Interpretacja indywidualna z dnia 13 czerwca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB1-3.4010.225.2024.1.JMS

Czy wypłata Dywidendy bez odsetek po dniu Dywidendy spowoduje u Wnioskodawcy powstanie przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia, o jakim mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT?

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób prawnych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

16 kwietnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 5 kwietnia 2024 r., o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy ustalenia, czy wypłata Dywidendy bez odsetek po dniu Dywidendy spowoduje u Wnioskodawcy powstanie przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia, o jakim mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Zgromadzenie Wspólników (…) Sp. z o.o. (dalej – „Wnioskodawca”, „Spółka”) podjęło uchwałę (dalej „Uchwała”) dnia (…) 2023 r. w sprawie przeznaczenia zysku netto Spółki za rok obrotowy rozpoczynający się 1 stycznia 2022 r. i kończący się 31 grudnia 2022 r. (dalej „Rok Obrotowy”).

Zgromadzenie Wspólników postanowiło przeznaczyć zysk netto za Rok Obrotowy w wysokości (…) zł na wypłatę dywidendy (dalej „Dywidenda”) jedynemu Wspólnikowi, tj. (…), a pozostałą kwotę w wysokości (…) zł przekazać na kapitał zapasowy.

Dzień wypłaty dywidendy został ustalony na (…) 2023 r. (dalej „Dzień Dywidendy”).

Spółka nie wypłaciła dywidendy w terminie przez niedopatrzenie. Spółka nie korzystała z tych środków w żaden sposób, który mógłby przynieść jej jakąkolwiek wymierną korzyść. Środki pieniężne były cały czas na rachunku bankowym. Dywidenda ostatecznie została wypłacona.

Pytanie

Czy wypłata Dywidendy bez odsetek po dniu Dywidendy spowoduje u Wnioskodawcy powstanie przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia, o jakim mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT?

Państwa stanowisko w sprawie

Wypłata Dywidendy bez odsetek po Dniu Dywidendy w zaistniałym stanie faktycznym nie spowoduje powstania po stronie Spółki przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia, o jakim mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT.

Pod pojęciem „nieodpłatne świadczenia”, o jakim mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy CIT, należy rozumieć wszystkie zdarzenia gospodarcze i prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu. Wskazany przepis używając pojęcia „nieodpłatne świadczenia” nie ogranicza zakresu świadczeń jedynie do wartości fizycznie przekazanych bądź przelanych na konto osoby prawnej. Przepis ten nie zawiera żadnych wyłączeń, a zatem oznacza to, że jego zakresem objęte są nie tylko świadczenia w postaci konkretnych dóbr, lecz wszelkie świadczenia, które w rozumieniu prawa (działania i zaniechania) są świadczeniami otrzymanymi, jak też inne stany faktyczne, które oznaczają uzyskanie przez podmiot jakiejkolwiek nieodpłatnej korzyści. Pytanie zatem czy nieodpłatnym świadczeniem jest również dywidenda przyznana Wspólnikowi Uchwałą, a niewypłacona mu w wyznaczonym terminie. Jeżeli Spółka, przyznanej Wspólnikowi dywidendy, nie wypłaciła w terminie, ale jednocześnie nie korzystała z tych środków to w ocenie Wnioskodawcy nie można mówić o tym, że Spółka uzyskuje jakiekolwiek nieodpłatne świadczenie w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT. O takim nieodpłatnym świadczeniu można byłoby mówić w przypadku gdyby Spółka faktycznie korzystała z cudzego kapitału, natomiast mimo, że Spółka posiadała taki cudzy kapitał to jednak z niego nie korzystała. Do przychodów przysparzających majątek Spółki należą bowiem co najwyżej takie korzyści Spółki związane z niewypłaceniem należnego Wspólnikowi zysku (dywidendy), ale jedynie w sytuacji gdyby Spółka faktycznie korzystała z tego kapitału.

W przedmiotowej sprawie Spółka, mimo, że nie wypłaciła w terminie dywidendy Wspólnikowi to jednak nie korzystała z tego kapitału. Wynika to z faktu, iż niewypłacenie Dywidendy nastąpiło omyłkowo, Spółka po prostu przez niedopatrzenie zapomniała tego zrobić. Jednocześnie Spółka nie korzystała z tego kapitału w żaden sposób, który mógłby przynieść jej jakąkolwiek wymierną korzyść, środki cały czas były na rachunku bankowym. Roszczenie udziałowca o wypłatę dywidendy jest zwykłym roszczeniem podlegającym przepisom kodeksu cywilnego. Brak wypłaty Dywidendy w terminie określonym w Uchwale to typowa sytuacja zwłoki dłużnika, nie różniąca się od zwłoki w wykonaniu jakiegokolwiek innego zobowiązania cywilnoprawnego i nie może rodzić jakichkolwiek konsekwencji na gruncie prawa podatkowego.

Spółka stoi na stanowisku, że fakt, iż nie spełniła swojego zobowiązania wobec udziałowca w terminie, nie skutkuje otrzymaniem przez Spółkę jakiegokolwiek świadczenia, w szczególności świadczenia określonego w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT.

Spółka swoje stanowisko opiera na tezie wyroku NSA z dnia 9 września 2004 r. sygn. akt FSK 780/04 oraz tezach wyroków NSA - sygn. akt I SA/Łd 1117/99 i I SA/Lu 341/98, z których wynika, iż „Podobnie jak niespłacony w terminie kredyt i związane z nim odsetki nie stanowią nieodpłatnego świadczenia na rzecz zobowiązanego do spłaty tak i dywidendę na rzecz wspólników i związane z tymi dywidendami odsetki ustawowe także nie stanowią ani użyczenia ani nieodpłatnego świadczenia”.

Ponadto, w niniejszej sprawie należy wziąć pod uwagę główną wykładnię prawa podatkowego tj. wykładnię językową, zgodnie, z którą „otrzymanie” według słownika języka polskiego oznacza:

1.dostać coś w darze,

2.dostać coś, co się należy, na co się zasługuje lub do czego się dąży,

3.stać się odbiorcą jakiegoś polecenia,

4.uzyskać coś z czegoś.

W analizowanym przypadku brak jest bowiem faktycznego otrzymania prawa, ponieważ środki zgromadzone na rachunku po prostu nie zostały wypłacone, a nie otrzymane.

Zgodnie z zasadą in dubio pro tributario nie można przyjąć rozszerzenia słownikowego znaczenia słowa ustanowionego w art. 12 ust. 5 ustawy o CIT przez ustawodawcę. Ingerencja taka byłaby zmianą treści normy prawnej rangi ustawy, ponieważ legislator w ustawie nie wskazał, że dotyczy to także czasowego zachowania praw. Inna wykładnia w tym zakresie powodowałaby naruszenie wymogu ostrości zagadnień w ustawach podatkowych, a odmienna decyzja w tym zakresie naruszałaby art. 121 § 1 Ordynacji Podatkowej tj. zasadę prowadzenia postępowania podatkowego w sposób budzący zaufanie oraz art. 2 Konstytucji tj. zasadę demokratycznego państwa prawa, ponieważ nie można wnioskować o nałożeniu obowiązku podatkowego bez bezpośredniego wskazania zdarzenia, z którym byłoby ono związane.

Przechodząc do konkluzji, ww. zdarzenie mimo tego, że może powodować korzyści dla Spółki w związku z tym, że nie zostało wskazane wprost jako zdarzenie, z którym wiąże się powstanie obowiązku podatkowego, nie będzie rodziło skutków w postaci powstania takiego obowiązku, przez co nie przekształci się w zobowiązanie podatkowe.

W świetle powyższego, nie ma podstaw do określania Wnioskodawcy dochodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT, w przypadku nieterminowej wypłaty Dywidendy.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie do art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 2805 ze zm., dalej: „updop”, „ustawa o CIT”):

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych, nie zawiera definicji przychodu, precyzując, poprzez przykładowe wyliczenie zawarte w art. 12 ust. 1-3 ustawy o CIT, rodzaje przychodów, a także enumeratywnie wylicza, jakiego rodzaju wpływy pieniężne podmiotu gospodarczego nie są zaliczane do przychodów.

Z istoty podatku dochodowego od osób prawnych wynika, że jest on ciężarem publicznoprawnym od przyrostu majątkowego (dochodu), a zatem przychodem – jako źródłem dochodu – jest wartość, która wchodząc do majątku podatnika może powiększyć jego aktywa.

Powołana ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych ustala zdarzenia, które powodują powstanie obowiązku podatkowego, czyli powinności przymusowego świadczenia pieniężnego w związku z zaistnieniem tych zdarzeń. Ustala, kiedy i w jakich sytuacjach powstanie obowiązek podatkowy. Oznacza to, że powstaje on w okolicznościach wskazanych przez prawo, niezależnie od woli podlegających mu osób czy podmiotów. Na gruncie ustaw podatkowych abstrakcyjny obowiązek podatkowy przekształca się w skonkretyzowane zobowiązanie podatkowe.

Zdarzeniem, z którym ustawodawca wiąże obowiązek podatkowy jest m.in. otrzymanie „nieodpłatnego świadczenia”.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 updop,

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych, zaliczając nieodpłatne świadczenie do czynników kształtujących podstawę opodatkowania, nie precyzuje, co należy rozumieć przez „nieodpłatne świadczenie”. Zgodnie z wykładnią gramatyczną, odpłacać to „oddawać komuś coś w zamian”, odpłatny zaś to „taki za który się płaci, wymagający zapłacenia, zwrot kosztów” (Nowy Słownik Języka Polskiego PWN, Warszawa 2002). Nieodpłatny to niewymagający opłaty. Zgodnie z ugruntowanym poglądem, po raz pierwszy sformułowanym w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 28 stycznia 2000 r., sygn. akt I SA/Gd 2285/98, a potem w uchwale siedmiu sędziów NSA z 18 listopada 2002 r., sygn. akt FPS 9/02 i w uchwale składu siedmiu sędziów NSA z 16 października 2006 r., sygn. akt II FPS 1/06, pojęcie to obejmuje wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Nieodpłatnym świadczeniem jest zatem uzyskana przez podatnika wymierna korzyść majątkowa niezwiązana z poniesieniem wydatków, powstaniem kosztów, z obowiązkiem uiszczenia wynagrodzenia lub inną formą ekwiwalentu. Nieodpłatne świadczenie ma miejsce, gdy świadczeniu jednego z podmiotów nie towarzyszy świadczenie drugostronne, co w konsekwencji wyraża się w zaistnieniu stanu, w którym po stronie przyjmującego dochodzi do zwiększenia aktywów bądź zmniejszenia pasywów. Świadczenia otrzymującego, aby podlegały opodatkowaniu, muszą zatem prowadzić do pojawienia się po stronie podmiotu je otrzymującego przychodu, czyli korzyści majątkowej, która może wystąpić w dwóch postaciach: prowadzi do powiększenia aktywów, co jest zwykłym skutkiem wypłaty pieniędzy, albo do zaoszczędzenia wydatków, co może być następstwem świadczenia rzeczowego lub w formie usługi. W wyniku takiego świadczenia w majątku podmiotu otrzymującego nie pojawia się wprawdzie realny dochód (w znaczeniu ekonomicznym), ale ponieważ znaczenie dochodu na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych jest szersze, zaoszczędzenie wydatków musi być traktowane na równi z przyrostem majątku.

Najbardziej istotną dla pojęcia nieodpłatnego świadczenia jest przesłanka, dotycząca ekwiwalentności, w istocie pozwalająca na stwierdzenie, kiedy mamy do czynienia ze świadczeniem nieodpłatnym. Tylko świadczenia nieekwiwalentne mogą stanowić przychód podatkowy po stronie otrzymującego. Ekwiwalentność, która wyłącza możliwość powstania przychodu podatkowego z tytułu nieodpłatnego przysporzenia, oznacza wystąpienie świadczenia wzajemnego. Ekwiwalentność nie może wystąpić ani w momencie dokonywania świadczenia, ani w jakimkolwiek momencie w przyszłości. Jeżeli bowiem występuje ekwiwalent, jest też korzyść po drugiej stronie, a więc wyłączona jest możliwość uznania świadczenia za nieodpłatne. Przysporzenie w majątku podatnika musi mieć dla niego pewną wartość, którą można wyrazić w wymiarze finansowym. Chodzi o to, by świadczenie otrzymane bez wynagrodzenia było dla otrzymującego wartościowe. Świadczenie nieodpłatne będące przychodem podatkowym powinno wynikać z dwustronnego stosunku, tzn. powinien istnieć możliwy do identyfikacji podmiot świadczący oraz podmiot otrzymujący. Wynika to wprost z brzmienia ustawy, która mówi o świadczeniu, a nie o przysporzeniu. Zgodnie z definicją słownikową „świadczenie” oznacza obowiązek wykonania lub przekazania czegoś na czyjąś rzecz.

Wartość nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń oraz wartość nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie otrzymanych rzeczy i praw stanowiących przychody podatkowe ustala się na podstawie art. 12 ust. 5-6a updop.

Zgodnie z art. 12 ust. 5 updop:

Prawo do dywidendy i sposób jego realizacji zostały unormowane w ustawie z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 18 ze zm., dalej jako: „ksh”).

Zgodnie z art. 191 § 1 ksh,

Z kolei w myśl art. 191 § 2 ksh,

Na mocy art. 193 ksh,

Wskazali Państwo, że przez Zgromadzenie Wspólników, uchwałą z dnia (…) 2023 r., został ustalony dzień wypłaty dywidendy Wspólnikowi (…), na (…) 2023 r., jednak Spółka nie wypłaciła dywidendy w terminie. Środki pieniężne były cały czas na rachunku bankowym, dywidenda ostatecznie została wypłacona.

Dywidenda staje się wymagalna w określonym zgodnie z przepisami Kodeksu spółek handlowych terminie jej wypłaty. W przypadku, gdy stosowna uchwała zgromadzenia wspólników określa dzień wypłaty dywidendy, dysponowanie przez Spółkę zyskiem przeznaczonym do wypłaty wspólnikowi do upływu tego terminu nie skutkuje powstaniem przychodu z tyt. nieodpłatnych świadczeń. O nieodpłatnym świadczeniu można mówić dopiero w przypadku niedotrzymania terminu wypłaty dywidendy.

Niewypłacenie dywidendy po podjęciu uchwały o podziale zysku lub dniu dywidendy skutkuje osiągnięciem przez Państwo przychodów z tytułu nieodpłatnych świadczeń, w wysokości odsetek, jakie musielibyście zapłacić w warunkach rynkowych za pozyskanie kapitału odpowiadającego kwocie niewypłaconej dywidendy, do czasu jej wypłaty.

Odpowiadając na Państwa wątpliwości, czy wypłata Dywidendy bez odsetek po dniu Dywidendy spowoduje u Wnioskodawcy powstanie przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia, o jakim mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT, Państwa stanowisko jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego, podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).