Wyrok SN z dnia 18 kwietnia 2024 r., sygn. II CSKP 6/22

Do odpowiedzialności odszkodowawczej Skarbu Państwa z tytułu bezprawia normatywnego na tle prawa unijnego wystarczy wykazanie zwykłej bezprawności działania lub zaniechania ustawodawcy, bez konieczności uprzedniego stwierdzenia naruszenia przez właściwe organy.

Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:

SSN Paweł Grzegorczyk (przewodniczący, sprawozdawca)

SSN Monika Koba

‎SSN Roman Trzaskowski

Protokolant Ewa Kalińska

po rozpoznaniu na rozprawie 5 kwietnia 2024 r. w Warszawie ‎skargi kasacyjnej D. spółki akcyjnej w Z.
‎od wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie ‎z 21 czerwca 2018 r., I ACa 105/17, ‎w sprawie z powództwa D. spółki akcyjnej w Z. ‎przeciwko Skarbowi Państwa - Ministrowi Infrastruktury i P. spółce akcyjnej w W.
‎o zapłatę,

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 5 października 2016 r. Sąd Okręgowy w Warszawie oddalił powództwo D. S.A. w Z. przeciwko Skarbowi Państwa reprezentowanemu przez Ministra Rozwoju i P. S.A. (P.) w W. o zapłatę in solidum – po ograniczeniu powództwa – kwot 924 777 984 zł z odsetkami i – odpowiednio – 671 474 344 zł z odsetkami (pkt I) oraz orzekł o kosztach postępowania (pkt II-III).

Powyższe orzeczenie oparł na następujących ustaleniach faktycznych:

Powódka prowadzi działalność gospodarczą jako towarowy przewoźnik kolejowy i na podstawie licencji wydanej przez Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego (UTK) wykonuje przewozy kolejowe lub świadczy usługę trakcyjną będąc jednym z największych towarowych przewoźników kolejowych w Polsce, należącym pośrednio do grupy D.1. Przewóz towarów powódka wykonuje korzystając z infrastruktury kolejowej zarządzanej przez P. i innych zarządców infrastruktury oraz okresowo - na podstawie corocznie zawieranych umów - uiszcza na rzecz tych podmiotów opłaty za korzystanie z infrastruktury kolejowej.

W latach 2004-2014 powódka korzystała z infrastruktury kolejowej zarządzanej przez P. na podstawie corocznie zawieranych umów, uiszczając wynagrodzenie zawierające opłaty z tytułu dostępu do tej infrastruktury wynikające z decyzji Prezesa UTK, które zatwierdzały stawki wnioskowane przez P. i pozostałych zarządców infrastruktury. Decyzja Prezesa UTK ustalająca stawkę opłaty na rok 2013 została uchylona przez Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów.