Interpretacja
Interpretacja indywidualna z dnia 26 czerwca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-3.4012.238.2024.2.APR
Nieuznanie Wnioskodawczyni za podatnika w związku z planowaną transakcją dostawy udziału w działce nr 1.
Interpretacja indywidualna
– stanowisko prawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
16 kwietnia 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 11 kwietnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy nieuznania Pani za podatnika w związku z planowaną transakcją dostawy udziału w działce nr 1. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 6 czerwca 2024 r. (wpływ 10 czerwca 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Jest Pani osobą fizyczną posiadającą miejsce zamieszkania w Polsce. Podlega Pani w Polsce nieograniczonemu opodatkowaniu w stosunku do swoich dochodów i jest polską rezydentką podatkową. Nie prowadziła i nie prowadzi Pani pozarolniczej działalności gospodarczej, jest Pani pracownikiem korporacji (…).
Razem z małżonkiem M. G. są Państwo współwłaścicielami 1/3 części nieruchomości położonej w (...) w obrębie (…), (…), powiat (…), województwo (…). Nieruchomość stanowi jedną działkę gruntu nr ewid. 1, o powierzchni 0,3846 ha (trzy tysiące osiemset czterdzieści sześć metrów kwadratowych), dla której Sąd Rejonowy w (...), (…) Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (…).
Działka znajduje się w obszarze rewitalizacji wyznaczonym na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2022 roku poz. 559 ze zm.)
Planują Państwa zbycie udziału w przedmiotowej nieruchomości w roku 2024 na rzecz Spółdzielni (...), (...), ul. (...), KRS (...), NIP: (...).
Sposób nabycia:
Nieruchomość została nabyta w dniu 7 września 2022 roku przed Notariuszem (...) w siedzibie Kancelarii Notarialnej w (...), ul. (...). Akt notarialny Repertorium A Nr (...) został podpisany przez strony umowy sprzedaży: sprzedającą: J. B. oraz kupujących: R. N. i A. N., A. S. i J. S. oraz K. G. i M. G.. R. i A. małżonkowie N., J. i A. małżonkowie S. oraz M. i K. małżonkowie G. oświadczyli, że obowiązują ich ustroje wspólności ustawowej małżeńskiej. Do aktu notarialnego kupujący oświadczyli, że działkę kupują na cele prywatne po 1/3 dla każdej pary małżeńskiej. Działkę będącą przedmiotem zapytania nabyli na cele prywatne do wspólnego wykorzystania na własne cele mieszkaniowe. Zamiar wybudowania wspólnej nieruchomości mieszkalnej był dla Pani, dla Pani męża oraz pozostałych współwłaścicieli celem nabycia tej nieruchomości.
Sposób wykorzystania:
Przedmiotowa działka nie była wykorzystywana przez Panią oraz pozostałych współwłaścicieli do działalności gospodarczej, również w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1570 ze zmianami) jak również do działalności rolniczej, o której mowa w art. 2 pkt 15 ww. ustawy.
Z przedmiotowej działki współwłaściciele nie sprzedawali płodów rolnych oraz nie dokonywali dostaw (sprzedaży) produktów rolniczych. Działka nie była użytkowana w żaden możliwy sposób na potrzeby własne lub na potrzeby działalności gospodarczej współwłaścicieli. Nieruchomość nie była udostępniana osobom trzecim do wykorzystania na podstawie umów cywilnoprawnych (np. dzierżawy, najmu, użyczenia do nieodpłatnego wykorzystania). „Ziemia leżała odłogiem” tak zwyczajowo opisuje się ten stan faktyczny. Współwłaściciele nie prowadzili żadnych działań marketingowych, zmierzających do sprzedaży nieruchomości. Właściciele nie dokonywali samodzielnie żadnych działań mających na celu podniesienie wartości działki, nie doprowadzali mediów, nie wytyczali dróg dojazdowych.
Status działki:
Według Wypisu z Rejestru Gruntów znak: (…) wydanego na Pani i pozostałych współwłaścicieli prośbę przez (…) w dniu 5 lipca 2022 roku, działka nr 1 ma powierzchnię 0,3846 ha, która w całości stanowi „inne tereny zabudowane (Bi) i tereny mieszkaniowe (B)”.
Dla terenu położenia przedmiotowej nieruchomości brak jest miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
Na imienny wniosek R. N. - współwłaściciela, (…) ustalił sposób zagospodarowania terenu i warunki zabudowy - wydał Decyzję (…) z dnia 23 października 2023 roku dla inwestycji zamierzonej pod nazwą: „(...)”. Na zlecenie współwłaściciela – R. N., został również przygotowany projekt budowlany oraz w dniu 28 lutego 2024 roku w Urzędzie Miejskim w (...) został złożony wniosek o wydanie pozwolenia na budowę.
Przedmiotowa działka gruntu o numerze 1, będzie przedmiotem zbycia na rzecz (...), która ma zamiar w przyszłości zrealizować inwestycję budowlaną polegającą na budowie dwóch budynków mieszkalnych wielorodzinnych połączonych garażem podziemnym oraz dróg wewnętrznych na działce nr ewid. 1.
Pani i pozostali współwłaściciele są członkami założycielami spółdzielni mieszkaniowo budowlanej, która nabędzie w przyszłości od Pani i pozostałych współwłaścicieli udziały w tej nieruchomości.
Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego
Decyzję o sprzedaży udziału w nieruchomości w (...) o nr ewid. 1 na rzecz Spółdzielni (...) podjęła Pani wyłącznie z przyczyn ekonomicznych. Jak nadmieniła Pani we wniosku opisując stan faktyczny, nabycie nieruchomości było wyłącznie związane z zaspokojeniem własnych potrzeb mieszkaniowych Pani rodziny. W przypadku samodzielnej budowy ponosiłaby Pani wraz z mężem M. G. koszty budowy i angażowałaby Pani środki pieniężne oraz własny czas na jej wykonanie. W przypadku sprzedaży (wniesienia) przedmiotowego gruntu do Spółdzielni (...), to Spółdzielnia zapewni Pani i Pani mężowi budowę budynku mieszkalnego. Pani wraz z mężem nie angażując środków i czasu otrzymają w zamian za prawo do działki gruntu umowny metraż mieszkania i w ten sposób nie ponosząc kosztów budowy zapewnią sobie prawo własności lokalu mieszkalnego.
Nigdy przedtem nie posiadała Pani prawa do gruntów i nigdy nie dokonywała Pani sprzedaży nieruchomości. Posiada Pani jedynie małe mieszkanie, w którym obecnie mieszka. Nie zamierza go Pani sprzedawać.
Nie posiada Pani innych nieruchomości zabudowanych jak też niezabudowanych, które zamierzałaby sprzedać. Nie nabywała Pani nigdy nieruchomości w celu ich dalszej odsprzedaży.
Nie zamierza Pani zawierać umowy przedwstępnej sprzedaży udziału w prawie własności nieruchomości oznaczonej nr ewid. 1 ze Spółdzielnią (...). Chciałaby Pani, tuż po uzyskaniu wnioskowanej interpretacji zbyć na rzecz wymienionej Spółdzielni swoje prawo do udziału w gruncie. Nie udzielała Pani i nie udzieli żadnych pełnomocnictw do jakichkolwiek działań w Pani imieniu dla Spółdzielni (...). Zamierza Pani zbyć prawo do gruntu na jej rzecz.
Niniejszym oświadcza Pani, że nie udzieliła Pani dotąd i nie zamierza udzielić żadnego pełnomocnictwa w związku z posiadanym udziałem prawa do działki gruntu nr ewid. 1 żadnemu innemu podmiotowi ani żadnej osobie fizycznej w związku z planowaną transakcją zbycia udziału w przedmiotowej nieruchomości.
Oświadcza Pani, że nie udzieliła dotąd i nie planuje udzielić Spółdzielni (...) zgody na dysponowanie nieruchomością na cele budowlane.
Pan R. N. występując o warunki zabudowy dla inwestycji pn. „(…)” działał wyłącznie we własnym imieniu. Pan R. N. jest bowiem współwłaścicielem udziału w ww. nieruchomości dlatego wystąpił o warunki zabudowy dla przyszłej inwestycji wspólnej w swoim imieniu.
Spółdzielnia (...), której jest Pani członkinią założycielką powstała w dniu wydania postanowienia o wpisie do KRS. Wpisana do KRS dnia (...) 2024 roku postanowieniem, nr KRS: (...).
Pytania
1.Czy w świetle art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1570 ze zmianami) w wykonaniu opisanej transakcji przyszłej, będzie Pani podatniczką podatku od towarów i usług?
2.Czy przyszłą sprzedaż omówionej nieruchomości, należy opodatkować podatkiem od towarów i usług, czy będzie to nie podlegające podatkowi VAT zbycie majątku w ramach zwykłego zarządu majątkiem osobistym?
Pani stanowisko w sprawie
Pani zdaniem opisana przyszła transakcja polegająca na zbyciu działki gruntu położonej w (...), oznaczonej numerem ewidencyjnym 1 w obrębie (...), nie będzie podlegała podatkowi od towarów i usług, gdyż zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług w zakresie zbycia opisanej nieruchomości nie będzie Pani podatniczką podatku od towarów i usług.
Do takiego wniosku prowadzi następująca analiza przepisów podatkowych:
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r, o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Przez towary - na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy - rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Zgodnie z przedstawionymi przepisami, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.
Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy, podlega jednak opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Podatnikami - według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy - są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
W myśl art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.
Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie o VAT ma charakter uniwersalny. pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalności, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Wszyscy współwłaściciele przedmiotowej nieruchomości nabyli działkę o numerze ewid. 1 na własne cele mieszkaniowe z zamiarem wybudowania wspólnej nieruchomości. Wszyscy współwłaściciele nabyli po 1/3 części do wspólnego majątku prywatnego małżonków. Nieruchomość stanowiąca majątek osobisty współwłaścicieli, nie została nabyta w celu dalszej odsprzedaży, jak również samodzielnie współwłaściciele nie podjęli żadnych kroków zmierzających do przekształcenia statusu nabytych gruntów.
Nie wykonywała Pani profesjonalnych (właściwych dla przedsiębiorcy) kroków zmierzających do przekształcenia gruntów, nie udzielała Pani też żadnych pełnomocnictw osobom trzecim do działania w swoim imieniu. Czynności, które zostały podjęte w celu nabycia nieruchomości były związane wyłącznie z prawem prywatnym.
Zamiar budowy dwóch budynków mieszkalnych połączonych garażem powstał później i zostanie zrealizowany przez podmiot w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, który nabędzie od współwłaścicieli przedmiotową nieruchomość. W celu realizacji inwestycji współwłaściciele postanowili założyć spółdzielnię budowlano - mieszkaniową, która jako przedsiębiorca profesjonalny:
1.1. odkupi od współwłaścicieli prawo do działki gruntu,
2.1. wybuduje dwa budynki wielorodzinne na rzecz członków spółdzielni.
Wraz z współwłaścicielami sądzi Pani, że przyszła transakcja zbycia działki gruntu nr 1 dokonana przez współwłaścicieli na rzecz Spółdzielni (…), nie przekracza zwykłego zarządu ich majątkiem prywatnym i nie podlega podatkowi VAT.
Do takiego wniosku prowadzi również analiza dotychczasowego orzecznictwa sądowego w podobnych stanach faktycznych sprawy. Wynika z niej, że nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej (w sposób ciągły i w celach zarobkowych) a tylko wyzbywa się majątku osobistego.
Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.
Przyjęcie, że osoba fizyczna lub inny podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem natomiast takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną, może być np. nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.
Zatem w kwestii opodatkowania planowanej sprzedaży działki gruntu nr 1 istotne jest, że nie podjęła Pani działań w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co mogłoby skutkować koniecznością uznania Pani za podmiot prowadzący w tym zakresie działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług. Sprzedaż działki gruntu nr 1 nastąpi w ramach wykonywania prawa własności - odpłatne zbycie mające charakter incydentalny.
Na poparcie swojego stanowiska przytoczyła Pani orzeczenie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości.
Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C‑181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie - zdaniem Trybunału okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.
Co istotne - jak wskazał TSUE - dla uznania, że czynność sprzedaży działek następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym nie ma znaczenia także fakt, że podmiot dokonujący dostawy jest rolnikiem ryczałtowym. Według TSUE, sprzedaż działek przekształconych z rolnych na budowlane nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, jeżeli następuje w ramach zarządzania majątkiem prywatnym. Trybunał orzekł, że „osoby fizycznej, która prowadziła działalność rolniczą na gruncie nabytym ze zwolnieniem z podatku od wartości dodanej i przekształconym wskutek zmiany planu zagospodarowania przestrzennego niezależnej od woli tej osoby w grunt przeznaczony pod zabudowę, nie można uznać za podatnika podatku od wartości dodanej w rozumieniu prawa UE, kiedy dokonuje ona sprzedaży tego gruntu, jeżeli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym tej osoby”.
Inaczej jest natomiast - wyjaśnił Trybunał - „w przypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy 2006/112 zmienionej Dyrektywą 2006/138”.
Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów, angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361), zwanej dalej ustawą:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Towarem jest także udział w prawie własności. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1 ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE”:
Państwa członkowskie mogą uznać za rzeczy:
1)określone udziały w nieruchomości,
2)prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości,
3)udziały i inne równoważne udziałom tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części.
W oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie nieruchomości gruntowych (działek, udziałów w działkach), traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.
Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.
Nie jest działalnością handlową, a zatem i gospodarczą sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty ani też wykorzystany w trakcie jego posiadania w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Natomiast czerpanie dochodów z ciągłego wykorzystywania składnika majątku, charakteryzujące się powtarzalnością lub długim okresem trwania wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej.
Na mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE:
„Podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.
„Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.
Jednocześnie, w art. 12 ust. 1 lit. b) powołanej Dyrektywy 2006/112/WE Rady wskazano, że:
Państwa członkowskie mogą uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi, w szczególności dostawy terenu budowlanego.
Zgodnie z art. 12 ust. 3 Dyrektywy 2006/112/WE Rady:
„Teren budowlany” to każdy grunt nieuzbrojony lub uzbrojony, uznawany za teren budowlany przez państwa członkowskie.
W myśl art. 2 ust. 1 lit. a Dyrektywy 2006/112/WE Rady:
Opodatkowaniu VAT podlegają następujące transakcje: odpłatna dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze; (…).
Z przytoczonych regulacji wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te winny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.
Wobec tego, właściwe jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników podatku VAT w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej. W tym kontekście, nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych, okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej działalności gospodarczej. Jednakże każdy, kto dokonuje czynności, które zmierzają do wykorzystania nieruchomości dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy jest uznany za podatnika podatku od towarów i usług.
W kwestii opodatkowania dostawy nieruchomości istotne jest, czy zbywca w celu dokonania sprzedaży podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpiła w ramach zarządu majątkiem prywatnym.
W tym miejscu należy zaznaczyć, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.
Problem odnoszący się do rozstrzygnięcia, czy sprzedaż nieruchomości jest sprzedażą majątku osobistego, czy też stanowi sprzedaż realizowaną przez podatnika prowadzącego w tym zakresie działalność gospodarczą, była przedmiotem orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10).
Z ww. orzeczenia wynika m.in., że osoby fizycznej, która prowadziła działalność rolniczą na gruncie nabytym ze zwolnieniem z podatku od wartości dodanej i przekształconym wskutek zmiany planu zagospodarowania przestrzennego niezależnej od woli tej osoby w grunt przeznaczony pod zabudowę, nie można uznać za podatnika podatku od wartości dodanej w rozumieniu art. 9 ust. 1 i art. 12 ust. 1 dyrektywy 112, zmienionej dyrektywą 2006/138/WE, kiedy dokonuje ona sprzedaży tego gruntu, jeśli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym tej osoby.
Ponadto, Trybunał orzekł, że liczba i zakres transakcji sprzedaży nie ma charakteru decydującego i nie może stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Trybunał stwierdził, że dużych transakcji sprzedaży można dokonywać również jako czynności osobistych.
Podobnie okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej sama z siebie, nie jest decydująca. Nie ma takiego charakteru również długość okresu, w jakim te transakcje następowały, ani wysokość osiągniętych z nich przychodów. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.
Trybunał wyjaśnił, że inaczej jest w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi dyrektywy. Przykładowo podane zostały działania polegające na uzbrojeniu terenu albo na działaniach marketingowych. Działania takie nie należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.
Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem zaś takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działki, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.
Pani wątpliwości dotyczą nieuznania Pani za podatnika w związku z planowaną transakcją dostawy udziału w działce nr 1.
Analiza przedstawionego opisu sprawy, obowiązujących przepisów oraz tez wynikających z powołanego orzecznictwa prowadzi do wniosku, że w stosunku do sprzedaży udziału w niezabudowanej działce nr 1 w sensie prawnym brak jest przesłanek pozwalających uznać Panią za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Z przedstawionego opisu sprawy nie wynika taka Pani aktywność, która wykraczałaby poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Z okoliczności sprawy wynika, że nie prowadziła i nie prowadzi Pani pozarolniczej działalności gospodarczej. Razem z małżonkiem M. G. jest Pani współwłaścicielem 1/3 części nieruchomości nr ewid. 1, o powierzchni 0,3846 ha. Planuje Pani zbyć udział w przedmiotowej nieruchomości w roku 2024 na rzecz Spółdzielni (...).
Nieruchomość została nabyta 7 września 2022 roku przez strony umowy sprzedaży: sprzedającą: J. B. oraz kupujących: R. N. i A. N., A. S. i J. S. oraz K. G. i M. G. Kupujący działkę kupili na cele prywatne po 1/3 dla każdej pary małżeńskiej. Działkę nabyli na cele prywatne do wspólnego wykorzystania na własne cele mieszkaniowe. Zamiar wybudowania wspólnej nieruchomości mieszkalnej był dla Pani, dla Pani męża oraz pozostałych współwłaścicieli celem nabycia tej nieruchomości.
Przedmiotowa działka nie była wykorzystywana przez Panią oraz pozostałych współwłaścicieli do działalności gospodarczej, również w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy jak również do działalności rolniczej o której mowa w art. 2 pkt 15 ustawy.
Z przedmiotowej działki współwłaściciele nie sprzedawali płodów rolnych oraz nie dokonywali dostaw (sprzedaży) produktów rolniczych. Działka nie była użytkowana w żaden możliwy sposób na potrzeby własne lub na potrzeby działalności gospodarczej współwłaścicieli. Nieruchomość nie była udostępniana osobom trzecim do wykorzystania na podstawie umów cywilnoprawnych (np. dzierżawy, najmu, użyczenia do nieodpłatnego wykorzystania). Ziemia leżała odłogiem. Współwłaściciele nie prowadzili żadnych działań marketingowych, zmierzających do sprzedaży nieruchomości. Właściciele nie dokonywali samodzielnie żadnych działań mających na celu podniesienie wartości działki, nie doprowadzali mediów, nie wytyczali dróg dojazdowych.
Przedmiotowa działka gruntu o numerze 1, będzie przedmiotem zbycia na rzecz Spółdzielni (...), która ma zamiar w przyszłości zrealizować inwestycję budowlaną polegającą na budowie dwóch budynków mieszkalnych wielorodzinnych połączonych garażem podziemnym oraz dróg wewnętrznych na działce nr ewid. 1. Pani i pozostali współwłaściciele są członkami założycielami spółdzielni mieszkaniowo budowlanej, która nabędzie w przyszłości od Pani i pozostałych współwłaścicieli udziały w tej nieruchomości.
Decyzję o sprzedaży udziału w nieruchomości w (...) o nr ewid. 1 na rzecz Spółdzielni (...) podjęła Pani wyłącznie z przyczyn ekonomicznych. W przypadku samodzielnej budowy ponosiłaby Pani wraz z mężem koszty budowy i angażowałaby Pani środki pieniężne oraz własny czas na jej wykonanie. W przypadku sprzedaży (wniesienia) przedmiotowego gruntu do Spółdzielni, to Spółdzielnia zapewni Pani i Pani mężowi budowę budynku mieszkalnego. Pani wraz z mężem nie angażując środków i czasu otrzymają w zamian za prawo do działki gruntu umowny metraż mieszkania i w ten sposób nie ponosząc kosztów budowy zapewnią sobie prawo własności lokalu mieszkalnego.
Nigdy przedtem nie posiadała Pani prawa do gruntów i nigdy nie dokonywała Pani sprzedaży nieruchomości. Posiada Pani jedynie małe mieszkanie, w którym obecnie mieszka. Nie zamierza go Pani sprzedawać.
Nie posiada Pani innych nieruchomości zabudowanych jak też niezabudowanych, które zamierzałaby sprzedać. Nie nabywała Pani nigdy nieruchomości w celu ich dalszej odsprzedaży.
Nie zamierza Pani zawierać umowy przedwstępnej sprzedaży udziału w prawie własności nieruchomości oznaczonej nr ewid. 1 ze Spółdzielnią. Chciałaby Pani, tuż po uzyskaniu wnioskowanej interpretacji zbyć na rzecz wymienionej Spółdzielni swoje prawo do udziału w gruncie. Nie udzielała Pani i nie udzieli żadnych pełnomocnictw do jakichkolwiek działań w Pani imieniu dla Spółdzielni. Zamierza Pani zbyć prawo do gruntu na jej rzecz.
Nie udzieliła Pani dotąd i nie zamierza udzielić żadnego pełnomocnictwa w związku z posiadanym udziałem prawa do działki gruntu nr ewid. 1 żadnemu innemu podmiotowi ani żadnej osobie fizycznej w związku z planowaną transakcją zbycia udziału w przedmiotowej nieruchomości.
Nie udzieliła Pani dotąd i nie planuje udzielić Spółdzielni zgody na dysponowanie nieruchomością na cele budowlane.
Pan R. N. występując o warunki zabudowy dla inwestycji pn. „(…)” działał wyłącznie we własnym imieniu. Pan R. N. jest bowiem współwłaścicielem udziału w ww. nieruchomości dlatego wystąpił o warunki zabudowy dla przyszłej inwestycji wspólnej w swoim imieniu.
W przedmiotowej sprawie brak jest przesłanek pozwalających uznać, że dokonując sprzedaży udziału w działce nr 1 wystąpi Pani w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy, polegającą na handlu nieruchomościami. Z tytułu transakcji sprzedaży udziału w działce nr 1 będzie Pani korzystała z przysługującego Pani prawa do rozporządzania własnym majątkiem, która to czynność oznacza działanie w sferze prywatnej, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania. Skala zaangażowania Pani, w odniesieniu do sprzedaży udziału w działce nr 1, nie wykracza poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. W analizowanej sprawie brak jest przesłanek świadczących o takiej Pani aktywności w przedmiocie planowanej sprzedaży ww. nieruchomości, która byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem (brak przesłanek zawodowego – stałego i zorganizowanego charakteru takiej działalności). Posiadanego udziału w Nieruchomości nie wykorzystywała Pani do jakiejkolwiek działalności gospodarczej, nie dzierżawiła go, nie wynajmowała ani nie użyczała. Nie udzieliła Pani nabywcy - Spółdzielni prawa do dysponowania nieruchomością na cele budowlane. Ponadto to współwłaściciel, a nie Pani, wystąpił o decyzję dla inwestycji pod nazwą: „(…)”, wystąpił o przygotowanie projektu budowlanego oraz złożył wniosek o wydanie pozwolenia na budowę, którą będzie realizowała Spółdzielnia po nabyciu działki. Uznanie danej aktywności za profesjonalną – handlową musi charakteryzować ciąg podejmowanych działań, a nie stwierdzenie jedynie wystąpienia pojedynczych z nich. Z takim ciągiem podejmowanych działań nie mamy jednak do czynienia w świetle opisanych czynności, jakie podjęła Pani w stosunku do sprzedawanego udziału w działce nr 1.
W konsekwencji, dokonując sprzedaży udziału w działce nr 1 nie będzie Pani działała w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy, a tym samym sprzedaż udziału w ww. działce nie będzie czynnością objętą dyspozycją art. 5 ust. 1 ustawy.
Pani stanowisko w zakresie pytań nr 1 i 2 jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Interpretacja rozstrzyga kwestie skutków podatkowych sprzedaży udziału w działce nr 1 dla Pani, natomiast nie rozstrzyga dla współwłaścicieli nieruchomości.
Interpretację wydano w oparciu o przedstawiony opis zdarzenia przyszłego. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność. W konsekwencji, w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a.
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right