Wyrok WSA w Gliwicach z dnia 5 czerwca 2024 r., sygn. II SA/Gl 96/24

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Stanisław Nitecki (spr.), Sędziowie Sędzia WSA Renata Siudyka,, Sędzia WSA Artur Żurawik, Protokolant specjalista Magdalena Pochopin, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 czerwca 2024 r. sprawy ze skargi Zarządu Dróg Wojewódzkich w K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Bielsku-Białej z dnia 16 listopada 2023 r. nr SKO.V/428/150/2023 w przedmiocie zezwolenia na usunięcie drzew oddala skargę.

Uzasadnienie

Decyzją z 18 maja 2023 r. nr [...] wydaną na podstawie art. 83 ust. 1, art. 83d ust. 1 i art. 86 ust. 1 pkt 5 ustawy z 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (aktualnie Dz. U. z 2023 r. poz. 1336 ze zm.) Burmistrz P. w pkt. 1 - zezwolił Zarządowi Dróg Wojewódzkich w K. (dalej jako strona lub skarżący) na usunięcie drzewa (platan klonolistny o obwodzie pnia 155 cm) rosnącego w pasie drogowym na nieruchomości oznaczonej numerem ewidencyjnym[...], z kolei w pkt. 2 - uzależnił udzielenie tego zezwolenia od zastąpienia wskazanego drzewa 2 sztukami drzew liściastych gatunku platan klonolistny o obwodzie pnia minimum 10 cm na wysokości 100 cm, które należy posadzić w pasie drogowym Drogi Wojewódzkiej [...] na tej samej nieruchomości, we wskazanym na mapie miejscu. Równocześnie, w pkt. 3-5 organ: odstąpił od naliczenia opłaty za usunięcie drzewa, wskazał, że prace związane z tym usunięciem należy wykonać poza sezonem lęgowym, w terminie od 16 października 2023 r. do 28 lutego 2024 r. zgodnie z obowiązującymi przepisami, z kolei prace związane z nasadzeniem nowych drzew - w terminie do 31 grudnia 2023 r., o czym należy powiadomić organ w ciągu 14 dni od ich wykonania.

W uzasadnieniu decyzji wskazano, że strona złożyła w przedmiotowej sprawie wniosek pismem z 25 stycznia 2023 r. W trakcie przeprowadzonych oględzin ustalono, że wymienione w nim drzewo jest w dobrym stanie zdrowotnym, nie posiada widocznych uszkodzeń pnia ani posuszu w koronie, rośnie na nieruchomości należącej do wnioskodawcy, w odległości 50 cm od krawędzi jezdni oraz 13 metrów od przejścia dla pieszych znajdującego się w rejonie skrzyżowania ul. [...] z ul. [...] i przez swoją lokalizację ogranicza widoczność korzystających z niego pieszych. W tym stanie rzeczy uznano, że żądanie strony zasługuje na uwzględnienie zwłaszcza, że potrzebę usunięcia wskazanego drzewa sygnalizował już znacznie wcześniej, a mianowicie pismem z 28 grudnia 2020 r. Wydział Ruchu Drogowego Komendy Powiatowej Policji w P. Równocześnie powołano się na ekspertyzę dendrologiczną sporządzoną przez uprawnionego rzeczoznawcę w 2020 roku, w której wspomniane drzewo zostało uznane za cenny przyrodniczy element infrastruktury i krajobrazu miejskiego. Podniesiono przy tym, że stan przedmiotowego drzewa nie uległ w międzyczasie zmianie (co potwierdzono w wyniku oględzin) i w tym zakresie wskazano na jego duży rozmiar (25 m), walory kulturowe i krajobrazowe oraz na istotną rolę, jaką pełnią drzewa w zakresie ochrony przed hałasem, zatrzymania wody w glebie, przedłużenia żywotności nawierzchni asfaltowych, a także dla ochładzania i odświeżania powietrza oraz oczyszczania go z substancji toksycznych, co ma znaczenie zwłaszcza w przypadku P. należącej do miast o najbardziej zanieczyszczonym powietrzu na terenie całej Unii Europejskiej. Zważywszy powyższe organ pierwszej wywiódł, że celem wyrównania uszczerbku w środowisku, jaki spowoduje usunięcie objętego wnioskiem strony drzewa, zasadnym było zobowiązanie jej do wykonania nasadzeń zastępczych, dla których wyznaczono miejsce w pobliżu drzew istniejących, za chodnikiem, od strony parkingu, tak aby w przyszłości nie kolidowały ze skrajnią jezdni ani z istniejącymi obecnie instalacjami. Zaznaczono przy tym, że pas należący do wnioskodawcy ma szerokość 190 cm, ukształtowanie terenu pozwala tu na dokonanie nasadzeń, zaś ich proponowana lokalizacja nie będzie stanowić zagrożenia dla bezpieczeństwa uczestników ruchu drogowego ani ograniczać wymaganego pola widoczności, skrajni drogi oraz nie będzie utrudniać utrzymania jezdni. Wyjaśniono również, że platan klonolistny jest gatunkiem przystosowanym do tego rodzaju siedliska i dlatego dobrze uzupełni stratę w drzewostanie, a wykonanie przedmiotowych nasadzeń nie jest sprzeczne z zasadami oszczędności i celowości określonymi w ustawie z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (aktualnie Dz. U. z 2023 r., poz. 1270), bowiem wydatki na ten cel mieszczą się w realizacji zadań statutowych strony. W dalszej części uzasadnienia organ administracyjny podkreślił, że podejmując niniejsze rozstrzygnięcie kierował się obowiązkami ochrony środowiska sformułowanymi w art. 68 ust. 4, art. 74 ust. 1, 2 i 4 Konstytucji RP, jak również treścią art. 7 Kodeksu postępowania administracyjnego, który nakazuje wyważenie interesu publicznego oraz słusznego interesu strony. Nadto dostrzegł, że jednym z priorytetów technicznych i organizacyjnych w odniesieniu do dróg publicznych jest zapewnienie bezpieczeństwa, czyli dążenie do minimalizowania kolizji, jednak podkreślił, iż bezpośrednią przyczyną wypadków nie są nasadzenia w pasie drogowym, lecz brawura kierujących i przekraczanie przez nich dozwolonej prędkości. Istnienie odpowiednio dobranych zadrzewień w pasie drogowym ma natomiast znaczenie kulturowe, a nadto sprzyja bezpieczeństwu na drodze gdyż tłumi hałas, oczyszcza powietrze, zapobiega erozji oraz umacnia pobocza i zwiększa retencję wód opadowych. Końcowo dodano, że przedmiotowe rozstrzygnięcie podjęto po dokonaniu uzgodnienia z Regionalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska w K., zgodnie z wymogiem określonym w art. 83a ust. 2a i ust. 6 ustawy o ochronie przyrody.