Wyszukaj po identyfikatorze keyboard_arrow_down
Wyszukiwanie po identyfikatorze Zamknij close
ZAMKNIJ close
account_circle Jesteś zalogowany jako:
ZAMKNIJ close
Powiadomienia
keyboard_arrow_up keyboard_arrow_down znajdź
removeA addA insert_drive_fileWEksportuj printDrukuj assignment add Do schowka

Interpretacja indywidualna z dnia 21 czerwca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-2.4012.151.2024.2.ASZ

Podleganie opodatkowaniu podatkiem VAT sprzedaży działki, będącej we współwłasności majątkowej małżeńskiej.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

19 marca 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 18 marca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie podlegania opodatkowania podatkiem VAT sprzedaży działki nr x, będącej we współwłasności majątkowej małżeńskiej.

Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 21 maja 2024 r. (wpływ 22 maja 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Jest Pani właścicielem gospodarstwa rolnego i w chwili obecnej planuje Pani planuje Pani sprzedaż części działki o pow. (...) m2. Nigdy nie była Pani i nie jest Pani czynnym płatnikiem podatku VAT. Sprzedaży działki dokonuje Pani jako osoba fizyczna nieprowadząca pozarolniczej działalności gospodarczej.

Plony uzyskane z gruntu będącego przedmiotem wniosku wykorzystywała Pani we własnym gospodarstwie. Nigdy nie wykorzystywała Pani ww. działki do działalności gospodarczej, stanowi ona integralną część gospodarstwa rolnego, od którego regularnie płaci Pani podatek gruntowy w Urzędzie Miasta.

Ww. nieruchomość, od momentu nabycia do momentu planowanego zbycia nie jest i nie była udostępniana osobom trzecim na podstawie umowy o charakterze dzierżawy.

Działka jest ujęta w prawomocnym przestrzennym planie zagospodarowania Gminy i jest oznaczona symbolem 8MN jako tereny pod zabudowę i usługi. Wcześniej rzeczona działka nie była przedmiotem sprzedaży, ani nie było to w planach, więc nie wykonywała Pani żadnych działań dotyczących zwiększenia wartości tej działki. Potencjalny nabywca z zamiarem kupna zgłosił się sam.

Oprócz działki będącej przedmiotem wniosku, posiada Pani gospodarstwo rolne o pow. (...) ha. (...) ha otrzymała Pani od rodziców męża - w akcie notarialnym przekazania gospodarstwa rolnego w dniu (...) 1989 r., a pozostałość gruntu zakupiła Pani od Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa w celu powiększenia gospodarstwa rolnego i nie zamierza Pani sprzedawać innych działek. Wcześniej nie dokonywała Pani sprzedaży nieruchomości z Pani inicjatywy, były zapłacone niewielkie ilości gruntów zabrane pod modernizację drogi wojewódzkiej.

Umowa przedwstępna została zawarta w dniu (...) 2023 r. w W., przed notariuszem (...) (rep. xxx).

Zostały udzielone pełnomocnictwa w zakresie możliwości i warunków przyłączenia wody, prądu, gazu i kanalizacji.

Przyrzeczona umowa sprzedaży zostanie dopełniona po ziszczeniu się następujących warunków:

- uzyskania odpowiednich dokumentów wydanych przez odpowiednie organy administracyjne,

- wypisu rejestru gruntów, z którego będzie wynikać, że nieruchomość nie jest nieruchomością rolną,

- zaświadczenia dla nieruchomości:

- o obszarach zdegradowanych i rewitalizacji terenu,

- o niewystępowaniu terenów leśnych,

- o braku decyzji o opłatach adiacenckich wobec właścicieli nieruchomości,

- prawomocną decyzję zezwalająca na wyłączenie nieruchomości z produkcji rolnej,

- prawomocną decyzję pozwalającą na budowę,

- prawomocną decyzję o ujawnieniu podziału nieruchomości.

Nieruchomość wolna będzie od wszelkich obciążeń, praw o roszczeń osób trzecich. Nie będzie znajdować się w całości lub w części w posiadaniu osób trzecich, także nabytego w sposób bezprawny.

Nie będzie znajdowała się w całości lub w części w posiadaniu osób trzecich, także nabytych w sposób bezprawny.

Nie będzie posiadać wad fizycznych lub prawnych.

Do działu III i IV ksiąg wieczystych nie będą złożone żadne wnioski, za wyjątkiem wniosków wynikających z umowy.

Nie będzie nieruchomość w żaden sposób zanieczyszczona, ani skażona.

Nieruchomość posiadać będzie bezpośredni dostęp do drogi publicznej.

W odpowiedzi na wezwanie odpowiedziała Pani na zadane przez Organ pytania w następujący sposób:

Na pytanie: „Czy była/jest Pani zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług?”

Odpowiedziała Pani: „Nie jestem i nie byłam zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.”

Na pytanie: „Proszę podać numer działki, z której została/zostanie wydzielona działka o powierzchni (...) m2 mająca być przedmiotem sprzedaży.”

Odpowiedziała Pani: „Działka będąca przedmiotem sprzedaży o pow.(...) m2 została wydzielona z działki o powierzchni (...) m2, o numerze xx.”

Na pytanie: „Czy dla wydzielonej działki o powierzchni (...) m2, mającej być przedmiotem sprzedaży został nadany numer? Jeśli tak, to prosimy go podać.”

Odpowiedziała Pani: „Dla działki o powierzchni (...) m2, będącej przedmiotem sprzedaży został nadany numer x.”

Na pytanie: „Czy jest Pani jedynym (wyłącznym) właścicielem działki o powierzchni (...) m2, mającej być przedmiotem sprzedaży? Jeśli nie, to czy jest to współwłasność łączna (np. wspólność majątkowa małżeńska) czy współwłasność ułamkowa (jaki udział Pani przysługuje)?”

Odpowiedziała Pani: „Jestem współwłaścicielem działki o powierzchni (...) m2. Drugim współwłaścicielem jest mój. Jest to wspólnota majątkowa małżeńska.”

Na pytanie: „Czy była/jest Pani rolnikiem ryczałtowym w myśl art. 2 pkt 19 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361) oraz dokonywała Pani sprzedaży ewentualnych produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej prowadzonej na gruncie (tj. wydzielonej działce o powierzchni (...) m2) będącej przedmiotem wniosku? Jeśli tak, to jakich i kiedy oraz czy sprzedaż była opodatkowana podatkiem VAT?”

Odpowiedziała Pani: „Jestem rolnikiem ryczałtowym, a plony z działki przeznaczonej do sprzedaży wykorzystywałam na paszę dla zwierząt w moim gospodarstwie.”

Na pytanie: „Czy do momentu sprzedaży wydzielonej działki, która będzie podlegać sprzedaży, podejmowała Pani/będzie Pani podejmowała jakiekolwiek czynności wymagające zaangażowania własnych środków finansowych zmierzające do podniesienia wartości tej części działki np. doprowadzenie mediów, uzbrojenie wydzielonej części działki, ogrodzenie terenu, wydzielenie dróg wewnętrznych, wystąpienie z wnioskiem o wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę dla ww. działki o powierzchni (...) m2 itp. (prosimy, żeby Pani podała jakie to będą czynności)?”

Odpowiedziała Pani: „Na działce przeznaczonej do sprzedaży nie były i nie będą prowadzone żadne czynności polegające na podniesieniu wartości rzeczonej działki. Kupującemu zostało udzielone pełnomocnictwo dla uzyskania potrzebnych zezwoleń dla możliwości planowanej budowy, między innymi o wystąpienie z wnioskiem o wydanie decyzji o pozwolenie na budowę, na które na dzień dzisiejszy nie ma odpowiedzi.”

Na pytanie: „Wskazała Pani, że „Zostały udzielone pełnomocnictwa w zakresie możliwości i warunków przyłączenia gazu, wody, prądu i kanalizacji”. Prosimy zatem o wskazanie:

 a) komu udzieliła Pani ww. pełnomocnictw, o których mowa we wniosku, tzn. czy Kupującemu czy innej osobie (jeśli innej osobie - należy wskazać konkretnie komu)?

 b) jaki jest szczegółowy zakres tych pełnomocnictw oraz jakie czynności zostały/zostaną wykonane w ramach tych pełnomocnictw? Kto będzie pokrywał koszty tych działań?”

Odpowiedziała Pani: „Pełnomocnictwo zostało udzielne Kupującemu do występowania w moim imieniu przed organami administracji państwowej i samorządu terytorialnego do uzyskania odpowiednich dokumentów wydanych przez odpowiednie organy administracyjne we wszystkich sprawach związanych z planowaną przez Kupującego inwestycją budowlaną na działce o powierzchni 3557m2 o numerze x, tj. w szczególności składania wniosków o przyłączenie wody, prądu, gazu, kanalizacji, możliwości dojazdu, wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę. Koszty podejmowanych działań pokrywa Kupujący.”

Na pytanie: „Czy udzieliła Pani Kupującemu lub innej osobie zgody na dysponowanie nieruchomością na cele budowlane (jeśli tak – prosimy o wskazanie komu zgoda została wyrażona i w jakim zakresie)?”

Odpowiedziała Pani: „Nikomu nie udzielałam zgody na dysponowanie nieruchomością na cele budowlane, gdyż nie doszło jeszcze do transakcji kupna.”

Na pytanie: „We wniosku wskazała Pani, że: „Przyrzeczona umowa sprzedaży zostanie dopełniona po ziszczeniu się następujących warunków:

- uzyskania odpowiednich dokumentów wydanych przez odpowiednie organy administracyjne,

- wypisu rejestru gruntów, z którego będzie wynikać, że nieruchomość nie jest nieruchomością rolną,

- zaświadczenia dla nieruchomości:

- o obszarach zdegradowanych i rewitalizacji terenu,

- o niewystępowaniu terenów leśnych,

- o braku decyzji o opłatach adiacenckich wobec właścicieli nieruchomości,

- prawomocną decyzję zezwalającą na wyłączenie nieruchomości z produkcji rolnej,

- prawomocną decyzję pozwalającą na budowę,

- prawomocną decyzję o ujawnieniu podziału nieruchomości.”

Prosimy zatem o wskazanie kto dokonuje/będzie dokonywał wszystkich czynności wskazanych w umowie przedwstępnej – Pani czy Kupujący (jeśli Kupujący, to czy ww. czynności wykonuje/będzie wykonywał na podstawie udzielonego pełnomocnictwa)?”

Odpowiedziała Pani: „W „Umowie przyrzeczonej” postawione zostały warunki do spełnienia, których realizacją będzie zajmował się Kupujący na podstawie udzielonego pełnomocnictwa.”

Pytanie

Czy opisane zdarzenie przyszłe (sprzedaż części działki) podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług (VAT)?

Pani stanowisko w sprawie

Sprzedaje Pani część działki rolnej o pow. 3557 m2, którą wcześniej otrzymała Pani od rodziców męża w akcie przekazania gospodarstwa.

Nie jest Pani czynnym podatnikiem podatku VAT. Sprzedaży działki dokonuje Pani jako osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej.

W związku z powyższym stoi Pani na stanowisku, iż przedmiotowa transakcja nie podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług (VAT) i nie musi Pani być obciążona podatkiem VAT.

W Pani ocenie transakcja ta obciążona będzie jedynie podatkiem od czynności cywilnoprawnych w wysokości 2% ceny sprzedaży.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Pani przedstawiła we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r., poz. 361 ze zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do treści art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Jak stanowi art. 2 pkt 22 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa sprzedaży – rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Zaznaczenia wymaga, że na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług również zbycie udziału w towarze (np. współwłasność nieruchomości), stanowi odpłatną dostawę towarów. Powyższe potwierdził NSA w uchwale 7 sędziów z 24 października 2011 r. sygn. akt I FPS 2/11.

Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.), zwanej dalej: Kodeks cywilny.

Zgodnie z art. 195 Kodeksu cywilnego:

Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).

Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się – jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji – przepisy odnoszące się do własności. Należy zatem uznać, że udział każdego ze współwłaścicieli jest ze swej istoty szczególną postacią prawną własności.

Jak wynika z art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego:

Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.

W myśl art. 198 Kodeksu cywilnego:

Każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli.

Podkreślić więc należy, że współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela, a rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.

W tym miejscu należy zauważyć, że kwestie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 2809).

Stosownie do art. 31 § 1 powołanego wyżej Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez obojga małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

W świetle art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

W myśl art. 36 § 1 oraz § 2 wyżej cytowanego Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

§ 1 Oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny.

§ 2 Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.

Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania m.in. czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.

Z uwagi na powyższe regulacje prawne w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego.

Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego,

Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Wskazać należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i 2 ustawy.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku należy rozumieć takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania. Zatem czerpanie dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej.

Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Z przytoczonych wyżej regulacji wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te winny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.

W tym miejscu należy wskazać, że z orzeczenia TSUE z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy 2006/112/WE Rady, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie – zdaniem Trybunału – okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej sama z siebie nie jest decydująca. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.

Inaczej jest natomiast – jak wyjaśnił Trybunał – w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy 2006/112/WE Rady. Takie aktywne działania mogą polegać na przykład na uzbrojeniu terenu, albo na działaniach marketingowych.

Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.

W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

W tym miejscu podkreślić należy, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen V. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być, np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Zatem przyjęcie, że dana osoba fizyczna sprzedając nieruchomości działa w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, wymaga ustalenia, że jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną), czego przejawem jest taka aktywność tej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną, np. nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zagospodarowania terenu (zabudowy), czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu zaistnienia pojedynczych z nich.

Z opisu sprawy wynika, że nie jest i nie była Pani zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Jest Pani wraz z mężem właścicielem działki nr x o powierzchni 3557m2.Jest to wspólnota majątkowa małżeńska. Jest Pani rolnikiem ryczałtowym, a plony z przeznaczonej do sprzedaży ww. działki wykorzystywała Pani na paszę dla zwierząt w Pani gospodarstwie. W dniu 20.12.2023 r. zawarła Pani umowę przedwstępną sprzedaży działki. Udzieliła Pani Kupującemu pełnomocnictwa do występowania w Pani imieniu przed organami administracji państwowej i samorządu terytorialnego do uzyskania odpowiednich dokumentów wydanych przez odpowiednie organy administracyjne we wszystkich sprawach związanych z planowaną przez Kupującego inwestycją budowlaną na działce o powierzchni 3557m2 o numerze x, tj. w szczególności składania wniosków o przyłączenie wody, prądu, gazu, kanalizacji, możliwości dojazdu, wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę. Koszty podejmowanych działań pokrywa Kupujący.

Przyrzeczona umowa sprzedaży zostanie dopełniona po ziszczeniu się następujących warunków:

- uzyskania odpowiednich dokumentów wydanych przez odpowiednie organy administracyjne,

- uzyskania wypisu rejestru gruntów, z którego będzie wynikać, że nieruchomość nie jest nieruchomością rolną,

- uzyskania zaświadczeń dla nieruchomości:

- o obszarach zdegradowanych i rewitalizacji terenu,

- o niewystępowaniu terenów leśnych,

- o braku decyzji o opłatach adiacenckich wobec właścicieli nieruchomości,

- uzyskania prawomocnej decyzji zezwalającej na wyłączenie nieruchomości z produkcji rolnej,

- uzyskania prawomocnej decyzji pozwalającej na budowę,

- uzyskania prawomocnej decyzji o ujawnieniu podziału nieruchomości.

Pani wątpliwości dotyczą ustalenia, czy sprzedaż działki nr x, będącej we współwłasności majątkowej małżeńskiej, podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

By odnieść się do Pani wątpliwości, należy przeanalizować całokształt działań, jakie podjęła Pani w odniesieniu do działki przed jej sprzedażą i ustalić, czy w odniesieniu do tej czynności spełnia Pani przesłanki do uznania Pani za podatnika podatku od towarów i usług.

Odnosząc się do Pani wątpliwości wskazać należy, że kwestie dotyczące stosunków cywilnoprawnych między podmiotami, w tym kwestie dotyczące przeniesienia własności nieruchomości, reguluje art. 535 ustawy Kodeks cywilny, zgodnie z którym:

Przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.

Moment przeniesienia własności nieruchomości został określony w art. 155 § 1 Kodeksu cywilnego, w myśl którego:

Umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Z kolei umowa przedwstępna została uregulowana w art. 389-396 Kodeksu cywilnego.

Art. 389 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego wskazuje, że:

Umowa, przez którą jedna ze stron lub obie zobowiązują się do zawarcia oznaczonej umowy (umowa przedwstępna), powinna określać istotne postanowienia umowy przyrzeczonej.

Jeżeli termin, w ciągu którego ma być zawarta umowa przyrzeczona, nie został oznaczony, powinna ona być zawarta w odpowiednim terminie wyznaczonym przez stronę uprawnioną do żądania zawarcia umowy przyrzeczonej. Jeżeli obie strony są uprawnione do żądania zawarcia umowy przyrzeczonej i każda z nich wyznaczyła inny termin, strony wiąże termin wyznaczony przez stronę, która wcześniej złożyła stosowne oświadczenie. Jeżeli w ciągu roku od dnia zawarcia umowy przedwstępnej nie został wyznaczony termin do zawarcia umowy przyrzeczonej, nie można żądać jej zawarcia.

Umowa przedwstępna jest więc jedynie zobowiązaniem do przeniesienia własności, lecz własności nie przenosi. Kupujący nie otrzymuje na mocy tej umowy żadnych uprawnień właścicielskich. Właścicielem zostaje dopiero dzięki zawarciu umowy przyrzeczonej.

Tym samym zgodnie z powyższymi normami prawa cywilnego – umowa przedwstępna, będąca przyrzeczeniem zawarcia właściwej umowy sprzedaży, nawet jeśli sporządzona została w formie aktu notarialnego, nie powoduje przeniesienia prawa własności nieruchomości.

Ponadto, w sprawie będącej przedmiotem złożonego wniosku, istotne znaczenie ma również kwestia udzielenia pełnomocnictw, która uregulowana jest w Tytule IV Działu VI Przedstawicielstwo, Rozdział I Przepisy ogólne, Rozdział II Pełnomocnictwo Kodeksu cywilnego.

Zgodnie z art. 95 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego:

Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych albo wynikających z właściwości czynności prawnej, można dokonać czynności prawnej przez przedstawiciela.

Czynność prawna dokonana przez przedstawiciela w granicach umocowania pociąga za sobą skutki bezpośrednio dla reprezentowanego.

W myśl art. 96 Kodeksu cywilnego:

Umocowanie do działania w cudzym imieniu może opierać się na ustawie (przedstawicielstwo ustawowe) albo na oświadczeniu reprezentowanego (pełnomocnictwo).

Stosownie do art. 98 Kodeksu cywilnego:

Pełnomocnictwo ogólne obejmuje umocowanie do czynności zwykłego zarządu. Do czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu potrzebne jest pełnomocnictwo określające ich rodzaj, chyba że ustawa wymaga pełnomocnictwa do poszczególnej czynności.

Zgodnie z art. 99 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego:

Jeżeli do ważności czynności prawnej potrzebna jest szczególna forma, pełnomocnictwo do dokonania tej czynności powinno być udzielone w tej samej formie.

Pełnomocnictwo ogólne powinno być pod rygorem nieważności udzielone na piśmie.

W myśl art. 108 Kodeksu cywilnego:

Pełnomocnik nie może być drugą stroną czynności prawnej, której dokonuje w imieniu mocodawcy, chyba że co innego wynika z treści pełnomocnictwa albo że ze względu na treść czynności prawnej wyłączona jest możliwość naruszenia interesów mocodawcy. Przepis ten stosuje się odpowiednio w wypadku, gdy pełnomocnik reprezentuje obie strony.

Z regulacji art. 109 Kodeksu cywilnego wynika, że:

Przepisy działu niniejszego stosuje się odpowiednio w wypadku, gdy oświadczenie woli ma być złożone przedstawicielowi.

Jak wynika z przepisów art. 95 do art. 109 Kodeksu cywilnego, pełnomocnictwo – to jednostronne oświadczenie osoby (mocodawcy), na mocy którego inna osoba (pełnomocnik) staje się upoważniona do działania w imieniu mocodawcy. Zatem każda czynność wykonana przez pełnomocnika w imieniu mocodawcy i w zakresie udzielonego pełnomocnictwa wywoła skutki bezpośrednio w sferze prawnej mocodawcy.

Zatem fakt, że ww. działania nie będą podejmowane bezpośrednio przez Panią jako Sprzedającą nie oznacza, że pozostały bez wpływu na Pani sytuację prawną. Po udzieleniu pełnomocnictw czynności wykonane przez pełnomocnika wywołują skutki bezpośrednio w sferze prawnej mocodawcy. Pełnomocnik, dokonując ww. działań, uatrakcyjni przedmiotową nieruchomość będącą nadal w Pani posiadaniu. Działania te, dokonywane za pełną zgodą Pani, wpłyną generalnie na podniesienie atrakcyjności nieruchomości jako towaru i wzrost jej wartości. Do czasu zawarcia umowy przyrzeczonej, nieruchomość jest Pani własnością i będzie podlegała wielu czynnościom. Wszystkie te czynności z punktu widzenia podatku VAT zostaną „wykonane” w Pani sferze podatkowoprawnej. W tym kontekście bez znaczenia pozostanie okoliczność, czy ww. czynności będą wykonywane przez pełnomocnika. W efekcie dokonywanych czynności dostawie podlegać będzie nieruchomość o zupełnie innym charakterze niż w chwili zawarcia umowy przedwstępnej, gdyż wystąpi szereg czynności powodujących zwiększenie atrakcyjności nieruchomości i ostatecznie jej sprzedaż.

W związku z powyższym stwierdzić należy, że udzielenie przez Panią stosownego pełnomocnictwa skutkować będzie tym, że wszystkie ww. czynności podejmowane przez pełnomocnika będą podejmowane w Pani imieniu i na Pani korzyść, ponieważ pełnomocnik będzie stroną w postępowaniu o uzyskanie stosownych decyzji, pozwoleń oraz dokonania wszelkich czynności z nią związanych.

Biorąc pod uwagę treść przytoczonych przepisów oraz opis sprawy stwierdzić należy, że planowana przez Panią sprzedaż działki, będącej we współwłasności majątkowej małżeńskiej, nr x, będzie zgodnie z art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy, dostawą dokonywaną przez podatnika w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Dokonując opisanych we wniosku czynności, będzie podejmowała Pani (poprzez pełnomocnika) działania podobne do tych, jakie wykonują podmioty zajmujące się profesjonalnie obrotem nieruchomościami, o których mowa w orzeczeniu w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10, tj. będzie Pani wykazywała aktywność w przedmiocie zbycia części przedmiotowej działki porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem. Z uwagi na powyższe, w tej konkretnej sytuacji nie można uznać, że przedmiotem dostawy będzie składnik Pani majątku osobistego, a sprzedaż ta będzie stanowiła realizację prawa do rozporządzania majątkiem osobistym.

Tym samym, skoro w przedmiotowej sprawie wystąpią przesłanki stanowiące podstawę uznania Pani za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy, to czynność sprzedaży przez Panią działki nr x, będącej we współwłasności majątkowej małżeńskiej, będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, jako odpłatna dostawa towarów na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 7 ust. 1 ustawy.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone. W szczególności ocenie nie podlegała kwestia zwolnienia od podatku od towarów i usług czynności sprzedaży działki nr x oraz ewentualnego obciążenia transakcji podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie Pani sytuacji podatkowej i nie wywołuje skutków prawnych dla Pani małżonka.

Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu sprawy. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Panią w złożonym wniosku.

W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność. Równocześnie w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej,

przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej,

przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.

close POTRZEBUJESZ POMOCY?
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00