Interpretacja
Interpretacja indywidualna z dnia 1 lipca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-2.4012.198.2024.2.AP
Uznanie Wnioskodawców za podatników podatku od towarów i usług w związku ze sprzedażą Nieruchomości.
Interpretacja indywidualna
– stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej
15 kwietnia 2024 r. za pośrednictwem ePUAP wpłynął Państwa wniosek wspólny z 15 kwietnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy uznania Wnioskodawców za podatników podatku od towarów i usług w związku ze sprzedażą Nieruchomości. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 3 czerwca 2024 r. (wpływ 3 czerwca 2024 r.).
Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem
1) Zainteresowana będąca stroną postępowania:
Pani M.G.
2) Zainteresowany niebędący stroną postępowania:
Treść wniosku wspólnego jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Wnioskodawczyni prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą pod firmą A., pod adresem ul. (…), (…), (…). Jednoosobowa działalność gospodarcza Wnioskodawczyni została skatalogowana w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej pod numerem identyfikacji podatkowej (dalej również jako: NIP) (…). Wnioskodawczyni jest podatnikiem VAT czynnym.
Wnioskodawczyni jest współwłaścicielem nieruchomości gruntowych niezabudowanych. Nieruchomości te zostały nabyte w 2008 roku w drodze dziedziczenia (po dziadku). Uczestnik, brat Wnioskodawczyni jest również współwłaścicielem ww. nieruchomości. Nieruchomość ta również została przez Uczestnika nabyta w 2008 roku w drodze dziedziczenia (po dziadku).
Uczestnik (Pan C.R.) nie prowadzi jednoosobowej działalności gospodarczej. Uczestnik jest wspólnikiem i prezesem zarządu B. sp. z o.o., skatalogowanej w Krajowym Rejestrze Sądowym pod numerem KRS (…) oraz NIP (…). Uczestnik nie jest podatnikiem VAT czynnym.
Nabycie nieruchomości przez Wnioskodawczynię i Uczestnika nie nastąpiło w ramach czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. Przy nabyciu nieruchomości Wnioskodawczyni ani Uczestnikowi nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT.
Przedmiotowa nieruchomość objęta jest postanowieniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego na mocy uchwały nr (…) w sprawie zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta (…). Dla przedmiotowej nieruchomości nie została wydana decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.
Wnioskodawczyni ani Uczestnik od momentu nabycia przedmiotowych nieruchomości nie wykorzystywali ich do żadnej działalności, w tym nie były one wynajmowane/ wydzierżawiane innym podmiotom. Na nieruchomości prowadzone były jedynie prace porządkowe związane z okresowym oczyszczaniem nieruchomości z rozwijającej się niepożądanej roślinności. Ponadto przedmiotowe nieruchomości nie były w żaden sposób wykorzystywane na potrzeby jednoosobowej działalności gospodarczej Wnioskodawczyni ani spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, której wspólnikiem i prezesem zarządu jest Uczestnik.
W odniesieniu do nieruchomości będących przedmiotem wniosku, Wnioskodawczyni ani Uczestnik nie podejmowali ani nie podejmują żadnych czynności ukierunkowanych na sprzedaż nieruchomości takich jak ulepszenie lub uatrakcyjnienie nieruchomości, uzbrojenie gruntu, wystąpienie z wnioskiem o zmianę miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Wnioskodawcy nie podejmowali ani nie podejmują żadnych działań o charakterze reklamowym oraz marketingowym; nie ogłaszali w środkach masowego przekazu czy też lokalnych źródłach ogłoszeń sprzedaży nieruchomości. Aktualnie nie korzystają, lecz także nie zamierzają korzystać z usług pośrednictwa w sprzedaży nieruchomości w odniesieniu do przedmiotowych nieruchomości.
W przeszłości Wnioskodawczyni dokonała sprzedaży nieruchomości z majątku prywatnego - w sierpniu 2020 sprzedaży gruntu rolnego będącego przedmiotem wspólności majątkowej małżeńskiej. Aktualnie Wnioskodawczyni oraz Uczestnik planują sprzedaż nieruchomości będących przedmiotem wniosku.
W uzupełnieniu wskazała Pani, że w skład nieruchomości gruntowej, będącej przedmiotem sprzedaży wchodzą niezabudowane działki o numerach ewidencyjnych 1, 2, 3, 4 o łącznej powierzchni 0,3274 ha, położone w miejscowości (…) przy ul. (…).
Wnioskodawczyni, ani Pan C.R. nie udzielali podmiotom trzecim pełnomocnictw do występowania w ich imieniu w sprawach dotyczących przedmiotowej nieruchomości. Wnioskodawczyni oraz Pan C.R. nie wykluczają, iż zgodnie z praktyką rynkową podpiszą w przyszłości przedwstępną umowę sprzedaży nieruchomości zobowiązująca strony do zawarcia finalnej umowy przenoszącej własność. Niezależnie od tego, czy taka umowa zostanie zawarta, w treści umowy przedwstępnej nie będą zawarte żadne zapisy zobowiązujące ich do udzielenia pełnomocnictw Kupującemu do występowania w ich imieniu w sprawach, które dotyczą przedmiotowej nieruchomości.
Pytanie
Czy Wnioskodawcy przy sprzedaży Nieruchomości będą występować w charakterze podatników w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług?
Stanowisko Zainteresowanych w sprawie
Wnioskodawcy uważają, iż przy sprzedaży Nieruchomości nie będą występować w charakterze podatników, w związku z tym, dostawa nieruchomości nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2024 r., poz. 361) dalej ustawy VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W myśl art. 7 ust. 1 ustawy VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w artykule powyżej, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Przez towary należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii, o czym stanowi art. 2 pkt 6 ustawy VAT. Zgodnie zatem z ww. przepisami grunty spełniają definicję towaru, a ich sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.
Nie każda czynność stanowiąca dostawę, w rozumieniu art. 7 ustawy VAT, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Z kolei, art. 15 ust. 2 ustawy o VAT wskazuje, iż działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody.
Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Powyższe przepisy pozwalają stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Zatem, dostawa nieruchomości będzie podlegała opodatkowaniu VAT w sytuacji, gdy działaniom podmiotu dokonującego tej dostawy, można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu przez niego statusu podatnika.
Sprzedaż nieruchomości nie stanowi takiej czynności przede wszystkim wówczas, gdy jest ona dokonywana przez podmioty nie będące podatnikami VAT lub przez podmioty będące, co prawda takimi podatnikami, lecz niedziałające jako podatnicy w odniesieniu do tej czynności. W kwestii opodatkowania dostawy nieruchomości istotne jest, czy zbywca w celu dokonania sprzedaży podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy VAT, co skutkuje koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpiła w ramach zarządu majątkiem prywatnym.
W tym miejscu należy zaznaczyć, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy VAT, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92, „majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego.
Na podstawie analizy powołanych przepisów oraz opisanego powyżej zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku wynika, że sprzedaż nieruchomości nie powinna być opodatkowana podatkiem VAT.
Jest to spowodowane tym, że Wnioskodawczyni oraz Uczestnik jako osoby fizyczne planują sprzedaż gruntu, który pochodził z majątku spadkodawcy, który nabyli w drodze dziedziczenia. Oznacza to iż, nie nabyli go w celu dalszej odsprzedaży, czy w celach zarobkowych. Wnioskodawczyni i Uczestnik nabyli nieruchomość na majątek prywatny. Są oni właścicielami nieruchomości i w konsekwencji będą korzystali z przysługującego im prawa do rozporządzenia majątkiem własnym. Sprzedaż Nieruchomości należącej do majątku Wnioskodawców oznacza działanie w sferze prywatnej.
W piśmie z dnia 5 września 2017 r. 0112-KDIL1-2.4012.263.2017.2.TK Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził iż: „zatem, należy stwierdzić, że w przedstawionych we wniosku okolicznościach, Wnioskodawczyni nie podejmowała aktywnych działań w celu sprzedaży nieruchomości, które to wykraczałyby poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Zainteresowana nie podjęła bowiem ciągu działań, które wskazywałyby na aktywność w zakresie obrotu nieruchomościami (takich jak: nabycie z zamiarem odsprzedaży, uzbrojenie terenu, ogrodzenie działek, czy też aktywne działania marketingowe). Wnioskodawczyni posiadane udziału w nieruchomości otrzymała w spadku. W konsekwencji, w niniejszej sprawie brak jest przesłanek pozwalających uznać Wnioskodawczynię za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w myśl art. 15 ust. 2 ustawy.”
Aby dostawę towarów (nawet jednorazową) uznać za działalność gospodarczą, należy wykazać, że w odniesieniu do tej transakcji podatnik działał w charakterze producenta, handlowca lub usługodawcy, miał zamiar dokonywać takich czynności wielokrotnie, a wykorzystywane przez niego towary czy usługi zostały nabyte w celu spożytkowania ich do wykonywania tej czynności. W przedstawionym stanie faktycznym sprzedaż gruntu nie spełnia tych wymogów, ponieważ będzie sprzedawana jako sprzedaż majątku prywatnego, a nie przedsiębiorcy.
Kwestia opodatkowywania VAT sprzedaży działek była i jest przedmiotem licznych interpretacji podatkowych oraz orzeczeń sądowych. Sprawą tą zajmował się m.in. TSUE, wydając 15 września 2011 r. orzeczenie w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10. Wynika z niego, że: „kluczowe znaczenie dla ustalenia, czy sprzedaż nieruchomości należy do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym, czy stanowi działalność gospodarczą podlegającą opodatkowaniu VAT, ma okoliczność, czy sprzedający podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami. Do takich działań należy zaliczyć m.in. uzbrojenie terenu, ogrodzenie go oraz działania marketingowe. Tylko w przypadku tego rodzaju czynności podejmowanych przez podatnika możemy mówić, że noszą one znamiona działalności gospodarczej w zakresie obrotu nieruchomościami.”
Należy wskazać iż, Wnioskodawczyni ani Uczestnik od momentu nabycia przedmiotowej Nieruchomości nie wykorzystywali jej do żadnej działalności, w tym nie były one wynajmowane/wydzierżawiane innym podmiotom. Co więcej nie poczynili oni żadnych zmian inwestycyjnych czy nakładów mogących podnieść atrakcyjność i zbywalność nieruchomości.
Na Nieruchomości prowadzone były jedynie prace porządkowe. Ponadto Wnioskodawcy nie podejmowali ani nie podejmują żadnych czynności ukierunkowanych na sprzedaż Nieruchomości takich jak uzbrojenie gruntu czy wystąpienie z wnioskiem o zmianę miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. A także Wnioskodawcy nie podejmowali ani nie podejmują żadnych działań o charakterze reklamowym oraz marketingowym, nie ogłaszali w środkach masowego przekazu czy też lokalnych źródłach ogłoszeń sprzedaży nieruchomości. Aktualnie nie korzystają, lecz także nie zamierzają korzystać z usług pośrednictwa w sprzedaży nieruchomości w odniesieniu do przedmiotowych nieruchomości.
Okoliczności sprzedaży przedmiotowej Nieruchomości nie noszą znamion działalności gospodarczej, tzn. nie polegają na wykorzystywaniu towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych. W orzecznictwie trybunału sprawiedliwości UE przyjmuje się, że z działalnością gospodarczą mamy do czynienia, gdy transakcje są dokonywane w sposób powtarzalny (sprawa C-181/10) oraz gdy mają na celu uzyskanie stałego dochodu (sprawa C-230/94). Wnioskodawcy w odniesieniu do planowanej sprzedaży działki nie zachowują się w sposób zbliżony do podmiotu zajmującego się profesjonalnie obrotem nieruchomościami.
Działalność gospodarczą cechuje stałość, powtarzalność i niezależność jej wykonywania. Nie jest nią sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty ani też wykorzystany w trakcie jego posiadania w celu jego odsprzedaży. Charakter tych czynności nie wykracza poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. W niniejszej sprawie, w odniesieniu do planowanej sprzedaży brak jest przesłanek pozwalających na uznanie, że dokonując ich dostawy Wnioskodawcy będą występować w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy VAT, prowadzącego działalność gospodarczą w myśl art. 15 ust. 2 ustawy VAT.
Przyjęcie, że dana osoba fizyczna sprzedając działki budowlane działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, że jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną), czyli stałą. Nie jest działalnością handlową sprzedaż majątku osobistego (prywatnego), który nie został nabyty w celach odsprzedaży (w celach handlowych), lecz spożytkowania w celach prywatnych.
Liczba i zakres transakcji sprzedaży gruntów nie może stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem opodatkowania, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej sama z siebie nie jest decydująca. Nie ma takiego charakteru również długość okresu, w jakim te transakcje następowały, ani wysokość osiągniętych z nich przychodów (wyrok NSA z dnia 19 kwietnia 2012 r., sygn. akt. I FSK 1118/11).
W piśmie z dnia 22 czerwca 2023 r. 0112-KDIL1-2.4012.224.2023.1.SN Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał iż: „działania Pań nie cechują się stałością (mają charakter ściśle incydentalny), ani zorganizowaniem - zmierzają bowiem do racjonalnego zbycia konkretnych udziałów w konkretnych działkach i nie są przejawem realizowania działalności jak producent, handlowiec czy usługodawca. Nie można tu mówić o takiej aktywności w przedmiocie sprzedaży swoich udziałów w działkach, która byłaby porównywalna do działań ww. przedmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem. Nie wystąpił tu ciąg zdarzeń, które jednoznacznie przesądzają że sprzedaż wskazanych we wniosku udziałów 3/16 w Nieruchomości wypełnia przesłanki działalności gospodarczej. Jako Wnioskodawca nie podjęła Pani takich aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców. Działania podejmowane przez Panią należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Sprzedając swoje udziały 3/16 w Nieruchomości, korzysta Pani z przysługującego Pani prawa do rozporządzania własnym majątkiem, co oznacza, że nie wypełnia Pani przesłanek zdefiniowanych w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy i nie będzie Pani podatnikiem podatku od towarów i usług w stosunku do tej transakcji.”
W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem VAT ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Zatem, jeśli osoba fizyczna dokonuje zbycia swojego majątku prywatnego, a czynność ta wykonywana jest incydentalnie, w warunkach wskazujących, że działanie to nie jest czynione z zamiarem jego powtarzania (kontynuowania) i nie zmierza do nadania mu stałego charakteru, transakcja taka nie może być uznana za działalność gospodarczą. Co więcej brak jest przesłanek świadczących o takiej aktywności Wnioskodawczyni oraz Uczestnika w przedmiocie zbycia nieruchomości, która byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem (brak przesłanek zawodowego - stałego i zorganizowanego - charakteru takiej działalności). To wskazuje, że w takim przypadku mamy do czynienia z czynnościami mieszczącymi się w ramach zarządu majątkiem prywatnym.
W ocenie Wnioskodawców, nieruchomość stanowi część majątku prywatnego osób fizycznych (Wnioskodawczyni prowadzącej działalność gospodarczą oraz Uczestnika, który jest wspólnikiem i prezesem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością), a sposób jej wykorzystania, nie świadczy o tym, że planowana dostawa gruntu nosi znamiona działalności gospodarczej i powinna zostać opodatkowania VAT.
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku wspólnym jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361), zwaną dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem” podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Stosownie do treści art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Towarem jest także udział w prawie własności lub użytkowania wieczystego nieruchomości. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE”:
Państwa członkowskie mogą uznać za rzeczy:
a) określone udziały w nieruchomości,
b) prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości,
c) udziały i inne równoważne udziałom tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części.
Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.).
Według art. 195 Kodeksu cywilnego:
Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).
W przypadku współwłasności nieruchomości określonej w częściach ułamkowych, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w nieruchomości. Podkreślić należy, że współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela.
Na podstawie art. 198 Kodeksu cywilnego, ze względu na charakter udziału:
Każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli.
Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.
Należy przyjąć, że w oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie nieruchomości gruntowych, traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.
Wskazać należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i 2 ustawy.
Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.
Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku należy rozumieć takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania. Zatem czerpanie dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej.
Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.
Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.
W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.
W tym miejscu podkreślić należy, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen V. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.
Problem odnoszący się do rozstrzygnięcia, czy sprzedaż nieruchomości jest sprzedażą majątku osobistego, czy też stanowi sprzedaż realizowaną przez podatnika prowadzącego w tym zakresie działalność gospodarczą, była przedmiotem orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10).
Z ww. orzeczenia wynika m.in., że osoby fizycznej, która prowadziła działalność rolniczą na gruncie nabytym ze zwolnieniem z podatku od wartości dodanej i przekształconym wskutek zmiany planu zagospodarowania przestrzennego niezależnej od woli tej osoby w grunt przeznaczony pod zabudowę, nie można uznać za podatnika podatku od wartości dodanej w rozumieniu art. 9 ust. 1 i art. 12 ust. 1 dyrektywy 112, zmienionej dyrektywą 2006/138/WE, kiedy dokonuje ona sprzedaży tego gruntu, jeśli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym tej osoby.
Ponadto, Trybunał orzekł, że liczba i zakres transakcji sprzedaży nie ma charakteru decydującego i nie może stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Trybunał stwierdził, że dużych transakcji sprzedaży można dokonywać również jako czynności osobistych.
Podobnie okoliczność, iż przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej sama z siebie, nie jest decydująca. Nie ma takiego charakteru również długość okresu, w jakim te transakcje następowały, ani wysokość osiągniętych z nich przychodów. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.
Trybunał wyjaśnił, że inaczej jest w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi dyrektywy. Przykładowo podane zostały działania polegające na uzbrojeniu terenu albo na działaniach marketingowych. Działania takie nie należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.
Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem zaś takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działki, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.
W kwestii opodatkowania sprzedaży Nieruchomości (składającej z działek ewidencyjnych o nr 1, 2, 3, 4) istotne jest czy w świetle zaprezentowanego opisu sprawy w celu dokonania sprzedaży tego gruntu Wnioskodawcy podjęli lub podejmą aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkowałoby koniecznością uznania ich za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż ta nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym.
We wniosku wskazali Państwo, że Pani M.G. (Wnioskodawczyni) oraz jej brat pan C.R. (Uczestnik) są współwłaścicielami nieruchomości gruntowych niezabudowanych, na które składają się działki o numerach ewidencyjnych 1, 2, 3, 4, o łącznej powierzchni 0,3274 ha, położone w miejscowości (…) przy ul. (…). Nieruchomości nabyli w 2008 r. w drodze dziedziczenia (po dziadku). Wnioskodawczyni prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą i jest czynnym podatnikiem VAT. Uczestnik (Pan C.R.) nie prowadzi jednoosobowej działalności gospodarczej, jest wspólnikiem i prezesem zarządu B. sp. z o.o. i nie jest podatnikiem VAT czynnym.
Nabycie Nieruchomości przez Wnioskodawczynię i Uczestnika nie nastąpiło w ramach czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. Przy nabyciu Nieruchomości Wnioskodawczyni ani Uczestnikowi nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT.
Przedmiotowa Nieruchomość (składająca się z działek nr 1, 2, 3, 4) objęta jest postanowieniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Dla przedmiotowej Nieruchomości nie została wydana decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.
Wnioskodawczyni ani Uczestnik od momentu nabycia przedmiotowych Nieruchomości nie wykorzystywali ich do żadnej działalności, w tym nie były one wynajmowane/ wydzierżawiane innym podmiotom. Na Nieruchomości prowadzone były jedynie prace porządkowe związane z okresowym oczyszczaniem nieruchomości z rozwijającej się niepożądanej roślinności. Ponadto przedmiotowe Nieruchomości nie były w żaden sposób wykorzystywane na potrzeby jednoosobowej działalności gospodarczej Wnioskodawczyni ani spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, której wspólnikiem i prezesem zarządu jest Uczestnik.
W odniesieniu do Nieruchomości będących przedmiotem wniosku, Wnioskodawczyni ani Uczestnik nie podejmowali ani nie podejmują żadnych czynności ukierunkowanych na sprzedaż nieruchomości takich jak ulepszenie lub uatrakcyjnienie nieruchomości, uzbrojenie gruntu, wystąpienie z wnioskiem o zmianę miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Wnioskodawcy nie podejmowali ani nie podejmują żadnych działań o charakterze reklamowym oraz marketingowym, nie ogłaszali w środkach masowego przekazu czy też lokalnych źródłach ogłoszeń sprzedaży Nieruchomości. Aktualnie nie korzystają, lecz także nie zamierzają korzystać z usług pośrednictwa w sprzedaży nieruchomości w odniesieniu do przedmiotowych Nieruchomości.
Wnioskodawczyni oraz Uczestnik nie udzielali podmiotom trzecim pełnomocnictw do występowania w ich imieniu w sprawach dotyczących przedmiotowej Nieruchomości. Wnioskodawczyni oraz Uczestnik nie wykluczają, iż zgodnie z praktyką rynkową podpiszą w przyszłości przedwstępną umowę sprzedaży Nieruchomości zobowiązującą strony do zawarcia finalnej umowy przenoszącej własność. Niezależnie od tego, czy taka umowa zostanie zawarta, w treści umowy przedwstępnej nie będą zawarte żadne zapisy zobowiązujące ich do udzielenia pełnomocnictw Kupującemu do występowania w ich imieniu w sprawach, które dotyczą przedmiotowej Nieruchomości.
Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia czy przy sprzedaży Nieruchomości (składającej z działek ewidencyjnych o nr 1, 2, 3, 4) będziecie Państwo występować w charakterze podatników podatku od towarów i usług.
Jak już wyżej wskazano, istotnym dla określenia, czy w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy. Dopiero po zdefiniowaniu podmiotu jako podatnika VAT - co do zasady - mają dla określenia jego praw i obowiązków zastosowanie przepisy ustawy.
Uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga zatem oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.
Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że skala zaangażowania Wnioskodawczyni oraz Uczestnika, w odniesieniu do sprzedaży Nieruchomości (składającej z działek ewidencyjnych o nr 1, 2, 3, 4), nie wykracza poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. W analizowanej sprawie brak jest przesłanek świadczących o takiej aktywności Sprzedających (Wnioskodawczyni oraz Uczestnika) w przedmiocie sprzedaży ww. Nieruchomości, która byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem (brak przesłanek zawodowego – stałego i zorganizowanego charakteru takiej działalności). Nie wystąpił bowiem taki ciąg zdarzeń, który jednoznacznie przesądziłby, że sprzedaż przez Sprzedających opisanej Nieruchomości wypełni przesłanki działalności gospodarczej.
Wskazali Państwo, że nie wykorzystywali Nieruchomości (składającej z działek ewidencyjnych o nr 1, 2, 3, 4) do żadnej działalności, w tym nie była ona wynajmowana ani wydzierżawiana innym podmiotom. Nie podejmowali Państwo ani nie podejmują żadnych czynności ukierunkowanych na sprzedaż Nieruchomości, takich jak ulepszenie lub uatrakcyjnienie nieruchomości, uzbrojenie gruntu, wystąpienie z wnioskiem o zmianę miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Nie podejmowali Państwo ani nie podejmują żadnych działań o charakterze reklamowym oraz marketingowym, nie ogłaszali w środkach masowego przekazu czy też lokalnych źródłach ogłoszeń sprzedaży Nieruchomości. Aktualnie nie korzystają, lecz także nie zamierzają Państwo korzystać z usług pośrednictwa w sprzedaży Nieruchomości. Nie udzielali Państwo podmiotom trzecim pełnomocnictw do występowania w Waszym imieniu w sprawach dotyczących przedmiotowej Nieruchomości. W przypadku zawarcia umowy przedwstępnej dotyczącej sprzedaży Nieruchomości, w jej treści nie będą zawarte żadne zapisy zobowiązujące Państwa do udzielenia pełnomocnictw Kupującemu do występowania w Waszym imieniu w sprawach, które dotyczą przedmiotowej Nieruchomości.
W związku z powyższym stwierdzić należy, że w tym konkretnym przypadku nie podjęli i nie zamierzają Państwo podjąć aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców. Działania przez Państwa podjęte należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.
Analiza sprawy w kontekście powołanych przepisów oraz wyroków TSUE z 15 września 2011 r. w sprawach C-180/10 i C-181/10 prowadzi do wniosku, że planowana sprzedaż Nieruchomości (składającej z działek ewidencyjnych o nr 1, 2, 3, 4), nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż brak jest przesłanek, aby w związku z tą transakcją uznać Sprzedających (Wnioskodawczyni oraz Uczestnika) za podatników tego podatku.
W okolicznościach wskazanych w opisie zdarzenia przyszłego, dokonując omawianej transakcji, Sprzedający będą korzystali z przysługującego im prawa do rozporządzania własnym majątkiem, która to czynność oznacza działanie w sferze prywatnej, co nie stanowi wykonywania działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Brak tego statusu pozbawia Sprzedających cech podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, w zakresie sprzedaży udziałów w ww. Nieruchomości, a opisaną dostawę cech czynności podlegających opodatkowaniu, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Tym samym przy sprzedaży Nieruchomości (składającej z działek ewidencyjnych o nr 1, 2, 3, 4) nie będą Państwo występowali w charakterze podatników podatku od towarów i usług.
Zatem Państwa stanowisko należy uznać za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Jednocześnie wskazujemy, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania
Pani M.G. (Zainteresowana będąca stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right