Interpretacja
Interpretacja indywidualna z dnia 21 maja 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL2-2.4011.317.2022.13.MW
Preferencyjne opodatkowanie dochodów generowanych przez prawa własności intelektualnej (tzw. IP Box).
Interpretacja indywidualna po wyroku sądu – stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie:
1)ponownie rozpatruję sprawę Pana wniosku z 21 marca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej – uwzględniam przy tym wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 30 marca 2023 r., sygn. akt I SA/Wr 737/22,
i
2)stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest w zakresie pytań nr 1, 2, 3 dotyczące kosztów usług księgowych i doradztwa podatkowego, kosztów związanych z oprogramowaniem komputerowym, kosztów związanych z wyposażeniem (krzesło biurowe), kosztów zakupu sprzętu komputerowego i elektronicznego, kosztów związanych z poszerzaniem wiedzy zawodowej, kosztów usług telekomunikacyjnych (abonament na usługi internetowe), 5 – prawidłowe,
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
Dnia 21 marca 2022 r. wpłynął Pana wniosek z 21 marca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 31 maja 2022 r. (wpływ 31 maja 2022 r.) Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Wnioskodawca ma nieograniczony obowiązek podatkowy w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych – dalej PDOFU. Wnioskodawca jest opodatkowany podatkiem liniowym na podstawie art. 30c PDOFU. Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą od 1 marca 2016 r. pod firmą (…).
Dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych Wnioskodawca prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów na podstawie Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów.
Zasadniczą czynnością wykonywaną w ramach prowadzonej działalności jest wytwarzanie oprogramowania, w tym pisanie autorskich programów komputerowych. Wnioskodawca w ramach swojej działalności gospodarczej wykonuje czynności:
·w zakresie projektowania i wytwarzania oprogramowania w postaci tworzenia całego kodu źródłowego określonego programu komputerowego;
· w zakresie wytwarzania oprogramowania (programu komputerowego), w wyniku rozwijania lub ulepszania określonego programu komputerowego, poprzez tworzenie części kodu źródłowego już istniejącego programu komputerowego;
·niezwiązane wprost z wytwarzaniem programów komputerowych, np. spotkania z klientami, spotkania z zespołem.
Przedmiotowa działalność Wnioskodawcy dotyczy wytwarzania, rozwijania oraz ulepszania programów komputerowych, (tj. Oprogramowanie, części Oprogramowania), które według art. 1 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych (dalej zwana – „ustawa o PAIPP”) są utworami.
W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca na podstawie posiadanej wiedzy w zakresie technologii informatycznych i doświadczenia w zakresie przygotowywania kompleksowych rozwiązań związanych z tworzeniem programów komputerowych realizuje zlecenia programistyczne na rzecz swoich Kontrahentów.
Twórczość Wnioskodawcy odnosi się również do przejawu jego działalności – autorskich praw do programów komputerowych, które podlegają ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Jednocześnie podkreślić należy, że przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia. Ochrona ta obejmuje również fragmenty utworu i utwory w wersji nieukończonej.
W dniu 17 kwietnia 2020 r. Wnioskodawca uzyskał indywidualną interpretację podatkową (o sygn. ...) dotyczącą przepisów prawa podatkowego w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych w odniesieniu do opodatkowania dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej preferencyjną stawką podatkową. Interpretacja ta dotyczyła usług świadczonych dla firmy (…). Wnioskodawca obecnie dalej świadczy usługi dla wymienionego podmiotu. Wnioskodawca korzystał z preferencji podatkowej IP Box w 2020 r. i w latach kolejnych, na podstawie uzyskanej interpretacji indywidualnej.
W dniu 14 grudnia 2021 r Wnioskodawca uzyskał kolejną indywidualną interpretację podatkową (o sygn. ...) dotyczącą przepisów prawa podatkowego w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych w odniesieniu do opodatkowania dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej preferencyjną stawką podatkową. Wniosek ten dotyczył usług świadczonych dla (…), działającą na rynku usług informatycznych. Wnioskodawca korzystał z preferencji podatkowej IP Box w 2020 r., na podstawie uzyskanej interpretacji indywidualnej. Wnioskodawca obecnie nie świadczy usług dla wymienionego podmiotu.
Wnioskodawca wykonuje obecnie usługi dla podmiotu krajowego, jednak nie jest wykluczone, że swoje usługi będzie w przyszłości świadczył również dla podmiotów zagranicznych. Umowa ze Zleceniodawcą jest zawarta pod prawem polskim. W ramach Umowy Wnioskodawca zobowiązuje się do świadczenia na rzecz Zleceniodawcy usług tworzenia oprogramowania (programu komputerowego) i projektowania oraz wdrażania systemów informatycznych. Wnioskodawca świadczy usługi na rzecz Zleceniodawcy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Efektem pracy Wnioskodawcy jest powstanie nowego oprogramowania, narzędzi, rozwiązań lub nowych funkcjonalności oprogramowania, niewystępujących dotychczas w praktyce gospodarczej Zleceniodawcy oraz Wnioskodawcy i w znacznym stopniu odróżniających się od rozwiązań już funkcjonujących zarówno u Zleceniodawcy, jak i ich klientów.
Wnioskodawca w ramach umowy jest zobowiązany do tworzenia kodu źródłowego, planowania, weryfikowania, ulepszania, implementacji oprogramowania (programu komputerowego) oraz przeprowadzania testów stworzonego oprogramowania (programu komputerowego).
Dodatkowo po stronie Wnioskodawcy jest podjęcie niezbędnych czynności związanych z naprawą wszelkich usterek, ponieważ ponosi on odpowiedzialność wobec Zleceniodawcy za prawidłowe działanie oprogramowania. Czynności podjęte w celu naprawy wspomnianych usterek nie podlegają dodatkowym opłatom, a wszelkie koszty z tym związane ponosi Wnioskodawca.
Co istotne, obecnie podpisana z polskim kontrahentem umowa wskazuje, że w przypadku zawinionego niewykonania lub nienależytego wykonania przez którąkolwiek ze Stron jakiegokolwiek zobowiązania wynikającego z niniejszej Umowy, Strona ta będzie zobowiązana do pokrycia szkody poniesionej przez drugą Stronę z tego tytułu na zasadach ogólnych. Każda ze stron będzie ponosić odpowiedzialność jak za własne działania, za działania swoich pracowników, współpracowników, podwykonawców oraz innych osób, które na zlecenie każdej ze stron wykonują czynności określone w Umowie. Ponadto zgodnie z umową Usługodawca (Wnioskodawca) ponosi pełne ryzyko gospodarcze związane z prowadzoną działalnością i żadne z postanowień niniejszej Umowy nie może stanowić podstawy jakichkolwiek roszczeń Usługodawcy wobec Zleceniodawcy z tytułu szkody (zarówno w postaci szkody faktycznie poniesionej, jak i utraconych korzyści) poniesionej w toku prowadzonej przez Usługodawcę działalności gospodarczej, za wyjątkiem gdy szkoda jest następstwem okoliczności, za które Zleceniodawca ponosi odpowiedzialność.
W związku z powyższym, Wnioskodawca ponosi ryzyko gospodarcze zarówno w kontekście odpowiedzialności za jakość oraz ewentualne wady świadczonych usług , jak i zmian kontrahentów, niepewności efektu i metod dojścia do umówionego rezultatu.
W ekonomii definiuje się ryzyko jako możliwość wystąpienia wyników odmiennych od założonych celów. Za słownikiem języka polskiego ryzyko to także możliwość, że coś się nie uda, jak również przedsięwzięcie, którego wynik jest niepewny. Zgodnie z tą definicją działalność Wnioskodawcy jest obarczona ryzykiem gospodarczym.
Główna cecha tworzonego przez Wnioskodawcę produktu:
a)Tworzenie nowych rozwiązań oraz wdrażanie funkcjonalności opartych o istniejące już rozwiązania.
Obowiązki Wnioskodawcy przewidziane Umową ze Zleceniodawcą:
a)Tworzenie kodu źródłowego,
b)Rozbudowa oprogramowania o nowe funkcjonalności,
c)Tworzenie dokumentacji technicznej do wytworzonego oprogramowania,
d)Planowanie, weryfikowanie i ulepszanie oprogramowania,
e)Przeprowadzanie testów jednostkowych i integracyjnych,
f)Dodatkowo Wnioskodawca jest zobowiązany do napraw wszelkich usterek, ponieważ ponosi on odpowiedzialność wobec Zleceniodawcy za prawidłowe działanie oprogramowania, nie należy przy tym usługi tej traktować jako usługi suportu/utrzymania systemu, a jako czynności niezbędnych do podjęcia przez Wnioskodawcę w związku z Umową,
g)Wsparcie realizacji projektów informatycznych, w tym projektów badawczo-rozwojowych z dziedziny informatyki.
Efektem końcowym tworzonego przez Wnioskodawcę produktu jest:
a)Powstanie nowego oprogramowania, narzędzi i funkcjonalności niewystępujących dotychczas w praktyce gospodarczej Zleceniodawcy oraz Wnioskodawcy i w znacznym stopniu odróżniających się od rozwiązań już funkcjonujących.
Wiodące technologie:
(…)
Co istotne, obecnie w ramach świadczonych dla Zleceniodawców usług Wnioskodawca wykonuje usługi, które w całości polegają na wytworzeniu kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, nie jest jednak wykluczone, że w przyszłości katalog świadczonych usług zostanie przez Wnioskodawcę rozszerzony o usługi inne, niż wymienione w pierwszej części zdania. W ich skład może wchodzić udział w szkoleniach, udział w spotkaniach wewnętrznych, czy wsparcie techniczne. W takich przypadkach dochód z tych usług nie będzie objęty ulgą IP Box i będzie wynikał bezpośrednio z umowy oraz zostanie wyodrębniony na wystawianej przez Wnioskodawcę fakturze .
Działanie Wnioskodawcy wymaga ciągłego dokształcania się i poszukiwania samodzielnie nowych rozwiązań, które mógłby zastosować w tworzonym przez siebie oprogramowaniu. Wnioskodawca, tworząc oprogramowanie, opracowuje nowe narzędzia, rozwiązania niewystępujące dotychczas w praktyce Wnioskodawcy i Zleceniodawców, które można uznać za innowacyjne. Wnioskodawca nie ma przy tym możliwości korzystania z rozwiązań gotowych, dostępnych na rynku, w celu realizacji usługi na rzecz Zleceniodawców.
Omawiane oprogramowanie jest tworzone, rozwijane i ulepszane w sposób systematyczny, w ramach codziennych obowiązków. Działalność Wnioskodawcy prowadzona jest w sposób uporządkowany, metodyczny i zaplanowany. Brak takiej metodologii prowadziłby bowiem do niemożliwości skutecznego opracowania konkretnych rozwiązań, praktycznych problemów spotykanych w działalności Wnioskodawcy. Powyższe nie oznacza, że wykonywane przez Wnioskodawcę czynności mają charakter rutynowy, a wręcz przeciwnie są to działania twórcze będące reakcją na zaistniałe problemy i komplikacje.
Przedmiot świadczonej usługi jest wytworzony lub rozwinięty (ulepszenie istniejącego oprogramowania lub zwiększenie liczby jego funkcji) przez Wnioskodawcę, a jego cechy w żadnym przypadku nie wskazują na fragmentaryczność. Czynności wykonywane przez Wnioskodawcę nie są projektami powtarzalnymi – każda nowa funkcjonalność wymaga indywidualnego podejścia, tj. w szczególności odpowiedniego zasobu wiedzy i znajomości technologii.
Wnioskodawca wytwarza oprogramowanie (program komputerowy) wyłącznie podczas pracy w ramach:
·prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, lub
·pracując również w zespole.
Pisane programy mogą stanowić:
·odrębne oprogramowanie komputerowe, lub
·oprogramowanie implementowane jako element większych, często kompleksowych rozwiązań informatycznych Zleceniodawców, mogąc przy tym stanowić odrębne rozwiązanie informatyczne będące wartością intelektualną Wnioskodawcy.
W pierwszym przypadku powstaje odrębne oprogramowanie komputerowe wytworzone od podstaw przez Wnioskodawcę, które następnie jest przekazywane, jako kompleksowe rozwiązanie informatyczne dla Zleceniodawców. Tym samym należy podkreślić, że niezależnie od zakresu świadczonej usługi programistycznej, w ramach której powstaje odrębny program komputerowy bądź jego część będąca składową rozwiązań informatycznych Zleceniodawców, Wnioskodawca jest właścicielem albo współwłaścicielem takich rozwiązań, z kolei w tym drugim przypadku nie jest właścicielem ani współwłaścicielem ulepszanego oprogramowania jako całości. W takich przypadkach Zleceniodawcy udostępniają mu kod tego oprogramowania w celu rozwijania (ulepszania), jednak udostępnienie to nie następuje w wyniku przeniesienia jakichkolwiek praw własności do tego kodu ze Zleceniodawców na Wnioskodawcę .
Pisane programy, choć są implementowane jako element większych, często kompleksowych rozwiązań informatycznych, stanowią odrębne rozwiązanie informatyczne. Wnioskodawca wytwarza je w projekcie, który jest częścią istoty rozwoju Zleceniodawców i w odniesieniu do którego występuje odpłatne przekazanie praw, czyli sprzedaż.
Wnioskodawca rozwija oraz ulepsza stworzone oprogramowanie (program komputerowy) zgodnie z zauważonymi potrzebami oraz usterkami. Rozwój oraz ulepszenie mogą również następować po wskazaniu przez Zleceniodawcę elementów do ulepszenia bądź wskazania przez Zleceniodawcę możliwości opracowania nowej funkcjonalności oprogramowania (programu komputerowego). Nowy kod źródłowy służy wytworzeniu całkiem nowego oprogramowania lub uzupełnieniu istniejącego już oprogramowania.
W wyniku prac Wnioskodawcy powstaje nowy kod źródłowy, nowe oprogramowanie (program komputerowy), w tym również oprogramowania, które powstają w wyniku rozwoju lub ulepszeń już istniejącego programu komputerowego. Wnioskodawca jest zobowiązany do przeniesienia na Zleceniodawcę wszystkich autorskich praw majątkowych wraz z prawem wykonywania zależnego prawa autorskiego oraz zezwolenia na wykonywanie tego prawa przez osoby trzecie, bez ograniczeń czasowych i terytorialnych, z możliwością dokonania w nich wszelkich zmian i modyfikacji na zasadzie wyłączności, na wszystkich polach eksploatacji.
Nabycie przez Zleceniodawców autorskich praw majątkowych do oprogramowania (programów komputerowych) powstałych w wyniku realizacji umowy zawartej z Wnioskodawcą, obejmuje następujące pola eksploatacji:
1)trwałe lub czasowe zwielokrotnianie programu komputerowego w całości lub w części jakimikolwiek środkami i w jakiejkolwiek formie, wytwarzanie dowolną techniką egzemplarzy utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową,
2)wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału lub kopii,
3)tłumaczenie, przystosowywanie, wprowadzanie zmiany układu lub jakichkolwiek innych zmian i modyfikacji w programach komputerowych,
4)rozpowszechnianie, wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
Rozliczenia między Wnioskodawcą a Zleceniodawcami są dokonywane na podstawie faktur VAT wystawianych przez Wnioskodawcę za miesięczne okresy rozliczeniowe, a wynagrodzenie Wnioskodawcy ustalone jest jako iloczyn godzin związanych z usługami programistycznymi i uzgodnionej stawki godzinowej. Zaznacza się, że w przypadku ewentualnego wystąpienia w przyszłości prac o charakterze rutynowym, tj. suportowych, poświęcane na nie będą odrębne dni – innymi słowy prace programistyczne będą prowadzone przez Wnioskodawcę w inne dni, niż prace suportowe.
W przeważającym zakresie uzyskiwane przez Wnioskodawcę przychody z działalności gospodarczej pochodzą z przeniesienia praw autorskich do Oprogramowania bądź części Oprogramowania wytworzonych przez niego. W wyniku tego wymienione koszty uzyskania przychodu ponoszone przez Wnioskodawcę w ramach działalności gospodarczej uznawane są co do zasady za koszty do obliczenia wskaźnika Nexus, o których mowa w art. 30ca ust. 4 w zw. z art. 30ca ust. 5 PDOFU, tj. wydatki bezpośrednio powiązane z poszczególnymi Projektami realizowanymi przez Wnioskodawcę. W przypadku braku możliwości pełnego alokowania konkretnego kosztu poniesionego przez Wnioskodawcę w ramach działalności gospodarczej do przychodów ze zbycia Oprogramowania bądź części Oprogramowania, Wnioskodawca ustali faktyczny koszt poniesiony w danym okresie na prowadzoną przez niego działalność związaną z wytwarzaniem określonego programu komputerowego według odpowiedniej proporcji, która będzie odpowiadać przyczynieniu się danego kosztu do osiągnięcia konkretnego przychodu z prowadzonej działalności gospodarczej w danym okresie, np. na podstawie czasochłonności prowadzonych prac.
Wnioskodawca w ramach działalności gospodarczej opracowuje nowe, modyfikuje oraz ulepsza produkty, procesy, usługi niewystępujące dotychczas w praktyce gospodarczej Wnioskodawcy. Działalność Wnioskodawcy nastawiona jest na wytworzenie oprogramowania zwiększającego zasoby wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
Prowadzona przez Wnioskodawcę działalność nie obejmuje działalności polegającej na prowadzeniu badań naukowych.
Wnioskodawca w ramach prowadzenia działalności gospodarczej w szczególności wykonuje prace rozwojowe. Działalność gospodarcza prowadzona jest w sposób systematyczny, ponieważ współpraca ze Zleceniodawcami prowadzona jest w sposób stały i zorganizowany. Podczas świadczenia usług programistycznych Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności nabywa, łączy, kształtuje i wykorzystuje dostępną aktualnie wiedzę i umiejętności. Tym samym działalność prowadzona jest w sposób systematyczny i uporządkowany. Współpraca ze Zleceniodawcą prowadzona jest nie tylko w sposób stały i zorganizowany, ale również metodyczny, albowiem Zleceniodawca przedkłada Wnioskodawcy swoje oczekiwania co do tworzonego oprogramowania i na tej podstawie Wnioskodawca przygotowuje plan działań, który umożliwić ma zrealizowanie oczekiwań kontrahenta.
W związku z powyższym, działalność podejmowana jest w sposób systematyczny w rozumieniu art. 5 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Działalność prowadzona przez Wnioskodawcę ma również charakter twórczy. W ramach tworzenia, ulepszania i modyfikacji oprogramowania (programu komputerowego) lub jego części dla Zleceniodawcy, Wnioskodawca często napotyka problemy, które przed ich wystąpieniem nie byłyby możliwe do przewidzenia. Dodanie jednej linii kodu do oprogramowania, która nie będzie współgrać z wcześniej istniejącym kodem, może pozbawić oprogramowanie niektórych funkcjonalności, jak i całkowicie uniemożliwić korzystanie z oprogramowania. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca musi rozwiązywać wszelkie napotkane problemy. W związku z tym, Wnioskodawca musi posiadać odpowiednie umiejętności oraz wiedzę, a dodatkowo jest zmuszony nieustannie pogłębiać swoje kompetencje i wprowadzać innowacyjne rozwiązania. Rozwiązywanie nietypowych, wypadkowych problemów świadczy o tym, że działania Wnioskodawcy są kreatywne, ponieważ opracowuje on nowe koncepcje, dzięki którym oprogramowanie działa poprawnie i pozwala na korzystanie ze wszystkich funkcjonalności w pełnym zakresie.
Celem działalności Wnioskodawcy jest wytworzenie oprogramowania (programu komputerowego) zwiększającego zasoby wiedzy oraz wykorzystanie zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
Ponadto, działalność Wnioskodawcy ma charakter indywidualny, gdyż jego praca polega między innymi na wprowadzaniu nowych funkcjonalności. Ma również charakter oryginalny, gdyż Wnioskodawca sam projektuje określone rozwiązania, które bywają elementami oprogramowania. Jak już wskazano, Wnioskodawca świadczy usługi w zakresie tworzenia nowego i modyfikacji istniejącego oprogramowania.
Jeżeli w ramach współpracy ze Zleceniodawcą powstaną utwory w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 o prawie autorskim i prawach pokrewnych (dalej PAPPU), Wnioskodawca przenosi na Zleceniodawcę autorskie prawa majątkowe do tych utworów, a także poszczególnych ich części, w tym stanowiących odrębne utwory, na wszelkich znanych polach eksploatacji, tj. w przypadku utworów będących programami komputerowymi, w szczególności na polach eksploatacji wskazanych w art. 74 PAPPU, a w przypadku utworów innych niż programy komputerowe – w szczególności na polach eksploatacji wskazanych w przepisie art. 50 PAPPU.
Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych nie zawiera definicji programu komputerowego. Co ciekawe, definicja programu komputerowego pojawia się w prawie amerykańskim, tj. Copyright Act, który mówi, że jest to „zestaw instrukcji lub rozkazów, przeznaczonych do użycia bezpośrednio lub pośrednio w komputerze w celu osiągnięcia danego rezultatu”.
W praktyce można uznać, że formą jego wyrażenia będzie taka jego postać, która pozwoli na jego zwielokrotnienie, ewentualnie na uzyskanie programu w przyszłości. Formą wyrażenia programu będzie napisany przez programistę kod źródłowy przetłumaczony na tzw. kod wynikowy, zrozumiały dla komputera. I taki kod może stanowić formę wyrażenia programu, a więc podlega ochronie. Co istotne, w analizowanym przypadku Wnioskodawca nie przekłada wcześniej stworzonych idei czy pomysłów dostępnych na rynku w formie gotowych rozwiązań na język programistyczny, a przy rozwiązywaniu konkretnych problemów musi on pracować w sposób kreatywny.
Tworzone przez Wnioskodawcę rozwiązania informatyczne, choć są implementowane jako element większych, często kompleksowych rozwiązań informatycznych, stanowią odrębne rozwiązanie informatyczne. Wnioskodawca tworzy rozwiązania programistyczne (w tym programy bądź ich części), w odniesieniu do których występuje odpłatne przekazanie praw Zleceniodawcy, czyli sprzedaż.
W związku z obowiązującymi od 1 stycznia 2019 r. regulacjami Wnioskodawca chciałby (tak jak to miało miejsce w latach 2019-2021) skorzystać z przepisów art. 30ca i art. 30cb ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej „PDOFU”), które umożliwiają zastosowanie 5% stawki opodatkowania odnośnie do dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, tj. autorskiego prawa do programu komputerowego (art. 30ca ust. 1 i ust. 2 pkt 8 PDOFU) w odniesieniu do roku 2022, a także lat następnych.
Jednocześnie Wnioskodawca pragnie wskazać, że na potrzeby prac wynikających z umów zawartych ze Zleceniodawcą Wnioskodawca w ramach współpracy z tymi kontrahentami, na moment złożenia zeznania podatkowego za rok 2022 i lata następne, dysponuje i będzie dysponował (ewidencja prowadzona jest przez Wnioskodawcę) odrębną od podatkowej księgi przychodów i rozchodów ewidencją pozwalającą wyodrębnić każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej i zapewniającą określenie kwalifikowanego dochodu oraz zawierającą wszystkie inne elementy określone w art. 30cb PDOFU .
Wszystkie prace realizowane w ramach tworzenia oprogramowania (programów komputerowych), w szczególności czas ich trwania, są rejestrowane w stosownych systemach do zarządzania zadaniami, dzięki czemu Wnioskodawca ma informacje, jak czasochłonne były poszczególne projekty związane z wytworzeniem oprogramowania. Pozwala to również, o czym wspomniano wcześniej, na odrębne wykazywanie tych pozycji (względem czynności niegenerujących przychodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, które mogą pojawić się w przyszłości)) na fakturach wystawianych przez Wnioskodawcę.
Wnioskodawca, chcąc prowadzić działalność związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, musi ponosić wydatki m.in. na nabycie komputera, który umożliwia mu pracę nad tworzonym oprogramowaniem, a koszt ten musi być ponoszony cyklicznie z uwagi na konieczność modernizacji i pracy na komputerach aktualnej generacji. Dodatkowo w celu prowadzenia działalności Wnioskodawca musi ponosić koszty specjalistycznego sprzętu, m.in. akcesoriów komputerowych, które umożliwiają mu wydajniejszą pracę nad tworzonym oprogramowaniem (programem komputerowym) oraz umożliwiają Wnioskodawcy testowanie stworzonego oprogramowania (programu komputerowego). W przyszłości może również zajść potrzeba skorzystania z usług podwykonawstwa, które stanowi wsparcie Wnioskodawcy przy realizacji świadczonych usług.
Wnioskodawca, w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą skupioną na wytwarzaniu, rozwijaniu lub ulepszaniu programów komputerowych, ponosi także koszty, takie jak koszt obsługi księgowości i doradztwa podatkowego, koszty ubezpieczeń społecznych, które są kosztami pośrednio związanymi z przychodami z kwalifikowanych praw własności intelektualnej. Koszty te są ponoszone w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.
Poniżej przedstawiono ich szczegółowy katalog.
-Koszt podwykonawstwa – korzystanie z usług zewnętrznych podmiotów działających na zasadzie podwykonawcy, które służą jako wsparcie Wnioskodawcy przy realizacji świadczonych usług i mają związek z wytarzaniem oprogramowania.
-Koszt usługi księgowej i doradztwa podatkowego – koszt poniesiony przez Wnioskodawcę na księgowość pozwala na wyszczególnienie koniecznej ewidencji na potrzeby skorzystania z preferencyjnej 5% stawki podatkowej (Ulga IP Box). Koszt ten jest nieodzowny, jeśli wytwarzane oprogramowanie ma być wykonywane zgodnie z zasadami lege artis. Ponadto, dzięki prowadzeniu księgowości przez specjalistów Wnioskodawca ma więcej czasu na wykonywanie prac programistycznych, co przekłada się na jakość tworzonego programu komputerowego. Również należy podkreślić, że prowadzenie księgowości jest niezbędne do prowadzenia działalności. Z kolei koszt poniesiony na usługi doradcze dotyczy możliwości skorzystania z Ulgi IP Box (zasięgnięcie porady prawnej), jak i samego złożenia wniosku o interpretację. W tym kontekście Wnioskodawca będzie miał możliwość otrzymania odpowiedzi, czy jego działalność gospodarcza związana jest z działalnością badawczo-rozwojową. Wnioskodawca traktuje ten koszt jako stały element prowadzenia przez siebie działalności gospodarczej.
-Koszt związany z oprogramowaniem i technologiami wskazanymi powyżej –Oprogramowanie i technologie te są użytkowane przez Wnioskodawcę do wykonania istoty jego pracy w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.
-Koszty wyposażenia, w tym wyposażenia specjalistycznego – Wnioskodawca dba o ergonomiczne stanowisko pracy, dlatego jest zmuszony ponosić koszty związane z wyposażeniem biura, np. biurko, krzesło, lampka. Jak powszechnie wiadomo odpowiednio przygotowane miejsce pracy pozwala zoptymalizować osiągane wyniki, stąd należy przyjąć, że wydatki na odpowiednie wyposażenie biura są dla Wnioskodawcy kosztami niezbędnymi w prowadzonej przez niego działalności gospodarczej.
-Koszt zakupu sprzętu komputerowego i elektronicznego, w tym oprogramowania – należy podkreślić, iż zakup sprzętu komputerowego i elektronicznego (np. telefon, komputer, monitor, drukarka) to koszty stałe, które są konieczne do prowadzenia działalności gospodarczej jako programista. Tworzenie kodu zdecydowanie wymaga sprawnego i nowoczesnego sprzętu komputerowego i elektronicznego. Komputer jest podstawowym narzędziem pracy każdego programisty. Natomiast pozostały sprzęt elektroniczny wspomaga wykonywaną pracę oraz uwydatnia jej efekty. Z całą pewnością należy stwierdzić, iż przedmioty te są ściśle związane z zawodem wykonywanym przez Wnioskodawcę i są niezbędne do prowadzenia działalności związanej z tworzeniem programu.
-Koszt związane z poszerzaniem wiedzy zawodowej (np. literatura branżowa, szkolenia, konferencje, certyfikaty, licencje). Koszt ten obejmuje takie wydatki, jak m.in. literatura branżowa, udział w szkoleniach, konferencjach, certyfikaty, licencje. W tym miejscu należy podkreślić konieczność poniesienia wydatków na nieustanne kształcenie się Wnioskodawcy w branży IT, która podlega ciągłym zmianom. Oprogramowanie wytwarzane jest przede wszystkim na podstawce wiedzy i doświadczenia Wnioskodawcy. Dla jego finalnego kształtu decydujące znaczenie mają przede wszystkim posiadane przez niego informacje specjalne i wiedza specjalistyczna. W tym celu Wnioskodawca ustawicznie pogłębia swój zasób wiedzy, poznaje nowe technologie, co przyczynia się do poszerzenia jego oferty.
-Koszt usług telekomunikacyjnych (np. Internet, abonament telefoniczny) – opłata za Internet zapewnia Wnioskodawcy szybkie i stabilne łącze, które to jest wręcz nieodzowne w dzisiejszej pracy programisty (tworzenie kodu, algorytmów), m.in. umożliwia zdalny kontakt z klientem lub innymi informatykami, pozwala na znalezienie informacji na temat powstałych błędów, testowanie tworzonego oprogramowania, szybkie dzielenie się efektami swojej pracy. Również dzięki niniejszemu wydatkowi Wnioskodawca ma dostęp do wszelakich źródeł wiedzy, np. dokumentacji, publikacji, materiałów konferencyjnych. Nie można zapominać, że stałe łącze otwiera Wnioskodawcy przestrzeń do zdobywania nowej wiedzy, klientów, czy przekazywania owoców swojej pracy. Oprogramowanie zarówno w procesie jego produkcji, jak i dalszego funkcjonowania wykorzystuje dostęp do sieci. Jego wytworzenie, testowanie i dalsze wykorzystywanie nie byłoby możliwe bez Internetu. W świetle powyższego Wnioskodawca zmuszony jest do zapewnienia łączności sprzętu komputerowego i elektronicznego z siecią internetową.
Zważając na wyżej wymienione koszty i ich charakter, to są one wprost związane z wytworzeniem, rozwinięciem, ulepszeniem oprogramowania lub jego części (kwalifikowane IP). Jednocześnie Wnioskodawca sam nie chce kwalifikować tych kosztów jako kosztów do wskaźnika Nexus w kontekście możliwości skorzystania z preferencyjnej stawki podatkowej z tytułu IP Box, w związku z tym skierował do Urzędu pytanie (pytanie nr 3).
Wnioskodawca zauważa, że nie wie, czy prowadzi działalność badawczo-rozwojową, z tego względu kieruje pytanie oznaczone we wniosku nr 1.
W ramach prowadzonej działalności Wnioskodawca dokonuje ustalenia kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego IP. W pierwszej kolejności Wnioskodawca ustala dochód z poszczególnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej poprzez odjęcie od przychodów ze zbycia danego Oprogramowania bądź części Oprogramowania kosztów uzyskania przychodu. Kiedy z obiektywnych przesłanek wynika, że właściwe przypisanie określonej kategorii kosztów do danego źródła przychodów nie jest możliwe, czyli dany wydatek dotyczy wielu źródeł i nie ma możliwości zastosowania właściwej metodyki jego przypisania do danego źródła, tj. takiej, która będzie odzwierciedlać adekwatne „powiązanie” odpowiedniej części danego kosztu z przychodami z danego źródła, wówczas Wnioskodawca stosuje przychodowy klucz podziału kosztów pośrednich, o którym mowa w art. 22 ust. 3 PDOFU, do poszczególnych rodzajów przychodów, np. w pierwszej kolejności proporcja jest liczona na podstawie równania:
koszty pośrednie x przychody z działalności innowacyjnej / suma przychodów
Następnie koszty pośrednie działalności innowacyjnej mnoży przez przychody z danego Oprogramowania bądź części Oprogramowania (jako osobnego KPWI) i dzieli przez sumę przychodów z działalności innowacyjnej. W następnej kolejności Wnioskodawca ustala poszczególne kwalifikowane dochody z kwalifikowanych praw własności intelektualnej poprzez przemnożenie uzyskanego dochodu ze zbycia danego Oprogramowania bądź części Oprogramowania przez wskaźnik, o którym mowa w art. 30ca ust. 4 PDOFU.
Wnioskodawca zwraca uwagę na fakt, że oblicza on mnożnik Nexus oddzielnie dla dochodów z poszczególnych programów komputerowych (zleceń), w związku z czym ustala on odrębnie koszty faktycznie poniesione na działalność opisywaną we wniosku związaną z danym prawem przy zastosowaniu powyżej przedstawionego mechanizmu. Ponadto Wnioskodawca prowadzi na bieżąco odrębną od podatkowej księgi przychodów i rozchodów szczegółową Ewidencję, o której mowa w art. 30cb PDOFU.
W związku z tym, że przepisy nie narzucają podatnikom konkretnej formy ewidencjonowania zdarzeń na cele stosowania preferencji, sporządzana jest ona techniką komputerową w postaci arkusza kalkulacyjnego, obejmującego comiesięczne zestawienie dokumentów. Prowadzona przez Wnioskodawcę ewidencja potwierdza uzyskane przychody oraz poniesione wydatki dotyczące poszczególnych programów komputerowych na koniec danego okresu rozliczeniowego (miesiąc). W sytuacji, kiedy nie jest możliwe ustalenie dochodu przypadającego na poszczególne kwalifikowane prawa własności intelektualnej (np. ze względu na brak możliwości przyporządkowania kosztu bezpośredniego wprost do danego prawa), wówczas Wnioskodawca oblicza kwalifikowany dochód zgodnie z ustawowym wzorem dla tego samego rodzaju usługi (zgodnie z art. 30ca ust. 9 PDOFU). Zestawienie to obejmuje przychody i wydatki od początku realizacji Projektu, w ramach którego wytwarzane jest Oprogramowanie bądź części Oprogramowania do końca danego miesiąca kalendarzowego.
W prowadzonej Ewidencji dla każdej wystawionej faktury wykazuje się kwotę dotyczącą IP BOX. W odniesieniu do każdej faktury sprzedażowej Wnioskodawca ewidencjonuje potwierdzone przychody oraz odpowiadające im koszty z PKPiR w kontekście rozliczenia IP BOX. W przypadku gdy w ramach działalności gospodarczej Wnioskodawca osiąga przychody ze świadczenia usług innych niż programistyczne, koszty przyporządkowane są do przychodu, na który miały bezpośredni wpływ. Jeśli alokacja konkretnego kosztu nie jest możliwa, koszty te rozliczane są na wszystkie osiągnięte przychody w danym miesiącu, poprzez zastosowanie proporcji przychodowej. Wnioskodawca wyodrębnia koszty, o których mowa w art. 30ca ust. 4 w zw. z art. 30ca ust. 5 PDOFU, i uwzględnia je we wzorze w celu ustalenia wysokości wskaźnika Nexus, a następnie oblicza podstawę opodatkowania preferencyjną stawką.
W uzupełnieniu wniosku wskazał Pan, co następuje:
1)w zakresie doprecyzowania treści pierwszego pytania, tj. wyjaśnienia, co należy rozumieć pod pojęciem „czynności podejmowane przez Wnioskodawcę a opisane w niniejszym wniosku”; w szczególności proszę wyjaśnić, czy chodzi o:
a)całość prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej,
b)wyodrębnione zadania realizowane w ramach prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej (jeśli tak, proszę wskazać jakie to konkretnie zadania),
c)całość działań realizowanych przez Pana w ramach poszczególnych umów z Kontrahentami (jeśli tak, proszę wskazać, o jakich konkretnych umowach mowa);
d)wyodrębnione zadania realizowane przez Pana w ramach poszczególnych umów z Kontrahentem (jeśli tak, jakie to konkretnie zadania, w ramach jakich konkretnych umów).
W opisie sytuacji faktycznej wskazuje Pan na szereg różnych realizowanych działań i w różny sposób je Pan określa, w tym posługuje się pojęciami, które mają szerokie znaczenie lub mogą być rozumiane w różny sposób (we wniosku pojawiły się m.in. takie opisy Pana działań: „prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą”, „tworzenie oprogramowania (programu komputerowego)”, „tworzenie kodu źródłowego, planowania, weryfikowania, ulepszania, implementacji oprogramowani (programu komputerowego”, „przeprowadzanie testów stworzonego oprogramowania”, „podjęcie niezbędnych czynności związanych z naprawą wszelkich usterek”). W efekcie nie wiadomo, do których z opisanych działań/działalności odnosi się Pana pierwsze pytanie.
Dla potrzeb niniejszego punktu należy wskazać, że użyte we wniosku stwierdzenia „prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą”, „tworzenie oprogramowania (programu komputerowego)”, „tworzenie kodu źródłowego, planowania, weryfikowania, ulepszania, implementacji oprogramowani (programu komputerowego”, „przeprowadzanie testów stworzonego oprogramowania”, „podjęcie niezbędnych czynności związanych z naprawą wszelkich usterek” sprowadzają się do wytwarzania, rozwijania lub ulepszania oprogramowania lub jego części.
Ponadto we wniosku wskazano, że zasadniczą czynnością wykonywaną w ramach prowadzonej działalności jest wytwarzanie oprogramowania, w tym pisanie autorskich programów komputerowych.
Wnioskodawca w ramach swojej działalności gospodarczej wykonuje czynności:
-w zakresie projektowanie i wytwarzania oprogramowania w postaci tworzenia całego kodu źródłowego określonego programu komputerowego;
-w zakresie wytwarzania oprogramowania (programu komputerowego), w wyniku rozwijania lub ulepszania określonego programu komputerowego, poprzez tworzenie części kodu źródłowego już istniejącego programu komputerowego;
-niezwiązane wprost z wytwarzaniem programów komputerowych, np. spotkania z klientami, spotkania z zespołem.
2)w zakresie doprecyzowania opisu sytuacji faktycznej, tj. wskazania:
a)czy w ramach Pana działalności samodzielnie prowadził Pan albo prowadzi Pan prace rozwojowe, o których mowa w art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce; jeśli tak, proszę wskazać:
-w jakich okresach je Pan prowadził lub od kiedy je Pan prowadzi;
Prace rozwojowe prowadzone są od początku prowadzonej jednoosobowej działalności gospodarczej Wnioskodawcy, czyli od 2019-03-01.
-czego dotyczyły/dotyczą te prace rozwojowe; co było/jest ich celem lub celami; jakie czynności obejmowały/obejmują te prace;
Prace rozwojowe wykonywane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej polegają na wykorzystaniu nowej i istniejącej wiedzy, tj. wiedzy i narzędzi programistycznych, języków programowania, znanych algorytmów, do zaprojektowania nowych rozwiązań. Wnioskodawca wytwarza nowe, nieistniejące wcześniej funkcjonalności, które wpływają na innowacyjność wytwarzanych rozwiązań programistycznych dla Zleceniodawcy. Nie byłoby to jednak możliwe bez nabywanej i wykorzystywanej przez niego wiedzy w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania.
Działania mające charakter działalności rozwojowej, jakie Wnioskodawca wykonuje, to:
a)tworzenie kodu źródłowego w celu stworzenia programów, ich rozwoju bądź ulepszenia, w tym związane z rozbudową programów o nowe funkcjonalności,
b)projektowanie i wdrażanie nowych rozwiązań opartych na oryginalnych technologiach,
c)działania zmierzające do rozwiązywania konfliktów w ramach sprzętu lub oprogramowania w oparciu o proces reorganizacji systemu,
d)tworzenie nowych lub bardziej wydajnych algorytmów w oparciu o nowe techniki.
Co istotne, czynności te mogą zostać wykonane dopiero po ówczesnym zlokalizowaniu i zidentyfikowaniu zasobów wiedzy, które będą podstawą do zaplanowania i rozpoczęcia prac projektowych związanych z wytworzeniem nowego prawa własności intelektualnej.
Zgodnie z treścią wniosku obowiązki Wnioskodawcy przewidziane Umową ze Zleceniodawcą:
a)Tworzenie kodu źródłowego,
b)Rozbudowa oprogramowania o nowe funkcjonalności,
c)Tworzenie dokumentacji technicznej do wytworzonego oprogramowania,
d)Planowanie, weryfikowanie i ulepszanie oprogramowania,
e)Przeprowadzanie testów jednostkowych i integracyjnych,
f)Dodatkowo Wnioskodawca jest zobowiązany do napraw wszelkich usterek, ponieważ ponosi on odpowiedzialność wobec Zleceniodawcy za prawidłowe działanie oprogramowania, nie należy przy tym usługi tej traktować jako usługi suportu/utrzymania systemu, a jako czynności niezbędnych do podjęcia przez Wnioskodawcę w związku z Umową,
g)Wsparcie realizacji projektów informatycznych, w tym projektów badawczo-rozwojowych z dziedziny informatyki.
Efektem końcowym tworzonego przez Wnioskodawcę produktu jest:
Powstanie nowego oprogramowania, narzędzi i funkcjonalności nie występujących dotychczas w praktyce gospodarczej Zleceniodawcy oraz Wnioskodawcy i w znacznym stopniu odróżniających się od rozwiązań już funkcjonujących.
-czy Pana prace rozwojowe zostały/ zostaną zakończone pozytywnym wynikiem; jeśli tak, co jest/będzie tym wynikiem lub wynikami; czy wynik/wyniki prac rozwojowych mają/będą miały jakąś ustaloną formę (jaką); w jaki sposób ten wynik/te wyniki będą wykorzystane lub są wykorzystywane na potrzeby Pana działalności;
Za każdym razem, kiedy Wnioskodawca przeprowadza prace rozwojowe, to odwzorowaniem ich wyników jest powstanie zindywidualizowanego rozwiązania dla Zleceniodawcy. Prace rozwojowe podejmowane przez Wnioskodawcę zawsze są zbieżne z realizacją usługi i osiągnieciem założonych celów projektowych związanych z wytwarzaniem całości lub części oprogramowania. Innymi słowy – realizując usługę, Wnioskodawca musi prowadzić prace rozwojowe zmierzające do wykonania rozwiązania dla danego Zleceniodawcy.
-czy w wyniku prac rozwojowych zaprojektował Pan i stworzył nowy, zmieniony lub ulepszony: produkt, proces albo usługę (jeśli tak, proszę wskazać jaki konkretny produkt, proces bądź jaką usługę); czy oferuje Pan lub będzie Pan oferował produkty, procesy, usługi, które są wynikiem prac rozwojowych, w swojej działalności gospodarczej;
Jak wspomniano w pierwotnym wniosku o wydanie interpretacji, efektem pracy Wnioskodawcy jest powstanie nowego oprogramowania, stworzenie narzędzi oraz indywidualnych rozwiązań lub funkcjonalności oprogramowania. W niniejszym uzupełnieniu do wniosków podkreślono, że w ramach realizowanych na rzecz kontrahentów działań dochodzi do wytwarzania, rozwijania lub ulepszania oprogramowania lub jego części. Główny cel przeprowadzania badań rozwojowych sprowadza się do wytworzenia, rozwijania lub ulepszania oprogramowania lub jego części – z wyjątkiem oczywiście prac o charakterze rutynowym i powtarzalnym.
-czy w stosunku do Pana dotychczasowej działalności te produkty, procesy lub usługi mają nowy, bardziej innowacyjny, ulepszony charakter; jeśli tak, czy nowy, ulepszony charakter produktów, procesów lub usług nie jest wynikiem działalności obejmującej wprowadzanie rutynowych i okresowych zmian do tych produktów, procesów lub usług;
Wnioskodawca, przystępując do umowy ze Zleceniodawcą w celu realizacji czynności głównej – którą jest wytwarzanie, rozwijanie lub ulepszanie oprogramowania lub jego części – za każdym razem ma do czynienia z powstaniem nowego, bardziej innowacyjnego rozwiązania. Zawsze w kontekście danego zlecenia dochodzi do realizacji czynności mających na celu właśnie rozwijanie lub ulepszanie istniejących rozwiązań lub powstania zupełnie nowych posiadających innowacyjny autorski charakter.
b) czy w ramach Pana działalności samodzielnie prowadził Pan albo prowadzi Pan prace o innym charakterze niż prace rozwojowe, o których mowa w art. 4 ust. 3 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce; jeśli tak, proszę wskazać, jakie to działania i kiedy je Pan prowadził lub od kiedy je Pan prowadzi;
W przedstawionym stanie faktycznym wskazano, że w ramach realizacji usług dla Zleceniodawców całość przeprowadzanych prac sprowadza się do wytwarzania, rozwijania lub ulepszania oprogramowania lub jego części, co jest wynikiem prowadzonych czynności o charakterze rozwojowym. W przypadku, gdy Wnioskodawca zacznie świadczyć usługi o innym charakterze, niż wytwarzanie, rozwijanie lub ulepszanie oprogramowania lub jego części, wówczas dochód z tych usług nie będzie uwzględniany przy stosowaniu ulgi IP BOX.
W kwestii stwierdzenia przez Organ, że na Wnioskodawcy spoczywa obowiązek kwalifikowania, czy przeprowadzane przez niego czynności główne (wytwarzanie, rozwijanie lub ulepszanie oprogramowania lub jego części) stanowią prace rozwojowe lub nie – Wnioskodawca uważa, że nie może dokonać tej czynności samodzielnie. Wnioskodawca w tym celu występuje z takim pytaniem w ramach wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, ponieważ dokonując samodzielnej analizy normy prawnej, ma co do niej wątpliwości. Żądanie uzupełnienia wniosku poprzez odpowiedź na tak postawione pytanie w istocie oznacza przerzucenie ciężaru interpretacji na Wnioskodawcę.
We wniosku opisano szczegółowo czynności wykonywane w ramach działalności gospodarczej Wnioskodawcy, który uważa swoją działalność za działalność badawczo-rozwojową, gdyż prace prowadzone przez Wnioskodawcę polegające na tworzeniu oprogramowania mają twórczy charakter, ponieważ służą tworzeniu nowych i oryginalnych rozwiązań, a inwencja i zaprojektowanie tych rozwiązań leży po stronie Wnioskodawcy. Jeżeli na podstawie przedstawionego we wniosku stanu faktycznego Organ uznaje, że wniosek wymaga dalszych uzupełnień (po uwzględnieniu niniejszych), wówczas ma obowiązek zebrać odpowiednie informacje od Wnioskodawcy, które pozwolą na ocenę, czy mamy do czynienia z działalnością rozwojową.
Dodatkowo, aby uniknąć wątpliwości, Wnioskodawca wskazuje, że nie odnosi swojego pytania oznaczonego we wniosku nr 1) lit. a) do przepisów, które nie korelują z jego zobowiązaniami podatkowymi. Zgodnie z orzeczeniami NSA zapadającymi w ostatnich latach „Nie może być powodem odmowy wszczęcia postępowania w sprawie wydania interpretacji to, że sprawa wymaga ponadto dokonania oceny prawnej na gruncie przepisów niebędących przepisami prawa podatkowego (uregulowań wynikających z Kodeksu cywilnego, czy też z Prawa budowlanego). Nie można obowiązku udzielania przez organ podatkowy pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego zawężać wyłącznie do ustaw zawierających w tytule pojęcie prawa podatkowego, ponieważ nie tylko w tych ustawach uregulowano elementy, od których zależy opodatkowanie i jego wysokość. Pod pojęciem prawa podatkowego należy więc rozumieć wszelkie normy prawne, które regulują elementy konstrukcyjne, to jest podmiotowe i przedmiotowe podatku, zatem także normy prawne nie znajdujące się w ustawach podatkowych”. Wyrok NSA z 16 stycznia 2020r.,II FSK 358/18, LEX nr 2798599. Inne wyroki podzielające powyższy pogląd:
-Wyrok NSA z 15 stycznia 2020 r. II FSK 345/18, LEX nr 2798786,
-Wyrok NSA z 18 maja 2018 r.,II FSK 1392/16, LEX nr 2502295.
Wobec tego, zdaniem Wnioskodawcy, Organ nie może przerzucać na Wnioskodawcę ciężaru odpowiedzi na pytania zadane przez niego we wniosku.
Odpowiadając na wskazanie Organu w kwestii opisu własnego stanowiska w sposób konkretny, niebudzący wątpliwości, z uwagi na możliwość wyrażania własnej opinii wyłącznie co do skutków podatkowych przedstawionych okoliczności sprawy, a nie co do kształtu samych okoliczności faktycznych sprawy – Wnioskodawca wyraża opinię do co skutków podatkowych w sprawie, która została opisana w stanie faktycznych w niniejszym wniosku. Co ważne, nie dokonuje określenia kształtu samych okoliczności, tylko dokonuje szczegółowego opisu takich, jakimi one są w rzeczywistości. Wnioskodawca opisuje czynności, jakie wykonuje w sposób opisowy, aby Organ mógł na tej podstawie zdecydować, czy są one pracami rozwojowymi, czy nie – do czego również Organ jest zobowiązany.
3)w zakresie doprecyzowania pytania pierwszego i drugiego, tj. wskazania:
a)co – w kontekście przedstawionego opisu sytuacji faktycznej – należy rozumieć pod pojęciem „program komputerowy”;
Według Wnioskodawcy – programy komputerowe to na gruncie art. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (dalej jako „ustawa o PAIPP”) utwory będące utrwaleniem przejawu działalności twórczej o indywidualnym charakterze. Zgodnie z art. 1 ust. 2 pkt 1 ustawy o PAIPP programy komputerowe mogą być wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi. Co istotne, przedmiotem ochrony na zasadach przewidzianych w powyższych regulacjach jest również utwór w wersji nieukończonej od momentu utrwalenia. Przedmioty praw autorskich, jakimi są programy komputerowe, podlegają ochronie na podstawie art. 74 ustawy o PAIPP. Zgodnie z objaśnieniami podatkowymi z dnia 15 lipca 2019 r. Ministerstwa Finansów dotyczącymi preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej – IP BOX: „pojęcie »program komputerowy« nie powinno być rozumiane wąsko lecz szeroko, w szczególności obejmując interfejs, gdy ten spełnia warunek interoperacyjności programu komputerowego z oprogramowaniem i sprzętem komputerowym, co musi być ustalone w każdym przypadku oddzielnie na podstawie rzeczywistych ustaleń, a nie tylko formalnych postanowień, na przykład umownych. Holistycznie i funkcjonalnie, program komputerowy obejmuje więc jego funkcjonalne części składowe, takie jak: kod źródłowy, opis procedur operacyjnych, zestawienie danych w informacjach konwersacyjnych i dialogowych oraz kod wynikowy i interfejs”.
Zgodnie z punktem 7 Preambuły do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/24/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie ochrony prawnej programów komputerowych: „Do celów niniejszej dyrektywy pojęcie »program komputerowy« obejmuje programy w jakiejkolwiek formie, w tym programy zintegrowane ze sprzętem komputerowym; pojęcie to obejmuje również przygotowawcze prace projektowe prowadzące do rozwoju programu komputerowego z zastrzeżeniem, że charakter prac przygotowawczych jest taki, że program komputerowy może korzystać z nich na późniejszym etapie”. Natomiast zgodnie z punktem 10 preambuły: „Rolą programu komputerowego jest wejście w kontakt i wspólne funkcjonowanie z innymi częściami składowymi systemu komputerowego i użytkownikami, w tym celu wymagane są logiczne i, tam gdzie to właściwe, fizyczne wzajemne połączenia i wzajemne oddziaływanie, tak aby pozwolić wszystkim elementom oprogramowania i sprzętu komputerowego funkcjonować z innym oprogramowaniem, sprzętem komputerowym i użytkownikami we wszelkich formach działania, do jakich są przeznaczone.(…)”.
Dodatkowo, co zostało przedstawione we wniosku o wydanie niniejszej interpretacji, Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych nie zawiera definicji programu komputerowego. Definicja programu komputerowego pojawia się w prawie amerykańskim, tj. Copyright Act, który mówi, że jest to „zestaw instrukcji lub rozkazów, przeznaczonych do użycia bezpośrednio lub pośrednio w komputerze w celu osiągnięcia danego rezultatu”. W praktyce można uznać, że formą jego wyrażenia będzie taka jego postać, która pozwoli na jego zwielokrotnienie, ewentualnie na uzyskanie programu w przyszłości. Formą wyrażenia programu będzie napisany przez programistę kod źródłowy przetłumaczony na tzw. kod wynikowy, zrozumiały dla komputera. I taki kod może stanowić formę wyrażenia programu, a więc podlega ochronie. Co istotne, w analizowanym przypadku Wnioskodawca nie przekłada wcześniej stworzonych idei czy pomysłów dostępnych na rynku w formie gotowych rozwiązań na język programistyczny, a przy rozwiązywaniu konkretnych problemów musi on pracować w sposób kreatywny. Tworzone przez Wnioskodawcę rozwiązania informatyczne, choć są implementowane jako element większych, często kompleksowych rozwiązań informatycznych, stanowią odrębne rozwiązanie informatyczne.
b)jakie konkretne „programy komputerowe” Pan wytworzył lub wytwarza;
W opisie używa Pan różnych pojęć, które określają efekty Pana pracy. Sposób, w jaki ich Pan używa, nie pozwala na stwierdzenie, czy różne pojęcia określają różne efekty Pana prac czy pojęcia te są używane zamiennie, żeby określić te same efekty Pana prac. W opisie pojawiają się m.in. takie określenia: „program komputerowy”, „oprogramowanie”, „kod źródłowy”, „produkty”, „rozwiązania programistyczne”, „nowe koncepcje”, „linia kodu”. W konsekwencji nie wiadomo, czego dotyczą Pana pytania.
Wnioskodawca od początku prowadzonej działalności w ramach wykonywania usług dla swoich kontrahentów tworzy, rozwija lub ulepsza oprogramowanie bądź jego części. Poniżej wskazano tylko kilka przykładów oprogramowania tworzonego przez Wnioskodawcę:
(…)
Odpowiadając na wątpliwości Organu, że w opisie pojawiają się m.in. takie określenia: „program komputerowy”, „oprogramowanie”, „kod źródłowy”, „produkty”, „rozwiązania programistyczne”, „nowe koncepcje”, „linia kodu”, gdzie w konsekwencji Organ nie wie, czego dotyczą pytania: dla potrzeb niniejszego punktu należy wskazać, że użyte we wniosku ww. stwierdzenia sprowadzają się do wytwarzania, rozwijania lub ulepszania oprogramowania lub jego części.
4)w zakresie doprecyzowania opisu sytuacji faktycznej, tj. wskazania:
Wnioskodawca oczekuje oceny, czy w opisanym stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym posiadane prawa do „programu komputerowego”, o którym mowa w pytaniach zadanych we wniosku, można uznać za kwalifikowane prawa własności intelektualnej (kwalifikowane IP) w rozumieniu art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z tym poniżej doprecyzowuje opis stanu faktycznego.
a)czy efekty Pana pracy, które nazywa Pan „programem komputerowym”, zawsze są utworami w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, tj.:
Ocena, czy efekt pracy nazywany przez Wnioskodawcę „programem komputerowym” zawsze są utworami w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, należy do obowiązków Organu. Wnioskodawca oczekuje odpowiedzi na tę kwestię na podstawie złożonego wniosku o wydanie niniejszej interpretacji, dlatego też szczegółowo opisuje czynności wykonywane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej i składa dodatkowe wyjaśnienia, aby umożliwić decyzję Organowi wydającemu interpretacje.
-zawsze odznaczają się rzeczywiście oryginalnym, twórczym charakterem, zawsze są kreacją nowej, nieistniejącej wcześniej wartości niematerialnej;
Wytwarzane przez Wnioskodawcę oprogramowania komputerowe lub ich części zawsze odznaczają się oryginalnym i twórczym charakterem oraz stanowią kreację nowej, nieistniejącej wcześniej wartości niematerialnej. Działalność Wnioskodawcy ma charakter indywidualny, gdyż jego praca polega między innymi na wprowadzaniu nowych funkcjonalności. Ma również charakter oryginalny, gdyż Wnioskodawca sam projektuje określone rozwiązania, które bywają elementami programu komputerowego. Wnioskodawca świadczy usługi w zakresie tworzenia nowego i modyfikacji istniejącego oprogramowania komputerowego.
-nie są efektem pracy która wymaga do osiągnięcia rezultatu jedynie określonych umiejętności programistycznych i której rezultaty da się z góry określić i przewidzieć jako mające charakter powtarzalny;
Wnioskodawca nie świadczy usług polegających na wprowadzaniu okresowych i rutynowych zmian do tworzonego programu komputerowego. Wynika to z faktu, że Wnioskodawca jest twórcą swoich programów lub ich części, z których osiąga przychód. Należy podkreślić, że czynności wykonywane przez Wnioskodawcę nie są projektami powtarzalnymi – każdy nowy program komputerowy wymaga indywidualnego podejścia, tj. w szczególności odpowiedniego zasobu wiedzy i znajomości technologii oraz ma dotyczyć innego środowiska programowego, sprzętowego lub biznesowego. W przypadku, gdyby takie działania rutynowe wystąpiły, co opisano we wniosku, nie będą one brane pod uwagę przy rozliczeniu IP BOX.
-nie są jedynie „techniczną”, a „twórczą”, realizacją szczegółowych projektów zlecanych przez Kontrahentów;
Zostało wskazane w opisie stanu faktycznego, iż działalność prowadzona przez Wnioskodawcę ma charakter twórczy. W ramach tworzenia, rozwijania i ulepszania oprogramowania (programu komputerowego) lub jego części dla Zleceniodawcy, Wnioskodawca często napotyka problemy, które przed ich wystąpieniem nie byłyby możliwe do przewidzenia. Wnioskodawca w ramach działalności gospodarczej prowadzi w sposób systematyczny prace twórcze w celu tworzenia nowych zastosowań przy wykorzystaniu zasobów wiedzy. Działalność ta polega na tworzeniu nowych zastosowań, które wcześniej nie miały miejsca, zarówno w ramach działalności prowadzonej bezpośrednio przez Wnioskodawcę, jak i Zleceniodawcy, na rzecz którego są realizowane zlecenia programistyczne. Wnioskodawca w ramach bezpośrednio prowadzonej działalności gospodarczej wytwarza, rozwija lub ulepsza oprogramowanie lub jego część na rzecz danego Kontrahenta, czyniąc to z wykorzystaniem aktualnie posiadanej wiedzy i umiejętności.
b)czy efekty Pana pracy, które nazywa Pan odpowiednio „programem komputerowym”, zawsze są (w tym gdy współtworzy, rozwija i ulepsza Pan „programy komputerowe”) odrębnymi programami komputerowymi, które podlegają ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych; czy przysługują Panu osobiste i majątkowe prawa autorskie do tych „programów komputerowych” (postępowanie w sprawie interpretacji indywidualnej nie daje możliwości takiego rozstrzygnięcia);
Wnioskodawca wytwarza, rozwija lub ulepsza oprogramowania lub jego części w ramach świadczonych dla kontrahentów usług. Należy podkreślić, że całość wytworzonego, rozwijanego lub ulepszanego oprogramowania lub jego części przez Wnioskodawcę jest objęta prawami autorskimi. Wraz z przekazaniem postępu prac, przekazywane Zleceniodawcy są również prawa autorskie. Prawami autorskimi nie zostaną objęte czynności rutynowe, które mogą wystąpić w przyszłości.
Efekty pracy Wnioskodawcy zawsze stanowią nowe, unikatowe oraz zindywidualizowane rozwiązanie polegające na wytwarzaniu, rozwijaniu lub ulepszaniu oprogramowania lub jego części. W niektórych przypadkach Wnioskodawca wytwarza program od podstaw, a w innych ulepsza lub rozwija program swoich zleceniodawców. W takich przypadkach zleceniodawcy udostępniają mu kod tego oprogramowania w celu rozwijania (ulepszania), jednak udostępnienie to nie następuje w wyniku przeniesienia jakichkolwiek praw własności do tego kodu ze zleceniodawców na Wnioskodawcę. Pisane programy, choć są implementowane jako element większych, często kompleksowych rozwiązań informatycznych, stanowią odrębne rozwiązanie informatyczne – którego to właścicielem jest Wnioskodawca. To Wnioskodawca posiada prawo autorskie do takiego oprogramowania. Oznacza to, że Wnioskodawca jest tak właścicielem tworzonych przez siebie od podstaw programów, jak i części programów, które to części stanowią ulepszenie bądź rozwinięcie programów będących własnością jego zleceniodawców. Dopiero w momencie przeniesienia praw autorskich na zleceniodawców (czy to w zakresie oprogramowania wytworzonego przez Wnioskodawcę od podstaw, czy to w zakresie części oprogramowania, również wytworzonego przez Wnioskodawcę, stanowiącego rozwinięcie większych programów, których właścicielami są zleceniodawcy).
Ponadto w tym miejscu warto przytoczyć interpretację z dnia 23 września 2020 r. Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (0114-KDIP3-1.4011.471.2020.2.MZ), w której Organ stwierdził, że – „w wyniku tworzenia/ulepszenia/rozwinięcia oprogramowania przez Wnioskodawcę, tworzone są nowe kody i powstaje nowe prawo własności intelektualnej. Wnioskodawca wytwarza samodzielnie nowe utwory, mające charakter utworów zależnych (zgodnie z art. 2 ust. 1 prawa autorskiego, twórcze opracowanie cudzego utworu – w tym, przypadku istniejącego programu czy fragmentu programu komputerowego – jest przedmiotem prawa autorskiego). Prawa do ww. utworów przysługują Wnioskodawcy. Wnioskodawca jest właścicielem ulepszonych/ zmodyfikowanych fragmentów kodu źródłowego/oprogramowania), który w oparciu o stosowną umowę przenosi na zleceniodawców. Wnioskodawca jest autorem i właścicielem tworzonych kodów a zatem przysługują mu prawa autorskie do ulepszenia/rozwinięcia oprogramowania, które podlegają ochronie zgodnie z art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. W związku z tworzeniem/rozwijaniem oprogramowania Wnioskodawca osiąga dochód ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.
Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy, należy więc stwierdzić, że w świetle przedstawionego stanu faktycznego Wnioskodawca osiągnął dochód z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, o których mowa w art. 30ca ust. 7 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. To oznacza, że Wnioskodawca może skorzystać z preferencyjnego opodatkowania dochodów z tego tytułu wg stawki 5%”.
Podsumowując, rozwiązania wytwarzane przez Wnioskodawcę (tak w ramach większych programów, jak i programów realizowanych od podstaw) są jego własnością i prawa tej własności są przekazywane na kontrahenta zgodnie z pkt 6 lit. k.
c)czy w każdym przypadku tworzenie przez Pana „programu komputerowego” wiąże się z samodzielnym podejmowaniem przez Pana prac rozwojowych w rozumieniu ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce; czy prowadził Pan albo prowadzi Pan odrębne prace rozwojowe dla celów wytworzenia każdego poszczególnego „programu komputerowego”, który jest efektem Pana pracy;
Wnioskodawca, za każdym razem kiedy podchodzi do realizacji projektu na zlecenie kontrahenta, ma do czynienia z wykonywaniem prac rozwojowych, w efekcie których dochodzi do wytwarzania, rozwijania lub ulepszania oprogramowania lub jego części.
Prace rozwojowe są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności – tutaj narzędzi informatycznych lub oprogramowania – do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.
d)czy „programy komputerowe” zawsze są efektem Pana prac rozwojowych w rozumieniu przepisów Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce;
Doprecyzowanie niniejszego punktu zostało częściowo zawarte w odpowiedzi na punkt 6 lit. c). Wnioskodawca pragnie jeszcze dodać, że w ramach świadczenia usług wykorzystuje powszechnie dostępną wiedzę z różnych dziedzin (tj. np. informatyka, matematyka, statystyka). Odbywa się to poprzez przeprowadzenie szeregu badań, testów i doświadczeń zarówno przed, w trakcie, jak i po implementacji wytworzonego oprogramowania lub jego części. W trakcie dostosowania produktu/aplikacji do konkretnego zastosowania wytwarzana jest wiedza, która rozwija lub ulepsza poszczególne moduły. W trakcie wytwarzania oprogramowania systematycznie Wnioskodawca poszerza swoją wiedzę z zakresu wyżej wymienionych dziedzin naukowych. Tym samym, co wskazano powyżej, wytworzenie programu komputerowego lub jego części, a także ich rozwinięcie lub ulepszenie powstają w wyniku prac rozwojowych podejmowanych przez Wnioskodawcę.
e)czy:
-usługi świadczone przez Pana na rzecz Kontrahentów, zgodnie z zawartą umową, są wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez zlecającego te czynności;
-wykonując te usługi, ponosi Pan ryzyko gospodarcze związane z prowadzoną działalnością;
-odpowiedzialność wobec osób trzecich (innych niż Kontrahenci) za rezultat czynności podejmowanych przez Pana oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi Pan czy zlecający wykonanie tych czynności;
Usługi świadczone w ramach zawartej umowy nie są świadczone pod kierownictwem Zlecającego usługi. Wnioskodawca, otrzymując zamówienie na wykonanie usługi, planuje i realizuje swoje zadania samodzielnie, a następnie dokonuje przekazania efektu prac do Zleceniodawcy. Wnioskodawca samodzielnie decyduje, w którym miejscu i w jakich godzinach usługa będzie świadczona – opłata za usługę wynika z ilości przepracowanych godzin pomnożonych przez stawkę godzinową ustaloną w umowie.
Ponadto, zgodnie z umową, Usługodawca (Wnioskodawca) ponosi pełne ryzyko gospodarcze związane z prowadzoną działalnością i żadne z postanowień niniejszej Umowy nie może stanowić podstawy jakichkolwiek roszczeń Usługodawcy wobec Zleceniodawcy z tytułu szkody (zarówno w postaci szkody faktycznie poniesionej, jak i utraconych korzyści) poniesionej w toku prowadzonej przez Usługodawcę działalności gospodarczej, za wyjątkiem gdy szkoda jest następstwem okoliczności, za które Zleceniodawca ponosi odpowiedzialność.
W związku z powyższym, Wnioskodawca ponosi ryzyko gospodarcze zarówno w kontekście odpowiedzialności za jakość oraz ewentualne wady świadczonych usług, jak i zmian kontrahentów, niepewności efektu i metod dojścia do umówionego rezultatu.
Należy przy tym jasno podkreślić, że Wnioskodawca co prawda nie jest z punktu widzenia osób trzecich podmiotem właściwym do kierowania roszczenia w przypadku powstania u nich szkody (bowiem są oni użytkownikami oprogramowania, które finalnie staje się własnością zleceniodawcy i jest przez niego zarządzane i administrowane), ale w takiej sytuacji zleceniodawca ma pełne prawo, ze względu na brak ww. wyłączeń w umowach, dochodzić swoich praw (w tym odszkodowania) od Wnioskodawcy w zakresie, w jakim przyczynił się on do powstania ww. szkody. Tym samym Wnioskodawca odpowiada w sposób pośredni względem osób trzecich (innych niż zleceniodawcy) za efekty swojej pracy.
W ekonomii definiuje się ryzyko jako możliwość wystąpienia wyników odmiennych od założonych celów. Za słownikiem języka polskiego ryzyko to także możliwość, że coś się nie uda, jak również przedsięwzięcie, którego wynik jest niepewny. Zgodnie z tą definicją działalności Wnioskodawcy jest obarczona ryzykiem gospodarczym.
f)w jaki sposób umowy z Kontrahentami regulują kwestię Pana wynagrodzenia; czy otrzymuje Pan wynagrodzenie:
-wyłącznie z tytułu przenoszenia na Kontrahenta praw do „programu komputerowego” (jeśli tak, proszę wskazać, jakie to prawa);
-także z tytułu innych czynności (jeśli tak, proszę wskazać jakich);
Wnioskodawca otrzymuje przede wszystkim wynagrodzenie z przenoszenia na zleceniodawców praw do programu komputerowego, jego części lub do rozwiązań programistycznych wpływających na ulepszenie lub rozwój programu, którego właścicielami są zleceniodawcy Wnioskodawcy. Wynagrodzenie może w przyszłości dotyczyć również prac rutynowych, niemniej jednak w takiej sytuacji dochody z tego źródła nie są/będą brane pod uwagę przy rozliczaniu dochodu z IP BOX i każdorazowo będą wyodrębniane w zakresie warunków współpracy z kontrahentami. We wniosku wskazano, co następuje: Zaznacza się, że w przypadku ewentualnego wystąpienia w przyszłości prac o charakterze rutynowym, tj. suportowych, poświęcane na nie będą odrębne dni – innymi słowy prace programistyczne będą prowadzone przez Wnioskodawcę w inne dni, niż prace suportowe.
g)jak na gruncie poszczególnych umów z Kontrahentami wygląda relacja między przeniesieniem przez Pana na Kontrahenta praw do konkretnego efektu Pana pracy a: upływem okresu rozliczeniowego, momentem wypłaty wynagrodzenia oraz wartością tego wynagrodzenia;
Przekazanie prawa autorskiego do efektu części pracy Wnioskodawcy nad danym zleceniem ma miejsce wraz z każdym okresem rozliczeniowym. Okresy rozliczeniowe (o czym napisano w odpowiedzi na pkt 6 lit. h) mogą być ustalane umownie lub przedmiotowo. W przypadku zleceń rozliczanych dopiero po przekazaniu przez Wnioskodawcę ich przedmiotu, okres rozliczeniowy jest tylko jeden – w momencie przekazania całego efektu pracy (jest to również okres rozliczeniowy ustalony przedmiotowo – przesłanką jest tu po prostu nie częściowy efekt pracy Wnioskodawcy, tylko całkowity efekt tej pracy). Przez efekt pracy należy rozumieć (co już opisano) wytwarzanie, rozwijanie lub ulepszanie oprogramowania lub jego części. Faktura wystawiona wraz z końcem każdego okresu rozliczeniowego na zleceniodawcę określa wartość wynagrodzenia dla Wnioskodawcy. W przypadku okresów rozliczeniowych ustalonych przedmiotowo, wartość tego wynagrodzenia stoi w relacji ścisłej do efektów prac. W przypadku okresów rozliczeniowych ustalonych umownie nie zachodzi taka ścisłość. Może się bowiem zdarzyć tak, że w pierwszym okresie rozliczeniowym (tj. po pierwszych dwóch tygodniach od uruchomienia prac) w ramach 3 miesięcy realizacji zlecenia, Wnioskodawca wystawi fakturę na kwotę obliczoną wg ilorazu czasu okresu rozliczeniowego (2 tygodnie) i czasu przewidzianego umową na realizację całego zlecenia (3 miesiące), podczas gdy zaawansowanie tych prac w rzeczywistości będzie nieco wyższe, niż wynikałoby z ww. ilorazu. Niezależnie od braku tej ścisłości prawa do części efektów pracy Wnioskodawcy są przenoszone na jego zleceniodawcę wraz z wystawieniem faktury wg obowiązujących okresów rozliczeniowych.
h)czy faktury, które wystawia Pan na rzecz Kontrahentów, wyodrębniają wynagrodzenia z tytułu przeniesienia majątkowych praw autorskich do poszczególnych efektów Pana prac na Kontrahenta; jeśli nie, proszę wskazać dlaczego;
Nie – faktury nie wyodrębniają takich pozycji w sposób szczególny. Opis na fakturach wynika z umów o współpracy między Wnioskodawcą (np. faktura wystawiona na podstawie umowy nr … z dnia …) a jego zleceniodawcami, z ustaleń mailowych ze zleceniodawcami oraz ustaleń ustnych ze zleceniodawcami. Ponieważ Wnioskodawca, przekazując zleceniodawcy efekt swojej pracy dot. wytwarzania, rozwijania lub ulepszania oprogramowania lub jego części, całość faktury wystawianej w związku z tym przekazaniem dotyczy przekazania praw autorskich (zgodnie z umowami czy ustaleniami ustnymi z klientami). Po wystawieniu faktury na koniec każdego okresu rozliczeniowego Wnioskodawca traci prawo do efektów swojej pracy, bowiem prawo to zostaje przeniesione na nabywcę.
i)w jaki sposób poszczególne umowy z Kontrahentami regulują kwestię sposobu (trybu, zasad) przenoszenia przez Pana na Kontrahenta praw do konkretnych stworzonych przez Pana „programów komputerowych”; w jaki sposób odbywa się wyodrębnienie konkretnego „programu komputerowego” i przeniesienie praw do tego efektu Pana pracy na Kontrahenta (jakie czynności realizujecie odpowiednio Pan i Kontrahent); co potwierdza przeniesienie tych praw;
Dokumentem potwierdzającym przeniesienie praw jest wystawiona przez Wnioskodawcę faktura na zleceniodawcę. Ponadto Wnioskodawca drogą mailową bądź ustną (np. telefonicznie) przekazuje klientowi informację o zamieszczeniu na jego (klienta) serwerze efektów swojej pracy. Zamiennie może to być również serwer Wnioskodawcy, z którego efekty jego pracy są pobierane przez zleceniodawcę, w tym przez jego dział IT, osobę zatrudnioną na stanowisku informatyka, zespół programistyczny lub managera bądź samego właściciela jednostki.
Umowa nie zawsze określa w sposób szczególny ścieżkę postępowania przy przekazaniu efektów pracy Wnioskodawcy, warunki te mogą zostać ustalone np. ustnie przed podjęciem współpracy. Co do zasady jednak postępowanie w tym przypadku jest zbieżne z tym wskazanym powyżej – Wnioskodawca informuje o zamieszczeniu efektów swoich prac na serwerze (swoim lub klienta) i wystawia fakturę dotyczącą tych prac.
j)jak należy rozumieć stwierdzenie, że koszt usługi doradczej (koszt zasięgnięcia porady prawnej), jak i samego złożenia wniosku o interpretację „Wnioskodawca traktuje ten koszt jako stały element prowadzenia przez siebie działalności gospodarczej”; czy koszt usługi doradczej miał charakter jednorazowy; jeśli nie, proszę wskazać, jak często ponosi Pan te koszty;
W zakresie tego punktu wniosku należy rozpatrywać usługę księgową i doradczą jako usługi komplementarne, a nie substytucyjne. Usługi księgowe związane z prowadzoną działalnością gospodarczą są jej nierozerwalnym elementem – szczególnie biorąc pod uwagę poziom skomplikowania przepisów dotyczących prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Z kolei usługa doradztwa podatkowego jest w stosunku do usługi księgowej usługą komplementarną, niezbędną np. w przypadku, gdy Wnioskodawca rozpatruje wybór formy opodatkowania na kolejny rok podatkowy. Korzystanie z usługi doradczej może mieć zatem charakter sporadyczny, ale nie jednorazowy. Do tej pory Wnioskodawca korzystał z usługi doradztwa podatkowego przede wszystkim przy sporządzaniu wniosków o wydanie interpretacji indywidualnych dot. IP BOX, a także przy przygotowaniu uzupełnień do nich, pobierał również porady w zakresie formy opodatkowania swojej działalności gospodarczej. Wnioskodawca będzie również korzystał z usług doradztwa podatkowego w przyszłości, szczególnie biorąc pod uwagę dynamikę zmian w zakresie prawa podatkowego w Polsce.
k)kosztów zakupu jakiego konkretnie oprogramowania i technologii dotyczy Pana wniosek; kiedy poniósł Pan te koszty; czy oprogramowania i technologie zostały kupione dla potrzeb konkretnych prac rozwojowych;
Koszty na zakup oprogramowania i technologii dotyczą (…) (płatne co miesiąc).
l)kosztów zakupu jakiego konkretnego wyposażenia specjalistycznego dotyczy Pana wniosek; wskazał Pan bowiem na koszty „(…) np. biurko, krzesło, lampka” (jest to zatem tylko przykładowe wyliczenie tych kosztów); kiedy poniósł Pan te koszty;
Koszty zakupu wyposażenia specjalistycznego dotyczą zakupów już dokonanych, tj. krzesło biurowe (zakup w sierpniu 2020) oraz możliwych do dokonania w przyszłości, tj.: biurko, lampka itp.
m)jak należy rozumieć stwierdzenie, że wydatki na zakup sprzętu komputerowego i elektronicznego (np. telefon, komputer, monitor, drukarka) to koszty stałe”; jak często ponosi Pan tego rodzaju koszty;
Koszty na zakup komputera/komputerów zależny jest od stopnia jego zużycia oraz od postępu technologicznego, wymuszającego na Wnioskodawcy jego zmianę, tak aby mógł on pracować na urządzeniu kompatybilnym z wymogami zmieniających się aplikacji, które ten komputer ma obsługiwać i co jest niezbędne dla zachowania odpowiedniej efektywności pracy Wnioskodawcy – co opisano we wniosku. Zakupy takie pojawiają się co 3-4 lata, zależnie od postępu technologicznego. Zakupy te dokonywane są w ścisłym związku z pracami rozwojowymi – jak już wskazano w niniejszym uzupełnieniu, prace rozwojowe towarzyszą wytworzeniu, rozwijaniu lub ulepszaniu każdego oprogramowania lub jego części dla klienta Wnioskodawcy. Bez komputera prowadzenie tej działalności nie byłoby możliwe.
n)kosztów zakupu jakiego konkretnie sprzętu komputerowego i elektronicznego, w tym oprogramowania, dotyczy Pana wniosek; wskazał Pan bowiem na koszty „(…) np. telefon, komputer, monitor, drukarka” (jest to zatem tylko przykładowe wyliczenie tych kosztów); czy sprzęt komputerowy i elektroniczny, w tym oprogramowanie, zostało kupione dla potrzeb konkretnych prac rozwojowych;
Koszty zakupu sprzętu komputerowego i elektronicznego dotyczą w szczególności:
-dwa komputery (jeden do zadań w tle i serwer do symulacji, drugi do pracy bieżącej (zakupy dokonane w grudniu 2020 oraz styczniu 2021)),
-monitor (zakup grudzień 2020),
-myszka i klawiatura (zakup kwiecień 2021, lipiec 2021),
-drukarka (zakup grudzień 2021).
Wszystkie sprzęty używane są uniwersalnie do każdego projektu, co wynika ze specyfiki branży IT.
o)jakich konkretnie kosztów związanych z poszerzeniem wiedzy dotyczy Pana wniosek; wskazał Pan bowiem na koszty „(…) np. literatura branżowa, szkolenia, konferencje, certyfikaty, licencje” (jest to zatem tylko przykładowe wyliczenie tych kosztów); kiedy poniósł Pan te koszty;
Koszty związane z poszerzaniem wiedzy dotyczą głównie:
-kurs (…) (zakup październik 2020),
-kurs (…) (zakup wrzesień 2019),
-Abonament w (…) (płatne co miesiąc),
- Konferencje (…) (zakup październik 2021).
p)jakich konkretnie kosztów związanych usługami telekomunikacyjnymi dotyczy Pana wniosek; wskazał Pan bowiem na koszty „(…) np. Internet, abonament telefoniczny” (jest to zatem tylko przykładowe wyliczenie tych kosztów);
Koszty z tytułu usług telekomunikacyjnych dotyczą głównie abonamentu na usługi internetowe, które są cykliczne i występują raz w miesiącu – wykorzystywane są w kontaktowaniu się z klientami i współpracownikami. Bez tych wydatków prowadzenie działalności rozwojowej nie byłoby możliwe. W przyszłości może pojawić się również potrzeba zakupu abonamentu na usługi telekomunikacyjne u operatora telefonii komórkowej.
q)kiedy poniósł Pan koszty podwykonawstwa; czy zostały one poniesione w związku z konkretnymi pracami rozwojowymi;
Zgodnie ze stanem faktycznym przedstawionym we wniosku – w przyszłości może również zajść potrzeba skorzystania z usług podwykonawców, które mogą stanowić wsparcie Wnioskodawcy przy realizacji świadczonych usług. Na dzień dzisiejszy nie zostały poniesione koszty podwykonawstwa. Wnioskodawca nie przewiduje, aby koszty te pojawiły w najbliższej przyszłości.
r)czy nabywa/nabędzie Pan od podwykonawcy wyniki prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym IP, czy też dojdzie do nabycia od niego utworu podlegającego ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych;
s)czy podwykonawca jest/będzie w stosunku do Pana podmiotem powiązanym w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych;
t)czy podwykonawca realizuje/będzie realizować zlecenia dla Pana w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej czy też będzie czynił to na podstawie umowy zlecenia, o dzieło;
Z uwagi na to, że zakup usługi podwykonawstwa nie zostały jeszcze dokonany w stanie faktycznym, nie są znane Wnioskodawcy tego rodzaju ustalenia.
u)jaki jest funkcjonalny związek poszczególnych wydatków z Pana trzeciego pytania z poszczególnymi działaniami, które traktuje Pan jako konkretne prace rozwojowe (we wniosku wskazał Pan ogólnie, że ponoszenie tych wydatków dotyczy Pana działalności, ale nie wyjaśnił Pan kwestii powiązań poszczególnych kosztów z konkretnymi działaniami, które Pan prowadził albo prowadzi jako konkretne prace rozwojowe);
v)czy którekolwiek z opisanych wydatków, których dotyczy Pana trzecie pytanie, były lub są ponoszone wyłącznie w celu prowadzenia przez Pana konkretnych prac rozwojowych w rozumieniu ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym;
w)w jaki sposób, według jakich kryteriów przyporządkowuje Pan poszczególne wydatki z Pana trzeciego pytania do działań, które traktuje Pan jako konkretne prace rozwojowe; czy zawsze zalicza Pan do wskaźnika nexus wszystkie wydatki, jakie przypisuje Pan do kosztów uzyskania przychodów z konkretnego „programu komputerowego”; czy stosuje Pan inne zasady przyporządkowania wydatków do wskaźników nexus (jeśli tak, proszę wyjaśnić te zasady);
Związek funkcjonalny ponoszonych wydatków z działalnością rozwojową został szczegółowo wskazany w niniejszym uzupełnieniu (m.in. w pkt 4 lit. q)-t)). Związek ten jak widać jest ścisły. Bez komputera, bez monitora, bez myszki, bez wsparcia podmiotów zewnętrznych świadczenie usług nie byłoby możliwe, a w związku z tym (co już podkreślono tak we wniosku, jak i w niniejszym uzupełnieniu) niemożliwe byłoby realizowanie prac rozwojowych (które są w ścisłym związku z realizacją zleceń od klientów Wnioskodawcy). Niemożliwe bowiem byłoby pisanie kodu programistycznego na komputerze bez monitora lub bez myszki, niemożliwe byłoby również telefoniczne ustalenie szczegółów jakiegoś rozwiązania programistycznego bez telefonu i abonamentu, czy wykorzystanie wiedzy z kursu do zwiększenia przychodów Wnioskodawcy, bez wcześniejszego uczestniczenia w tym kursie. Zatem związek funkcjonalny ponoszonych wydatków, o które pyta Wnioskodawca, jest w tym przypadku ścisły, oczywisty, bezsporny. Tak jak produkcja samolotów nie jest możliwa bez odpowiedniej wiedzy i maszyn, urządzeń, tak samo w przypadku Wnioskodawcy niemożliwe jest realizowanie zleceń (i związanych z nimi nierozerwalnie działań z obszaru rozwoju) bez wiedzy i komputera czy innych sprzętów (myszka, klawiatura, monitor, drukarka). Zwraca się uwagę, że Wnioskodawca nie prowadzi sprzedaży ziół własnej produkcji dla ludności, czy np. innej działalności niewymagającej komputera, dla której to działalności zakup komputera faktycznie mógłby budzić uzasadnione wątpliwości w zakresie związku funkcjonalnego. Wnioskodawca jednak świadczy usługi programistyczne, komputer oraz inne pozycje kosztowe wskazane powyżej są w tym przypadku niezbędne do poniesienia.
Ponadto żaden z wydatków nie został poniesiony tylko i wyłącznie w celu realizacji jednego tylko zlecenia (poza wydatkami na podwykonawstwo). Komputer może być używany kilka lat, w tym czasie jest nierozerwalnie związany z realizowanymi przez Wnioskodawcę usługami, a nie z jedną tylko usługą.
Jak zostało doprecyzowane w punkcie Ad. 6) lit. e): wynagrodzenie w analizowanym okresie w całości dotyczy przeniesienia praw do programu komputerowego lub jego części, jakie zostały wytworzone, rozwijane lub ulepszane przez Wnioskodawcę.
Wnioskodawca pragnie wskazać, że wszystkie poniesione lub możliwe do poniesienia w przyszłości przez niego wydatki/koszty opisane w niniejszym uzupełnieniu oraz we wniosku są faktycznie poniesione na prowadzoną bezpośrednio przez Wnioskodawcę działalność związaną z wytworzeniem, rozwijaniem lub ulepszaniem oprogramowania lub jego części, które zdaniem Wnioskodawcy jest działalnością badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej.
Wszystkie wymienione w pytaniu interpretacyjnym koszty są związane z wytwarzanymi przez Wnioskodawcę programami komputerowymi, a sposób powiązania każdego z ponoszonych wydatków został przedstawiony we wniosku. Koszty te są bezpośrednio i funkcjonalnie związane z wytworzeniem oprogramowania (jak i powstaniem praw autorskich przysługujących do niego).
W przypadku świadczenia przez Wnioskodawcę usług o innym charakterze, niż przeniesienia praw do programu komputerowego lub jego części – oraz w sytuacji, gdy zaistnieje brak możliwości alokowania konkretnego kosztu poniesionego przez Wnioskodawcę w ramach działalności gospodarczej do przychodów ze zbycia oprogramowania, Wnioskodawca przyporządkuje wydatki do przychodów ze zbycia oprogramowania według proporcji. Proporcja zostanie ustalona jako stosunek przychodów ze zbycia oprogramowania do przychodów ogółem Wnioskodawcy z prowadzonej działalności gospodarczej w danym okresie.
Jak zostało przedstawione we wniosku, Wnioskodawca sam nie chce kwalifikować tych kosztów jako kosztów do wskaźnika Nexus w kontekście możliwości skorzystania z preferencyjnej stawki podatkowej z tytułu IP Box, w związku z tym skierował do Organu pytanie (pytanie nr 3). Wnioskodawca zauważa, że nie wie czy prowadzi działalność badawczo-rozwojową, z tego względu kieruje pytanie oznaczone we wniosku nr 1.
W uzupełnieniu wniosku potwierdził Pan, że wniosek dotyczy tylko stanu faktycznego.
Pytania
1.Czy:
a) W świetle przedłożonego stanu faktycznego można uznać, że czynności podejmowane przez Wnioskodawcę sprowadzające się do wytwarzania, rozwijania lub ulepszania oprogramowania lub jego części, a opisane w niniejszym wniosku, wpisują się w działalność badawczo-rozwojową?
b) Jeżeli odpowiedź na pytanie 1 lit. a) jest twierdząca, to prawa autorskie do programów komputerowych, które są tworzone samodzielnie i bezpośrednio przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej są kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?
2.Czy odpłatne przeniesienie prawa autorskiego do programu komputerowego przez Wnioskodawcę w ramach wykonywanych zleceń programistycznych stanowi sprzedaż kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 7 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?
3.Czy wymienione poniżej wydatki ponoszone przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów w rozumieniu art. 22 ust. 1 w zw. z art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przy zachowaniu odpowiedniej metodyki alokacji, należy uznać za koszty do obliczenia wskaźnika Nexus, o których mowa w art. 30ca ust. 4 w zw. z art. 30ca ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, na potrzeby wyliczenia kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej?
-Koszt podwykonawstwa,
-Koszt usługi księgowej i doradztwa podatkowego,
-Koszt związany z oprogramowaniem komputerowym,
-Koszty wyposażenia,
-Koszt zakupu sprzętu komputerowego i elektronicznego,
-Koszty związane z poszerzaniem wiedzy zawodowej,
-Koszt usług telekomunikacyjnych.
4.Czy w przedstawionym powyżej stanie faktycznym wytwarzane przez Wnioskodawcę utwory są chronione prawami autorskimi na mocy ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych?
5.Czy w przedstawionym powyżej stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym oraz stanowiskach Wnioskodawcy do zadanych pytań możliwe jest zastosowanie stawki opodatkowania 5% do osiągniętego kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, wyliczonego zgodnie z art. 30ca ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?
Pytanie nr 1 wynika z uzupełnienia wniosku.
Pana stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy – w odniesieniu do pytania 1a – należy stwierdzić, że Wnioskodawca prowadzi działalność rozwojową. Wnioskodawca zdobywa, poszerza i łączy interdyscyplinarną wiedzę z zakresu tworzenia oprogramowania. Wytwarzanie oprogramowania ma miejsce w ramach prowadzonej bezpośrednio przez Wnioskodawcę działalności o charakterze twórczym, podejmowanej w sposób systematyczny, czyli metodyczny, zaplanowany i uporządkowany. Podejmowana przez Wnioskodawcę działalność twórcza związana z oprogramowaniem obejmuje prace rozwojowe, gdyż Wnioskodawca nabywa, łączy i wykorzystuje dostępną aktualnie wiedzę do tworzenia oprogramowania, co daje podstawy do uznania jej za działalność badawczo-rozwojową. Wnioskodawca tworzy kod, pracując jednocześnie w zespole. Kod stworzony przez Wnioskodawcę zostaje zaimplementowany w inny obszerniejszy kod stworzony przez pozostałych członków zespołu. Kod samodzielnie i bezpośrednio stworzony przez Wnioskodawcę podlega ochronie prawnej jako program komputerowy oraz ma cechy innowacyjności. Wnioskodawca przenosił całość praw autorskich do programu komputerowego, które podlegają ochronie prawnej z art. 74 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1231) na kontrahentów w ramach wynagrodzenia ustalonego w umowie. Wnioskodawca nie nabywa wyników prac badawczo-rozwojowych prowadzonych przez inne podmioty ani praw autorskich innych podmiotów.
Omawiane oprogramowanie było i jest tworzone, rozwijane i ulepszane przez Wnioskodawcę. Tym samym Wnioskodawca uważa swoją działalność za działalność badawczo-rozwojową, gdyż prace prowadzone przez Wnioskodawcę polegające na tworzeniu oprogramowania mają twórczy charakter, ponieważ służą tworzeniu nowych i oryginalnych rozwiązań, a inwencja i zaprojektowanie tych rozwiązań leży po stronie Wnioskodawcy. Oprogramowanie tworzone jest przez Wnioskodawcę samodzielnie i stanowi oryginalny wytwór jego twórczej pracy oraz przedmiot ochrony prawa autorskiego.
Zdaniem Wnioskodawcy – w odniesieniu do pytania 1b – art. 30ca ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje zamknięty katalog praw własności intelektualnych, z których dochód może zostać objęty preferencyjnym opodatkowaniem. Autorskie prawo do programu komputerowego stanowi jedno z praw własności intelektualnych wskazanych w tym artykule w ust. 2 pkt 8. Przy czym, by można było mówić o „kwalifikowanym” prawie własności intelektualnej, przepis ten wymaga również, aby spełnione zostały dwa kryteria:
a)przedmiot ochrony jest wytworzony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej, oraz
b)prawo własności intelektualnej podlega ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska.
Należy uznać, że Oprogramowanie lub część Oprogramowania stanowi przedmiot ochrony praw autorskich.
Artykuł 74 ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych kwalifikuje programy komputerowe jako utwory będące przedmiotem jego ochrony i to już z momentem ich wytworzenia, bez konieczności spełnienia jakichkolwiek wymogów formalnych.
W związku z tym, że w Polsce oprogramowanie (definiowane jako ogół informacji w postaci zestawu instrukcji, zaimplementowanych interfejsów i zintegrowanych danych przeznaczonych dla komputera do realizacji wyznaczonych celów) podlega ochronie jak utwór literacki. Oprogramowanie może być, zgodnie z wykładnią celowościową (ww. Raport OECD), uznane za kwalifikowane IP w świetle rozszerzającej wykładni art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy, jeśli jego wytworzenie, rozszerzenie lub ulepszenie jest wynikiem prac badawczo-rozwojowych.
Preferencja IP BOX odnosi się do działalności badawczo-rozwojowej. Istotne zatem, aby zakres prac nad projektem można było zaliczyć do prac badawczo-rozwojowych.
Działalność ta zgodnie z art. 5a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych to działalność twórcza obejmująca badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowana w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów do tworzenia nowych zastosowań. Nie są to działania rutynowe ani okresowe (nie jest to utrzymanie techniczne produktu). Odnosząc się do przedstawionego stanu faktycznego, nie sposób podważyć, że charakter prac prowadzonych przez Wnioskodawcę spełnia te kryteria.
Do programów komputerowych stosuje się wyrażoną w art. 1 ust. 3 ustawy oprawie autorskim i prawach pokrewnych zasadę, że chronione są także dzieła w postaci nieukończonej, np. wersja pre-alfa, alfa lub beta programu, wydanie testowe lub demonstracyjne (A. Michalak (red.), Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Komentarz, Warszawa 2019 – art. 74).
Zdaniem Wnioskodawcy prawo autorskie do programów komputerowych wytwarzanych przez niego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w kontekście przedstawionej we wniosku działalności zalicza się do kwalifikowanych praw własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż jest ono wymienione w zamkniętym katalogu praw własności intelektualnych sprecyzowanych w tym przepisie, podlega ochronie na podstawie ustawy o PAIPP, a jego przedmiot został wytworzony przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej.
Wnioskodawca będzie w stanie przyporządkować konkretną wartość kosztów, o których mowa we wniosku, do wytworzenia, ulepszenia czy rozwoju konkretnego prawa własności intelektualnej – oprogramowania. W przypadku braku możliwości alokowania konkretnego kosztu poniesionego przez Wnioskodawcę w ramach działalności gospodarczej do przychodów ze zbycia Oprogramowania, Wnioskodawca przyporządkuje wydatki do przychodów ze zbycia Oprogramowania według proporcji. Proporcja zostanie ustalona jako stosunek przychodów ze zbycia Oprogramowania do przychodów ogółem Wnioskodawcy z prowadzonej działalności gospodarczej w danym okresie. Zważając na wyżej wymienione koszty i ich charakter, to są one wprost związane z wytworzeniem, rozwinięciem, ulepszeniem oprogramowania lub jego części (kwalifikowane IP).
Zdaniem Wnioskodawcy – w odniesieniu do pytania 2 – należy stwierdzić, że dochodem z kwalifikowanego IP, zgodnie z art. 30ca ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jest osiągnięty przez podatnika w ciągu roku podatkowego dochód:
a)z opłat lub należności wynikających z umów licencyjnych, dotyczących kwalifikowanego IP;
b)ze sprzedaży kwalifikowanego IP;
c)z kwalifikowanego IP uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi;
d)z odszkodowania za naruszenie praw wynikających z kwalifikowanego IP, jeżeli zostało uzyskane w postępowaniu spornym, w tym w postępowaniu sądowym albo arbitrażu.
Zgodnie z postanowieniami konkretnej umowy współpracy w ramach wykonywanych usług przenoszone są przez Wnioskodawcę na rzecz Zleceniodawcy wytworzone oprogramowania. Jak wskazano w opisie stanu faktycznego, w zamian za wykonane usługi Wnioskodawca otrzymuje umówione wynagrodzenie. Niniejsza należność obejmuje honorarium za przeniesienie całości autorskich praw majątkowych do programu komputerowego.
Zdaniem Wnioskodawcy odpłatne zbycie autorskich praw majątkowych do wytworzonego oprogramowania należy zakwalifikować jako kategorię sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 7 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Wnioskodawca wytwarza prawa własności intelektualnej w projekcie, który jest częścią istoty rozwoju produktu nabywcy usługi i w odniesieniu do której występuje odpłatne przekazanie praw, czyli sprzedaż. Wytwarzane przez Wnioskodawcę oprogramowania stanowią, wg Wnioskodawcy, autorskie prawo do programu komputerowego w myśl art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej będziemy mieli do czynienia przy spełnieniu łącznie trzech warunków:
a)przedmiot ochrony jest wytworzony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej, oraz
b)należy do jednej z kategorii wymienionych w katalogu w art. 30ca ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
c)podlega ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska.
Według Wnioskodawcy zostały spełnione wszystkie trzy przesłanki uznania, ponieważ wytwarza, rozwija lub ulepsza kwalifikowane prawa własności intelektualnej w postaci praw autorskich do programu komputerowego, co zostało wykazane w zakresie pytania nr 1.
W uzupełnieniu stanowiska Wnioskodawca podał, że oprogramowanie wytworzone wspólnie z innymi osobami podlega ochronie (na mocy PAPPU) jak program komputerowy. Nie jest bowiem tak, że program taki (rozwiązanie programistyczne) staje się programem komputerowym dopiero po połączeniu z częściami oprogramowania wytworzonymi przez inne osoby. Byłoby to podejście nieprawidłowe, w ramach którego w pełni wykonalny i samodzielny program daje prawo do ulgi IP Box, a jego część – np. kompleksowa, rozbudowana obsługujące istotne obszary ww. kompleksowego programu, zbudowana z kilkuset, czy kilku tysięcy linii kodu – już nie. Idąc dalej, napisanie 99% programu przez Wnioskodawcę i tylko 1% przez zleceniodawcę (bądź jego zespół) powodowałoby, że kompleksowość rozwiązania programistycznego przypisano by tylko zleceniodawcy, a nie Wnioskodawcy. Takie uproszczenie jest błędne u jego podstaw i nie uwzględnia specyfiki programów komputerowych oraz przepisów w zakresie ich ochrony. O ile kilka linijek „niewykonywalnego” kodu trudno uznać za program komputerowy, to określone funkcjonalności, które mogą działać samodzielnie w określonym środowisku i na określonej platformie, powinny uprawniać do skorzystania z ulgi IP BOX.
Zdaniem Wnioskodawcy – w odniesieniu do pytania 3 – wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej ustala się jako iloczyn dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika obliczonego według wzoru zawartego w art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Z kolei zgodnie z art. 30ca ust. 5 do kosztów (o których mowa w ust. 4 tego artykułu) nie zalicza się kosztów, które nie są bezpośrednio związane z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, w szczególności odsetek, opłat finansowych oraz kosztów związanych z nieruchomościami.
Przedmiotem wykonywanej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej jest w przeważającym zakresie tworzenie programów komputerowych, do których prawa autorskie są następnie przenoszone w ramach wykonania umowy na rzecz określonego Kontrahenta.
Za świadczone usługi Wnioskodawca otrzymuje ustalone honorarium, które obejmuje również wynagrodzenie za przeniesienie autorskich praw majątkowych. W związku z wykonywaną przez Wnioskodawcę działalnością badawczo-rozwojową ponosi lub może ponosić wydatki na:
-Koszt zakupu wyposażenia biurowego oraz artykułów biurowych,
-koszt usługi księgowej i doradczej,
-koszt amortyzacji i użytkowania samochodu,
-koszt zakupu sprzętu komputerowego i elektronicznego,
-koszty związane z wyjazdami służbowymi oraz udziałem w szkoleniach i konferencjach (np. bilety lotnicze, bilety kolejowe, taksówki, Uber, hotel, dieta, bilety wstępu),
-koszt dokształcania zawodowego (np. literatura branżowa, szkolenia, konferencje, certyfikaty, licencje),
-koszt usług telekomunikacyjnych (np. Internet, telefon),
-koszty podwykonawców.
Co istotne, powyższe wydatki ponoszone przez Wnioskodawcę są również kosztami w rozumieniu art. 22 w zw. z art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i mają na celu osiągnięcie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów, tj. prowadzonej przez niego pozarolniczej działalności gospodarczej.
Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy, ponoszone wydatki w zakresie, w jakim przeznaczane są na wytworzenie danego oprogramowania, przy zachowaniu odpowiedniej metodyki alokacji opisanej we wniosku, należy uznać za koszty faktycznie poniesione na prowadzoną bezpośrednio przez niego działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej wskazanym powyżej (oznaczone jako lit. a we wskaźniku z art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
Zdaniem Wnioskodawcy – w odniesieniu do pytania 5 – zgodnie z art. 30ca ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatek od osiągniętego przez podatnika w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej wynosi 5% podstawy opodatkowania.
Artykuł 30ca ust. 1 i następne ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazują, że dla zastosowania 5% stawki podatku dochodowego konieczne jest łączne spełnienie następujących przesłanek:
1)prowadzenie przez podatnika działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
2)wytwarzanie w ramach działalności kwalifikowalnych praw własności intelektualnej,
3)uzyskiwanie dochodu z kwalifikowanych prawa własności intelektualnej,
4)określenie wysokości dochodu, jaki może być objęty preferencyjną stawką podatku za pomocą wskaźnikaNexus dla każdego kwalifikowanego IP odrębnie,
5)prowadzenie odrębnej ewidencji operacji finansowych związanych z kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej.
Spełnienie powyższych przesłanek powoduje, że po zakończeniu roku podatkowego podatnik ma prawo do skorzystania z 5% stawki podatku dochodowego w stosunku do dochodów związanych ze sprzedażą kwalifikowanego IP.
W analizowanym przypadku Wnioskodawca:
1)prowadzi on działalność gospodarczą, w ramach której realizowana jest działalność badawczo-rozwojowa w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych;
2)w ramach prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej wytwarza kwalifikowane prawa własności intelektualnej, tj. oprogramowanie;
3)programy komputerowe sprzedaje na rzecz Kontrahentów, z tytułu czego uzyskuje on przychody;
4)dokonuje odpowiedniej alokacji kosztów do przychodów z danego programu komputerowego, przez co określa dochód ze sprzedaży określonego oprogramowania, w tym jest w stanie obliczyć wartość Nexus dla każdego z nich;
5)wysokość dochodu, jaki może rozliczyć przy zastosowaniu stawki 5%, wynika z odrębnie prowadzonej Ewidencji.
Po spełnieniu warunków formalnych dotyczących prowadzenia księgowości opisanych w art. 30cb ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, Wnioskodawca ma prawo rozliczać się na podstawie art. 30ca tej ustawy. Uzasadnieniem takiego stanowiska jest to, że:
a)W ramach prowadzonych usług jedynym efektem jego pracy są utwory objęte kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej, spełniającej wymogi art. 30ca ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
b)Następuje przekazanie praw własności intelektualnej Wnioskodawcy klientom, za co pobiera on określone wynagrodzenie. Następuje więc faktyczna ich sprzedaż. Wg ustawy o podatku od towarów i usług przez sprzedaż rozumie się „odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów”. Ze względu na to, że prawa te stanowią przedmiot powstały w wyniku prowadzonych przez Wnioskodawcę usług dla klientów, oraz uwzględniając, że nie świadczy żadnych innych usług dla klientów, oprócz tworzenia dzieł w rozumieniu ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych, wartość wytworzonych wartości intelektualnych jest określona wysokością faktury, którą Wnioskodawca wystawia dla swoich klientów za zrealizowane usługi. W efekcie tego Wnioskodawca traci, a klient zyskuje prawa własności intelektualnej.
Co istotne, w uzasadnieniu do projektu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wskazano, że proponowane w projekcie ustawy rozwiązanie polega na preferencyjnym opodatkowaniu 5% stawką podatkową dochodów uzyskiwanych przez podatnika z praw własności intelektualnej, których podatnik jest właścicielem, współwłaścicielem, użytkownikiem lub posiada prawa do korzystania z nich na podstawie umowy licencyjnej i które są chronione na podstawie obowiązującego prawa krajowego (w tym przypadku ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych, art. 1 ust 1 oraz art. 1 ust. 2 pkt 1) lub międzynarodowego przez m.in. patent, dodatkowe prawo ochronne na wzór użytkowy, czy prawo z rejestracji wzoru przemysłowego, zwane dalej „kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej”.
W związku z powyższym Wnioskodawca spełnia wszystkie przesłanki do zastosowania 5% stawki podatku dochodowego.
Postanowienie o pozostawieniu wniosku bez rozpatrzenia
Postanowieniem z 7 czerwca 2022 r. znak 0112-KDIL2-2.4011.317.2022.3.MW Organ I instancji pozostawił Pana wniosek bez rozpatrzenia. Stwierdził, że Pana wniosek i jego uzupełnienie nie pozwalają na merytoryczne rozpatrzenie Pana sprawy.
Wniósł Pan zażalenie na to postanowienie.
Postanowieniem z 11 sierpnia 2022 r. znak 0112-KDIL2-2.4011.317.2022.4.MW Organ II instancji utrzymał w mocy skarżone postanowienie I instancji.
Skarga na postanowienie o utrzymaniu w mocy zaskarżonego postanowienia
Dnia 23 września 2022 r. wniósł Pan skargę na postanowienie II instancji do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu. Wniósł Pan o uchylenie zaskarżonego postanowienia.
Postępowanie przed sądami administracyjnymi
Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu uchylił zaskarżone postanowienia wyrokiem z 30 marca 2023 r. sygn. akt I SA/Wr 737/22.
Od tego wyroku wniosłem skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Następnie tę skargę kasacyjną wycofałem.
Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 21 lutego 2024 r. sygn. akt II FSK 1180/23 umorzył postępowanie kasacyjne.
Tym samym, wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, który uchylił postanowienia, stał się prawomocny od 21 listopada 2023 r. (data wpływu 3 kwietnia 2024 r.).
Ponowne rozpatrzenie wniosku – wykonanie wyroku
Zgodnie z art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2023 r. poz. 1634):
Ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie.
Wykonuję obowiązek, który wynika z tego przepisu, tj.:
•uwzględniam ocenę prawną i wskazania dotyczące postępowania, które wyraził Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w ww. wyroku;
•ponownie rozpatruję Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej – stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest w zakresie pytań nr 1, 2, 3 dotyczące kosztów usług księgowych i doradztwa podatkowego, kosztów związanych z oprogramowaniem komputerowym, kosztów związanych z wyposażeniem (krzesło biurowe), kosztów zakupu sprzętu komputerowego i elektronicznego, kosztów związanych z poszerzaniem wiedzy zawodowej, kosztów usług telekomunikacyjnych (abonament na usługi internetowe), 5 – prawidłowe,
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
W myśl art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej oznacza to działalność zarobkową:
a)wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,
b)polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,
c)polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych
– prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.
Stosownie natomiast do art. 5b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
1)odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności;
2)są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez zlecającego te czynności;
3)wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością.
Skoro przepisy dotyczące IP Box odnoszą się do działalności badawczo- rozwojowej, należy także przytoczyć definicje, które wynikają w tym zakresie z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz.U. z 2023 r. poz. 742 ze zm.).
Zgodnie z art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Ilekroć w ustawie jest mowa o działalności badawczo-rozwojowej – oznacza to działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
W myśl art. 5a pkt 39 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Ilekroć w ustawie jest mowa o badaniach naukowych – oznacza to:
a)badania podstawowe w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz.U. z 2022 r. poz. 574 ze zm.),
b)badania aplikacyjne w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
Z kolei w definicji prac rozwojowych zawartej w art. 5a pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazano, że:
Ilekroć w ustawie jest mowa o pracach rozwojowych – oznacza to prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
Na podstawie art. 4 ust. 2 tej ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce:
Badania naukowe są działalnością obejmującą:
1)badania podstawowe rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne;
2)badania aplikacyjne rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.
Natomiast zgodnie art. 4 ust. 3 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce:
Prace rozwojowe są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.
Zatem z pracami badawczo-rozwojowymi mamy do czynienia wówczas, gdy wykorzystuje się dostępną wiedzę z dziedziny nauki, technologii i działalności gospodarczej oraz innej wiedzy i umiejętności do tworzenia nowych lub ulepszania istniejących produktów/usług oraz procesów i technologii produkcji.
Przenosząc powyższe na grunt Pana sprawy, wyraźnie podkreślam, że w celu stwierdzenia, czy prowadzi Pan działalność badawczo-rozwojową, należy przeprowadzić analizę nakierowaną na zidentyfikowanie przejawów działalności gospodarczej, które mogą zostać uznane za działalność badawczo-rozwojową (tj. tych aktywności podatnika, które spełniają definicję wskazaną w art. 5a pkt 38 ww. ustawy).
Z ustawowej definicji zawartej w regulacjach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że działalność badawczo-rozwojowa musi mieć charakter twórczy. Jak podaje słownik języka polskiego PWN, działalność twórcza to zespół działań podejmowanych w kierunku tworzenia (działalność – zespół działań podejmowanych w jakimś celu), powstania czegoś (twórczy – mający na celu tworzenie, tworzyć – powodować powstanie czegoś). W doktrynie prawa autorskiego podkreśla się natomiast, że cecha twórczości związana jest przede wszystkim z rezultatem działalności człowieka o charakterze kreacyjnym i jest spełniona wówczas, gdy istnieje nowy wytwór intelektu. Działalność twórcza oznacza, że „ustawodawca za przedmiot prawa autorskiego uznaje tylko rezultat (przejaw) takiego działania, który choćby w minimalnym stopniu odróżnia się od innych rezultatów takiego samego działania, a zatem, że posiada cechę nowości, której stopień nie ma znaczenia”. Zatem twórczość działalności badawczo-rozwojowej może przejawiać się opracowywaniem nowych koncepcji, narzędzi, rozwiązań niewystępujących dotychczas w praktyce gospodarczej podatnika lub na tyle innowacyjnych, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących u podatnika.
Kolejnym kryterium działalności badawczo-rozwojowej jest prowadzenie tej działalności w sposób systematyczny. Zgodnie ze słownikiem języka polskiego PWN słowo systematyczny oznacza (i) robiący coś regularnie i starannie, (ii) o procesach: zachodzący stale od dłuższego czasu, (iii) o działaniach: prowadzony w sposób uporządkowany, według pewnego systemu; też: o efektach takich działań; planowy, metodyczny. W związku z tym, że w definicji działalności badawczo-rozwojowej słowo „systematyczny” występuje w sformułowaniu „podejmowaną (działalność) w sposób systematyczny”, a więc odnosi się do „działalności”, czyli zespołu działań podejmowanych w jakimś celu, najbardziej właściwą definicją systematyczności w omawianym zakresie jest definicja obejmująca prowadzenie działalności w sposób uporządkowany, według pewnego systemu. Zatem słowo systematycznie odnosi się również do działalności prowadzonej w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany. To oznacza, że działalność badawczo-rozwojowa jest prowadzona systematycznie niezależnie od tego, czy podatnik stale prowadzi prace badawczo-rozwojowe, czy tylko od czasu do czasu, a nawet incydentalnie, co wynika z charakteru prowadzonej przez niego działalności oraz potrzeb rynku, klientów, sytuacji mikro i makroekonomicznej. Z powyższego wynika, że spełnienie kryterium „systematyczności” danej działalności nie jest uzależnione od ciągłości tej działalności, w tym od określonego czasu przez jaki działalność taka ma być prowadzona ani też od istnienia planu co do prowadzenia przez podatnika podobnej działalności w przyszłości. Wystarczające jest, aby podatnik zaplanował i przeprowadził chociażby jeden projekt badawczo-rozwojowy, przyjmując dla niego określone cele do osiągnięcia, harmonogram i zasoby. Taka działalność może być uznana za działalność systematyczną, tj. prowadzoną w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany.
Powyżej omówione dwa kryteria działalności badawczo-rozwojowej dotyczą charakteru i organizacji prowadzenia tej działalności, podczas gdy ostatnie, trzecie kryterium, dotyczy rezultatu prowadzenia tej działalności, tj. zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. W konsekwencji – głównym zadaniem dla zarządzającego projektem badawczo-rozwojowym jest zlokalizowanie i zidentyfikowanie zasobów wiedzy przed rozpoczęciem działań projektowych; zasobów w ujęciu funkcjonalnym i celowościowym, czyli podlegającym zwiększeniu oraz możliwym i właściwym do wykorzystania zwiększonej wiedzy do nowych zastosowań. Lokalizacja i identyfikacja wiedzy obejmuje szereg działań, w tym określenie stanu wiedzy, miejsca, sposobu jej wykorzystania oraz selekcji pod względem przydatności do realizacji celu projektu. Prowadząc działalność badawczo-rozwojową, przedsiębiorca rozwija specjalistyczną wiedzę oraz umiejętności, które może wykorzystać w ramach bieżących albo przyszłych projektów.
Kluczowe jest zawarte w definicji działalności badawczo-rozwojowej rozróżnienie, które wskazuje, że taka działalność obejmuje dwa rodzaje aktywności, tj.: (i) badania podstawowe i badania aplikacyjne zdefiniowane w art. 4 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz (ii) prace rozwojowe, o których mowa w art. 4 ust. 3 tej ustawy.
Zwracam też uwagę na wyłączenie zawarte w art. 4 ust. 3 tej ustawy, mogące odnosić się do wielu przejawów aktywności podatnika. Zastrzeżenie zostało wprowadzone w celu wyeliminowania z zakresu działalności badawczo-rozwojowej tych przejawów aktywności podatnika, które mimo ulepszenia istniejących procesów lub usług, z uwagi na swoją cykliczność (okresowość) oraz brak innowacyjnego charakteru (rutynowość), nie mogą stanowić prac rozwojowych.
Prace rozwojowe polegają na nabywaniu, łączeniu, kształtowaniu i wykorzystywaniu dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności – przy czym użyty przez ustawodawcę spójnik „i” wskazuje, że aby uznać działania za prace rozwojowe konieczne jest zaistnienie wszystkich tych czynności, tj.:
-nabycia dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności;
-łączenia dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności;
-kształtowania dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności;
-wykorzystania dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności.
Prace rozwojowe bazują zatem na dostępnej wiedzy – w zależności od celów, jakie przyjęto dla prowadzenia prac, będzie to wiedza z określonej dziedziny lub dziedzin. Prace te obejmują kolejno:
-nabycie wiedzy i umiejętności, czyli pozyskanie wiedzy/umiejętności, zapoznanie się z wiedzą, zrozumienie jej;
-łączenie wiedzy i umiejętności, czyli znalezienie takich zależności pomiędzy wiedzą z różnych zakresów, dziedzin lub wiedzy wynikającej z różnych badań naukowych oraz pomiędzy umiejętnościami, które są istotne z punktu widzenia postawionych celów prac rozwojowych;
-kształtowanie wiedzy i umiejętności, czyli takie „ułożenie” efektów nabywania i łączenia wiedzy i umiejętności lub takie sformułowanie wniosków płynących z tych procesów, aby można je było wykorzystać dla realizacji postawionych celów prac rozwojowych;
-wykorzystanie wiedzy i umiejętności, czyli ich użycie, posłużenie się nimi dla osiągnięcia celów prac rozwojowych.
Co istotne, całość ww. czynności służy:
-planowaniu produkcji oraz
-projektowaniu i tworzeniu zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług.
Chodzi przy tym o konkretne produkty, konkretne procesy lub konkretne usługi albo konkretne rodzaje produktów, procesów lub usług. Podmiot prowadzący prace rozwojowe organizuje je z uwzględnieniem specyfiki konkretnych produktów, procesów lub usług – od niej zależą potrzeby prowadzenia prac rozwojowych i ich zakres.
Jednocześnie ustawodawca wyłączył z definicji prac rozwojowych działalność obejmującą rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do produktów, procesów lub usług, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń. O tym, jakie zmiany do produktów, procesów lub usług mają charakter rutynowy (wykonywany często i niemal automatycznie) i okresowy (powtarzający się, występujący co pewien czas) będzie każdorazowo decydował charakter konkretnych produktów, procesów bądź usług.
Prace rozwojowe
Z opisu sprawy wynika, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, na podstawie posiadanej wiedzy w zakresie technologii informatycznych i doświadczenia w zakresie przygotowywania kompleksowych rozwiązań związanych z tworzeniem programów komputerowych, realizuje Pan zlecenia programistyczne na rzecz swoich kontrahentów. Zasadniczą czynnością wykonywaną w ramach prowadzonej działalności jest wytwarzanie przez Pana oprogramowania, w tym pisanie autorskich programów komputerowych. Za każdym razem, kiedy podchodzi Pan do realizacji projektu na zlecenie kontrahenta, ma Pan do czynienia z wykonywaniem prac rozwojowych, w efekcie których dochodzi do wytwarzania, rozwijania lub ulepszania oprogramowania lub jego części. W ramach prowadzenia działalności gospodarczej w szczególności wykonuje Pan prace rozwojowe. Podczas świadczenia usług programistycznych w ramach prowadzonej działalności nabywa Pan, łączy, kształtuje i wykorzystuje dostępną aktualnie wiedzę i umiejętności. Prace rozwojowe wykonywane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej polegają na wykorzystaniu nowej i istniejącej wiedzy, tj. wiedzy i narzędzi programistycznych, języków programowania, znanych algorytmów, do zaprojektowania nowych rozwiązań. Wszelkie czynności wykonywane przez Pana w ramach wytwarzania i ulepszania oprogramowania mogą zostać wykonane dopiero po ówczesnym zlokalizowaniu i zidentyfikowaniu zasobów wiedzy, które będą podstawą do zaplanowania i rozpoczęcia prac projektowych związanych z wytworzeniem nowego prawa własności intelektualnej. W trakcie wytwarzania oprogramowania systematycznie poszerza Pan swoją wiedzę z zakresu wymienionych we wniosku dziedzin naukowych. Tym samym, wytworzenie programu komputerowego lub jego części, a także ich rozwinięcie lub ulepszenie powstają w wyniku prac rozwojowych podejmowanych przez Pana. Efektem Pana pracy jest powstanie nowego oprogramowania, stworzenie narzędzi oraz indywidualnych rozwiązań lub funkcjonalności oprogramowania. W uzupełnienie wniosku podkreślił Pan, że w ramach realizowanych na rzecz kontrahentów działań dochodzi do wytwarzania, rozwijania lub ulepszania oprogramowania lub jego części. Główny cel przeprowadzania badań rozwojowych sprowadza się do wytworzenia, rozwijania lub ulepszania oprogramowania lub jego części – z wyjątkiem oczywiście prac o charakterze rutynowym i powtarzalnym. Wskazał Pan, że wykonywane przez Pana czynności nie mają charakteru rutynowego, a są to działania twórcze będące reakcją na zaistniałe problemy i komplikacje.
Twórczość
Prace prowadzone przez Pana polegające na tworzeniu oprogramowania mają twórczy charakter, ponieważ służą tworzeniu nowych i oryginalnych rozwiązań, a inwencja i zaprojektowanie tych rozwiązań leży po Pana stronie. Działalność ta polega na tworzeniu nowych zastosowań, które wcześniej nie miały miejsca, zarówno w ramach działalności prowadzonej bezpośrednio przez Pana, jak i kontrahenta, na rzecz którego są realizowane zlecenia programistyczne. W ramach bezpośrednio prowadzonej działalności gospodarczej wytwarza Pan, rozwija lub ulepsza oprogramowanie lub jego część na rzecz danego kontrahenta, czyniąc to z wykorzystaniem aktualnie posiadanej wiedzy i umiejętności. W uzupełnieniu wniosku wskazał Pan, że nie świadczy Pan usług polegających na wprowadzaniu okresowych i rutynowych zmian do tworzonego programu komputerowego. Wynika to z faktu, że jest Pan twórcą swoich programów lub ich części, z których osiąga Pan przychód. Podkreślił Pan, że czynności wykonywane przez Pana nie są projektami powtarzalnymi – każdy nowy program komputerowy wymaga indywidualnego podejścia, tj. w szczególności odpowiedniego zasobu wiedzy i znajomości technologii oraz ma dotyczyć innego środowiska programowego, sprzętowego lub biznesowego. W ramach tworzenia, rozwijania i ulepszania oprogramowania (programu komputerowego) lub jego części dla kontrahenta, często napotyka Pan na problemy, które przed ich wystąpieniem nie byłyby możliwe do przewidzenia. Musi Pan posiadać odpowiednie umiejętności oraz wiedzę, a dodatkowo jest Pan zmuszony nieustannie pogłębiać swoje kompetencje i wprowadzać innowacyjne rozwiązania. Rozwiązywanie nietypowych, wypadkowych problemów świadczy o tym, że Pana działania są kreatywne. Pana twórczość odnosi się również do przejawu Pana działalności – autorskich praw do programów komputerowych, które podlegają ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. W uzupełnieniu wniosku wskazał Pan, że jest Pan autorem i właścicielem tworzonych kodów, a zatem przysługują Panu prawa autorskie do ulepszenia/rozwinięcia oprogramowania, które podlegają ochronie zgodnie z art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Systematyczność
Wskazał Pan, że w ramach działalności gospodarczej prowadzi Pan w sposób systematyczny prace twórcze w celu tworzenia nowych zastosowań przy wykorzystaniu zasobów wiedzy. Pana działalność prowadzona jest w sposób uporządkowany, metodyczny i zaplanowany. Brak takiej metodologii prowadziłby do niemożliwości skutecznego opracowania przez Pana konkretnych rozwiązań, czy rozwijania praktycznych problemów spotykanych w działalności. Wykonywane przez Pana czynności nie mają charakteru rutynowego, a wręcz przeciwnie są to działania twórcze będące reakcją na zaistniałe problemy i komplikacje. Wskazał Pan również , że współpraca ze Zleceniodawcą jest prowadzona nie tylko w sposób stały i zorganizowany, ale również metodyczny, Zleceniodawca przedkłada Panu swoje oczekiwania co do tworzonego oprogramowania i na tej podstawie przygotowuje Pan plan działań, który ma umożliwić zrealizowanie oczekiwań kontrahenta.
Zwiększanie zasobów wiedzy oraz wykorzystanie zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań
Wskazał Pan, że w ramach działalności gospodarczej prowadzi w sposób systematyczny prace twórcze w celu tworzenia nowych zastosowań przy wykorzystaniu zasobów wiedzy. Wytwarza Pan, rozwija lub ulepsza oprogramowanie lub jego część na rzecz danego kontrahenta, czyniąc to z wykorzystaniem aktualnie posiadanej wiedzy i umiejętności. Tworząc oprogramowanie opracowuje Pan nowe narzędzia, rozwiązania niewystępujące dotychczas w praktyce Pana i Zleceniodawców, które można uznać za innowacyjne. Celem Pana działalności jest wytworzenie oprogramowania (programu komputerowego) zwiększającego zasoby wiedzy oraz wykorzystanie zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
Na podstawie tak przedstawionego opisu sprawy oraz cytowanych przepisów stwierdzam, że przedstawione we wniosku Pana działania spełniają definicję działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu art. 5a pkt 38 i pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż są podejmowane w sposób systematyczny, mają charakter twórczy oraz podejmowane są w celu zwiększania zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
Podsumowanie: czynności podejmowane przez Pana, a opisane we wniosku, wpisują się w działalność badawczo-rozwojową.
Rozpatrując z kolei możliwość skorzystania przez Pana z tzw. ulgi Innovation Box, zwracam uwagę, że przedsiębiorcy osiągający dochody generowane przez prawa własności intelektualnej od 1 stycznia 2019 r. mogą korzystać z preferencyjnej stawki w podatku dochodowym.
Zgodnie z art. 30ca ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podatek od osiągniętego przez podatnika w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej wynosi 5% podstawy opodatkowania.
W myśl art. 30ca ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej są:
1) patent,
2)prawo ochronne na wzór użytkowy,
3)prawo z rejestracji wzoru przemysłowego,
4)prawo z rejestracji topografii układu scalonego,
5)dodatkowe prawo ochronne dla patentu na produkt leczniczy lub produkt ochrony roślin,
6)prawo z rejestracji produktu leczniczego i produktu leczniczego weterynaryjnego dopuszczonych do obrotu,
7)wyłączne prawo, o którym mowa w ustawie z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin (Dz. U. z 2021 r. poz. 213),
8)autorskie prawo do programu komputerowego
– podlegające ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska, których przedmiot ochrony został wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej.
Stosownie do art. 30ca ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podstawę opodatkowania stanowi suma kwalifikowanych dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej osiągniętych w roku podatkowym.
Należy przyjąć, że dochody z kwalifikowanego IP mogą być opodatkowane na preferencyjnych zasadach w takim zakresie, w jakim kwalifikowane IP wytwarza dochody w efekcie prac badawczo-rozwojowych prowadzonych przez podatnika. Innymi słowy, skorzystanie z preferencji IP Box jest możliwe w sytuacji występowania związku między dochodem kwalifikującym się do preferencji a kosztami faktycznie poniesionymi w celu jego uzyskania.
Stosownie natomiast do art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej ustala się jako iloczyn dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika obliczonego według wzoru:
(a+b) x 1,3
a+b+c+d
w którym poszczególne litery oznaczają koszty faktycznie poniesione przez podatnika na:
a – prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej,
b – nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu niepowiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 3,
c – nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu powiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 4,
d – nabycie przez podatnika kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.
Stosownie do art. 30ca ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Do kosztów, o których mowa w ust. 4, nie zalicza się kosztów, które nie są bezpośrednio związane z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, w szczególności odsetek, opłat finansowych oraz kosztów związanych z nieruchomościami.
Zgodnie natomiast z art. 30ca ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Dochodem (stratą) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej jest obliczony zgodnie z art. 9 ust. 2 dochód (strata) z pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie, w jakim został osiągnięty:
1)z opłat lub należności wynikających z umowy licencyjnej, która dotyczy kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;
2)ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;
3)z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi;
4)z odszkodowania za naruszenie praw wynikających z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, jeżeli zostało uzyskane w postępowaniu spornym, w tym postępowaniu sądowym albo arbitrażu.
Ponadto wskazuję, że podatnik, który chce skorzystać z ww. preferencji, jest zobowiązany prowadzić szczegółową ewidencję rachunkową w sposób umożliwiający obliczenie podstawy opodatkowania, w tym powiązanie ponoszonych kosztów prac badawczo-rozwojowych z osiąganymi dochodami z kwalifikowanych praw własności intelektualnej powstałymi w wyniku przeprowadzenia tych prac.
Zgodnie bowiem z art. 30cb ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podatnicy podlegający opodatkowaniu na podstawie art. 30ca są obowiązani:
1)wyodrębnić każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej w prowadzonych księgach rachunkowych;
2)prowadzić księgi rachunkowe w sposób zapewniający ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty), przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej;
3)wyodrębnić koszty, o których mowa w art. 30ca ust. 4, przypadające na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej, w sposób zapewniający określenie kwalifikowanego dochodu;
4)dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie łącznego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej – w przypadku gdy podatnik wykorzystuje więcej niż jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2 i 3;
5)dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej w odniesieniu do tego produktu lub tej usługi albo do tych produktów lub tych usług – w przypadku gdy podatnik wykorzystuje jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej lub większą liczbę tych praw w produkcie lub usłudze albo w produktach lub usługach, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2-4.
Stosownie do art. 30cb ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podatnicy prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów wykazują informacje, o których mowa w ust. 1, w odrębnej ewidencji.
Zgodnie z art. 30cb ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
W przypadku gdy na podstawie ksiąg rachunkowych lub ewidencji, o której mowa w ust. 2, nie jest możliwe ustalenie dochodu (straty) z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, podatnik jest obowiązany do zapłaty podatku zgodnie z art. 27 lub art. 30c.
Powyższe przepisy wprowadzają korzystne rozwiązania podatkowe dla przedsiębiorców, którzy uzyskują dochody z komercjalizacji wytworzonych lub rozwiniętych przez nich praw własności intelektualnej, tzw. Innovation Box. W tym zakresie wpisują się one w realizację „Planu na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju”, „Strategii na rzecz doskonałości naukowej, nowoczesnego szkolnictwa wyższego, partnerstwa z biznesem i społecznej odpowiedzialności nauki” oraz „Strategii na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju” w obszarze innowacyjności. Znowelizowane przepisy mają prowadzić do wzrostu zainteresowania pracami badawczo-rozwojowymi prowadzonymi w Polsce oraz stanowić swoiste „zamknięcie” łańcucha wartości związanego z procesem tworzenia i komercjalizacji innowacyjnych rozwiązań będących efektem prac badawczo-rozwojowych.
Wskazuję też, że powyższe regulacje polegają na preferencyjnym opodatkowaniu 5% stawką podatkową dochodów uzyskiwanych przez podatnika z praw własności intelektualnej, których podatnik jest właścicielem, współwłaścicielem, użytkownikiem lub posiada prawa do korzystania z nich na podstawie umowy licencyjnej i które są chronione na podstawie obowiązującego prawa krajowego lub międzynarodowego przez m.in. patent, dodatkowe prawo ochronne na wzór użytkowy czy prawo z rejestracji wzoru przemysłowego, zwane „kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej”.
Możliwość skorzystania z ulgi Innovation Box ma miejsce również w sytuacji, gdy podatnik dokona zakupu kwalifikowanych praw własności intelektualnej, o których mowa powyżej, pod warunkiem, że następnie poniesie on koszty związane z rozwojem lub ulepszeniem nabytego prawa.
Dochodem kwalifikującym się do ulgi Innovation Box jest dochód uzyskany z tytułu należności/opłat licencyjnych lub innych należności związanych z wykorzystywaniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, dochód ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, jak również dochód z tego aktywa uwzględniony w cenie sprzedaży produktu lub usługi określany na zasadzie ceny rynkowej.
Warunkiem koniecznym dla skorzystania z omawianej preferencji jest wymóg prowadzenia przez podatnika działalności badawczo-rozwojowej bezpośrednio związanej z wytworzeniem, komercjalizacją, rozwojem lub ulepszeniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, co stanowi wyraz realizacji zasady nexus. Poziom dochodu kwalifikowanego do zastosowania preferencyjnej stawki opodatkowania będzie wyliczany przy zastosowania formuły (wzoru) wynikającej z raportu nr 5 BEPS. Przewidziano także możliwość zlecenia wykonania prac badawczo-rozwojowych innym podmiotom zarówno niepowiązanym, jak i powiązanym.
Podkreślam, że stosowanie tej ulgi (niższej stawki podatku do kwalifikowanych dochodów) będzie prawem, a nie obowiązkiem podatnika. Jest to o tyle istotne, gdyż z korzystaniem z ulgi wiążą się, bądź co bądź, dodatkowe obowiązki po stronie podatników, w szczególności obowiązek prowadzenia ewidencji pozwalającej na monitorowanie i śledzenie efektów prac badawczo-rozwojowych.
Podatnik będzie miał możliwość stosowania niniejszej ulgi przez cały okres trwania ochrony prawnej kwalifikowanych praw własności intelektualnej. W przypadku tych aktywów, które podlegają procedurze zgłoszenia/rejestracji, podatnik będzie mógł skorzystać z preferencji podatkowej od momentu zgłoszenia lub złożenia wniosku o rejestrację (obowiązek zwrotu kwoty ulgi w przypadku wycofania wniosku, odmowy udzielenia prawa lub odrzucenia wniosku o rejestrację).
Kwalifikowane prawo własności intelektualnej
Kwalifikowanym prawem własności intelektualnej (tzw. kwalifikowanym IP) jest więc prawo własności intelektualnej, które spełnia wszystkie następujące warunki:
-jest jednym z rodzajów praw własności intelektualnej, które ustawodawca wymienił w art. 30ca ust. 2;
-podlega ochronie prawnej na podstawie odrębnych przepisów;
-jego przedmiot ochrony został wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej.
Autorskie prawo do programu komputerowego jako kwalifikowane IP
Jednym z rodzajów praw własności intelektualnej wymienionych w art. 30ca ust. 2 ustawy jest autorskie prawo do programu komputerowego. Ustawa o podatku dochodowym nie zawiera definicji „programu komputerowego”, ani też nie odsyła w tym zakresie do żadnych konkretnych regulacji. W języku powszechnym program komputerowy to zestaw instrukcji, zaimplementowanych interfejsów i zintegrowanych danych, przeznaczonych dla komputera do realizacji wyznaczonych celów. Program komputerowy jest więc pewną odrębną całością, która pozwala użytkownikowi komputera na realizację określonych działań.
Co istotne, tak rozumiany program komputerowy jest przedmiotem prawa autorskiego, jeśli spełnia definicję „utworu” będącego przedmiotem prawa autorskiego z art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Stosownie do tego przepisu przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).
Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych nie definiuje „programu komputerowego”. Wymienia „programy komputerowe” jako rodzaj utworów będących przedmiotem prawa autorskiego wyrażanych słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (art. 1 ust. 2 pkt 1 tej ustawy).
Autorskie prawo do programu komputerowego objęte jest ochroną na mocy art. 74 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t. j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1231 ze zm.). Zgodnie z ust. 1 tego przepisu, programy komputerowe podlegają ochronie jak utwory literackie, o ile przepisy Rozdziału 7 ustawy nie stanowią inaczej. Ochrona przyznana programowi komputerowemu obejmuje wszystkie formy jego wyrażenia. Ochronie nie podlegają natomiast idee i zasady będące podstawą jakiegokolwiek elementu programu komputerowego (art. 74 ust. 2 ww. ustawy).
Autorskie prawo do programu komputerowego podlegające ochronie prawnej może być uznane za kwalifikowane prawo własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy wyłącznie wówczas, gdy przedmiot ochrony został wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej. A zatem warunkiem skorzystania z omawianej preferencji IP Box jest:
-prowadzenie działalności badawczo-rozwojowej przez podatnika, który chce skorzystać z tej preferencji;
-wytworzenie, rozwinięcie lub ulepszenie przez podatnika przedmiotu ochrony autorskim prawem do programu komputerowego w ramach tej działalności badawczo-rozwojowej.
Dochody z kwalifikowanych praw własności intelektualnych
Ustawodawca określił w art. 30ca ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jaki rodzaj dochodów, które podatnik uzyskuje w ramach działalności gospodarczej, mogą być dochodem z kwalifikowanych praw własności intelektualnych. Katalog tych tytułów jest zamknięty. Sprzedaż kwalifikowanych prawa własności intelektualnych został w tym katalogu wskazany w pkt 2.
Co istotne, użyte przez ustawodawcę pojęcie dochodu (straty) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej odnosi się do dochodu (straty) z konkretnego kwalifikowanego prawa własności intelektualnej. Tym samym, w celu skorzystania z ulgi IP Box podatnik nie ustala łącznego dochodu (straty) ze wszystkich posiadanych kwalifikowanych praw własności intelektualnej, ale odrębne dochody (straty) z poszczególnych praw.
Dochód ustala się według zasad z art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przy ustalaniu przychodów należy mieć na względzie przepisy o momentach rozpoznawania przychodów. Jako koszty uzyskania przychodów z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej należy rozpoznać koszty funkcjonalnie związane z działalnością podatnika, które w sposób bezpośredni albo pośredni przyczyniły się do powstania takiego przychodu. Należy mieć również na względzie obowiązujące podatnika zasady potrącalności kosztów.
Kwalifikowanym dochodem z kwalifikowanego IP jest iloczyn:
-dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i
-wskaźnika obliczonego według wzoru podanego w przepisie (tzw. wskaźnika nexus).
Dopiero tak ustalony dochód jest przedmiotem opodatkowania preferencyjną stawką 5%.
Podstawa opodatkowania preferencyjną stawką opodatkowania 5%
Suma ustalonych we wskazany sposób kwalifikowanych dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej osiągniętych w roku podatkowym jest podstawą opodatkowania preferencyjną stawką opodatkowania 5% (art. 30ca ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
Co istotne, podatnik, który chce skorzystać z ulgi IP Box, musi również spełnić obowiązki ewidencyjne, o których mowa w art. 30cb ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Z opisu sprawy zaprezentowanego we wniosku wynika, że:
1)w ramach indywidualnej działalności gospodarczej wytwarza Pan, rozwija lub ulepsza oprogramowanie lub jego części;
2)wykonuje Pan te czynności w ramach prowadzonej przez Pana działalności badawczo-rozwojowej spełniającej definicję wskazaną w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych;
3)w wyniku prowadzonych przez Pana prac związanych z tworzeniem oprogramowania komputerowego powstają utwory podlegające ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych;
4)przenosi Pan całość praw autorskich do oprogramowania;
5)prowadzi Pan odrębną od podatkowej księgi przychodów i rozchodów ewidencję, o której mowa w art. 30cb ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Na podstawie powyższego autorskie prawo do programu komputerowego, wytwarzane samodzielnie przez Pana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest kwalifikowanym prawem własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Odpłatne przeniesienie prawa autorskiego do programu komputerowego stanowi dochód ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 7 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. To oznacza, że może Pan skorzystać z preferencyjnego opodatkowania dochodów według stawki 5% uzyskanych z tego tytułu.
Podsumowanie: prawa autorskie do programów komputerowych, które są tworzone samodzielnie i bezpośrednio przez Pana w ramach prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, są kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Odpłatne przeniesienie prawa autorskiego do programu komputerowego przez Pana w ramach wykonywanych zleceń programistycznych stanowi sprzedaż kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 7 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Może Pan zatem zastosować stawkę opodatkowania 5% do dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej.
Wątpliwości Pana budzi również kwestia uznania wskazanych w opisie sprawy wydatków na:
-koszt usługi księgowej i doradztwa podatkowego,
-koszty związane z oprogramowaniem komputerowym (zakup oprogramowania i technologii (...)),
-koszty wyposażenia (krzesło biurowe),
-koszt zakupu sprzętu komputerowego i elektronicznego (dwa komputery – jeden do działań w tle i serwer do symulacji, drugi do pracy biurowej, monitor, myszka i klawiatura, drukarka),
-koszt związane z poszerzaniem wiedzy zawodowej (kurs (...), abonament (...), konferencje (...)),
-koszt usług telekomunikacyjnych (abonament na usługi internetowe)
za koszty do obliczenia wskaźnika Nexus, o których mowa w art. 30ca ust. 4 w zw. z art. 30ca ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, na potrzeby wyliczenia kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.
Zauważam, że istotne jest to, aby ze wskaźnikaNexus wykluczyć koszty, które nie są lub ze swej natury nie mogą być, bezpośrednio związane z wytworzeniem, rozwinięciem lub ulepszeniem konkretnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej.
Ustalając wskaźnik Nexus, należy pamiętać, aby istniał związek między:
-wydatkami poniesionymi przez podatnika w związku z wytworzeniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej,
-kwalifikowanym prawem własności intelektualnej oraz
-dochodami uzyskiwanymi z kwalifikowanych praw własności intelektualnej.
Ta szczególna metoda ujmowania kosztów we wskaźniku ma zastosowanie jedynie dla celu, jakim jest kalkulacja tego wskaźnika.
Należy również pamiętać, że wskaźnik Nexus jest obliczany oddzielnie dla dochodów z poszczególnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej. W związku z tym Pan powinien również ustalić odrębnie koszty faktycznie poniesione na działalność badawczo-rozwojową związaną z danym prawem.
Należy zatem przyjąć, że jeżeli podatnik poniósł rzeczywiście wydatki, które kwalifikują się jako koszty prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej, to wydatki związane z wytworzeniem w ramach tej działalności kwalifikowanego IP należy uznać za koszty faktyczne poniesione przez podatnika na prowadzoną bezpośrednio przez niego działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, z zastrzeżeniem art. 30ca ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zgodnie z art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych koszty poniesione faktycznie przez podatnika, uwzględniane pod literą „a” we wzorze na wyliczenie wskaźnika, przez który przemnażany jest dochód z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągnięty w roku podatkowym, to koszty związane z prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalnością badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, a nie koszty działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu art. 26e ww. ustawy, zawężone do tzw. kosztów kwalifikowanych.
Jak wskazuje Minister Finansów w objaśnieniach z 15 lipca 2019 r.:
Zgodnie z akapitem 39 Raportu OECD BEPS Plan Działania nr 5 koszty kwalifikowane winny być uwzględniane we wskaźniku niezależnie od metody ich ujmowania w kosztach podatkowych, zgodnie z ogólnymi zasadami podatkowymi. Dlatego też koszty dla celów kalkulacji wskaźnika należy rozumieć szerzej (funkcjonalnie w kontekście ww. Raportu OECD), niż w odniesieniu do ustalania kosztów uzyskania przychodów na gruncie pozostałych przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Należy także wspomnieć, że wskaźnik nexus „(…) służy do określania tej części dochodu z kwalifikowanego IP, która podlega preferencyjnej 5% stawce podatkowej, powinien być liczony kumulatywnie na przestrzeni lat. Oprócz właściwych przepisów o IP BOX, potwierdzają to wytyczne przedstawione przez OECD w Raporcie BEPS Działanie nr 5 (akapit 45 Raportu OECD BEPS Plan Działania nr 5)”.
Wobec powyższego podkreślam, że wysokość dochodu z kwalifikowanego IP ustala się jako iloczyn:
-dochodu z kwalifikowanego IP osiągniętego w roku podatkowym i
-wskaźnika nexus obliczonego według specjalnego wzoru określonego w art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zatem dla potrzeb obliczenia podstawy opodatkowania podlegającej preferencyjnemu opodatkowaniu stawką 5% podatnik jest zobowiązany do wyliczenia dwóch podstawowych wartości:
-dochodu z kwalifikowanego IP osiągniętego w roku podatkowym oraz
-wskaźnika, którym zostanie przemnożony powyższy dochód.
Dlatego wydatki wymienione przez Pana w opisie sprawy, poniesione na:
-koszt usługi księgowej i doradztwa podatkowego,
-koszty związane z oprogramowaniem komputerowym (zakup oprogramowania i technologii (...)),
-koszty wyposażenia (krzesło biurowe),
-koszt zakupu sprzętu komputerowego i elektronicznego (dwa komputery – jeden do działań w tle i serwer do symulacji, drugi do pracy biurowej, monitor, myszka i klawiatura, drukarka),
-koszt związane z poszerzaniem wiedzy zawodowej (kurs (...), abonament (...), konferencje (...)),
-koszt usług telekomunikacyjnych (abonament na usługi internetowe)
mogą stanowić koszty, o których mowa w literze „a” wzoru z art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako koszty prowadzonej bezpośrednio przez Pana działalności badawczo-rozwojowej związanej z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej.
Podsumowanie: ponoszone przez Pana wydatki na usługi księgowe i doradztwa podatkowego, koszty związane z oprogramowaniem komputerowym (zakup oprogramowania i technologii (...)), koszty wyposażenia (krzesło biurowe), koszt zakupu sprzętu komputerowego i elektronicznego (dwa komputery – jeden do działań w tle i serwer do symulacji, drugi do pracy biurowej, monitor, myszka i klawiatura, drukarka), koszt związane z poszerzaniem wiedzy zawodowej (kurs (...), abonament w (...) konferencje (...)), koszt usług telekomunikacyjnych (abonament na usługi internetowe) można uznać za koszty do obliczenia wskaźnika nexus, o których mowa w art. 30ca ust. 4 w zw. z art. 30ca ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, na potrzeby wyliczenia kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił, i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Przedmiotem odrębnego rozstrzygnięcia jest pytanie nr 3 w zakres dotyczącym kosztów podwykonawców oraz kosztów związanych z wyposażeniem (lampki i biurka) oraz zakupu abonamentu na usługi telekomunikacyjne u operatora telefonii komórkowej, a także pytanie nr 4.
Jednocześnie wskazuję, że pytanie podatkowe wyznacza zakres przedmiotowy wniosku, a interpretacja indywidualna może dotyczyć tylko sprawy będącej przedmiotem zapytania wnioskodawcy. Stąd nie odniosłem się do kwestii uwzględnienia we wskaźniku nexus kosztów artykułów biurowych, kosztów amortyzacji i użytkowania samochodu, kosztów związanych z wyjazdami służbowymi oraz udziałem w szkoleniach i konferencjach (np. bilety lotnicze, bilety kolejowe, taksówki, (...), hotel, dieta, bilety wstępu).
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1643 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA) albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right