Interpretacja indywidualna z dnia 4 czerwca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-1.4012.3.2020.11.S.MK

Nieuznanie Wnioskodawcy za podatnika podatku od towarów i usług z tytułu wykonywania zadań własnych Województwa.

Interpretacja indywidualna po wyroku sądu – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo:

1)ponownie rozpatruję sprawę Państwa wniosku z 30 grudnia 2019 r. o wydanie interpretacji indywidualnej – uwzględniam przy tym wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 9 listopada 2023 r. sygn. akt I FSK 1003/23 (data wpływu orzeczenia – 5 lutego 2024 r.; zwrot akt przez WSA 27 marca 2024 r.) i

2)stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

3 stycznia 2020 r. wpłynął Państwa wniosek z 30 grudnia 2019 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy nie uznania Państwa za podatnika podatku od towarów i usług z tytułu wykonywania zadań własnych Województwa.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

A. Sp. z o.o. (dalej: Wnioskodawca) powstał dnia (…) na podstawie przepisów art. 151 i następnych Kodeksu Spółek Handlowych, art. 13 ust. 1a i ust. 2 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (t. j. Dz. U. z 2019 r. poz. 512 ze zm.; dalej: u.s.w.) oraz uchwały nr (…) z dnia (…) jako jednoosobowa spółka Województwa (…) (dalej: Województwo). Wnioskodawca podejmuje się przedstawionego poniżej, wspólnego przedsięwzięcia z Województwem (...). Zarówno Wnioskodawca, jak również Województwo (...) są zarejestrowanymi czynnymi podatnikami podatku od towarów usług.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 u.s.w., w celu wykonywania zadań województwo może tworzyć wojewódzkie samorządowe jednostki organizacyjne oraz zawierać umowy z innymi podmiotami.

Na podstawie art. 11 u.s.w., samorząd określa strategię rozwoju województwa uwzględniając w szczególności pobudzanie aktywności gospodarczej, podnoszenie poziomu konkurencyjności i innowacyjności gospodarki województwa oraz zachowanie ładu przestrzennego.

Zadania te doprecyzowuje art. 11 ust. 2 pkt 3 u.s.w., na mocy którego samorząd województwa prowadzi politykę rozwoju województwa, na którą składają się pozyskiwanie i łączenie środków finansowych: publicznych i prywatnych, w celu realizacji zadań z zakresu użyteczności publicznej.

Natomiast zgodnie z art. 14 u.s.w., samorząd województwa wykonuje zadania o charakterze wojewódzkim określone ustawami w szczególności w zakresie zagospodarowania przestrzennego i przeciwdziałania bezrobociu i aktywizacji lokalnego rynku pracy.

Z kolei art. 2 ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju stanowi, że przez politykę rozwoju rozumie się zespół wzajemnie powiązanych działań podejmowanych i realizowanych w celu zapewnienia trwałego i zrównoważonego rozwoju kraju, spójności społeczno-gospodarczej, regionalnej i przestrzennej, podnoszenia konkurencyjności gospodarki oraz tworzenia nowych miejsc pracy w skali krajowej, regionalnej lub lokalnej.

Mając na względzie wyżej wskazane regulacje, Sejmik Województwa działając w granicach przyznanych kompetencji uchwałą nr (...) z dnia (…) powołał Wnioskodawcę w celu wykonywania zadań własnych Województwa, w zakresie zarządzania środkami zwróconymi z instrumentów inżynierii finansowej. Następnie, w dniu (…) Województwo (...) zawarło umowę z Wnioskodawcą na (…) okres powierzenia zadań (dalej: „Umowa”), na mocy której Wnioskodawca będzie otrzymywał do realizacji od Województwa zadania publiczne oraz zostaną określone zasady ich świadczenia przez Wnioskodawcę, czego celem jest zaspokajanie zbiorowych potrzeb regionu i społeczeństwa.

W ramach wykonywania wspomnianej Umowy Wnioskodawcy zostały powierzone zadania własne Województwa, spośród których pierwsze polega na zarządzaniu środkami finansowymi, które pozostają do dyspozycji Województwa a pochodzącymi z wkładów wniesionych w ramach (...) Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013 do instrumentów inżynierii finansowej zwróconymi lub niezaangażowanymi, o których mowa w art. 98 ust. 1 ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014-2020 oraz zarządzaniu przychodami wygenerowanymi na tych środkach. Dalsze zadania to planowanie działań inwestycyjnych, prowadzenie analiz i prognoz finansowych, wybór pośredników finansowych, tj. podmiotów, za pośrednictwem, których przedmiotowe środki zostaną przekazane na odpowiedni cel, udostępnienie pośrednikom finansowym przedmiotowych środków w sposób zwrotny, przyjmowanie środków powracających od pośredników finansowych z udzielonego wsparcia i ponowne ich wykorzystanie na cele Strategii Inwestycyjnej, osiąganie wartości docelowych wskaźników ilościowych oraz parametrów jakościowych i technicznych określonych przez Województwo w umowie (w szczególności w Strategii Inwestycyjnej), monitoring i sprawozdawczość dotyczące aktywności pośredników finansowych oraz odbiorców wsparcia, powadzenie uzgodnionych z powierzającym zadanie działań informacyjno-promocyjnych dotyczących udzielanego wsparcia, utworzenie elektronicznego systemu gromadzenia i wymiany danych w ramach realizowanej działalności, prowadzenie kontroli na poziomie pośredników finansowych oraz odbiorców wsparcia. W rezultacie prowadzenie obecnej i przyszłej działalności Wnioskodawcy opiera się na umowie zawartej z jej jedynym wspólnikiem - Województwem, ściśle określającej zadania Wnioskodawcy, które realizowane będą jako zlecone zadania własne jednostki samorządu terytorialnego o charakterze wojewódzkim, określone ustawami. Wyłącznym przedmiotem działalności Wnioskodawcy będzie zatem wykonywanie zleconych zadań własnych Województwa pod ścisłą kontrolą zlecającego Województwa.

Zadaniem Wnioskodawcy nie będzie maksymalizacja zysku (typowa działalność przedsiębiorcy), lecz legalne, rzetelne i gospodarne zarządzanie środkami finansowymi, w celu osiągnięcia najwyższej jakości w efektywnym wspieraniu aktywności mikro, małych i średnich przedsiębiorstw oraz wspomaganiu rozwoju obszarów miejskich (zaspokajanie potrzeb publicznych).

Umowa powyższa (wraz z umową Wnioskodawcy) stanowi zlecenie zadań własnych Województwa podmiotowi wewnętrznemu i zgodnie z art. 12 Dyrektywy 24/2014/UE nie wymaga zastosowania procedur zamówienia publicznego. Nie występuje więc tutaj konkurencyjny rynek, z którego można by pozyskać wykonawcę w ramach przetargu. Podkreślić należy, że w zakresie zleconym przez Województwo nie mogą funkcjonować inne podmioty (jest to realizacja zadań własnych organu władzy publicznej).

Reasumując, Wnioskodawca działa wyłącznie na rzecz Województwa (...), zgodnie z jego wytycznymi oraz pozostając pod jego całkowitą kontrolą. Województwo jest również jedynym udziałowcem Wnioskodawcy. Wyłącznym przedmiotem działalności Wnioskodawcy będzie natomiast realizacja zadań własnych Województwa - zadań, które nie mogą być podejmowane przez inne podmioty na warunkach komercyjnych.

Powierzenie zadań własnych Wnioskodawcy ma spowodować racjonalne zarządzanie funduszami przeznaczonymi na pobudzanie przedsiębiorczości i rozwój obszarów miejskich. Przedmiotem umowy jest więc zarządzanie następującymi aktywami:

• środkami finansowymi zwróconymi lub niezaangażowanymi, o których mowa  w art. 98 ust. 1 Ustawy Wdrożeniowej oraz przychodami wygenerowanymi na tych środkach;
• przejętymi wkładami zaangażowanymi w ramach istniejących umów z pośrednikami finansowymi.

Środki zwrócone z instrumentów inżynierii finansowej, po ich rozliczeniu z Komisją Europejską, tracą status środków europejskich i zgodnie z art. 98 ust. 4 pkt 2 Ustawy Wdrożeniowej, pozostają do dyspozycji zarządu województwa (nie stanowią jednak dochodu województwa).

Środki te mogą być wykorzystane na:

• wspieranie i poprawę warunków dla rozwoju przedsiębiorczości,
• cele związane z rozwojem obszarów miejskich, efektywnością energetyczną i wykorzystaniem energii odnawialnej w budynkach.

Ze środków zarządzanych przez Wnioskodawcę mogą skorzystać m.in.:

• mikro, mali i średni przedsiębiorcy (dalej: „MŚP”), aby zdobyć kapitał na rozwój poprzez ułatwienie im pozyskania stosownego zabezpieczenia - planowane są poręczenia indywidualne, m.in. dotyczące pożyczek, kredytów, wadiów, leasingu, faktoringu oraz poręczenia portfelowe,
• jednostki samorządu terytorialnego (dalej: „JST”), aby zdobyć kapitał na pozyskanie i uzbrojenie terenów inwestycyjnych na potrzeby rozwoju MŚP w postaci pożyczek indywidualnych,
• podmioty, w tym JST i przedsiębiorcy, w celu realizacji przez nich przedsięwzięć o charakterze rewitalizacyjnym, na terenach miejskich, poprzez ułatwienie im pozyskania kapitału w postaci pożyczek rewitalizacyjnych.

Misją Wnioskodawcy jest wspieranie i poprawa warunków dla rozwoju (...) przedsiębiorczości. Przedmiotem działalności Wnioskodawcy, zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności, są:

• pozostałe formy udzielania kredytów,

• pozostała finansowa działalność usługowa, gdzie indziej niesklasyfikowana z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych,
• pozostała działalność wspomagająca usługi finansowe, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych,
• pozostała działalność wspomagająca prowadzenie działalności gospodarczej, gdzie indziej niesklasyfikowana,
• pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania,
• pozostała działalność wydawnicza.

W rezultacie, Wnioskodawca ma tworzyć organizacyjne i finansowe warunki sprzyjające rozwojowi i pobudzaniu aktywności gospodarczej oraz podnoszeniu poziomu konkurencyjności i innowacyjności regionu, jak również osiąganiu celów określonych  w art. 78 ust. 7 Rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1260/1999.

Zgodnie z zapisami Umowy powierzenia zadań koszty ponoszone przez Wnioskodawcę z tytułu wykonywania powierzonych zadań publicznych pokrywane są przez Województwo w formie wypłacanej rekompensaty. Rekompensata ta jest przekazywana na pokrycie kosztów z uwzględnieniem rozsądnego zysku, tj. kwoty stanowiącej stopę zwrotu z powierzonych środków wyliczaną zgodnie z art. 5 ust. 7 Decyzji Komisji Europejskiej z dnia 20 grudnia 2011 r. w sprawie stosowania art. 106 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (dalej „TFUE”) do pomocy państwa w formie rekompensaty z tytułu świadczenia usług publicznych przyznawanej przedsiębiorstwom obowiązanym do wykonywania usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym (dalej: „Decyzja KE”). Decyzja Komisji określa warunki, przy spełnieniu których pomoc publiczna w formie rekompensaty za świadczenie usług w ogólnym interesie gospodarczym przez przedsiębiorstwa, którym powierzono wykonywanie tych usług, jest zgodna z art. 106 ust. 2 TFUE i nie podlega obowiązkowi notyfikacji Komisji Europejskiej, o którym mowa w art. 108 ust. 3 TFUE.

W szczególności, muszą zostać spełnione następujące warunki:

a)rekompensata może zostać przyznana jedynie w celu zapewnienia świadczenia usług stanowiących usługi w ogólnym interesie gospodarczym,

b)podmiot (X) musi zostać specjalnie zobowiązany przez organ publiczny do wykonywania usług w ogólnym interesie gospodarczym,

c)rekompensata nie może przekraczać kwoty koniecznej do pokrycia kosztów netto poniesionych przez przedsiębiorstwo w ramach wywiązywania się ze zobowiązań z tytułu świadczenia usług publicznych, przy uwzględnieniu odpowiednich wpływów i rozsądnego zysku.

Zgodnie z Decyzją Komisji, niezbędne jest nałożenie na podmiot (Wnioskodawcę) zobowiązania do zarządzania usługami świadczonymi w ogólnym interesie gospodarczym poprzez jeden lub kilka aktów, których forma może zostać określona przez każde państwo członkowskie. Akt lub akty te powinny zawierać odniesienie do Decyzji Komisji oraz w szczególności określać:

a)charakter i czas trwania zobowiązania do świadczenia usług w ogólnym interesie gospodarczym,

b)przedsiębiorstwa i terytoria, których dotyczy zobowiązanie,

c)rodzaj wszystkich wyłącznych lub specjalnych praw przyznanych przedsiębiorstwu,

d)mechanizm rekompensaty oraz wskaźniki służące do obliczania, kontrolowania i przeglądu rekompensaty,

e)reguły dotyczące unikania i zwrotów nadwyżek rekompensaty.

Czas zobowiązania do świadczenia usług w ogólnym interesie gospodarczym, co do zasady, nie może być dłuższy niż 10 lat.

Z kolei środki na wypłatę rekompensaty pochodzą z wkładów wniesionych w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013 do instrumentów inżynierii finansowej zwróconych lub niezaangażowanych, o których mowa w art. 98 ust. 1 Ustawy Wdrożeniowej oraz przychodami wygenerowanymi na tych środkach i są uruchamiane przez Województwo z rachunku obsługi ww. środków założonym w Banku Gospodarstwa Krajowego. Z kolei, ustalenie wysokości rekompensaty należnej Wnioskodawcy następuje rocznie, na podstawie Harmonogramu przewidywanej rekompensaty, zawierającego prognozę kosztów związanych z realizacją powierzonych zadań oraz wartość szacunkową rozsądnego zysku dla danego roku przedkładanego Województwu przez Wnioskodawcę. Wnioskodawca jest zobowiązany do sporządzenia sprawozdania rocznego z rozliczenia rekompensaty i przedłożeniu go Województwu do zatwierdzenia.

Podkreślenia wymaga, że realizacja zadań własnych Województwa zlecona spółce prawa handlowego - co prawda w całości należącej do samorządu województwa, ale stanowiącej odrębną osobę prawną - nie odbywa się na zasadach rynkowych. Zadaniem Wnioskodawcy nie jest maksymalizacja zysku, lecz legalne, rzetelne i gospodarne zarządzanie środkami finansowymi, w celu osiągnięcia najwyższej jakości w efektywnym wspieraniu aktywności MŚP oraz wspomaganiu rozwoju obszarów miejskich. Wnioskodawca biorąc pod uwagę swój interes gospodarczy nie mógłby, z uwagi na ograniczenie zakresu działalności tylko i wyłącznie do zadań zleconych, zapewnić swojego funkcjonowania bez stosownej rekompensaty. Podkreślić należy, że wymiar rekompensaty nie podlega mechanizmom rynkowym (swobodnemu uznaniu stron), lecz wyżej wskazanym regulacjom prawnym.

Reasumując, należy podkreślić, że wypłacana przez Województwo rekompensata nie ma charakteru wynagrodzenia, a stanowi jedynie zwrot kosztów poniesionych przez Wnioskodawcę w celu realizacji powierzonych mu przez Województwo zadań.

Warto również dodać, że zgodnie z postanowieniami Umowy powierzenia zadań, wszelkie przychody osiągnięte z tytułu zarządzania powierzonymi środkami finansowymi, w tym odsetki, nie stanowią przychodów Wnioskodawcy, ale są zwracane w całości na odrębne rachunki bankowe, na których przechowywane są wszystkie środki powierzone Wnioskodawcy przez Województwo, jako ich dysponenta zgodnie z art. 98 ust. 4 pkt 2 ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014-2020.

Pytania

1.Czy Wnioskodawca realizując powierzone mu przez Województwo zadania własne działa w charakterze podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT (tj. ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, t. j. Dz. U. z 2018 r. poz. 217)?

2.Czy Wnioskodawca realizując powierzone mu przez Województwo zadania własne wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu, o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

1.Wnioskodawca realizując powierzone mu przez Województwo zadania własne nie działa w charakterze podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT.

2.Wnioskodawca realizując powierzone mu przez Województwo zadania własne nie wykonuje czynności podlegających opodatkowaniu, o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.

Ad 1

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl ust. 2 tego przepisu działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Podatnikiem VAT może być potencjalnie także organ władzy publicznej lub urząd obsługujący taki organ, chyba że zastosowanie znajdzie art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, który stanowi, że „nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy  w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa dla realizacji, których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych”.

Przepis ten ustanawia dwie przesłanki negatywne, których łączna realizacja wyłącza organy władzy publicznej (względnie obsługujące je urzędy) z grona podatników p.t.u.:

1)podmioty te wykonują czynności, które mieszczą się w ramach ich zadań (tj. mowa o działalności wykonywanej przez podmioty prawa publicznego w ramach właściwego dla nich reżimu prawnego - por. postanowienie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 20 marca 2014 r. w sprawie o sygnaturze C-72/13 i cytowane orzecznictwo);

2)podmioty te wykonują te czynności na podstawie innej niż umowy cywilnoprawne (tj. nie prowadzą działalności, która byłaby wykonywana przez nie na tych samych warunkach prawnych, co działalność wykonywana przez prywatnych przedsiębiorców, tj. podatników p.t.u., a byłaby wobec nich konkurencyjna w znaczącym stopniu - por. postanowienie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 20 marca 2014 r. w sprawie o sygnaturze C-72/13 i cytowane orzecznictwo).

Powyższa regulacja stanowi transpozycję art. 13 ust. 1 dyrektywy o VAT (Dyrektywa Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, Dz. Urz. UE L 347 z dnia 11 grudnia 2006 r., s. 1-118 ze zm.), który stanowi, że krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami. Jednakże w przypadku gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji. W każdych okolicznościach podmioty prawa publicznego są uważane za podatników w związku z czynnościami określonymi w załączniku I, chyba że niewielka skala tych działań sprawia, że mogą być one pominięte.

Podkreślić należy, że przepis art. 13 ust. 1 dyrektywy o VAT nie zawiera żadnego odesłania do prawa państw członkowskich. Oznacza to, że pojęcia znajdujące się w tym przepisie, w tym pojęcie „innych podmiotów prawa publicznego”, powinny otrzymać w całej Unii autonomiczną i jednolitą wykładnię. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: „TSUE”) podkreślił, że o ile okoliczność, iż dany podmiot posiada na podstawie właściwego prawa krajowego prerogatywy władztwa publicznego, nie ma decydującego znaczenia dla celów wspomnianej klasyfikacji, to jednak okoliczność ta stanowi w zakresie, w jakim stanowi ona istotną cechę właściwą każdemu organowi publicznemu, wskazówkę o pewnym znaczeniu dla ustalenia, czy podmiot ten należy zaklasyfikować jako podmiot prawa publicznego, (zob. wyrok TSUE z dnia 29 października 2015 r. w sprawie o sygnaturze  C-174/14, Saudaçor, pkt 53-55, 58). Z kręgu podmiotów korzystających z omawianego wyłączenia nie można wyłączać jednoosobowych spółek jednostek samorządu terytorialnego z tego tylko tytułu, że nie są spółkami prawa handlowego. Stanowisko takie zaprezentował Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 8 czerwca 2017 r., I FSK 1117/15, stwierdzając, że „spółka komunalna działająca w ramach powierzonych jej zadań organu władzy publicznej nie jest podatnikiem podatku VAT. Spółka prawa handlowego, w której jedynym udziałowcem jest gmina, dokonując (...) czynności zmierzających do załatwienia indywidualnych spraw z zakresu administracji publicznej, działa jako podmiot prawa publicznego w rozumieniu art. 13 ust. 1 dyrektywy 112, tak jak organ władzy publicznej”. Może się bowiem zdarzyć, że aspekt prywatnoprawnej formy organizacji danego podmiotu będzie miał drugorzędne znaczenie w stosunku do pozycji prawnej danego podmiotu (zob. przywołany wyżej wyrok TSUE C-174/14, pkt 65 in fine).

Dla zastosowania wyłączenia z podatku VAT z art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, względnie art. 13 ust. 1 dyrektywy o VAT spełniony musi być ponadto drugi warunek ustanowiony przez ten przepis, a mianowicie, że wyłączone z podatku VAT są czynności wykonywane przez podmiot prawa publicznego działający w charakterze organu władzy publicznej. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem TSUE takimi czynnościami są czynności wykonywane przez podmioty prawa publicznego w ramach właściwego dla nich reżimu prawnego, z wyłączeniem tej działalności, która jest wykonywana przez nich na tych samych warunkach prawnych, co przez prywatne podmioty gospodarcze. TSUE orzekł ponadto, że przedmiot lub cel takiej działalności nie ma w tym zakresie znaczenia oraz że okoliczność, iż wykonywanie czynności rozpatrywanych w sprawie głównej wiąże się ze stosowaniem prerogatyw władztwa publicznego, pozwala na ustalenie, że działalność ta podlega reżimowi prawa publicznego (zob. podobnie w szczególności wyrok TSUE z dnia 14 grudnia 2000 r. w sprawie o sygn. C-446/98, Fazenda Publica, pkt 17, 19 i 22). W tym kontekście Trybunał wskazał, że zwolnienie przewidziane w art. 13 ust. 1 akapit pierwszy dyrektywy 112 obejmuje zasadniczo czynności wykonywane przez podmioty publiczne działające jako organy władzy publicznej, które to czynności, pomimo że mają charakter gospodarczy, są ściśle związane z wykonywaniem prerogatyw władztwa publicznego (wyrok TSUE z 16 września 2008 r. w sprawie o sygn. C-288/07, Isle of Wight Council i in., pkt 31).

W kontekście powyższego warto przytoczyć ostateczny pogląd TSUE wyrażony w przywołanym wyżej wyroku w sprawie o sygn. C-174/14 (pkt 75): „Z uwagi na ogół powyższych rozważań na pytania pierwsze, drugie i czwarte trzeba odpowiedzieć, iż art. 13 ust. 1 dyrektywy 2006/112 należy interpretować w ten sposób, że działalność, taka jak omawiana w postępowaniu głównym, polegająca na świadczeniu przez spółkę na rzecz regionu usług w dziedzinie planowania i zarządzania regionalną służbą zdrowia zgodnie z umowami programowymi zawartymi pomiędzy tą spółką a rzeczonym regionem, jest objęta zasadą nieopodatkowania podatkiem VAT przewidzianą w tym przepisie, w sytuacji, gdy owa działalność stanowi działalność gospodarczą w rozumieniu art. 9 ust. 1 tej dyrektywy, jeżeli, co podlega weryfikacji sądu odsyłającego, można uznać, że wspomnianą spółkę należy zaklasyfikować jako podmiot prawa publicznego oraz że wykonuje ona wspomnianą działalność jako podmiot władzy publicznej, o ile sąd odsyłający stwierdzi, że zwolnienie tej działalności nie spowoduje znaczących zakłóceń konkurencji”.

Odnosząc powyższe okoliczności do przedstawionego stanu faktycznego, wskazać należy, że Wnioskodawca na podstawie umowy będzie realizować tylko zadania własne Województwa służące zaspokajaniu potrzeb społecznych na jego obszarze. Zadania te stanowią wyłączny przedmiot działalności Wnioskodawcy, którego jedynym Wspólnikiem jest Województwo. Zadaniem Wnioskodawcy nie będzie maksymalizacja zysku, lecz legalne, rzetelne i gospodarne zarządzanie środkami finansowymi, w celu osiągnięcia najwyższej jakości w efektywnym wspieraniu aktywności mikro, małych i średnich przedsiębiorstw oraz wspomaganiu rozwoju obszarów miejskich. Spełniony został zatem warunek zgodnie, z którym działalność wykonywana będzie przez Spółkę w charakterze organu władzy publicznej.

Ponadto wyłączenie tej działalności spod opodatkowania nie spowoduje znaczących zakłóceń konkurencji, ponieważ zadaniem Spółki nie będzie maksymalizacja zysku, lecz legalne, rzetelne i gospodarne zarządzanie środkami finansowymi, w celu osiągnięcia najwyższej jakości w efektywnym wspieraniu aktywności mikro, małych i średnich przedsiębiorstw oraz wspomaganiu rozwoju obszarów miejskich, a Spółka nie jest podmiotem biorącym udział w wolnej grze rynkowej. Podkreślić należy, że Wnioskodawca działa w zakresie powierzonych mu zadań własnych Województwa, a więc w zakresie, w którym nie mogą funkcjonować inne podmioty i w zakresie tych zadań nie występuje rynek konkurencyjny. W przedstawionym stanie faktycznym nie zachodzi zatem ratio legis uznania podmiotów publicznych za podatników VAT - ochrona konkurencji.

W konsekwencji powyższego, w ocenie Wnioskodawcy, realizując powierzone mu przez Województwo zadania własne, nie działa w charakterze podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT ze względu na wyłączenie zastosowania ustawy, o którym mowa  w art. 15 ust. 6 ustawy o VAT. W ocenie Wnioskodawcy zachodzą bowiem obie przesłanki zastosowania omawianego wyłączenia: 1) Wnioskodawca działa w charakterze innego podmiotu publicznego (jako jednoosobowa spółka Województwa realizuje wyłącznie zadania własne Województwa) oraz 2) wykonując te zadania działa we właściwym dla podmiotu publicznego reżimie prawnym (realizowane przez Wnioskodawcę zadania własne Województwa nie mogą być wykonywane przez inne podmioty na warunkach wolnorynkowych). Prawidłowość przedstawionego stanowiska znajduje potwierdzenie w judykaturze - przykładowo w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 16 lipca 2019 w sprawie o sygnaturze I FSK 587/17.

Ad 2

Przechodząc do analizy kolejnego zagadnienia, tj. czy wykonywanie przez Wnioskodawcę powierzonych mu zadań własnych Województwa może być uznane za odpłatne świadczenie usług na rzecz Województwa, warto na wstępie odnieść się do ustawowej definicji świadczenia usług.

Zgodnie z art. 5 ustawy o VAT, opodatkowaniu podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Na podstawie art. 7 ust. 1 tej ustawy, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Natomiast art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, definiuje pojęcie świadczenia usług jako każde świadczenie, które nie stanowi dostawy towarów. Przepisy te stanowią implementację art. 2 ust. 1 lit. a dyrektywy o VAT, która stanowi „opodatkowaniu VAT podlegają następujące transakcje (...) odpłatna dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze”. Zważywszy zatem na stanowisko Wnioskodawcy w przedmiocie pytania 1., w myśl którego Wnioskodawca nie jest podatnikiem VAT, realizując zlecone zadania własne Województwa, odpowiedź na pytanie drugie zdaniem Wnioskodawcy także powinna brzmieć negatywnie. Nie będąc bowiem podatnikiem Wnioskodawca nie może dokonać czynności podlegającej opodatkowaniu (nie będzie działał w charakterze podatnika).

Niemniej, nie ograniczając się do powyższego stanowiska, Wnioskodawca pragnie wskazać, że wprawdzie pojęcie świadczenia usług jest na gruncie podatku od towarów i usług rozumiane szeroko, jednak w orzecznictwie, literaturze i w interpretacjach organów podatkowych (zob. interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 9 czerwca 2010 r., IPPP1-443-351/10-2/MP i powołane w niej orzecznictwo) wskazuje się warunki, które są konieczne dla uznania danych czynności za podlegające opodatkowaniu odpłatne świadczenie usług - w szczególności wskazuje się na przedstawione poniżej warunki.

Warunek nr 1: w ramach danego stosunku prawnego muszą istnieć co najmniej dwa podmioty, z których jeden będzie świadczył usługi, drugi zaś będzie ich bezpośrednim konsumentem - odbiorcą świadczenia odnoszącym korzyść o charakterze majątkowym.

Adresatem czynności wykonywanych przez Wnioskodawcę nie jest bowiem Województwo, ale osoby trzecie - w szczególności przedsiębiorcy oraz realizatorzy projektów miejskich z terenu Województwa. Województwo nie jest zatem konsumentem usług świadczonych przez Wnioskodawcę. Pomiędzy Wnioskodawcą a Województwem istnieje stosunek prawny (umowa), jednakże w ramach tego stosunku bezpośrednim i ostatecznym beneficjentem nie jest Województwo, gdyż jednostka samorządu terytorialnego nie może być adresatem własnych zadań, które zostały powierzone do wykonania przez Wnioskodawcę. Województwo w ramach powierzenia zadań własnych będzie przekazywało środki finansowe Spółce na określone cele, w zamian nie otrzymując żadnego świadczenia. Następnie Wnioskodawca przekaże te środki do pośredników, a pośrednicy przekażą je odbiorcom. Dopiero odbiorcy uzyskają korzyść o charakterze majątkowym, a więc będą docelowym usługobiorcą. Nie można zatem twierdzić, iż między Wnioskodawcą a Województwem nie zachodzi świadczenie usług.

Warunek nr 2: stosunek prawny łączący usługodawcę i usługobiorcę powinien opierać się na zasadzie wzajemności, co oznacza, że korzyść odnoszona jest przez obie strony czynności (obustronne świadczenie), a świadczenia te są dla stron ekwiwalentne.

W przedmiotowym stanie faktycznym, Województwo przekazuje zadania własne, do których wykonywania jako jednostka samorządu terytorialnego jest ustawowo zobowiązane i które - w braku powierzenia ich Spółce - zobowiązane byłoby wykonać we własnym zakresie. Zatem przekazując te czynności w istocie nie uzyskuje żadnego świadczenia, a jedynie przekazuje obowiązek wykonania określonych zadań na inny podmiot, prowadzenia interwencji publicznej, co wiąże się dla Województwa z obowiązkiem wypłaty rekompensaty. W braku przekazania tych zadań Spółce, Województwo i tak poniosłoby koszt wykonania tych zadań. Kierunek działań - z punktu widzenia Województwa - jest więc wyłącznie jednostronny i nie wiąże się z uzyskaniem żadnych świadczeń wzajemnych. Zatem w tym kontekście nie można mówić o wzajemności w stosunku prawnym łączącym Województwo i Wnioskodawcę. Województwo powierza zadania własne w zamian nic nie otrzymując, będąc dodatkowo zobowiązanym do wypłaty rekompensaty. Brak jest zatem podstaw, aby twierdzić, że istnieje jakiekolwiek obustronne i ekwiwalentne świadczenie.

Warunek nr 3: Związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można było powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Odnosząc się do tego warunku, w ocenie Wnioskodawcy, otrzymywana przez Wnioskodawcę rekompensata nie może być uznana za wynagrodzenie wypłacane w zamian za usługę. Przedstawiony w pierwszej części wniosku opis sposobu obliczania rekompensaty wskazuje, że nie jest to wynagrodzenie wyznaczane na zasadach rynkowych, jakie występuje przy odpłatnym świadczeniu usług i w ramach którego świadczący usługę dąży do maksymalizacji zysku, lecz ma charakter zbliżony do odszkodowania. Sposób obliczania rekompensaty precyzuje Decyzja Komisji z dnia 20 grudnia 2011 r. w sprawie stosowania art. 106 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy państwa w formie rekompensaty z tytułu świadczenia usług publicznych przyznawanej przedsiębiorcom obowiązanym do wykonania usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym. Ustawa o podatku od towarów i usług nie zawiera własnej definicji odszkodowania. Nie budzi jednak sporów zarówno w doktrynie prawa podatkowego, jak również w interpretacjach organów podatkowych, czy orzecznictwie sądów administracyjnych, że odszkodowanie w istocie nie jest usługą w rozumieniu art. 8 ustawy o VAT. Charakter odszkodowania, którego opisem zajmuje się prawo cywilne jako regulujące stosunki cywilnoprawne oceniane następnie podatkowo, jest wyrównanie uszczerbku jakiego doznaje poszkodowany podmiot. Uszczerbek z kolei oznaczać może szkodę rzeczywistą, utracone na skutek szkody korzyści, jakie podmiot mógłby osiągnąć gdyby mu szkody nie wyrządzono oraz zadośćuczynienie za szkodę (w przypadku osób fizycznych). Zwrócić również należy uwagę, że rekompensata powiększona o rozsądny zysk, posiada mechanizm regulacyjny, który uzależnia jej uruchomienie i wypłatę od przewidzianego w umowie algorytmu, zobowiązującego Wnioskodawcę do zwrotu otrzymanej rekompensaty w sytuacji przekroczenia jej wysokości w stosunku do kosztów poniesionych o określony procent. Istotą odszkodowań na gruncie prawa cywilnego nie jest więc płatność za świadczenie usług, lecz rekompensata za poniesione straty lub utracone korzyści. Rekompensata wypłacana przez Województwo może być zatem uznana za odszkodowanie wypłacane Spółce jako naprawienie szkody polegającej na braku możliwości realizowania usług na wolnym rynku. Zatem mając na uwadze wskazaną wyżej ustawową definicję świadczenia usług nie można uznać, że wyrównanie poniesionych przez dany podmiot strat lub utraconych korzyści może być traktowane jako odpłatność za usługę.

Mając powyższe na uwadze, należy stwierdzić, że czynności interwencji publicznej, które Wnioskodawca wykonuje, nie będą stanowiły świadczenia usług w rozumieniu ustawy o VAT i tym samym otrzymywana od Województwa rekompensata nie może być uznana za wynagrodzenie z tytułu świadczenia usług. W rezultacie, działania, jakie wykonuje Wnioskodawca w stosunku do powierzającej mu zadania własne jednostki samorządu terytorialnego, nie będą definiowane w kategoriach odpłatnego świadczenia usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.

Interpretacja indywidualna

Rozpatrzyłem Państwa wniosek – 3 marca 2020 r. wydałem interpretację indywidualną znak 0114-KDIP4-1.4012.3.2020.1.MK, w której uznałem Państwa stanowisko za nieprawidłowe.

Interpretację doręczono Państwu 18 marca 2020 r.

Skarga na interpretację indywidualną

7 kwietnia 2020 r. wnieśli Państwo skargę na tę interpretację do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie. Skarga wpłynęła do mnie 10 kwietnia 2020 r. Wnieśli Państwo o:

• uchylenie zaskarżonej interpretacji w całości,
• zasądzenie od strony przeciwnej na rzecz Skarżącej zwrotu kosztów postępowania według norm prawem przepisanych.

Postępowanie przed sądami administracyjnymi

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie uchylił skarżoną interpretację – wyrokiem z 23 lipca 2020 r. sygn. akt I SA/Kr 398/20.

Wniosłem skargę kasacyjną od tego wyroku do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Naczelny Sąd Administracyjny – wyrokiem z 8 czerwca 2022 r. sygn. akt I FSK 674/21 uchylił w całości zaskarżony wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 23 lipca 2020 r. sygn. I SA/Kr 398/20 i przekazał do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Krakowie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie oddalił skargę – wyrokiem z 15 listopada  2022 r. sygn. akt I SA/Kr 909/22.

Wnieśli Państwo skargę kasacyjną od tego wyroku do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Naczelny Sąd Administracyjny – wyrokiem z 9 listopada 2023 r. sygn. akt I FSK 1003/23 uchylił w całości zaskarżony wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie  z 15 listopada 2022 r. sygn. akt I SA/Kr 909/22 oraz uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną z 3 marca 2020 r. nr 0114-KDIP4-1.4012.3.2020.1.MK

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego, który uchylił ww. wyrok WSA oraz zaskarżoną interpretację indywidualną wpłynął 5 lutego 2024 r. (zwrot akt przez WSA: 27 marca 2024 r.).

Ponowne rozpatrzenie wniosku – wykonanie wyroków

Zgodnie z art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.):

Wykonuję obowiązek, który wynika z tego przepisu, tj.:

• uwzględniam ocenę prawną i wskazania dotyczące postępowania, które wyraził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 9 listopada 2023 r. sygn. akt I FSK 1003/23;
• ponownie rozpatruję Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej – stwierdzam, że stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług  (t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 106), zwanej dalej „ustawą” lub „ustawą o VAT”:

Art. 2 pkt 6 ustawy:

Art. 7 ust. 1 ustawy:

Art. 8 ust. 1 ustawy:

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do katalogu usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy.

Aby uznać daną usługę za odpłatną, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, przy czym w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Zatem powinien wystąpić związek pomiędzy świadczoną usługą a przekazanym wynagrodzeniem.

Czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Nie każda czynność stanowiąca świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby czynność podlegała opodatkowaniu, musi być wykonana przez podatnika.

Art. 15 ust. 1 ustawy:

Art. 15 ust. 2 ustawy:

Przepisy art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług stanowią implementację  art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady.

Art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady:

Powyższe przepisy wskazują, że czynność podlega opodatkowaniu, jeśli podmiot wykorzystuje w sposób ciągły w celach zarobkowych swój majątek.

Art. 15 ust. 6 ustawy:

Unormowanie to stanowi odzwierciedlenie art. 13 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady, który stwierdza, że:

W zakresie statusu podmiotu publicznego wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z 29 października 2015 r. w sprawie C-174/14 Saudaçor – Sociedade Gestora de Recursos e Equipamentos da Saúde dos Açores SA przeciwko Fazenda Pública, w którym stwierdził:

Z kolei w wyroku z 22 lutego 2018 r. w sprawie C-182/17 Nagyszénás Településszolgáltatási Nonprofit Kft. przeciwko Nemzeti Adó-és Vámhivatal Fellebviteli Igazgatósága, TSUE wskazał, że:

Art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (t. j. Dz. U. z 2019 r. poz. 512 ze zm.):

Art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie województwa:

Art. 8 ust. 1 ustawy o samorządzie województwa:

Art. 11 ust. 1 ustawy o samorządzie województwa:

Art. 14 ust. 1 ustawy  o samorządzie województwa:

Z opisu sprawy wynika, że powstali Państwo na podstawie przepisów art. 151 i następnych Kodeksu Spółek Handlowych, art. 13 ust. 1a i ust. 2 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa oraz uchwały (...) jako jednoosobowa spółka Województwa (...). Podejmują się Państwo wspólnego przedsięwzięcia z Województwem (...). Sejmik Województwa działając w granicach przyznanych kompetencji uchwałą powołał Państwa w celu wykonywania zadań własnych Województwa, w zakresie zarządzania środkami zwróconymi z instrumentów inżynierii finansowej. (…) Województwo (...) zawarło z Państwem umowę na (…) okres powierzenia zadań, na mocy której będą Państwo otrzymywali do realizacji od Województwa zadania publiczne oraz zostaną określone zasady ich świadczenia przez Państwa, czego celem jest zaspokajanie zbiorowych potrzeb regionu i społeczeństwa.

W ramach wykonywania Umowy zostały powierzone Państwu zadania własne Województwa, spośród których pierwsze polega na zarządzaniu środkami finansowymi, które pozostają do dyspozycji Województwa a pochodzącymi z wkładów wniesionych w ramach (...) Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013 do instrumentów inżynierii finansowej zwróconymi lub niezaangażowanymi, o których mowa w art. 98 ust. 1 ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014-2020 oraz zarządzaniu przychodami wygenerowanymi na tych środkach. Dalsze zadania to planowanie działań inwestycyjnych, prowadzenie analiz i prognoz finansowych, wybór pośredników finansowych, tj. podmiotów, za pośrednictwem, których przedmiotowe środki zostaną przekazane na odpowiedni cel, udostępnienie pośrednikom finansowym przedmiotowych środków w sposób zwrotny, przyjmowanie środków powracających od pośredników finansowych z udzielonego wsparcia i ponowne ich wykorzystanie na cele Strategii Inwestycyjnej, osiąganie wartości docelowych wskaźników ilościowych oraz parametrów jakościowych i technicznych określonych przez Województwo w umowie (w szczególności w Strategii Inwestycyjnej), monitoring i sprawozdawczość dotyczące aktywności pośredników finansowych oraz odbiorców wsparcia, powadzenie uzgodnionych z powierzającym zadanie działań informacyjno-promocyjnych dotyczących udzielanego wsparcia, utworzenie elektronicznego systemu gromadzenia i wymiany danych w ramach realizowanej działalności, prowadzenie kontroli na poziomie pośredników finansowych oraz odbiorców wsparcia. W rezultacie prowadzenie przez Państwa obecnej i przyszłej działalności Państwa opiera się na umowie zawartej z jedynym Państwa wspólnikiem - Województwem, ściśle określającej Państwa zadania, które realizowane będą jako zlecone zadania własne jednostki samorządu terytorialnego o charakterze wojewódzkim, określone ustawami. Wyłącznym przedmiotem Państwa działalności będzie zatem wykonywanie zleconych zadań własnych Województwa pod ścisłą kontrolą zlecającego Województwa. Państwa zadaniem nie będzie maksymalizacja zysku (typowa działalność przedsiębiorcy), lecz legalne, rzetelne i gospodarne zarządzanie środkami finansowymi, w celu osiągnięcia najwyższej jakości w efektywnym wspieraniu aktywności mikro, małych i średnich przedsiębiorstw oraz wspomaganiu rozwoju obszarów miejskich (zaspokajanie potrzeb publicznych).

Umowa powyższa (wraz z Państwa umową) stanowi zlecenie zadań własnych Województwa podmiotowi wewnętrznemu i zgodnie z art. 12 Dyrektywy 24/2014/UE nie wymaga zastosowania procedur zamówienia publicznego. Nie występuje więc tutaj konkurencyjny rynek, z którego można by pozyskać wykonawcę w ramach przetargu. Podkreślić należy, że w zakresie zleconym przez Województwo nie mogą funkcjonować inne podmioty (jest to realizacja zadań własnych organu władzy publicznej).

Powierzenie Państwu zadań własnych ma spowodować racjonalne zarządzanie funduszami przeznaczonymi na pobudzanie przedsiębiorczości i rozwój obszarów miejskich. Przedmiotem umowy jest więc zarządzanie następującymi aktywami: środkami finansowymi zwróconymi lub niezaangażowanymi, o których mowa w art. 98 ust. 1 Ustawy Wdrożeniowej oraz przychodami wygenerowanymi na tych środkach; przejętymi wkładami zaangażowanymi w ramach istniejących umów z pośrednikami finansowymi.

Środki zwrócone z instrumentów inżynierii finansowej, po ich rozliczeniu z Komisją Europejską, tracą status środków europejskich i, zgodnie z art. 98 ust. 4 pkt 2 Ustawy Wdrożeniowej, pozostają do dyspozycji zarządu województwa (nie stanowią jednak dochodu województwa). Środki te mogą być wykorzystane na: wspieranie i poprawę warunków dla rozwoju przedsiębiorczości, cele związane z rozwojem obszarów miejskich, efektywnością energetyczną i wykorzystaniem energii odnawialnej w budynkach.

Ze środków zarządzanych przez Państwa mogą skorzystać m.in.:

• mikro, mali i średni przedsiębiorcy („MŚP”), aby zdobyć kapitał na rozwój poprzez ułatwienie im pozyskania stosownego zabezpieczenia - planowane są poręczenia indywidualne, m.in. dotyczące pożyczek, kredytów, wadiów, leasingu, faktoringu oraz poręczenia portfelowe,
• jednostki samorządu terytorialnego („JST”), aby zdobyć kapitał na pozyskanie i uzbrojenie terenów inwestycyjnych na potrzeby rozwoju MŚP w postaci pożyczek indywidualnych,
• podmioty, w tym JST i przedsiębiorcy, w celu realizacji przez nich przedsięwzięć o charakterze rewitalizacyjnym, na terenach miejskich, poprzez ułatwienie im pozyskania kapitału w postaci pożyczek rewitalizacyjnych.

Mają Państwo tworzyć organizacyjne i finansowe warunki sprzyjające rozwojowi i pobudzaniu aktywności gospodarczej oraz podnoszeniu poziomu konkurencyjności i innowacyjności regionu, jak również osiąganiu celów określonych w art. 78 ust. 7 Rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1260/1999.

Zgodnie z zapisami Umowy powierzenia zadań koszty ponoszone przez Państwa z tytułu wykonywania powierzonych zadań publicznych pokrywane są przez Województwo w formie wypłacanej rekompensaty. Rekompensata ta jest przekazywana na pokrycie kosztów z uwzględnieniem rozsądnego zysku, tj. kwoty stanowiącej stopę zwrotu z powierzonych środków wyliczaną zgodnie z art. 5 ust. 7 Decyzji Komisji Europejskiej z dnia 20 grudnia  2011 r. w sprawie stosowania art. 106 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy państwa w formie rekompensaty z tytułu świadczenia usług publicznych przyznawanej przedsiębiorstwom obowiązanym do wykonywania usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym. Decyzja Komisji określa warunki, przy spełnieniu których pomoc publiczna w formie rekompensaty za świadczenie usług w ogólnym interesie gospodarczym przez przedsiębiorstwa, którym powierzono wykonywanie tych usług, jest zgodna z art. 106 ust. 2 TFUE i nie podlega obowiązkowi notyfikacji Komisji Europejskiej, o którym mowa w art. 108 ust. 3 TFUE. Zgodnie z Decyzją Komisji, niezbędne jest nałożenie na podmiot (na Państwa) zobowiązania do zarządzania usługami świadczonymi w ogólnym interesie gospodarczym poprzez jeden lub kilka aktów, których forma może zostać określona przez każde państwo członkowskie. Czas zobowiązania do świadczenia usług w ogólnym interesie gospodarczym, co do zasady, nie może być dłuższy niż 10 lat.

Z kolei środki na wypłatę rekompensaty pochodzą z wkładów wniesionych w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013 do instrumentów inżynierii finansowej zwróconych lub niezaangażowanych, o których mowa w art. 98 ust. 1 Ustawy Wdrożeniowej oraz przychodami wygenerowanymi na tych środkach i są uruchamiane przez Województwo z rachunku obsługi ww. środków założonym w Banku Gospodarstwa Krajowego. Z kolei, ustalenie wysokości rekompensaty należnej Państwu następuje rocznie, na podstawie Harmonogramu przewidywanej rekompensaty, zawierającego prognozę kosztów związanych z realizacją powierzonych zadań oraz wartość szacunkową rozsądnego zysku dla danego roku przedkładanego przez Państwa Województwu. Są Państwo zobowiązani do sporządzenia sprawozdania rocznego z rozliczenia rekompensaty i przedłożeniu go Województwu do zatwierdzenia.

Wypłacana przez Województwo rekompensata nie ma charakteru wynagrodzenia, a stanowi jedynie zwrot kosztów poniesionych przez Państwa w celu realizacji powierzonych Państwu przez Województwo zadań. Wskazali także Państwo, że zgodnie z postanowieniami Umowy powierzenia zadań, wszelkie przychody osiągnięte z tytułu zarządzania powierzonymi środkami finansowymi, w tym odsetki, nie stanowią Państwa przychodów, ale są zwracane w całości na odrębne rachunki bankowe, na których przechowywane są wszystkie środki powierzone Państwu przez Województwo, jako ich dysponenta zgodnie z art. 98 ust. 4 pkt 2 ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014-2020.

Państwa wątpliwości dotyczą uznania Państwa w zawiązku z wykonywaniem powierzonych zadań własnych Województwa za podatnika podatku od towarów i usług oraz wskazanie czy wykonywanie przez Państwa zadań własnych Województwa uznać należy za odpłatne świadczenie usług na rzecz Województwa.

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 9 listopada 2023 r. sygn. akt I FSK 1003/23 wskazał, że:

Z uwagi na zalecenia wskazane w wyroku NSA z 9 listopada 2023 r. sygn. akt I FSK 1003/23 w odniesieniu do rozpatrywanej sprawy podkreślić należy, że skoro:

• wykonują Państwo zadania własne Województwa służące zaspokajaniu potrzeb społecznych na obszarze Województwa,
• jedynym odbiorcą wykonywanych przez Państwa czynności jest Województwo,
• nie działają Państwo w celu osiągania zysków/przychodów – wszelkie przychody osiągnięte z tytułu zarządzania powierzonymi środkami finansowymi, w tym odsetki są zwracane w całości na odrębne rachunki bankowe, na których przechowywane są wszystkie środki powierzone Państwu przez Województwo,
• Państwa zadaniem nie jest maksymalizacja zysku, lecz rzetelne i gospodarne zarządzanie środkami finansowymi w celu osiągnięcia najwyższej jakości w efektywnym wspieraniu aktywności MŚP oraz wspomaganiu rozwoju obszarów miejskich,
• nie wykonują Państwo działań będących przedmiotem wniosku na zasadach i w tych samych warunkach, które dotyczą innych podmiotów - Państwa rola sprowadza się do zarządzania środkami finansowymi,

nie świadczą Państwo usług na rzecz Województwa i tym samym nie wykonują Państwo działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy.

Wykonywane przez Państwa zadania własne Województwa w zakresie zarządzania środkami finansowymi nie cechują się trwałym, nieprzerwanym i zorganizowanym profesjonalnie charakterem. Wykonywane przez Państwa czynności nie mają na celu osiągania stałego dochodu.

Analizując przedstawiony przez Państwa opis sprawy – zgodnie z dyspozycją Naczelnego Sądu Administracyjnego, wyrażoną w wyroku z 9 listopada 2023 r. sygn. akt I FSK 1003/23 - należy stwierdzić, że realizując powierzone Państwu zadania własne Województwa nie działali Państwo jako podatnik podatku VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy i nie wykonywali Państwo działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Zatem wykonywanie przez Państwa powierzonych zadań własnych Województwa nie stanowi odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu ustawy o VAT i nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U.  z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).