Interpretacja indywidualna z dnia 14 czerwca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDWT.4011.7.2024.2.MJ

Zbycie nieruchomości nastąpiło po upływie pięcioletniego okresu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i nie będzie stanowiło źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych stanu faktycznego, w zakresie pytania sformułowanego we wniosku jako pierwsze, jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

18 kwietnia 2024 r. wpłynął Pani wniosek z o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 21 maja 2024 r. (data wpływu 27 maja 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W roku 2010 wraz z małżonkiem nabyła Pani na prawach wspólności małżeńskiej nieruchomość.

W (…) 2015 r. została podpisana notarialnie intercyza małżeńska.

W roku 2018 nastąpił rozwód, a sprawa podziału majątku wspólnego zakończyła się sądową ugodą majątkową dopiero w (…) 2022 r. gdzie nabyta w 2010 r. nieruchomość stała się Pani własnością, z zastrzeżeniem, że w 2 ratach jest Pani zobowiązana do spłaty majątku wspólnego na rzecz byłego współmałżonka, termin 1 raty max. koniec lipca 2022 r., 2 rata max. koniec grudnia 2023 r.

Celem spłaty reszty zobowiązania byłego małżonka w (…) 2023 r. sprzedała Pani ww. nieruchomość i od razu kupiła Pani kolejną, żeby mieć gdzie mieszkać z dziećmi, a resztę środków wykorzystała Pani na adaptacyjne cele mieszkaniowe oraz na spłatę zobowiązań wynikających z ugody majątkowej, którą spłaciła Pani w grudniu 2023 r.

Uzupełnienie wniosku

Wskazana nieruchomość nie była wykorzystywana do prowadzenia działalności - nie prowadziła Pani tam biura, adres był podany jako zarejestrowana działalność i adres do doręczeń Pani firmy. Pani mąż nie prowadził działalności gospodarczej.

Nieruchomość nie podlegała ujęciu w ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych prowadzonej przez Panią działalności gospodarczej.

Swoją działalność gospodarczą prowadzi Pani od (…) 2019 r. - jednak nieruchomości nie wykorzystywała Pani do prowadzenia działalności.

Wskazana nieruchomość to dom wolnostojący - mieszkalny.

Odpłatne zbycie nieruchomości wskazanej we wniosku nie nastąpiło w wykonaniu działalności gospodarczej w rozumieniu art. 5a pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.).

Pytanie:

1.Czy w Pani przypadku, gdzie od (…) 2022 r. została Pani jedynym prawnym właścicielem nieruchomości w drodze sądowej ugody majątkowej (były małżonek został pozbawiony praw w drodze wykreślenia z księgi wieczystej na podstawie ugody) obowiązuje Panią od (…) 2022 r. od nowa czas 5 lat do ewentualnej zapłaty podatku dochodowego w razie zbycia nieruchomości w tym czasie, czy owe 5 lat mimo wszystko liczone jest od roku 2010 r. kiedy daną nieruchomość nabyła Pani z byłym mężem?

2.Jeśli odpowiedź na powyższe pytanie będzie na "tak", to czy spłata majątku wspólnego stanowi wydatek poniesiony na własne cele mieszkaniowe i uprawnia do zastosowania zwolnienia stosownie do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Pani stanowisko w sprawie

Uzupełniając wniosek o odpowiedź na pierwsze pytanie sformułowane we wniosku, wskazała Pani, że uważa, że czas 5 lat do ewentualnej zapłaty podatku dochodowego powinien być liczony od 2010 r. kiedy dana nieruchomość została nabyta, a nie od daty kiedy została Pani jedynym właścicielem nieruchomości tj. (…) 2022 r. w drodze ugody majątkowej.

Natomiast w zakresie pytania drugiego, w Pani ocenie, w przypadku kiedy od (...) 2022 r. na nowo biegnie czas 5 lat od nabycia praw do nieruchomości, gdzie w razie zbycia danej nieruchomości w ciągu 5 lat musi Pani zapłacić podatek dochodowy, to spłata zobowiązań z ugody majątkowej powinna wchodzić w wydatki, które uprawniają Panią do ulgi mieszkaniowej.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Pani przedstawiła we wniosku, w zakresie pytania sformułowanego we wniosku jako pierwsze, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2024 r., poz. 226 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, jednym ze źródeł przychodów jest:

odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c)prawa wieczystego użytkowania gruntów,

d)innych rzeczy,

–jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy – przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że nienastępujące w wykonaniu działalności gospodarczej odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub praw wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, skutkuje powstaniem przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdy następuje przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Zatem, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, co do zasady decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma moment i sposób ich nabycia.

Przy czym, jak wynika z art. 10 ust. 6 ww. ustawy:

W przypadku odpłatnego zbycia po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej, nabytych do majątku wspólnego małżonków lub wybudowanych w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej nieruchomości lub nabytych do majątku wspólnego małżonków praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie do majątku wspólnego małżonków lub ich wybudowanie w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej.

Z treści wniosku wynika, że w 2010 r. wraz z małżonkiem nabyła Pani na prawach wspólności małżeńskiej nieruchomość. W (…) 2015 r. została podpisana notarialnie intercyza. W 2018 r. nastąpił rozwód, a sprawa podziału majątku wspólnego zakończyła się sądową ugodą majątkową w (…) 2022 r. Zgodnie z ugodą nabyta w 2010 r. nieruchomość stała się Pani własnością. Została Pani zobowiązana do spłaty w ratach majątku wspólnego na rzecz byłego współmałżonka. W celu spłaty części zobowiązania wobec byłego małżonka w (…) 2023 r. sprzedała Pani ww. nieruchomość.

W uzupełnieniu wniosku wskazała Pani, że przedmiotowa nieruchomość jest domem wolnostojącym - mieszkalnym. Nieruchomość nie była wykorzystywana do prowadzenia działalności. Pani mąż nie prowadził działalności gospodarczej. Nieruchomość nie podlegała ujęciu w ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych prowadzonej przez Panią działalności gospodarczej. Wskazała Pani, że odpłatne zbycie nieruchomości wskazanej we wniosku nie nastąpiło w wykonaniu działalności gospodarczej.

Mając to na uwadze wskazać należy, że stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.).

Zgodnie z art. 31 § 1 powołanego Kodeksu:

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

W myśl art. 33 pkt 1 ww. Kodeksu:

Do majątku osobistego każdego z małżonków należą między innymi przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej.

W świetle natomiast art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Ustrój wspólności ustawowej obejmujący dorobek obojga małżonków ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa.

Stosownie do art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

Zgodnie z art. 47 § 1 ww. ustawy:

Małżonkowie mogą przez umowę zawartą w formie aktu notarialnego wspólność ustawową rozszerzyć lub ograniczyć albo ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków (umowa majątkowa). Umowa taka może poprzedzać zawarcie małżeństwa.

Zgodnie z powyższym, małżonkowie – poprzez zawarcie stosownej umowy – mogą ustanawiać ustrój majątkowy w sposób odmienny od przewidzianego w przepisach o wspólności ustawowej. Umowy takie w zakresie, w jakim ustanawiają zasadę kształtującą ustrój majątkowy, działają na przyszłość i mają charakter organizacyjny.

Przedmiotami majątkowymi w rozumieniu powyższych przepisów są wszelkie prawa majątkowe, zarówno bezwzględne (prawo własności rzeczy oraz inne prawa rzeczowe), jak i względne (np. przysługujące małżonkom wierzytelności). Wspólność ustawowa obejmuje wszelkie przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Z ww. przepisów wynika, że wspólność małżeńska została ukształtowana jako wspólność łączna. Charakteryzuje się ona tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą więc rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością ustawową. Obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku wspólnego. Zważywszy na tak ukształtowaną sytuację prawną małżonków objętych wspólnością ustawową, definitywne nabycie w czasie jej trwania nieruchomości oznacza nabycie przez każdego z małżonków tego prawa w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale.

W przypadku nabycia nieruchomości przez małżonków pozostających w majątkowej wspólności małżeńskiej przewidzianej w art. 31 ustawy - Kodeks rodzinny i opiekuńczy, nie ma możliwości określenia tego, w jakich częściach nastąpiło nabycie nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie jest możliwe nabycie nieruchomości w określonym udziale przez małżonków pozostających we wspólności majątkowej małżeńskiej i działających jednocześnie, co wynika z istoty wspólności małżeńskiej. Skoro z uwagi na wspólność majątkową, nie można wyodrębnić udziałów, które małżonkowie posiadali w chwili nabycia nieruchomości w małżeństwie i przyjmuje się, że małżonkowie nabyli prawo majątkowe wspólnie w całości, to nie można liczyć terminu nabycia określonego w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a–c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych od daty ustania ustawowej majątkowej wspólności małżeńskiej. W przypadku nabycia nieruchomości przez małżonków pozostających w majątkowej wspólności małżeńskiej przewidzianej w art. 31 ustawy - Kodeks rodzinny i opiekuńczy, nie ma możliwości określenia tego, w jakich częściach nastąpiło nabycie nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z powyższego wynika, że dla oceny skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości kluczowy jest moment poniesienia wydatku na nabycie tego składnika do majątku wspólnego i to, że tego wydatku – w momencie jego poniesienia – nie można przypisać jednemu bądź drugiemu małżonkowi w udziałach o określonej wielkości. W związku z tym, za datę nabycia nieruchomości lub prawa majątkowego należy uznać datę nabycia do majątku wspólnego. Późniejsze/następcze zdarzenia prawne (sposób ustania ustawowej wspólności małżeńskiej) nie mają zatem, w tym aspekcie, prawnopodatkowego znaczenia dla ustalenia daty nabycia nieruchomości lub prawa majątkowego.

Wobec tego w analizowanej sprawie datą nabycia przez Panią nieruchomości jest data jej nabycia do majątku wspólnego, tj. 2010 rok.

Zatem okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy liczyć od końca roku, w którym wraz z mężem nabyła Pani nieruchomość do Państwa majątku wspólnego, co oznacza, że do czasu sprzedaży nieruchomości w 2023 r., upłynęło ponad 5 lat.

Reasumując, dokonana przez Panią w (…) 2023 r. sprzedaż nieruchomości (domu wolnostojącego - lokalu mieszkalnego) nie stanowi źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) w związku z art. 10 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż sprzedaż nastąpiła po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie tego lokalu mieszkalnego przez Panią i Pani byłego męża, tj. od końca 2010 r.

W związku z przyjęciem stanowiska, zgodnie z którym w opisanym we wniosku stanie faktycznym nie powstanie przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości, odstąpiono od oceny stanowiska w zakresie pytania sformułowanego we wniosku jako drugie.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

•Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

•Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

•Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

•w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

•w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).