Interpretacja indywidualna z dnia 19 czerwca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-3.4012.192.2024.1.KŁ

Opodatkowanie sprzedaży egzekucyjnej nieruchomości stanowiącej własność Nowego Właściciela.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe w zakresie uznania komornika za płatnika podatku od towarów i usług w przypadku sprzedaży nieruchomości, zastosowania zwolnienia od podatku VAT do sprzedaży nieruchomości oraz obowiązku obliczenia i pobrania kwoty podatku VAT w imieniu obecnego właściciela nieruchomości (pytania oznaczone we wniosku nr 1, 3 i 4), a także jest nieprawidłowe w zakresie uzyskiwania informacji do zastosowania zwolnienia od podatku do sprzedaży nieruchomości (pytanie oznaczone we wniosku nr 2). Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 27 maja 2024 r. (wpływ 4 czerwca 2024 r.).  

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

19 marca 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 5 lutego 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych w VAT sprzedaży nieruchomości w trybie egzekucji komorniczej.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Jako Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w (…), Wnioskodawca prowadzi postępowanie egzekucyjne przeciwko dłużniczce P.K., w toku którego Wnioskodawca skierował egzekucję do nieruchomości opisanej jako:

• nieruchomość położona w miejscowości (…), stanowiąca działkę oznaczoną nr ew. 1, dla której Sąd Rejonowy w (…) prowadzi księgę wieczystą oznaczoną numerem (…). Na przedmiotowej nieruchomości znajduje się budynek handlowo-usługowy, rok budowy 2012, stacja paliw - budynek niemieszkalny oraz maszt telekomunikacyjny.

Zajęcie przedmiotowej nieruchomości nastąpiło w 2017 r. w czasie, kiedy będąca właścicielką niniejszej nieruchomości dłużniczka prowadziła działalność gospodarczą - zgodnie z danymi zawartymi w Centralnej Ewidencji Działalności Gospodarczej jako miejsce wykonywania działalności gospodarczej przez dłużniczkę wskazane jest m.in. miejsce położenia zajętej nieruchomości.

Ponadto w toku czynności egzekucyjnych przeprowadzonych przez komornika 17 stycznia 2018 r. w miejscu położenia zajętej nieruchomości organ egzekucyjny ustalił, że dłużniczka w powyższym miejscu faktycznie nie wykonuje działalności gospodarczej oraz, że ww. nieruchomość jest wynajmowana od dłużniczki przez inny podmiot będący spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w ramach prowadzonej przez tą spółkę działalności gospodarczej.

Zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego Rady Gminy (…) z 29 października 2003 r. nr uchwały (…) przedmiotowa nieruchomość położona jest na terenie przeznaczonym pod tereny przemysłowo-budowlane, składy, usługi.

Ponadto w toku postępowania egzekucyjnego, po zajęciu nieruchomości dłużniczka zbyła przedmiotową nieruchomość na rzecz spółki prawa handlowego – (…), przy czym podmiot ten nie wstąpił do toczącego się postępowania egzekucyjnego. W toku prowadzonego postępowania egzekucyjnego w piśmie z 21 maja 2018 r. skierowanym do Naczelnika Urzędu Skarbowego w (…) Wnioskodawca skierował następujące zapytania:

1.Czy dłużniczka figuruje jako czynny podatnik podatku VAT;

2.Czy dokonywana w trybie egzekucji ewentualna dostawa wskazanych powyżej nieruchomości będących własnością dłużniczki podlega zwolnieniu z podatku VAT;

3.Czy dostawa taka podlega obniżonej stawce VAT;

4.Czy na dłużniczce jako na czynnym podatniku VAT ciąży obowiązek podatkowy z tytułu dokonywanej w trybie egzekucji dostawy wskazanych powyżej nieruchomości.

W odpowiedzi na powyższe Naczelnik Urzędu Skarbowego w (…) pismem z 28 maja 2018 r. poinformował, że dłużniczka figurowała jako podatnik czynny VAT w okresie od 2 stycznia 2014 r. do 31 marca 2018 r., sprzedaż dłużniczce nieruchomości objętej księgą wieczystą (…) była opodatkowana podatkiem VAT. Ponadto Wnioskodawca ustalił, że 1 kwietnia 2018 r. nastąpiło wykreślenie dłużniczki z rejestru przedsiębiorców.

Ponadto w styczniu 2021 r. nastąpiła sprzedaż zajętej nieruchomości przez dłużniczkę na rzecz innego podmiotu będącego spółką z ograniczoną odpowiedzialnością – (…).

Dłużniczka pomimo wezwania nie wskazała komornikowi informacji potwierdzających spełnienie warunków zastosowania do dokonywanej w trybie egzekucji ewentualnej dostawy wskazanej powyżej nieruchomości będącej własnością dłużnika (tj. dostawy towarów, o której mowa w art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług) zwolnień od podatku, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9-10a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Komornik pismami z 1 marca 2022 r. oraz z 13 grudnia 2023 r. oraz z 2 lutego 2024 r. wezwał ponadto dłużniczkę do udzielenia następujących informacji:

• wskazania, czy dłużniczka jest czynnym podatnikiem podatku VAT,
• wskazania czy dłużniczka była czynnym podatnikiem podatku VAT - jeżeli tak to w jakim okresie (należy podać datę od kiedy do kiedy),
• wskazania, czy dłużniczka obecnie prowadzi działalność gospodarczą - jeżeli tak to od kiedy,
• wskazania w jakim okresie dłużniczka prowadziła działalność gospodarczą,
• wskazania sposobu nabycia ww. nieruchomości oraz wskazania czy nabycie ww. nieruchomości oraz posadowionych na niej budynków/budowli lub ich części nastąpiło w ramach transakcji opodatkowanej podatkiem VAT, oraz czy transakcja ta była udokumentowana fakturą VAT z wykazaną kwotą podatku,
• wskazania, czy z tytułu nabycia ww. nieruchomości dłużniczce przysługiwało prawo do obniżenia podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego,
• wskazania od kiedy i do jakich celów dłużnik lub ewentualny dzierżawca/najemca wykorzystywał nieruchomość oraz posadowione na niej budynki/budowle lub ich części oraz, czy przedmiotowa nieruchomość oraz posadowione na niej budynki/budowle lub ich części są lub były wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, w tym wyłącznie zwolnionych z podatku VAT,
• wskazania czy ww. nieruchomość jest przedmiotem umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze (należy wskazać kiedy i na jaki okres zostały zawarte ewentualne umowy),
• wskazania, czy posadowione na ww. nieruchomości budynki/budowle lub ich części były/są przedmiotem najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze (należy wskazać kiedy i na jaki okres zostały zawarte umowy),
• wskazania czy dłużniczce lub ewentualnemu najemcy/dzierżawcy przysługiwało prawo do obniżenia podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego z tytułu nabycia lub wybudowania budynków/budowli lub ich części posadowionych na ww. nieruchomości,
• wskazania czy w momencie nabycia ww. nieruchomości dłużniczka była czynnym podatnikiem podatku VAT,
• wskazania, czy w stosunku do któregokolwiek z budynków/budowli lub ich części posadowionych na ww. nieruchomości doszło do spełnienia warunków pierwszego zasiedlenia w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - jeżeli tak to kiedy (należy podać datę) oraz w wyniku jakich czynności ono nastąpiło,
• wskazania czy w stosunku do któregokolwiek z budynków/budowli posadowionych na ww. nieruchomości lub ich części dłużniczce przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego oraz, czy dłużnik ponosił wydatki na ulepszenie ww. nieruchomości lub wskazanych powyżej obiektów w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego a jeżeli tak to czy wydatki te były niższe niż 30% ich wartości początkowej, równe 30% ich wartości początkowej, czy wyższe niż 30% ich wartości początkowej,
• wskazania czy w stosunku do ww. nieruchomości dłużniczka lub ewentualny najemca/dzierżawca podejmował aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawców, takie jak np. uzbrojenie terenu, wydzielenie dróg dojazdowych oraz czy podejmował działania marketingowe/ reklamowe wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia w celu znalezienia przyszłego kupca,
• wskazania czy w okresie ostatnich 2 lat na posadowione na nieruchomości budynki/budowle lub ich części dłużnik ponosił wydatki na ich ulepszenie w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym, a jeżeli tak, to czy wydatki te we wspomnianym okresie stanowiły co najmniej 30% ich wartości początkowej,
• wskazania czy ewentualny dzierżawca/najemca nieruchomości był lub jest czynnym podatnikiem podatku VAT,
• kiedy nastąpiło zajęcie do używania przez pierwszego właściciela budynku/budowli lub ich części posadowionych na ww. nieruchomości.

Ponadto w związku z tym, że obecnym właścicielem ww. nieruchomości jest (…) komornik wezwał ponadto dłużniczkę do udzielenia komornikowi w terminie 7 dni od daty otrzymania mniejszego pisma następujących informacji:

• wskazania czy obecny właściciel ww. nieruchomości – (…) jest czynnym podatnikiem podatku VAT,
• wskazania czy obecny właściciel ww. nieruchomości – (…) - był czynnym podatnikiem podatku VAT - jeżeli tak to w jakim okresie (należy podać datę od kiedy do kiedy),
• wskazania czy obecny właściciel ww. nieruchomości – (…) obecnie prowadzi działalność gospodarczą - jeżeli tak to od kiedy,
• wskazania w jakim okresie obecny właściciel ww. nieruchomości – (…) prowadził działalność gospodarczą,
• wskazania sposobu nabycia przez obecnego właściciela ww. nieruchomości – (…) oraz wskazania czy nabycie ww. nieruchomości przez obecnego właściciela – (…) oraz posadowionych na niej budynków/budowli lub ich części nastąpiło w ramach transakcji opodatkowanej podatkiem VAT, oraz czy transakcja ta była udokumentowana fakturą VAT z wykazaną kwotą podatku,
• wskazania, czy z tytułu nabycia ww. nieruchomości obecnemu właścicielowi ww. nieruchomości – (…) przysługiwało prawo do obniżenia podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego,
• wskazania, od kiedy i do jakich celów obecny właściciel ww. nieruchomości – (…) lub ewentualny dzierżawca/najemca wykorzystywał nieruchomość oraz posadowione na niej budynki/budowle lub ich części oraz, czy przedmiotowa nieruchomość oraz posadowione na niej budynki/budowle lub ich części są lub były wykorzystywane przez ich obecnego właściciela do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, w tym wyłącznie zwolnionych z podatku VAT,
• wskazania, czy ww. nieruchomość jest przedmiotem umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze (należy wskazać kiedy i na jaki okres zostały zawarte ewentualne umowy), której stroną jest obecny właściciel ww. nieruchomości – (…),
• wskazania, czy posadowione na ww. nieruchomości budynki/budowle lub ich części były/są przedmiotem najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze (należy wskazać kiedy i na jaki okres zostały zawarte umowy), której stroną jest obecny właściciel ww. nieruchomości – (…),
• wskazania, czy obecnemu właścicielowi ww. nieruchomości – (…). lub ewentualnemu najemcy/dzierżawcy przysługiwało prawo do obniżenia podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego z tytułu nabycia lub wybudowania budynków/budowli lub ich części posadowionych na ww. nieruchomości,
• wskazania, czy w momencie nabycia ww. nieruchomości obecny właściciel ww. nieruchomości – (…) był czynnym podatnikiem podatku VAT,
• wskazania, czy w stosunku do któregokolwiek z budynków/budowli posadowionych na ww. nieruchomości lub ich części obecnemu właścicielowi ww. nieruchomości – (…) przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego oraz, czy obecny właściciel ww. nieruchomości – (…) ponosił wydatki na ulepszenie ww. nieruchomości lub wskazanych powyżej obiektów, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli tak to, czy wydatki te były niższe niż 30%  ich wartości początkowej, równe 30%  ich wartości początkowej, czy wyższe niż 30%  ich wartości początkowej,
• wskazania, czy w stosunku do ww. nieruchomości obecny właściciel ww. nieruchomości – (…) lub ewentualny najemca/dzierżawca podejmował aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta handlowca i usługodawców, takie jak np. uzbrojenie terenu, wydzielenie dróg dojazdowych oraz czy podejmował działania marketingowe/reklamowe wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia w celu znalezienia przyszłego kupca,
• wskazania czy w okresie ostatnich 2 lat na posadowione na nieruchomości budynki/budowle lub ich części obecny właściciel ww. nieruchomości – (…) lub ewentualny najemca/dzierżawca ponosił wydatki na ich ulepszenie w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym, a jeżeli tak, to czy wydatki te we wspomnianym okresie stanowiły co najmniej 30% ich wartości początkowej.

Do chwili obecnej dłużniczka nie udzieliła komornikowi odpowiedzi na powyższe wezwanie.

Ponadto komornik wezwał spółkę na rzecz której nastąpiło przeniesienie przez dłużniczkę własności ww. nieruchomości – (…) do udzielenia następujących informacji:

• informacji potwierdzających spełnienie warunków zastosowania do dokonywanej w trybie egzekucji ewentualnej dostawy wskazanej powyżej nieruchomości (tj. dostawy towarów, o której mowa w art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r o podatku od towarów i usług) zwolnień od podatku, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9-10a ustawy z dnia 11 marca 2004 r o podatku od towarów i usług a w szczególności:
• wskazania czy dłużniczka P. R. (poprzednie nazwisko K.) jest czynnym podatnikiem podatku VAT,
• wskazania czy dłużniczka P. R. (poprzednie nazwisko K.) była czynnym podatnikiem podatku VAT - jeżeli tak to w jakim okresie (należy podać datę od kiedy do kiedy),
• wskazania czy dłużniczka P. R. (poprzednie nazwisko K.) obecnie prowadzi działalność gospodarczą - jeżeli tak to od kiedy,
• wskazania w jakim okresie dłużniczka P. R. (poprzednie nazwisko K.) prowadziła działalność gospodarczą,
• wskazania sposobu nabycia przez dłużniczkę P. R. (poprzednie nazwisko K.) ww. nieruchomości oraz wskazania czy nabycie ww. nieruchomości oraz posadowionych na niej budynków/budowli lub ich części nastąpiło w ramach transakcji opodatkowanej podatkiem VAT, oraz czy transakcja ta była udokumentowana fakturą VAT z wykazaną kwotą podatku,
• wskazania, czy z tytułu nabycia ww. nieruchomości dłużniczce P. R. (poprzednie nazwisko K.) przysługiwało prawo do obniżenia podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego,
• wskazania od kiedy i do jakich celów dłużniczka P. R. (poprzednie nazwisko K.) lub ewentualny dzierżawca/najemca wykorzystywał nieruchomość oraz posadowione na niej budynki/budowle lub ich części oraz, czy przedmiotowa nieruchomość oraz posadowione na niej budynki/budowle lub ich części są lub były wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, w tym wyłącznie do zwolnionych z podatku VAT,
• wskazania czy ww. nieruchomość jest przedmiotem umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze (należy wskazać kiedy i na jaki okres zostały zawarte ewentualne umowy),
• wskazania, czy posadowione na ww. nieruchomości budynki/budowle lub ich części były/są przedmiotem najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze (należy wskazać kiedy i na jaki okres zostały zawarte umowy),
• wskazania czy dłużniczce P. R. (poprzednie nazwisko K.) lub ewentualnemu najemcy/dzierżawcy przysługiwało prawo do obniżenia podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego z tytułu nabycia lub wybudowania budynków/budowli lub ich części posadowionych na ww. nieruchomości,
• wskazania czy w momencie nabycia ww. nieruchomości dłużniczka P. R. (poprzednie nazwisko K.) była czynnym podatnikiem podatku VAT,
• wskazania, czy w stosunku do któregokolwiek z budynków/budowli lub ich części posadowionych na ww. nieruchomości doszło do spełnienia warunków pierwszego zasiedlenia w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - jeżeli tak to kiedy (należy podać datę) oraz w wyniku jakich czynności ono nastąpiło,
• wskazania czy w stosunku do któregokolwiek z budynków/budowli posadowionych na ww. nieruchomości lub ich części dłużniczce przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego oraz, czy dłużnik ponosił wydatki na ulepszenie ww. nieruchomości lub wskazanych powyżej obiektów, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli tak to czy wydatki te były niższe niż 30%  ich wartości początkowej, równe 30%  ich wartości początkowej, czy wyższe niż 30%  ich wartości początkowej,
• wskazania czy w stosunku do ww. nieruchomości dłużniczka P. R. (poprzednie nazwisko K.) lub ewentualny najemca/dzierżawca podejmował aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawców, takie jak np. uzbrojenie terenu, wydzielenie dróg dojazdowych oraz czy podejmował działania marketingowe/reklamowe wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia w celu znalezienia przyszłego kupca,
• wskazania czy w okresie ostatnich 2 lat na posadowione na nieruchomości budynki/budowle lub ich części dłużniczka P. R. (poprzednie nazwisko K.) ponosiła wydatki na ich ulepszenie w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym, a jeżeli tak, to czy wydatki te we wspomnianym okresie stanowiły co najmniej 30% ich wartości początkowej,
• wskazania czy ewentualny dzierżawca/najemca nieruchomości był lub jest czynnym podatnikiem podatku VAT,
• kiedy nastąpiło zajęcie do używania przez pierwszego właściciela budynku/budowli lub ich części posadowionych na ww. nieruchomości,

Ponadto w związku z tym, że obecnym właścicielem ww. nieruchomości jest (…) komornik wezwał ponadto (…) do udzielenia komornikowi w terminie 7 dni od daty otrzymania mniejszego pisma następujących informacji:

• wskazania czy obecny właściciel ww. nieruchomości – (…). jest czynnym podatnikiem podatku VAT,
• wskazania czy obecny właściciel ww. nieruchomości – (…) był czynnym podatnikiem podatku VAT - jeżeli tak to w jakim okresie (należy podać datę od kiedy do kiedy),
• wskazania czy obecny właściciel ww. nieruchomości – (…) obecnie prowadzi działalność gospodarczą - jeżeli tak to od kiedy,
• wskazania w jakim okresie obecny właściciel ww. nieruchomości – (…) prowadził działalność gospodarczą,
• wskazania sposobu nabycia przez obecnego właściciela ww. nieruchomości – (…) ww. nieruchomości oraz wskazania czy nabycie ww. nieruchomości przez obecnego właściciela – (…) oraz posadowionych na niej budynków/budowli lub ich części nastąpiło w ramach transakcji opodatkowanej podatkiem VAT, oraz czy transakcja ta była udokumentowana fakturą VAT z wykazaną kwotą podatku,
• wskazania czy z tytułu nabycia ww. nieruchomości obecnemu właścicielowi ww. nieruchomości – (…) przysługiwało prawo do obniżenia podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego,
• wskazania od kiedy i do jakich celów obecny właściciel ww. nieruchomości (…) lub ewentualny dzierżawca/najemca wykorzystywał nieruchomość oraz posadowione na niej budynki/budowle lub ich części oraz, czy przedmiotowa nieruchomość oraz posadowione na niej budynki/budowle lub ich części są lub były wykorzystywane przez ich obecnego właściciela do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, w tym wyłącznie zwolnionych z podatku VAT,
• wskazania czy ww. nieruchomość jest przedmiotem umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze (należy wskazać kiedy i na jaki okres zostały zawarte ewentualne umowy), której stroną jest obecny właściciel ww. nieruchomości – (…),
• wskazania czy posadowione na ww. nieruchomości budynki/budowle lub ich części były/są przedmiotem najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze (należy wskazać kiedy i na jaki okres zostały zawarte umowy), której stroną jest obecny właściciel ww. nieruchomości – (…)
• wskazania czy obecnemu właścicielowi ww. nieruchomości – (…). lub ewentualnemu najemcy/dzierżawcy przysługiwało prawo do obniżenia podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego z tytułu nabycia lub wybudowania budynków/budowli lub ich części posadowionych na ww. nieruchomości,
• wskazania czy w momencie nabycia ww. nieruchomości obecny właściciel ww. nieruchomości – (…) był czynnym podatnikiem podatku VAT,
• wskazania czy w stosunku do któregokolwiek z budynków/budowli posadowionych na ww. nieruchomości lub ich części obecnemu właścicielowi ww. nieruchomości – (…) przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego oraz, czy obecny właściciel ww. nieruchomości – (…) ponosił wydatki na ulepszenie ww. nieruchomości lub wskazanych powyżej obiektów w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli tak to czy wydatki te były niższe niż 30%  ich wartości początkowej, równe 30%  ich wartości początkowej, czy wyższe niż 30%  ich wartości początkowej,
• wskazania czy w stosunku do ww. nieruchomości obecny właściciel ww. nieruchomości – (…) lub ewentualny najemca/dzierżawca podejmował aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawców, takie jak np. uzbrojenie terenu, wydzielenie dróg dojazdowych oraz czy podejmował działania marketingowe/reklamowe wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia w celu znalezienia przyszłego kupca,
• wskazania czy w okresie ostatnich 2 lat na posadowione na nieruchomości budynki/budowle lub ich części obecny właściciel ww. nieruchomości – (…) lub ewentualny najemca/dzierżawca ponosił wydatki na ich ulepszenie w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym, a jeżeli tak, to czy wydatki te we wspomnianym okresie stanowiły co najmniej 30% ich wartości początkowej.

Do chwili obecnej (…) nie udzieliła komornikowi odpowiedzi na powyższe wezwanie.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego

Udokumentowane działania komornika nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji zarówno od dłużniczki P. K., jak i od obecnego właściciela nieruchomości działki nr 1 - (...) do ustalenia:

• czy transakcja nabycia nieruchomości przez ww. spółkę od dłużniczki była opodatkowana podatkiem VAT, udokumentowana fakturą z wykazaną kwotą podatku,
• czy z tytułu nabycia ww. nieruchomości ww. spółce przysługiwało prawo do obniżenia podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego,
• czy ww. nieruchomość jest przedmiotem umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze,
• do jakich celów spółka wykorzystywała nieruchomość będącą przedmiotem sprzedaży egzekucyjnej w całym okresie jej posiadania,
• czy nieruchomość była przez spółkę wykorzystywana do czynności wyłącznie zwolnionych od podatku od towarów i usług,
• czy spółce przysługiwało prawo do obniżenia podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego z tytułu nabycia lub wybudowania budynków/budowli lub ich części posadowionych na ww. nieruchomości,
• czy w okresie ostatnich 2 lat na posadowione na nieruchomości budynki/budowle lub ich części były ponoszone wydatki na ich ulepszenie w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym, które stanowiły co najmniej 30% ich wartości początkowej,
• od kiedy i do jakich celów obecny właściciel ww. nieruchomości – (…) lub ewentualny dzierżawca/najemca wykorzystywał nieruchomość oraz posadowione na niej budynki/budowle lub ich części oraz, czy przedmiotowa nieruchomość oraz posadowione na niej budynki/budowle lub ich części są lub były wykorzystywane przez ich obecnego właściciela do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, w tym wyłącznie zwolnionych z podatku VAT.

Ponadto komornik informuje, że właścicielem masztu telekomunikacyjnego posadowionego na ww. nieruchomości jest (…), z którą to spółką dłużniczka P. K. miała podpisaną umowę dzierżawy części ww. nieruchomości - komornik nie ustalił, czy przedmiotowa umowa obowiązuje w dalszym ciągu pomiędzy ww. spółką a obecnym właścicielem nieruchomości. Przedmiotowy maszt nie będzie przedmiotem sprzedaży licytacyjnej i stanowi budowlę w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. prawo budowlane.

Znajdujący się na nieruchomości budynek niemieszkalny został przez obecnego właściciela nieruchomości nabyty od dłużniczki zaś maszt telekomunikacyjny nie został ani wybudowany, ani nabyty od dłużniczki przez obecnego właściciela nieruchomości.

Budynki/budowle posadowione na ww. nieruchomości zostały oddane pierwszemu nabywcy/użytkownikowi co najmniej 6 lat temu, jednak komornik nie zna dokładnej daty.

Komornik w toku prowadzonego postępowania nie uzyskał odpowiedzi na następujące pytania:

• czy po nabyciu działki nr 1 przez spółkę była ona przedmiotem umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze,
• w jaki sposób spółka wykorzystywała ww. nieruchomość w całym okresie jej posiadania,
• czy nieruchomość była przez spółkę wykorzystywana wyłącznie do czynności zwolnionych od podatku od towarów i usług w całym okresie jej posiadania.

Przy czym komornik nie wzywał ani dłużniczki ani obecnego właściciela ww. nieruchomości do udzielenia odpowiedzi na tak sformułowane pytania a ponadto komornik nie podejmował w toku prowadzonego postępowania udokumentowanych działań mających na celu uzyskanie odpowiedzi na te pytania.

Ponadto komornik informuje, że posiadane przez niego dokumenty i zawarte w nich informacje pozwalają na uznanie, że wystarczająco udokumentował brak możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy nieruchomości zwolnień od podatku, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 - udokumentowane działania komornika nie doprowadziły na skutek braku możliwości uzyskania informacji od dłużnika do ustalenia czy ww. nieruchomość była wykorzystywana do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, w tym wyłącznie zwolnionych z podatku VAT oraz czy dokonującemu ich dostawy z tytułu nabycia ww. nieruchomości nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Ponadto komornik informuje, że nie podejmował udokumentowanych działań mających na celu potwierdzenie zastosowania w stosunku do sprzedaży licytacyjnej ww. nieruchomości zwolnień o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT, ponieważ przedmiotowa sprzedaż nie będzie stanowiła dostawy produktów rolnych dokonywanej przez rolnika ryczałtowego ani świadczenia usług rolniczych przez rolnika ryczałtowego

Ponadto komornik informuje, że nie podejmował udokumentowanych działań mających na celu potwierdzenie zastosowania w stosunku do sprzedaży licytacyjnej ww. nieruchomości zwolnień o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT, ponieważ przedmiotowa sprzedaż nie będzie stanowiła dostawy terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.

Ponadto komornik informuje, że posiadane przez niego dokumenty i zawarte w nich informacje pozwalają na uznanie, że wystarczająco udokumentował brak możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy nieruchomości zwolnień od podatku, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 - ze zgromadzonych w toku sprawy dokumentów wynika, że sprzedaż licytacyjna budynków/budowli posadowionych na ww. nieruchomości nie będzie dokonywana przed ich pierwszym zasiedleniem. Ponadto udokumentowane działania komornika nie doprowadziły na skutek braku możliwości uzyskania informacji od dłużnika do ustalenia czy sprzedaż licytacyjna budynków/budowli posadowionych na ww. nieruchomości będzie dokonana w ramach pierwszego zasiedlenia oraz czy pomiędzy pierwszym zasiedleniem a sprzedażą licytacyjną ww. budynków/budowli upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Ponadto komornik informuje, że posiadane przez niego dokumenty i zawarte w nich informacje pozwalają na uznanie, że wystarczająco udokumentował brak możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy nieruchomości zwolnień od podatku, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT - udokumentowane działania komornika nie doprowadziły na skutek braku możliwości uzyskania informacji od dłużnika do ustalenia: czy z tytułu nabycia budynków/budowli posadowionych na ww. nieruchomości dłużniczce przysługiwało prawo do obniżenia podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego oraz czy z tytułu nabycia budynków/budowli posadowionych na ww. nieruchomości przez obecnego właściciela, tj. (…) ww. spółce przysługiwało prawo do obniżenia podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego oraz czy dłużniczka nie ponosiła wydatków na ulepszenie budynków/budowli posadowionych na ww. nieruchomości, w stosunku do których miała prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosiła takie wydatki, to czy były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów oraz czy obecny właściciel nieruchomości – spółka (…). nie ponosiła wydatków na ulepszenie budynków/budowli posadowionych na ww. nieruchomości, w stosunku do których miała prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosiła takie wydatki, to czy były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Pytania

1. Czy w przypadku sprzedaży opisanej wyżej nieruchomości, której właścicielem w chwili sprzedaży nie jest dłużniczka, lecz (...) która to spółka nabyła tą nieruchomość od dłużniczki, komornik wystąpi jako płatnik podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 18 u.p.t.u.?

2. Jeżeli z odpowiedzi na pytanie 1 wynikać będzie, iż komornik wystąpi jako płatnik podatku VAT, a podatnikiem będzie obecny właściciel nieruchomości, tj. (...) to czy w celu potwierdzenia albo wykluczenia możliwości zastosowania zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2, 10 i 10a u.p.t.u. komornik może uzyskiwać informacje zarówno do dłużniczki, jak też od nowego właściciela, mimo iż w art. 43 ust. 21 u.p.t.u. mowa jest jedynie od informacjach od dłużnika?

3. Jeżeli z odpowiedzi na pytanie 1 wynikać będzie, iż komornik wystąpi jako płatnik podatku VAT, to czy sprzedaż ww. nieruchomości będzie zwolniona od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 u.p.t.u.?

4. Czy w przypadku, gdy sprzedaż licytacyjna przedmiotowej nieruchomości w drodze licytacji publicznej będzie obciążona podatkiem od towarów i usług, to komornik jako płatnik podatku od towarów i usług zgodnie z art. 18 ustawy o VAT, będzie obowiązany do obliczenia i pobrania kwoty podatku VAT w imieniu dłużniczki P. K., czy w imieniu obecnego właściciela nieruchomości, tj. (...) na którego rzecz dłużniczka zbyła nieruchomość po jej zajęciu przez komornika?

Pana stanowisko w sprawie

Ad. 1. Zdaniem komornika, w przypadku sprzedaży opisanej wyżej nieruchomości, której właścicielem w chwili sprzedaży nie jest dłużniczka, lecz (...) która to spółka nabyła tą nieruchomość od dłużniczki, komornik wystąpi jako płatnik podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 18 u.p.t.u.

Ad. 2. Zdaniem komornika w celu potwierdzenia albo wykluczenia możliwości zastosowania zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2, 10 i 10a u.p.t.u. komornik może uzyskiwać informacje zarówno do dłużniczki, jak też od nowego właściciela, mimo iż w art. 43 ust. 21 u.p.t.u. mowa jest jedynie od informacjach od dłużnika.

Ad. 3. Zdaniem komornika, przepis art. 43 ust. 21 u.p.t.u. wyklucza możliwość zastosowania zwolnienia od podatku określonego w art. 43 ust. 1 pkt 10 u.p.t.u. w sytuacji będącej przedmiotem wniosku bowiem udokumentowane działania komornika, o których mowa w art. 18, nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy przedmiotowej nieruchomości zwolnień od podatku, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 3 i 9-10a. Należy zatem przyjąć, że w omawianej sprawie warunki zastosowania zwolnień od podatku nie są spełnione.

Ad. 4. Zdaniem wnioskodawcy w przypadku dokonania sprzedaży licytacyjnej przedmiotowej nieruchomości na komorniku jako na płatniku podatku od towarów i usług spoczywał będzie obowiązek obliczenia i pobrania kwoty podatku VAT w imieniu obecnego właściciela nieruchomości, tj. (...) bowiem nieruchomość ta wchodzi obecnie do majątku ww. spółki i w przypadku dokonania sprzedaży licytacyjnej z tego majątku wyjdzie.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361), zwanej dalej „ustawą”:

Z treści powyższego przepisu wynika, że komornik sądowy jest płatnikiem podatku od dostawy towaru dokonywanej w trybie egzekucji, w przypadku, gdy wykonuje czynności egzekucyjne. Przez czynność egzekucyjną należy rozumieć każde formalne, oparte na przepisach procesowych, działanie uprawnionego organu egzekucyjnego wywołujące skutek prawny dla prowadzonej egzekucji.

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.), stosownie do którego:

Przepis art. 18 ustawy wprowadza szczególną regulację, kiedy to należny podatek pobierany jest i odprowadzany do urzędu skarbowego przez płatnika, a nie przez podatnika. Płatnik pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika. Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli bowiem dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą mającą miejsce w ramach egzekucji.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika – dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik, natomiast w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.

Tym samym, komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz do uwzględnienia w trakcie sprzedaży towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:

Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT:

Przy czym jak stanowi art. 2 pkt 6 ustawy:

W świetle powołanych powyżej przepisów grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy o VAT.

Interpretując zawarty w artykule 7 ustawy zwrot „przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel” należy utożsamiać z czynnością, która daje otrzymującemu towar prawo do postępowania z nim jak właściciel. Należy przy tym uznać, że chodzi tutaj przede wszystkim o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. Istotą dostawy towarów nie jest bowiem przeniesienie prawa własności. Zwrotu „prawo do rozporządzania jak właściciel” nie można interpretować jako „prawo własności”. Istotny jest przede wszystkim aspekt ekonomiczny, a nie prawny transakcji, w ramach której podatnik przenosi na nabywcę prawo do rozporządzania towarami jak właściciel. Akcent sformułowanej definicji położony został głównie na podkreślenie przeniesienia ekonomicznego władztwa nad rzeczą w taki sposób, aby nabywca mógł nią dysponować podobnie jak właściciel.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy o podatku od towarów i usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy:

Jak wynika natomiast z art. 15 ust. 2 ustawy:

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W świetle powyższych przepisów stwierdzić należy, że istotnym dla określenia, że  w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Odnosząc regulacje zawarte w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy do art. 18 ustawy wskazać należy, że w przypadku, gdy dłużnik – właściciel nieruchomości – jest podatnikiem podatku VAT, wówczas komornik jest płatnikiem podatku VAT z tytułu dostawy tej nieruchomości.

Z opisu sprawy wynika, że jest Pan komornikiem sądowym. Prowadzi Pan postępowanie egzekucyjne przeciwko dłużniczce P. K. Przedmiotem egzekucji jest nieruchomość nr  1  położona w miejscowości (…). Na przedmiotowej nieruchomości znajduje się budynek handlowo-usługowy z 2012 r., stacja paliw - budynek niemieszkalny oraz maszt telekomunikacyjny.

Zajęcie przedmiotowej nieruchomości nastąpiło w 2017 r. w czasie, kiedy będąca właścicielką niniejszej nieruchomości dłużniczka prowadziła działalność gospodarczą i od 2 stycznia 2014 r. do 31 marca 2018 r. figurowała jako podatnik czynny VAT. W toku czynności egzekucyjnych przeprowadzonych przez komornika 17 stycznia 2018 r. w miejscu położenia zajętej nieruchomości organ egzekucyjny ustalił, że dłużniczka w powyższym miejscu faktycznie nie wykonuje działalności gospodarczej oraz że ww. nieruchomość jest wynajmowana od dłużniczki przez inny podmiot będący spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w ramach prowadzonej przez tą spółkę działalności gospodarczej. Ponadto, po zajęciu nieruchomości w styczniu 2021 r. dłużniczka zbyła przedmiotową nieruchomość na rzecz spółki prawa handlowego - (...).

Pana wątpliwości dotyczą m.in. ustalenia, czy będzie Pan płatnikiem podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 18 ustawy z tytułu sprzedaży licytacyjnej działki nr  1 , której właścicielem w chwili dokonywanej sprzedaży nie jest dłużniczka, wobec której prowadzi Pan postępowanie egzekucyjne, a (…).

Z powołanych powyżej przepisów wynika, że opodatkowanie danej czynności podatkiem od towarów i usług uwarunkowane jest łącznym spełnieniem dwóch przesłanek. Po pierwsze konkretna czynność winna być ujęta w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, po wtóre – musi być dokonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

W tym miejscu rozstrzygnąć należy, kto będzie uznany za podatnika podatku VAT przy sprzedaży licytacyjnej nieruchomości. Jak Pan wskazał, od stycznia 2021 r. właścicielem zajętej nieruchomości jest (...) która to Spółka nabyła tę nieruchomość od dłużniczki. Zatem w momencie licytacyjnej sprzedaży nieruchomości, prawo do rozporządzania opisaną nieruchomością jak właściciel będzie należało do Spółki.

Należy rozważyć kwestię, czy (...) która nabyła nieruchomość od dłużniczki, będzie działać jako podatnik podatku od towarów i usług w odniesieniu do sprzedaży tej nieruchomości, a tym samym sprzedaż ta będzie wykonywana w ramach działalności gospodarczej.

Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie o podatku od towarów i usług ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Tym samym, nie jest działalnością handlową, a zatem i gospodarczą, sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty ani też wykorzystany w trakcie jego posiadania w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą. Właściwym jest zatem wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.

Analiza okoliczności przedstawionych we wniosku oraz obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa prowadzi do wniosku, że w odniesieniu do transakcji sprzedaży ww. nieruchomości dłużnika – tj. (…). - należy uznać za podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Zbycie nieruchomości opisanej w złożonym wniosku nastąpi w ramach rozporządzania majątkiem należącym do Spółki z o.o. Tym samym, w opisanej sytuacji Spółkę należy uznać za podatnika podatku od towarów i usług.

W konsekwencji, sprzedaż egzekucyjna nieruchomości, która nie jest własnością dłużniczki, będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, jako odpłatna dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, a (…) będzie z tego tytułu podatnikiem podatku od towarów i usług.

Podsumowując, w przypadku sprzedaży opisanej nieruchomości, której właścicielem w chwili sprzedaży nie jest dłużniczka, ale (...) która nabyła nieruchomość od dłużniczki już po wszczęciu postępowania egzekucyjnego wobec dłużniczki, wystąpi Pan jako płatnik podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 18 ustawy.

Pana stanowisko w zakresie pytania nr 1, zgodnie z którym w przypadku sprzedaży opisanej wyżej nieruchomości, której właścicielem w chwili sprzedaży nie jest dłużniczka, lecz (...) która to spółka nabyła tą nieruchomość od dłużniczki, komornik wystąpi jako płatnik podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 18 ustawy jest prawidłowe.

Pana wątpliwości dotyczą również tego, czy może Pan uzyskiwać informacje zarówno od dłużniczki, jak też od nowego właściciela w celu potwierdzenia albo wykluczenia możliwości zastosowania zwolnienia od podatku (pytanie nr 2), czy sprzedaż nieruchomości będzie korzystała ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy (pytanie nr 3) oraz w czyim imieniu będzie Pan zobowiązany do obliczenia i pobrania kwoty podatku VAT (dłużniczki czy nowego właściciela nieruchomości) (pytanie nr 4).

Zgodnie z art. 930 § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1550 ze zm.):

Jak wynika z przepisu 930 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego, zbycie nieruchomości zajętej w postępowaniu egzekucyjnym jest ważne z punktu widzenia zasad prawa i nie wyklucza dalszego prowadzenia postępowania egzekucyjnego. Ponadto, w takich sytuacjach sam nabywca nieruchomości jest traktowany jak dłużnik (jednak wyłącznie w zakresie nabytego środka majątkowego).

W kwestii zbycia zajętej nieruchomości przez dłużników wypowiedział się Sąd Najwyższy w wyroku z 7 lutego 2008 r. sygn. akt V CSK 426/07, w których stwierdził, że:

Odnosząc się do powyższych wątpliwości, wskazać należy, że nabycie nieruchomości przez (…) na gruncie ustawy, stanowiło dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy i skutkowało przeniesieniem prawa własności do tej nieruchomości. Wraz z przeniesieniem przez dłużniczkę na rzecz (…) własności nieruchomości Spółka uzyskała prawo do rozporządzania przedmiotową nieruchomością jak właściciel. Zatem, w rozpatrywanej sprawie, od dnia przeniesienia własności jest ona nowym właścicielem nieruchomości. W świetle powyższego, czynności egzekucyjne – a więc licytacja komornicza, mająca za przedmiot opisaną nieruchomość – powinna uwzględniać aktualnego właściciela rozporządzającego rzeczą (towarem), w imieniu, którego powinny być dokumentowane czynności prawne obejmujące wskazaną nieruchomość.

Ponadto należy zauważyć, że czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, może korzystać ze zwolnienia od tego podatku albo może być opodatkowana tym podatkiem.

Zakres i zasady zwolnienia dostawy towarów zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:

Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest – co do zasady – zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Zgodnie z art. 2 pkt 14 ustawy:

W przypadku nieruchomości niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom – po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:

Powyższe przepisy wskazują, jakie muszą zostać spełnione warunki, aby sprzedaż budynków, budowli lub ich części mogła korzystać ze zwolnienia od podatku VAT. Z przepisów tych wynika, że prawo do zwolnienia przysługuje wówczas, gdy w stosunku do obiektów będących przedmiotem sprzedaży nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, oraz gdy dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ulepszenie tych obiektów, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

W tym miejscu należy nadmienić, że dla dostawy nieruchomości, które nie spełniają przesłanek do objęcia ich zwolnieniem od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 lub 10a ustawy ustawodawca przewidział możliwość zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika (kilka dni, miesięcy czy lat) – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

Jak wskazano wyżej, aby zastosować zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:

• towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,
• przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Niespełnienie jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Analiza przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, regulujących wyżej wskazane prawo do zwolnienia od podatku dostaw nieruchomości i ruchomości prowadzi do wniosku, że w odniesieniu do tych towarów może wystąpić jedna z ww. podstaw do zastosowania zwolnienia od tego podatku. Istotne jest wobec tego każdorazowe kompleksowe zbadanie okoliczności towarzyszących danej dostawie.

Zauważyć bowiem należy, że stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, natomiast możliwość wychodzenia poza wykładnię literalną jest niedopuszczalna. W efekcie, podatnik uprawniony jest do zastosowania ww. preferencji, gdy charakter dokonywanych przez niego czynności, w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości, wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Przedstawiony we wniosku opis sprawy nie pozwala stwierdzić, czy sprzedaż przez Pana zajętej nieruchomości będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2, pkt 10 czy pkt 10a ustawy, gdyż brak jest informacji niezbędnych do jednoznacznego dokonania takiej oceny na podstawie ww. przepisów. Brak tych informacji jest wynikiem podjętych przez Pana udokumentowanych działań potwierdzających brak możliwości uzyskania tych niezbędnych informacji od Nowego Właściciela. Z opisu sprawy wynika, wezwał Pan (…) do udzielenia informacji niezbędnych do zastosowania zwolnień od podatku, o których mowa w art. 43 ustawy.

Zgodnie z art. 43 ust. 21 ustawy:

Wobec powyższego, dokonana w trybie egzekucji dostawa towarów, jest opodatkowana, jeżeli udokumentowane działania w celu potwierdzenia zwolnienia podjęte przez komornika lub organ egzekucyjny były z powodu dłużnika (nowego właściciela – tj. (…) bezskuteczne.

W celu potwierdzenia albo wykluczenia możliwości zastosowania zwolnienia od podatku dostawy nieruchomości zabudowanej na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2, 10 bądź 10a ustawy należy oceniać warunki, na jakich aktualnie dokonywana jest transakcja sprzedaży, czyli informacje te powinny być pozyskane od nowego właściciela – tu (...) gdyż to on w chwili sprzedaży egzekucyjnej rozporządza nieruchomością jak właściciel. W związku z powyższym, w sprawie znajduje zastosowanie art. 43 ust. 21 ustawy, tj. przyjęcie, że warunki zastosowania zwolnień nie są spełnione, o ile podjęte przez Pana udokumentowane działania nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika - nowego właściciela. Zaznaczyć należy, że kwestia oceny działań podjętych przez Pana nie była przedmiotem interpretacji.

W związku z tym, że podatnikiem będzie nowy właściciel, tj. (...) dokonując sprzedaży w trybie egzekucji nieruchomości położonej w miejscowości (…), stanowiącej działkę oznaczoną nr ew.  1 , będzie Pan zobowiązany jako płatnik podatku VAT do obliczenia, pobrania i wpłacenia podatku VAT na rachunek właściwego urzędu skarbowego z tytułu dokonania dostawy towaru, dla której podatnikiem będzie (...).

Zatem Pana stanowisko w zakresie pytania nr 2, zgodnie z którym w celu potwierdzenia albo wykluczenia możliwości zastosowania zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2, 10 i 10a ustawy komornik może uzyskiwać informacje zarówno do dłużniczki, jak też od nowego właściciela, mimo iż w art. 43 ust. 21 ustawy mowa jest jedynie od informacjach od dłużnika, jest nieprawidłowe. Natomiast Pana stanowisko w zakresie pytań nr 3 i 4, zgodnie z którymi przepis art. 43 ust. 21 ustawy wyklucza możliwość zastosowania zwolnienia od podatku określonego w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy w sytuacji będącej przedmiotem wniosku bowiem udokumentowane działania komornika, o których mowa w art. 18, nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy przedmiotowej nieruchomości zwolnień od podatku, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 3 i 9-10a, a także że w przypadku dokonania sprzedaży licytacyjnej przedmiotowej nieruchomości na komorniku jako na płatniku podatku od towarów i usług spoczywał będzie obowiązek obliczenia i pobrania kwoty podatku VAT w imieniu obecnego właściciela nieruchomości, tj. (...). bowiem nieruchomość ta wchodzi obecnie do majątku ww. spółki i w przypadku dokonania sprzedaży licytacyjnej z tego majątku wyjdzie – jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.

Jednocześnie wskazujemy, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywało się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm. dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).