Interpretacja indywidualna z dnia 3 lipca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP3-2.4011.351.2024.2.JK3

Brak możliwości odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej wydatków udokumentowanych fakturami wystawionymi na dane innej osoby niż Wnioskodawca.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

3 kwietnia 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 3 kwietnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej. Uzupełnił go Pan pismami z 6 czerwca 2024 r. (wpływ 6 czerwca 2024 r., 10 czerwca 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis i uzupełnienie stanu faktycznego

W 2021 r. zachorował Pan na nowotwór. W wyniku półrocznego leczenia-chemioterapii i jej skutków ubocznych przez blisko 1,5 roku nie był Pan w stanie pracować stacjonarnie oraz samodzielnie funkcjonować. Nie był Pan w stanie realizować podstawowych czynności życiowych, począwszy od codziennych zakupów, jak i podstawowych czynności życiowych. Następnie zachorował Pan na kolejne 2 nowotwory (przeszedł Pan 2 operacje). Kolejny okres nie mógł Pan pracować i funkcjonować. Otrzymał Pan orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu umiarkowanym, z datą rozpoczęcia niepełnosprawności od dnia wykrycia pierwszego nowotworu tj. od marca 2021 r.

W celu usprawnienia Pana funkcjonowania, Pana żona przeprowadziła w 2022 r. remont mieszkania, który polegał m. in. na wydzieleniu z kuchni pomieszczenia, w którym mógłby Pan przebywać oraz modyfikacji łazienki - zmiana wanny na prysznic. Ze względu na fakt, iż był Pan obłożnie chory, nie uczestniczył Pan, ani w pracach przygotowawczych, ani w samych pracach remontowych, a wszystkie koszty remontu pokryła Pana żona.

Jest Pan w pełni świadomy faktu, że odliczeniu mogą podlegać jedynie wydatki związane z dostosowaniem mieszkania do Pana potrzeb i nie były w żaden inny sposób refundowane przez np. PFRON.

Pana zapytanie dotyczy podatku za rok 2022 r. Remont został przeprowadzony w 2022 r. (wszystkie dokumenty księgowe oraz płatności zostały zrealizowane w 2022 r.). Rozliczenia zamierza Pan dokonać za rok 2022 r. Orzeczenie wydano w 2023 r., ze stwierdzeniem, że niepełnosprawność istnieje od marca 2021 r. Orzeczenie zostało wydane przez (...) Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności w (...). Wydatki zostały udokumentowane fakturami, które zostały wystawione na Pana żonę K.T., która planowała i organizowała wszystkie sprawy związane z zakupami materiałów oraz pracami budowalnymi. Poniósł Pan wydatki w 2022 r. Koszt remontu został poniesiony przez Pana i z Pana środków, nie był finansowany, refundowany ani zwrócony w żadnej formie przez żadną z organizacji. Planuje Pan odliczyć jedynie te wydatki - związane z remontem, które są niezbędne do Pana funkcjonowania. Należy dodać, że remont obejmował praktycznie całkowitą przebudowę lokalu poprzez wyodrębnienie z kuchni dodatkowego pokoju dla Pana – do tego czasu przebywał Pan w pokoju wspólnym, co przez blisko rok uniemożliwiało całkowite funkcjonowanie rodziny. Żona musiała spać z dziećmi w pokoju. W wyniku choroby konieczna była wymiana łózka, a nawet odnowienie podłogi. Niemniej jednak, biorąc pod uwagę brak precyzyjnych regulacji w zakresie możliwości uwzględnienia konkretnych wydatków, planuje Pan odliczyć jedynie te, które Pana zdaniem poza wszelką wątpliwością były niezbędne do Pana funkcjonowania, tj. remont łazienki, którego celem była wymiana wanny na prysznic, zamontowanie toalety, usunięcie progu itp. W odliczeniu, nie planuje Pan uwzględniać mebli, sprzętu AGD itp.

Dodatkowo, próbował Pan osobiście uzyskać informację w US (…), jakiego rodzaju wydatki może Pan odliczyć, jednakże odmówiono Panu wsparcia, twierdząc, że sam musi Pan podjąć decyzję. Wydatki stanowią likwidację barier architektonicznych. Jest Pan właścicielem lokalu wraz z małżonką (własnościowe prawo do lokalu). Planuje Pan odliczyć wydatki od dochodu w ramach ulgi rehabilitacyjnej. Uzyskał Pan dochód na podstawie umowy o pracę. Dochód za rok 2022 wyniósł 116.197,69 zł. (PIT- 11).

Pytanie

Czy w ramach ulgi rehabilitacyjnej, może Pan dokonać odliczenia wydatków związanych z dostosowaniem mieszkania do potrzeb osoby niepełnosprawnej od dochodu za rok 2022?

Pana stanowisko w sprawie

W związku z faktem, że bieg rozpoczęcia niepełnosprawności datowany jest przed poniesieniem wydatków, jak również uwzględniając fakt, że wydatki nie zostały refundowane w żaden inny sposób, odliczenia wydatków w ramach ulgi rehabilitacyjnej związanych z przystosowaniem lokalu do potrzeb osoby niepełnosprawnej może Pan odliczyć.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Rodzaje wydatków na cele rehabilitacyjne uprawniające do odliczeń od dochodu przed opodatkowaniem zawiera art. 26 ust. 7a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zaś zasady i warunki dokonywania tych odliczeń określone zostały w ust. 7 i 7b-7g tego artykułu.

Jak stanowi art. 26 ust. 7a pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

Na podstawie art. 26 ust. 7b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie do treści art. 26 ust. 7 pkt 4 ww. ustawy:

W myśl art. 26 ust. 7d ww. ustawy:

Zgodnie z art. 26 ust. 7f ww. ustawy:

Odliczeniu od dochodu podlegają wydatki poniesione od daty uzyskania orzeczenia o niepełnosprawności, chyba że w orzeczeniu tym wskazano, że niepełnosprawność datowana jest wcześniej niż data wydania orzeczenia. W takiej sytuacji podatnik może odliczyć wydatki poniesione po dniu wskazanym w orzeczeniu jako data ustalenia niepełnosprawności.

Natomiast w myśl art. 26 ust. 13a ww. ustawy:

Należy zaznaczyć, że wszelkiego rodzaju ulgi i zwolnienia są wyjątkiem od konstytucyjnej zasady równości i powszechności opodatkowania, dlatego winny być interpretowane ściśle z literą prawa. Niedopuszczalna jest zatem ich interpretacja rozszerzająca. Zatem wydatki poniesione na inne cele - nawet wówczas gdy zostały poniesione w związku z niepełnosprawnością - nie korzystają z odliczeń w ramach omawianej ulgi.

Wątpliwości Pana budzi kwestia związana z możliwością odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej wydatków poniesionych w 2022 r. związanych z dostosowaniem mieszkania do potrzeb osoby niepełnosprawnej.

Odliczenie wydatków związanych z niepełnosprawnością w ramach ulgi rehabilitacyjnej przysługuje osobie niepełnosprawnej lub podatnikowi, na którego utrzymaniu pozostają osoby niepełnosprawne.

W opisie sprawy wskazał Pan, że chciałby odliczyć w zeznaniu podatkowym za 2022 r. jedynie te wydatki, które Pana zdaniem poza wszelką wątpliwością były niezbędne do Pana funkcjonowania, tj. remont łazienki, którego celem była wymiana wanny na prysznic, zamontowanie toalety, usunięcie progu itp. Poniesione wydatki stanowią likwidację barier architektonicznych. Wydatki zostały udokumentowane fakturami, które zostały wystawione na Pana żonę K.T., która planowała i organizowała wszystkie sprawy związane z zakupami materiałów oraz pracami budowalnymi. Koszt remontu został poniesiony przez Pana i z Pana środków.

Odnosząc powyższe do zacytowanych powyżej przepisów należy wskazać, że odliczeniu od dochodu podlegają wydatki na cele rehabilitacyjne oraz związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, w tym m.in. wydatki poniesione na adaptację i wyposażenie mieszkań stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności.

Rozpatrując, czy wymienione wyżej wydatki mieszczą się w pojęciu adaptacji i wyposażenia mieszkań lub budynków mieszkalnych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, należy ustalić znaczenie użytych w przepisie pojęć „adaptacja” i „wyposażenie”.

Zgodnie z językowym znaczeniem terminu – „adaptacja” to „przystosowanie do innego użytku, przerobienie dla nadania innego charakteru, np. w budownictwie przeróbka budynku” (Mały słownik języka polskiego, Warszawa 1994). Natomiast „wyposażenie” to urządzenia potrzebne do prawidłowego funkcjonowania czegoś.

Adaptacją mieszkania lub budynku mieszkalnego jest zatem przeróbka, mająca mu nadać inny charakter, przystosować do innego użytku, natomiast wyposażenie mieszkania oraz budynku mieszkalnego – to przydanie jemu rzeczowych elementów zwiększających jego walory użytkowe. Zatem, adaptacja i wyposażenie lokalu (budynku) mieszkalnego musi ułatwiać osobie niepełnosprawnej egzystowanie w tym lokalu (budynku), biorąc pod uwagę rodzaj niepełnosprawności. Stąd też, w przypadku każdej osoby niepełnosprawnej wydatki na adaptację i wyposażenie lokalu (budynku) mieszkalnego mogą być inne, gdyż powinny odzwierciedlać potrzeby wynikające z niepełnosprawności.

Dokonując wykładni zawartego w art. 26 ust. 7a pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pojęcia adaptacji i wyposażenia mieszkań (budynków mieszkalnych), stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, należy wskazać, że w doktrynie zwraca się uwagę, że przez adaptację i wyposażenie, o których mowa w powyższym przepisie, należy rozumieć takie przystosowanie mieszkania (budynku), które umożliwia lub ułatwia życie w nim osobie niepełnosprawnej (por. A. Bartosiewicz, R. Kubacki, PIT. Komentarz, Lex, 2010, wyd. II). Należy zwrócić uwagę, że pojęcie „adaptacja” rozumieć należy jako „przystosowanie”, które jednak niekoniecznie oznaczać musi „ulepszenie”, czy „przekształcenie” zaistniałego stanu rzeczy – w tym przypadku warunków mieszkaniowych dla potrzeb osoby niepełnosprawnej – wyrok WSA we Wrocławiu z 29 czerwca 2011 r., sygn. akt I SA/Wr 667/11.

Dokonanie adaptacji mieszkania lub budynku mieszkalnego do innych potrzeb i jego wyposażenie w nowe elementy rzeczowe ma – dla uznania wydatków poniesionych na nie za wydatki na cele rehabilitacyjne – znaczenie tylko o tyle, o ile u podstaw takiej adaptacji lub wyposażenia leżą potrzeby wynikające z niepełnosprawności podatnika.

W związku z przytoczonym przepisem art. 26 ust. 7a pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za wydatki takie można uznać wydatki poniesione na np. likwidację barier architektonicznych, budowę podjazdów dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich, „poszerzenie drzwi”, likwidację progów, założenie okien zamykanych z niskiego poziomu, położenie terakoty antypoślizgowej, likwidację wanny i zainstalowanie brodzika z panelem prysznicowym i siedziskiem dla osób niepełnosprawnych ruchowo, założenie „wiszącego” sedesu oraz umywalki „bez nogi” umożliwiających swobodne podjechanie wózkiem, także montaż wszelkiego rodzajów uchwytów, specjalnych baterii dla osób z niepełnosprawnymi dłońmi, montaż drzwi przesuwnych.

Wydatki na adaptację i wyposażenie mieszkań (budynków mieszkalnych), w przeciwieństwie do wydatków z tytułu zakupu sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych nie muszą mieć indywidualnego charakteru. Istotne jest jedynie czy wydatki te są podyktowane potrzebami osoby niepełnosprawnej związanymi z tą niepełnosprawnością.

Pogląd ten potwierdził m.in. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi w wyroku z dnia 17 lutego 2012 r., sygn. akt I SA/Łd 1541/11, stwierdzając, że „nie można zgodzić się z tą częścią dokonanej przez organ wykładni art. 26 ust. 7a pkt 1 i 3 pdf, wedle której wydatki na adaptację i wyposażenie mieszkań muszą mieć, tak samo jak sprzęt rehabilitacyjny, indywidualny charakter. Z gramatycznego brzmienia pierwszego unormowania wynika bowiem, że wymóg „indywidualnego przeznaczenia” w ogóle nie dotyczy wydatków na adaptację i wyposażenie mieszkań oraz budynków mieszkalnych. Jedynym warunkiem zastosowania tego odliczenia, stosownie do treści art. 26 ust. 7a pkt 1 pdf, jest to by adaptacja (wyposażenie) mieszkania (budynku) odpowiadała potrzebom wynikającym z niepełnosprawności. Uwzględniając regulację zawartą w art. 26 ust. 1 pkt 6 pdf należy tego rodzaju wydatkom stawiać nadto warunek by służyły rehabilitacji osoby niepełnosprawnej lub ułatwiały jej wykonywanie czynności życiowych. Są to jedyne ustawowe wymogi stawiane wspomnianym wydatkom”.

Wydatki na remont, tj. wymianę wanny na prysznic, zamontowanie toalety, usunięcie progu, zostały poniesione w 2022 r., tj. po dacie od której datuje się Pana niepełnosprawność. Wydatki te zostały poniesione w związku z adaptacją i wyposażeniem lokalu mieszkalnego, stosownie do potrzeb wynikających z Pana niepełnosprawności. Zatem, wydatki te zostały poczynione na cele rehabilitacyjne wskazane w art. 26 ust. 7a pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednakże, aby dokonać odliczenia wydatków w ramach ulgi rehabilitacyjnej, Pan jako osoba niepełnosprawna - powinien posiadać dokumenty (faktury, rachunki) wystawione na Pana imię i nazwisko potwierdzające poniesienie przez Pana wydatków. Brak ww. dowodu, z którego wynika fakt poniesienia przez Pana wydatków – określonych w art. 26 ust. 7 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - wyklucza taką możliwość.

Z opisu stanu faktycznego wynika, że posiadane przez Pana faktury potwierdzające poniesione wydatki są wystawione na Pana żonę.

Zatem poniesionych przez Pana wydatków na remont łazienki, którego celem była wymiana wanny na prysznic, zamontowanie toalety, usunięcie progu, potwierdzonych fakturami, w których, jako osoba kupująca wskazana została Pana małżonka, nie może Pan odliczyć w ramach ulgi rehabilitacyjnej.

Pana stanowisko jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna odnosi się wyłącznie do Pana obowiązków podatkowych, nie obejmuje ewentualnych obowiązków podatkowych innych osób.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pana do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…).

Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA),albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego.

Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).