Interpretacja indywidualna z dnia 2 maja 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.131.2024.2.DA

Skutki podatkowe odpłatnego zbycia samochodu osobowego.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

3 lutego 2024 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia samochodu osobowego. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem złożonym 7 kwietnia 2024 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

5 listopada 2023 r. zmarł Pani mąż …. Dziedziczyła Pani po mężu wraz z pełnoletnią córką. Częścią spadku był samochód osobowy …, który został zakupiony w 2015 r., tj. w trakcie trwania Pani małżeństwa.

Nie posiadali Państwo rozdzielności majątkowej, więc auto było częścią wspólnego majątku małżeńskiego. W dowodzie rejestracyjnym figurował tylko Pani mąż.

Po nabyciu spadku Pani córka przekazała Pani nieodpłatnie przysługującą jej część pojazdu. Samochód został sprzedany 5 stycznia 2024 r.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jednym ze źródeł przychodu jest sprzedaż wartościowej rzeczy, o ile nastąpiła ona przed upływem 6 miesięcy, licząc od końca miesiąca jej nabycia.

W uzupełnieniu wniosku wskazała Pani, że spadkobiercami ustawowymi po spadkodawcy (Pani zmarłym mężu) była Pani i … (Pani córka).

Obydwie spadkobierczynie dziedziczyły w udziale 1/2 części.

Na pytanie Organu: czy był przeprowadzony dział spadku po Pani zmarłym mężu; w przypadku przeprowadzenia działu spadku należało wskazać kiedy i w jakiej formie dział spadku został dokonany, pomiędzy jakimi podmiotami (osobami) oraz jakie składniki majątkowe lub udziały w nich, nabyli poszczególni spadkobiercy w wyniku działu spadku, w tym Pani, wskazała Pani cyt. „w załączeniu przesyłam dokument „Akt poświadczenia dziedziczenia” z dnia 22.11.2023”.

Na pytanie Organu: kiedy dokładnie i na podstawie jakiej czynności prawnej otrzymała Pani od córki nieodpłatnie udział w samochodzie (np. w drodze działu spadku, darowizny, innej czynności prawnej - jakiej?), wskazała Pani cyt. „na podstawie „Umowy zniesienia współwłasności” z dnia 5.12.2023, przesyłam w załączeniu”.

W momencie sprzedaży wskazanego we wniosku samochodu osobowego była Pani jego wyłączną właścicielką.

Sprzedaż przez Panią samochodu osobowego nie nastąpiła w wykonywaniu działalności gospodarczej w rozumieniu art. 5a pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.), nie prowadzi Pani działalności gospodarczej.

Pytanie

Czy sprzedaż samochodu osobowego w przedstawionym stanie faktycznym nakłada na Panią obowiązek zapłaty podatku dochodowego?

Pani stanowisko w sprawie

W przedstawionym stanie faktycznym uważa Pani, że od daty nabycia samochodu do majątku wspólnego w 2015 r. upłynął okres dłuższy niż 6 miesięcy, w związku z czym sprzedaż w 2024 r. nie nakłada na Panią obowiązku zapłaty podatku dochodowego.

Podobne stanowisko w analogicznej sprawie przyjęła Krajowa Informacja Skarbowa w interpretacji nr 0115-KDIT1.4011.264.2023.2.MK.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy:

Z powołanych przepisów wynika, że w przypadku osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie rzeczy, do których zaliczyć należy również samochód osobowy. Jednakże podlegający opodatkowaniu przychód powstaje wyłącznie, jeśli zbycie nastąpi w okresie krótszym niż pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie. Jeżeli zbycie innej rzeczy następuje po upływie półrocznego okresu od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie, wówczas przychód osiągnięty z tej sprzedaży nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, bowiem czynność ta nie stanowi źródła przychodu dla celów tego podatku.

Z wniosku wynika, że w 2015 r. został zakupiony samochód osobowy, który był częścią małżeńskiego majątku wspólnego. 5 listopada 2023 r. zmarł Pani mąż. Dziedziczyła Pani po mężu wraz z pełnoletnią córką po 1/2 części. Częścią spadku był ww. samochód osobowy. W Pani małżeństwie panował ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej. Nie posiadali Państwo rozdzielności majątkowej, więc auto było częścią wspólnego majątku małżeńskiego. Po śmierci męża, umową zniesienia współwłasności z dnia 5 grudnia 2023 r. sporządzoną między Panią a córką, córka przekazała Pani nieodpłatnie przysługującą jej część pojazdu, samochód stał się wyłącznie Pani własnością. W dniu 5 stycznia 2024 r. sprzedała Pani samochód.

Wobec powyższego wskazać należy, że zgodnie z art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.):

W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego:

Zgodnie z art. 925 ww. Kodeksu:

Na mocy art. 926 § 1 ww. Kodeksu:

Stosownie do art. 1025 § 1 ww. Kodeksu:

W myśl art. 1035 Kodeksu cywilnego:

Zgodnie z art. 1037 § 1 i § 2 ww. Kodeksu:

W wyniku działu spadku prawa majątkowe objęte spadkiem przyznane poszczególnym spadkobiercom, przechodzą na nich, ustaje więc wspólność majątku spadkowego. Umowa o dział spadku lub prawomocne orzeczenie sądowe o dziale spadku stanowią tytuł własności rzeczy, które w dziale przypadły poszczególnym spadkobiercom. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom. Celem postępowania o zniesienie współwłasności w rozumieniu przepisów ustawy Kodeks cywilny jest nowe ukształtowanie prawa własności rzeczy, która stanowi przedmiot współwłasności.

Zgodnie z art. 195 ww. Kodeksu:

Jak stanowi art. 196 § 1 i § 2 ww. Kodeksu:

Natomiast w myśl art. 210 § 1 zd. pierwsze ww. Kodeksu:

Przez zniesienie współwłasności rozumie się likwidację łączącego współwłaścicieli stosunku prawnego, która następuje w drodze umowy lub orzeczenia sądu.

Stosownie do art. 211 ww. Kodeksu:

Zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, przez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych bądź przez podział cywilny, polegający na sprzedaży rzeczy wspólnej i podziale uzyskanej ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli. Jeżeli zniesienie współwłasności następuje przez podział rzeczy wspólnej, to co do zasady dokonuje się jej podziału na tyle części ilu jest współwłaścicieli z uwzględnieniem wartości udziałów posiadanych przed zniesieniem współwłasności. W przypadku różnicy pomiędzy wartością utworzonych części rzeczy a wielkością udziałów, wartość poszczególnych udziałów może być wyrównana przez dopłaty pieniężne.

Zgodnie z teorią prawa rzeczowego przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w drodze zniesienia współwłasności jest nabyciem tych rzeczy.

Natomiast, biorąc pod uwagę przyjętą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego, nabyciem rzeczy w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie jest przyznanie jej na wyłączną własność jednemu ze współwłaścicieli w wyniku dokonanego zniesienia współwłasności, jeśli:

1)podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty, lub

2)wartość rzeczy mieści się w udziale, jaki przysługiwał tej osobie w majątku wspólnym.

Jeżeli więc spełnione są wymienione wyżej warunki, zniesienie współwłasności ruchomości nie może być rozpatrywane w kategoriach nabycia. W takiej sytuacji za datę jej nabycia uznać należy datę pierwotnego nabycia udziału w ruchomości. Jeżeli jednak na skutek dokonanego podziału ruchomości lub zniesienia współwłasności przysługujący danej osobie udział ulega powiększeniu lub też towarzyszą mu spłaty i dopłaty wówczas czynność ta skutkuje nabyciem ponad dotychczas posiadany udział.

Podkreślić również należy, że zgodnie z art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.):

Ustrój wspólności ustawowej, obejmujący dorobek obojga małżonków, ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa.

Stosownie do art. 35 ww. Kodeksu:

Przedmiotami majątkowymi w rozumieniu tego przepisu są wszelkie prawa majątkowe zarówno bezwzględne (prawo własności rzeczy oraz inne prawa rzeczowe), jak i względne (np. przysługujące małżonkom wierzytelności). Wspólność ustawowa obejmuje wszelkie przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Z ww. przepisu wynika, że wspólność małżeńska została ukształtowana jako wspólność łączna. Charakteryzuje się ona tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą więc rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością ustawową. Obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku wspólnego.

Ponadto wskazać należy, że w podjętej przez Naczelny Sąd Administracyjny uchwale w składzie siedmiu sędziów z dnia 15 maja 2017 r., sygn. akt II FPS 2/17, Sąd stwierdził, że:

W uzasadnieniu uchwały Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że w przypadku nabycia nieruchomości przez małżonków pozostających w majątkowej wspólności małżeńskiej przewidzianej w art. 31 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie ma możliwości określenia tego, w jakich częściach nastąpiło nabycie nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie jest możliwe nabycie nieruchomości w określonym udziale przez małżonków pozostających we wspólności majątkowej małżeńskiej i działających jednocześnie, co wynika z istoty wspólności małżeńskiej. Wspólność małżeńska (łączna) to wspólność bezudziałowa, a w czasie jej trwania małżonkowie nie mogą rozporządzać swoimi prawami do majątku wspólnego jako całości. Nie mogą także rozporządzać udziałem w jakimkolwiek przedmiocie należącym do tego majątku.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego skoro, z uwagi na wspólność majątkową, nie można wyodrębnić udziałów, które małżonkowie posiadali w chwili nabycia nieruchomości w małżeństwie, to nie można też przyjąć, że pięcioletni termin biegnie od daty nabycia nieruchomości w drodze spadku. Dla oceny skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości kluczowy jest moment poniesienia wydatku na nabycie tego składnika do majątku wspólnego i to, że tego wydatku – w momencie jego poniesienia – nie można przypisać jednemu bądź drugiemu małżonkowi w udziałach o określonej wielkości.

Z uwagi na fakt, że art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera podobne regulacje w zakresie odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych oraz odpłatnego zbycia innych rzeczy, a jedyną różnicą jest okres posiadania, po upływie którego przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości, praw majątkowych oraz innych rzeczy nie powstaje, stwierdzić należy, że argumentacja zawarta w ww. uchwale Naczelnego Sądu Administracyjnego, odnosząca się do majątku dorobkowego małżonków (całego, bezudziałowego majątku), ma zastosowanie również do odpłatnego zbycia rzeczy.

Tezy postawione w ww. uchwale mają walor uniwersalny i pozostają aktualne w okolicznościach rozpoznawanej sprawy w odniesieniu do rzeczy ruchomych, ruchomości otrzymanych w spadku i zniesieniu współwłasności.

Z wniosku wynika, że samochód został nabyty w 2015 r. do majątku wspólnego małżonków, a wspólność małżeńska jest wspólnością bezudziałową. Skoro z uwagi na wspólność majątkową nie można wyodrębnić udziałów, które małżonkowie posiadali w chwili nabycia ruchomości, to nie można też przyjąć, że po śmierci małżonka drugi z małżonków ponownie nabył udział w ruchomości w drodze dziedziczenia po zmarłym mężu oraz w drodze zniesienia współwłasności (działu spadku obejmującego udział w samochodzie wchodzący w skład majątku spadkowego po mężu), skoro ruchomość wchodziła wcześniej do wspólnego majątku małżeńskiego.

W konsekwencji sprzedaż samochodu dokonana 5 stycznia 2024 r. nie stanowi źródła przychodu i w związku z tym nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym, ponieważ odpłatne zbycie nastąpiło po upływie okresu, o którym mowa art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Panią i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Organ podkreśla, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie analizuje załączonych do wniosku dokumentów, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).