowanie do takich towarów i usług. Przepisy Dyrektywy wskazują, że zasada proporcjonalności obowiązuje również w przypadku obniżenia podstawy opodatkowania w przypadku rabatów, opustów lub obniżek cen. Ponadto, powyższe dotyczy anulowania, wypowiedzenia, rozwiązania, całkowitego lub częściowego niewywiązania się z płatności lub też w przypadku obniżenia ceny po dokonaniu dostawy. Oznacza to, że podatek VAT należny powinien być, co do zasady, proporcjonalny do ceny faktycznej pobranej przez dany podmiot.

Konstrukcja podstawy opodatkowania jest wyrazem zasady neutralności podatku VAT. Oznacza ona, że ekonomicznego ciężaru podatku VAT nie powinny ponosić podmioty niebędące ostatecznymi odbiorcami towarów lub usług. W konsekwencji, po obniżeniu ceny transakcyjnej powinno następować proporcjonalne obniżenie podstawy opodatkowania. W innym przypadku, tj. gdyby podstawa opodatkowania przewyższała kwotę wynagrodzenia należnego podatnikowi, podatnik ponosiłby ekonomiczny ciężar podatku, co naruszałoby wskazaną wyżej zasadę neutralności.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo przedsiębiorstwem energetycznym w rozumieniu art. 3 pkt 12 ustawy Prawo energetyczne. Podstawowym przedmiotem Państwa działalności jest dystrybucja i wytwarzanie ciepła, a głównym zadaniem jakie Państwo realizują jest zaspokajanie zbiorowych potrzeb mieszkańców w zakresie zapotrzebowania na ciepło. Zawierają Państwo z odbiorcami umowy kompleksowe dostarczania ciepła o których mowa art. 5a ust. 3 Prawo energetyczne.

Wskazali Państwo, że zgodnie z art. 45a ust. 3 ustawy Prawo energetyczne „przedsiębiorstwo energetyczne udziela upustów lub bonifikat, o których mowa w ust. 2, za niedotrzymanie standardów jakościowych obsługi odbiorców w wysokości określonej w taryfie lub w umowie". Oznacza to, że w przypadku niedotrzymania standardów jakościowych obsługi odbiorców energii cieplnej określonych ww. przepisach udzielają Państwo bonifikat. Powyższy obowiązek został również rozciągnięty na sytuację, gdy nie są dotrzymywane parametry jakościowe nośnika ciepła, co wynika z przepisu art. 46 ust. 6 pkt 9 ustawy Prawo energetyczne. Bonifikaty są obligatoryjnym świadczeniem udzielanym na podstawie bezwzględnie wiążących norm prawnych, a zatem nie mają charakteru dobrowolnej obniżki ceny. Ustalają Państwo wysokość Bonifikat w oparciu o rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń z tytułu zaopatrzenia w ciepło.

W związku z zapewnieniem świadczenia usług zaopatrzenia w ciepło są Państwo zobowiązani do przestrzegania standardów określonych w rozdziale 6 Rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 stycznia 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemów ciepłowniczych.

Bonifikata określona w § 39 Rozporządzenia taryfowego stanowi, iż odbiorcy przysługują bonifikaty w przypadku niedotrzymania przez przedsiębiorstwo energetyczne warunków umowy sprzedaży ciepła lub umowy o świadczenie usług przesyłania lub dystrybucji albo umowy kompleksowej w zakresie:

1)terminów rozpoczęcia i zakończenia dostarczania ciepła w celu ogrzewania,

2)planowanych przerw w dostarczaniu ciepła w okresie letnim.

Bonifikata określona w § 43 Rozporządzenia taryfowego stanowi, że jeżeli z powodu niedotrzymania przez przedsiębiorstwo energetyczne standardów jakościowych obsługi odbiorców nastąpiło ograniczenie mocy cieplnej, odbiorcy przysługuje bonifikata. 

Oczekują Państwo ustalenia czy udzielenie bonifikat za:

·niedotrzymanie standardów jakości obsługi odbiorców,

·niedotrzymanie warunków sprzedaży energii cieplnej

skutkuje obniżeniem podstawy opodatkowania VAT i kwoty podatku należnego od sprzedaży ciepła w ramach umów zawartych z odbiorcami ciepła.

Pomniejszenie podstawy opodatkowania wykonanego świadczenia, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy musi wynikać z pomniejszenia należności, jaką podatnik otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży danego towaru i musi mieć bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Wobec tego, rozważając, czy przepisy art. 29a ust. 1 i ust. 7 lub ust. 10 ustawy znajdą zastosowanie na gruncie zdarzeń, w związku z którymi wypłacane są przez Państwa bonifikaty, przede wszystkim należy mieć na uwadze, czy udzielenie bonifikaty wpływa na zmniejszenie ustalonej ceny za dostarczone towary – jednostki energii cieplnej bądź usługi dystrybucji tej energii. Tylko wtedy bonifikata obniża podstawę opodatkowania, jeżeli dotyczy ceny (kwoty) za czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W analizowanej sprawie należy ustalić, w odniesieniu do każdej z omawianych bonifikat, czy niewykonanie lub nienależyte wykonanie świadczenia przez Państwa przekłada się na wartość sprzedaży, tj. kwotę jaką zobowiązany jest/był uiścić nabywca za usługi dystrybucji (przesyłania) energii cieplnej.

Jak wskazali Państwo w treści wniosku istnieją dwa tytuły udzielania przez Państwa  bonifikat:

·z tytułu za niedotrzymanie standardów jakości obsługi odbiorców określonych w § 43 Rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń z tytułu zaopatrzenia w ciepło,

·z tytułu niedotrzymanie warunków sprzedaży energii cieplnej określonych w § 39 Rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń z tytułu zaopatrzenia w ciepło.

Należy zaznaczyć, że parametry jakościowe energii cieplnej zostały określone w Rozporządzeniu Ministra Klimatu z 7 kwietnia 2020 r. w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń z tytułu zaopatrzenia w ciepło (Dz. U. z 2020 r. poz. 718 ze zm.).

W myśl § 38 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń z tytułu zaopatrzenia w ciepło:

Zgodnie z § 38 ust. 2 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń z tytułu zaopatrzenia w ciepło:

§ 39 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń z tytułu zaopatrzenia w ciepło stanowi, że:

§ 42 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń z tytułu zaopatrzenia w ciepło stanowi, że:

Zgodnie z § 43 ust. 1 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń z tytułu zaopatrzenia w ciepło:

W § 43 ust. 2 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń z tytułu zaopatrzenia w ciepło wskazano:

W § 43 ust. 3 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń z tytułu zaopatrzenia w ciepło wskazano:

W § 44 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń z tytułu zaopatrzenia w ciepło wskazano:

W myśl art. 23 ust. 2 pkt 18 lit. c ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (Dz. U. 2024 poz. 266 ze zm.):

Przy obliczaniu kwoty bonifikaty stosowana jest cena zryczałtowana, która jest inna niż cena którą płaci standardowo odbiorca. Zgodnie z algorytmem kalkulacji tej bonifikaty teoretycznie istnieje możliwość / prawdopodobieństwo, że kwota bonifikaty przekroczy wartość sprzedaży na rzecz danego odbiorcy w danym okresie rozliczeniowym.

Należy wskazać, że powiązanie bonifikaty z jakością sprzedawanego towaru (usługi), na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług nie jest równoznaczne z powiązaniem z wartością tego towaru/usługi (tj. z ilością i ceną), czyli z podstawą opodatkowania, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy. Otrzymanie przez Państwa klienta bonifikaty z tytułu dostarczenia przez Państwa obniżonej jakości towaru/usługi powoduje, że klient ten uprawniony jest do otrzymania określonej kwoty bonifikaty. Jednakże, kwota bonifikaty nie wpływa na wartość dostarczonej uprzednio jednostki energii cieplnej. Fakt udzielenia bonifikaty, w związku z niedotrzymaniem warunków sprzedaży energii cieplnej oraz standardów jakości obsługi odbiorców określonych w przepisach nie oznacza, że wykonują Państwo świadczenie po obniżonej wartości. Wartość usługi dystrybucji energii cieplnej pozostaje bez zmian.

Niezależnie od tego w jaki sposób następuje ustalenie wysokości bonifikaty należnej odbiorcy w związku z zaistnieniem określonych zdarzeń oraz w jakiej formie w praktyce zostanie ona odbiorcy udzielona (gotówka lub kompensata wzajemnych należności), fakt powstania obowiązku co do udzielenia bonifikaty nie ma żadnego związku z obrotem, a w rezultacie nie wpływa na ilość i wartość dystrybuowanej jednostki energii cieplnej.

Odnosząc przedstawioną wyżej sytuację do powołanych w sprawie przepisów prawa, stwierdzić należy, że udzielenie przez Państwa bonifikaty za niedotrzymanie warunków sprzedaży energii cieplnej, nie powoduje obniżenia wartości  Państwa świadczenia –dystrybucji energii cieplnej i nie stanowią w istocie opustu /obniżki ceny w rozumieniu art. 29a ust. 7 lub ust. 10 ustawy o podatku od towarów i usług, które pomniejszają wartość konkretnych świadczeń.

Należy zauważyć, że istotą wypłacanej przez Państwa bonifikaty za wystąpienie opóźnień lub przerw w dostawach energii cieplnej w danym okresie rozliczeniowym, nie jest dostarczenie (przesłanie) towaru o obniżonej wartości. Opóźnienie lub przerwa w dostawie energii cieplnej oznacza, że ciepło nie jest dostarczane, nie zaś, że dostarczana jest energia cieplna o niewłaściwej jakości (o niewłaściwych parametrach). Bonifikata jest obliczana na podstawie ilości niedostarczonej energii cieplnej. Tymczasem wynagrodzenie, jakie płaci Odbiorca przedsiębiorstwu energetycznemu (Państwu) należne jest za faktyczne dostarczenie mu energii cieplnej (faktycznie dostarczoną mu jej ilość).

W przypadku wypłaty przez Państwa bonifikaty z tytułu wystąpienia opóźnień lub przerw w dostawach energii cieplnej w danym okresie rozliczeniowym, nie dochodzi do pomniejszenia należności za dostarczone (przesłane) jednostki energii cieplnej w danym czasie. Nie ma bowiem możliwości obniżenia ceny niedostarczonego towaru / niewykonanej usługi. Skoro w związku z wypłatą przedmiotowej bonifikaty nie dochodzi do pomniejszenia kwoty należnej z tytułu świadczenia - dystrybucji (jednostek energii cieplnej), to nie dochodzi do pomniejszenia podstawy opodatkowania z tytułu tej sprzedaży.

We wniosku wskazali Państwo, że udzielają także bonifikaty z tytułu niedotrzymania standardów jakości obsługi odbiorców. Standardy jakościowe obsługi odbiorców zostały określone w § 42 oraz § 43 Rozporządzenia. Z kolei sposób obliczania bonifikaty w takim przypadku został wskazany w § 42 Rozporządzenia taryfowego.

Podkreślić należy, że sama w sobie niewłaściwa obsługa klienta nie wpływa na ilość i wartość dostarczanego towaru/świadczonej usługi i w rezultacie na wartość sprzedaży stanowiącą opodatkowany obrót.

Wyżej wymieniona bonifikata związana jest z obsługą klientów, a zatem nie występuje związek pomiędzy udzieleniem takiej bonifikaty, jej wysokością i wartością sprzedaży konkretnych towarów/usług dystrybucji (jednostek energii cieplnej). Jej udzielenie nie skutkuje zatem pomniejszeniem podstawy opodatkowania.

Należy zauważyć, że udzielanie bonifikat wskazanych we wniosku wynika z regulacji obowiązujących wszystkich sprzedawców energii cieplnej. Celem tych regulacji jest zapewnienie rodzaju „rekompensaty” dla Odbiorców z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązań wynikających z Prawa energetycznego przez sprzedawców takich jak Państwo. Większość opisanych bonifikat ma zryczałtowany charakter lub opiera się na zasadach kalkulacji uwzględniających m.in. zryczałtowane kwoty.

Wysokość bonifikat będących przedmiotem wniosku określona jest przepisami prawa, tym samym kwota bonifikaty może przekroczyć wartość zrealizowanej usługi na rzecz Odbiorcy, w związku z którą jest należna bonifikata, jak również może przekroczyć łączną kwotę należną z tytułu sprzedaży zrealizowanej na rzecz danego Odbiorcy w całym okresie obowiązywania zawartej z nim umowy.

Sposób określania wysokości bonifikaty z tytułu niedotrzymaniastandardów jakości obsługi odbiorców i warunków sprzedaży energii cieplnej świadczy o tym, że bonifikata ta nie ma związku z faktycznym wydatkiem poniesionym przez Odbiorcę w związku z nabytą energią cieplną, jak również nabytymi usługami. Brak związku (uzależnienia) udzielonych przez Państwa bonifikat ze świadczonymi usługami dystrybucji energii cieplnej powoduje, że bonifikaty te nie będą miały wpływu na podstawę opodatkowania zrealizowanych usług dystrybucji tej energii.

W związku z tym, że bonifikaty nie mają związku z wartościami nabywanej przez Odbiorców energii cieplnej oraz usług związanych z jej dystrybucją, tym samym z uiszczonymi lub należnymi sprzedawcy kwotami to wypłaty przedmiotowych bonifikat dokonywane przez Państwa nie będą powodowały obowiązku obniżania podstawy opodatkowania VAT oraz kwoty podatku należnego z tytułu świadczonych usług dystrybucji energii cieplnej.

Zatem będące przedmiotem wniosku bonifikaty z tytułu niedotrzymania standardów jakości obsługi odbiorców i warunków sprzedaży energii cieplnej, nie odnoszą się do konkretnej świadczonej usługi, a w konsekwencji ich udzielenie nie skutkuje / nie będzie skutkować obniżeniem podstawy opodatkowania VAT oraz kwoty podatku należnego z tytułu świadczonych przez Państwa usług dystrybucji energii cieplnej zgodnie z art. 29a ust. 7 pkt 2 lub ust. 10 pkt 1 ustawy.

Tym samym Państwa stanowisko, w kwestii objętej pytaniem nr 1 i 2 jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia;

Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniami nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Ponoszą Państwo ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swoją aktualność.

Powołane we wniosku orzeczenie Sądu Administracyjnego z 11 maja 2023 r. sygn. akt I SA/Kr 339/23, nie ma mocy powszechnie obowiązującej. Sąd wyrokiem lub postanowieniem rozstrzyga wyłącznie konkretną sprawę co do stwierdzenia naruszenia prawa i skutków prawnych tego naruszenia i jedynie w tej sprawie ma moc wiążącą. Ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie ten sąd oraz organ, którego działanie lub bezczynność było przedmiotem zaskarżenia, o czym stanowi art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Zatem powołany wyrok nie posiada waloru wykładni powszechnej, co w praktyce oznacza, że nie stanowi on podstawy dla analogicznego rozstrzygnięcia przez organy podatkowe.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego oraz zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. 2383 ze zm.).