Interpretacja
Interpretacja indywidualna z dnia 28 czerwca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB1-1.4010.153.2024.2.AW
W zakresie ustalenia czy: - opisane w zdarzeniu przyszłym połączenie spółek poprzez przejęcie majątku Spółki Przejmowanej przez Wnioskodawcę spowoduje powstanie po stronie Wnioskodawcy przychodu do opodatkowania; - wygaśnięcie zobowiązania z tytułu zawartej przez Wnioskodawcę ze Spółką Przejmowaną umowy pożyczki na skutek konfuzji będzie skutkować jakimikolwiek skutkami podatkowymi w CIT po stronie Wnioskodawcy; - przychód podatkowy z tytułu odpłatnego zbycia akcji, który zostanie rozpoznany przez Wnioskodawcę po połączeniu ze Spółką Przejmowaną z chwilą wymagalności wynagrodzenia earn-out korzystać będzie ze zwolnienia podatkowego, o którym mowa w art. 24o ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
18 marca 2024 r. wpłynął za pośrednictwem platformy ePUAP Państwa wniosek z tego samego dnia o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia czy:
- opisane w zdarzeniu przyszłym połączenie spółek poprzez przejęcie majątku Spółki Przejmowanej przez Wnioskodawcę spowoduje powstanie po stronie Wnioskodawcy przychodu do opodatkowania;
- wygaśnięcie zobowiązania z tytułu zawartej przez Wnioskodawcę ze Spółką Przejmowaną umowy pożyczki na skutek konfuzji będzie skutkować jakimikolwiek skutkami podatkowymi w CIT po stronie Wnioskodawcy;
- przychód podatkowy z tytułu odpłatnego zbycia akcji, który zostanie rozpoznany przez Wnioskodawcę po połączeniu ze Spółką Przejmowaną z chwilą wymagalności wynagrodzenia earn-out korzystać będzie ze zwolnienia podatkowego, o którym mowa w art. 24o ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 2 maja 2024 r. (data wpływu tego samego dnia za pośrednictwem platformy ePUAP) oraz pismem z pismem z 18 czerwca 2024 r. (data wpływu tego samego dnia za pośrednictwem platformy ePUAP)
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
X spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w (…) (dalej: „Wnioskodawca” lub „Spółka Przejmująca”) jest polską spółką kapitałową, będącą polskim rezydentem podatkowym podlegającym w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy) i planuje w trybie art. 492 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 18 ze zm., dalej: „k.s.h.”) połączenie ze spółką A. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w (…) (dalej: „Spółka Przejmowana”), która jest polską spółką kapitałową, będącą polskim rezydentem podatkowym podlegającym w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).
Spółka Przejmowana w strukturze własnościowej pełni funkcję podmiotu holdingowego. Jednocześnie Spółka Przejmująca posiada składniki majątku niezbędne do prowadzenia działalności holdingowej, tj. lokal (na podstawie umowy najmu), wykwalifikowany personel (wykorzystywany zarówno stale jak i w okresach zwiększonego zapotrzebowania w ramach potrzeb na podstawie umów zlecenia) oraz wyposażenie wykorzystywane w prowadzonej działalności Spółki Przejmowanej polegającej na prowadzeniu inwestycji w spółki celowe, a wszelkie umowy i porozumienia zawierane przez Spółkę Przejmowaną odpowiadają jej faktycznie prowadzonej działalności i się z nią pokrywają. Nie sposób nie dostrzec również ich gospodarczego uzasadnienia oraz powiązania z interesami Spółki Przejmowanej.
Ponadto, Spółka Przejmowana wykonuje swoje podstawowe funkcje gospodarcze przy wykorzystaniu zasobów własnych, w tym obecnych na miejscu osób zarządzających jak i zewnętrznych wyspecjalizowanych podwykonawców dobieranych w ramach potrzeb do wykonania konkretnych zadań. Posiadana przez Spółkę Przejmowaną infrastruktura w zupełności jest wystarczająca do prowadzenia działalności holdingowej.
Spółka Przejmowana odpłatnie zbyła posiadany przez siebie pakiet akcji w spółce akcyjnej („Spółka”). Transakcja sprzedaży akcji Spółki przez Spółkę Przejmowaną spełniała wymogi przewidziane w art. 24o ust. 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 2805 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”).
Zgodnie z zawartą umową sprzedaży akcji Spółki, Spółka Przejmująca powinna była otrzymać:
a) cenę ustaloną w umowie sprzedaży, płatną jednorazowo lub w określonych ratach,
b) dodatkowe świadczenie, tzw. „earn-out” (dalej: „earn-out”), którego wypłata jest uzależniona od spełnienia się w przyszłości określonych warunków i które to świadczenie nie jest znane co do kwoty w chwili podpisania umowy sprzedaży.
Earn-out to mechanizm stosowany w transakcjach fuzji i przejęć, który stanowi formę premii dla sprzedającego uzyskiwanej pod warunkiem osiągnięcia określonych wyników finansowych przez przedsiębiorstwo, w określonym horyzoncie czasowym po dokonaniu transakcji. Earn-out może zostać określony jako stała kwota lub jako procent wzrostu danej zmiennej finansowej (np. przychodów, zysku EBITDA, zysku brutto/netto lub innej zmiennej lub innych kryteriów).
Powyższe oznacza w praktyce, że w razie spełnienia w przyszłości ściśle określonych warunków wskazanych w umowach sprzedaży, nabywca wypłaca na rzecz sprzedających dodatkowe świadczenie w postaci earn-outu. Z uwagi na fakt, że wypłata earn-outu jest uzależniona od przyszłych wyników Spółki, na dzień zawarcia umów sprzedaży nie jest przesądzone, czy obowiązek wypłaty earn-out przez nabywcę w ogóle wystąpi, a także nie jest znana jego wysokość.
Co więcej, przez wypłatę earn-outu nie dochodzi do zmian w treści umowy sprzedaży akcji oraz - w szczególności - nie jest to warunkiem skuteczności przeniesienia własności akcji na podstawie zawartej umowy sprzedaży.
Warto zaznaczyć, że ziszczenie się warunków do wypłaty earn-out, określonych w umowie sprzedaży, może korygować cenę nabycia jedynie na korzyść byłego właściciela, czyli sprzedającego. Nie jest możliwe obniżenie ceny w związku z nieziszczeniem się warunków. Przykładowo, wzrost wyniku operacyjnego przedsiębiorstwa, który ono wygeneruje w określonym czasie, w porównaniu do okresu poprzedzającego spowoduje, że sprzedający będzie uprawniony do otrzymania określonej kwoty, która to kwota jest uzależniona od wysokości wzrostu tego wyniku operacyjnego. W przypadku, gdy wynik finansowy będzie spadał w określonym okresie czasu, sprzedający nie otrzyma dodatkowego świadczenia.
Wnioskodawca zamierza przeprowadzić połączenie (Wnioskodawca jako spółka przejmująca) ze Spółką Przejmowaną, w której Wnioskodawca posiada i będzie na moment połączenia posiadał 100% udziałów w kapitale zakładowym Spółki Przejmowanej.
Połączenie spółek nastąpi bez podwyższania kapitału zakładowego Wnioskodawcy (spółki przejmującej) i emisji nowych udziałów. W wyniku połączenia ustanie byt prawny Spółki Przejmowanej, a Wnioskodawca przejmie na mocy art. 494 § 1 k.s.h., cały majątek Spółki Przejmowanej i wstąpi we wszystkie prawa i obowiązki Spółki Przejmowanej (sukcesja uniwersalna).
Wnioskodawca oświadcza, że przyjmie dla celów podatkowych przejęte składniki majątku Spółki Przejmowanej w wartości wynikającej z jej ksiąg podatkowych.
Jednocześnie ustalona na dzień poprzedzający dzień łączenia wartość rynkowa majątku Spółki Przejmowanej otrzymanego przez Wnioskodawcę nie będzie przewyższać wartości przyjętej dla celów podatkowych składników tego majątku, a wartość składników majątkowych Spółki Przejmowanej otrzymanych przez Wnioskodawcę w drodze łączenia, Wnioskodawca przypisze do działalności prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Wnioskodawca oświadcza, że podejmowane działania restrukturyzacyjne podyktowane są strategią biznesową, a połączenie zostanie przeprowadzone z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych, a ich celem nie będzie uniknięcie, ani uchylenie się od opodatkowania.
Głównym celem jest uproszczenie i scentralizowanie struktury organizacyjnej i w konsekwencji - poprawa sytuacji finansowej przez ograniczenie ponoszonych kosztów administracyjnych, kosztów zatrudnienia i kosztów ogólnego zarządzania oraz zwiększenie efektywności zarządzania.
Dodatkowo, celem planowanego połączenia jest uproszczenie struktury właścicielskiej i wzmocnienie nadzoru właścicielskiego spółki przejmującej.
Spółka Przejmowana udzieliła pożyczki pieniężnej, która na dzień planowanego połączenia nie będzie spłacona w całości, a wierzytelność pożyczkowa nie będzie przedawniona. W takiej sytuacji, w wyniku połączenia, dojdzie do konfuzji, czyli połączenia w jednym podmiocie przymiotu wierzyciela i dłużnika, w związku z czym wzajemna wierzytelność i zobowiązanie wygaśnie (zarówno w części kapitałowej pożyczki, jak i naliczonych odsetek).
Udziały w Spółce Przejmowanej zostały przez Wnioskodawcę:
a) nabyte w wyniku zawarcia umowy zakupu udziałów Spółki Przejmowanej, a następnie
b) objęte przez Wnioskodawcę w ramach transakcji tzw. wymiany udziałów, tj. w wyniku podwyższenia kapitału zakładowego Spółki Przejmowanej w związku z wniesieniem na pokrycie podwyższonego kapitał zakładowego Spółki Przejmowanej wkładu niepieniężnego w postaci akcji w spółce zależnej dających większość praw głosu w spółce zależnej.
Ponadto, w uzupełnieniu wniosku z 2 maja 2024 r. wskazali Państwo, że ustalona, w części odpowiadającej udziałowi Wnioskodawcy (Spółki Przejmującej) w kapitale zakładowym Spółki Przejmowanej, na dzień poprzedzający dzień łączenia, wartość rynkowa majątku Spółki Przejmowanej otrzymanego przez Spółkę Przejmującą, będzie przewyższała cenę nabycia udziałów (akcji) tej spółki w podmiocie przejmowanym.
Wierzytelność w zakresie zapłaty ceny sprzedaży akcji przez nabywcę na rzecz Spółki Przejmowanej stała się wymagalna zgodnie z warunkami przewidzianymi w dokumentacji transakcyjnej w związku z przeniesieniem własności akcji Spółki na rzecz nabywcy.
Z kolei wierzytelność w zakresie wypłaty wynagrodzenia earn-out przez nabywcę na rzecz Spółki Przejmowanej, w postaci korekty in-plus ceny sprzedawanych akcji Spółki, staje się wymagalna po spełnieniu warunków wynikających z dokumentacji transakcyjnej.
W umowie odpłatnego zbycia posiadanego przez Spółkę Przejmowaną pakietu akcji w spółce akcyjnej (dokumentacji transakcyjnej) została określona zarówno cena sprzedaży akcji, jak i korekta ceny sprzedaży akcji w związku ze spełnieniem warunków wypłaty dodatkowego wynagrodzenia „earn-out”.
Earn-out to mechanizm stosowany w transakcjach fuzji i przejęć, który stanowi formę premii dla sprzedającego uzyskiwanej pod warunkiem osiągnięcia określonych wyników finansowych przez spółkę, której akcje są przedmiotem sprzedaży, w określonym horyzoncie czasowym po dokonaniu transakcji. Earn-out może zostać określony jako stała kwota lub jako procent wzrostu danej zmiennej finansowej (np. przychodów, zysku EBITDA, zysku brutto/netto lub innej zmiennej lub innych kryteriów).
Powyższe oznacza w praktyce, że w razie spełnienia w przyszłości ściśle określonych warunków wskazanych w dokumentacji transakcyjnej, kupujący wypłaci na rzecz Spółki Przejmowanej dodatkowe świadczenie w postaci earn-out'u. Z uwagi na fakt, że wypłata earn-out'u jest uzależniona od przyszłych wyników Spółki, na dzień zawarcia dokumentacji transakcyjnej nie jest przesądzone, czy obowiązek wypłaty earn-out przez kupującego w ogóle wystąpi, a także nie jest znana jego wysokość.
Co więcej, przez wypłatę earn-out'u nie dochodzi do zmian w treści dokumentacji transakcyjnej oraz - w szczególności - nie jest to warunkiem skuteczności przeniesienia własności akcji na podstawie umowy sprzedaży.
Warto zaznaczyć, że ziszczenie się warunków do wypłaty earn-out, określonych w dokumentacji transakcyjnej, może korygować cenę sprzedaży akcji jedynie na korzyść byłego właściciela, czyli Spółki Przejmowanej. Nie jest możliwe obniżenie ceny w związku z nieziszczeniem się warunków. Zatem z uwagi na swoją naturę, tj. uzależnienie od przyszłych i niepewnych okoliczności, „earn-out” będzie mógł zostać wypłacony wyłącznie po przeniesieniu własności akcji Spółki na nabywcę. Świadczenie to jednocześnie należne będzie jedynie pod warunkiem, że Spółka osiągnie wyniki finansowe wskazane w dokumentacji transakcyjnej. W przeciwnym przypadku, Spółka Przejmowana nie będzie uprawniona do uzyskania „earn-outu” w jakiejkolwiek wysokości.
Podsumowując, jak Wnioskodawca wskazał w opisie zdarzenia przyszłego, świadczenie earn-out w postaci korekty in-plus ceny sprzedawanych akcji jest więc świadczeniem pieniężnym (wynagrodzeniem), wypłacanym przez nabywcę akcji na rzecz zbywcy (Spółki Przejmowanej) w sytuacji, w której w określonym horyzoncie czasowym po zawarciu umowy ziszczą się warunki określone w dokumentacji transakcyjnej uprawniające Spółkę Przejmowaną do otrzymania tegoż wynagrodzenia i korekty ceny sprzedawanych akcji.
Wypłata wynagrodzenia earn-out w postaci korekty ceny sprzedawanych akcji Spółki uzależniona jest od osiągnięcia przez Spółkę, której akcje były przedmiotem sprzedaży, wskazanych w dokumentacji transakcyjnej wyników finansowych w określonym horyzoncie czasowym po zawarciu umowy.
Uiszczenie ceny za posiadany przez Spółkę Przejmowaną pakiet akcji Spółki nie było uzależnione od spełnienia świadczenia dodatkowego, tzw. „earn-out”, lecz od przeniesienia własności akcji Spółki. Earn-out jest formą korekty in-plus ceny sprzedaży akcji Spółki, którego wypłata uzależniona jest od spełnienia w przyszłości określonych wyników finansowych przez Spółkę.
Zatem, w przypadku spełnienia wspomnianych warunków, dochodzi do wypłaty dodatkowej kwoty na rzecz Spółki Przejmowanej w związku ze sprzedażą akcji Spółki, tj. earn-out, które powiększa cenę sprzedaży.
Jeżeli dojdzie do ziszczenia się warunków do wypłaty świadczenia earn-out i wypłaty tego świadczenia, będzie ono powiększało cenę sprzedaży akcji, tj. dojdzie do korekty ceny in plus.
W przedstawionym zdarzeniu przyszłym nie wystąpią przesłanki, o których mowa w art. 22c ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 2805 ze zm.; dalej: „ustawa o CIT”).
Spółka Przejmowana skorzystała ze zwolnienia, o którym mowa w art. 24o ust. 1 ustawy o CIT, w odniesieniu do odpłatnego zbycia akcji wskazanych we Wniosku.
Ponadto, w uzupełnieniu wniosku z 18 czerwca 2024 r. wskazali Państwo, że przedwstępna umowa sprzedaży akcji Spółki przez Spółkę Przejmowaną została zawarta w pierwszym kwartale 2023 r., zaś umowa sprzedaży akcji Spółki została zawarta w trzecim kwartale 2023 r.
Płatność podstawowej ceny sprzedaży akcji Spółki została uiszczona na rzecz Spółki Przejmowanej po zawarciu umowy sprzedaży akcji.
Data planowanego połączenia nie została jeszcze ściśle określona, prawdopodobnie zostanie ono przeprowadzone w drugiej połowie 2024 r.
Powstanie przychodu z tytułu dodatkowego wynagrodzenia earn-out warunkowane jest ziszczeniem się dodatkowych warunków wynikających z dokumentacji transakcyjnej w postaci osiągnięcia przez Spółkę określonych wyników finansowych.
Tylko i wyłącznie w przypadku ziszczenia się dodatkowych warunków dojdzie do wypłaty wynagrodzenia earn-out, która nastąpi zgodnie z harmonogramem określonym w dokumentacji transakcyjnej - w kolejnych latach po zawarciu umowy sprzedaży akcji.
Planowane jest, że połączenie zostanie zrealizowane zgodnie z metodą nie przewidującą zamykania ksiąg rachunkowych. Jednocześnie, wynagrodzenie earn-out może być należne zarówno w roku podatkowym, w którym będzie miało miejsce połączenie, jak i w kolejnych okresach rozliczeniowych.
Wynagrodzenie earn-out będzie kalkulowane na podstawie wyników finansowych Spółki, ustalanych dla odrębnych okresów rozliczeniowych - w oparciu o kalkulację EBITDA za okres następujących po sobie 12 miesięcy.
Warunki do wypłaty dodatkowego wynagrodzenia earn-out określone w dokumentacji transakcyjnej oparte są na wynikach finansowych Spółki, w szczególności na EBITDA Spółki za okres 12 następujących po sobie miesięcy. Oznacza to, że wynagrodzenie earn-out będzie należne w przypadku osiągnięcia określonego poziomu EBITDA, w określonym terminie po zbyciu przez Spółkę Przejmowaną akcji Spółki.
Brak otrzymania wynagrodzenia earn-out w przypadku gdy będzie ono należne będzie kreowało wymagalne roszczenie o jego zapłatę, nie będzie jednak wiązało się z nieważnością lub nieskutecznością zawartej umowy sprzedaży akcji Spółki.
Wnioskodawca wskazuje, że transakcja sprzedaży akcji Spółki została zrealizowana z podmiotem niepowiązanym, działającym profesjonalnie w segmencie rynku, w którym funkcjonowała i funkcjonuje Spółka, której akcje zostały zbyte przez Spółkę Przejmowaną.
W konsekwencji, zarówno cena sprzedaży ustalona w umowie sprzedaży akcji, jak i wynagrodzenie earn-out zostały określone zgodnie z praktyką rynkową.
Zgodnie z art. 24m ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: „ustawa o CIT”) spółką holdingową jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, prosta spółka akcyjna albo spółka akcyjna będąca podatnikiem, o którym mowa w art. 3 ust. 1, spełniającą łącznie następujące warunki:
a. posiada bezpośrednio na podstawie tytułu własności co najmniej 10% udziałów (akcji) w kapitale spółki zależnej,
b. nie jest spółką tworzącą podatkową grupę kapitałową,
c. nie korzysta ze zwolnień podatkowych, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 34 i 34a,
d. prowadzi rzeczywistą działalność gospodarczą, przy czym przepis art. 24a ust. 18 stosuje się odpowiednio,
e. udziałów (akcji) w tej spółce nie posiada, pośrednio lub bezpośrednio, udziałowiec (akcjonariusz) mający siedzibę lub zarząd lub zarejestrowany lub położony na terytorium lub w kraju:
- wymienionym w przepisach wydanych na podstawie art. 11j ust. 2,
- wskazanym w unijnym wykazie jurysdykcji niechętnych współpracy do celów podatkowych przyjmowanym przez Radę Unii Europejskiej, o którym mowa w art. 86a § 10 pkt 1 Ordynacji podatkowej,
- z którym Rzeczpospolita Polska nie ratyfikowała umowy międzynarodowej, w szczególności umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, albo Unia Europejska nie ratyfikowała umowy międzynarodowej, stanowiącej podstawę do uzyskania od organów podatkowych tego państwa informacji podatkowych.
W świetle brzmienia cytowanego przepisu jednym z warunków uznania spółki za spółkę holdingową jest posiadanie bezpośrednio na podstawie tytułu własności co najmniej 10% udziałów (akcji) w kapitale spółki zależnej.
Należy wskazać, że zbycia akcji Spółki dokonała Spółka Przejmowana, a nie Spółka Przejmująca. To Spółka Przejmowana spełniła wszystkie warunki do skorzystania ze zwolnienia holdingowego w związku ze zbyciem akcji Spółki. Nie ma jednocześnie technicznej możliwości, aby to Spółka Przejmująca spełniała definicję spółki holdingowej w związku ze zbyciem akcji Spółki i otrzymaniem z tego tytułu wynagrodzenia, w tym wynagrodzenia earn-out, ponieważ Spółka Przejmująca nie była bezpośrednim akcjonariuszem Spółki.
Należy jednak wskazać, że na podstawie art. 93 § 2 pkt 1 w zw. z art. 93 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa Spółka Przejmująca (jako sukcesor) wstąpi we wszystkie prawa i obowiązki Spółki Przejmowanej.
Pytania
1. Czy opisane w zdarzeniu przyszłym połączanie spółek poprzez przejęcie majątku Spółki Przejmowanej przez Wnioskodawcę spowoduje powstanie po stronie Wnioskodawcy przychodu do opodatkowania?
2. Czy wygaśnięcie zobowiązania z tytułu zawartej przez Wnioskodawcę ze Spółką Przejmowaną umowy pożyczki na skutek konfuzji będzie skutkować jakimikolwiek skutkami podatkowymi w CIT po stronie Wnioskodawcy?
3. Czy przychód podatkowy z tytułu odpłatnego zbycia akcji, który zostanie rozpoznany przez Wnioskodawcę po połączeniu ze Spółką Przejmowaną z chwilą wymagalności wynagrodzenia earn-out korzystać będzie ze zwolnienia podatkowego, o którym mowa w art. 24o ustawy o CIT?
Państwa stanowisko w sprawie
Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania 1:
Zdaniem Wnioskodawcy, opisane w zdarzeniu przyszłym połączenie poprzez przejęcie majątku Spółki Przejmowanej przez Wnioskodawcę nie spowoduje powstania po stronie Wnioskodawcy przychodu do opodatkowania.
Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania 2:
Zdaniem Wnioskodawcy, wygaśnięcie zobowiązania z tytułu zawartej przez Wnioskodawcę ze Spółką Przejmowaną umowy pożyczki na skutek konfuzji nie będzie skutkować jakimikolwiek skutkami podatkowymi w CIT po stronie Wnioskodawcy, w szczególności nie spowoduje powstania po stronie Wnioskodawcy przychodu do opodatkowania.
Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania 3:
Zdaniem Wnioskodawcy, przychód podatkowy z tytułu odpłatnego zbycia akcji, który zostanie rozpoznany przez Wnioskodawcę po połączeniu ze Spółką Przejmowaną z chwilą wymagalności wynagrodzenia earn-out, korzystać będzie ze zwolnienia podatkowego, o którym mowa w art. 24o ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 2805 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”).
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania 1:
Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o CIT, podatnicy, jeżeli mają siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o CIT przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów. W przypadkach, o których mowa w art. 21, art. 22 i art. 24b, przedmiotem opodatkowania jest przychód.
Zgodnie z art. 7b ust. 1 pkt 1 lit. m) ustawy o CIT, za przychody z zysków kapitałowych uważa się przychody z udziału w zyskach osób prawnych przychody uzyskane w następstwie łączenia podmiotów, w tym:
- przychody osoby prawnej lub spółki, o której mowa w art. 1 ust. 3, przejmującej w następstwie łączenia lub podziału majątek lub część majątku innej osoby prawnej lub spółki,
- przychody wspólnika spółki łączonej lub dzielonej,
- przychody spółki dzielonej,
Na podstawie art. 7b ust. 1 pkt 1a ustawy CIT za przychody z zysków kapitałowych uważa się przychody uzyskane w następstwie przekształceń, łączenia lub podziału podmiotów.
Artykuł 12 ust. 1 ustawy o CIT stanowi, że przychodem, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności:
- ustalona na dzień poprzedzający dzień łączenia lub podziału wartość emisyjna udziałów (akcji) spółki przejmującej lub nowo zawiązanej przydzielonych wspólnikowi spółki przejmowanej lub dzielonej w następstwie łączenia lub podziału podmiotów, z zastrzeżeniem pkt 8b (pkt 8ba);
- ustalona na dzień poprzedzający dzień łączenia lub podziału wartość rynkowa majątku podmiotu przejmowanego lub dzielonego otrzymanego przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną w części przewyższającej wartość przyjętą dla celów podatkowych składników tego majątku, nie wyższą od wartości rynkowej tych składników (pkt 8c);
- ustalona na dzień poprzedzający dzień łączenia lub podziału wartość rynkowa majątku podmiotu przejmowanego lub dzielonego otrzymanego przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną w części przewyższającej wartość emisyjną udziałów (akcji) przydzielonych udziałowcom (akcjonariuszom) spółek łączonych lub spółki dzielonej (pkt 8d);
- ustalona, w części odpowiadającej udziałowi spółki przejmującej w kapitale zakładowym spółki przejmowanej lub dzielonej, na dzień poprzedzający dzień łączenia lub podziału, wartość rynkowa majątku podmiotu przejmowanego lub dzielonego otrzymanego przez spółkę przejmującą ponad cenę nabycia udziałów (akcji) tej spółki w podmiocie przejmowanym - w przypadku gdy spółka przejmująca posiada w kapitale zakładowym spółki przejmowanej lub dzielonej taki udział (pkt 8f).
W ocenie Wnioskodawcy, zastosowania nie znajdą art. 12 ust. 1 pkt 8ba i art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT z uwagi na fakt, że w wyniku połączenia nie zostaną wydane udziały przez Wnioskodawcę na rzecz wspólników Spółki Przejmowanej. Planowane połączenie należy rozpatrywać wyłącznie w kontekście art. 12 ust. 1 pkt 8c oraz art. 12 ust. 1 pkt 8f ustawy o CIT.
Z przepisu art. 12 ust. 1 pkt 8c ustawy o CIT wynika, że wartość przychodu na skutek połączenia powinna zostać określona jako ustalona na dzień poprzedzający dzień łączenia wartość rynkowa majątku podmiotu przejmowanego otrzymanego przez Wnioskodawcę jako Spółkę Przejmującą w części przewyższającej wartość przyjętą dla celów podatkowych składników tego majątku, nie wyższą od wartości rynkowej tych składników.
Przychodem po stronie Wnioskodawcy może więc być ewentualna nadwyżka wartości majątku ponad wartość przyjętą dla celów podatkowych składników tego majątku.
Z przepisu art. 12 ust. 1 pkt 8f ustawy o CIT wynika, że jeżeli przychodem będzie ustalona, w części odpowiadającej udziałowi Spółki przejmującej w kapitale zakładowym spółki przejmowanej, na dzień poprzedzający dzień łączenia, wartość rynkowa majątku podmiotu przejmowanego otrzymanego przez spółkę przejmującą ponad cenę nabycia udziałów (akcji) tej spółki w podmiocie przejmowanym - w przypadku gdy spółka przejmująca posiada w kapitale zakładowym spółki przejmowanej taki udział, to po stronie Wnioskodawcy powstanie przychód na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 8f ustawy o CIT.
Powyższe przepisy art. 12 ust. 1 pkt 8c oraz art. 12 ust. 1 pkt 8f ustawy o CIT należy rozpatrywać łącznie z przepisami art. 12 ust. 4 pkt 3e, art. 12 ust. 4 pkt 3f oraz art. 12 ust. 12 ustawy o CIT, z których wynika, że do przychodów nie zalicza się:
1. w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 8c, wartości tych składników majątku podmiotu przejmowanego lub dzielonego otrzymanego przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną w drodze łączenia lub podziału podmiotów, które:
a) spółka przejmująca przyjęła dla celów podatkowych w wartości wynikającej z ksiąg podatkowych podmiotu przejmowanego lub dzielonego oraz
b) spółka przejmująca przypisała do działalności prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym za pośrednictwem zagranicznego zakładu (ust. 4 pkt 3e);
2. wartości majątku spółki przejmowanej lub dzielonej, odpowiadającej procentowemu udziałowi spółki przejmującej w kapitale zakładowym spółki przejmowanej lub dzielonej, określonemu na ostatni dzień poprzedzający dzień łączenia lub podziału, otrzymanego przez spółkę przejmującą posiadającą w kapitale zakładowym spółki przejmowanej lub dzielonej udział w wysokości nie mniejszej niż 10% (ust. 4 pkt 3f);
Zgodnie z opisem zdarzenia przyszłego, Wnioskodawca przyjmie składniki majątku Spółki Przejmowanej dla celów podatkowych w wartości wynikającej z jej ksiąg podatkowych oraz przypisze te składniki majątku do działalności prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w efekcie po stronie Wnioskodawcy nie zostanie rozpoznany przychód podatkowy w wysokości wartości rynkowej majątku Spółki Przejmowanej na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 8c w zw. z art. 12 ust. 3e ustawy o CIT.
Zgodnie z opisem zdarzenia przyszłego, skoro Wnioskodawca będzie posiadał 100% udziałów w kapitale zakładowym w Spółce Przejmowanej na dzień połączenia, to zastosowanie powinien mieć art. 12 ust. 1 pkt 8f w zw. z art. 12 ust. 4 pkt 3f ustawy o CIT i tym samym, 100% nadwyżki wartości rynkowej majątku Spółki Przejmowanej nad ceną nabycia w niej udziałów nie będzie stanowiło przychodu na skutek zastosowania art. 12 ust. 4 pkt 3f ustawy o CIT, co doprowadzi do neutralności podatkowej połączenia.
Powyższe stanowisko znajduje odzwierciedlenie w interpretacjach indywidualnych wydawanych na gruncie podobnych stanów faktycznych/zdarzeń przyszłych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, przykładowo:
- interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 28 października 2022 r., Znak: 0111-KDIB2-1.4010.560.2022.1.KK,
- interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 10 listopada 2022 r., Znak: 0111-KDIB1-1.4010.599.2022.2.SH,
- interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 10 listopada 2022 r., Znak: 0111-KDIB1-1.4010.598.2022.2.SH,
- interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 10 listopada 2022 r., Znak: 0111-KDIB1-1.4010.593.2022.2.AND,
- interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 24 października 2023 r., Znak: 0111-KDIB2-1.4010.339.2023.2.KK.
W związku z powyższym, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że planowane połączenie spółek będzie miało charakter neutralny na gruncie ustawy o CIT, tj. po stronie Wnioskodawcy nie powstanie przychód do opodatkowania.
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania 2:
Zdaniem Wnioskodawcy, wygaśnięcie zobowiązania z tytułu zawartej umowy pożyczki ze Spółką Przejmowaną na skutek konfuzji nie będzie skutkować jakimikolwiek skutkami podatkowymi w CIT po stronie Wnioskodawcy.
W wyniku połączenia ustanie byt prawny Spółki Przejmowanej, a Wnioskodawca przejmie na mocy art. 494 § 1 k.s.h., cały majątek Spółki Przejmowanej i wstąpi we wszystkie prawa i obowiązki Spółki Przejmowanej.
Oznacza to, że skutki podatkowe czynności (zdarzeń) wykonanych przez Spółkę Przejmowaną przed momentem połączenia przypisane są podmiotowi przejmującemu. Innymi słowy, z dniem połączenia (przejęcia) Wnioskodawca stanie się stroną wszystkich praw i obowiązków Spółki Przejmowanej. W konsekwencji, połączenie spółek przez przejęcie będzie skutkować tym, że ten sam podmiot zostanie jednocześnie dłużnikiem i wierzycielem z tytułu tego samego stosunku zobowiązaniowego.
W świetle doktryny/nauki prawa cywilnego oraz wykładni regulacji ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 1610 ze zm.), taka sytuacja będzie stanowić konfuzję, która jest zaliczana do zdarzeń powodujących wygaśnięcie stosunku prawnego, pomimo braku spełnienia przez dłużnika świadczenia. W przypadku konfuzji wygaśnięcie zobowiązań następuje z mocy prawa, wskutek skumulowania w rękach jednego podmiotu praw przysługujących wierzycielowi i obowiązków dłużnika. Ze względu na fakt, że sprzeczne z istotą stosunku prawnego byłoby jednoczesne pozostawanie „swoim” wierzycielem i dłużnikiem, w przypadku skupienia w jednym podmiocie dwóch stron stosunku zobowiązaniowego, prawa i obowiązki wynikające z tego zobowiązania wygasają ze względu na zanik istotnych elementów konstrukcji stosunku, jakim są dwie strony zobowiązania.
Zatem przez instytucję konfuzji (łac. confusio) rozumie się instytucję prawa cywilnego, powodującą wygaśnięcie prawa podmiotowego na skutek połączenia w rękach tej samej osoby prawa i związanego z nim obowiązku. Konfuzja praw wynikających z zobowiązań i należności nie została explicite wskazana w prawie cywilnym jako instytucja, określająca sposób wygasania zobowiązań, ale wynika z doktryny i orzecznictwa sądowego, na gruncie prawa cywilnego. Stanowi ona przypadek wygaśnięcia stosunku prawnego (zobowiązaniowego) pomimo braku spełnienia przez dłużnika świadczenia.
Wskazać należy, że mająca miejsce w opisanym zdarzeniu przyszłym konfuzja wzajemnych zobowiązań i wierzytelności z tytułu zobowiązań, o których mowa we wniosku, zaistnieje w związku z połączeniem podmiotów (Wnioskodawcy i Spółki Przejmującej) i nie została bezpośrednio wymieniona w przepisach ustawy o CIT, jako skutkująca albo nie skutkująca powstaniem przychodu. W przedmiotowym zdarzeniu przyszłym nie znajdzie zastosowania również art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT. Nie można bowiem twierdzić, że w przypadku konfuzji dochodzi do nieodpłatnego lub częściowo odpłatnego świadczenia, bowiem jak już wskazano, w związku z konfuzją, nie powstanie jakiekolwiek przysporzenie majątkowe dla Wnioskodawcy jako spółki przejmującej.
Ponadto, w wyniku połączenia nie dojdzie również do umorzenia zobowiązań, zatem w omawianym przypadku zastosowania nie może mieć również art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o CIT, zgodnie z którym przychodem jest również wartość umorzonych lub przedawnionych zobowiązań.
Reasumując, zdaniem Wnioskodawcy, konfuzja nie powoduje powstania po stronie Wnioskodawcy przychodu podatkowego, bowiem Wnioskodawca i Spółka Przejmowana nie zawrą między sobą umowy, na mocy której zostanie dokonanie umorzenie zobowiązania wynikającego z umowy pożyczki. Nie dojdzie również do spłaty lub innego uregulowania przedmiotowego zobowiązania przez Spółkę Przejmowaną. Wygaśnięcie zobowiązania nastąpi w wyniku połączenia - z mocy prawa. Wskutek konfuzji w rękach tego samego podmiotu znajdzie się wierzytelność i dług, innymi słowy ten sam podmiot stanie się w ramach tego samego stosunku zobowiązaniowego jednocześnie wierzycielem i dłużnikiem. Nie jest zatem możliwe zwolnienie z długu. Nie można bowiem zwolnić z długu samego siebie. Zatem w opisywanym zdarzeniu przyszłym nie może być mowy o nieodpłatnym zwolnieniu Pożyczkobiorcy z długu. Pożyczkobiorca nie może sam siebie zwolnić z długu ani odpłatnie, ani nieodpłatnie. Stosunek zobowiązaniowy, w którym Pożyczkobiorca jest dłużnikiem, wskutek połączenia spółek i związane z tym konfuzji wygaśnie, bo Pożyczkobiorca stanie się w tym stosunku również wierzycielem.
W efekcie, po stronie Wnioskodawcy nie powstanie żadne przysporzenie, które mogłoby zostać zakwalifikowane jako przychód dla celów podatkowych.
Analogiczne stanowisko prezentuje Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, np.:
- interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 19 listopada 2020 r., Znak: 0111-KDIB1-2.4010.411.2020.2.SK lub
- interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 29 listopada 2019 r., Znak: 0114-KDIP2-2.4010.422.2019.1.SJ,
- interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 24 października 2023 r., Znak: 0111-KDIB2-1.4010.339.2023.2.KK.
Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że wygaśnięcie zobowiązania wynikającego z umowy pożyczki nie będzie stanowić po stronie Wnioskodawcy przychodu do opodatkowania.
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania 3:
Jak Wnioskodawca wskazał w opisie zdarzenia przyszłego, planowane jest połączenie spółek bez podwyższania kapitału zakładowego Wnioskodawcy (spółki przejmującej) i emisji nowych udziałów. W wyniku połączenia ustanie byt prawny Spółki Przejmowanej, a Wnioskodawca przejmie na mocy art. 494 § 1 k.s.h., cały majątek Spółki Przejmowanej i wstąpi we wszystkie prawa i obowiązki Spółki Przejmowanej (sukcesja uniwersalna).
Jak wynika z art. 491 § 1 k.s.h. spółki kapitałowe mogą się łączyć między sobą oraz ze spółkami osobowymi; spółka osobowa nie może jednakże być spółką przejmującą albo spółką nowo zawiązaną. Połączenie to, w myśl art. 492 § 1 k.s.h., może być dokonane:
1. przez przeniesienie całego majątku spółki (przejmowanej) na inną spółkę (przejmującą) za udziały lub akcje, które spółka przejmująca wydaje wspólnikom spółki przejmowanej (jest to tzw. łączenie się przez przejęcie, czyli inkorporacja),
2. przez zawiązanie spółki kapitałowej, na którą przechodzi majątek wszystkich łączących się spółek za udziały lub akcje nowej spółki (jest to tzw. łączenie się przez zawiązanie nowej spółki, czyli konsolidacja).
Stosownie do treści art. 493 § 1 k.s.h., spółka przejmowana albo spółki łączące się przez zawiązanie nowej spółki zostają rozwiązane, bez przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego, w dniu wykreślenia z rejestru. Połączenie - w myśl § 2 tego przepisu - następuje z dniem wpisania połączenia do rejestru właściwego według siedziby, odpowiednio spółki przejmującej albo spółki nowo zawiązanej (dzień połączenia). Wpis ten wywołuje skutek wykreślenia spółki przejmowanej albo spółek łączących się przez zawiązanie nowej spółki, z uwzględnieniem art. 507 k.s.h.
Na podstawie art. 494 § 1 k.s.h. spółka przejmująca albo spółka nowo zawiązana wstępuje z dniem połączenia we wszystkie prawa i obowiązki spółki przejmowanej albo spółek łączących się przez zawiązanie nowej spółki. Przedmiotem następstwa osób prawnych są również prawa i obowiązki wynikające z przepisów prawa podatkowego.
Kwestia sukcesji praw i obowiązków podatkowych na gruncie przepisów prawa podatkowego została uregulowana w przepisach ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.; zwanej dalej: „Ordynacja podatkowa”). Zgodnie z art. 93 § 1 Ordynacji podatkowej osoba prawna zawiązana (powstała) w wyniku łączenia się:
1. osób prawnych,
2. osobowych spółek handlowych,
3. osobowych i kapitałowych spółek handlowych
- wstępuje we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki każdej z łączących się osób lub spółek.
Powyższa zasada, na podstawie art. 93 § 2 pkt 1 Ordynacji podatkowej, ma odpowiednie zastosowanie w przypadku przejęcia przez osobę prawną innej osoby prawnej, co oznacza, że spółka przejmująca (jako sukcesor) wstępuje we wszystkie prawa i obowiązki poprzednika jako podatnika, płatnika i inkasenta.
Należy wskazać, że przepisy Ordynacji podatkowej ustanawiają zasadę generalnej sukcesji praw i obowiązków podatkowych podatnika. Cytowane wyżej przepisy Ordynacji podatkowej mają charakter materialnoprawny i ustawodawca nie wprowadził dla ich zastosowania żadnych ograniczeń - w tym w zakresie sukcesji warunków uprawniających do zwolnienia, o których mowa w art. 24o ust. 1 ustawy o CIT. Zwolnienie od podatku jest prawem majątkowym, w które - zgodnie z art. 93 § 1 pkt 1 w zw. z art. 93 § 2 Ordynacji podatkowej - wstępuje następca prawny.
Oznacza to, że skutki podatkowe czynności (zdarzeń) wykonanych przez spółkę przejmowaną przed momentem połączenia, przypisane są podmiotowi przejmującemu. Innymi słowy, z dniem połączenia (przejęcia) Wnioskodawca stanie się stroną wszystkich praw i obowiązków Spółki przejmowanej, w tym w zakresie warunków uprawniających do zwolnienia, o których mowa w art. 24o ust. 1 ustawy o CIT.
Powyższe stanowisko zostało potwierdzone przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, np. w:
- interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 19 kwietnia 2022 r., Znak: 0111-KDIB1-3.4010.105.2022.1.AN, która dotyczyła sukcesji w zakresie skorzystania ze zwolnienia dochodu z całej działalności gospodarczej prowadzonej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie zezwoleń posiadanych przez spółkę przejmowaną;
- interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 9 października 2023 r., Znak: 0111-KDIB1-1.4010.430.2023.1.SG, która dotyczyła zwolnienia określonego w art. 24o ustawy o CIT.
Zaprezentowane powyżej podejście znajduje dodatkowe uzasadnienie w fakcie, że opisane w zdarzeniu przyszłym połączenie nastąpi tzw. metodą łączenia udziałów - nie powodującą powstania obowiązku zamknięcia ksiąg rachunkowych na dzień połączenia. Spółka przejmowana może zatem skorzystać z prawa do niezamykania ksiąg rachunkowych - co nie będzie wiązało się z zakończeniem roku podatkowego Spółki przejmowanej w związku z połączeniem.
Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o CIT, rokiem podatkowym, z zastrzeżeniem ust. 2, 2a, 3 i 6, jest rok kalendarzowy, chyba że podatnik postanowi inaczej w statucie albo w umowie spółki, albo w innym dokumencie odpowiednio regulującym zasady ustrojowe innych podatników i zawiadomi o tym właściwego naczelnika urzędu skarbowego; wówczas rokiem podatkowym jest okres kolejnych dwunastu miesięcy kalendarzowych. Jak stanowi zaś art. 8 ust. 6 ustawy o CIT, jeżeli z odrębnych przepisów wynika obowiązek zamknięcia ksiąg rachunkowych (sporządzenia bilansu) przed upływem przyjętego przez podatnika roku podatkowego, za rok podatkowy uważa się okres od pierwszego dnia miesiąca następującego po zakończeniu poprzedniego roku podatkowego do dnia zamknięcia ksiąg rachunkowych. W tym przypadku za następny rok podatkowy uważa się okres od dnia otwarcia ksiąg rachunkowych do końca przyjętego przez podatnika roku podatkowego.
Zasady dotyczące prowadzenia ksiąg rachunkowych reguluje ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 120 ze zm.; dalej: „UOR”). Stosownie do art. 12 ust. 2 pkt 4 UOR, księgi rachunkowe zamyka się, z zastrzeżeniem ust. 3, 3a, 3b i 3c, w jednostce przejmowanej na dzień połączenia związanego z przejęciem jednostki przez inną jednostkę, to jest na dzień wpisu do rejestru tego połączenia - nie później niż w ciągu 3 miesięcy od dnia zaistnienia tego zdarzenia. Jednakże art. 12 ust. 3 pkt 2 UOR stanowi, że można nie zamykać i nie otwierać ksiąg rachunkowych w przypadku połączenia jednostek, gdy w myśl ustawy rozliczenie połączenia następuje metodą łączenia udziałów i nie powoduje powstania nowej jednostki.
Łączenie metodą łączenia udziałów polega - w myśl art. 44c ust. 1 UOR - na sumowaniu poszczególnych pozycji odpowiednich aktywów i pasywów oraz przychodów i kosztów połączonych spółek, według stanu na dzień połączenia, po uprzednim doprowadzeniu ich wartości do jednolitych metod wyceny i dokonaniu wyłączeń, o których mowa w ust. 2 i 3.
W myśl art. 27 ust. 1 ustawy o CIT, podatnicy, z wyjątkiem zwolnionych od podatku na podstawie art. 6 ust. 1, art. 17 ust. 1 pkt 4a lit. a przepisów ustawy wymienionej w art. 40 ust. 2 pkt 8, są obowiązani, z zastrzeżeniem ust. 2a, składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości dochodu (straty) osiągniętego w roku podatkowym - do końca trzeciego miesiąca roku następnego i w tym terminie wpłacić podatek należny albo różnicę między podatkiem należnym od dochodu wykazanego w zeznaniu a sumą należnych zaliczek za okres od początku roku.
Zatem w świetle cytowanych regulacji, dla prawidłowego terminu złożenia zeznania o wysokości dochodu (straty) osiągniętego w roku podatkowym, o którym mowa w art. 27 ust. 1 ustawy o CIT, kluczowe znaczenie ma data zamknięcia ksiąg rachunkowych, która determinuje koniec roku podatkowego podatnika.
W sytuacji, gdy Spółka Przejmowana nie zamyka ksiąg rachunkowych (co jest dopuszczalne zgodnie z cytowanymi przepisami UOR), to spółka ta nie kończy roku podatkowego z chwilą zarejestrowania połączenia i sytuacja ta nie skutkuje obowiązkiem rozliczenia podatku dochodowego oraz złożenia zeznania podatkowego. To natomiast Wnioskodawca, jako sukcesor prawnopodatkowy Spółki przejmowanej, będzie zobowiązany do uwzględnienia w zeznaniu podatkowym składanym po połączeniu, przychodów i kosztów podatkowych Spółki przejmowanej. Stanowisko takie potwierdził DKIS przykładowo w interpretacji indywidualnej z dnia 4 września 2018 r., Znak: 0114-KDIP2-3.4010.198.2018.1.MS.
W konsekwencji powyższych rozważań, w ocenie Wnioskodawcy, będzie on korzystał po połączeniu ze Spółką Przejmowaną z przysługującego uprzednio Spółce Przejmowanej zwolnienia podatkowego, o którym mowa w art. 24o ustawy o CIT. Należy zatem przeanalizować, czy Wnioskodawca po połączeniu ze Spółką Przejmowaną powinien rozpoznać przychód podatkowy z tytułu odpłatnego zbycia akcji z chwilą wymagalności wynagrodzenia earn-out.
Zgodnie z art. 7b ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o CIT, za przychody z zysków kapitałowych uważa się inne, niż określone w pkt 1 i 2, przychody z udziału (akcji) w osobie prawnej lub spółce, o której mowa w art. 1 ust. 3, w tym przychody ze zbycia udziału (akcji), w tym ze zbycia dokonanego celem ich umorzenia.
Zgodnie z art. 12 ust. 3 ustawy o CIT za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, a także za przychody uzyskane z zysków kapitałowych, z wyłączeniem przychodów, o których mowa w art. 7b ust. 1 pkt 1, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. Zgodnie z ust. 3a tegoż artykułu za datę powstania przychodu o którym mowa w ust. 3, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 3c-3g oraz 3j-3m, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:
1) wystawienia faktury albo
2) uregulowania należności.
Zatem w świetle powyższych regulacji datą powstania przychodu w odniesieniu do zbycia prawa majątkowego jest dzień, w którym zbyto prawo majątkowe na podstawie podpisanej przez strony umowy, o ile jednak przychód z takiego zbycia jest już z tą chwilą należny (a to co najmniej definitywne - nie warunkowe - jest zobowiązanie do jego zapłaty i znana jest jego wysokość). Jak zostało to wskazane powyżej w opisie zdarzenia przyszłego, Spółka Przejmowana oraz nabywający nie są w stanie określić ani definitywności przychodu z tytułu wynagrodzenia, ani jego wartości w chwili zawarcia umowy sprzedaży akcji Spółki. Wypłata wynagrodzenia earn-out jest uzależniona od spełnienia się w przyszłości określonych warunków i które to świadczenie nie jest znane co do kwoty w chwili podpisania umowy sprzedaży. Zatem wysokość wynagrodzenia dodatkowego earn-out należna będzie w zależności od wystąpienia zdarzeń przyszłych określonych w umowie sprzedaży akcji Spółki.
Zdaniem Wnioskodawcy dla momentu powstania obowiązku podatkowego istotne jest zatem ustalenie, w jakiej dacie kwoty wynagrodzenia earn-out staną się należne. Kwoty te zaś będą należne w dacie, w jakiej dacie podatnik, jako wierzyciel, może najwcześniej domagać się zapłaty z tytułu sprzedaży akcji, czyli daty wymagalności roszczenia z tego tytułu (tak również wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z dnia 16 czerwca 2016 r., sygn. akt: I SA/Rz 375/16).
Terminy wymagalności wynagrodzenia earn-out zostały ustalone przez Spółkę Przejmowaną oraz nabywcę w umowie sprzedaży akcji Spółki.
Zdaniem Wnioskodawcy, zatem dopiero w datach wskazanych powyżej powstanie po stronie Spółki Przejmującej przychód w rozumieniu art. 7b ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o CIT. W przeciwnym razie bowiem, w rozważanym zdarzeniu przyszłym, wykładnia art. 12 ust. 3a ustawy o CIT byłaby nieracjonalna i doprowadziła do uznania, iż opodatkowaniu w danym roku podatkowym podlega przychód, który podatnikowi nie przysługuje w tym sensie, iż nie może się on go domagać. Mimo że podatnik nie miałby w takiej sytuacji żadnej prawnej możliwości dochodzenia świadczenia za sprzedane akcje, musiałby ponosić obciążenia podatkowe związane z nienależnym mu przychodem. Zatem zdaniem Wnioskodawcy należy przyjąć, iż na gruncie art. 12 ust. 3a ustawy o CIT przychód należny nie powstaje przed datą, w której wymagalne staje się roszczenie o zapłatę za sprzedane akcje. Takie stanowisko zostało podzielone przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w wyroku z dnia 16 czerwca 2016 r. w sprawie o sygn. akt: I SA/Rz 375/16 na gruncie Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647) (dalej: „ustawy o PIT”), które to stanowisko należy zdaniem Wnioskodawcy stosować również na gruncie ustawy o CIT.
W interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: „DKIS”) z dnia 22 września 2022 r. (Znak: 0112-KDIL2-1.4011.586.2022.1.KF), organ na gruncie ustawy o PIT stwierdził, że w danym roku podatkowym opodatkowaniu może zatem podlegać tylko ten przychód, którego podatnik może się skutecznie domagać, czyli taki, który podatnikowi w danym momencie się należy, jest wymagalny. Dalej organ stwierdził, iż przychód podatkowy z tytułu odpłatnego zbycia udziałów w celu ich dobrowolnego umorzenia, powinien zostać rozpoznany w odniesieniu do wynagrodzenia określonego warunkowo – z chwilą wymagalności poszczególnych części wynagrodzenia warunkowego, tj. w okresach, w których poszczególne części wynagrodzenia warunkowego staną się należne.
Kolejno w interpretacji indywidualnej DKIS z dnia 10 lutego 2022 r. (Znak: 0112-KDIL2-1.4011.1044.2021.1.JK), organ podatkowy na gruncie ustawy o PIT wskazał, że: „(...) opodatkowaniu podlega przychód określony w oparciu o cenę sprzedaży udziałów na moment przejścia własności udziałów na kupującego, a więc w niniejszej sprawie przychód stanowi pełna kwota transakcji. Zatem otrzymany przez Panią PIT-8C zawiera przychód ustalony zgodnie z obowiązującymi przepisami. Ww. przychód winien zostać opodatkowany w zeznaniu podatkowym składanym za rok, w którym doszło do sprzedaży udziałów. Wprawdzie Pani nie ma pewności czy faktycznie otrzyma uzgodnioną kwotę (czy kupująca spółka wywiąże się terminowo z zapłatą drugiej raty), to jednak nie można zgodzić się z Panią, że przychód z tytułu odpłatnego zbycia udziałów należy rozpoznać w dacie jej wymagalności, bowiem cena sprzedaży została przez strony w umowie uzgodniona i z opisu sprawy nie wynika, aby wysokość tej ceny (drugiej raty) została czymś uwarunkowana. Zatem brak jest podstaw do rozliczania podatku ze sprzedaży udziałów od kwot uzyskanych w danych latach. W konsekwencji Pani stanowisko w odniesieniu do zadanych pytań należało uznać za nieprawidłowe”.
Z powyższej interpretacji, a contrario, w sposób bezsprzeczny wynika tym samym, że w przypadku, gdy wypłata części wynagrodzenia za zbycie akcji jest zależna od warunków ustalonych przez strony umowy zbycia tych akcji, należy uznać, iż przychód podatkowy z tego tytułu należy rozpoznać dopiero w momencie wymagalności tego wynagrodzenia.
Podobne stanowisko na gruncie ustawy o PIT zostało zaprezentowane przez organ podatkowy w interpretacji indywidualnej DKIS z dnia 7 lipca 2021 r. (Znak: 0112-KDIL2-1.4011.371.2021.2.JK).
„(...) Wnioskodawca wskazał, że umowa zbycia udziałów przewiduje zapłatę ceny w postaci trzech płatności. Pierwsza została przez Strony definitywnie określona w umowie sprzedaży, to jest strony wskazały, że pierwsza należność (cena) z tytułu dokonanej sprzedaży w wysokości określonej kwoty pieniężnej jest płatna w terminie 5 dni roboczych od dnia zawarcia umowy. Strony w umowie określiły tę część ceny jako: „I rata”. Jednocześnie w umowie zawarte są warunki uzależniające zapłatę części ceny (II rata, III rata) od spełnienia (ziszczenia się określonego zdarzenia. Wartość tych płatności będzie znana odpowiednio na 10 kwietnia 2020 r. oraz 10 kwietnia 2021 r. W konsekwencji Wnioskodawca był zobowiązany rozpoznać przychód podatkowy z tytułu otrzymania części wynagrodzenia ze sprzedaży udziałów (określonej w sposób definitywny w umowie sprzedaży - 1 rata), w momencie w którym doszło do przeniesienia własności udziałów na kupującego. Ponadto Wnioskodawca powinien rozpoznać przychód podatkowy z tytułu ewentualnego otrzymania przypadającej na niego II i III raty wynagrodzenia w okresie, gdy II i III rata staną/stały się wymagalne (...)”;
Reasumując powyższe rozważania, zdaniem Wnioskodawcy należy przyjąć, iż na gruncie art. 12 ust. 3a ustawy o CIT przychód nie powstaje przed datą, w której wymagalne staje się roszczenie o zapłatę należności za sprzedane akcje. Potwierdzają to przytoczone powyżej orzecznictwo oraz indywidualne interpretacje, wydane również na gruncie ustawy o CIT. Zdaniem Wnioskodawcy nie należy w tym zakresie różnicować sytuacji podatników na gruncie ustawy o CIT oraz ustawy o PIT, gdyż odnosi się do tej samej czynności, jaką jest otrzymanie dodatkowego wynagrodzenia earn-out za zbycie akcji. Inna interpretacja art. 12 ust. 3a ustawy o CIT zdaniem Wnioskodawcy prowadziłaby do uznania, iż opodatkowaniu w danym roku podatkowym podlega przychód, który podatnikowi nie przysługuje.
W efekcie, powyższego, w przypadku połączenia Wnioskodawcy ze Spółką Przejmowaną, przychód podatkowy z tytułu odpłatnego zbycia akcji powinien zostać rozpoznany przez Wnioskodawcę po połączeniu ze Spółką Przejmowaną z chwilą wymagalności wynagrodzenia earn-out, będzie on jednak korzystał ze zwolnienia określonego w art. 24o ustawy o CIT.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe w zakresie pytania Nr 1 i Nr 2 oraz nieprawidłowe w zakresie pytania Nr 3.
Odstępuję od uzasadnienia prawnego tej oceny w zakresie pytania Nr 2.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej w zakresie pytania Nr 1 i Nr 3
Na wstępie wskazać należy, że pytania przedstawione przez Państwa we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wyznaczają zakres przedmiotowy tego wniosku. Zatem inne kwestie wynikające z własnego stanowiska, nieobjęte pytaniami, nie zostały rozpatrzone w niniejszej interpretacji.
Państwa wątpliwości w zakresie pytania Nr 1 budzi kwestia ustalenia czy opisane w zdarzeniu przyszłym połącznie spółek poprzez przejęcie majątku Spółki Przejmowanej przez Wnioskodawcę spowoduje powstanie po stronie Wnioskodawcy przychodu do opodatkowania.
Odnosząc się do powyższych wątpliwości, w pierwszej kolejności, wskazać należy że zasady organizacji i funkcjonowania spółek prawa handlowego oraz problematyka łączenia spółek została uregulowana w przepisach ustawy z dnia 15 września 2000 r. ustawy Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 18 ze zm., dalej: „KSH”).
Natomiast, zasady opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych spółek przy ich fuzji regulują przepisy ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2805 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”).
Stosownie do art. 7 ust. 1 i ust. 2 ustawy o CIT,
1) przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów. W przypadkach, o których mowa w art. 21, art. 22 i art. 24b, przedmiotem opodatkowania jest przychód.
2) dochodem ze źródła przychodów, z zastrzeżeniem art. 11c, art. 11i, art. 24a, art. 24b, art. 24ca, art. 24d i art. 24f, jest nadwyżka sumy przychodów uzyskanych z tego źródła przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.
Zgodnie z art. 7b ust. 1 pkt 1 lit. m ustawy o CIT,
za przychody z zysków kapitałowych uważa się przychody z udziału w zyskach osób prawnych, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 1 pkt 4b, stanowiące przychody faktycznie uzyskane z tego udziału, w tym przychody uzyskane w następstwie przekształceń, łączenia lub podziałów podmiotów, w tym:
- przychody osoby prawnej lub spółki, o której mowa w art. 1 ust. 3, przejmującej w następstwie łączenia lub podziału majątek lub część majątku innej osoby prawnej lub spółki,
- przychody wspólnika spółki łączonej lub dzielonej,
- przychody spółki dzielonej,
Zgodnie z treścią art. 7b ust. 1 pkt 1a ww. ustawy,
za przychody z zysków kapitałowych uważa się przychody uzyskane w następstwie przekształceń, łączenia lub podziału podmiotów.
W świetle art. 12 ust. 1 pkt 8ba ustawy o CIT,
przychodem jest ustalona na dzień poprzedzający dzień łączenia lub podziału wartość emisyjna udziałów (akcji) spółki przejmującej lub nowo zawiązanej przydzielonych wspólnikowi spółki przejmowanej lub dzielonej w następstwie łączenia lub podziału podmiotów, z zastrzeżeniem pkt 8b.
Stosownie do art. 12 ust. 1 pkt 8c ustawy o CIT,
przychodem jest ustalona na dzień poprzedzający dzień łączenia lub podziału wartość rynkowa majątku podmiotu przejmowanego lub dzielonego otrzymanego przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną w części przewyższającej wartość przyjętą dla celów podatkowych składników tego majątku, nie wyższą od wartości rynkowej tych składników.
Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT,
przychodem jest ustalona na dzień poprzedzający dzień łączenia lub podziału wartość rynkowa majątku podmiotu przejmowanego lub dzielonego otrzymanego przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną w części przewyższającej wartość emisyjną udziałów (akcji) przydzielonych udziałowcom (akcjonariuszom) spółek łączonych lub spółki dzielonej.
W tym miejscu należy wskazać, że przez wartość emisyjną udziałów (akcji) rozumie się, zgodnie z art. 4a pkt 16a ustawy o CIT,
cenę, po jakiej obejmowane są udziały (akcje), określoną w statucie lub umowie spółki, a w razie ich braku - w innym dokumencie o podobnym charakterze, nie niższą od wartości rynkowej tych udziałów (akcji).
W świetle art. 12 ust. 1 pkt 8f ustawy o CIT,
przychodem jest ustalona, w części odpowiadającej udziałowi spółki przejmującej w kapitale zakładowym spółki przejmowanej lub dzielonej, na dzień poprzedzający dzień łączenia lub podziału, wartość rynkowa majątku podmiotu przejmowanego lub dzielonego otrzymanego przez spółkę przejmującą ponad cenę nabycia udziałów (akcji) tej spółki w podmiocie przejmowanym - w przypadku gdy spółka przejmująca posiada w kapitale zakładowym spółki przejmowanej lub dzielonej taki udział.
Zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 3e ustawy o CIT,
do przychodów nie zalicza się w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 8c, wartości tych składników majątku podmiotu przejmowanego lub dzielonego otrzymanego przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną w drodze łączenia lub podziału podmiotów, które:
a) spółka przejmująca przyjęła dla celów podatkowych w wartości wynikającej z ksiąg podatkowych podmiotu przejmowanego lub dzielonego oraz
b) spółka przejmująca przypisała do działalności prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym za pośrednictwem zagranicznego zakładu.
W myśl art. 12 ust. 13 ustawy o CIT,
przepisów ust. 4 pkt 3e-3h, 12 i pkt 25 lit. b oraz ust. 4d nie stosuje się w przypadkach, gdy głównym lub jednym z głównych celów połączenia spółek, podziału spółek, wymiany udziałów lub wniesienia wkładu niepieniężnego jest uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania.
Jak wynika z art. 12 ust. 14 ustawy o CIT,
jeżeli połączenie spółek, podział spółek, wymiana udziałów lub wniesienie wkładu niepieniężnego nie zostały przeprowadzone z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych, dla celów ust. 13 domniemywa się, że głównym lub jednym z głównych celów tych czynności jest uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania.
Stosownie do art. 12 ust. 15 ustawy o CIT,
przepisy ust. 4 pkt 3e-3h, 12 i pkt 25 lit. b mają zastosowanie wyłącznie do spółek będących podatnikami, o których mowa w:
1)art. 3 ust. 1, przejmujących albo wnoszących w drodze wkładu niepieniężnego majątek spółek lub podmiotów mających siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, albo
2) art. 3 ust. 1, przejmujących albo wnoszących w drodze wkładu niepieniężnego majątek spółek podlegających w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego opodatkowaniu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania, albo
3) art. 3 ust. 2, podlegających w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego opodatkowaniu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania, przejmujących albo wnoszących w drodze wkładu niepieniężnego majątek spółek będących podatnikami, o których mowa w art. 3 ust. 1.
Artykuł 12 ust. 16 ustawy o CIT stanowi,
przepisy ust. 4 pkt 3e-3h, 12 i pkt 25 lit. b oraz ust. 4d stosuje się odpowiednio do podmiotów wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy.
Mając na uwadze powyższe przepisy, wskazać należy, że z cytowanego wyżej art. 12 ust. 1 pkt 8ba ustawy o CIT wynika, że przychodem jest ustalona na dzień poprzedzający dzień łączenia wartość emisyjna udziałów spółki przejmującej przydzielonych wspólnikowi spółki przejmowanej w następstwie łączenia podmiotów.
W opisie sprawy wskazali Państwo, że Wnioskodawca posiada i na moment Połączenia będzie posiadał 100% udziałów w kapitale zakładowym Spółki Przejmowanej. Połączenie spółek nastąpi bez podwyższania kapitału zakładowego Wnioskodawcy (Spółki Przejmującej) i emisji nowych udziałów.
Zatem, mając na uwadze powyższe, skoro w niniejszej sprawie nie dochodzi do przydzielenia na rzecz Wnioskodawcy nowych udziałów, to art. 12 ust. 1 pkt 8ba ustawy o CIT nie znajdzie zastosowania.
Z kolei z cytowanego również powyżej art. 12 ust. 1 pkt 8c ustawy o CIT wynika, że wartość przychodu na skutek połączenia powinna zostać określona jako ustalona na dzień poprzedzający dzień łączenia wartość rynkowa majątku podmiotu przejmowanego otrzymanego przez spółkę przejmującą w części przewyższającej wartość przyjętą dla celów podatkowych składników tego majątku, nie wyższą od wartości rynkowej tych składników.
Przychodem po stronie Wnioskodawcy (Spółki Przejmującej) może więc być ewentualna nadwyżka wartości majątku ponad wartość przyjętą dla celów podatkowych składników tego majątku.
Z opisu sprawy wynika, że ustalona na dzień poprzedzający dzień łączenia wartość rynkowa majątku Spółki Przejmowanej otrzymanego przez Wnioskodawcę nie będzie przewyższać wartości przyjętej dla celów podatkowych składników tego majątku.
Zatem, skoro ustalona na dzień poprzedzający dzień łączenia wartość rynkowa majątku Spółki Przejmowanej otrzymanego przez Spółkę Przejmującą (Wnioskodawcy) nie będzie przewyższać wartości przyjętej dla celów podatkowych składników tego majątku (nie wyższej od wartości rynkowej tych składników), to po stronie Spółki Przejmującej (Wnioskodawcy) nie powstanie przychód na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 8c ustawy o CIT.
Z uwagi na fakt, że po stronie Spółki Przejmującej (Wnioskodawcy) nie powstanie przychód podatkowy na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 8c ustawy o CIT bezzasadne jest odwoływanie się w treści uzasadnienia do art. 12 ust. 4 pkt 3e ustawy o CIT, który nie ma zastosowania w niniejszej sprawie.
Odnosząc się do kwestii powstania ewentualnego przychodu na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 8d i pkt 8f ustawy o CIT po stronie Spółki Przejmującej (Wnioskodawcy) w wyniku planowanego Połączenia, w pierwszej kolejności, wskazać należy, że przepisy art. 12 ust. 1 pkt 8d i art. 12 ust. 1 pkt 8f powołanej ustawy są komplementarne. Jeśli spółka przejmująca nie posiada udziałów w spółce przejmowanej zastosowanie ma wyłącznie art. 12 ust. 1 pkt 8d. Jeśli posiada 100% udziałów, wyłącznie art. 12 ust. 1 pkt 8f. Natomiast jeśli posiada w spółce przejmowanej mniej niż 100% udziałów zastosowanie mają oba przepisy. Łącznie pozwalają one opodatkować majątek przejęty przez spółkę, a jaka wartość majątku jest opodatkowana na podstawie każdego z nich zależy od udziału spółki przejmującej w kapitale zakładowym spółki przejmowanej.
Wskazać należy, że z cytowanego już wyżej art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT wynika, że przychodem dla spółki przejmującej może być ustalona na dzień poprzedzający dzień łączenia wartość rynkowa majątku podmiotu przejmowanego otrzymanego przez spółkę przejmującą w części przewyższającej wartość emisyjną udziałów (akcji) przydzielonych udziałowcom (akcjonariuszom) spółek łączonych.
W opisie sprawy wskazali Państwo, że Wnioskodawca posiada i na moment Połączenia będzie posiadał 100% udziałów w kapitale zakładowym Spółki Przejmowanej. Połączenie spółek nastąpi bez podwyższania kapitału zakładowego Wnioskodawcy (Spółki Przejmującej) i emisji nowych udziałów.
Zatem, mając na uwadze powyższe w niniejszej sprawie art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT nie będzie miał zastosowania.
Reasumując, po stronie Spółki Przejmującej na skutek Połączenia ze Spółką Przejmowaną nie powstanie przychód na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT.
Z kolei, z cytowanego już wyżej art. 12 ust. 1 pkt 8f ustawy o CIT wynika, że przychodem będzie ustalona, w części odpowiadającej udziałowi spółki przejmującej w kapitale zakładowym spółki przejmowanej, na dzień poprzedzający dzień łączenia, wartość rynkowa majątku podmiotu przejmowanego otrzymanego przez spółkę przejmującą ponad cenę nabycia udziałów (akcji) tej spółki w podmiocie przejmowanym.
W uzupełnieniu wniosku wskazali Państwo, że ustalona, w części odpowiadającej udziałowi Wnioskodawcy (Spółki Przejmującej) w kapitale zakładowym Spółki Przejmowanej, na dzień poprzedzający dzień łączenia, wartość rynkowa majątku Spółki Przejmowanej otrzymanego przez Spółkę Przejmującą, będzie przewyższała cenę nabycia udziałów (akcji) tej spółki w podmiocie przejmowanym.
Zatem, po stronie Spółki Przejmującej (Wnioskodawcy) może co do zasady powstać przychód na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 8f ustawy o CIT.
Nie mniej jednak z uwagi na art. 12 ust. 4 pkt 3f ustawy CIT, do przychodów nie zalicza się wartości majątku spółki przejmowanej, odpowiadającej procentowemu udziałowi spółki przejmującej w kapitale zakładowym spółki przejmowanej, określonemu na ostatni dzień poprzedzający dzień łączenia, otrzymanego przez spółkę przejmującą posiadającą w kapitale zakładowym spółki przejmowanej udział w wysokości nie mniejszej niż 10%.
Zatem, przychodem nie będzie wartości majątku spółki przejmowanej, odpowiadającej procentowemu udziałowi spółki przejmującej w kapitale zakładowym spółki przejmowanej, określonemu na ostatni dzień poprzedzający dzień łączenia, otrzymanego przez spółkę przejmującą posiadającą w kapitale zakładowym spółki przejmowanej udział w wysokości równej lub większej niż 10%.
Jednocześnie wskazać należy, że Spółka Przejmująca (Wnioskodawca) w Spółce Przejmowanej będzie posiadała prawo do co najmniej 10% zysku, bowiem jak wynika z wniosku będzie 100% wspólnikiem Spółki Przejmowanej. Zatem znajdzie do niej zastosowanie wyłączenie z art. 12 ust. 4 pkt 3f ww. ustawy.
Resumując, po stronie Spółki Przejmującej nie powstanie przychód podatkowy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 8f ustawy CIT, ze względu na wyłączenie z art. 12 ust. 4 pkt 3f ustawy o CIT.
Podsumowując, po stronie Spółki Przejmującej (Wnioskodawcy) w wyniku planowanego Połączenia ze Spółką Przejmowaną nie powstanie przychód podatkowy na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 8ba, 8c, 8d oraz 8f ustawy o CIT.
Zatem, Państwa stanowisko w zakresie pytania Nr 1 należało uznać za prawidłowe.
Z kolei Państwa wątpliwości w zakresie pytania Nr 3 budzi kwestia ustalenia czy przychód podatkowy z tytułu odpłatnego zbycia akcji, który zostanie rozpoznany przez Wnioskodawcę po połączeniu ze Spółką Przejmowaną z chwilą wymagalności wynagrodzenia earn-out korzystać będzie ze zwolnienia podatkowego, o którym mowa w art. 24o ustawy o CIT.
W opisie sprawy wskazali Państwo, że opisana we wniosku transakcja sprzedaży przez Spółkę Przejmowaną akcji spółki akcyjnej spełniała wymogi, o których
mowa w art. 24o ustawy CIT. Natomiast kwestią do rozstrzygnięcia jest to, czy przewidziane w tym przepisie zwolnienie będzie mogło zostać
zastosowane również przez Spółkę Przejmującą po dokonanym przejęciu Spółki Przejmowanej, w odniesieniu do ewentualnego przychodu z tytułu dodatkowego wynagrodzenia earn-out.
W tym celu konieczne jest dokładne przeanalizowanie treści art. 24o ust. 1 ustawy o CIT, w którym to przepisie ustawodawca określił warunki, których zaistnienie jest niezbędne dla zastosowania zwolnienia
I tak, zgodnie z art. 24o ust. 1 ustawy o CIT,
zwalnia się od podatku dochodowego dochody osiągnięte przez spółkę holdingową z tytułu odpłatnego zbycia udziałów (akcji) krajowej spółki zależnej lub zagranicznej spółki zależnej na rzecz podmiotu niepowiązanego, o którym mowa w art. 11a ust. 1 pkt 3, pod warunkiem złożenia przez spółkę holdingową właściwemu dla niej naczelnikowi urzędu skarbowego, na co najmniej 5 dni przez dniem zbycia, oświadczenia o zamiarze skorzystania ze zwolnienia.
W tym miejscu należy podkreślić, że zwolnienie wynikające ze wskazanego przepisu, podobnie jak inne wszelkiego rodzaju ulgi i zwolnienia podatkowe, stanowi
wyjątek od generalnej zasady powszechności opodatkowania. Treść przepisu powinna być zatem interpretowana w sposób ścisły − literalny. Znane jest bowiem w tym zakresie stanowisko sądownictwa, zgodnie z którym przy wykładni przepisów dotyczących ulg i zwolnień podatkowych nie jest dopuszczalne posługiwanie się wykładnią rozszerzającą. Tego rodzaju interpretacja kłóciłaby się bowiem z wyrażoną w art. 84 Konstytucji zasadą
powszechności opodatkowania (przykładowo: wyrok NSA z 14 maja 2015 roku, sygn. akt II FSK 94/14).
Zgodnie z literalnym brzmieniem art. 24o ust. 1 ustawy CIT przewidziane w nim zwolnienie ma zastosowanie do dochodów z tytułu odpłatnego zbycia udziałów (akcji) osiągniętych przez spółkę holdingową.
Ponieważ pojęcie dochodu wiąże się nierozerwalnie ze, stanowiącym jego podstawowy element konstrukcyjny, pojęciem przychodu należy ustalić, w którym momencie powstaje przychód podatkowy z tytułu dodatkowego wynagrodzenia earn-out, a tym samym który podmiot – spółka przejmowana czy spółka przejmująca – powinien ten przychód wykazać.
Z wniosku wynika, że możliwość powstania wynagrodzenia earn-out została przewidziana w umowie sprzedaży akcji, jednakże to czy ono rzeczywiście powstanie oraz jego wysokość uzależniona jest od przyszłych wyników spółki akcyjnej (osiągnięcia określonego poziomu EBITDA przez spółkę zależną, której akcje zostały zbyte przez Spółkę Przejmowaną), w związku z czym na dzień zawarcia umowy sprzedaży nie wiadomo, czy obowiązek jego wypłaty w ogóle wystąpi, a jeżeli tak, to w jakiej wysokości.
Przychód z tytułu tego wynagrodzenia – w ujęciu podatkowym jako przychód należny na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy o CIT – powstanie dopiero wówczas, gdy wystąpią okoliczności uprawniające do jego naliczenia i otrzymania przez Wnioskodawcę.
W tym zakresie należy zgodzić się z Państwem, że powołując się na interpretacje Dyrektora KIS oraz orzecznictwo sądowo-administracyjne, dla zaistnienia przychodu
należnego niezbędna jest jego definitywność i możliwość określenia jego wysokości, czyli zaistnienie sytuacji, w której podatnik jako wierzyciel może się domagać zapłaty. Przy czym, nie tyle istotny jest sam moment wymagalności roszczenia o zapłatę, ile moment, na który wynagrodzenie earn-out stanie się należne.
Gdyby więc na moment zawarcia umowy sprzedaży znana była wysokość wynagrodzenia earn-out, to pomimo iż płatność z tego tytułu mogłaby być rozłożona na lata następne, przychód podatkowy jako przychód należny powstałby w momencie zbycia akcji przez Spółkę Przejmowaną. Z taką sytuacją nie mamy jednakże do czynienia w analizowanej sprawie.
Zgodnie z zawartą umową sprzedaży akcji spółki zależnej zbywca powinien otrzymać:
- cenę ustaloną w umowie sprzedaży, płatną jednorazowo lub w określonych ratach
- dodatkowe świadczenie („earn-out”), którego wypłata jest uzależniona od spełnienia się w przyszłości określonych warunków i które to świadczenie nie jest znane co do kwoty w chwili podpisania umowy sprzedaży.
Warto zauważyć, że ewentualne ziszczenie się warunków do powstania należności z tytułu earn-out nie powoduje zmian w treści umowy sprzedaży akcji/dokumentacji transakcyjnej, a zapłata earn-out nie jest warunkiem skuteczności przeniesienia własności akcji na nabywcę. Cena należna ze sprzedaży akcji powoduje powstanie przychodu w wysokości określonej w art. 14 ust. 1 ustawy o CIT, tj. określonej w umowie i, jak wynika z uzupełnienia do wniosku, odpowiadającej wartości rynkowej, podobnie jak dodatkowe wynagrodzenie earn-out.
Tylko w stosunku do ceny sprzedaży akcji można mówić o przychodzie należnym, który powstał w momencie zbycia. Dochód z tego tytułu został osiągnięty przez Spółkę Przejmowaną, która posiadała status spółki holdingowej, i korzystał ze zwolnienia na podstawie art. 24o ust. 1 ustawy o CIT.
Warunków zwolnienia nie spełni natomiast dochód z tytułu dodatkowego wynagrodzenia earn-out, o ile w ogóle wystąpi, z tego względu, że zostanie on osiągnięty przez wnioskodawcę, który, jak wynika z treści uzupełnienia do wniosku, nie będzie posiadał statusu spółki holdingowej, w rozumieniu art. 24m ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT.
Bez znaczenia pozostaje przy tym okoliczność, że na moment zbycia akcji, spółka holdingowa (przed przejęciem) spełniała przesłanki do zastosowania zwolnienia z art. 24o ustawy CIT. Zwolnienie przysługiwało w odniesieniu do dochodu ze zbycia, który został już uzyskany przez spółkę holdingową przed dokonaniem przejęcia (w zakresie podstawowej ceny sprzedaży akcji). Zwolnieniem takim nie może natomiast zostać objęty
dochód, który obejmuje wynagrodzenie earn-out, należne Spółce Przejmującej (niebędącej spółką holdingową).
Na aprobatę nie zasługuje Państwa argumentacja oparta na istnieniu sukcesji podatkowej, na mocy której Spółka Przejmująca (jako sukcesor) wstąpi we wszystkie prawa i obowiązki Spółki Przejmowanej.
Zgodnie z art. 93 § 1 Ordynacji podatkowej,
osoba prawna lub spółka komandytowo-akcyjna zawiązane (powstałe) w wyniku łączenia się:
1) osób prawnych,
2) osobowych spółek handlowych,
3) osobowych i kapitałowych spółek handlowych
- wstępują we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki każdej z łączących się osób lub spółek.
W myśl natomiast z art. 93 § 2 pkt 1 ww. ustawy,
przepis § 1 stosuje się odpowiednio do osoby prawnej i spółki komandytowo-akcyjnej łączących się przez przejęcie innej osoby prawnej (osób prawnych).
Z powyższych regulacji wynika, że w przypadku połączenia dwóch osób prawnych, podmiot przejmujący przejmuje wszelkie przewidziane w przepisach podatkowych prawa i obowiązki podmiotu przejmowanego, zatem również prawo do korzystania ze zwolnień podatkowych przysługujących podmiotowi przejmowanemu przed dokonanym połączeniem. Prawa i obowiązki, które powstaną po dniu połączenia nie będą mogły podlegać sukcesji – powstaną bowiem u podmiotu przejmującego.
W konsekwencji, Spółka Przejmująca uprawniona byłaby do skorzystania ze zwolnienia podatkowego, o którym mowa w art. 24o ust. 1 ustawy o CIT, tylko wówczas gdy takie zwolnienie przysługiwałoby Spółce Przejmowanej.
W opisanej sytuacji, jak już wyżej wyjaśniono, przychód należny z tytułu wynagrodzenia earn-out będzie rozpoznawany przez Spółkę Przejmującą, obowiązek opodatkowania dochodu z tego tytułu powstanie więc już w tej spółce. Obowiązek ten nie będzie ciążył natomiast na Spółce Przejmowanej, ponieważ na moment planowanego połączenia dochód z tytułu przyszłego wynagrodzenia earn-out nie zostanie przez nią osiągnięty. Nie można wobec tego mówić o nabyciu przez Spółkę Przejmowaną prawa do zwolnienia dochodu, skoro dochód ten nie powstał, i nigdy nie powstanie w Spółce Przejmowanej. Tak więc, jeżeli na moment połączenia prawo do zwolnienia dochodu powstałego z tytułu wynagrodzenia earn-out nie będzie przysługiwać poprzednikowi, to nie będzie także – na zasadzie sukcesji podatkowej – przysługiwać następcy prawnemu.
Sukcesja podatkowa miałaby natomiast miejsce, gdyby na moment zawarcia umowy sprzedaży (przed połączeniem) znana była wysokość wynagrodzenia earn-out, które należne byłoby zbywcy akcji. Niezależnie od tego, że płatność z tego tytułu mogłaby być rozłożona w czasie, na lata następne, przychód podatkowy jako przychód należny powstałby w momencie zbycia akcji przez Spółkę Przejmowaną. Dochód z tego tytułu
korzystałby ze zwolnienia, a Spółka Przejmująca, która po połączeniu otrzymałaby zapłatę – na zasadzie kontynuacji podatkowej – nie byłaby zobowiązana do rozpoznania w swoich rozliczeniach podatkowych przychodu/dochodu z tytułu otrzymanego wynagrodzenia. W analizowanej sprawie taka sytuacja jednak nie występuje.
Ponadto, odnosząc się do powołanych przez Państwo interpretacji indywidualnych, wskazać należy, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach podmiotów, które o nie wystąpiły i nie wiążą Organu. Niemniej jednak należy zauważyć, że nie występuje sytuacja podobna do tej, która została opisana w interpretacji indywidualnej z 19 kwietnia 2022 r., Znak 0111-KDIB1-3.4010.105.2022.1.AN, powołanej przez Państwa na poparcie własnego stanowiska, a dotyczącej sukcesji w zakresie skorzystania ze zwolnienia dochodu z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej. W opisie zdarzenia przedstawionego w tej interpretacji zarówno spółka przejmowana, jak i przejmująca prowadziły działalność na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie zezwolenia, a więc również dochody następcy prawnego spełniały wymóg zwolnienia określony w art. 17 ust. 1 pkt 34 ustawy o CIT jako „uzyskane z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie zezwolenia, o którym mowa (…)”. Natomiast w analizowanym przypadku mamy do czynienia z inną sytuacją, w której, pomimo że spółka przejmowana posiadała status spółki holdingowej, to takiego statusu – uprawniającego do zwolnienia na podstawie art. 24o ust. 1 ustawy – nie posiada i nie będzie posiadała po połączeniu spółka przejmująca. Zatem, pomimo że spółka przejmującą wstąpi w związku z połączeniem w prawa i obowiązki spółki przejmowanej, na zasadach określonych w art. 93 Ordynacji podatkowej, to takim prawem, nie będzie status spółki przejmowanej, jako spółki holdingowej. Spółka przejmująca w związku z połączeniem przez przejęcie nie stanie się spółką holdingową w rozumieniu art. 24m ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT. Przedmiotem sukcesji mogłoby być bowiem ewentualne prawo do zwolnienia podatkowego, a nie status podmiotu przejmowanego.
Reasumując, Spółka Przejmująca (Wnioskodawca) nie będzie uprawniona do skorzystania ze zwolnienia podatkowego, o którym mowa w art. 24o ustawy o CIT, w odniesieniu do dochodu z odpłatnego zbycia akcji rozpoznanego po połączeniu ze Spółką Przejmowaną w zakresie otrzymanego wynagrodzenia earn-out. Niespełniony bowiem zostanie warunek „osiągnięcia dochodu przez spółkę holdingową”. Jak wyżej wyjaśniono, nie dojdzie również do zaistnienia sukcesji podatkowej, gdyż prawo do zwolnienia dochodu z tego tytułu nie zaistniało po stronie podmiotu przejmowanego.
Zatem, Państwa stanowisko w zakresie pytania Nr 3 należało uznać za nieprawidłowe.
Reasumując, Państwa stanowisko w zakresie ustalenia czy:
- opisane w zdarzeniu przyszłym Połącznie spółek poprzez przejęcie majątku Spółki Przejmowanej przez Wnioskodawcę spowoduje powstanie po stronie Wnioskodawcy przychodu do opodatkowania – jest prawidłowe;
- wygaśnięcie zobowiązania z tytułu zawartej przez Wnioskodawcę ze Spółką Przejmowaną umowy pożyczki na skutek konfuzji będzie skutkować jakimikolwiek skutkami podatkowymi w CIT po stronie Wnioskodawcy – jest prawidłowe;
- przychód podatkowy z tytułu odpłatnego zbycia akcji, który zostanie rozpoznany przez Wnioskodawcę po Połączeniu ze Spółką Przejmowaną z chwilą wymagalności wynagrodzenia earn-out korzystać będzie ze zwolnienia podatkowego, o którym mowa w art. 24o ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych – jest nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).
Podstawą prawną dla odstąpienia od uzasadnienia interpretacji jest art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, zgodnie z którym:
interpretacja indywidualna zawiera wyczerpujący opis przedstawionego we wniosku stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego oraz ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny. Można odstąpić od uzasadnienia prawnego, jeżeli stanowisko wnioskodawcy jest prawidłowe w pełnym zakresie.
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right