Interpretacja indywidualna z dnia 1 lipca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.333.2024.1.ŻR

Opodatkowanie podatkiem od towarów i usług sprzedaży w trybie licytacji publicznej prawa użytkowania wieczystego działek.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

13 maja 2024 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania podatkiem od towarów i usług sprzedaży w trybie licytacji publicznej prawa użytkowania wieczystego działek nr 1, 2, 3 i 4.

Uzupełniła go Pani pismem z 3 czerwca 2024 r. (data wpływu).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Komornik Sadowy przy Sądzie Rejonowym w … w postępowaniu … prowadzi egzekucję przeciwko dłużnikowi … Sp.j. Według informacji zamieszczonych na portalu podatki.gov.pl dłużnik został zarejestrowany jako podatnik VAT w dniu 1-07-2010 r. oraz został wykreślony z rejestru w dniu 7-10-2021 r. na podstawie art. 96 ust. 9a pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług (dalej uvat).

Egzekucja w niniejszej sprawie prowadzona jest z prawa użytkowania wieczystego nieruchomości położonych pod adresem: ul. …., …, dla której SĄD REJONOWY … V WYDZIAŁ KSIĄG WIECZYSTYCH prowadzi księgę wieczystą o numerze … oraz pod adresem: ul. …, …, dla której SĄD REJONOWY … V WYDZIAŁ KSIĄG WIECZYSTYCH prowadzi księgę wieczystą o numerze … . Wskazane nieruchomości będą podlegać licytacji publicznej, a w przypadku skutecznego przeprowadzenia licytacji będą przedmiotem dostawy towaru dokonywanego w postępowaniu egzekucyjnym.

Celem ustalenia czy wskazana dostawa będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, komornik wezwał dłużnika … Sp.j. oraz wspólników spółki X i Y do złożenia odpowiedzi na następujące pytania:

1.Czy dłużnik prowadzi działalność gospodarczą?

2.Czy dłużnik jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem VAT?

3.Czy dłużnik zlikwidował działalność gospodarczą i rozliczył się z urzędem skarbowym zgodnie z art. 14 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług?

4.Czy nieruchomości położone pod adresami: ul. … w … i ul. … w … oznaczone odpowiednio księgami wieczystymi: … składająca się z dz. nr 1 i … składającej się z trzech działek stanowiących funkcjonalną całość o nr 2, 3 i 4 (dalej nieruchomości) były/są przez dłużnika wykorzystywana w prowadzonej działalności gospodarczej? Jeśli tak, to należy wskazać od kiedy (dzień, miesiąc, rok)?

5.Czy dłużnik pod adresami nieruchomości prowadzi działalność gospodarczą oraz czy nieruchomości są wykorzystywane do prowadzenia działalności gospodarczej (np. siedziba działalności, biura, magazyny itp.) - jeżeli tak, wnoszę o wskazanie jaki charakter ma prowadzona działalność gospodarcza (sposób jej prowadzenia, itp.).

6.Czy w stosunku do nabycia przedmiotowych nieruchomości dłużnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego i czy dłużnik ze wskazanego prawa skorzystał.

7.W jaki sposób dłużnik nabył prawo własności przedmiotowych nieruchomości. Czy w związku z nabyciem nieruchomości wystawiona została faktura VAT? Jeśli tak, należy wskazać czy sprzedający podał na fakturze, że ww. sprzedaż części/całości nieruchomości podlega opodatkowaniu, ale korzysta ze zwolnienia od podatku VAT?

8.Kiedy zostały nabyte przez dłużnika nieruchomości?

9.Czy nieruchomości są lub były wykorzystywane przez dłużnika do wykonywania czynności opodatkowanych, czy były przedmiotem umów najmu, dzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze (kiedy zawarte zostały umowy) - jeżeli tak wnoszę o wskazanie dat, w których zawarte zostały umowy?

W odniesieniu do budynków i obiektów budowlanych znajdujących się na nieruchomościach (dalej „budynki”)

1.Czy znajdujące się na nieruchomości budynki zostały nabyte czy wybudowane przez dłużnika (kiedy)?

2.Czy budynki były lub są wykorzystywane przez dłużnika do wykonywania czynności opodatkowanych, czy były przedmiotem umów najmu, dzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze (kiedy zawarte zostały umowy) - jeżeli tak, komornik wzywa do wskazania dat, w których zawarte zostały umowy?

3.Kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie budynków w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy o VAT, przez które rozumie się oddanie do użytkowania, w wykonywaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich wybudowaniu lub ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej?

4.Czy dłużnik ponosił wydatki na ulepszenie nieruchomości (w tym ze wskazaniem budynków, budowli lub ich części) przekraczające 30% wartości początkowej tych obiektów, w stosunku do których przysługiwało mu prawo odliczenia podatku naliczonego?

5.Jaka jest klasyfikacja budynków znajdujących się na przedmiotowych działkach według Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (należy wskazać odrębnie dla każdego obiektu)?

6.Czy przedmiotowe budynki były wykorzystywane przez dłużnika wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT?

7.Czy dłużnikowi przysługiwało prawo obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia obiektów (należy wskazać odrębnie dla każdego obiektu)?

Dłużnik oraz wezwane osoby nie udzieliły odpowiedzi na wezwanie komornika. Okoliczność wezwania i braku odpowiedzi na wezwanie wynika z dokumentacji znajdującej się w aktach sprawy … . Z informacji uzyskanych w toku prowadzonego postępowania wynika, iż na nieruchomości oznaczonej księgą wieczystą nr … obejmującej działkę nr 1 brak jest budynków. Opisywana nieruchomość jest niezabudowana budynkami, z nierównościami terenu. Działka nr 1 ma regularny kształt zbliżony do trapezu z niewielką nierównością boków (zwężają się w kierunku ul. …). Ogrodzenie zróżnicowane - siatka metalowa na słupkach stalowych, prefabrykaty betonowe; brama stalowa. Na dzień dokonania czynności opisu i oszacowania na terenie, na którym znajduje się przedmiotowa nieruchomość nie obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego i nie podjęto uchwały o przystąpieniu do jego sporządzenia. Zgodnie z obowiązującym studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego m. … z 2015 r. zatwierdzonego uchwałą nr … z dnia 27.08.2015 r. w sprawie uchwalenia zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta … w granicach administracyjnych miasta …, przedmiotowa działka leży na obszarze oznaczonym symbolem "2/U" - tereny zabudowy usługowej w jednostce …, a więc jest położona na terenach przeznaczonych pod zabudowę.

Nieruchomość oznaczona księgą wieczystą nr … obejmującą działki nr 2, 3 i 4 położona jest na terenie, na którym nie obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego i nie podjęto uchwały o przystąpieniu do jego sporządzenia. Zgodnie z obowiązującym studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego m. … z 2015 r. zatwierdzonego uchwałą nr … z dnia 27.08.2015 r. w sprawie uchwalenia zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta … w granicach administracyjnych miasta …, przedmiotowa działka leży na obszarze oznaczonym symbolem "2/U" - tereny zabudowy usługowej w jednostce …., a więc jest położona na terenach przeznaczonych pod zabudowę.

Działka nr 2 zabudowana jest zespołem budynków o charakterze przemysłowo-usługowym (produkcyjno-usługowym), oznaczonych w kartotece budynków jako budynki nr a, b, c i d. Wszystkie budynki są budynkami parterowymi, niepodpiwniczonymi. Budynek warsztatowo-produkcyjny jest budynkiem murowanym, o pow. użyt. 602,45 m²; wiata o konstrukcji stalowej, o pow. 102 m²; budynek socjalny - murowany, o pow. użyt. 86 m²; budynek biurowy - murowany, o pow. użyt. 48 m². Niektóre z budynków posiadają system rolet zewnętrznych. Budynki zostały wzniesione w latach 1985 -1986. Przy wjeździe stoi portiernia, która jest obiektem kontenerowym. Grunt na wszystkich ww. działkach jest utwardzony w ramach układu komunikacji wewnętrznej - asfaltowe, płytowe. Ogrodzenie działek jest zróżnicowane - siatka metalowa na słupkach stalowych, prefabrykaty betonowe; brama stalowa. Działka położona jest w zasięgu podstawowych sieci infrastrukturalnych miejskich, tj. sieci wodociągowej, sieci kanalizacyjnej, sieci gazowej oraz energetycznej (o dużej mocy przyłączeniowej) i teletechnicznej. Ogrzewanie w budynkach co.

W toku postępowania nie uzyskano informacji w zakresie wykorzystania nieruchomości przez dłużnika, oddania nieruchomości do użytkowania osobom trzecim oraz o ulepszeniu lub rozbudowy nieruchomości po ich nabyciu przez dłużnika.

W dniu 23-11-2023 r. złożono wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. Wniosek zarejestrowany został pod znakiem 0113-KDIPT1-1.4012.768.2023.1.RG. Pismem z dnia 18-01-2024 r. komornik został wezwany do uzupełnienia wniosku poprzez udzielenie odpowiedzi na następujące pytania:

1.W związku z brakiem braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla niezbudowanej działki nr 1 proszę o wskazanie czy do dnia sprzedaży w trybie egzekucji dla ww. działki została/zostanie wydana decyzja o warunkach zabudowy bądź też decyzja o lokalizacji inwestycji celu publicznego zgodnie z art. 4 ust. 2 pkt 1 lub pkt 2 ustawy z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2023 r., poz. 977 ze zm.)?

2.Czy budynki posadowione na działce 2, tj. budynek warsztatowo-produkcyjny, wiata o konstrukcji stalowej, budynek socjalny - murowany, budynek biurowy – murowany stanowią budynki w rozumieniu przepisów art. 3 pkt 2 ww. ustawy z dnia 7 lipca 1994r. Prawo budowlane (tj. Dz. U. z 2023 r., poz. 682 ze. zm.)?

3.W przypadku przeczącej odpowiedzi na pytanie nr 2 należy wskazać, czy budynki lub któryś z budynków posadowionych na działce 2, stanowią/stanowi budowle w rozumieniu przepisów art. 3 pkt 3 ww. ustawy Prawo budowlane?

4.Proszę wskazać, na której działce znajduje się budynek portierni?

5.Czy budynek portierni jest budynkiem w rozumieniu przepisów art. 3 pkt 2 ww. ustawy Prawo budowlane lub budowlą w rozumieniu przepisów art. 3 pkt 3 Prawo budowlane?

6.Czy ogrodzenie działek stanowi budowlę w rozumieniu przepisów art. 3 pkt 3 lub urządzenie budowlane, o którym mowa w art. 3 pkt 9 ww. ustawy Prawo budowlane?

7.Czy poszczególne, wymienione wyżej budynki/budowle są trwale związane z gruntem?

8.Czy na działce nr 2 znajdują się urządzenia budowlane w rozumieniu przepisów art. 3 pkt 9 ww. ustawy Prawo budowlane? Jeżeli tak, to należy je wymienić i wskazać z jakimi budynkami/budowlami są one powiązane.

9.Czy działki nr 3 i nr 4 są zabudowane czy niezabudowane?

10.W sytuacji, gdy działki nr 3 i nr 4 są niezabudowane, proszę o wskazanie:

a)czy dla ww. niezabudowanych działek nr 3 i nr 4 na dzień sprzedaży będzie obowiązywał miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego? Jeżeli tak, to proszę wskazać, jakie będzie przeznaczenie ww. działek będących przedmiotem sprzedaży w trybie egzekucji według miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego?

b)w przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, proszę wskazać czy dla ww. działek zostały lub do dnia sprzedaży zostaną wydane decyzje o warunkach zabudowy bądź też decyzje o lokalizacji inwestycji celu publicznego zgodnie z art. 4 ust. 2 pkt 1 lub pkt 2 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu?

c) czy niezabudowane działki nr 3 i nr 4 były wykorzystywane przez dłużnika wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT?

11.W sytuacji, gdy działki nr 3 i nr 4 są zabudowane, proszę o wskazanie:

a)jakie naniesienia znajdują się na działkach nr 3 i nr 4? Należy je wymienić odrębnie dla każdej działki.

b)czy poszczególne naniesienia znajdujące się na działkach nr 3 i nr 4, stanowią budynki w rozumieniu przepisów art. 3 pkt 2 ww. ustawy Prawo budowlane?

c)czy poszczególne naniesienia znajdujące się na działkach nr 3 i nr 4, stanowią budowle w rozumieniu przepisów art. 3 pkt 3 ww. ustawy Prawo budowlane?

d)czy poszczególne budynki/budowle znajdujące się na ww. działkach są trwale związane z gruntem?

e)czy poszczególne naniesienia na działkach nr 3 i nr 4, stanowią urządzenia budowlane w rozumieniu przepisów art. 3 pkt 9 ww. ustawy Prawo budowlane?

f)jeśli któreś z wymienionych w ww. pytaniu naniesień stanowi urządzenie budowlane, to należy wskazać z którym budynkiem/budowlą jest ono powiązane?

g)czy budynki/budowle znajdujące się na działkach nr 3 i nr 4 były wykorzystywane przez dłużnika wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT?

W związku z otrzymanym wezwaniem komornik wezwał dłużników do udzielenia informacji objętych wezwaniem. Ponadto komornik wystąpił do Urzędu Miasta … - Wydziału ... o udzielnie informacji w powyższym zakresie. W odpowiedzi na dokonane wezwanie dłużnicy wskazali, decyzja o warunkach zabudowy nie została wydana oraz że nie posiadają wiedzy czy taka decyzja zostanie wydana. W zakresie pozostałych pytań dłużnicy wskazali, że informacje wynikają ze sporządzonego w postępowaniu egzekucyjnym operatu szacunkowego. Ponadto do odpowiedzi załączona została kopia aktu notarialnego – umowy przeniesienia prawa użytkowania wieczystego oraz umowa sprzedaży przedmiotowej nieruchomości. Z treści aktu wynika, iż notariusz pobrał podatek od czynności cywilnoprawnych należny od czynności sprzedaży nieruchomości. Z treści aktu nie wynika, aby notariusz pobrał podatek VAT do czynności dostawy nieruchomości.

W odpowiedzi na wezwanie Urząd Miasta … wskazał, że dla działki 1 odszukano zapis świadczący o wydaniu dla przedmiotowej działki decyzji nr … ustalającej warunki zabudowy dla inwestycji polegającej na rozbudowie istniejących budynków magazynowych, budowie budynku administracyjnego, separatora ropopochodnych oraz utwardzeniu terenu, budowie parkingów oraz dojazdu w … przy ul. … (dz. nr 2, 1, 3, 4 - obręb …). Ponadto wskazano, że aktualnie nie toczą się postępowania w celu wydania decyzji dla wskazanego terenu. Jednocześnie wskazano, iż działka 1 obręb … nie posiada przeznaczania wynikającego z zapisów planu zagospodarowania przestrzennego, ponieważ z dniem 31 grudnia 2003 r. przestał obowiązywać plan zagospodarowania przestrzennego miasta … zatwierdzony uchwałą Nr … Rady Miasta … z dnia 14 kwietnia 1994 r. opublikowaną w Dz. Urz. … Nr …, poz. … z dnia 14 maja 1994 r. co wynika z art. 87 ust. 3 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t.j. Dz. U. z 2023 r., poz. 977 z poźn. zm.).

Ponadto pismem z dnia 5 kwietnia 2024 r. Wydział … w odpowiedzi na przekazany wniosek wskazał, że ze względu na brak kompetencji nie jest w stanie udzielić informacji w zakresie przyporządkowania obiektów budowlanych do poszczególnych kategorii. Z informacji z kartoteki budynków załączonej do sporządzonego operatu szacunkowego wynika, iż na działce nr 2 znajdują się 4 budynki zaklasyfikowane według PKOB jako pozostałe budynki niemieszkalne. Budynek portierni znajduje się na działce nr 2. Komornik nie posiada kompetencji do stwierdzenia czy wskazany budynek jest budowlą w rozumieniu ustawy Prawo budowlane. Jak wynika z informacji z kartoteki budynków załączonej do sporządzonego operatu szacunkowego budynek portierni zaklasyfikowany został według PKOB jako budynek niemieszkalny. Wymienione wyżej budynki znajdujące się na działce nr 2 są trwale związane z gruntem. Komornik nie ma kompetencji pozwalających na stwierdzenie czy znajdujące się na działce 2 ogrodzenie stanowi urządzenie budowlane. Wskazana informacja pomimo podjętych i udokumentowanych przez komornika działań nie została uzyskana.

Z informacji uzyskanych w toku postępowania wynika, iż na działkach nr 3 i nr 4 brak jest budynków. Teren wskazanych działek został utwardzony, na działkach znajduje się ogrodzenie z płyt betonowych. Kompetencje komornika oraz informacje uzyskane przez komornika w wyniku podjętych i udokumentowanych działań nie pozwalają na stwierdzenie czy na wskazanych działkach znajdują się urządzenia budowlane.

W toku postępowania nie uzyskano innych informacji niezbędnych do stwierdzenia czy dokonywana dostawa będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towaru i usług oraz czy będzie podlegała zwolnieniu od tego podatku.

W uzupełnieniu wskazała Pani, iż ogrodzenie znajdujące się na wskazanych działkach jest zróżnicowane i składa się z siatki metalowej na słupkach stalowych, prefabrykatów betonowych oraz bram stalowych. Pomimo dołożenia należytej staranności w podjętych działaniach oraz pomimo wezwania dłużników oraz właściwych podmiotów do udzielenia informacji we wskazanym zakresie - nie udało się ustalić czy przedmiotowe ogrodzenie stanowi budowlę lub urządzenie budowlane.

Pytanie

Czy Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w …  dokonując sprzedaży prawa użytkowania wieczystego nieruchomości położonych pod adresem: ul. …, dla której SĄD REJONOWY … V WYDZIAŁ KSIĄG WIECZYSTYCH prowadzi księgę wieczystą o numerze … oraz pod adresem, ul. …, dla której SĄD REJONOWY … V WYDZIAŁ KSIĄG WIECZYSTYCH prowadzi księgę wieczystą o numerze … w trybie licytacji publicznej będzie zobowiązany jako płatnik podatku VAT do obliczenia, pobrania i wpłacenia podatku VAT na rachunek właściwego urzędu skarbowego z tytułu dokonania dostawy towaru?

Pani stanowisko w sprawie

Pani zdaniem, komornik będzie zobowiązany do pobrania i wpłacenia podatku VAT na rachunek właściwego urzędu skarbowego z tytułu dokonania dostawy towaru w trybie licytacji publicznej nieruchomości położonych pod adresem: ul. …, dla której SĄD REJONOWY … V WYDZIAŁ KSIĄG WIECZYSTYCH prowadzi księgę wieczystą o numerze … oraz pod adresem, ul. …, dla której SĄD REJONOWY … V WYDZIAŁ KSIĄG WIECZYSTYCH prowadzi księgę wieczystą o numerze … .

Zgodnie z art. 18 uvat, zwanej dalej ustawą – organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2018 r. poz. 1314, 1356, 1499 i 1629) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Sprzedaż nieruchomości lub gruntu uznawana jest jako dostawa towaru w rozumieniu przepisów ustawy o VAT.

Dłużnik będący właścicielem nieruchomości podlegających sprzedaży w trybie licytacji publicznej zgodnie z art. 15 ust. 1 i 2 od dnia 1-07-2010 r. do dnia 7-10-2021 r. zarejestrowany był jako podatnik VAT. Wobec powyższego czynność odpłatnej dostawy towaru (nieruchomości) dokonywana przez komornika w trybie licytacji publicznej podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Sprzedaży w niniejszym postępowaniu podlegają nieruchomościach obejmujące jedną działkę zabudowaną budynkami oraz 3 działki znajdujące się na terenach przeznaczonych pod zabudowę.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

1.dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,

2.pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Zgodnie z art. 2 pkt 14 ww. ustawy, przez pierwsze zasiedlenie - rozumie się oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:

a)wybudowaniu lub

b)ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Ponadto, zgodnie z art. 43 ust. 21 uvat, jeżeli udokumentowane działania organów egzekucyjnych lub komorników sądowych, o których mowa w art. 18, nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18, zwolnień od podatku, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 3 i 9-10a, przyjmuje się, że warunki zastosowania zwolnień od podatku nie są spełnione.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż w toku prowadzonego postępowania działania komornika nie doprowadziły do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania zwolnień od podatku. Okoliczność podjęcia działań wynika z dokumentacji znajdującej się w aktach sprawy … . Wobec czego zastosowaniu będzie podlegać art. 43 ust. 21 uvat.

Biorąc powyższe pod uwagę twierdzi Pani, iż będzie zobowiązana do pobrania i wpłacenia podatku VAT na rachunek właściwego urzędu skarbowego z tytułu dokonania dostawy towaru w trybie licytacji publicznej prawa użytkowania wieczystego nieruchomości położonych pod adresem: ul. …, dla której SĄD REJONOWY … V WYDZIAŁ KSIĄG WIECZYSTYCH prowadzi księgę wieczystą o numerze … oraz pod adresem, ul. …, dla której SĄD REJONOWY … V WYDZIAŁ KSIĄG WIECZYSTYCH prowadzi księgę wieczystą o numerze … .

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Pani przedstawiła we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 18 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361), zwanej dalej „ustawą”:

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.):

Przepis art. 18 ustawy wprowadza szczególną na gruncie przepisów ustawy regulację, kiedy to należny podatek pobierany jest i odprowadzany do urzędu skarbowego przez płatnika, a nie przez podatnika. Płatnik pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika.

W świetle cyt. wyżej przepisów, płatnikami podatku od towarów i usług (czyli podmiotami zobowiązanymi do obliczania, poboru podatku od podatnika i wpłaty podatku na konto organu podatkowego) mogą być organy egzekucyjne oraz komornicy sądowi. Sytuacja taka ma miejsce, gdy w wykonaniu czynności egzekucyjnych organy te dokonują dostawy towarów należących do podatnika lub przez niego posiadanych z naruszeniem przepisów. Sformułowanie „płatnikami” oznacza, że organy te nie stają się z tytułu wykonania powyższych czynności podatnikami podatku od towarów i usług, lecz pełnią jedynie rolę płatnika w odniesieniu do podatku należnego z tytułu sprzedanych (zlicytowanych) towarów należących do podatnika, w stosunku do którego toczy się postępowanie egzekucyjne.

Komornik sądowy pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika. Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli bowiem dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą dokonaną w ramach egzekucji. Nie bez znaczenia jest także fakt, że podatnik, będący dłużnikiem, zazwyczaj nie otrzymuje kwot uzyskanych przez organ egzekucyjny ze sprzedaży towarów w wykonaniu czynności egzekucyjnych. Prawdopodobne jest zatem, że podatnik nie posiada innych środków finansowych umożliwiających uiszczenie należnego podatku. Ustanowienie organu egzekucyjnego płatnikiem zapewnia odprowadzenie należnego podatku przez organ przeprowadzający dostawę w ramach czynności egzekucyjnych.

Zaznaczenia wymaga, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika – dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika, będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik. Natomiast w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.

Zatem komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług i do uwzględnienia w trakcie sprzedaży licytacyjnej towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:

Na mocy art. 2 pkt 6 ustawy:

Należy zaznaczyć, że sprzedaż nieruchomości w trybie egzekucji stanowi odpłatną dostawę towarów, co oznacza, że zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, objęta jest zakresem przedmiotowym opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z przedstawionymi przepisami budynki, budowle oraz grunty spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż jest traktowana jako dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, która to czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem był podatnikiem podatku od towarów i usług.

Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy:

Według art. 15 ust. 2 ustawy:

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Zaznaczenia wymaga, że sprzedaż składników wykorzystywanych w działalności gospodarczej podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z opisu sprawy wynika, że - jako Komornik Sądowy - prowadzi Pani egzekucję przeciwko dłużnikowi … Sp.j. Egzekucja w niniejszej sprawie prowadzona jest z prawa użytkowania wieczystego nieruchomości oznaczonej księgą wieczystą nr … obejmującej działkę nr 1 oraz nieruchomości oznaczonej księgą wieczystą nr … obejmującą działki nr 2, 3 i 4.

Mając na uwadze fakt, że dłużnikiem jest spółka, w niniejszej sprawie dojdzie do sprzedaży majątku należącego do przedsiębiorstwa dłużnika. Zatem w odniesieniu do dostawy ww. nieruchomości, tj. prawa użytkowania wieczystego działek nr 1, 2, 3 i 4 wraz z posadowionymi na nich budynkami/budowlami dłużnik będzie działał w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, bowiem sprzedaż będzie dotyczyła składników majątku przedsiębiorstwa dłużnika.

W konsekwencji, dostawa przez Panią jako komornika prawa użytkowania wieczystego działek nr 1, 2, 3 i 4 wraz z posadowionymi na nich budynkami/budowlami będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, jako odpłatna dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Przy czym, wykonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, może być albo opodatkowana właściwą stawką podatku VAT, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.

Na mocy art. 41 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 146ef ust. 1 ustawy:

Jednakże, zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy:

W świetle art. 2 pkt 33 ustawy:

Opodatkowane są zatem dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe niezabudowane, będące terenami budowlanymi w rozumieniu ww. art. 2 pkt 33 ustawy, pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, innych niż tereny budowlane – są zwolnione od podatku.

W myśl art. 3 ust. 1 ustawy z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 977 ze zm.):

Jak stanowi art. 4 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym:

O przeznaczeniu nieruchomości stanowią zatem akty prawa miejscowego. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego – jako źródło prawa miejscowego, a w przypadku jego braku decyzja o warunkach zabudowy – jako akt indywidualny prawa administracyjnego.

W tym miejscu wyjaśnienia wymaga, że stosownie do treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 28 marca 1996 r. w sprawie C-468/93 Gemeente Emmen – „teren budowlany” oznacza każdy nieuzbrojony lub uzbrojony teren uznany przez państwa członkowskie za teren z przeznaczeniem pod zabudowę.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:

Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest - co do zasady - zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części, kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.

Zgodnie z treścią art. 2 pkt 14 ustawy:

Z powyższego przepisu wynika, że pierwszym zasiedleniem jest pierwsze zajęcie nieruchomości do używania. „Pierwsze zasiedlenie” budynku/budowli lub ich części ma więc miejsce zarówno w sytuacji, w której po wybudowaniu budynku/budowli lub ich części oddano je do użytkowania pierwszemu nabywcy, oddano je w najem, jak i w przypadku wykorzystywania budynku/budowli lub ich części na potrzeby własnej działalności gospodarczej podatnika, bowiem w tych przypadkach doszło do korzystania z budynku/budowli.

W przypadku budynków/budowli niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom - po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:

Powyższy przepis wskazuje, jakie muszą zostać spełnione warunki aby sprzedaż budynków, budowli lub ich części mogła korzystać ze zwolnienia od podatku VAT. Z przepisu tego wynika, że prawo do zwolnienia przysługuje wówczas, gdy w stosunku do budynków, budowli lub ich części będących przedmiotem sprzedaży nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, oraz dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ulepszenie tych obiektów, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Z analizy powołanych wyżej przepisów wynika, że jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a stanie się bezzasadne.

Jeżeli nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania dla dostawy zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy, należy przeanalizować możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Według art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

Jak wskazano wyżej, aby zastosować zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:

-towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,

-przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Niespełnienie jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Analiza przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, regulujących wyżej wskazane prawo do zwolnienia od podatku dostawy budynków, budowli lub ich części, prowadzi do wniosku, że w odniesieniu do tych towarów może wystąpić jedna z ww. podstaw do zastosowania zwolnienia od tego podatku. Istotne jest wobec tego każdorazowe kompleksowe zbadanie okoliczności towarzyszących dostawie danego obiektu. Zauważyć bowiem należy, że stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, natomiast możliwość wychodzenia poza wykładnię literalną jest niedopuszczalna. W efekcie, podatnik uprawniony jest do zastosowania ww. preferencji, gdy charakter dokonywanych przez niego czynności, w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości, wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle rozstrzyga art. 29a ust. 8 ustawy, w myśl którego:

W świetle tego przepisu, przy sprzedaży budynków lub budowli, dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku, jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony. Przepis ten ma także zastosowane do dostawy prawa użytkowania wieczystego gruntu.

Jednocześnie należy wskazać, że zgodnie z art. 43 ust. 21 ustawy:

Zatem, dokonana w trybie egzekucji dostawa towarów jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług według właściwej stawki, jeżeli udokumentowane działania w celu możliwości zastosowania zwolnienia podjęte przez komornika lub organ egzekucyjny były z powodu dłużnika bezskuteczne.

W przedmiotowej sprawie przedstawiony we wniosku opis sprawy nie pozwala stwierdzić, czy sprzedaż w trybie licytacji publicznej prawa użytkowania wieczystego działek nr 1, 3 i 4, na których znajduje się ogrodzenie składające się z siatki metalowej na słupkach stalowych, prefabrykatów betonowych oraz bram stalowych, będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9, pkt 10, pkt 10a lub pkt 2 ustawy. Opis sprawy nie pozwala także na dokonanie oceny czy sprzedaż budynków o charakterze przemysłowo-usługowym posadowionych na działce nr 2 wraz z prawem użytkowania wieczystego tej działki będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na  podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10, pkt 10a lub pkt 2 ustawy.

Jak wynika z opisu sprawy, w toku postępowania nie uzyskano informacji w zakresie wykorzystania nieruchomości przez dłużnika, oddania nieruchomości do użytkowania osobom trzecim oraz o ulepszeniu lub rozbudowy nieruchomości po ich nabyciu przez dłużnika. Dłużnik oraz wezwane osoby nie udzieliły odpowiedzi na wezwanie komornika. Okoliczność wezwania i braku odpowiedzi na wezwanie wynika z dokumentacji znajdującej się w aktach sprawy. Ponadto, pomimo dołożenia należytej staranności w podjętych działaniach oraz pomimo wezwania dłużników oraz właściwych podmiotów nie udało się ustalić czy przedmiotowe ogrodzenie stanowi budowlę lub urządzenie budowlane.

Zatem pomimo udokumentowanych przez Panią działań, zmierzających do określenia istotnych dla sprawy faktów, działania te nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do planowanej dostawy nieruchomości zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9, pkt 10, pkt 10a oraz pkt 2 ustawy.

W związku z powyższym, w sprawie znajdzie zastosowanie art. 43 ust. 21 ustawy, tj.  przyjęcie, że warunki zastosowania zwolnienia nie będą spełnione, skoro podjęte przez Panią udokumentowane działania nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów zwolnienia od podatku.

Zaznaczenia wymaga, że kwestia oceny działań podjętych przez Panią jako Komornika nie była przedmiotem interpretacji.

Zatem, dostawa w trybie licytacji publicznej prawa użytkowania wieczystego działek nr 1, 3 i 4, na których znajduje się ogrodzenie oraz budynków o charakterze przemysłowo-usługowym położonych na działce nr 2 wraz z prawem użytkowania wieczystego tej działki będzie podlegała opodatkowaniu właściwą stawką podatku VAT.

Wobec powyższego, dokonując sprzedaży w trybie licytacji publicznej prawa użytkowania wieczystego działek nr 1, 3 i 4 oraz działki nr 2 będzie Pani zobowiązana jako płatnik podatku VAT do obliczenia, pobrania i wpłacenia podatku VAT na rachunek właściwego urzędu skarbowego.

W związku z powyższym, Pani stanowisko uznałem za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Pani sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i musi się Pani zastosować do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).