Interpretacja
Interpretacja indywidualna z dnia 10 lipca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB1-2.4010.243.2024.2.ANK
Zwolnienia przedmiotowego od podatku od dochodów wskazanego w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT.
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
6 maja 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z tego samego dnia o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy ustalenia, czy:
1.w związku z planowanymi umowami darowizn Wnioskodawca skorzysta ze zwolnienia przedmiotowego od podatku od dochodów wskazanego w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT w zakresie przekazanych darowizn, przy założeniu, że w umowach darowizn podmiot obdarowany zobowiązany będzie do przeznaczenia uzyskanych środków w całości na działania wypełniające cele statutowe Fundacji takie jak aktywizacja zawodowa osoby niepełnosprawnej lub zadania o charakterze edukacyjno-szkoleniowym nakierowane na wzrost przedsiębiorczości, które to cele statutowe zawierają się m.in. w działalności oświatowej oraz rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów, a także w pomocy społecznej, określonych w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT;
2.w związku z planowanymi umowami pożyczek z opcją częściowego umorzenia Wnioskodawca skorzysta ze zwolnienia przedmiotowego od podatku od dochodów wskazanego w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT w zakresie umorzonej wartości pożyczek, przy założeniu, że w umowach pożyczek pożyczkobiorca zobowiązany będzie do przeznaczenia uzyskanych środków z tytułu pożyczki w całości na działania wypełniające cele statutowe Fundacji takie jak aktywizacja zawodowa osoby niepełnosprawnej lub zadania o charakterze edukacyjno-szkoleniowym nakierowane na wzrost przedsiębiorczości, które to cele statutowe zawierają się m.in. w działalności oświatowej oraz rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów, a także w pomocy społecznej, określonych w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT.
Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 8 lipca 2024 r. (wpływ 9 lipca 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Wnioskodawca jest fundacją działającą na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach (tekst jednolity: Dz.U. z 2023 r., poz. 166) oraz na podstawie statutu. Fundacja posiada osobowość prawną, jest polskim rezydentem podatkowym podlegającym nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu na terytorium Polski, tj. podatnikiem podatku dochodowego w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. 2023 r., poz. 2805 ze zm., dalej: „Ustawa o CIT”), dalej jako: „Fundacja”. Zgodnie ze statutem Fundacji jej celem jest: 1(...) -17 (…).
Cele statutowe Fundacji realizowane będą poprzez: 1 (…) - 15 (…)
Zgodnie ze statutem, dla osiągnięcia swoich celów Fundacja może wspierać finansowo i rzeczowo działalność innych osób prawnych prowadzących działalność zbieżną z celami Fundacji.
Fundacja planuje wykonywać swoje cele m.in. poprzez 2 rodzaje aktywności:
- zawieranie umów darowizn na rzecz przedsiębiorców i innych podmiotów, dla realizacji celów zbieżnych z celami Fundacji, takimi jak np. szkolenia pracowników, zwłaszcza niepełnosprawnych, celem podnoszenia kompetencji zawodowych i osobistych (aktywizacja zawodowa osoby niepełnosprawnej), i innych podobnych celów szczegółowo opisanych w przyszłych umowach darowizn, a wchodzących w zakres celów statutowych Fundacji;
- zawieranie umów pożyczek na rzecz przedsiębiorców i innych podmiotów, dla realizacji celów zbieżnych z celami Fundacji, takimi jak np. szkolenia pracowników, zwłaszcza niepełnosprawnych, celem podnoszenia kompetencji zawodowych i osobistych (aktywizacja zawodowa osoby niepełnosprawnej), i innych podobnych celów szczegółowo opisanych w przyszłych umowach pożyczek, a wchodzących w zakres celów statutowych Fundacji, przy czym pożyczkobiorca zobowiązany jest zwrócić większość (około 90%) pożyczki po otrzymaniu dofinansowania na przeprowadzenie szkoleń realizujących cele Fundacji.
W przypadku dokonania przez pożyczkobiorcę zwrotu wskazanej kwoty pieniężnej w terminie wskazanym w umowie, pożyczka nie jest oprocentowana w całości oraz pozostała część pożyczki ulega umorzeniu. W razie niedochowania terminu zwrotu określonej w umowie wartości pożyczki pożycza podlega zwrotowi w całości wraz z określonym oprocentowaniem w terminie określonym w umowie. Pożyczkodawca ma prawo wypowiedzieć umowę w przypadku, gdy pożyczkobiorca nie przystąpi do realizacji celów pożyczki na zasadach i w terminie wynikającym z umowy lub nie zawnioskuje o dofinansowanie przedsięwzięcia zgodnie z zobowiązaniami wynikającymi z umowy.
Fundacja stworzyła regulamin przyznawania darowizn, który określa zasady przyznawania, udzielania i rozliczania darowizn. Zgodnie z regulaminem darowizny przyznawane są w ten sposób, że podmioty zainteresowane otrzymaniem darowizny (dalej: „wnioskodawcy”) składają wniosek wraz z kompletem dokumentów - załącznikami, których wzory udostępnione są na stronie internetowej Fundacji, a także kserokopią aktualnego orzeczenia o niepełnosprawności oraz kserokopią innych dokumentów poświadczających o stanie zdrowia osoby potrzebującej pomocy – w przypadku wniosku o przyznanie darowizny w obszarze ochrony zdrowia lub pomocy osobom niepełnosprawnym. Fundacja przyznaje i przekazuje darowizny wyłącznie na działania zgodne z celami statutowymi Fundacji, w tym na działania w zakresie:
1.oświaty, ochrony zdrowia, działań na rzecz osób niepełnosprawnych, których celem jest zwiększenie dostępu osób niepełnosprawnych do rynku pracy oraz ich aktywizacja zawodowa i społeczna - w przypadku osoby fizycznej jako wnioskodawcy;
2.realizacji projektów w czterech obszarach tj. oświaty, dobroczynności, ochrony zdrowia i pomocy społecznej oraz rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów - w przypadku osoby prawnej (instytucji) lub przedsiębiorcy jako wnioskodawcy.
Osoba prawna (instytucja) oraz przedsiębiorca jako wnioskodawca zobowiązani są do złożenia: (…)
Wnioskodawca zobowiązuje się nie składać wniosku lub nie wykorzystywać (jako beneficjent) przyznanej darowizny na: 1(…) - 9 (…)
(…)
Podstawą przekazania darowizny jest zawarcie z Fundacją umowy (…)
Darowizna przyznana przez Fundację może być wykorzystana wyłącznie na cel określony w umowie. (…)
W przypadku, gdy beneficjentem darowizny jest przedsiębiorca, ma ona charakter refundacji kosztów związanych doskonaleniem kompetencji i kwalifikacji kadr oraz przeprowadzeniem szkoleń stanowiskowych i produktowych ze szczególnym uwzględnieniem umiejętności praktycznych. Darowizna może zostać również przeznaczona na pokrycie wkładu własnego niezbędnego do realizacji szkoleń częściowo finansowanych ze środków publicznych. Przekazywanie darowizn dla przedsiębiorców ma na celu przede wszystkim zapobieganie zwolnieniom z pracy i wzrostowi bezrobocia w związku z brakiem lub dezaktualizacją wiedzy w obszarze wykonywanych obowiązków przez pracowników beneficjentów. Wsparcie przedsiębiorców w zakresie wnoszenia wkładów własnych wynika z braku możliwości wnioskowania o dofinansowanie ze środków publicznych do szkoleń bezpośrednio przez pracowników beneficjentów.
Beneficjent zobowiązany jest przedłożyć Fundacji rozliczenie z wykorzystania darowizny w terminie określonym w umowie. (…)
Osoba fizyczna jako beneficjent przedstawia rozliczenie potwierdzające wydatkowanie darowizny zgodnie z celem, w formie starannie i rzetelnie wypełnionego potwierdzenie rozliczenia darowizny, którego wzór stanowi załączniki do regulaminu. Na życzenie Fundacji beneficjent (osoba fizyczna) zobowiązany jest do przedstawienia dodatkowych dokumentów, w tym: 1 (…) - 4 (…).
Na życzenie Fundacji beneficjent (instytucja) zobowiązany jest do przedstawienia dodatkowych dokumentów, w tym: 1(…) – 7 (…).
Brak przedłożenia powyższych dokumentów może spowodować brak akceptacji rozliczenia z darowizny oraz obowiązek jej zwrotu przez beneficjenta.
Pytania
1.Czy w związku z planowanymi umowami darowizn Wnioskodawca skorzysta ze zwolnienia przedmiotowego od podatku od dochodów wskazanego w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT w zakresie przekazanych darowizn, przy założeniu, że w umowach darowizn podmiot obdarowany zobowiązany będzie do przeznaczenia uzyskanych środków w całości na działania wypełniające cele statutowe Fundacji takie jak aktywizacja zawodowa osoby niepełnosprawnej lub zadania o charakterze edukacyjno-szkoleniowym nakierowane na wzrost przedsiębiorczości, które to cele statutowe zawierają się m.in. w działalności oświatowej oraz rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów, a także w pomocy społecznej, określonych w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT?
2.Czy w związku z planowanymi umowami pożyczek z opcją częściowego umorzenia Wnioskodawca skorzysta ze zwolnienia przedmiotowego od podatku od dochodów wskazanego w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT w zakresie umorzonej wartości pożyczek, przy założeniu, że w umowach pożyczek pożyczkobiorca zobowiązany będzie do przeznaczenia uzyskanych środków z tytułu pożyczki w całości na działania wypełniające cele statutowe Fundacji takie jak aktywizacja zawodowa osoby niepełnosprawnej lub zadania o charakterze edukacyjno-szkoleniowym nakierowane na wzrost przedsiębiorczości, które to cele statutowe zawierają się m.in. w działalności oświatowej oraz rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów, a także w pomocy społecznej, określonych w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT?
Państwa stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy:
Ad 1.
W związku z planowanymi umowami darowizn Wnioskodawca skorzysta ze zwolnienia przedmiotowego dochodu od podatku na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT w zakresie dochodów wydatkowanych na przedmiotowe darowizny.
Ad 2.
W związku z planowanymi umowami pożyczek z opcją częściowego umorzenia Wnioskodawca skorzysta ze zwolnienia przedmiotowego dochodu od podatku na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT w zakresie dochodów wydatkowanych na wartość umorzonej pożyczki.
Uzasadnienie:
Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT, wolne od podatku są dochody podatników, których celem statutowym jest działalność naukowa, naukowo-techniczna, oświatowa, w tym również polegająca na kształceniu studentów, kulturalna, w zakresie kultury fizycznej i sportu, ochrony środowiska, wspierania inicjatyw społecznych na rzecz budowy dróg i sieci telekomunikacyjnej na wsi oraz zaopatrzenia wsi w wodę, dobroczynności, ochrony zdrowia i pomocy społecznej, rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów oraz kultu religijnego - w części przeznaczonej na te cele.
Zdaniem Wnioskodawcy przewidziana w statucie działalność jest działalnością oświatową, a także działalnością mającą na celu rehabilitację zawodową i społeczną inwalidów oraz pomocą społeczną. Przeznaczane przez Wnioskodawcę środki mają bowiem na celu sfinansowanie przez podmioty obdarowane oraz pożyczkobiorców działalności zbieżnej z celami statutowymi Fundacji, którymi są m.in. rozwój osobisty i zawodowy przedsiębiorców, edukacja w zakresie podnoszenia kwalifikacji oraz zdobywania nowych kompetencji, działania na rzecz rozwoju gospodarczego, udzielanie pożyczek na realizację projektów w zakresie rozwoju osobistego i zawodowego, które mogą być umarzane w razie zrealizowania jednego z celów Fundacji poprzez efekty projektu, aktywizacja zawodowa, promocja zatrudnienia, działalność placówek oświatowych, wychowawczych i edukacyjnych, organizowanie, współorganizowanie spotkań, wykładów, seminariów i konferencji służących przekazywaniu wiedzy, gromadzeniu danych i informacji z zakresu działalności Fundacji i inne.
Środki darowane oraz pożyczone mają być w znacznej mierze przeznaczone na aktywizację i rehabilitację zawodową i społeczną inwalidów, a także na pokrycie kosztów pracodawców, które muszą oni ponieść, aby taką osobę zatrudnić. Zawierając z podmiotem obdarowanym/pożyczkobiorcą umowę darowizny oraz pożyczki zobowiązującą każdorazowo do spożytkowania środków na wskazany w niej cel, Fundacja przyczynia się do spożytkowania swoich dochodów na cel społecznie użyteczny (cel publiczny). „(…) cel statutowej działalności podatnika powinien wynikać wprost ze statutu i nie może być ustalany w drodze wykładni. Jednocześnie, nie chodzi tylko o bezpośrednie prowadzenie przez podatnika określonego rodzaju działalności, lecz również o wspieranie tej działalności, pod tym jednak warunkiem, że wynika to z przyjętego przez podatnika statutu. Cele objęte zwolnieniem nie muszą być głównymi czy jedynymi celami działalności podatnika, przy czym ze zwolnienia mogą korzystać jedynie przychody bezpośrednio przeznaczone na jeden z rodzajów działalności uprawniających do skorzystania z niego.” - Ł. Postrzech, Zwolnienia przedmiotowe w podatku dochodowym od osób prawnych dochodów przeznaczonych na działalność preferowaną przez Państwo, ABC. „Odnosząc się do powyższego wskazać należy, że przez „oświatę” należy rozumieć proces kształcenia, upowszechniania wiedzy i kultury w społeczeństwie. Powołując się natomiast na językowe znaczenie wyrazu „dobroczynność”, „dobroczynny” oznacza „przynoszący korzyść lub ulgę”, „niosący pomoc potrzebującym” według Słownika Języka Polskiego PWN (http://sjp.pwn.pl/). Tym samym, poprzez pojęcie „dobroczynność” należy rozumieć niesienie pomocy potrzebującym. Z kolei zgodnie z definicją Ministra Pracy, Rodziny i Polityki Społecznej, pomoc społeczna umożliwia przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych tym, którzy nie są w stanie sami ich pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości. Pomoc społeczna wspiera ich w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwia im życie w warunkach odpowiadających godności człowieka (źródło: http://www.mpips.gov.pl).” – interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z dnia 15 października 2020 r., sygn. 0111-KDIB1-2.4010.358.2020.1.ANK.
Zgodnie natomiast z art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2024 r., poz. 44 z późn. zm.), rehabilitacja zawodowa ma na celu ułatwienie osobie niepełnosprawnej uzyskania i utrzymania odpowiedniego zatrudnienia i awansu zawodowego przez umożliwienie jej korzystania z poradnictwa zawodowego, szkolenia zawodowego i pośrednictwa pracy. Natomiast rehabilitacja społeczna ma na celu umożliwienie osobom niepełnosprawnym uczestnictwa w życiu społecznym (art. 9 ust. 1 ww. ustawy).
Cele statutowe Fundacji bez wątpienia są celami, które mogą zostać zakwalifikowane jako działalność oświatowa, rehabilitacja zawodowa i społeczna inwalidów oraz pomoc społeczna, a tym samym – działania stanowiące realizację tych celów wydatkowane z dochodów Fundacji przekładają się na zwolnienie tychże dochodów z podatku. Jednocześnie, żaden z przepisów ustawy o CIT nie wyłącza bezpośrednio możliwości uznania, że wydatkowanie środków na darowizny lub bezzwrotne (w części) pożyczki jest wydatkowaniem środków na działalność statutową uprawniającą do skorzystania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT.
Reasumując, w odniesieniu do dochodów wydatkowanych na darowizny i bezzwrotne (w części) pożyczki Wnioskodawca może zastosować zwolnienie, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT. Bez znaczenia pozostaje, czy wydatkowany dochód osiągnięty jest przez Fundację z działalności statutowej, czy też z działalności gospodarczej i czy przychody osiągane z tych źródeł mają charakter trwały czy sporadyczny.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Na wstępie należy zaznaczyć, że pytania przedstawione przez Państwa we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wyznaczają zakres przedmiotowy tego wniosku. W związku z powyższym, wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (Państwa zapytania). Zatem, inne kwestie wynikające z opisu sprawy i własnego stanowiska, nieobjęte pytaniem, nie zostały rozpatrzone w niniejszej interpretacji.
Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2805 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”):
Wolne od podatku są dochody podatników, z zastrzeżeniem ust. 1c, których celem statutowym jest działalność naukowa, naukowo-techniczna, oświatowa, w tym również polegająca na kształceniu studentów, kulturalna, w zakresie kultury fizycznej i sportu, ochrony środowiska, wspierania inicjatyw społecznych na rzecz budowy dróg i sieci telekomunikacyjnej na wsi oraz zaopatrzenia wsi w wodę, dobroczynności, ochrony zdrowia i pomocy społecznej, rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów oraz kultu religijnego - w części przeznaczonej na te cele.
W myśl art. 17 ust. 1a ustawy o CIT:
Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, dotyczące podatników przeznaczających dochody na cele statutowe lub inne cele określone w tym przepisie, nie dotyczy:
1) dochodów uzyskanych z działalności polegającej na wytwarzaniu wyrobów przemysłu elektronicznego, paliwowego, tytoniowego, spirytusowego, winiarskiego, piwowarskiego, a także pozostałych wyrobów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,5%, oraz wyrobów z metali szlachetnych albo z udziałem tych metali lub dochodów uzyskanych z handlu tymi wyrobami; zwolnieniem objęte są jednak dochody podmiotów, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-8 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, uzyskane z działalności polegającej na wytwarzaniu wyrobów przemysłu elektronicznego;
1a) dochodów uzyskanych z działalności polegającej na oddaniu środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych do odpłatnego używania na warunkach określonych w art. 17a-17k;
2) dochodów, bez względu na czas ich osiągnięcia, wydatkowanych na inne cele niż wymienione w tych przepisach.
Na podstawie art. 17 ust. 1b ustawy o CIT:
Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, dotyczące podatników przeznaczających dochody na cele statutowe lub inne cele określone w tym przepisie, ma zastosowanie, jeżeli dochód jest przeznaczony i - bez względu na termin - wydatkowany na cele określone w tym przepisie, w tym także na nabycie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych służących bezpośrednio realizacji tych celów oraz na opłacenie podatków niestanowiących kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 1 pkt 5a.
Stosownie do art. 17 ust. 1c ustawy o CIT:
Przepis ust. 1 pkt 4 nie ma zastosowania w:
1) przedsiębiorstwach państwowych, spółdzielniach i spółkach;
2) przedsiębiorstwach komunalnych mających osobowość prawną, dla których funkcję organu założycielskiego pełnią jednostki samorządu terytorialnego lub ich jednostki pomocnicze utworzone na podstawie odrębnych przepisów;
3) samorządowych zakładach budżetowych oraz jednostkach organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, będących podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych - jeżeli przedmiotem ich działalności jest zaspokajanie potrzeb publicznych pośrednio związanych z ochroną środowiska w zakresie: wodociągów i kanalizacji, ścieków komunalnych, wysypisk i utylizacji odpadów komunalnych oraz transportu zbiorowego.
W myśl art. 17 ust. 1f ustawy o CIT:
Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1e, ma zastosowanie, jeżeli dochód jest przeznaczany i wydatkowany, bez względu na termin, na cele określone w ust. 1.
Mając na uwadze brzmienie powołanego wyżej art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT należy wskazać, że zastosowanie przedmiotowego zwolnienia będzie możliwe w przypadku spełnienia następujących warunków:
- podatnik prowadzi działalność statutową we wskazanych powyżej zakresach (jego działalność statutowa odpowiada przynajmniej jednej z wymienionych powyżej),
- podatnik nie zalicza się do podmiotów wymienionych w art. 17 ust. 1c ustawy o CIT,
- podatnik przeznaczył oraz wydatkował, bez względu na termin, osiągnięte dochody na cel wskazany w statucie, odpowiadający celowi wskazanemu w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT.
Podkreślenia wymaga, że zwolnienie to nie jest uzależnione od rodzaju uzyskiwanego dochodu, oprócz dochodów wymienionych w art. 17 ust. 1a ustawy o CIT. Ważny jest bowiem cel na jaki jest ten dochód przeznaczony, a nie źródło jego pochodzenia, przy czym źródłem dochodów mogą być przykładowo dochody z działalności statutowej, z działalności gospodarczej.
Z regulacji art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT wynika wprost, że podstawowym kryterium zastosowania przewidzianego w nim zwolnienia podatkowego jest przeznaczenie przez podatnika osiągniętego przez niego dochodu na ściśle określone w nim cele preferowane, przy czym cele te muszą w sposób niebudzący wątpliwości wynikać z postanowień statutu danego podmiotu. Jednocześnie określenie „cel statutowy” oznacza cel, który został wyraźnie sprecyzowany w statucie danej osoby prawnej.
Użycie przez ustawodawcę w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT sformułowania „w części przeznaczonej na te cele” oznacza, że jeżeli statut będzie przewidywał również realizację innych celów niż wymienione w tym przepisie – to przeznaczenie dochodów podatnika na realizację tych „innych celów” nie będzie stanowiło podstawy do zwolnienia od opodatkowania. Nie można bowiem w tym zakresie zastosować wykładni rozszerzającej ustawowy zakres zwolnienia podatkowego.
Zatem, warunkiem skorzystania ze zwolnienia określonego w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT jest, aby cele przewidziane w statucie mieściły się w katalogu celów wymienionych w tym przepisie.
Powyższe regulacje określają zatem, że poza przeznaczeniem dochodu na cele wymienione w art. 17 ust. 1 ustawy CIT, istotne znaczenie ma również faktyczne wydatkowanie tego dochodu na preferowane przez ustawodawcę cele.
Przepis ten nie zawiera natomiast wymogu, by wskazane w nim cele statutowe były głównymi, czy też jedynymi celami działalności osoby prawnej. Jednak, aby podatnik mógł skorzystać ze zwolnienia wynikającego z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT, musi zadeklarować, że osiągnięty przez niego dochód w całości lub w części przeznaczy na cele statutowe preferowane przez ustawodawcę i na te cele go faktycznie przeznaczy.
Wskazać należy również, że w praktyce krąg podmiotów mogących skorzystać z przedmiotowego zwolnienia podatkowego, obejmuje przede wszystkim organizacje typu non-profit. Zwolnienie określone w tym przepisie ma zastosowanie w szczególności do: stowarzyszeń, organizacji społecznych, fundacji, instytucji kultury, jednostek badawczo-rozwojowych, szkół wyższych i innych osób prawnych oraz niektórych zakładów budżetowych oraz jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, realizujących cele określone w ww. art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT.
Zwrócić należy również uwagę na różnicę pojęciową, jaka występuje między „celami działania”, a „sposobem jego realizacji”. Określenie „cel statutowy” oznacza cel, który został wyraźnie sprecyzowany w statucie danej osoby prawnej. Działania faktyczne osoby prawnej polegające na realizacji tych celów to sposoby jego osiągnięcia.
Statut powinien określać zasady, formy i zakres działalności podatnika realizującego cele, dla których został on ustanowiony. Oznacza to, że przez pojęcie „których celem statutowym jest działalność” należy rozumieć nie tylko bezpośrednie prowadzenie przez podatnika np. placówki oświatowej czy kulturalnej, lecz także wspieranie takiej działalności, jeżeli wynika to wprost z zatwierdzonego statutu.
Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że zwolnienie podatkowe zawarte w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT, jest obwarowane licznymi zastrzeżeniami. Obejmuje tylko tę część dochodów, która przeznaczona zostanie na cele statutowe wskazane w tym przepisie. Ponadto przepisy ograniczają zakres podmiotowy zwolnienia poprzez wyłączenie spod możliwości jego zastosowania dochodów różnych grup podatników – czy to z uwagi na rodzaj ich działalności, czy też na określoną formę organizacyjną.
Niezależnie od powyższego podkreślenia wymaga, że przepisy ustanawiające zwolnienia i ulgi podatkowe w systemie polskiego prawa podatkowego są istotnym wyjątkiem od zasady sprawiedliwości podatkowej (powszechności i równości podatkowej) – toteż muszą być interpretowane w sposób ścisły i jakakolwiek wykładnia rozszerzająca w odniesieniu do przepisów dotyczących ww. preferencji podatkowych jest niedopuszczalna. Zatem wydatkowanie dochodu na inne cele niż wskazane w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT, nie może być objęte przedmiotowo zwolnieniem.
W orzecznictwie wskazuje się, że z zapisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wynika, iż zwolnienie dotyczy określonej kategorii dochodów, które muszą być przeznaczone, jak i wydatkowane na opisane w ustawie cele. Zwolnienie określone w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT jest zwolnieniem warunkowym, uzależnionym od spełnienia dwóch istotnych wymogów. Pierwszym jest zgodność celów statutowych działalności podatnika z działalnością uznaną przez ustawodawcę za preferowaną, drugim przeznaczenie dochodu na te cele.
Wątpliwości Fundacji dotyczą ustalenia czy w związku z planowanymi umowami darowizn oraz planowanymi umowami pożyczek z opcją częściowego umorzenia Wnioskodawca skorzysta ze zwolnienia przedmiotowego od podatku od dochodów wskazanego w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT.
W pierwszej kolejności należy zatem ustalić, czy cele statutowe Fundacji są zbieżne z celami preferowanymi przez ustawodawcę w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT.
W Państwa opinii przewidziana w statucie działalność jest działalnością oświatową, a także działalnością mającą na celu rehabilitację zawodową i społeczną inwalidów oraz pomocą społeczną.
Jednakże nie sposób zgodzić się z takim stanowiskiem. W opinii organu Państwa cele statutowe nie pokrywają się z celami wymienionymi w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT.
Cele określone w statucie jednostki powinny być wskazane w sposób ścisły i niebudzący wątpliwości, aby organy podatkowe mogły rozstrzygnąć, czy są zgodne z celami preferowanymi przez ustawodawcę. Statut Fundacji powinien więc określać zasady, formy i zakres działalności realizującej cele, dla których zostało ono ustanowione. Organy podatkowe nie są uprawnione do dokonywania wykładni zapisów statutu. Innymi słowy, precyzyjne określenie celów, dla realizacji których dana osoba prawna została powołana jest istotne dlatego, że cele te nie mogą być ustalane przez organy podatkowe w drodze wykładni postanowień statutu, ponieważ nie są do tego upoważnione. Organ, wydając interpretację w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej, nie przeprowadza bowiem postępowania dowodowego; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanowiskiem Wnioskodawcy.
Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie definiują pojęć zawartych w art. 17 ust. 1 pkt 4 tej ustawy. Ustawa ta nie definiuje takich pojęć jak „dobroczynność”, „rehabilitacji zawodowa”, „pomoc społeczna”, czy „działalność oświatowa”. Uzasadnione jest zatem posługiwanie się w tym przypadku innymi ustawami lub wykładnią gramatyczną.
Powołując się na językowe znaczenie wyrazu „dobroczynność”, „dobroczynny” oznacza „przynoszący korzyść lub ulgę”, „niosący pomoc potrzebującym” według Słownika Języka Polskiego PWN (http://sjp.pwn.pl/). Tym samym, poprzez pojęcie „dobroczynność” należy rozumieć niesienie pomocy potrzebującym.
Z kolei zgodnie z ustawą z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 44):
Rehabilitacja zawodowa ma na celu ułatwienie osobie niepełnosprawnej uzyskania i utrzymania odpowiedniego zatrudnienia i awansu zawodowego przez umożliwienie jej korzystania z poradnictwa zawodowego, szkolenia zawodowego i pośrednictwa pracy.
Natomiast zgodnie z definicją Ministra Pracy, Rodziny i Polityki Społecznej, pomoc społeczna umożliwia przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych tym, którzy nie są w stanie sami ich pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości. Pomoc społeczna wspiera ich w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwia im życie w warunkach odpowiadających godności człowieka (źródło: http://www.mpips.gov.pl).
Zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego (https://sjp.pwn.pl) oświata to:
1. «proces kształcenia, upowszechnienia wiedzy i kultury w społeczeństwie»
2. «instytucje zajmujące się upowszechnianiem wykształcenia i kultury; też: ludzie zajmujący się taką działalnością»;
Jak wynika z opisu sprawy celami statutowymi Fundacji są: (…)
Powyższe cele statutowe nie są związane z działalnością oświatową czy też pomocą społeczną, ani działalnością mającą na celu rehabilitację zawodową i społeczną inwalidów.
Po pierwsze wskazać należy, że wśród ww. celów statutowych Wnioskodawcy trudno jest się doszukać celu jakim jest rehabilitacja zawodowa i społeczna inwalidów, zatem przekazywanie darowizn, czy udzielania pożyczek na szkolenia pracowników, zwłaszcza osób niepełnosprawnych celem ich aktywizacji zawodowej nie jest wystarczające do skorzystania ze zwolnienia z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT. Podkreślić jeszcze raz należy, że to cele statutowe muszą być zgodne z tymi wymienionymi w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT, a tak na gruncie niniejszej sprawy nie jest. Zatem okoliczność, że Państwo podejmują takie działania nie może wpływać na ocenę zastosowania zwolnienia, jeżeli z Państwa statutu nie wynika działalność w zakresie rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów. Za takie nie można uznać promowanie rozwoju zawodowego przedsiębiorców i ich pracowników czy też działalność edukacyjna w zakresie podnoszenia kwalifikacji zawodowych oraz pozyskiwania nowych kompetencji.
Z kolei Państwa cel w postaci podejmowanie działań w zakresie aktywizacji zawodowej i promocji zatrudnienia oraz promowanie wolontariatu i jego organizacja nie jest wystarczająco precyzyjny i tym samym nie można uznać go za zbieżny z rehabilitacją zawodową i społeczną inwalidów, bowiem w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT wprost wskazano, że działania te powinny dotyczyć inwalidów, a nie wszelkich podmiotów. Więc sama okoliczność, że wśród osób, którym udzielone zostanie wsparcie znajdzie się osoba niepełnosprawna nie przesądza o możliwości skorzystania ze zwolnienia.
Również nie można stwierdzić, że Państwa celem statutowym jest pomoc społeczna, a przekazywanie darowizn i udzielanie pożyczek na rzecz przedsiębiorców i innych bliżej nieokreślonych podmiotów na szkolenia dla pracowników stanowi pomoc społeczną, czy też dobroczynność. Przez te działania nie należy utożsamiać przekazania środków finansowych, bowiem nie każde udzielenie darowizny, a tym bardziej pożyczki oznacza pomoc w trudnej sytuacji życiowej danej osoby. Trudno jest uznać, żeby szkolenia pracowników stanowiły realizację pomocy społecznej, a udzielania wsparcia przedsiębiorców dobroczynność.
Nie sposób również uznać, że Państwa celem statutowym jest działalność oświatowa. Ponownie podkreślić należy, że czym innym są cele statutowe (np. działalność oświatowa), a czym innym są działania mające charakter oświatowy. Fakt, że jakiś podmiot prowadzi również działania o charakterze oświatowym nie oznacza, że to jest jego celem statutowym. Przepis art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT wyraźnie wskazuje że zwolnione z opodatkowania są podmioty, których celem statutowym jest m.in. działalność oświatowa, a nie podmioty, które realizują m.in. zadania mające charakter oświatowy. Okoliczność, że przekazują Państwo darowizny lub udzielają pożyczek na przeprowadzenie szkoleń dla pracowników nie oznacza, że Państwa celem statutowym jest działalność oświatowa. Wśród celów zapisanych w statucie nie można doszukać działalności oświatowej, w szczególności za takie nie można uznać zapisów dotyczących promowania, podnoszenia kwalifikacji, rozwoju świadomości, promowania inicjatyw. Fakt, że realizują Państwo cele swojej działalności poprzez powyższe działania nie oznacza, że Państwa celem statutowym jest działalność oświatowa.
Niezależnie od powyższego, nawet gdyby przyjąć, że w Państwach celach statutowych mieści się oświata to wsparcie innych podmiotów, aby szkoliły swoich pracowników tego celu nie realizuje. To w interesie pracodawcy jest podnoszenie kwalifikacji jego pracowników i to on te koszty powinien ponosić. Co oznacza, że Wnioskodawca przekazując darowizny, umarzając pożyczki wspiera działalność innych podmiotów, a nie realizuje celów oświatowych.
Dokonana przez organ wykładnia znajduje także potwierdzenie w orzecznictwie. Zwrócić uwagę należy na wyrok, którego tezy podziela organ, Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 21 listopada 2023 r. sygn. akt I SA/Wr 296/23:
W literaturze przedmiotu podkreśla się, że „nie jakikolwiek zapis statutu, ale wyłącznie mieszczący się w prawem określonych granicach właściwości i celu działania adresata prawa, stanowi cel statutowy, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 u.p.d.o.p. Artykuł 17 ust. 1 pkt 4 u.p.d.o.p. stanowi o celu statutowym, a nie jego następstwach czy też konsekwencjach. Podatkowo znaczącymi celami są więc wymienione w nim rodzaje - przedmioty działalności podatnika, a nie skutki, które mogą powodować. Jeżeli nawet poprzez swoje działania niebędące działalnością statutową w postaci działalności oświatowej podatnik przyczyni się do powstania skutku w postaci określonego efektu oświatowego, nie będzie to implikowało uzasadnionej konstatacji, że wykonywał zgodnie z obowiązującym prawem działalność oświatową. Zapis w statucie podatnika i przeznaczanie na wskazany w nim cel dochodów nie uzasadnia jeszcze a priori zastosowania ulgi podatkowej na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 u.p.d.o.p. Artykuł 17 ust. 1 pkt 4 u.p.d.o.p. posługuje się pojęciem prawnym celów statutowych, nie zaś terminem celów zapisanych w statucie” (por. Jacek Brolik. Glosa do wyroku NSA z 3 marca 2009 r., II FSK 1728/07, Pr. i P. 2009/5/26-29).
Sąd w składzie rozpoznającym niniejszą sprawę podziela ten pogląd, podobnie jak i pogląd wyrażony w wyrokach NSA z 12 kwietnia 2018 r., II FSK 2427/17 i z 10 listopada 2020 r. II FSK 1853/18, zgodnie z którym zwrot „cel statutowy”, użyty w art. 17 ust. 1 pkt 4 u.p.d.o.p., należy rozumieć jako cel działania danego podmiotu, który przypisuje mu, jako cel statutowy, ustawa regulująca zasady jego funkcjonowania, nie zaś każdy cel zapisany w statucie tego podmiotu. Chodzi więc o cel działania podmiotu, który przeznacza dochody na cele wymienione w ustawie podatkowej, a nie o dochody przeznaczane na rzecz innych podmiotów. O możliwości nabycia zwolnienia decyduje konkretny rodzaj działalności realizowanej przez dany podmiot. To ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych określa realizacja jakich celów statutowych danego podmiotu jest wolna od podatku. Wskazane zwolnienie podatkowe stanowi instrument, za pomocą którego ustawodawca wspiera i ułatwia realizację preferowanych przez niego celów społecznych, wskazanych enumeratywnie w art. 17 ust. 1 pkt 4 u.p.d.o.p. Tym samym zwolnienie to powinno realizować cel założony i preferowany przez ustawodawcę. Odwołanie się w powyższym przepisie do celów statutowych, na podstawie których działają podatnicy oznacza, że zwolnienie może dotyczyć wyłącznie tych celów statutowych.
Zdaniem organu, przewidziana w statucie działalność nie jest działalnością oświatową, a także działalnością mającą na celu rehabilitację zawodową i społeczną inwalidów oraz pomoc społeczną, czy ewentualnie działalnością w zakresie dobroczynności.
Celów statutowych Fundacji, którymi są m.in. rozwój osobisty i zawodowy przedsiębiorców oraz ich pracowników, edukacja w zakresie podnoszenia kwalifikacji oraz zdobywania nowych kompetencji, działania na rzecz rozwoju gospodarczego nie można uznać za pokrywające się z celami określonymi w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT.
W konsekwencji nie mają Państwo możliwości do skorzystania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT, ponieważ Państwa cele statutowe (wskazane w statucie) nie pokrywają się z celami statutowymi, które są preferowane przez ustawodawcę w ramach przepisu art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT.
Wobec powyższego Państwa stanowisko jest nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Odnosząc się do przywołanej przez Państwa interpretacji indywidualnej wskazać należy, że została ona wydana w indywidualnej sprawie i nie ma zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego. Natomiast Organ, mimo że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkuje się wydanymi rozstrzygnięciami sądów i innych organów, to nie ma możliwości zastosowania ich wprost, ponieważ nie stanowią materialnego prawa podatkowego.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…) Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right