Wyszukaj po identyfikatorze keyboard_arrow_down
Wyszukiwanie po identyfikatorze Zamknij close
ZAMKNIJ close
account_circle Jesteś zalogowany jako:
ZAMKNIJ close
Powiadomienia
keyboard_arrow_up keyboard_arrow_down znajdź
removeA addA insert_drive_fileWEksportuj printDrukuj assignment add Do schowka

Interpretacja indywidualna z dnia 27 czerwca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-3.4012.207.2024.1.MKA

Uznanie czynności sprzedaży przedmiotu leasingu oraz oddanie przedmiotu leasingu do używania na podstawie Umowy Leasingu, za dwie odrębne czynności podlegające VAT oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

29 marca 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 29 marca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych zawieranych umów leasingu.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca jest polską spółką kapitałową, zarejestrowaną jako czynny podatnik VAT w Polsce. Spółka prowadzi działalność finansową, polegającą przede wszystkim na zawieraniu umów leasingu. Umowy zawierane przez Wnioskodawcę stanowią zarówno umowy leasingu operacyjnego jak i leasingu finansowego w rozumieniu właściwych przepisów prawa podatkowego.

W ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności, Spółka zawiera i będzie zawierać w przyszłości z kontrahentami, tj. podmiotami będącymi czynnymi podatnikami podatku VAT umowy tzw. leasingu zwrotnego. Leasing zwrotny polega na tym, że Wnioskodawca na podstawie umowy sprzedaży nabywa od kontrahenta przedmiot leasingu, za cenę sprzedaży netto, określoną w umowie, powiększoną o kwotę podatku VAT. Następnie, zgodnie z zawartą umową leasingu, przedmiot leasingu zostaje przez Wnioskodawcę zwrotnie oddany do odpłatnego używania kontrahentowi w zamian za wynagrodzenie w formie opłat leasingowych.

Zawierane umowy leasingu dla celów podatku VAT, mogą stanowić:

  • Umowy leasingu operacyjnego, tj. takie w przypadku których odpisów amortyzacyjnych dokonuje finansujący, a więc Spółka i które dla celów podatku VAT stanowią świadczenie usług zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT (dalej: „Umowy leasingu operacyjnego”),
  • Umowy, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT w związku z art. 7 ust. 9 ustawy o VAT, tj. umowy leasingu, w których odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający (dalej: „Umowy leasingu finansowego”).

Spółka w ramach swojej działalności zawiera z kontrahentami również umowy ramowe leasingu zwrotnego, które zawierają ogólne postanowienia dotyczące przedmiotowych transakcji, w tym m.in. zasady nabywania przedmiotu leasingu przez Spółkę, postanowienia dotyczące okresu trwania umowy leasingu, wykupu przedmiotu leasingu przez kontrahenta. Ponadto, dla celów podatkowych, umowy ramowe zawierane pomiędzy Spółką a kontrahentami zawierają również zapisy o formie leasingu, tj. wskazują na to, czy dana umowa leasingu jest kwalifikowana jako leasing operacyjny czy jako leasing finansowy. W wykonaniu ww. umów ramowych, Wnioskodawca zawiera również z kontrahentami dedykowane umowy leasingu, które regulują oddanie przedmiotu leasingu w użytkowanie kontrahentowi Wnioskodawcy (tj. Umowy leasingu operacyjnego lub Umowy leasingu finansowego).

Przedmiotem leasingu są rzeczy ruchome (m.in. samochody ciężarowe, maszyny i urządzenia, linie produkcyjne itp.). Przedmioty leasingu w momencie ich nabycia oraz wydania korzystającemu znajdują się na terytorium Polski.

Nabycie przedmiotów leasingu przez Wnioskodawcę dokonywane jest w celu wykonywania przez Spółkę czynności opodatkowanych podatnikiem VAT - dostawy towarów (w przypadku wydania towaru na podstawie Umowy leasingu finansowego) lub świadczenia usług (w przypadku leasingu operacyjnego) na terytorium Polski.

Pytania

1) Czy czynności przedstawione w opisie stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego, tj. sprzedaż przedmiotu leasingu przez kontrahenta na rzecz Wnioskodawcy oraz następujące po tym oddanie ww. przedmiotu leasingu do używania na podstawie zawartej z kontrahentem Umowy leasingu operacyjnego, powinny zostać uznane za dwie odrębne, niezależne czynności podlegające opodatkowaniu VAT - odpowiednio dostawę towarów od kontrahenta do Wnioskodawcy oraz świadczenie usług od Wnioskodawcy do kontrahenta, które podlegają opodatkowaniu VAT na zasadach ogólnych, właściwych dla tych czynności?

2) Czy czynności przedstawione w opisie stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego, tj. sprzedaż przedmiotu leasingu przez kontrahenta na rzecz Wnioskodawcy oraz następujące po tym oddanie ww. przedmiotu leasingu do używania na podstawie zawartej z kontrahentem Umowy leasingu finansowego, powinny zostać uznane za dwie odrębne, niezależne czynności podlegające opodatkowaniu VAT - dwie niezależne dostawy towarów: od kontrahenta do Wnioskodawcy oraz następnie od Wnioskodawcy do kontrahenta, które podlegają opodatkowaniu VAT na zasadach ogólnych, właściwych dla tych czynności?

3) Czy Wnioskodawcy przysługuje prawo do pomniejszenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktury dokumentującej dostawę przedmiotu leasingu dokonaną przez kontrahenta na rzecz Wnioskodawcy na zasadach ogólnych, z uwagi na fakt wykorzystania przedmiotu leasingu do wykonywania czynności opodatkowanych?

4) Czy Wnioskodawcy przysługuje prawo do pomniejszenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktury dokumentującej dostawę przedmiotu leasingu dokonaną przez kontrahenta na rzecz Wnioskodawcy na zasadach ogólnych, z uwagi na fakt wykorzystania przedmiotu leasingu do wykonywania czynności opodatkowanych?

Państwa stanowisko w sprawie

1) W ocenie Wnioskodawcy, sprzedaż przedmiotu leasingu przez kontrahenta na rzecz Wnioskodawcy oraz następujące po tym oddanie ww. przedmiotu leasingu do używania na podstawie zawartej Umowy leasingu operacyjnego, powinny zostać uznane za dwie odrębne, niezależne czynności podlegające opodatkowaniu VAT - odpowiednio dostawę towarów od kontrahenta do Wnioskodawcy oraz świadczenie usług od Wnioskodawcy do kontrahenta, które podlegają opodatkowaniu VAT na zasadach ogólnych, właściwych dla tych czynności.

2) W ocenie Wnioskodawcy sprzedaż przedmiotu leasingu przez kontrahenta na rzecz Wnioskodawcy oraz następujące po tym oddanie ww. przedmiotu leasingu do używania na podstawie zawartej Umowy leasingu finansowego, powinny zostać uznane za dwie odrębne, niezależne czynności podlegające opodatkowaniu VAT - dwie niezależne dostawy towarów: od kontrahenta do Wnioskodawcy oraz następnie od Wnioskodawcy do kontrahenta, które podlegają opodatkowaniu VAT na zasadach ogólnych, właściwych dla tych czynności.

3) W ocenie Wnioskodawcy, Spółce przysługuje prawo do pomniejszenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktury dokumentującej dostawę przedmiotu leasingu dokonaną przez kontrahenta na rzecz Wnioskodawcy na zasadach ogólnych, z uwagi na fakt wykorzystania przedmiotu leasingu do wykonywania czynności opodatkowanych.

4) W ocenie Wnioskodawcy, Spółce przysługuje prawo do pomniejszenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktury dokumentującej dostawę przedmiotu leasingu dokonaną przez kontrahenta na jego rzecz na zasadach ogólnych, z uwagi na fakt wykorzystania przedmiotu leasingu do wykonywania czynności opodatkowanych.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Natomiast zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o VAT dostawa towarów została zdefiniowana jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, ponadto ustawodawca w art. 7 ust. 1 pkt 1-7 zawarł katalog innych szczególnych czynności, które stanowią dostawę towarów w myśl ustawy o VAT.

W orzecznictwie sądów administracyjnych wskazuje się, że pojęcie „przeniesienia prawa do rozporządzania towarem jak właściciel” należy interpretować szeroko. W powyższym kontekście, odpłatna dostawa towarów podlegająca opodatkowaniu VAT ma miejsce nie tylko wtedy, gdy dochodzi do przejścia prawa własności w rozumieniu prawa cywilnego, ale także wtedy, gdy następuje faktyczne przekazanie nabywcy przedmiotu dostawy do swobodnej dyspozycji. W powyższym zakresie przytoczyć należy uchwałę NSA z 12 października 2015 r., sygn. akt I FPS 1/15, w której NSA stwierdził, że: rozumienie pojęcia „przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel” w ujęciu art. 14 ust. 1 dyrektywy 2006/112/WE oraz art. 7 ust. 1 u.p.t.u. (zdanie wstępne) nie oznacza jego interpretowania jedynie w sensie ekonomicznym. Z użytego w tych przepisach zwrotu bowiem wynika, że z dostawą towarów mamy do czynienia, nie tylko gdy dochodzi do przejścia prawa własności towaru, co oznacza, że do dostawy towarów dochodzi zawsze, gdy następuje przeniesienie własności towaru w sensie prawnym (cywilistycznym) oraz w każdym innym przypadku, gdy podatnik przeniesie faktyczne lub ekonomiczne władztwo nad rzeczą na inny podmiot, a nabywca towaru będzie miał swobodę w dysponowaniu (rozporządzaniu) rzeczą, tak jakby był jej właścicielem”.

Tym samym stwierdzić należy, że na gruncie ustawy o VAT z dostawą towarów mamy do czynienia:

a) gdy dochodzi do sprzedaży towaru na gruncie prawa cywilnego,

b) gdy mimo braku przeniesienia prawa własności na gruncie prawa cywilnego, jedna strona przenosi na drugą stronę władztwo faktyczne lub ekonomiczne nad rzeczą, pozwalające tej drugiej stronie władać rzeczą jak właściciel.

W odniesieniu do transakcji opisanych przez Wnioskodawcę w stanie faktycznym oraz zdarzeniu przyszłym, wskazać należy, że na podstawie umowy sprzedaży na rzecz Wnioskodawcy przedmiotu późniejszego leasingu przez kontrahenta dochodzi do przekazania przez sprzedawcę (późniejszego korzystającego) na rzecz Spółki prawa własności przedmiotu sprzedaży, jak również do przeniesienia władztwa ekonomicznego nad rzeczą, w wyniku której Wnioskodawca może władać rzeczą jak właściciel - w wyniku bowiem tej dostawy Wnioskodawca przejmuje szerokie uprawnienia w zakresie nabytego towaru, w tym w szczególności może oddać ją do odpłatnego używania korzystającemu na warunkach określonych przez Wnioskodawcę w danej umowie leasingu, jak również (co wynika także z posiadanego tytułu własności) może zbyć daną rzecz na rzecz podmiotu trzeciego (np. w sytuacji, w której z różnych względów wynikających z umowy leasingu korzystający nie nabędzie przedmiotu leasingu po zakończeniu umowy leasingu lub też w sytuacji, w której dojdzie do wypowiedzenia umowy leasingu przez Wnioskodawcę).

W ocenie Wnioskodawcy, transakcja sprzedaży przedmiotu leasingu przez kontrahenta na rzecz Spółki spełnia wszystkie przesłanki do uznania jej za dostawę towarów w myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, gdyż:

  • dochodzi do przeniesienia prawa do rozporządzania towarami jak właściciel,
  • kontrahent Wnioskodawcy otrzymuje wynagrodzenie z tytułu przeniesienia prawa do rozporządzania przedmiotem leasingu,
  • z chwilą dokonania dostawy, po stronie kontrahenta powstaje obowiązek podatkowy z tego tytułu.

Tym samym, w ocenie Spółki nie ulega wątpliwości, że przedmiotowa transakcja obejmuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, a więc stanowi dostawę towarów dla celów podatku VAT.

Jednocześnie Wnioskodawca zwraca uwagę, iż przepisy ustawy o VAT nie zawierają definicji legalnej transakcji leasingu, stąd w zakresie powyższego należy się odnieść do przepisu art. 17a pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2805 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”), który wskazuje, że przez umowę leasingu rozumie się umowę nazwaną w kodeksie cywilnym, a także każdą inną umowę, na mocy której jedna ze stron, zwana dalej finansującym”, oddaje do odpłatnego używania albo używania i pobierania pożytków na warunkach określonych w ustawie drugiej stronie, zwanej dalej korzystającym, podlegające amortyzacji środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne, a także grunty oraz prawo wieczystego użytkowania gruntów.

Ponadto, w odniesieniu do leasingu operacyjnego oraz finansowego następują odmienne skutki podatkowe w postaci amortyzacji przedmiotu leasingu. Tym samym w przypadku leasingu operacyjnego to na leasingodawcy ciążą obowiązki dokonywania odpowiednich odpisów amortyzacyjnych od przedmiotu leasingu, natomiast w przypadku leasingu finansowego dokonującym odpisów amortyzacyjnych jest korzystający.

Spółka jeszcze raz pragnie zatem podkreślić, że zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatnie świadczenie usług na terytorium kraju, natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT.

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT dostawą towarów jest również wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione. Przy czym zgodnie z art. 7 ust. 9 ustawy o VAT, przez umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub inne umowy o podobnym charakterze, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, rozumie się umowy w wyniku których, zgodnie z przepisami o podatku dochodowym, odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający oraz umowy leasingu w rozumieniu tych przepisów, których przedmiotami są grunty.

Wraz z zawarciem Umowy leasingu operacyjnego, kontrahent Wnioskodawcy nabywa prawo do korzystania z rzeczy, a nie prawo do rozporządzania rzeczą jak właściciel (właścicielem przedmiotu leasingu pozostaje cały czas Spółka). Tym samym na gruncie powyższych przepisów Umowy leasingu operacyjnego nie konstytuują dostawy towarów w myśl art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, gdyż w przypadku tej formy leasingu odpisów amortyzacyjnych dokonuje leasingodawca. Zatem, skoro Umowy leasingu operacyjnego nie są kwalifikowane na gruncie ustawy o VAT jako dostawa towarów, wskazać należy, że powinny być kwalifikowane jako świadczenie usług, zgodnie z dyspozycją zawartą w przepisie art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.

Jednocześnie, Spółka zwraca uwagę, że ustawa o VAT, niezależnie od kwalifikacji leasingu jako dostawy towarów lub świadczenia usług, w każdym wypadku traktuje leasing jako transakcję opodatkowaną oraz wyłącza możliwość zastosowania do niej zwolnienia od VAT. Powyższe wynika z art. 43 ust. 15 pkt 3 ustawy o VAT, który wskazuje, że zwolnienia przedmiotowe zawarte w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 ustawy o VAT nie mają zastosowania do usług w zakresie leasingu.

W ocenie Wnioskodawcy, brak jest również podstaw do stwierdzenia, że usługa świadczona przez Wnioskodawcę na podstawie Umów leasingu operacyjnego, stanowi usługę finansową, która korzysta ze zwolnienia z podatku VAT wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, a nie usługę leasingu. W powyższym zakresie Spółka podkreśla, że czynności wykonywane przez Wnioskodawcę nie obejmują charakterystycznych funkcji usług finansowych związanych z udzielaniem kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz nie stanowią usług pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzania kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Wobec powyższego, Wnioskodawca wskazuje, że w ocenie Spółki, w opisanym stanie faktycznym oraz zdarzeniu przyszłym, sprzedaż przedmiotu leasingu przez kontrahenta na rzecz Wnioskodawcy oraz następujące po tym oddanie kontrahentowi ww. przedmiotu leasingu do używania na podstawie zawartej Umowy leasingu operacyjnego, powinno zostać uznane za dwie odrębne, niezależne czynności podlegające opodatkowaniu VAT - odpowiednio dostawę towarów od kontrahenta do Wnioskodawcy oraz świadczenie usług od Wnioskodawcy do kontrahenta, które podlegają opodatkowaniu VAT na zasadach ogólnych.

Wnioskodawca wskazuje również ponadto, że prawidłowość stanowiska Spółki została potwierdzona również w interpretacjach podatkowych oraz wyrokach sądów administracyjnych dotyczących podobnych stanów faktycznych oraz zdarzeń przyszłych, w tym:

Wnioskodawca zwraca ponadto uwagę, iż skutki podatkowe opisanych powyżej czynności składających się na leasing zwrotny powinny być analogiczne jak w przypadku każdej innej transakcji nabycia przedmiotu leasingu (gdzie zbywcą jest podmiot trzeci, niebędący następnie korzystającym) celem oddania go w leasing korzystającemu. Powyższe wynika z faktu, iż przepisy określające zasady opodatkowania podatkiem VAT Umów leasingu operacyjnego ani ich stosowanie nie podlegają żadnej modyfikacji w zależności od tego, kto jest zbywcą przedmiotu leasingu na rzecz Spółki - znajdują one zastosowanie zarówno wtedy, gdy nabycie przedmiotu leasingu dokonywane jest przez Spółkę od niezależnego dostawcy, jak i wtedy, gdy zbywcą przedmiotu leasingu jest przyszły korzystający.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2

Jak zostało wskazane przez Wnioskodawcę w treści uzasadnienia do stanowiska Spółki w zakresie pytania nr 1, w myśl art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT przez dostawę towarów rozumie się również wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione.

Natomiast stosownie do dyspozycji zawartej w art. 7 ust. 9 ustawy o VAT przez umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub inne umowy o podobnym charakterze, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 2, rozumie się umowy, w wyniku których, zgodnie z przepisami o podatku dochodowym, odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający oraz umowy leasingu w rozumieniu tych przepisów, których przedmiotami są grunty.

Zatem powyższe przepisy, wskazują, że umowa leasingu może być zakwalifikowana jako dostawa towarów na gruncie ustawy o VAT, jeżeli spełnione zostaną następujące warunki:

  • przedmiotem umowy są towary w myśl art. 2 pkt 6 ustawy o VAT,
  • umowa leasingu zostaje zawarta na czas określony,
  • odpisów amortyzujących dokonuje, zgodnie z umową, korzystający lub przedmiotem leasingu są grunty,
  • w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności przedmiotu umowy jest przenoszone na korzystającego.

Tym samym, jednym z kluczowych kryteriów kwalifikacji umów leasingu finansowego jako dostawy towarów na gruncie ustawy o VAT jest to, że to na korzystającym spoczywają obowiązki związane z dokonywaniem odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej przedmiotu leasingu.

Zatem wskazać należy, że czynności wskazane przez Wnioskodawcę w opisie stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego, tj. przeniesienie własności przedmiotu leasingu z korzystającego na Wnioskodawcę oraz następujące po tym oddanie tego przedmiotu korzystającemu w użytkowanie na podstawie zawieranych przez Wnioskodawcę Umów leasingu finansowego należy zakwalifikować jako dwie odrębne czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT.

W myśl powyższego wskazać należy, że pierwsza transakcja, tj. transakcja sprzedaży przedmiotu leasingu przez kontrahenta na rzecz Wnioskodawcy spełnia wszystkie przesłanki pozwalające na uznanie jej za dostawę towarów w myśl przepisów ustawy o VAT bowiem w momencie sprzedaży przedmiotu leasingu dochodzi do przeniesienia prawa do rozporządzania towarami jak właściciel z kontrahenta na Wnioskodawcę.

Natomiast druga z tych czynności, tj. oddanie przedmiotu leasingu nabytego przez Wnioskodawcę do użytkowania przez kontrahenta na podstawie zawartej z kontrahentem Umowy leasingu finansowego spełnia przesłanki zawarte w art. 7 ust. 1 pkt 2 oraz art. 7 ust. 9 ustawy o VAT, bowiem:

  • wydanie przedmiotu leasingu następuje na podstawie zawartej pomiędzy Wnioskodawcą a kontrahentem Umowy leasingu finansowego,
  • umowy leasingu finansowego pomiędzy Wnioskodawcą a kontrahentem zawarte zostały oraz będą zawierane w przyszłości na czas określony,
  • odpisy amortyzujące od wartości przedmiotu leasingu dokonywane są oraz będą dokonywane w przyszłości przez kontrahenta Wnioskodawcy,
  • Umowy leasingu finansowego zawarte oraz zawierane w przyszłości przez Wnioskodawcę przewidują oraz będą przewidywać przeniesienie własności przedmiotu leasingu na korzystającego w przypadku spełnienia warunków określonych w umowie.

Jednocześnie, Wnioskodawca podkreśla, że stanowisko prezentowane przez Spółkę zostało wielokrotnie potwierdzone w innych interpretacjach indywidualnych dotyczących podobnych stanów faktycznych oraz zdarzeń przyszłych, tj. m.in. w:

Dodatkowo, Wnioskodawca wskazuje również, że na ocenę w powyższym zakresie nie powinien mieć wpływu wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: „TSUE”, „Trybunał”) z 27 marca 2019 r. w sprawie C-201/18 Mydibel, w którym Trybunał uznał, że dostawa przedmiotu leasingu na rzecz leasingodawcy i późniejsze oddanie go do używania leasingobiorcy stanowią jedną transakcję o charakterze finansowym.

W przedmiotowym zakresie Wnioskodawca wskazuje, że wskazany wyżej wyrok zapadł w znacząco odmiennym stanie faktycznym. We wskazanej sprawie miały miejsce transakcje, które polegały na łącznym oraz jednoczesnym ustanowieniu z jednej strony, prawa dzierżawy przez podatnika na rzecz dwóch instytucji finansowych i z drugiej strony, oddanie nieruchomości w leasing przez te instytucje na rzecz podatnika. W sprawie tej TSUE uznał, że ustanowienie prawa dzierżawy na objętych postępowaniem głównym nieruchomościach jest nierozerwalnie związane z leasingiem tych nieruchomości.

Wnioskodawca zauważa jednak, że we wskazanej sprawie nie dochodziło do sprzedaży na rzecz leasingodawcy przedmiotu leasingu, tak jak ma to miejsce w stanie faktycznym oraz zdarzeniu przyszłym przedstawionym przez Spółkę, natomiast przedmiotem sprawy rozpatrywanej przez Trybunał było prawo dzierżawy i to w odniesieniu do właśnie tego prawa TSUE podkreślił, że w przypadku nabycia uprawnień wynikających z dzierżawy - nie ma miejsca nabycie prawa do dysponowania tymi nieruchomościami jak właściciel. Zatem należy wyraźnie oddzielić nabycie prawa własności przedmiotu leasingu od nabycia uprawnień wynikających z prawa dzierżawy.

Jednocześnie podkreślić należy, że obowiązujące przepisy ustawy o VAT nie dają podstaw do uznania, że transakcja leasingu zwrotnego stanowi jedną transakcję o charakterze finansowym, gdyż art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT przewiduje, że wydanie towaru na podstawie umowy leasingu finansowego stanowi dostawę towaru i jednocześnie brak jest przepisu zwalniającego finansującego z obowiązku rozpoznania takiej dostawy w przypadku wydania towaru na podstawie umowy leasingu finansowego, stanowiącej element transakcji leasingu zwrotnego.

W konsekwencji, zdaniem Wnioskodawcy, sprzedaż przedmiotu leasingu przez kontrahenta na rzecz Wnioskodawcy oraz następujące po tej czynności oddanie przedmiotu leasingu do użytkowania przez kontrahenta na podstawie zawartych oraz zawieranych w przyszłości Umów leasingu finansowego stanowi dwie odrębne od siebie czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, tj. dwie niezależne dostawy towarów: od kontrahenta do Wnioskodawcy oraz następnie od Wnioskodawcy do kontrahenta.

Wnioskodawca zwraca ponadto uwagę, iż skutki podatkowe opisanych powyżej czynności składających się na leasing zwrotny powinny być analogiczne jak w przypadku każdej innej transakcji nabycia przedmiotu leasingu (gdzie zbywcą jest podmiot trzeci, niebędący następnie korzystającym) celem oddania go w leasing korzystającemu. Powyższe wynika z faktu, iż przepisy określające zasady opodatkowania Umów leasingu finansowego ani ich stosowanie nie podlegają żadnej modyfikacji w zależności od tego, kto jest zbywcą przedmiotu leasingu na rzecz Spółki - znajdują one zastosowanie zarówno wtedy, gdy nabycie przedmiotu leasingu dokonywane jest przez Spółkę od niezależnego dostawcy, jak i wtedy, gdy zbywcą przedmiotu leasingu jest przyszły korzystający.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 3 i 4

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W ocenie Wnioskodawcy, w przypadku otrzymania od kontrahenta będącego czynnym podatnikiem VAT faktury dokumentującej dostawę przedmiotu leasingu na rzecz Wnioskodawcy, Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do obniżenia podatku VAT należnego o podatek naliczony wynikający z otrzymanej faktury. Jednocześnie, w ocenie Wnioskodawcy, bez wpływu na powyższą konkluzję pozostaje to, czy przedmiot leasingu zostanie następnie oddany kontrahentowi do używania na podstawie Umowy leasingu operacyjnego, czy też Umowy leasingu finansowego.

Natomiast zgodnie z przepisem art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług. Jednocześnie stosownie do dyspozycji wskazanej w przepisie art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem. Tym samym, w przypadku, gdy podatnik VAT, będący podatnikiem VAT czynnym, zgodnie z przepisem art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT wystawi fakturę z wykazanym podatkiem VAT, dokumentującą transakcję sprzedaży przedmiotu leasingu, Wnioskodawca będzie uprawniony do odliczenia podatku VAT naliczonego, wynikającego z takiej faktury.

Przepisy wskazane wyżej przez Wnioskodawcę warunkują możliwość skorzystania z prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od spełnienia określonych warunków, tj. odliczenia takiego musi dokonywać podatnik podatku od towarów i usług, a towary lub usługi, w związku z nabyciem których podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Tym samym warunkiem umożliwiającym skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Jak zostało wskazane przez Wnioskodawcę w uzasadnieniu do stanowiska Spółki w zakresie pytań nr 1 i 2 transakcje leasingu zwrotnego (zarówno w zakresie leasingu operacyjnego jak i finansowego), które Wnioskodawca zawiera i będzie zawierać w przyszłości z kontrahentami, będą stanowiły dwie odrębne czynności, z których każda będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT na zasadach ogólnych. Zgodnie z powyższym, konsekwencją potraktowania ww. transakcji jako dwóch odrębnych czynności, będzie uprawnienie Wnioskodawcy do odliczenia podatku VAT wynikającego z faktur dokumentujących nabycie późniejszego przedmiotu leasingu, w związku z tym, że zostaną spełnione następujące przesłanki:

  • Wnioskodawca jest i będzie czynnym podatnikiem podatku VAT,
  • Sprzedaż przedmiotu przyszłego leasingu przez przyszłego korzystającego na rzecz Wnioskodawcy stanowi czynność opodatkowaną podatkiem VAT, a zatem u zbywcy powstaje obowiązek podatkowy w podatku VAT z tego tytułu,
  • Nabyty przez Wnioskodawcę towar w postaci przedmiotu leasingu jest i będzie wykorzystywany do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Reasumując, w ocenie Wnioskodawcy, Spółce przysługuje prawo do pomniejszenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktury dokumentującej dostawę przedmiotu leasingu dokonaną przez kontrahenta na rzecz Wnioskodawcy na zasadach ogólnych, tj. przede wszystkim pod warunkiem wykorzystania nabytego towaru do czynności dających prawo do odliczenia podatku naliczonego, przy czym taką czynnością będzie wydanie przedmiotu leasingu na podstawie Umowy leasingu operacyjnego oraz Umowy leasingu finansowego.

Wnioskodawca wskazuje również, że stanowisko prezentowane przez Spółkę zostało potwierdzone również w innych interpretacjach podatkowych dotyczących analogicznych spraw, w tym m.in. w: 

W świetle przywołanych argumentów, Wnioskodawca zwraca się z prośbą o potwierdzenie, że przedstwione stanowisko i rozumienie treści przepisów prawa podatkowego jest prawidłowe.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361) – zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

1)przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;

2)wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;

3)wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;

4)wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;

5)ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;

6) oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;

7)zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Dostawa towarów rozumiana jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel obejmuje każdą czynność polegającą na przeniesieniu dobra materialnego przez stronę, która przyznaje drugiej stronie prawo do faktycznego dysponowania nim, jakby była właścicielem tego dobra.

Zgodnie z art. 7 ust. 9 ustawy:

Przez umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub inne umowy o podobnym charakterze, o których mowa w ust. 1 pkt 2, rozumie się umowy w wyniku których, zgodnie z przepisami o podatku dochodowym, odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający oraz umowy leasingu w rozumieniu tych przepisów, których przedmiotami są grunty.

Ustawa o podatku od towarów i usług definiuje dostawę towarów jako każde przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione. Przy czym, przez umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub inne umowy o podobnym charakterze, o których mowa powyżej, ustawa każe rozumieć umowy, w wyniku których, zgodnie z przepisami o podatku dochodowym, odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający oraz umowy leasingu w rozumieniu tych przepisów, których przedmiotem są grunty.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Definicja „świadczenia usług” ma charakter dopełniający definicję „dostawy towarów” i jest wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatników w ramach ich działalności gospodarczej. Przez świadczenie usług należy rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby niebędące dostawą towarów. Na zachowanie to składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Spod pojęcia usługi jest natomiast wyłączone takie świadczenie, którego treścią jest przeniesienie na inny podmiot prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Stanowi ono bowiem dostawę towarów. Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do usług każde świadczenie niebędące dostawą towarów. Jeśli tylko mamy do czynienia ze świadczeniem, to na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług stanowi ono albo usługę, albo dostawę towarów.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że w myśl art. 7091 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.):

Przez umowę leasingu finansujący zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy na warunkach określonych w tej umowie i oddać tę rzecz korzystającemu do używania albo używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony, a korzystający zobowiązuje się zapłacić finansującemu w uzgodnionych ratach wynagrodzenie pieniężne, równe co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego.

Zgodnie z art. 70916 Kodeksu cywilnego:

Jeżeli finansujący zobowiązał się, bez dodatkowego świadczenia, przenieść na korzystającego własność rzeczy po upływie oznaczonego w umowie czasu trwania leasingu, korzystający może żądać przeniesienia własności rzeczy w terminie miesiąca od upływu tego czasu, chyba że strony uzgodniły inny termin.

Wobec powyższego, umowa leasingu sprowadza się do używania rzeczy i pobierania pożytków, nie rodzi natomiast powstania prawa do rozporządzania towarem jak właściciel. W świetle ustawy o podatku od towarów i usług, leasing – co do zasady – jest usługą zdefiniowaną w art. 8 ust. 1 ustawy.

Pomimo, że ustawa nie wprowadza takiego nazewnictwa, jej przepisy regulują dwa rodzaje leasingu, które w obrocie gospodarczym funkcjonują jako leasing finansowy oraz leasing operacyjny. Na gruncie ustawy, zważywszy na charakter i specyfikę ww. rodzajów leasingu, leasing operacyjny traktowany jest jako świadczenie usług, natomiast leasing finansowy, jako dostawa towarów.

Powołane wyżej przepisy art. 7 ust. 1 pkt 2 w związku z art. 7 ust. 9 ustawy wskazują, że aby umowę leasingu zakwalifikować jako dostawę towarów, musi ona spełniać następujące warunki:

  • przedmiotem umowy muszą być towary,
  • umowa leasingu musi być zawarta na czas określony,
  • w wyniku umowy odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający lub przedmiotem leasingu są grunty,
  • w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności przedmiotu umowy jest przenoszone na korzystającego.

Należy podkreślić, że wymogi te mają charakter łączny. Wystarczy więc, aby tylko jeden z ww. warunków nie został spełniony, a umowa leasingu nie zostanie zakwalifikowana jako dostawa towarów w świetle ustawy o podatku od towarów i usług.

Na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług, leasing operacyjny oraz leasing finansowy wiążą się z odmiennymi konsekwencjami podatkowymi. Leasing finansowy bowiem, który w głównej mierze charakteryzuje się tym, że odpisów amortyzacyjnych w podatku dochodowym dokonuje korzystający oraz zasadniczo prawo własności przechodzi na korzystającego z chwilą zapłaty ostatniej raty, uznawany jest na gruncie przepisów ustawy za dostawę towarów. Natomiast leasing operacyjny, w ramach którego własność przedmiotu leasingu nie przechodzi na korzystającego w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty oraz odpisów amortyzacyjnych dokonuje właściciel czyli leasingodawca, stanowi świadczenie usług.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo polską spółką kapitałową, zarejestrowaną jako czynny podatnik VAT w Polsce. Prowadzą Państwo działalność finansową, polegającą przede wszystkim na zawieraniu umów leasingu. Umowy zawierane przez Państwa stanowią zarówno umowy leasingu operacyjnego jak i leasingu finansowego w rozumieniu właściwych przepisów prawa podatkowego.

W ramach prowadzonej działalności, zawierają i będą Państwo zawierać w przyszłości z kontrahentami, tj. podmiotami będącymi czynnymi podatnikami podatku VAT umowy tzw. leasingu zwrotnego. Leasing zwrotny polega na tym, że na podstawie umowy sprzedaży nabywają Państwo od kontrahenta przedmiot leasingu, za cenę sprzedaży netto, określoną w umowie, powiększoną o kwotę podatku VAT. Następnie przedmiot leasingu zostaje przez Państwa zwrotnie oddany do odpłatnego używania kontrahentowi w zamian za wynagrodzenie w formie opłat leasingowych.

Zawierane umowy leasingu dla celów podatku VAT, mogą stanowić:

  • Umowy leasingu operacyjnego, tj. takie w przypadku których odpisów amortyzacyjnych dokonuje finansujący, a więc Państwo i które dla celów podatku VAT stanowią świadczenie usług zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT (Umowy leasingu operacyjnego),
  • Umowy, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT w związku z art. 7 ust. 9 ustawy o VAT, tj. umowy leasingu, w których odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający (Umowy leasingu finansowego).

Zawierają Państwo z kontrahentami również umowy ramowe leasingu zwrotnego, które zawierają ogólne postanowienia dotyczące przedmiotowych transakcji, w tym m.in. zasady nabywania przedmiotu leasingu przez Państwa, postanowienia dotyczące okresu trwania umowy leasingu, wykupu przedmiotu leasingu przez kontrahenta. Ponadto, dla celów podatkowych, umowy ramowe zawierane pomiędzy Państwem a kontrahentami zawierają również zapisy o formie leasingu, tj. czy dana umowa leasingu jest kwalifikowana jako leasing operacyjny czy jako leasing finansowy. W wykonaniu ww. umów ramowych, zawierają Państwo również z kontrahentami dedykowane umowy leasingu, które regulują oddanie przedmiotu leasingu w użytkowanie kontrahentowi (tj. Umowy leasingu operacyjnego lub Umowy leasingu finansowego).

Przedmiotem leasingu są rzeczy ruchome (m.in. samochody ciężarowe, maszyny i urządzenia, linie produkcyjne itp.). Przedmioty leasingu w momencie ich nabycia oraz wydania korzystającemu znajdują się na terytorium Polski.

Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy sprzedaż przedmiotu leasingu przez kontrahenta na Państwa rzecz oraz następujące po tym oddanie ww. przedmiotu leasingu kontrahentowi, powinny zostać uznane za dwie odrębne, niezależne czynności podlegające opodatkowaniu, a więc w przypadku Umowy leasingu operacyjnego za dostawę towarów i świadczenie usług, natomiast w przypadku Umowy leasingu finansowego za dwie niezależne dostawy towarów.

W tym miejscu należy wskazać, że leasing zwrotny to szczególny rodzaj leasingu. Jego istotą jest powiązanie umowy leasingu z poprzedzającą ją umową sprzedaży. Leasing zwrotny stanowi bowiem rodzaj umowy cywilnoprawnej na podstawie której dany podmiot (najczęściej przedsiębiorca) posiadający określony majątek sprzedaje go finansującemu, a następnie na podstawie umowy leasingu nadal z niego korzysta.

W konsekwencji, na transakcję leasingu zwrotnego składają się dwie umowy:

  • umowa sprzedaży określonych składników aktywów,
  • umowa leasingu, w której finansujący oddaje w użytkowanie te składniki korzystającemu na określonych w umowie zasadach.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy, w przypadku, gdy jedna ze stron transakcji przenosi na drugą stronę prawo do rozporządzania przekazywaną rzeczą jak właściciel, to transakcja taka stanowi dostawę towaru. W związku z faktem, że z treści cyt. przepisu (wprowadzonego do polskiego systemu prawnego w oparciu o VI Dyrektywę Rady z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych – wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (77/388/EWG)) nie wynika jednoznacznie, czy odpłatna dostawa towarów podlegająca opodatkowaniu VAT ma miejsce jedynie w przypadku, gdy sprzedawca przenosi na nabywcę własność rzeczy w sensie cywilistycznym, czy też wystarczającą przesłanką do uznania, że doszło do dostawy towarów jest przekazanie nabywcy przedmiotu dostawy do swobodnej dyspozycji (w sensie ekonomicznym), treść tej regulacji została poddana ocenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE).

Odnosząc się do powyższego zagadnienia w orzeczeniu C-320/88 (Shipping and Forwarding Enterprise – SAFE), TSUE stanął na stanowisku, że dla uznania danej czynności za opodatkowaną dostawę towarów nie ma znaczenia okoliczność, czy dochodzi do przeniesienia własności według prawa właściwego dla danego kraju. Regulacja ta ma zastosowanie do każdego przeniesienia prawa do rozporządzania towarem na inny podmiot, które to przeniesienie skutkuje tym, że strona ta uzyskuje możliwość korzystania z rzeczy jak właściciel, nawet jeśli nie wiązało się ono z cywilnoprawnym przeniesieniem własności.

W przedmiotowym orzeczeniu TSUE posłużył się terminem „przeniesienia własności w sensie ekonomicznym” (praktyczna kontrola nad rzeczą; możliwość swobodnego dysponowania), uniezależniając jednoznacznie opodatkowanie podatkiem VAT od przeniesienia własności rzeczy w sensie cywilnym.

Kwestia leasingu zwrotnego była przedmiotem rozstrzygnięcia TSUE w wyroku z 27 marca 2019 r. o sygn. C-201/18. W przedmiotowej sprawie TSUE zauważył, że:

„(36) (…) transakcje sale and lease back (sprzedaż i leasing zwrotny), stanowiące przedmiot sporu w postępowaniu głównym, charakteryzuje łączne i jednoczesne ustanowienie, z jednej strony, prawa dzierżawy przez podatnika na rzecz dwóch instytucji finansowych występujących w postępowaniu głównym i, z drugiej strony, oddania nieruchomości w leasing przez owe instytucje finansowe na rzecz podatnika. (…).

(40) W niniejszej sprawie z postanowienia odsyłającego wynika, że transakcje sale and lease back (sprzedaż i leasing zwrotny), których dotyczy postępowanie główne, stanowią transakcje o charakterze czysto finansowym, służące zwiększeniu płynności finansowej Mydibel, a nieruchomości będące przedmiotem sporu w postępowaniu głównym pozostały w posiadaniu tej ostatniej, która wykorzystywała je w sposób ciągły do celów przeprowadzanych przez nią opodatkowanych transakcji. Fakty te zdają się wskazywać – z zastrzeżeniem weryfikacji, której musi dokonać sąd odsyłający – że każda z tych transakcji stanowi jedną transakcję. Ustanowienie prawa dzierżawy na objętych postępowaniem głównym nieruchomościach jest nierozerwalnie związane z leasingiem tych samych nieruchomości.

(41) (…) W tej sytuacji transakcji tych nie można uznać za „dostawę towarów”, ponieważ prawa przeniesione w wyniku tych transakcji na instytucje finansowe występujące w postępowaniu głównym, mianowicie stanowiące instytucję prawa cywilnego prawo dzierżawy, zmniejszone o przysługujące Mydibel prawa wynikające z leasingu nieruchomości, nie uprawniają ich do rozporządzania spornymi nieruchomościami jak właściciel”.

W związku z wydanym przez TSUE ww. orzeczeniem leasing zwrotny może być zaklasyfikowany jako:

  • jedna kompleksowa usługa finansowa świadczona przez finansującego – analogicznie jak w rozstrzygnięciu TSUE w sprawie C-201/18, lub
  • dwie odrębne transakcje, tj. dostawa towarów przez korzystającego oraz odpowiednio dostawa towarów albo świadczenie usług przez finansującego.

Z powołanego wyroku z 27 marca 2019 r., sygn. akt C-201/18 w sprawie Mydibel SA wynika, że w określonych przypadkach transakcja leasingu zwrotnego (sale and lease back) może przybrać formę usługi finansowej, zwolnionej od VAT.

Należy jednak zwrócić uwagę, że orzeczenie to zapadło na tle stanu faktycznego, w którym podmiot zawarł umowę z instytucjami finansowymi dotyczącą dzierżawy nieruchomości w zamian za zapłatę natychmiastowego czynszu dzierżawnego oraz rocznego czynszu dzierżawnego.

Natomiast w Państwa sytuacji mamy do czynienia z umową leasingu zwrotnego dotyczącego ruchomości, składającej się z dwóch następujących po sobie transakcji, tj. zawarcia umowy sprzedaży ruchomości przez kontrahenta na Państwa rzecz, a następnie zawarcia umowy leasingu ruchomości, na podstawie której finansujący (czyli Państwo) odda/będzie oddawał kontrahentowi dany towar do używania w zamian za zapłatę w formie opłat leasingowych.

I tak, w przypadku, gdy zawierane umowy leasingu ruchomości stanowią/będą stanowić Umowy leasingu operacyjnego, w ramach którego odpisów amortyzacyjnych – jak Państwo wskazali – dokonuje/będzie dokonywać finansujący (czyli Państwo), w opisanej sytuacji występują/wystąpią dwie niezależne czynności podlegające opodatkowaniu, a mianowicie dostawa towarów na Państwa rzecz po stronie kontrahenta oraz świadczenie usług na rzecz kontrahenta po stronie leasingodawcy – Państwa.

Natomiast w  przypadku, gdy zawierane umowy leasingu ruchomości stanowią/będą stanowić Umowy leasingu finansowego, w ramach którego odpisów amortyzacyjnych – jak Państwo wskazali – dokonuje/będzie dokonywać korzystający, w opisanej sytuacji również występują/wystąpią dwie niezależne czynności podlegające opodatkowaniu, a mianowicie dostawa towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy – sprzedaż ruchomości przez leasingobiorcę (kontrahenta) na Państwa rzecz, a następnie dostawa tej ruchomości przez Państwa na rzecz tego kontrahenta.

Niezależnie od kwalifikacji umowy leasingu jako dostawy towarów albo świadczenia usług - ustawa o VAT w każdym wypadku traktuje wprost leasing jako transakcję opodatkowaną i wyłącza możliwość zastosowania w tym wypadku zwolnienia od VAT. Jak bowiem wynika z art. 43 ust. 15 ustawy o VAT, do usług leasingu zwolnienia od VAT się nie stosuje. Tym samym, cały strumień należności z każdej umowy leasingu winien podlegać opodatkowaniu VAT (tj. zarówno wartość kapitału, jak i odsetek) przy zastosowaniu właściwej stawki podatku.

Państwa stanowisko w zakresie pytań nr 1 i 2 jest prawidłowe.

W dalszej części Państwa wątpliwości dotyczą prawa do pomniejszenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktury dokumentującej dostawę przedmiotu leasingu na Państwa rzecz w obu ww. Przypadkach.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy. W myśl tego przepisu:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)nabycia towarów i usług,

b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Tak skonstruowana zasada wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Natomiast w myśl art. 88 ust. 4 ustawy:

Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z ww. regulacją, z prawa do odliczenia podatku VAT skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady, status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z powołanymi powyżej przepisami prawa, odliczenie podatku VAT naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT, w ramach działalności gospodarczej, do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W rozpatrywanej sprawie warunki uprawniające do odliczenia są/będą spełnione, ponieważ – jak Państwo wskazali – są Państwo czynnym zarejestrowanym podatnikiem VAT, a nabycie przedmiotów leasingu (od kontrahentów również będących czynnymi podatnikami podatku VAT) dokonywane jest/będzie w celu wykonywania przez Państwa czynności opodatkowanych podatkiem VAT – dostawy towarów (w przypadku wydania towaru na podstawie Umowy leasingu finansowego) lub świadczenia usług (w przypadku Umowy leasingu operacyjnego). Jak już wskazano wcześniej, zawierane przez Państwa umowy leasingu ruchomości są/będą czynnościami odrębnymi od nabycia przedmiotu leasingu, niekorzystającymi ze zwolnienia od podatku VAT, lecz opodatkowanymi podatkiem VAT według właściwej stawki.

Podsumowując, mają/będą Państwo mieli prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającą z faktury dokumentującej dostawę przedmiotu leasingu dokonaną przez kontrahenta na Państwa rzecz. Przy czym mają/będą Państwo mieli takie prawo pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy o VAT.

Państwa stanowisko w zakresie pytań nr 3 i 4 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy. Ponoszą Państwo ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Państwa pytań. Inne kwestie, nieobjęte pytaniami, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).

close POTRZEBUJESZ POMOCY?
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00