Interpretacja indywidualna z dnia 29 kwietnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-1.4010.85.2024.3.KK
Skutki podatkowe połączeń spółek i konfuzji
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
21 lutego 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 20 lutego 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m.in. podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia:
1. czy w wyniku połączenia Spółki Przejmującej ze Spółką Przejmowaną po stronie Spółki Przejmującej powstanie przychód do opodatkowania w rozumieniu właściwych regulacji ustawy o CIT,
2. czy wygaśnięcie wzajemnych zobowiązań i należności w wyniku Pierwszej Konfuzji będzie skutkowało z jakimikolwiek skutkami podatkowymi w CIT,
3. czy w wyniku połączenia Spółki Przejmującej ze Spółką Zależną po stronie Spółki Przejmującej powstanie przychód do opodatkowania w rozumieniu właściwych regulacji ustawy o CIT,
4. czy wygaśnięcie wzajemnych zobowiązań i należności w wyniku Drugiej Konfuzji będzie skutkowało z jakimikolwiek skutkami podatkowymi w CIT.
Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 18 kwietnia 2024 r. (data wpływu 21 kwietnia 2024 r.)
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Wstęp, charakterystyka struktury właścicielskiej oraz kontekst biznesowy
[...] sp. z o.o. (dalej: „Wnioskodawca”, „Spółka” lub „Spółka Przejmująca”) jest spółką handlową prawa polskiego posiadającą siedzibę w Rzeczypospolitej Polskiej i polskim rezydentem podatkowym tj. podlega na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania. Wnioskodawca prowadzi działalność w zakresie realizacji projektów budowlanych, kupna i sprzedaży nieruchomości na własny rachunek oraz wynajmu i zarządzania nieruchomościami. 100% udziałów w Spółce posiada […] S.A., francuska spółka kapitałowa będąca odpowiednikiem polskiej spółki akcyjnej. Spółka Przejmująca została utworzona przez grupę [...] (dalej: „Grupa”) jako główny wyspecjalizowany podmiot, zajmujący się realizowaniem inwestycji nieruchomościowych oraz posiadający nieruchomości należące do grupy [...] (w tym sprawujący funkcje właścicielskie), tak aby zachować odrębność pomiędzy działalnością operacyjną i nieruchomościową. Taki podział działalności w Grupie jest utrzymywany do dzisiaj. Spółka została wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego w dniu […].
W związku z rozwojem działalności gospodarczej Grupy, w 2016 roku Grupa powzięła decyzję o przejęciu (w ramach transakcji nabycia udziałów) podmiotu będącego spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, właściciela udziałów spółki, realizującej inwestycję w […]. Z tego powodu, Spółka Przejmująca dokonała zakupu udziałów w [...] sp. z o.o. (dalej: „Spółka Przejmowana”), na skutek czego stała się jej 100% udziałowcem.
Spółka Przejmowana posiada siedzibę w Rzeczypospolitej Polskiej i jest polskim rezydentem podatkowym. Ponadto, głównym celem działalności Spółki Przejmowanej jest realizacja m.in. projektów budowlanych, kupno i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek oraz wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi. Spółka Przejmowana posiada 100% udziałów w spółce [...] sp. z o.o. (dalej: „Spółka Zależna”).
Spółka Zależna również posiada siedzibę w Rzeczypospolitej Polskiej i jest polskim rezydentem podatkowym oraz realizatorem inwestycji w […]. Głównym celem działalności Spółki Zależnej jest m.in. realizacja projektów budowlanych związanych ze wznoszeniem budynków, kupno i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek oraz wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi.
Spółka pragnie zaznaczyć, iż zgodnie z funkcjonującą w Grupie od wielu lat praktyką biznesową, to właśnie Spółka jest podmiotem skupiającym w Grupie inwestycje nieruchomościowe, których na moment złożenia niniejszego wniosku posiadała około 69. W przypadku, gdy inne inwestycje Grupy są prowadzone przez pozostałe podmioty powiązane, Grupa planuje podjąć działania mające na celu ujednolicenie modelu zgodnie z przyjętą praktyką (tj. konsolidacji posiadanych przez Grupę nieruchomości w jednym podmiocie).
W konsekwencji powyżej opisanej polityki Grupy, podjęto decyzję, iż koniecznym jest, aby Spółka Przejmowana, a w dalszej kolejności Spółka Zależna, zostały przejęte przez Spółkę. Jest to uzasadnione m.in. zarówno przez kwestie prawne, przepływy pieniężne w Spółce, historyczną praktykę Grupy, jak i potrzebę uproszczenia struktury Grupy, ograniczenia liczby podmiotów funkcjonujących w ramach Grupy, konsolidacji działalności, konsolidacji rozliczeń, racjonalizacji kosztów prowadzenia działalności gospodarczej poprzez efekt synergii, w tym ograniczenia kosztów operacyjnych (tj. związanych z istnieniem odrębnych spółek, o profilu działalności zbliżonym do Spółki - tj. kosztów administracyjnych, księgowych, przygotowania sprawozdań finansowych, kosztów IT, w tym kosztów związanych z wdrożeniem rozwiązań IT dot. e-faktur itp.).
Mając powyższe na uwadze, w opisywanych zdarzeniach przyszłych, w ocenie Wnioskodawcy głównym lub jednym z głównych celów połączenia Spółki Przejmowanej ze Spółką Przejmującą, a w dalszej kolejności również Spółką Zależną, nie jest uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania a planowane połączenia zostaną przeprowadzone z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych. Powyższy opis zdarzeń przedstawia podstawowe elementy uzasadnienia biznesowego połączenia. Jednocześnie pokreślić należy, że kwestia uzasadnienia biznesowego nie jest przedmiotem zapytania na podstawie niniejszego wniosku.
Połączenie Spółki Przejmowanej ze Spółką Przejmującą
Planowane jest dokonanie połączenia Spółki Przejmowanej i Spółki Przejmującej w ten sposób, że cały majątek Spółki Przejmowanej zostanie przeniesiony na Spółkę Przejmującą (połączenie przez przejęcie), w konsekwencji czego Spółka Przejmowana przestanie istnieć jako odrębny podmiot prawa (zgodnie z celem biznesowym Grupy) (dalej: „Połączenie”).
Omawiana transakcja zostanie zrealizowana w trybie określonym w art. 492 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks Spółek Handlowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. 1467 z późn. zm., dalej: "KSH"), tj. poprzez przejęcie całego majątku Spółki Przejmowanej. Podczas takiego połączenia, spółka przejmowana traci byt prawny, a spółka przejmująca wstępuje we wszystkie prawa i obowiązki spółki przejmowanej, w tym również w miejsce Spółki Przejmowanej w stosunku prawnym łączącym ją ze Spółką Zależną.
Ponadto, z uwagi na fakt, iż Spółka Przejmująca jest jedynym udziałowcem Spółki Przejmowanej, posiadającym 100% udziałów w kapitale zakładowym Spółki Przejmowanej, połączenie zostanie przeprowadzone w trybie uproszczonym, zgodnie z art. 516 § 1 KSH, w związku z powyższym m.in. połączenie zostanie przeprowadzone bez wydawania udziałów Spółki Przejmującej w zamian za majątek Spółki Przejmowanej.
Na moment złożenia niniejszego Wniosku, do właściwego sądu rejestrowego nie zostało wysłane zgłoszenie połączenia Spółki Przejmowanej ze Spółką (wraz z planem połączenia), natomiast ww. wniosek zostanie przesłany niezwłocznie po ukończeniu prac prawnych nad planem połączenia.
Prawny skutek połączenia nastąpi dopiero po weryfikacji przez sąd rejestrowy i konstytutywnie z momentem wpisu połączenia do KRS. Tym samym na moment złożenia wniosku połączenie nie nastąpiło.
W tym miejscu podkreślenia również wymaga fakt, iż udziały Spółki Przejmowanej nie zostały nabyte lub objęte w wyniku wymiany udziałów albo przydzielone w wyniku łączenia lub podziału.
Ponadto:
1. w związku z faktem, iż w niniejszym zdarzeniu przyszłym nie dojdzie do przydzielenia przez Spółkę Przejmującą udziałów wspólnikowi Spółki Przejmowanej, wartość emisyjna udziałów obejmowana w kapitale Spółki Przejmowanej na skutek Połączenia nie powstanie;
2. wartość rynkowa majątku podmiotu przejmowanego (ustalona na dzień poprzedzający dzień łączenia) otrzymanego przez Spółkę Przejmującą może przewyższać wartość składników tego majątku przyjętą dla celów podatkowych. Jednak ww. różnice powinny wynikać z występowania składników majątku Spółki Przejmowanej, które dla celów podatkowych Spółka Przejmująca przyjmie w wartości wynikającej z ksiąg podatkowych Spółki Przejmowanej oraz przyporządkuje do działalności prowadzonej na terytorium Polski (tj. składniki majątku o których mowa w art. 12 ust. 4 pkt 3e ustawy o CIT);
3. w wyniku planowanego połączenia nie dojdzie do żadnych dopłat.
Na skutek planowanego połączenia Spółki Przejmującej ze Spółką Przejmowaną, Spółka Przejmująca na mocy art. 494 § 1 KSH oraz art. 93 § 1 w związku z art. 93 § 2 pkt 1 Ordynacji Podatkowej wstąpi z dniem połączenia we wszystkie prawa i obowiązki Spółki Przejmowanej a ponadto na skutek sukcesji uniwersalnej praw i obowiązków, wstąpi we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki Spółki Przejmowanej. W tym miejscu, szczególnego podkreślenia wymaga fakt, że na podstawie powyższych regulacji, w zakresie przejmowanych na skutek połączenia środków trwałych/wartości niematerialnych i prawnych, i pozostałych składników majątkowych Spółka jako podmiot przejmujący (wstępująca we wszelkie prawa i obowiązki spółek przejmowanych na podstawie art. 93 § 1 w związku z art. 93 § 2 pkt 1 Ordynacji Podatkowej):
i. ustali wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (przejętych w wyniku połączenia ze Spółką Przejmowaną) w wartości początkowej określonej w ewidencjach środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych oraz pozostałych księgach podatkowych Spółki Przejmowanej, a tym samym na skutek łączenia nie dojdzie do aktualizacji wartości podatkowej przejmowanego majątku po stronie Spółki Przejmującej, oraz
ii. Spółka Przejmująca będzie dokonywać odpisów amortyzacyjnych od powyższych środków trwałych z uwzględnieniem dotychczasowej wysokości odpisów dokonanych do momentu połączenia przez Spółkę Przejmowaną oraz będzie kontynuować metodę amortyzacji przyjętą przez Spółkę Przejmowaną w zakresie konkretnych środków trwałych/wartości niematerialnych i prawnych.
Majątek Spółki Przejmowanej przejmowany przez Spółkę Przejmującą zostanie przez nią w całości przypisany do działalności prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Konsolidacja Spółki Przejmującej ze Spółką Zależną
Następnie, po przeprowadzeniu procesu Połączenia, w celu realizacji opisanej wyżej polityki biznesowej przyjętej przez Grupę, planowane jest przejęcie Spółki Zależnej przez Spółkę (dalej: „Konsolidacja”). Aby to osiągnąć, zaplanowane jest dokonanie połączenia Spółki Zależnej i Spółki Przejmującej w ten sposób, że cały majątek Spółki Zależnej zostanie przeniesiony na Spółkę Przejmującą (połączenie przez przejęcie), w konsekwencji czego Spółka Zależna przestanie istnieć jako odrębny podmiot prawa.
Na moment Konsolidacji, Spółka będzie posiadała 100% udziałów w Spółce Zależnej (na skutek przeprowadzonego Połączenia - które będzie miało miejsce chronologicznie przed Konsolidacją).
Omawiana transakcja również zostanie zrealizowana w trybie określonym w art. 492 § 1 pkt 1 KSH, tj. poprzez przejęcie całego majątku Spółki Zależnej, w wyniku czego, spółka przejmowana utraci byt prawny, a spółka przejmująca wstąpi w jej wszystkie prawa i obowiązki.
Ponadto, z uwagi na fakt, iż po przeprowadzeniu Połączenia, Spółka Przejmująca stanie się jedynym udziałowcem Spółki Zależnej, posiadającym 100% udziałów w jej kapitale zakładowym, Konsolidacja zostanie przeprowadzona w trybie uproszczonym, zgodnie z art. 516 § 1 KSH, w związku z powyższym m.in. połączenie zostanie przeprowadzone bez wydawania udziałów Spółki Przejmującej w zamian za majątek Spółki Zależnej.
Na moment złożenia niniejszego Wniosku, do właściwego sądu rejestrowego nie zostało wysłane zgłoszenie połączenia Spółki Zależnej ze Spółką (wraz z planem połączenia), natomiast wniosek ten zostanie przesłany niezwłocznie po ukończeniu procesu Połączenia oraz prac prawnych nad planem Konsolidacji. Jej prawny skutek nastąpi dopiero po weryfikacji przez sąd rejestrowy i konstytutywnie z momentem wpisu połączenia do KRS.
Ponadto:
1.w związku z faktem, iż w niniejszym zdarzeniu przyszłym nie dojdzie do przydzielenia przez Spółkę Przejmującą udziałów wspólnikowi Spółki Zależnej, wartość emisyjna udziałów obejmowana w kapitale Spółki Zależnej na skutek Połączenia nie powstanie;
2. wartość rynkowa majątku podmiotu przejmowanego (ustalona na dzień poprzedzający dzień łączenia) otrzymanego przez Spółkę Przejmującą może przewyższać wartość składników tego majątku przyjętą dla celów podatkowych. Jednak ww. różnice powinny wynikać z występowania składników majątku Spółki Zależnej, które dla celów podatkowych Spółka Przejmująca przyjmie w wartości wynikającej z ksiąg podatkowych Spółki Przejmowanej oraz przyporządkuje do działalności prowadzonej na terytorium Polski (tj. składniki majątku o których mowa w art. 12 ust. 4 pkt 3e ustawy o CIT);
3. w wyniku planowanego połączenia nie dojdzie do żadnych dopłat.
Na skutek planowanego połączenia Spółki Przejmującej ze Spółką Zależną, Spółka Przejmująca na mocy art. 494 § 1 KSH oraz art. 93 § 1 w związku z art. 93 § 2 pkt 1 Ordynacji Podatkowej wstąpi z dniem połączenia we wszystkie prawa i obowiązki Spółki Zależnej a ponadto na skutek sukcesji uniwersalnej praw i obowiązków, wstąpi we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki Spółki Zależnej. W tym miejscu, szczególnego podkreślenia wymaga fakt, że na podstawie powyższych regulacji, w zakresie przejmowanych na skutek połączenia środków trwałych/wartości niematerialnych i prawnych, i pozostałych składników majątkowych, Spółka, jako podmiot przejmujący (wstępująca we wszelkie prawa i obowiązki spółek przejmowanych na podstawie art. 93 § 1 w związku z art. 93 § 2 pkt 1 Ordynacji Podatkowej):
i. ustali wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (przejętych w wyniku połączenia ze Spółką Przejmowaną) w wartości początkowej określonej w ewidencjach środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych oraz pozostałych księgach podatkowych Spółki Zależnej, a tym samym na skutek łączenia nie dojdzie do aktualizacji wartości podatkowej przejmowanego majątku po stronie Spółki Przejmującej, oraz
ii. Spółka Przejmująca będzie dokonywać odpisów amortyzacyjnych od powyższych środków trwałych z uwzględnieniem dotychczasowej wysokości odpisów dokonanych do momentu połączenia przez Spółkę Zależną oraz będzie kontynuować metodę amortyzacji przyjętą przez Spółkę Zależną w zakresie konkretnych środków trwałych/wartości niematerialnych i prawnych.
Majątek Spółki Zależnej przejmowany przez Spółkę Przejmującą zostanie przez nią w całości przypisany do działalności prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
W związku z planowaną Konsolidacją, po stronie Wnioskodawcy jako Spółki Przejmującej, powstanie konieczność ustalenia skutków podatkowych Połączenia na gruncie Ustawy o CIT, Ustawy o VAT oraz Ustawy o PCC, w tym z perspektywy przepisów regulujących kwestię rozpoznawania przychodów dla celów podatkowych po stronie Spółki Przejmującej.
Rozliczenie wzajemnych rozliczeń w wyniku Połączenia oraz Konsolidacji
Pomiędzy Spółką Przejmowaną a Spółką Przejmującą w dniu Połączenia oraz Spółką Przejmującą a Spółką Zależną w dniu Konsolidacji, mogą istnieć nieprzedawnione i nierozliczone wierzytelności lub zobowiązania. W związku z powyższym Wnioskodawca przewiduje, iż może nastąpić sytuacja, w której:
1) Spółka Przejmowana będzie posiadać nieprzedawnione zobowiązania w stosunku do Spółki Przejmującej na moment Połączenia;
2) Spółka Przejmująca będzie posiadać nieprzedawnione zobowiązania w stosunku do Spółki Przejmowanej na moment Połączenia;
3) Spóła Zależna będzie posiadać nieprzedawnione zobowiązania w stosunku do Spółki Przejmującej na moment Konsolidacji;
4) Spółka Przejmująca będzie posiadać nieprzedawnione zobowiązania w stosunku do Spółki Zależnej na moment Konsolidacji.
W konsekwencji, może wystąpić sytuacja, iż w wyniku Połączenia lub Konsolidacji dojdzie do konfuzji, czyli połączenia w jednym podmiocie (tj. w Spółce Przejmującej) praw wierzyciela i dłużnika. Dlatego też, wzajemne wierzytelności Spółki Przejmującej oraz Spółki Przejmowanej wygasną (dalej: „Pierwsza Konfuzja”). Do analogicznej sytuacji tj. wygaśnięcia wzajemnych wierzytelności Spółki Przejmującej oraz Spółki Zależnej, może dojść w wyniku Konsolidacji (dalej: „Druga Konfuzja”)
Dodatkowo w uzupełnieniu wniosku z 18 kwietnia 2024 r. wskazali Państwo, że:
1) Biorąc pod uwagę fakt, że opisane we wniosku transakcje połączeń stanowią zdarzenia przyszłe, które są obecnie w fazie planowania, na tym etapie nie jest możliwe określenie, czy na dzień poprzedzający dzień poszczególnych łączeń, wartość rynkowa majątku Spółki Przejmowanej oraz wartość rynkowa majątku Spółki Zależnej otrzymanego przez Spółkę Przejmującą będzie przewyższać wartość składników dla każdego z majątków ww. Spółek osobno, przyjętą dla celów podatkowych (nie wyższą od wartości rynkowej tych składników).
Jednakże, Wnioskodawca podkreśla, że w przypadku, gdyby okazało się, że wartość rynkowa majątku Spółki Przejmowanej lub wartość rynkowa majątku Spółki Zależnej otrzymanego przez Spółkę Przejmującą będzie przewyższać wartość składników dla każdego z majątków ww. Spółek osobno, przyjętą dla celów podatkowych (nie wyższą od wartości rynkowej tych składników), to:
- Wnioskodawca jako Spółka Przejmująca przyjmie dla celów podatkowych otrzymane składniki majątku w wartości wynikającej z ksiąg podatkowych Spółki Przejmowanej oraz Spółki Zależnej;
- Spółka przypisze je do działalności prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
2) Wnioskodawca jako Spółka Przejmująca potwierdza, że zamierza kontynuować działalność w zakresie, w jakim prowadzi ją Spółka Przejmowana oraz Spółka Zależna. Wskazać należy, że celem planowanych połączeń jest realizacja polityki grupy, w ramach której funkcjonuje Wnioskodawca tj. konsolidacja nieruchomości posiadanych przez grupę, w majątku jednego podmiotu. Po przeprowadzeniu każdego z połączeń, główne cele działalności Wnioskodawcy zostaną zachowane z uwzględnieniem kontynuacji działalności Spółki Przejmowanej oraz Spółki Zależnej.
3) Wnioskodawca wskazuje, że planowane przejęcie poprzez Połączenie (tj. połączenie ze Spółka Przejmowaną) zostanie przeprowadzone bez podwyższenia kapitału zakładowego Spółki.
4) Wnioskodawca wskazuje, że planowane przejęcie poprzez Konsolidację (tj. połączenie ze Spółką Zależną) zostanie przeprowadzone bez podwyższenia kapitału zakładowego Spółki.
Pytania
1. Czy w wyniku połączenia Spółki Przejmującej ze Spółką Przejmowaną po stronie Spółki Przejmującej powstanie przychód do opodatkowania w rozumieniu właściwych regulacji ustawy o CIT? (pytanie oznaczone we wniosku nr 1)
2. Czy wygaśnięcie wzajemnych zobowiązań i należności w wyniku Pierwszej Konfuzji będzie skutkowało jakimikolwiek skutkami podatkowymi w CIT? (pytanie oznaczone we wniosku nr 4)
3. Czy w wyniku połączenia Spółki Przejmującej ze Spółką Zależną po stronie Spółki Przejmującej powstanie przychód do opodatkowania w rozumieniu właściwych regulacji ustawy o CIT (pytanie oznaczone we wniosku nr 5)
4. Czy wygaśnięcie wzajemnych zobowiązań i należności w wyniku Drugiej Konfuzji będzie skutkowało z jakimikolwiek skutkami podatkowymi w CIT? (pytanie oznaczone we wniosku nr 8)
Państwa stanowisko w sprawie
1. W ocenie Wnioskodawcy połączenie będzie neutralne podatkowo w rozumieniu właściwych regulacji ustawy o CIT.
2. W ocenie Wnioskodawcy, wygaśnięcie zobowiązań i należności, które nastąpią w wyniku Pierwszej Konfuzji nie spowoduje konsekwencji na gruncie CIT.
3. W ocenie Wnioskodawcy połączenie będzie neutralne podatkowo w rozumieniu właściwych regulacji ustawy o CIT.
4. W ocenie Wnioskodawcy, wygaśnięcie zobowiązań i należności, które nastąpią w wyniku Drugiej Konfuzji nie spowoduje konsekwencji na gruncie CIT.
Ad 1 i 3
Zgodnie z art. 3 ust. 1 Ustawy o CIT podatnicy, jeżeli mają siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania. Jednocześnie, zgodnie z art. 3 ust. 2 Ustawy o CIT podatnicy, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej siedziby lub zarządu, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów, które osiągają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Ponadto zgodnie z art. 7 ust. 1 Ustawy o CIT, przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów. W przypadkach, o których mowa w art. 21, art. 22 i art. 24b Ustawy o CIT, przedmiotem opodatkowania jest przychód.
Jak wskazano natomiast w art. 7 ust. 2 Ustawy o CIT, dochodem ze źródła przychodów, z zastrzeżeniem art. 11c, art. 11i, art. 24a, art. 24b, art. 24ca, art. 24d i art. 24f Ustawy o CIT, jest nadwyżka sumy przychodów uzyskanych z tego źródła przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.
Zgodnie z art. 7b ust. 1 pkt 1 lit. m Ustawy o CIT, za przychody z zysków kapitałowych uważa się przychody uzyskane w następstwie przekształceń, łączenia lub podziałów podmiotów, w tym: przychody osoby prawnej lub spółki, o której mowa w art. 1 ust. 3, przejmującej w następstwie łączenia lub podziału majątek lub część majątku innej osoby prawnej lub spółki; przychody wspólnika spółki łączonej lub dzielonej; przychody spółki dzielonej.
Jednocześnie, ustawodawca w art. 12 ust. 1 pkt 1 Ustawy o CIT wskazał, że przychodami są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe. W art. 12 ust. 1 pkt 2 Ustawy o CIT ustawodawca wskazał, że przychodem jest również wartość otrzymanych rzeczy lub praw, a także wartość innych świadczeń w naturze, w tym wartość rzeczy i praw otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń.
Brak przychodu Spółki Przejmującej na gruncie art. 12 ust. 1 pkt 8ba Ustawy o CIT
Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 8ba ustawy o CIT, przychód stanowi ustalona na dzień poprzedzający dzień łączenia lub podziału wartość emisyjna udziałów (akcji) spółki przejmującej lub nowo zawiązanej przydzielonych wspólnikowi spółki przejmowanej lub dzielonej w następstwie łączenia lub podziału podmiotów, z zastrzeżeniem pkt 8b.
Ponadto, zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 12 do przychodów nie zalicza się w przypadku połączenia lub podziału spółek, przychodu wspólnika spółki przejmowanej lub dzielonej stanowiącego wartość emisyjną udziałów (akcji) przydzielonych przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną, o którym mowa w ust. 1 pkt 8ba, jeżeli:
a) udziały (akcje) w podmiocie przejmowanym lub dzielonym nie zostały nabyte lub objęte w wyniku wymiany udziałów albo przydzielone w wyniku innego łączenia lub podziału podmiotów, oraz
b) przyjęta przez tego wspólnika dla celów podatkowych wartość udziałów (akcji) przydzielonych przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną nie jest wyższa niż wartość udziałów (akcji) w spółce przejmowanej lub dzielonej, jaka byłaby przyjęta przez tego wspólnika dla celów podatkowych, gdyby nie doszło do łączenia lub podziału;
W związku z faktem, iż jak wskazano w opisie stanu faktycznego (winno być: zdarzenia przyszłego), Połączenie oraz Konsolidacja zostaną przeprowadzone bez podwyższania kapitału zakładowego Spółki Przejmującej, a także nie zostaną wydane ani nowe udziały Spółki Przejmującej, ani Spółki Zależnej (ze względu na fakt, iż 100% udziałowcem Spółki Przejmowanej oraz Spółki Zależnej będzie Spółka Przejmująca). W przedmiotowym stanie faktycznym (winno być: zdarzeniu przyszłym) nie dojdzie do emisji udziałów, dlatego też żadna wartość emisyjna udziałów (o której mowa w art. 12 ust. 1 pkt 8ba ustawy o CIT) będąca podstawą opodatkowania (przychodem) nie zaistnieje/nie wystąpi. Dlatego w ocenie Wnioskodawcy, zarówno Połączenie jak i Konsolidacja, nie będzie skutkować powstaniem przychodu podlegającego opodatkowaniu na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 8ba u Spółki.
Brak przychodu Spółki Przejmującej na gruncie art. 12 ust. 1 pkt 8c Ustawy o CIT
Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 8c ustawy o CIT, w przypadku połączenia spółek przychodem jest ustalona na dzień poprzedzający dzień łączenia wartość rynkowa majątku podmiotu przejmowanego otrzymanego przez spółkę przejmującą, w części przewyższającej wartość przyjętą dla celów podatkowych składników tego majątku, nie wyższą od wartości rynkowej tych składników.
Jednakże, w myśl art. 12 ust. 4 pkt 3e, w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 8c, do przychodu nie zalicza się wartości tych składników majątku podmiotu przejmowanego lub dzielonego otrzymanego przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną w drodze łączenia lub podziału podmiotów, które:
a) spółka przejmująca przyjęła dla celów podatkowych w wartości wynikającej z ksiąg podatkowych podmiotu przejmowanego lub dzielonego oraz
b) spółka przejmująca przypisała do działalności prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym za pośrednictwem zagranicznego zakładu.
Stosownie do art. 12 ust. 13 Ustawy o CIT, powyższego wyłączenia z przychodów opodatkowanych nie stosuje się, gdy głównym lub jednym z głównych celów połączenia spółek jest uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania.
Ponadto, w myśl art. 12 ust. 14 Ustawy o CIT, jeżeli połączenie spółek, podział spółek, wymiana udziałów lub wniesienie wkładu niepieniężnego nie zostały przeprowadzone z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych, dla celów art. 12 ust. 13 Ustawy o CIT domniemywa się, że głównym lub jednym z głównych celów tych czynności jest uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania.
Ponadto, jak wskazano w art. 12 ust. 15 Ustawy o CIT, przepisy ust. 4 pkt 3e-3h, 12 i pkt 25 lit. b mają zastosowanie wyłącznie do spółek będących podatnikami, o których mowa w:
1) art. 3 ust. 1, przejmujących albo wnoszących w drodze wkładu niepieniężnego majątek spółek lub podmiotów mających siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo
2) art. 3 ust. 1, przejmujących albo wnoszących w drodze wkładu niepieniężnego majątek spółek podlegających w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego opodatkowaniu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania, albo
3) art. 3 ust. 2, podlegających w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego opodatkowaniu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania, przejmujących albo wnoszących w drodze wkładu niepieniężnego majątek spółek będących podatnikami, o których mowa w art. 3 ust. 1.
Dodatkowo, w myśl art. 12 ust. 16 Ustawy o CIT, przepisy ust. 4 pkt 3e-3h, 12 i pkt 25 lit. b oraz ust. 4d stosuje się odpowiednio do podmiotów wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy.
Tym samym, na gruncie powyższych przepisów, przychód podatkowy nie powstanie po stronie Spółki Przejmującej w wysokości ustalonej na dzień poprzedzający dzień łączenia wartości rynkowej majątku Spółki Przejmowanej oraz w wysokości ustalonej na dzień poprzedzający dzień łączenia wartości rynkowej majątku Spółki Zależnej (w kwocie przewyższającej wartość podatkową tych składników majątku), jeśli zostaną spełnione będą łącznie cztery przesłanki, to jest:
a) Spółka Przejmująca przyjmie dla celów podatkowych wartość składników majątku Spółki Przejmowanej oraz Spółki Zależnej w wartości wynikającej z ksiąg podatkowych Spółki Przejmowanej oraz Spółki Zależnej;
b) Spółka Przejmująca przypisze składniki majątkowe Spółki Przejmowanej oraz Spółki Zależnej do działalności prowadzonej na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, w tym za pośrednictwem zagranicznego zakładu;
c) Oba połączenia Spółek zostaną przeprowadzone z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych oraz
d) Spółka Przejmująca, Spółka Przejmowana jak i Spółka Zależna są podmiotami, o których mowa w art. 3 ust. 1 ustawy o CIT, są podatnikami mającymi siedzibę lub zarząd na terytorium Polski i podlegają na terytorium Polski nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym od osób prawnych, a tym samym wypełniają przesłankę wymienioną w art. 12 ust. 15 pkt 1 ustawy o CIT.
W zakresie pierwszej przesłanki, wskazać należy, że zgodnie z art. 93 § 1 pkt 1 w zw. § 2 pkt 1 Ordynacji Podatkowej, osoba prawna w wyniku łączenia się osób prawnych wstępuje we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki każdej z łączonych się osób lub spółek. Przepis ten stosuje się odpowiednio do osoby prawnej łączącej się przez przejęcie innej osoby prawnej (osób prawnych).
Ponadto, odnosząc się do zakresu przedmiotowego art. 93 § 1 pkt 1 Ordynacji Podatkowej należy podkreślić, że wskazany przepis posługuje się pojęciem „wszelkich przewidzianych w przepisach prawa podatkowego praw i obowiązków”. Termin „przepisy prawa podatkowego” został zdefiniowany w art. 3 pkt 2 Ordynacji Podatkowej, zgodnie z którym oznacza przepisy ustaw podatkowych (np. ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku od towarów i usług, ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych), postanowienia ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską umów o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską innych umów międzynarodowych dotyczących problematyki podatkowej, a także przepisy aktów wykonawczych wydanych na podstawie ustaw podatkowych. Z kolei na podstawie art. 3 pkt 1 Ordynacji Podatkowej, ustawy podatkowe to ustawy dotyczące podatków, opłat oraz niepodatkowych należności budżetowych określające podmiot, przedmiot opodatkowania, powstanie obowiązku podatkowego, podstawę opodatkowania, stawki podatkowe oraz regulujące prawa i obowiązki organów podatkowych, podatników, płatników i inkasentów, a także ich następców prawnych oraz osób trzecich. Co więcej, na podstawie art. 93d Ordynacji Podatkowej, art. 93 Ordynacji Podatkowej, ma zastosowanie również do praw i obowiązków wynikających z decyzji wydanych na podstawie przepisów prawa podatkowego oraz porozumienia inwestycyjnego. Ponadto, zgodnie z art. 93e Ordynacji Podatkowej, przepisy art. 93-93d stosuje się w zakresie, w jakim odrębne ustawy, umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz inne ratyfikowane umowy międzynarodowe, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, nie stanowią inaczej.
Należy zatem wskazać, że na podstawie art. 93 § 1 i 2 w zw. z art. 93e Ordynacji Podatkowej, osoba prawna łącząca się przez przejęcie wstępuje we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki każdej z łączących się osób lub spółek, chyba że przepisy odrębnych ustaw, umów o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz innych ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska stanowią inaczej.
Tym samym, mając na względzie treść przytoczonych wyżej przepisów, należy stwierdzić, że sukcesja podatkowa obejmuje, co do zasady, wszelkie podatkowe konsekwencje zdarzeń prawnych, które zaistniały w spółce przejmowanej do dnia połączenia. W szczególności, zakres sukcesji obejmuje prawa i obowiązki poprzednika prawnego jako podatnika, płatnika i inkasenta. W wyniku sukcesji prawnopodatkowej spółka przejmująca wstępuje we wszelkie stosunki prawne (prawa i obowiązki) spółki przejmowanej (Spółka Przejmowana/Spółka Zależna), ze skutkiem takim, jakby to sukcesor prawny (tj. Spółka Przejmująca) od początku był ich stroną. Jest to zatem nabycie translatywne oraz pod tytułem ogólnym, ponieważ dotyczy praw już istniejących, jak również następuje na mocy jednego zdarzenia prawnego.
Ponadto przepisy Ustawy o CIT zawierają regulacje dotyczące zasady wyceny składników majątkowych w przypadku połączenia spółek. Zgodnie z art. 16g ust. 9 Ustawy o CIT, w razie przekształcenia formy prawnej, podziału albo połączenia podmiotów, z zastrzeżeniem ust. 19, dokonywanych na podstawie odrębnych przepisów, wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych ustala się w wysokości wartości początkowej określonej w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, o której mowa w art. 9 ust. 1 Ustawy o CIT, podmiotu przekształcanego, połączonego albo podzielonego. Zasadę tę stosuje się odpowiednio do spółek niebędących osobami prawnymi, w tym również powstałych z przekształcenia spółki. Wskazany przepis przewiduje zatem zasadę kontynuacji, w myśl której, następca prawny ma obowiązek uwzględnić wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych przyjętą przez swego poprzednika prawnego.
Natomiast zgodnie z art. 16g ust. 18 Ustawy o CIT, art. 16g ust. 9 Ustawy o CIT ma zastosowanie, jeżeli z odrębnych przepisów wynika, że podmiot powstały z przekształcenia, podziału albo połączenia lub podmiot istniejący, do którego przeniesiono w wyniku wydzielenia część majątku podmiotu dzielonego, wstępuje we wszelkie prawa i obowiązki podmiotu przekształconego, połączonego albo podzielonego.
Tym samym zatem treść art. 16g ust. 18 Ustawa o CIT nie tylko nie ogranicza zasady sukcesji uniwersalnej wynikającej z przepisów Ordynacji Podatkowej, lecz ustanawia wymóg przyjęcia przez następcę prawnego wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych wynikających z ksiąg poprzednika prawnego.
Również w zakresie amortyzacji art. 16h ust. 3 Ustawy o CIT przewiduje, że podmioty, które przejęły całość lub część innego podmiotu na skutek połączenia (przejęcia), dokonują odpisów amortyzacyjnych z uwzględnieniem dotychczasowej wysokości odpisów oraz kontynuują metodę amortyzacji przyjętą przez podmiot przekształcony, podzielony lub połączony.
Powyższe regulacje dotyczą środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych, ale w ocenie Wnioskodawcy zasady dotyczące wszelkich pozostałych aktywów powinny być analogiczne. Tym samym na podstawie analogii do powyższych przepisów oraz zasady sukcesji uniwersalnej kontynuacja wyceny znajdzie również zastosowanie do innych składników niż środki trwałe.
Powyższe stanowisko zostało potwierdzone w interpretacji indywidualnej z dnia 14 kwietnia 2020 r., 0114-KDIP2-2.4010.29.2020.1.AM w której organ podatkowy odstąpił od uzasadnienia.
Tym samym z mocy prawa Spółka Przejmująca po przeprowadzeni Połączenia oraz Konsolidacji, przyjmie dla celów podatkowych wartość składników majątków Spółki Przejmowanej oraz Spółki Zależnej, przejętych w wyniku Połączenia oraz Konsolidacji, w wartościach wynikających z ksiąg podatkowych Spółki Przejmowanej oraz Spółki Zależnej tj. w wyniku planowanych połączeń nie dojdzie do aktualizacji wartości podatkowej składników majątków przejmowanych przez Spółkę Przejmującą, lecz Wnioskodawca będzie kontynuować zasady wyceny podatkowej i amortyzacji (jeśli wystąpi) stosowane przez Spółkę Przejmowaną do dnia Połączenia oraz Spółkę Zależną do dnia Konsolidacji.
Jednocześnie, z uwagi na okoliczność, że Spółka Przejmująca jest spółką podlegającą nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej (zgodnie z art. 3 ust. 1 Ustawy o CIT) składniki majątkowe należące do Spółki Przejmowanej oraz Spółki Zależnej, przejęte przez Spółkę Przejmującą w wyniku połączeń zostaną przypisane do prowadzonej działalności na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej.
Natomiast w zakresie przesłanki trzeciej, jak wskazano w opisie zdarzenia będącego przedmiotem Wniosku, zarówno Połączenie jak i Konsolidacja, będą miały miejsce z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych, a głównym lub jednym z głównych celów planowanych połączeń nie jest uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania co należy traktować jako przedstawiony przez Wnioskodawcę element opisu zdarzenia przyszłego.
Tym samym, mając na uwadze wyczerpujący opis zdarzenia oraz biorąc pod uwagę, że:
1.Spółka Przejmująca przyjmie dla celów podatkowych wartość składników majątku Spółki Przejmowanej w wartości wynikającej z ksiąg Spółki Przejmowanej, w wartości nie wyższej od wartości rynkowej tych składników oraz Spółka Przejmująca przyjmie dla celów podatkowych wartość składników majątku Spółki Zależnej w wartości wynikającej z ksiąg Spółki Zależnej, w wartości nie wyższej od wartości rynkowej tych składników (z wyjątkiem składników, do których zastosowanie znajdzie art. 12 ust. 4 pkt 3e Ustawy o CIT);
2. Spółka Przejmująca przypisze składniki majątkowe Spółki Przejmowanej oraz składniki majątkowe Spółki Zależnej do działalności prowadzonej na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, w tym za pośrednictwem zagranicznego zakładu;
3. połączenia zostaną przeprowadzone z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych oraz
4. zarówno Spółka Przejmująca, Spółka Przejmowana jak i Spółka Zależna są podmiotami, o których mowa w art. 3 ust. 1 Ustawy o CIT;
w ocenie Wnioskodawcy uznać należy, że zastosowanie znajdzie art. 12 ust. 4 pkt 3e Ustawy o CIT, a tym samym po stronie Spółki Przejmującej (w wyniku Połączenia i Konsolidacji) nie powstanie przychód podatkowy na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 8c Ustawy o CIT.
Brak przychodu Spółki Przejmującej na gruncie art. 12 ust. 1 pkt 8d Ustawy o CIT
Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 8d Ustawy o CIT, przychodem jest ustalona na dzień poprzedzający dzień łączenia lub podziału wartość rynkowa majątku podmiotu przejmowanego lub dzielonego otrzymanego przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną w części przewyższającej wartość emisyjną udziałów (akcji) przydzielonych udziałowcom (akcjonariuszom) spółek łączonych lub spółki dzielonej.
Zdaniem Wnioskodawcy, dla celów stosowania regulacji zawartych zarówno w art. 12 ust. 1 pkt 8c, jak i art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT, definicja majątku podmiotu przejmowanego powinna być rozumiana jako wartość rynkowa majątku, rozumianego jako zbiór aktywów i pasywów, ustalona z zastosowaniem właściwej metody wyceny.
Pojęcie „wartości rynkowej majątku” nie zostało bezpośrednio zdefiniowane w przepisach ustawy o CIT. Zgodnie jednak z ugruntowanym stanowiskiem organów podatkowych, majątek w przypadku sukcesji należy rozumieć szeroko, z uwzględnieniem zarówno aktywów, jak i pasywów jednostki. Oznacza to, że wartość przejętych aktywów ustalona metodą wyceny rynkowej powinna być pomniejszona o ewentualne zobowiązania.
Stanowisko takie znajduje odzwierciedlenie przykładowo w interpretacji indywidualnej z dnia 27 grudnia 2022 r. (Znak: 0114-KDIP2-2.4010.127.2022.1.SP), interpretacji indywidualnej z dnia 19 listopada 2021 r. (Znak: 0111-KDIB2-1.4010.326.2021.3.AR) oraz interpretacji indywidualnej z dnia 7 maja 2021 r. (Znak: 0111-KDIB2-1.4010.95.2021.1.AR).
Mimo, że przytoczone powyżej interpretacje indywidualne odnosiły się do definicji „wartości majątku” w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 8c Ustawy o CIT, w opinii Wnioskodawcy, w ten sam sposób należy rozumieć wartość majątku na potrzeby art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT, bowiem w obydwu przypadkach ustawodawca posługuje się określeniem „wartość rynkowa majątku”.
Natomiast, w myśl art. 4a pkt 16a Ustawy o CIT, za wartość emisyjną udziałów (akcji) uważa się cenę, po jakiej obejmowane są udziały, określoną w statucie lub umowie spółki, a w razie ich braku - w innym dokumencie o podobnym charakterze, nie niższą od wartości rynkowej tych udziałów.
Biorąc pod uwagę fakt, iż zgodnie z opisem zdarzenia przyszłego niniejszego Wniosku, w wyniku Połączenia Spółka Przejmująca (będąca jedynym wspólnikiem Spółki Przejmowanej, oraz jedynym wspólnikiem Spółki Zależnej po przeprowadzeniu Połączenia) nie otrzyma żadnych dodatkowych udziałów ani w Spółce Przejmowanej, ani w Spółce Zależnej tj. nie dojdzie do emisji udziałów. Dlatego nie zaistnieje żadna wartość emisyjna będąca elementem normy z art. 12 ust. 1 pkt 8d Ustawy o CIT (tj. elementem jej hipotezy). W celu stosowania wspomnianego przepisu, konieczne jest, aby w danym zdarzeniu istniały obie porównywane wartości. W konsekwencji przepis art. 12 ust. 1 pkt 8d Ustawy o CIT nie będzie miał zastosowania i nie powstanie przychód na jego podstawie.
Powyższe stanowisko zostało potwierdzone w szeregu interpretacji podatkowych wydawanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej - na przykład w interpretacji indywidualnej z dnia 28 kwietnia 2023 r. (Znak: 0111-KDIB1-1.4010.109.2023.2.AW), w interpretacji indywidualnej z dnia 4 stycznia 2023 r. (Znak: 01111-KDIB2-1.4010.639.2022.1.MKU), w interpretacji indywidualnej z dnia 25 listopada 2022 r. (Znak: 0111-KDIB1-1.4010.643.2022.3.SH).
Brak przychodu Spółki Przejmującej na gruncie art. 12 ust. 1 pkt 8f Ustawy o CIT
Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 8f Ustawy o CIT przychodem jest ustalona, w części odpowiadającej udziałowi spółki przejmującej w kapitale zakładowym spółki przejmowanej lub dzielonej, na dzień poprzedzający dzień łączenia lub podziału, wartość rynkowa majątku podmiotu przejmowanego lub dzielonego otrzymanego przez spółkę przejmującą ponad cenę nabycia udziałów (akcji) tej spółki w podmiocie przejmowanym - w przypadku gdy spółka przejmująca posiada w kapitale zakładowym spółki przejmowanej lub dzielonej taki udział.
Natomiast zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 3f Ustawy o CIT do przychodów nie zalicza się wartości majątku spółki przejmowanej, odpowiadającej procentowemu udziałowi spółki przejmującej w kapitale zakładowym spółki przejmowanej, określonemu na ostatni dzień poprzedzający dzień łączenia, otrzymanego przez spółkę przejmującą posiadającą w kapitale zakładowym spółki przejmowanej udział w wysokości nie mniejszej niż 10%.
Biorąc pod uwagę brzmienie powyższych przepisów, przychodem nie będzie wartość majątku spółki przejmowanej odpowiadającej procentowemu udziałowi spółki przejmującej w kapitale zakładowym spółki przejmowanej, określonemu na ostatni dzień poprzedzający dzień łączenia, otrzymanego przez spółkę przejmującą posiadającą w kapitale zakładowym spółki przejmowanej udział w wysokości równej lub większej niż 10%.
W związku z faktem, iż Spółka Przejmująca posiada 100% udziałów w kapitale zakładowym Spółki Przejmowanej, co stanowi 100% udziału w majątku Spółki Przejmowanej, a w wyniku przeprowadzonego Połączenia nabędzie 100% udziałów w kapitale zakładowym Spółki Zależnej, co będzie odpowiadać 100% udziałów w majątku Spółki Zależnej (tj. na dzień Konsolidacji, Spółka Przejmująca będzie posiadała 100% udziałów w kapitale zakładowym Spółki Zależnej), w wyniku przeprowadzenia obu połączeń nie powstanie przychód podatkowy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 8f Ustawy o CIT, ze względu na wyłączenie z art. 12 ust. 4 pkt 3f Ustawy o CIT.
Podsumowanie
W związku z powyższym uzasadnieniem stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania 1 i 3 niniejszego Wniosku, Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż w związku z planowanym Połączeniem oraz konsolidacją nie powstanie przychód do opodatkowania na gruncie Ustawy o CIT.
Ad 2 i 4
W Ustawie o CIT nie została wskazana wyczerpująco definicja przychodu podatkowego. Zawarto w niej otwarty katalog zdarzeń, które należy uznać za przychód podatkowy. Są to m.in. otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, wartość otrzymanych rzeczy i praw, czy też wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń. W myśl art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a Ustawy o CIT, przychodem jest również wartość umorzonych zobowiązań, w tym z tytułu zaciągniętych pożyczek (kredytów). Natomiast w art. 12 ust. 4 Ustawy o CIT wskazany został enumeratywny katalog przychodów wyłączonych spod opodatkowania. Wygaśnięcie zobowiązania wskutek konfuzji nie zostało bezpośrednio w nim wskazane.
W związku z faktem, iż generalną zasadą jest, że przychodem podatkowym można określić wyłącznie przysporzenie majątkowe o charakterze trwałym, bezwarunkowym i definitywnym, zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku Konfuzji ani wierzyciel, ani dłużnik nie otrzyma przysporzenia majątkowego, a w konsekwencji nie powstanie przychód podatkowy z tytuły wygaśnięcia wzajemnych zobowiązań i należności, gdyż nie nastąpi element ich spłaty.
Ponadto, wygaśnięcie wzajemnych zobowiązań i należności nie należy rozpatrywać w kategorii umorzenia zobowiązania, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a Ustawy o CIT, ponieważ umorzenia zobowiązania następuje w konsekwencji zwolnienia dłużnika z obowiązku jego wykonania, tj. zwolnienia dłużnika z długu. Umorzenie zobowiązania wymaga bowiem spełnienia łącznie dwóch warunków:
1. w przypadku wierzyciela konieczne jest złożenie oświadczenia woli o zwolnieniu dłużnika z długu, a w przypadku dłużnika;
2. konieczne jest złożenie oświadczenia woli, że zwolnienie z długu przyjmuje.
Biorąc pod uwagę zaprezentowany przyszły stan faktyczny w niniejszym wniosku, nie można stwierdzić, iż wzajemne wygaśnięcie wzajemnych zobowiązań i należności powinno stanowić umorzenie zobowiązania. Ich wygaśnięcie nastąpi w drodze Połączenia w przypadku Spółki Przejmowanej a w dalszej kolejności w drodze Konsolidacji w przypadku Spółki Zależnej. Stąd też, do jego momentu żadna ze spółek nie zostanie zwolniona z długu i nie uzyska przysporzenia majątkowego, co mogłoby zostać potraktowane jako uzyskanie przychodu.
W przypadku wygaśnięcia zobowiązania w drodze Konfuzji nie znajdzie również zastosowania art. 12 ust. 1 pkt 2 Ustawy o CIT, zgodnie z którym przychodem jest wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw lub innych świadczeń w naturze. Jak wskazano powyżej, w wyniku Pierwszej Konfuzji oraz Drugiej Konfuzji zachodzącej każdorazowo w związku z połączeniem spółek, nie dochodzi do powstania żadnego przysporzenia po stronie wierzyciela będącego spółką przejmującą.
Dodatkowo w opisywanym zdarzeniu przyszłym nie może być mowy o nieodpłatnym zwolnieniu Pożyczkobiorcy z długu - Pożyczkobiorca nie może bowiem sam siebie zwolnić z długu ani odpłatnie, ani nieodpłatnie.
W konsekwencji, w związku z powyżej przedstawionym przyszłym stanem faktycznym wygaśnięcie zobowiązań, które nastąpi w wyniku Pierwszej Konfuzji oraz Drugiej Konfuzji, nie będzie skutkowało powstaniem jakichkolwiek konsekwencji na gruncie CIT dla Spółki Przejmującej, Spółki Przejmowanej ani Spółki Zależnej.
Analogiczne stanowisko zostało przedstawione i zaakceptowane w ramach np. w interpretacji indywidualnej z dnia 11 maja 2023 r. (Znak: 0111-KDIB1-1.4010.125.2023.2.SH), interpretacji indywidualnej z dnia 19 listopada 2020 r. (Znak: 0111‑KDIB1-2.4010.411.2020.2.SK), interpretacji indywidualnej z dnia 29 listopada 2019 r. (Znak: 0114-KDIP2-2.4010.422.2019.1.SJ).
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zasady organizacji i funkcjonowania spółek prawa handlowego oraz problematyka łączenia spółek została uregulowana w przepisach ustawy z dnia 15 września 2000 r. ustawy Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 18 ze zm., dalej: „ksh”).
Zgodnie z art. 491 § 1 ksh,
Spółki kapitałowe mogą się łączyć ze sobą oraz ze spółkami osobowymi; spółka osobowa, z wyłączeniem spółki komandytowo-akcyjnej, nie może jednakże być spółką przejmującą albo spółką nowo zawiązaną.
W myśl art. 492 § 1 ksh,
Połączenie może być dokonane:
1) przez przeniesienie całego majątku spółki (przejmowanej) na inną spółkę (przejmującą) za udziały lub akcje, które spółka przejmująca przyznaje wspólnikom spółki przejmowanej (łączenie się przez przejęcie);
2) przez zawiązanie spółki kapitałowej albo spółki komandytowo-akcyjnej, na którą przechodzi majątek wszystkich łączących się spółek za udziały albo akcje nowej spółki (łączenie się przez zawiązanie nowej spółki).
W przypadku dokonania połączenia na powyższych zasadach, spółka przejmowana przestaje istnieć, wspólnicy spółki przejmowanej stają się wspólnikami spółki przejmującej oraz wszystkie aktywa i pasywa spółki przejmowanej przechodzą na spółkę przejmującą.
Stosownie do art. 514 § 1 ksh,
Spółka przejmująca nie może objąć udziałów albo akcji własnych za udziały lub akcje, które posiada w spółce przejmowanej, oraz za własne udziały lub akcje spółki przejmowanej.
Prawa i obowiązki następców prawnych reguluje także ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2383, dalej: „Ordynacja podatkowa”).
W świetle art. 93 § 1 Ordynacji podatkowej,
Osoba prawna lub spółka komandytowo-akcyjna zawiązane (powstałe) w wyniku łączenia się:
1) osób prawnych,
2) osobowych spółek handlowych,
3) osobowych i kapitałowych spółek handlowych
- wstępują we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki każdej z łączących się osób lub spółek.
Zgodnie z art. 93 § 2 Ordynacji podatkowej,
Przepis § 1 stosuje się odpowiednio do osoby prawnej i spółki komandytowo-akcyjnej łączących się przez przejęcie:
1) innej osoby prawnej (osób prawnych);
2) osobowej spółki handlowej (osobowych spółek handlowych).
Stosownie do art. 7 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2805 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”),
1. Przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów. W przypadkach, o których mowa w art. 21, art. 22 i art. 24b, przedmiotem opodatkowania jest przychód.
2. Dochodem ze źródła przychodów, z zastrzeżeniem art. 11c, art. 11i, art. 24a, art. 24b, art. 24ca, art. 24d i art. 24f, jest nadwyżka sumy przychodów uzyskanych z tego źródła przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.
Zgodnie z art. 7b ust. 1 pkt 1 lit. m ustawy o CIT,
Za przychody z zysków kapitałowych uważa się przychody z udziału w zyskach osób prawnych, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 1 pkt 4b, stanowiące przychody faktycznie uzyskane z tego udziału, w tym przychody uzyskane w następstwie przekształceń, łączenia lub podziałów podmiotów, w tym:
- przychody osoby prawnej lub spółki, o której mowa w art. 1 ust. 3, przejmującej w następstwie łączenia lub podziału majątek lub część majątku innej osoby prawnej lub spółki,
- przychody wspólnika spółki łączonej lub dzielonej,
- przychody spółki dzielonej,
W myśl art. 7b ust. 1 pkt 1a ustawy o CIT,
Za przychody z zysków kapitałowych uważa się przychody uzyskane w następstwie przekształceń, łączenia lub podziału podmiotów.
Ustawa o CIT, nie zawiera definicji przychodu podatkowego. Ustawodawca ograniczył się w tym zakresie do wskazania w art. 12 ust. 1 ustawy o CIT, przykładowych przysporzeń, zaliczanych do tej kategorii.
Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o CIT,
Przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności:
1) otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe;
2) wartość otrzymanych rzeczy lub praw, a także wartość innych świadczeń w naturze, w tym wartość rzeczy i praw otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez samorządowe zakłady budżetowe i instytucje gospodarki budżetowej w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych oraz spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie
Literalna wykładnia powołanego przepisu prowadzi do wniosku, że do przychodów podatkowych zalicza się takie przychody, które w danym momencie są trwałe, definitywne i bezwarunkowe. Nie będą to zatem jakiekolwiek przychody, lecz przychody, w stosunku do których podatnikowi przysługiwać będzie prawo do ich otrzymania i które stanowić będą jego trwałe przysporzenie majątkowe.
Przychodem jest każda wartość wchodząca do majątku podatnika, powiększająca jego aktywa, o ile nie została wyłączona z przychodów podatkowych, na podstawie art. 12 ust. 4 ustawy o CIT.
Należy zauważyć, że dla określenia skutków Połączenia oraz Konsolidacji dla Spółki Przejmującej, która będzie na moment Połączenia oraz Konsolidacji, jedynym 100% udziałowcem Spółki Przejmowanej oraz Spółki Zależnej, zasadnicze znaczenie ma art. 12 ust. 1 pkt 8ba, 8c, 8d i 8f ww. ustawy, a art. 7b ww. ustawy ma charakter pomocniczy. Celem art. 7b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych jak już wyżej wskazano, jest bowiem określenie rodzajów przychodów przypisywanych do źródła, jakim są zyski kapitałowe.
W myśl art. 12 ust. 1 pkt 8ba ustawy o CIT,
Przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności ustalona na dzień poprzedzający dzień łączenia lub podziału wartość emisyjna udziałów (akcji) spółki przejmującej lub nowo zawiązanej przydzielonych wspólnikowi spółki przejmowanej lub dzielonej w następstwie łączenia lub podziału podmiotów, z zastrzeżeniem pkt 8b;
Stosownie do art. 12 ust. 1 pkt 8c ustawy o CIT,
Przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności ustalona na dzień poprzedzający dzień łączenia lub podziału wartość rynkowa majątku podmiotu przejmowanego lub dzielonego otrzymanego przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną w części przewyższającej wartość przyjętą dla celów podatkowych składników tego majątku, nie wyższą od wartości rynkowej tych składników;
Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT,
Przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności ustalona na dzień poprzedzający dzień łączenia lub podziału wartość rynkowa majątku podmiotu przejmowanego lub dzielonego otrzymanego przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną w części przewyższającej wartość emisyjną udziałów (akcji) przydzielonych udziałowcom (akcjonariuszom) spółek łączonych lub spółki dzielonej;
W świetle art. 12 ust. 1 pkt 8f ustawy o CIT,
Przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności ustalona, w części odpowiadającej udziałowi spółki przejmującej w kapitale zakładowym spółki przejmowanej lub dzielonej, na dzień poprzedzający dzień łączenia lub podziału, wartość rynkowa majątku podmiotu przejmowanego lub dzielonego otrzymanego przez spółkę przejmującą ponad cenę nabycia udziałów (akcji) tej spółki w podmiocie przejmowanym - w przypadku gdy spółka przejmująca posiada w kapitale zakładowym spółki przejmowanej lub dzielonej taki udział;
Stosownie do art. 12 ust. 4 pkt 3e, ustawy o CIT,
Do przychodów nie zalicza się w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 8c, wartości tych składników majątku podmiotu przejmowanego lub dzielonego otrzymanego przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną w drodze łączenia lub podziału podmiotów, które:
a)spółka przejmująca przyjęła dla celów podatkowych w wartości wynikającej z ksiąg podatkowych podmiotu przejmowanego lub dzielonego oraz
b) spółka przejmująca przypisała do działalności prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym za pośrednictwem zagranicznego zakładu;
Zgodnie natomiast z art. 12 ust. 4 pkt 3f ustawy o CIT,
Do przychodów nie zalicza się wartości majątku spółki przejmowanej lub dzielonej, odpowiadającej procentowemu udziałowi spółki przejmującej w kapitale zakładowym spółki przejmowanej lub dzielonej, określonemu na ostatni dzień poprzedzający dzień łączenia lub podziału, otrzymanego przez spółkę przejmującą posiadającą w kapitale zakładowym spółki przejmowanej lub dzielonej udział w wysokości nie mniejszej niż 10%;
W tym miejscu należy wskazać, że przez wartość emisyjną rozumie się, zgodnie z art. 4a pkt 16a ustawy o CIT,
cenę, po jakiej obejmowane są udziały (akcje), określoną w statucie lub umowie spółki, a w razie ich braku - w innym dokumencie o podobnym charakterze, nie niższą od wartości rynkowej tych udziałów (akcji);
W świetle art. 12 ust. 4 pkt 12 ustawy o CIT,
Do przychodów nie zalicza się w przypadku połączenia lub podziału spółek, przychodu wspólnika spółki przejmowanej lub dzielonej stanowiącego wartość emisyjną udziałów (akcji) przydzielonych przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną, o którym mowa w ust. 1 pkt 8ba, jeżeli:
a)udziały (akcje) w podmiocie przejmowanym lub dzielonym nie zostały nabyte lub objęte w wyniku wymiany udziałów albo przydzielone w wyniku innego łączenia lub podziału podmiotów oraz
b) przyjęta przez tego wspólnika dla celów podatkowych wartość udziałów (akcji) przydzielonych przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną nie jest wyższa niż wartość udziałów (akcji) w spółce przejmowanej lub dzielonej, jaka byłaby przyjęta przez tego wspólnika dla celów podatkowych, gdyby nie doszło do łączenia lub podziału;
Zgodnie z art. 12 ust. 12b ustawy o CIT,
W przypadku, o którym mowa w ust. 4 pkt 12 oraz ust. 11 pkt 3 i 4, ciężar dowodu, że udziały (akcje) nie zostały nabyte lub objęte w wyniku transakcji wymiany udziałów albo przydzielone w wyniku łączenia lub podziału podmiotów oraz wartość udziałów (akcji) odpowiada wartości określonej w tych przepisach, spoczywa na wspólniku.
W myśl art. 12 ust. 13 ustawy o CIT,
Przepisów ust. 4 pkt 3e-3h, 12 i pkt 25 lit. b oraz ust. 4d nie stosuje się w przypadkach, gdy głównym lub jednym z głównych celów połączenia spółek, podziału spółek, wymiany udziałów lub wniesienia wkładu niepieniężnego jest uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania.
Stosownie do art. 12 ust. 14 ustawy o CIT,
Jeżeli połączenie spółek, podział spółek, wymiana udziałów lub wniesienie wkładu niepieniężnego nie zostały przeprowadzone z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych, dla celów ust. 13 domniemywa się, że głównym lub jednym z głównych celów tych czynności jest uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania.
Powołany powyżej art. 12 ust. 1 pkt 8c ustawy o CIT, art. 12 ust. 1 pkt 8d oraz art. 12 ust. 1 pkt 8f ustawy o CIT odwołuje się do pojęcia „wartości rynkowa majątku”. Omawiane pojęcie nie zostało bezpośrednio zdefiniowane w przepisach ustawy podatkowej, zasadnym jest nadaniu mu rozumienia wynikającego z języka potocznego, tak więc:
- wg słownika języka polskiego (www.sjp.pwn.pl) „majątek” to „czyjś stan posiadania”;
- jak wskazano w wyroku z dnia 28 marca 2014 r. sygn. akt I ACa 1278/13: „Od pojęcia „mienia” należy odróżnić pojęcie „majątek”. Choć terminy te niekiedy uznaje się za tożsame, to jednak nie mają one identycznego zakresu pojęciowego. W doktrynie przyjmuje się bowiem, że wyraz majątek używany jest w dwóch znaczeniach: węższym, oznaczającym tylko aktywa, czyli prawa majątkowe posiadane przez podmiot, co może być utożsamiane z pojęciem mienia, oraz w znaczeniu szerszym, oznaczającym ogół praw i obowiązków majątkowych podmiotu prawa. Majątkiem są składniki mienia dające się wyodrębnić jako zespół aktywów, ale i zespół pasywów, będących przedmiotem obrotu, dziedziczenia, podstawą odpowiedzialności za zobowiązania, itp.”;
- „Majątek - ogół praw majątkowych przysługujących określonemu podmiotowi prawa, na które składają się aktywa i pasywa, tj. prawa i obowiązki obciążające dany podmiot (w znaczeniu sensu largo); niekiedy pojęcie te obejmuje same aktywa (w znaczeniu sensu stricto). Poza majątkiem pozostają prawa osobiste, np. prawo do nazwiska”, Wielka Encyklopedia Prawa, red. prof. zw. dr hab. Brunon Hołyst, prof. zw. dr hab. Eugeniusz Smoktunowicz, wyd. Prawo i Praktyka Gospodarcza 2005;
- „Majątek spółki - suma praw oraz innych składników majątkowych spółki posiadających wartość ekonomiczną. Do majątku wchodzi również wartość wniesionych do spółki wkładów wspólników i w chwili jej powstania ich suma może stanowić cały majątek spółki, jednak w odróżnieniu od kapitału zakładowego, który jest wartością stałą, majątek spółki podlega ustawicznym zmianom. Wartość majątku spółki zależy od wartości praw i innych składników majątkowych spółki, a ponieważ majątek ten obciążą zobowiązania spółki, można przyjąć, że wartość ta odpowiada różnicy między wartością sumy aktywów i zobowiązań spółki” ibid.
Z kolei, przez termin „wartość” należy rozumieć „to, ile coś jest warte pod względem materialnym”.
Natomiast zgodnie z Encyklopedią Zarządzania (dostępną na stronie internetowej https://mfiles.pl), wartość rynkowa jest najwyższą ceną po jakiej kupujący chce zakupić produkty lub usługi i najniższą na jaką może zgodzić się sprzedający. Jest również najbardziej prawdopodobną ceną jaką dany składnik aktywów mógłby otrzymać na zorganizowanym rynku. Wartość rynkowa może być zależna od sytuacji politycznej, preferencji kupujących lub sprzedających oraz koniunktury.
Stosownie natomiast do art. 4a pkt 2 ustawy CIT ilekroć w ustawie jest mowa o składnikach majątkowych oznacza to aktywa w rozumieniu ustawy o rachunkowości, pomniejszone o przejęte długi funkcjonalnie związane z prowadzoną działalnością gospodarczą zbywcy, o ile długi te nie zostały uwzględnione w cenie nabycia, o której mowa w art. 16g ust. 3.
Zatem definicja majątku zasadniczo uwzględnia zarówno aktywa, jak i zobowiązania.
Tym samym, użyte w art. 12 ust. 1 pkt 8c, 8d i 8f ustawy CIT pojęcie „wartość rynkowa majątku” należy rozumieć jako wartość rynkową wszystkich składników majątkowych (materialnych i niematerialnych) przedsiębiorstwa i ZCP uwzględniającą zobowiązania.
Państwa wątpliwości dotyczą kwestii ustalenia:
1. Czy w wyniku połączenia Spółki Przejmującej ze Spółką Przejmowaną po stronie Spółki Przejmującej powstanie przychód do opodatkowania w rozumieniu właściwych regulacji ustawy o CIT? (pytanie oznaczone we wniosku nr 1)
2. Czy wygaśnięcie wzajemnych zobowiązań i należności w wyniku Pierwszej Konfuzji będzie skutkowało jakimikolwiek skutkami podatkowymi w CIT? (pytanie oznaczone we wniosku nr 4)
3. Czy w wyniku połączenia Spółki Przejmującej ze Spółką Zależną po stronie Spółki Przejmującej powstanie przychód do opodatkowania w rozumieniu właściwych regulacji ustawy o CIT (pytanie oznaczone we wniosku nr 5)
4. Czy wygaśnięcie wzajemnych zobowiązań i należności w wyniku Drugiej Konfuzji będzie skutkowało z jakimikolwiek skutkami podatkowymi w CIT? (pytanie oznaczone we wniosku nr 8)
Odnosząc się w pierwszej kolejności do wątpliwości objętych zakresem pytań oznaczonych nr 1 oraz 3 zbadać należy, czy dla Spółki Przejmującej w wyniku planowanego połączenia ze Spółką Przejmowaną, a następnie połączenia ze Spółką Zależną powstanie przychód na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 8ba, art. 12 ust. 1 pkt 8c, art. 12 ust. 1 pkt 8d oraz art. 12 ust. 1 pkt 8f ustawy o CIT.
Badając zatem możliwość powstania przychodu po stronie Spółki Przejmującej na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 8ba oraz art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT, zauważyć należy, że jak wskazano w opisie sprawy oraz jego uzupełnieniu, planowane jest dokonanie połączenia Spółki Przejmowanej i Spółki Przejmującej w ten sposób, że cały majątek Spółki Przejmowanej zostanie przeniesiony na Spółkę Przejmującą, w konsekwencji czego Spółka Przejmowana przestanie istnieć jako odrębny podmiot. Omawiana transakcja zostanie zrealizowana w trybie określonym w art. 492 § 1 pkt 1 KSH, tj. poprzez przejęcie całego majątku Spółki Przejmowanej. Z uwagi na fakt, iż Spółka Przejmująca jest jedynym udziałowcem Spółki Przejmowanej, posiadającym 100% udziałów w kapitale zakładowym Spółki Przejmowanej, połączenie zostanie przeprowadzone w trybie uproszczonym, zgodnie z art. 516 § 1 KSH, w związku z powyższym m.in. połączenie zostanie przeprowadzone bez wydawania udziałów Spółki Przejmującej w zamian za majątek Spółki Przejmowanej.
Następnie, po przeprowadzeniu procesu Połączenia zaplanowane jest dokonanie połączenia (Konsolidacja) Spółki Zależnej i Spółki Przejmującej w ten sposób, że cały majątek Spółki Zależnej zostanie przeniesiony na Spółkę Przejmującą (połączenie przez przejęcie), w konsekwencji czego Spółka Zależna przestanie istnieć jako odrębny podmiot prawa. Na moment Konsolidacji, Spółka będzie posiadała 100% udziałów w Spółce Zależnej (na skutek przeprowadzonego Połączenia - które będzie miało miejsce chronologicznie przed Konsolidacją). Omawiana transakcja również zostanie zrealizowana w trybie określonym w art. 492 § 1 pkt 1 KSH, tj. poprzez przejęcie całego majątku Spółki Zależnej, w wyniku czego, spółka przejmowana utraci byt prawny, a spółka przejmująca wstąpi w jej wszystkie prawa i obowiązki. Ponadto, z uwagi na fakt, iż po przeprowadzeniu Połączenia, Spółka Przejmująca stanie się jedynym udziałowcem Spółki Zależnej, posiadającym 100% udziałów w jej kapitale zakładowym, Konsolidacja zostanie przeprowadzona w trybie uproszczonym, zgodnie z art. 516 § 1 KSH, w związku z powyższym m.in. połączenie zostanie przeprowadzone bez wydawania udziałów Spółki Przejmującej w zamian za majątek Spółki Zależnej.
Zatem, w niniejszej sprawie nie dojdzie do przydzielenia udziałów, a więc przepisy art. 12 ust. 1 pkt 8ba i 8d ustawy o CIT nie znajdą zastosowania w sprawie.
Odnosząc się następnie do możliwości powstania po stronie Spółki Przejmującej przychodu na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 8c ustawy o CIT, w wyniku połączenia ze Spółką Przejmowaną, a następnie ze Spółką Zależną wskazać należy, że w przypadku powstania ewentualnej nadwyżki wartości rynkowej majątku spółki przejmowanej ponad wartość tego majątku przyjętą dla celów podatkowych, w przedstawionym we wniosku zdarzeniu przyszłym znajdzie zastosowanie przepis art. 12 ust. 1 pkt 8c ustawy o CIT.
Niemniej jednak z uwagi na art. 12 ust. 4 pkt 3e ustawy o CIT, do przychodów nie zalicza się w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 8c, wartości tych składników majątku podmiotu przejmowanego lub dzielonego otrzymanego przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną w drodze łączenia lub podziału podmiotów, które:
a) spółka przejmująca przyjęła dla celów podatkowych w wartości wynikającej z ksiąg podatkowych podmiotu przejmowanego lub dzielonego oraz
b) spółka przejmująca przypisała do działalności prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym za pośrednictwem zagranicznego zakładu.
Zatem do przychodów nie zalicza się ewentualnej nadwyżki wartości rynkowej majątku podmiotu przejmowanego nad wartością przyjętą dla celów podatkowych składników tego majątku, jeśli zostaną spełnione dwie przesłanki, tj.:
- spółka przejmująca przyjmie dla celów podatkowych te składniki majątku w wartości wynikającej z ksiąg podatkowych podmiotu przejmowanego (co będzie miało miejsce w analizowanej sytuacji) oraz
- spółka przejmująca przypisze te składniki majątku do działalności prowadzonej na terytorium RP.
W analizowanej sytuacji obie ww. przesłanki zostaną spełnione, bowiem jak wskazano w opisie sprawy, w przypadku gdyby okazało się, że wartość rynkowa majątku Spółki Przejmowanej lub wartość rynkowa majątku Spółki Zależnej otrzymanego przez Spółkę Przejmującą będzie przewyższać wartość składników dla każdego z majątków ww. Spółek osobno, przyjętą dla celów podatkowych (nie wyższą od wartości rynkowej tych składników), to:
- Wnioskodawca jako Spółka Przejmująca przyjmie dla celów podatkowych otrzymane składniki majątku w wartości wynikającej z ksiąg podatkowych Spółki Przejmowanej oraz Spółki Zależnej;
- Spółka przypisze je do działalności prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Zatem, w przypadku wystąpienia nadwyżki wartości rynkowej majątku podmiotu przejmowanego nad wartością przyjętą dla celów podatkowych składników tego majątku, nie powstanie dla Spółki Przejmującej przychód podatkowy na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 8c ustawy o CIT w związku z planowanym Połączeniem, a następnie Konsolidacją, bowiem zostaną spełnione przez Spółkę Przejmującą łącznie przesłanki wynikające z art. 12 ust. 4 pkt 3e, wykluczające ewentualną nadwyżkę z przychodów dla obydwu planowanych transakcji.
W związku z planowanym Połączeniem, a następnie Konsolidacją w analizowanej sprawie nie powstanie również przychód dla Spółki Przejmującej na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 8f ustawy o CIT, z uwagi na art. 12 ust. 4 pkt 3f ustawy CIT, zgodnie z którym przychodem nie będzie wartość majątku spółki przejmowanej, odpowiadająca procentowemu udziałowi spółki przejmującej w kapitale zakładowym spółki przejmowanej, określona na ostatni dzień poprzedzający dzień łączenia, otrzymanego przez spółkę przejmującą posiadającą w kapitale zakładowym spółki przejmowanej udział w wysokości równej lub większej niż 10%.
Tym samym po stronie Spółki Przejmującej, która posiada 100% udziałów w Spółce Przejmowanej oraz na dzień Konsolidacji będzie posiadać 100% udziałów w Spółce Zależnej nie powstanie przychód podatkowy.
W związku z powyższym, Państwa stanowisko w zakresie pytań nr 1 oraz 3, należało uznać za prawidłowe.
Przechodząc z kolei do oceny Państwa stanowiska objętego zakresem pytań nr 2 oraz 4 wskazać należy, że w myśl art. 494 § 1 ksh, Spółka przejmująca wstępuje z dniem połączenia we wszystkie prawa i obowiązki spółki przejmowanej. Oznacza to, iż skutki podatkowe czynności (zdarzeń) wykonanych przez Spółkę Przejmowaną przed momentem połączenia przypisane są podmiotowi przejmującemu.
Innymi słowy, z dniem połączenia (przejęcia) Spółka przejmująca stanie się stroną wszystkich praw i obowiązków Spółki Przejmowanej. W konsekwencji, połączenie spółek przez przejęcie będzie skutkować tym, że ten sam podmiot zostanie jednocześnie dłużnikiem i wierzycielem z tytułu tego samego stosunku zobowiązaniowego.
W świetle doktryny/nauki prawa cywilnego oraz wykładni regulacji ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 1610, ze zm.), taka sytuacja będzie stanowić konfuzję, która jest zaliczana do zdarzeń powodujących wygaśnięcie stosunku prawnego, pomimo braku spełnienia przez dłużnika świadczenia. W przypadku konfuzji wygaśnięcie zobowiązań następuje z mocy prawa, wskutek skumulowania w rękach jednego podmiotu praw przysługujących wierzycielowi i obowiązków dłużnika. Ze względu na fakt, że sprzeczne z istotą stosunku prawnego byłoby jednoczesne pozostawanie „swoim” wierzycielem i dłużnikiem, w przypadku skupienia w jednym podmiocie dwóch stron stosunku zobowiązaniowego, prawa i obowiązki wynikające z tego zobowiązania wygasają ze względu na zanik istotnych elementów konstrukcji stosunku, jakim są dwie strony zobowiązania.
Zatem przez instytucję konfuzji (łac. confusio) rozumie się instytucję prawa cywilnego, powodującą wygaśnięcie prawa podmiotowego na skutek połączenia w rękach tej samej osoby prawa i związanego z nim obowiązku. Konfuzja praw wynikających z zobowiązań i należności nie została explicite wskazana w prawie cywilnym jako instytucja, określająca sposób wygasania zobowiązań, ale wynika z doktryny i orzecznictwa sądowego, na gruncie prawa cywilnego. Stanowi ona przypadek wygaśnięcia stosunku prawnego (zobowiązaniowego) pomimo braku spełnienia przez dłużnika świadczenia.
Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego oraz jego uzupełnienia wynika, że Pomiędzy Spółką Przejmowaną a Spółką Przejmującą w dniu Połączenia oraz Spółką Przejmującą a Spółką Zależną w dniu Konsolidacji, mogą istnieć nieprzedawnione i nierozliczone wierzytelności lub zobowiązania. W związku z powyższym Wnioskodawca przewiduje, iż może nastąpić sytuacja, w której:
1) Spółka Przejmowana będzie posiadać nieprzedawnione zobowiązania w stosunku do Spółki Przejmującej na moment Połączenia;
2) Spółka Przejmująca będzie posiadać nieprzedawnione zobowiązania w stosunku do Spółki Przejmowanej na moment Połączenia;
3) Spóła Zależna będzie posiadać nieprzedawnione zobowiązania w stosunku do Spółki Przejmującej na moment Konsolidacji;
4) Spółka Przejmująca będzie posiadać nieprzedawnione zobowiązania w stosunku do Spółki Zależnej na moment Konsolidacji.
W konsekwencji, może wystąpić sytuacja, iż w wyniku Połączenia lub Konsolidacji dojdzie do konfuzji, czyli połączenia w jednym podmiocie (tj. w Spółce Przejmującej) praw wierzyciela i dłużnika
Wskazać w tym miejscu należy, że mające miejsce w opisanym zdarzeniu przyszłym Pierwsza Konfuzja oraz Druga Konfuzja wzajemnych zobowiązań i wierzytelności, o których mowa we wniosku, zaistniała w związku z połączeniem podmiotów (Spółki Przejmującej i Spółki Przejmowanej, a następnie Spółki Przejmującej i Spółki Zależnej), nie została bezpośrednio wymieniona w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, jako skutkująca albo nie skutkująca powstaniem przychodu.
W przedmiotowym zdarzeniu przyszłym nie znajdzie zastosowania art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT. Nie można bowiem twierdzić, że w przypadku zarówno Pierwszej Konfuzji oraz Drugiej Konfuzji dochodzi do nieodpłatnego lub częściowo odpłatnego świadczenia. Ponadto, w wyniku połączeń nie dojdzie również do umorzenia zobowiązań, zatem w omawianym przypadku zastosowania nie może mieć również art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zgodnie z którym przychodem jest również wartość umorzonych lub przedawnionych zobowiązań.
W wyniku Pierwszej Konfuzji wygasną wzajemne zobowiązania pomiędzy Spółką Przejmującą a Spółką Przejmowaną, a następnie w wyniku Drugiej Konfuzji wygasną wzajemne zobowiązania pomiędzy Spółką Przejmującą a Spółką Zależną. W związku z połączeniem, a następnie Konsolidacją ten sam podmiot stanie się jednocześnie dłużnikiem i wierzycielem.
Reasumując, przedmiotowe zdarzenia, tj. Pierwsza Konfuzja oraz Druga Konfuzja, nie stanowią nieodpłatnego lub częściowo odpłatnego świadczenia po stronie Spółki Przejmującej a także nie dojdzie do umorzenia, które mogłoby powodować po stronie Spółki Przejmowanej oraz po stronie Spółki Zależnej powstanie przychodu do opodatkowania w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT.
Zatem, zaistnienie Pierwszej Konfuzji oraz Drugiej Konfuzji wzajemnych zobowiązań, o których mowa we wniosku na skutek połączenia, a następnie Konsolidacji, będzie czynnością neutralną podatkowo dla Spółki przejmującej na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
W związku z powyższym Państwa stanowisko w zakresie pytań oznaczonych nr 2 i 4, należało uznać za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Przedmiotem tej interpretacji jest odpowiedź na pytania w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych. W zakresie podatku od towarów i usług oraz podatku od czynności cywilnoprawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.
Wskazać także trzeba, że oceny Państwa stanowiska dokonano wyłącznie na gruncie przedstawionego we wniosku opisu sprawy oraz w kontekście zadanych we wniosku a ww. pytań.
Zauważyć jednak należy, że zbadanie przesłanek i celów dokonywanego połączenia spółek jest w pełni możliwe dopiero w ramach ewentualnego postępowania kontrolnego lub podatkowego. Tym samym stwierdzenie, że przedstawione przez Państwa w opisie zdarzenia przyszłego połączenie, zostanie przeprowadzone z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych, a jego celem nie będzie uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania, nie może podlegać ocenie organu, w trybie i na zasadach przewidzianych dla instytucji interpretacji indywidualnej. Z tego też względu powyższą informację przyjęto jako niepodlegający weryfikacji przez organ interpretacyjny element opisu zdarzenia przyszłego.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w […]. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.