Interpretacja indywidualna z dnia 19 marca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL2-2.4011.931.2023.2.KP

Ulga na działalność badawczo-rozwojową.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanych stanów faktycznych w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

Dnia 31 grudnia 2023 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełnił go Pan - w odpowiedzi na wezwanie- pismem z 11 marca 2024 r. (wpływ 11 marca 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanów faktycznych

Wnioskodawca jest osobą fizyczną, która posiada nieograniczony obowiązek podatkowy na terytorium Polski zgodnie z art. 3 ust. 1 i 1a ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Prowadzi on działalność gospodarczą w oparciu o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej od (...) roku.

W ramach prowadzonej działalności Wnioskodawcy prowadzi on sklep spożywczy oraz świadczy usługi informatyczne. Zgodnie z wpisem do CEIDG przeważającym PKD jest „sprzedaż detaliczna prowadzona w niewyspecjalizowanych sklepach z przewagą żywności napojów i wyrobów tytoniowych” sklasyfikowana pod PKD 47.11.Z.

Wnioskodawca świadczy usługi i dokonuje dostaw zarówno na rzecz odbiorców detalicznych, jak i na rzecz podmiotów gospodarczych. Dokonuje dostaw na terytorium Polski.

Wnioskodawca celem optymalizacji i rozwinięcia prowadzonej działalności stworzył aplikację na potrzeby prowadzenia działalności handlowej w środowisku programistycznym (…). Jest ona cały czas rozwijana o nowe funkcjonalności.

Główne zadanie aplikacji to obsługa przeglądów urządzeń fiskalnych (...)

Wnioskodawca cały czas tworzy, rozwija i jednocześnie testuje nowe rozwiązania, w tym momencie skupia się nad (...).

Działalność Wnioskodawcy w zakresie tworzenia i rozwijania programu komputerowego prowadzona jest przez Wnioskodawcę w sposób ciągły i systematyczny, podkreślenia wymaga fakt, że działalność Wnioskodawcy obejmuje nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.

Wnioskodawca nie posiada centrum badawczo-rozwojowego. Ponadto nie działa w specjalnej strefie ekonomicznej, o której mowa w ustawie z dnia 20 października 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1670 z późn. zm.). Wnioskodawca nie korzysta z innych zwolnień przewidzianych w ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 z późn. zm.).

W prowadzonej działalności Wnioskodawca ponosi następujące koszty:

1)koszty wynagrodzeń pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę (należności w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o PIT) wraz ze składkami na ubezpieczenie płacone przez Wnioskodawcę jako płatnika składek – pracownicy wykonują prace rozwojowe nad programem komputerowym stworzonym i rozwijanym przez Wnioskodawcę oraz testują prototypy stworzonych funkcjonalności. W skład wynagrodzeń wchodzi wynagrodzenie zasadnicze tych pracowników.

Wnioskodawca nie będzie zaliczał jako koszt kwalifikowany wynagrodzenia za czas choroby i urlopy pracowników.

Wnioskodawca w prowadzonej księdze przychodów i rozchodów dokonuje stosownego ewidencjonowania kosztów opisanych w niniejszym wniosku w kolumnie 16.

W piśmie stanowiącym uzupełnienie wniosku udzielił Pan odpowiedzi na następujące pytania:

Jaka jest forma opodatkowania prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej?

Wnioskodawca opodatkowuje swoje dochody na zasadach podatku liniowego.

Szersze wyjaśnienie kwestii objętych pytaniem odnośnie do prac mających stanowić działalność badawczo-rozwojową:

a)jakie konkretnie prace są przedmiotem Pana pytania, w szczególności czy jest/są to:

-aplikacja stworzona na potrzeby prowadzenia działalności handlowej w środowisku programistycznym (...),

-prace związane ze (...),

-tworzenie i rozwijanie programu komputerowego – jakiego?

Przedmiotem czynności twórczych jest stworzenie programu komputerowego, tj. aplikacji stworzonej na potrzeby działalności handlowej w środowisku programistycznym (...), o cechach wskazanych w części G wniosku. Przedmiotowy program komputerowy jest autorskim programem stworzonym na potrzeby biznesowe Wnioskodawcy. Na ten moment Wnioskodawca tworzy coraz to nowsze funkcjonalności. Jest ona cały czas rozwijana celem odpowiedzi na nowe wymagania stawiane przez firmę Wnioskodawcy.

b)czy prace mające stanowić działalność badawczo-rozwojową obejmują rutynowe i okresowe zmiany wprowadzone do Pana produktów/usług, nawet jeżeli mają one charakter ulepszenia?

Nie obejmują one rutynowych i okresowych zmian wprowadzanych do produktów.

c)w którym roku miały miejsce te prace?

Prace te prowadzone są od 01 marca 2021 roku.

W czym przejawia się twórczy charakter poszczególnych prac mających stanowić działalność badawczo-rozwojową, w szczególności:

- jakie konkretnie produkty/procesy powstały w ramach opisanych we wniosku prac mających stanowić działalność badawczo-rozwojową, na podstawie jakich technologii,

-co jest efektem tych prac, tj. jakie nowe zastosowania powstały przy realizacji tych prac,

-jakie konkretnie narzędzia, nowe koncepcje, rozwiązania niewystępujące w Pana praktyce gospodarczej zastosowano,

-co powoduje, że efekty Pana prac różnią się od już funkcjonujących u Pana bądź na rynku, na czym polega oryginalność efektów poszczególnych prac,

-zastosowanie jakich technologii (rozwiązań, narzędzi) powoduje, że efekty Pana prac różnią się od rozwiązań już funkcjonujących u Pana lub na rynku;

-na czym polega kreacyjny charakter poszczególnych prac?

W ramach prac twórczych powstała aplikacja (program komputerowy), która jest dostosowana do potrzeb biznesowych Wnioskodawcy.

Efektem tych prac jest nowy program komputerowy w postaci aplikacji i funkcjonalności, które są tworzone.

Wnioskodawca w ramach prac twórczych używa technologii (…).

Oryginalność tego oprogramowania polega na tym, że jest ono stworzone pod konkretne wymagania biznesowe Wnioskodawcy. Nie może on zastąpić innym systemem (...) dostępnym na rynku.

Wnioskodawca stosuje technologię (…).

Wnioskodawca tworzy program komputerowy na potrzeby własnej działalności gospodarczej. Twórczy charakter polega na tworzeniu aplikacji, jak i poszczególnych funkcjonalności. W pierwszej kolejności Wnioskodawca wraz z jego pracownikami zajmującymi się tworzeniem aplikacji określa potrzeby firmy. Kolejno pracownicy określają technologie i możliwości stworzenia danego rozwiązania. Dalej powstaje prototyp i finalnie jest implementowany w działalności Wnioskodawcy.

W odniesieniu do kryterium „systematyczności”:

-jakie cele postawił Pan w zakresie realizacji poszczególnych prac, mających stanowić działalność badawczo-rozwojową,

-jakie cele zostały osiągnięte w ramach poszczególnych prac, w ramach jakich zasobów ludzkich, rzeczowych i finansowych zostały faktycznie zrealizowane poszczególne prace,

-czy poszczególne prace były/są realizowane wg określonych harmonogramów, jeśli tak – prosimy wskazać, co przewidywały te harmonogramy i czy zostały zrealizowane?

Wnioskodawca stworzył nowy program komputerowy, co stanowiło jego główny cel. Umożliwiło to usprawnienie działania zleceniodawcy, jego działalności i dodatkowo nie spowodowało przy tym zwiększenia zapotrzebowania kadrowego zleceniodawcy.

Wnioskodawca tworzy i rozwija oprogramowanie przy zastosowaniu własnych pracowników i własnym zaangażowaniu finansowym. Środki finansowe zastosowane do tworzenia tych rozwiązań pochodzą z prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawcy.

Tak, działania Wnioskodawcy i jego pracowników opierają się na harmonogramach i ustalonych terminach. Są one tworzone wewnętrznie.

W odniesieniu do kryterium „w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań”:

-jakimi zasobami wiedzy dysponował Pan przed rozpoczęciem poszczególnych prac mających stanowić działalność badawczo-rozwojową,

- jaki rodzaj wiedzy i umiejętności Pan wykorzystywał i rozwinął w ramach tych prac,

-wskazanie miejsca, sposobu wykorzystywania oraz selekcji wiedzy pod względem jej przydatności – jaka wiedza została wykorzystana podczas prac mających stanowić działalność badawczo-rozwojową,

-czy w ramach prac połączono i kształtowano istniejącą wiedzę (jaką); co było/jest efektem tego połączenia i kształtowania,

-czy Pana prace miały na celu przede wszystkim zdobywanie nowej wiedzy i umiejętności – jeśli tak, prosimy wskazać jakiego zakresu ta wiedza i umiejętności dotyczą,

-czy zdobycie nowej wiedzy i umiejętności służyło opracowaniu nowych produktów, procesów lub usług bądź wprowadzaniu do nich znaczących ulepszeń; jeśli tak, to w czym się to przejawia,

-czy Pana prace mające stanowić działalność badawczo-rozwojową były/są ukierunkowane na nowe odkrycia – jeśli tak, prosimy wskazać jakie?

Pracownicy Wnioskodawcy posiadają profesjonalną wiedzę w zakresie programowania programów komputerowych, popartą odpowiednim doświadczeniem zawodowym. Wnioskodawca określa cele i wymagania biznesowe związane z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Wnioskodawca łączy wiedzę teoretyczną z praktyczną, w szczególności w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej.

Pracownicy Wnioskodawcy, korzystając z istniejących technologii programistycznych i języków programowania zastosowanych w ramach działalności twórczej Wnioskodawcy, stworzyli program komputerowy w postaci aplikacji i funkcjonalności na potrzeby działalności gospodarczej Wnioskodawcy.

Tak, w ramach prac połączono i kształtowano istniejącą wiedzę w zakresie technologii programistycznych celem stworzenia programu komputerowego.

Prace wnioskodawcy miały na celu stworzenie nowego programu komputerowego.

Tak, służyło ono na stworzeniu nowego programu komputerowego na potrzeby działalności Wnioskodawcy.

Nie, były one nakierunkowane na wykorzystanie istniejącej wiedzy.

Czy koszty będące przedmiotem pytania nr 2 ponoszone w związku z realizacją działalności mającej stanowić działalność badawczo-rozwojową:

-zostały/zostaną zwrócone Panu w jakiejkolwiek formie,

-zostały/zostaną przez Pana odliczone od podstawy obliczenia podatku?

Nie zostały one zwrócone Wnioskodawcy w jakiejkolwiek formie.

Nie zostały one odliczone od podstawy obliczenia podatku.

Czy koszty będące przedmiotem pytania nr 2 zostały zaliczone, w myśl przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, do kosztów uzyskania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej prowadzonej przez Pana?

Tak, zostały one zaliczone w myśl przepisów ustawy o PIT do kosztów uzyskania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej prowadzonej w Polsce.

Czy osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę realizują wyłącznie czynności w ramach działalności mającej stanowić „działalność badawczo-rozwojową”, czy też inne czynności – jakie; w tym przypadku prosimy wskazać, w jaki sposób następuje udokumentowanie wykonywanych prac przez pracowników dla działalności badawczo-rozwojowej?

Tak, są to jedynie prace twórcze zmierzające do stworzenia programów komputerowych w postaci aplikacji i nowych funkcjonalności.

Pytania

1. Czy Wnioskodawca w opisanym stanie faktycznym może zastosować ulgę badawczo- rozwojową opisaną w art. 26e ust. 1 ustawy o PIT?

2. Czy wszystkie wymienione przez Wnioskodawcę koszty mogą stanowić koszty kwalifikowane, o których mowa w art. 26e ust. 2 ustawy o PIT?

Pana stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy – w odniesieniu do pytania nr 1 – w opisanym stanie faktycznym może zastosować ulgę badawczo-rozwojową, o której mowa w art. 26e ust. 1 ustawy o PIT.

Zgodnie z art. 5a pkt 38 ustawy o PIT działalność badawczo-rozwojowa oznacza działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

Aktualnie przez prace rozwojowe należy rozumieć, zgodnie z art. 5a pkt 40 ustawy o PIT, prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (dalej: „Prawo o SWiN”). Tym samym, prace rozwojowe na gruncie ustawy o PIT oznaczają działalność obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.

W rozumieniu tego przepisu określona działalność spełnia definicję prac rozwojowych, jeżeli łącznie zachodzą następujące przesłanki:

-działalność ma charakter twórczy,

-działalność jest podejmowana w sposób systematyczny,

-działalność ma na celu zwiększenie zasobów wiedzy oraz wykorzystanie zasobów do tworzenia nowych zastosowań.

Wnioskodawca wskazuje, że kryteria te zostały wyróżnione oraz omówione przez Ministra Finansów w Objaśnieniach podatkowych z dnia 15 lipca 2019 r. dotyczących preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej (dalej: „Objaśnienia MF”), które w części 3.2.1. poświęcone są pojęciu działalności badawczo-rozwojowej.

Zgodnie z art. 26e ustawy o PIT podatnik odlicza od podstawy opodatkowania, ustalonej zgodnie z art. 26 ust. 1 ustawy o PIT, koszty uzyskania przychodów poniesione na działalność badawczo- rozwojową, zwane dalej „kosztami kwalifikowanymi”. Kwota odliczenia nie może natomiast w roku podatkowym przekroczyć kwoty dochodu uzyskanego przez podatnika z przychodów innych niż przychody z zysków kapitałowych.

Zdaniem Wnioskodawcy – w odniesieniu do pytania nr 2 – wszystkie wymienione przez niego koszty mogą stanowić koszty kwalifikowane, o których mowa w art. 26e ust. 2 ustawy o PIT.

Ustawodawca w przedmiotowym przepisie wskazuje zamknięty katalog kosztów, które mogą zostać uznane za kwalifikowane. Zamknięcie tego katalogu oznacza, że tylko te w nim wymienione mogą być przedmiotem ulgi.

Za koszty kwalifikowane uznaje się:

1) poniesione w danym miesiącu należności z tytułów, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, oraz sfinansowane przez płatnika składki z tytułu tych należności określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na realizację działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w ogólnym czasie pracy pracownika w danym miesiącu;

1a) poniesione w danym miesiącu należności z tytułów, o których mowa w art. 13 pkt 8 lit. a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, oraz sfinansowane przez płatnika składki z tytułu tych należności określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na wykonanie usługi w zakresie działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w całości czasu przeznaczonego na wykonanie usługi na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło w danym miesiącu;

2) nabycie materiałów i surowców bezpośrednio związanych z prowadzoną działalnością badawczo- rozwojową;

2a) nabycie niebędącego środkami trwałymi sprzętu specjalistycznego wykorzystywanego bezpośrednio w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, w szczególności naczyń i przyborów laboratoryjnych oraz urządzeń pomiarowych;

3) ekspertyzy, opinie, usługi doradcze i usługi równorzędne, świadczone lub wykonywane na podstawie umowy przez podmiot, o którym mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-8 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, a także nabycie od takiego podmiotu wyników prowadzonych przez niego badań naukowych, na potrzeby działalności badawczo-rozwojowej;

4) odpłatne korzystanie z aparatury naukowo-badawczej wykorzystywanej wyłącznie w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, jeżeli to korzystanie nie wynika z umowy zawartej z podmiotem powiązanym z podatnikiem w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4;

4a) nabycie usługi wykorzystania aparatury naukowo-badawczej wyłącznie na potrzeby prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, jeżeli zakup usługi nie wynika z umowy zawartej z podmiotem powiązanym z podatnikiem w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4;

5) koszty uzyskania i utrzymania patentu, prawa ochronnego na wzór użytkowy, prawa z rejestracji wzoru przemysłowego, poniesione na:

a) przygotowanie dokumentacji zgłoszeniowej i dokonanie zgłoszenia do Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej lub odpowiedniego zagranicznego organu, łącznie z kosztami wymaganych tłumaczeń na język obcy,

b) prowadzenie postępowania przez Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej lub odpowiedni zagraniczny organ, poniesione od momentu zgłoszenia do tych organów, w szczególności opłaty urzędowe i koszty zastępstwa prawnegoi procesowego,

c) odparcie zarzutów niespełnienia warunków wymaganych do uzyskania patentu, prawa ochronnego na wzór użytkowy lub prawa z rejestracji wzoru przemysłowego zarówno w postępowaniu zgłoszeniowym, jak i po jego zakończeniu, w szczególności koszty zastępstwa prawnego i procesowego, zarówno w Urzędzie Patentowym Rzeczypospolitej Polskiej, jak i w odpowiednim zagranicznym organie,

d) opłaty okresowe, opłaty za odnowienie, tłumaczenia oraz dokonywanie innych czynności koniecznych dla nadania lub utrzymania ważności patentu, prawa ochronnego na wzór użytkowy oraz prawa z rejestracji wzoru przemysłowego, w szczególności koszty walidacji patentu europejskiego.

Natomiast w przypadku wartości niematerialnych i prawnych w postaci kosztów prac rozwojowych, o których mowa w art. 22b ust. 2 pkt 2, za koszty kwalifikowane uznaje się dokonywane od tej wartości niematerialnej i prawnej odpisy amortyzacyjne w proporcji, w jakiej w jej wartości początkowej pozostają koszty wymienione w ust. 2 pkt 1-4a lub ust. 3a pkt 2.

Wnioskodawca we wniosku wskazał, że ponosi koszty:

1)koszty wynagrodzeń pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę (należności w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o PIT) wraz ze składkami na ubezpieczenie płacone przez Wnioskodawcę jako płatnika składek – pracownicy wykonują prace rozwojowe nad programem komputerowym stworzonym i rozwijanym przez Wnioskodawcę oraz testują prototypy stworzonych funkcjonalności. W skład wynagrodzeń wchodzi wynagrodzenie zasadnicze tych pracowników. Wnioskodawca nie będzie zaliczał jako koszt kwalifikowany wynagrodzenia za czas choroby i urlopy pracowników.

Oznacza to, że stanowią one koszty, o których mowa w art. 26e ust. 2 pkt 1 ustawy o PIT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

W myśl art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie do art. 5a pkt 39 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zgodnie z art. 5a pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 742 ze zm.):

W myśl art. 4 ust. 3 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce:

Zatem z pracami badawczo-rozwojowymi mamy do czynienia wówczas, gdy wykorzystuje się dostępną wiedzę z dziedziny nauki, technologii i działalności gospodarczej oraz innej wiedzy i umiejętności do tworzenia nowych lub ulepszania istniejących produktów/usług oraz procesów i technologii produkcji.

Przenosząc powyższe na grunt Pana sprawy, wyraźnie podkreślam, że w celu stwierdzenia, czy prowadzi Pan działalność badawczo-rozwojową, należy przeprowadzić analizę nakierowaną na zidentyfikowanie przejawów działalności gospodarczej, które mogą zostać uznane za działalność badawczo-rozwojową (tj. tych Pana aktywności, które spełniają definicję wskazaną w art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Z ustawowej definicji zawartej w regulacjach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że działalność badawczo-rozwojowa musi mieć charakter twórczy. Jak podaje słownik języka polskiego PWN, działalność twórcza to zespół działań podejmowanych w kierunku tworzenia (działalność – zespół działań podejmowanych w jakimś celu), powstania czegoś (twórczy – mający na celu tworzenie, tworzyć – powodować powstanie czegoś). W doktrynie prawa autorskiego podkreśla się natomiast, że cecha twórczości związana jest przede wszystkim z rezultatem działalności człowieka o charakterze kreacyjnym i jest spełniona wówczas, gdy istnieje nowy wytwór intelektu. Działalność twórcza oznacza, że „ustawodawca za przedmiot prawa autorskiego uznaje tylko rezultat (przejaw) takiego działania, który choćby w minimalnym stopniu odróżnia się od innych rezultatów takiego samego działania, a zatem, że posiada cechę nowości, której stopień nie ma znaczenia”. Zatem twórczość działalności badawczo-rozwojowej może przejawiać się opracowywaniem nowych koncepcji, narzędzi, rozwiązań niewystępujących dotychczas w praktyce gospodarczej podmiotu lub na tyle innowacyjnych, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących u tego podmiotu.

Z opisu sprawy przedstawionego we wniosku i jego uzupełnieniu wynika, że prowadzi Pan działalność gospodarczą – sklep spożywczy oraz świadczy usługi informatyczne. Celem optymalizacji i rozwinięcia prowadzonej działalności stworzył Pan aplikację na potrzeby prowadzenia działalności handlowej w środowisku programistycznym (...). Program komputerowy jest autorskim programem stworzonym na Pana potrzeby biznesowe. Główne zadanie aplikacji to obsługa przeglądów urządzeń fiskalnych (...). Tworzy Pan coraz to nowsze funkcjonalności. Aplikacja jest ona cały czas rozwijana celem odpowiedzi na nowe wymagania stawiane przez Pana firmę. Oryginalność tego oprogramowania polega na tym, że jest ono stworzone pod konkretne Pana wymagania biznesowe. Nie można zastąpić tego oprogramowania innym systemem dostępnym na rynku. Twórczy charakter dotyczy tworzenia aplikacji, jak i poszczególnych funkcjonalności. W pierwszej kolejności wraz z pracownikami zajmującymi się tworzeniem aplikacji określa Pan potrzeby firmy. Kolejno pracownicy określają technologie i możliwości stworzenia danego rozwiązania. Dalej powstaje prototyp i finalnie jest implementowany w Pana działalności.

Zatem prowadzona przez Pana działalność ma twórczy charakter.

Kolejnym kryterium działalności badawczo-rozwojowej jest prowadzenie tej działalności w sposób systematyczny. Zgodnie ze słownikiem języka polskiego PWN słowo systematyczny oznacza (i) robiący coś regularnie i starannie, (ii) o procesach: zachodzący stale od dłuższego czasu, (iii) o działaniach: prowadzony w sposób uporządkowany, według pewnego systemu; też: o efektach takich działań; planowy, metodyczny. W związku z tym, że w definicji działalności badawczo-rozwojowej słowo „systematyczny” występuje w sformułowaniu „podejmowaną (działalność) w sposób systematyczny”, a więc odnosi się do „działalności”, czyli zespołu działań podejmowanych w jakimś celu, najbardziej właściwą definicją systematyczności w omawianym zakresie jest definicja obejmująca prowadzenie działalności w sposób uporządkowany, według pewnego systemu. Zatem słowo systematycznie odnosi się również do działalności prowadzonej w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany. To oznacza, że działalność badawczo-rozwojowa jest prowadzona systematycznie niezależnie od tego, czy podmiot stale prowadzi prace badawczo-rozwojowe, czy tylko od czasu do czasu, a nawet incydentalnie, co wynika z charakteru prowadzonej przez niego działalności oraz potrzeb rynku, klientów, sytuacji mikro i makroekonomicznej. Z powyższego wynika, że spełnienie kryterium „systematyczności” danej działalności nie jest uzależnione od ciągłości tej działalności, w tym od określonego czasu, przez jaki działalność taka ma być prowadzona ani też od istnienia planu co do prowadzenia przez podmiot podobnej działalności w przyszłości. Wystarczające jest, aby podmiot zaplanował i przeprowadził chociażby jeden projekt badawczo-rozwojowy, przyjmując dla niego określone cele do osiągnięcia, harmonogram i zasoby. Taka działalność może być uznana za działalność systematyczną, tj. prowadzoną w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany.

W odniesieniu do kryterium systematyczności z opisu sprawy wynika, że Pana głównym celem było stworzenie nowego programu komputerowego. Umożliwiło to usprawnienie działania zleceniodawcy, jego działalności i dodatkowo nie spowodowało przy tym zwiększenia zapotrzebowania kadrowego zleceniodawcy. Tworzy i rozwija Pan oprogramowanie przy zastosowaniu własnych pracowników i przy własnym zaangażowaniu finansowym. Środki finansowe zastosowane do tworzenia tych rozwiązań pochodzą z prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej. Działania Pana i pracowników opierają się na harmonogramach i ustalonych terminach, które są wewnętrznie tworzone.

Zatem kryterium systematyczności w odniesieniu do Pana działalności również jest spełnione.

Powyżej omówione dwa kryteria działalności badawczo-rozwojowej dotyczą charakteru i organizacji prowadzenia tej działalności, podczas gdy ostatnie, trzecie kryterium, dotyczy rezultatu prowadzenia tej działalności, tj. zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. W konsekwencji – głównym zadaniem dla zarządzającego projektem badawczo-rozwojowym jest zlokalizowanie i zidentyfikowanie zasobów wiedzy przed rozpoczęciem działań projektowych; zasobów w ujęciu funkcjonalnym i celowościowym, czyli podlegającym zwiększeniu oraz możliwym i właściwym do wykorzystania zwiększonej wiedzy do nowych zastosowań. Lokalizacja i identyfikacja wiedzy obejmuje szereg działań, w tym określenie stanu wiedzy, miejsca, sposobu jej wykorzystania oraz selekcji pod względem przydatności do realizacji celu projektu. Prowadząc działalność badawczo-rozwojową, przedsiębiorca rozwija specjalistyczną wiedzę oraz umiejętności, które może wykorzystać w ramach bieżących albo przyszłych projektów.

W odniesieniu do tego kryterium wskazał Pan, że Pana pracownicy posiadają profesjonalną wiedzę w zakresie programowania programów komputerowych, popartą odpowiednim doświadczeniem zawodowym. Określa Pan cele i wymagania biznesowe związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Łączy Pan wiedzę teoretyczną z praktyczną, w szczególności w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej. Pana pracownicy, korzystając z istniejących technologii programistycznych i języków programowania zastosowanych w ramach Pana działalności twórczej, stworzyli program komputerowy w postaci aplikacji i funkcjonalności na potrzeby Pana działalności gospodarczej. W ramach prac połączono i kształtowano istniejącą wiedzę w zakresie technologii programistycznych celem stworzenia programu komputerowego. Pana prace miały na celu stworzenie nowego programu komputerowego. Prace były nakierunkowane na wykorzystanie istniejącej wiedzy.

Zatem kolejne kryterium definicji działalności badawczo-rozwojowej w odniesieniu do Pana działalności jest spełnione.

Ponadto kluczowe jest zawarte w definicji działalności badawczo-rozwojowej rozróżnienie, które wskazuje, że taka działalność obejmuje dwa rodzaje aktywności, tj.:

-badania podstawowe i badania aplikacyjne zdefiniowane w art. 4 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz

-prace rozwojowe, o których mowa w art. 4 ust. 3 tej ustawy.

Prace rozwojowe polegają na nabywaniu, łączeniu, kształtowaniu i wykorzystywaniu dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności – przy czym użyty przez ustawodawcę spójnik „i” wskazuje, że aby uznać działania za prace rozwojowe, konieczne jest zaistnienie wszystkich tych czynności, tj.:

·nabycia dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności;

·łączenia dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności;

·kształtowania dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności;

·wykorzystania dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności.

Prace rozwojowe bazują zatem na dostępnej wiedzy – w zależności od celów, jakie przyjęto dla prowadzenia prac, będzie to wiedza z określonej dziedziny lub dziedzin. Prace te obejmują kolejno:

·nabycie wiedzy i umiejętności, czyli pozyskanie wiedzy/umiejętności, zapoznanie się z wiedzą, zrozumienie jej;

·łączenie wiedzy i umiejętności, czyli znalezienie takich zależności między wiedzą z różnych zakresów, dziedzin lub wiedzy wynikającej z różnych badań naukowych oraz między umiejętnościami, które są istotne z punktu widzenia postawionych celów badań rozwojowych;

·kształtowanie wiedzy i umiejętności, czyli takie „ułożenie” efektów nabywania i łączenia wiedzy i umiejętności lub takie sformułowanie wniosków płynących z tych procesów, aby można je było wykorzystać dla realizacji postawionych celów prac rozwojowych;

·wykorzystanie wiedzy i umiejętności, czyli ich użycie, posłużenie się nimi dla osiągnięcia celów prac rozwojowych.

Co istotne, całość ww. czynności służy:

·planowaniu produkcji oraz

·projektowaniu i tworzeniu zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług.

Chodzi przy tym o konkretne produkty, konkretne procesy lub konkretne usługi albo konkretne rodzaje produktów, procesów lub usług. Podmiot prowadzący prace rozwojowe organizuje je z uwzględnieniem specyfiki konkretnych produktów, procesów lub usług – od niej zależą potrzeby prowadzenia prac rozwojowych i ich zakres.

Zwracam też uwagę na wyłączenie zawarte w art. 4 ust. 3 tej ustawy, mogące odnosić się do wielu przejawów aktywności podatnika. Zastrzeżenie zostało wprowadzone w celu wyeliminowania z zakresu działalności badawczo-rozwojowej tych przejawów aktywności podmiotu, które mimo ulepszenia istniejących procesów lub usług, z uwagi na swoją cykliczność (okresowość) oraz brak innowacyjnego charakteru (rutynowość), nie mogą stanowić prac rozwojowych.

Tym samym ustawodawca wyłączył z definicji prac rozwojowych działalność obejmującą rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do produktów, procesów lub usług, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń. O tym, jakie zmiany do produktów, procesów lub usług mają charakter rutynowy (wykonywany często i niemal automatycznie) i okresowy (powtarzający się, występujący co pewien czas), będzie każdorazowo decydował charakter konkretnych produktów, procesów bądź usług.

Co istotne – jak Pan wskazał w opisie sprawy – działalność prowadzona przez Pana obejmuje nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.

Na podstawie powyższych okoliczności i przedstawienia wszystkich cech charakterystycznych dla działalności badawczo-rozwojowej stwierdzam, że wskazana w opisie sprawy działalność stanowi działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 5a pkt 38 i pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przechodząc do kwestii ulgi na działalność badawczo-rozwojową, wskazuję, że zgodnie z art. 26e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Aby stwierdzić, czy przysługuje Panu prawo do skorzystania z odliczenia w ramach tzw. ulgi badawczo-rozwojowej, o której mowa w art. 26e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, niezbędna jest ocena, czy spełnione są pozostałe warunki do skorzystania z tego odliczenia, w tym czy koszty poniesione na działalność badawczo-rozwojową mieszczą się w zamkniętym katalogu kosztów kwalifikowanych określonym przepisami art. 26e ust. 2, 2a i 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 26e ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W myśl art. 26e ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie natomiast do art. 26e ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zgodnie z art. 26e ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Natomiast stosownie do art. 26e ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Jednocześnie na podstawie art. 26e ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zgodnie natomiast z art. 26e ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie do art. 26e ust. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Należy mieć na uwadze również brzmienie przepisu art. 24a ust. 1b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym:

Na podstawie tych przepisów stwierdzam, że aby podatnikowi podatku dochodowego od osób fizycznych przysługiwało prawo odliczenia w zeznaniu podatkowym kosztów kwalifikowanych poniesionych w danym roku podatkowym, powinny być łącznie spełnione następujące warunki:

1)podatnik poniósł koszty na działalność badawczo-rozwojową,

2)koszty na działalność badawczo-rozwojową stanowiły dla podatnika koszty uzyskania przychodów w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

3)koszty na działalność badawczo-rozwojową mieszczą się w zamkniętym katalogu kosztów kwalifikowanych określonym przepisami art. 26e ust. 2, 2a i 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

4)podatnik nie uwzględnił kosztów kwalifikowanych w kalkulacji dochodu zwolnionego z podatku na podstawie przepisów art. 21 ust. 1 pkt 63a lub pkt 63b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

5)w ewidencji, o której mowa w art. 24a ust. 1b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnik wyodrębnił koszty działalności badawczo-rozwojowej,

6)podatnik wykazał w zeznaniu podatkowym koszty kwalifikowane podlegające odliczeniu,

7)kwota odliczonych kosztów kwalifikowanych nie przekroczyła limitów określonych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych,

8)koszty kwalifikowane nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie lub nie zostały przez niego odliczone od podstawy obliczenia podatku.

W odniesieniu do uznania ponoszonych przez Pana w związku z działalnością badawczo-rozwojową opisanych we wniosku wydatków za koszty kwalifikowane w rozumieniu art. 26e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stwierdzam, co następuje.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Definicja kosztów uzyskania przychodów sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu – każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika podlega indywidualnej ocenie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Jednocześnie art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera zamknięty katalog wydatków, których podatnik nie może zaliczyć do kosztów pomniejszających przychody nawet wówczas, gdy mają one związek z prowadzoną przez niego działalnością i zostały poniesione w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

Z wniosku wynika, że w związku z działalnością badawczo-rozwojową ponosi Pan koszty wynagrodzeń zasadniczych pracowników zatrudnionych przez Pana na podstawie umowy o pracę, w tym składek na ubezpieczenie opłacanych przez płatnika, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Kwestia dotycząca możliwości zaliczenia wynagrodzeń pracowników (tj. osób zatrudnionych na umowy o pracę) do kosztów kwalifikowanych została uregulowana w cytowanym wyżej art. 26e ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie natomiast do art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Należności ze stosunku pracy mogą być uznane za koszty kwalifikowane tylko w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na realizację działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w ogólnym czasie pracy pracownika w danym miesiącu.

Przez „ogólny czas pracy pracownika w danym miesiącu” należy rozumieć wyłącznie czas faktycznie przepracowany.Zwracam uwagę, że pojęcie czasu pracy przeznaczonego na realizację działalności badawczo-rozwojowej, o którym mowa w art. 26e ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, odnosi się do czasu faktycznie poświęconego. Odliczeniu, co do zasady, będą podlegać wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe oraz ekwiwalent za niewykorzystany urlop. Takie rozumienie przepisu prowadzi do sytuacji, w której każdy składnik wynagrodzenia pracownika, uzyskującego należności z tego tytułu, musi być przeanalizowany pod kątem tego, czy może być uznany za koszt kwalifikowany.

Zwracam też uwagę, że istotne jest, aby pracownicy (tj. osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę) faktycznie wykonywali zadania będące realizacją prac badawczo-rozwojowych. Nie wystarczy zatem, że umowa o pracę bądź inny dokument potwierdza, że w zakresie kompetencji pracownika znajduje się wykonywanie czynności stanowiących realizację działalności badawczo-rozwojowej, pracownik ten musi też faktycznie uczestniczyć w tych pracach. Tylko wówczas ich wynagrodzenia obejmujące ww. koszty pracownicze będą mogły stanowić dla podatnika koszt kwalifikowany w całości.

W sytuacji jednak, gdy pracownicy wykonują obowiązki nie tylko związane z działalnością badawczo-rozwojową, zasadne jest wyodrębnienie (wyłączenie z ulgi badawczo-rozwojowej) tej części wynagrodzeń wypłaconych pracownikom, a także składek od tych przychodów, określonych w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, która nie jest związana z realizacją działalności badawczo-rozwojowej.

Podkreślam, że ustawodawca nie narzucił przedsiębiorcom formy takiego podziału/wyodrębnienia. Wybór sposobu udokumentowania tych wydatków pozostawiony został podatnikom, którzy prowadzą działalność badawczo-rozwojową. Można zatem przyjąć, że podatnik korzystający z ulgi – dla celów dowodowych – winien prowadzić ewidencję czasu pracy poświęconego przez pracowników na działalność badawczo-rozwojową.

W sytuacji, gdy w danym miesiącu pracownik otrzyma wyłącznie wynagrodzenie za czas, w którym nie będzie faktycznie realizował działalności badawczo-rozwojowej, wówczas to wynagrodzenie nie będzie stanowić kosztów kwalifikowanych, o których mowa w art. 26e ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem koszty wynagrodzeń zasadniczych pracowników, w tym składek opłacanych przez płatnika, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, mogą być uznane za koszty kwalifikowane podlegające odliczeniu w ramach ulgi badawczo-rozwojowej w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na realizację działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w ogólnym czasie pracy pracownika w danym miesiącu.

Reasumując – wskazane w opisie stanu faktycznego koszty wynagrodzeń zasadniczych pracowników, w tym składek opłacanych przez Pana jako płatnika, stanowią Pana koszty kwalifikowane w rozumieniu art. 26e ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Do omówienia pozostaje zatem kwestia możliwości skorzystania przez Pana z ulgi na działalność badawczo-rozwojową.

W opisie sprawy wskazał Pan, że:

1)nie działa Pan w specjalnej strefie ekonomicznej i nie korzysta Pan ze zwolnień podatkowych, o których mowa w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych,

2)koszty wskazane we wniosku nie zostały Panu zwrócone w jakiejkolwiek formie ani nie zostały odliczone od podstawy obliczenia podatku,

3)koszty te zostały zaliczone przez Pana do kosztów uzyskania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej,

4)nie posiada Pan statusu centrum badawczo-rozwojowego,

5)w prowadzonej księdze przychodów i rozchodów dokonuje Pan stosownego ewidencjonowania kosztów kwalifikowanych działalności badawczo-rozwojowej w kolumnie 16.

W interpretacji wskazałem, że czynności podejmowane przez Pana w opisie sprawy stanowią działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 5a pkt 38 i pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ponadto wskazałem, że koszty wynagrodzeń zasadniczych pracowników, w tym składek opłacanych przez Pana jako płatnika, mogą być zaliczone do kosztów kwalifikowanych w rozumieniu art. 26e ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem spełnia Pan przesłanki do skorzystania z ulgi na działalność badawczo-rozwojową.

Reasumując – w opisanym stanie faktycznym może Pan zastosować ulgę badawczo-rozwojową opisaną w art. 26e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanów faktycznych, które Pan przedstawił, i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).