Interpretacja indywidualna z dnia 11 czerwca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-1.4012.282.2024.1.MG

Czy Miasto ma prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków udokumentowanych fakturami dotyczącymi inwestycji.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

15 maja 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 14 maja 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie braku prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków udokumentowanych fakturami dotyczącymi inwestycji pn. „(…)”.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Miasto (…) (zwane dalej Miastem) jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: VAT, podatek).

Miasto realizuje zadanie inwestycyjne pn. „(…)”.

Głównym celem realizowanej inwestycji jest budowa (…) o długości (…) km, w tym: budowa drogi dla (…) szer. (…) m o nawierzchni (…), ciągu pieszego szer. (…) m o nawierzchni (…), (…) miejsc obsługi (…).

Realizacja przedmiotowej inwestycji jest kluczowa ze względu na jej potencjalny wpływ na poprawę mobilności i bezpieczeństwo użytkowników. Budowa przedmiotowego połączenia (…) uzupełnia i ułatwia skomunikowanie dzielnic (…) oraz (…) - (…) z węzłem przesiadkowym (…) oraz przystankiem autobusowym (…), co ułatwi szybką i wygodną podróż po mieście. Integracja realizowanej drogi (…) z pozostałą istniejącą infrastrukturą dla (…) zapewni użytkownikom łatwy dostęp do różnych środków transportu zbiorowego oraz ułatwi przesiadkę między nimi. To z kolei przyczyni się do zwiększenia wykorzystania (…) jako codziennego środka transportu. Dzięki tym działaniom mieszkańcy będą posiadać łatwiejszy dostęp do różnych części miasta oraz będą mogli szybciej i wygodniej podróżować. Powyższe przedsięwzięcie jest także odpowiedzią na rosnący problem zbyt dużego ruchu samochodowego w mieście, który generuje zanieczyszczenie powietrza, zatory drogowe oraz utrudnia dostępność komunikacyjną. Inwestycja ma również na celu zachęcenie mieszkańców do korzystania z bardziej ekologicznych środków transportu, co przyczyni się do redukcji zatłoczenia ulic oraz emisji szkodliwych substancji.

Dzięki realizacji inwestycji możliwe będzie ograniczenie przejazdu prywatnym samochodem do miejsca docelowego lub do najbliższego centrum przesiadkowego na rzecz dojazdu (…) do miejsca przesiadki na komunikację zbiorową.

Wykonana w ramach zadania inwestycyjnego infrastruktura turystyczno-rekreacyjna będzie przez cały okres jej użytkowania ogólnodostępna, możliwość korzystania z niej będzie nieodpłatna.

Oznacza to, że efekty przedsięwzięcia nie będą służyły Miastu do żadnych czynności odpłatnych – w szczególności Miasto nie będzie pobierało opłat za udostępnienie nowo powstałej (…).

Mając na uwadze powyższe z perspektywy przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2024 r. poz. 361 tj.; dalej: ustawa o VAT) realizowane przedsięwzięcie nie będzie w żaden sposób generowało dochodów, które podlegałyby ewidencji VAT.

Efekty realizowanego zadania nie będą służyły czynnościom opodatkowanym podatkiem od towarów i usług według stawek VAT, ani czynnościom zwolnionym od tego podatku.

Nowopowstała (…) będzie ogólnodostępna dla mieszkańców (…) oraz gości przyjezdnych spoza Miasta.

W związku z realizacją zadania inwestycyjnego Miasto otrzymuje wystawione na siebie faktury dokumentujące realizację prac w ramach projektu. Na fakturach widnieje podatek VAT naliczony.

Miasto uznaje podatek VAT naliczony wykazany na otrzymanych fakturach za tzw. wydatek kwalifikowany w projekcie, co oznacza, że nie podlega on odliczeniu ani w całości, ani w części.

Miasto realizuje zadanie inwestycyjne wykonując zadania własne gminy, o których mowa w ustawie z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn.: Dz. U. z 2024 r. poz. 609 t.j.; dalej: ustawa o samorządzie gminnym).

W przypadku realizacji zadania pn.: „(…)” Miasto nie działa jako podatnik VAT, a zaspokaja zbiorowe potrzeby wspólnoty w zakresie kultury fizycznej i turystyki w ramach działalności publicznoprawnej poza zakresem opodatkowania VAT.

Pytanie

Czy Miasto ma prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków udokumentowanych fakturami dotyczącymi inwestycji pn.:„ (…)”?

Państwa stanowisko w sprawie

Miasto nie ma prawa do odliczenia VAT naliczonego od wydatków udokumentowanych fakturami na zadanie budżetowe pn.: „(…)”.

W świetle art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza w myśl art. 15 ust. 2 ustawy o VAT obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych, w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do treści art. 15 ust. 6 ustawy o VAT nie uważa się za podatników organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych.

Mając powyższe na uwadze jednostki samorządu terytorialnego mogą występować w dwojakim charakterze: podmiotów niebędących podatnikami VAT, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa oraz podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na postawie umów cywilnoprawnych, nawet jeżeli dotyczą one zadań własnych gminy określonych w art. 7 ustawy o samorządzie gminnym.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT.

Tym samym, aby przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT powinny zostać spełnione jednocześnie dwa warunki - wydatki są dokonywane przez podmiot działający w roli podatnika VAT na cel prowadzenia przez ten podmiot działalności opodatkowanej VAT, generującej zobowiązanie w podatku VAT należnym.

Efekty zadania inwestycyjnego nie będą służyły Miastu do żadnych czynności odpłatnych. W szczególności Miasto nie będzie pobierało opłat za udostępnienie nowo wybudowanej (…). Ponadto teren ten nie będzie służył innym działalnościom odpłatnym typu dzierżawa fragmentu pod stoiska (…) lub sprzedaż miejsca (…).

Tym samym zrealizowana inwestycja nie będzie w żaden sposób generowała dochodów cywilnoprawnych po stronie Miasta, które podlegałyby opodatkowaniu VAT.

Realizacja inwestycji stanowi nieodpłatne wykonanie na rzecz lokalnej społeczności zadania własnego gminy wskazanego w art. 7 ust. 1 pkt 1, 2, 10 i 17 ustawy o samorządzie gminnym.

Miasto nie wykorzystuje i nie będzie wykorzystywało efektów inwestycji do jakichkolwiek czynności opodatkowanych VAT. Przedmiotowe wydatki są związane wyłącznie z nieodpłatną działalnością publicznoprawną Miasta.

Ponadto nie zostały spełnione warunki niezbędne do odliczenia podatku VAT, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, tym samym Miastu nie będzie przysługiwało prawo do pomniejszenia podatku VAT należnego o kwoty podatku VAT naliczonego, wykazanego na fakturach zakupowych dokumentujących wykonanie inwestycji.

Wobec powyższego, Miastu nie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków na inwestycję pn.: „(…)”.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Państwo przedstawili we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2024 r., poz. 361), zwanej dalej „ustawą” lub „ustawą o VAT”.

W myśl ust. 1 tego artykułu:

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a) nabycia towarów i usług,

b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających opodatkowaniu.

Ponadto ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności powinien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W oparciu o art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług:

Stosownie do art. 15 ust. 2 tej ustawy:

W świetle art. 15 ust. 6 ustawy:

Oznacza to, że organ władzy publicznej będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy.

W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwojakim charakterze:

- podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz

- podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na postawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem, jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Tylko bowiem w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Na podstawie przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 609 ze zm.):

Jak stanowi art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Katalog zadań własnych gminy został określony w art. 7 ust. 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym.

Państwa wątpliwości w analizowanej sprawie dotycząkwestii czy mają Państwo prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków udokumentowanych fakturami dotyczącymi inwestycji pn.:„ (…)”.

Jak wskazano na wstępie, w myśl art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje zatem wówczas, gdy zostaną spełnione dwa warunki: odliczenia tego dokonuje czynny podatnik podatku VAT, a nabyte towary i usługi, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie będzie spełniony, ponieważ towary i usługi nabywane w związku z realizacją zadania inwestycyjnego nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych, bowiem – jak wskazali Państwo we wniosku – efekty realizowanego zadania nie będą służyły czynnościom opodatkowanym podatkiem od towarów i usług według stawek VAT, ani czynnościom zwolnionym od tego podatku. Nowopowstała (…) będzie ogólnodostępna dla mieszkańców (…) oraz gości przyjezdnych spoza Miasta, a możliwość korzystania z niej będzie nieodpłatna. Efekty przedsięwzięcia nie będą służyły Państwu do żadnych czynności odpłatnych.

W konsekwencji ze względu na niespełnienie podstawowej pozytywnej przesłanki warunkującej prawo odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, nie będą Państwo mieli prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w trybie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.

Podsumowując, nie mają Państwo prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków udokumentowanych fakturami za zadanie pn. „(…)”

Tym samym Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, obowiązującego w dacie wydania interpretacji indywidualnej.

Zaznaczyć należy, że pojęcie „kosztu kwalifikowalnego” nie jest pojęciem podatkowym i organy podatkowe nie są właściwe do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowalnych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne Państwu przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowalnym. W związku z powyższym nie zajęto stanowiska w tej sprawie.

Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym albo opisem zdarzenia przyszłego. Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z  2023 r., poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…), (…).

Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.