Interpretacja indywidualna z dnia 15 marca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP3-2.4011.36.2024.1.JK3

Kwota (...) wypłacona Panu zgodnie z postanowieniami ugody na Pana rachunek bankowy podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Przyznane Panu odszkodowanie nie korzysta ze zwolnienia wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 3 oraz art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

9 stycznia 2024 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania otrzymanego odszkodowania. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

18 grudnia 2017 r. zawarł Pan z (…) (dalej: Spółka) umowę o pracę na czas nieokreślony na stanowisku analityka. Pkt 8 tej umowy przewidywał zakaz konkurencji w okresie zatrudnienia w spółce oraz przez okres 12 miesięcy po jego ustaniu. W tym samym dniu została zawarta umowa o zakazie konkurencji, będącą Załącznikiem nr 1 do umowy pracę. Z umowy o zakazie konkurencji wynikał m.in. obowiązek wypłaty na Pana rzecz odszkodowania za powstrzymanie się od działalności konkurencyjnej przez okres 12 miesięcy od ustania stosunku pracy. Wysokość odszkodowania została ustalona na 85% wynagrodzenia zasadniczego otrzymanego przez Pana przez ostatnie 12 miesięcy przed rozwiązaniem umowy o pracę. Płatność odszkodowania miała odbywać się w równych ratach miesięcznych, płatnych z dołu, ostatniego dnia miesiąca kalendarzowego, począwszy od miesiąca następującego po rozwiązaniu umowy o pracę.

29 października 2020 r. wypowiedział Pan umowę o pracę z zachowaniem miesięcznego terminu wypowiedzenia. Pomimo skutecznego rozwiązania umowy o pracę, Spółka nie wypłacała Panu odszkodowania za powstrzymywanie się od działalności konkurencyjnej po ustaniu stosunku pracy.

9 września 2021 r. otrzymał Pan wiadomość mailową od Spółki, w której ta odmawiała wypłaty odszkodowania z tytułu zakazu konkurencji po ustaniu stosunku pracy oraz wypowiadała umowę o zakazie konkurencji z zachowaniem 7-dniowego terminu wypowiedzenia. W związku z brakiem wypłaty odszkodowania, 20 września 2021 r. skierował Pan do Spółki wezwanie do zapłaty z żądaniem uiszczenia na Pana rzecz rat odszkodowania w łącznej kwocie 89.136,67 zł wraz z należnymi odsetkami. Następnie, 27 grudnia 2021 r. skierował Pan przeciwko Spółce pozew o tożsamym żądaniu.

27 stycznia 2022 r. nakazem zapłaty Sądu Rejonowego (…) w (…) w elektronicznym postępowaniu upominawczym Spółka została zobowiązana do zapłaty na Pana rzecz kwoty 89.136,67 zł wraz z należnymi odsetkami. Spółka wniosła sprzeciw od nakazu zapłaty. W konsekwencji, w dniu 27 czerwca 2022 r. wystąpił Pan przeciwko Spółce z powództwem przed Sąd Rejonowy (…) w (…). W toku sprawy strony zawarły ugodę przed mediatorem, na skutek czego postępowanie sądowe zostało prawomocnie umorzone. Ugoda została zawarta 13 grudnia 2022 r. W § 1 ugody strony postanowiły, że Spółka „zapłaci Powodowi kwotę 60.000,00 (słownie: sześćdziesiąt tysięcy złotych), tytułem odszkodowania z umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy”. W § 2 ust. 1 ugody strony postanowiły, że „Kwota wymieniona w § 1, będzie wpłacona na rachunek bankowy należący do Powoda o numerze (…) w ciągu 14 dni po zatwierdzeniu niniejszej Ugody przez Sąd.” W treści ugody strony nie czyniły dodatkowych, odrębnych ustaleń w zakresie ponoszenia ciężaru należnych zobowiązań publicznoprawnych od ustalonego odszkodowania. 23 stycznia 2023 r. na Pana rachunek bankowy wpłynęła kwota 60.342,33 zł od (…). tytułem: „Ugada sygn. (…).

Niniejszy wniosek ograniczony jest do sposobu opodatkowania kwoty 60.000 zł otrzymanej przez Pana od Spółki 23 stycznia 2023 r. na rachunek bankowy; poza zakresem wniosku pozostaje kwota 342,33 zł.

Uzupełnienie stanu faktycznego

Zgodnie z umową o zakazie konkurencji, „Przez okres obowiązywania Umowy o Pracę, Pracownik nie może, oprócz działalności na rzecz Spółki lub spółek z Grupy Kapitałowej, bez pisemnej zgody Spółki angażować się w Działalność Konkurencyjną” oraz „Zakazy […] obowiązują również przez okres 12 miesięcy po rozwiązaniu Umowy o Pracę.”.

Umowa określała wysokość odszkodowania należnego Panu z tytułu zakazu konkurencji po ustaniu stosunku pracy zgodnie z art. 1012 § 3 kodeksu pracy. Załącznik Nr 2 do umowy o pracę zawierał doprecyzowanie zakresu informacji poufnych, powierzanych mi w ramach stosunku pracy. Przez cały okres zatrudnienia u Spółki miał Pan dostęp do informacji poufnych, gdyż w związku z zatrudnieniem na stanowisku analityka pracował Pan na kluczowych dla firmy danych finansowych, strategicznych, operacyjnych itp., wymienionych w załączniku nr 2 do umowy o pracę.

Powyższe dokumenty zostały sporządzone w formie pisemnej, przez uprawnione do tego osoby. Zarówno zapisy umowy o pracę jak i umowy o zakazie konkurencji wynikały z Kodeksu pracy, w szczególności art. 101¹-101⁴ Kodeksu pracy w zakresie zakazu konkurencji.

Pytania

1.Czy odszkodowanie należne Panu z tytułu ugody zawartej w toku postępowania z Pana powództwa o wypłatę odszkodowania z tytułu zakazu konkurencji po ustaniu stosunku pracy podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

2.Czy Spółka - były pracodawca - wypłacająca odszkodowanie z tytułu zakazu konkurencji jest płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych zobowiązanym do naliczenia, pobrania i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych od wypłaconego Panu odszkodowania?

3.Czy Spółka - były pracodawca - która wypłaciła odszkodowanie na podstawie ugody z dnia 13 grudnia 2022 r. przelewem na rachunek bankowy w dniu 23 stycznia 2023 r., ma obowiązek przesłać Panu imienną informację (formularz PIT-11 za 2023 r.)?

Pana stanowisko w sprawie

Ad. 1.

W Pana ocenie, należne Panu na podstawie ugody odszkodowanie z tytułu zakazu konkurencji po ustaniu stosunku pracy podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Odszkodowanie otrzymane przez byłego pracownika na mocy zawartej ugody sądowej – na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – stanowi przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Świadczenie to stanowi dla byłego pracownika przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegający opodatkowaniu tym podatkiem. Nie korzysta ponadto ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych, w szczególności z art. 21 ust. 1 pkt 3 i pkt 3b ustawy. Wysokość świadczenia wynikała wyłącznie z zawartej między stronami ugody, a nie z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 Kodeksu pracy. W związku z tym należy uznać, że określone w ugodzie świadczenie otrzymane przez byłego pracownika nie jest odszkodowaniem, którego wysokość lub zasady ustalania wynikają z przepisów odrębnych ustaw, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Do wypłaconego odszkodowania nie ma również zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z jego treścią wyłączone ze są zwolnienia świadczenia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody dotyczące korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Zatem zakres tego zwolnienia obejmuje tylko odszkodowania za tzw. szkodę rzeczywistą, czyli poniesione straty, a nie dotyczy utraconych korzyści. Tymczasem, kwota odszkodowania wynikająca z ustaleń zawartych między stronami ugody miała rekompensować pracownikowi utracone przez niego, w wyniku rozwiązania umowy o pracę, spodziewane korzyści w postaci wynagrodzenia za pracę.

Ad. 2.

W Pana ocenie, Spółka jest płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych zobowiązanym do naliczenia, pobrania i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych od wypłaconego Panu odszkodowania. Jak wywiedziono wyżej, odszkodowanie otrzymane przez byłego pracownika na mocy zawartej ugody sądowej – na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – stanowi przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Świadczenie to stanowi dla byłego pracownika przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegający opodatkowaniu tym podatkiem. Natomiast na podstawie art. 32 ust. 1 ustawy: „Zakłady pracy będące osobami fizycznymi, osobami prawnymi oraz jednostkami organizacyjnymi nieposiadającymi osobowości prawnej są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, z pracy nakładczej lub ze spółdzielczego stosunku pracy, z zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego wypłacanych przez zakłady pracy lub z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej wypłacanej w spółdzielniach pracy.” Zatem, wykonując obowiązki płatnika, Spółka była zobowiązana do naliczenia, pobrania i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych od odszkodowania wypłaconego Panu odszkodowania. (Analogiczna odpowiedź na pytania 1 i 2 w interpretacji indywidualnej sygn. 0115-KDWT.4011.925.2022.1.JŁ).

Ad. 3.

W Pana ocenie, Spółka ma obowiązek przesłać mu imienną informację (formularz PIT-11) za 2023 r. Ugoda została zawarta w dniu 13 grudnia 2022 r. Natomiast odszkodowanie wynikające z ugody w wysokości 60.000 zł zostało przekazane na Pana rachunek 23 stycznia 2023 r. Bazując na art. 11. ust. 1 ustawy należy stwierdzić, że przychód podatnika powstaje w momencie otrzymania lub postawienia do dyspozycji podatnika pieniędzy i wartości pieniężnych oraz wartości otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. W konsekwencji, przychód z tytułu odszkodowania za zakaz konkurencji po ustaniu stosunku pracy otrzymanego w dniu 23 stycznia 2023 r. będzie stanowił przychód uzyskany w roku 2023. Zgodnie z art. 39 ust. 1 ustawy, płatnicy, o których mowa w art. 32 (a więc Spółka) są obowiązani przesłać podatnikowi i urzędowi skarbowemu imienne informacje sporządzone według ustalonego wzoru. Zgodnie z art. 42g ust. 1 pkt 2 ustawy, Spółka jest zobowiązana przesłać Panu informację, o której mowa w art. 39 ust. 1 ustawy, w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym. Zgodnie z informacją udostępnioną na stronie internetowej Ministerstwa Finansów, obowiązującym wzorem imiennej informacji, o której mowa w art. 39 ust. 1 ustawy, jest formularz PIT-11.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Z treści powyższego przepisu wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych, zawartym w cytowanej ustawie, bądź od których zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

W myśl art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną, jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika. Dla celów podatkowych nieodpłatne świadczenie obejmuje działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i gospodarcze w działalności osób, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku innej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Stosownie do art. 12 ust. 1 ustawy:

Użyty powyżej zwrot „w szczególności” oznacza, że wymienione kategorie przychodów stanowią katalog otwarty. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym. Ponadto treść tego przepisu wskazuje, że do przychodów pracownika zaliczyć należy praktycznie wszystkie otrzymane przez niego od pracodawcy świadczenia. Są nimi bowiem nie tylko wynagrodzenia, czyli świadczenia wprost wynikające z zawartej umowy o pracę, ale również wszystkie inne przychody (świadczenia), niezależnie od podstawy ich wypłaty, jeżeli w jakikolwiek sposób wiążą się z faktem wykonywania pracy.

Zgodnie zaś z art. 12 ust. 4 ww. ustawy:

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2022 r. i mającym zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2021 r.

Natomiast w przypadku gdy wysokość lub zasady ustalania odszkodowania lub zadośćuczynienia nie wynikają wprost z odrębnych ustaw lub aktów wykonawczych wydanych na podstawie tych odrębnych ustaw, a podstawą ich otrzymania jest wyrok lub ugoda sądowa, wówczas odszkodowanie (zadośćuczynienie) takie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy, z wyjątkiem odszkodowań (zadośćuczynień) wymienionych w lit. a i b przytoczonego przepisu.

W świetle art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Warunkiem wystarczającym do powstania obowiązku podatkowego na zasadach przewidzianych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, będzie więc niezrealizowanie choćby jednej ze wskazanych wyżej przesłanek.

Obowiązek poboru zaliczek na podatek przez zakład pracy został wskazany w art. 32 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z tym przepisem:

W myśl natomiast art. 39 ust. 1 analizowanej ustawy:

Z treści wniosku wynika, że 18 grudnia 2017 r. zawarł Pan umowę o pracę na czas nieokreślony. Pkt 8 tej umowy przewidywał zakaz konkurencji w okresie zatrudnienia w spółce oraz przez okres 12 miesięcy po jego ustaniu. W tym samym dniu została zawarta umowa o zakazie konkurencji, będącą Załącznikiem nr 1 do umowy o pracę. Z umowy o zakazie konkurencji wynikał m.in. obowiązek wypłaty na Pana rzecz odszkodowania za powstrzymanie się od działalności konkurencyjnej przez okres 12 miesięcy od ustania stosunku pracy. Wysokość odszkodowania została ustalona na 85% wynagrodzenia zasadniczego otrzymanego przez Pana przez ostatnie 12 miesięcy przed rozwiązaniem umowy o pracę. 29 października 2020 r. wypowiedział Pan umowę o pracę z zachowaniem miesięcznego terminu wypowiedzenia. Spółka nie wypłacała Panu odszkodowania za powstrzymywanie się od działalności konkurencyjnej po ustaniu stosunku pracy. 20 września 2021 r. skierował Pan do Spółki wezwanie do zapłaty z żądaniem uiszczenia na Pana rzecz rat odszkodowania w łącznej kwocie 89.136,67 zł wraz z należnymi odsetkami. Następnie, 27 grudnia 2021 r. skierował Pan przeciwko Spółce pozew o tożsamym żądaniu. 27 stycznia 2022 r. nakazem zapłaty Sądu Rejonowego (…) w (…) w elektronicznym postępowaniu upominawczym Spółka została zobowiązana do zapłaty na Pana rzecz kwoty 89.136,67 zł wraz z należnymi odsetkami. Spółka wniosła sprzeciw od nakazu zapłaty. 27 czerwca 2022 r. wystąpił Pan przeciwko Spółce z powództwem przed Sąd Rejonowy (…) w (..). W toku sprawy strony zawarły ugodę przed mediatorem, na skutek czego postępowanie sądowe zostało prawomocnie umorzone. Ugoda została zawarta 13 grudnia 2022 r. 23 stycznia 2023 r. na Pana rachunek bankowy wpłynęła kwota 60.342,33 zł.

Wątpliwość Pana budzi kwestia, czy kwota 60.000 zł wypłacona Panu zgodnie z postanowieniami ugody podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a Spółka ma obowiązek naliczenia, pobrania i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz wystawienia informacji PIT-11.

Stosownie do treści art. 101¹ § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1465 ze zm.):

W myśl art. 101² § 1 tej ustawy:

Zgodnie z art. 101² § 3 Kodeksu pracy

Podpisał Pan ze Spółką umowę o zakazie konkurencji, której zapisy wynikały z ww. przepisów o zakazie konkurencji, tj. z art. 101¹ -101⁴ Kodeksu pracy. W oparciu o ww. umowę otrzymał Pan po ustaniu stosunku pracy odszkodowanie za zakaz konkurencji. Zatem otrzymał Pan świadczenie pieniężne w postaci odszkodowania, które należy zaliczyć do źródła przychodów, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Użyty w treści ww. art. 12 ust. 1 zwrot „w szczególności” oznacza, że kategorie przychodów zostały wymienione jedynie przykładowo (stanowią katalog otwarty). Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym. Z przychodem ze stosunku pracy mamy do czynienia również w sytuacji, gdy były pracodawca wypłaca pracownikowi po ustaniu zatrudnienia świadczenia związane z uprzednio wykonywaną pracą. O tym, czy świadczenie jest przychodem ze stosunku pracy decyduje bowiem okoliczność czy może je otrzymać wyłącznie pracownik – w rozumieniu powołanego ust. 4 tego artykułu, czy też inna osoba – niezwiązana aktualnie lub w przeszłości z pracodawcą. Zatem przepis art. 12 ww. ustawy ma zastosowanie również do wypłat po ustaniu zatrudnienia. Natomiast o zakwalifikowaniu świadczenia do przychodów z pracy nie przesądza fakt pozostawania danej osoby w stosunku zatrudnienia w momencie otrzymania przychodu. Dodatkowym argumentem przemawiającym za opodatkowaniem tego typu świadczeń jako przychodów ze stosunku pracy jest fakt, że w treści tego artykułu ustawodawca nie wiąże momentu wymagalności świadczenia z faktem uznania tego świadczenia za przychód z pracy.

Zgadzam się z Panem, że otrzymane odszkodowanie nie korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Odszkodowanie to podlega wyłączeniu spod ww. zwolnienia na mocy lit. d) tego przepisu, ponieważ jest to odszkodowanie przyznane na podstawie przepisów o zakazie konkurencji. Do otrzymanego odszkodowania nie będzie miało również zastosowania zwolnienie wynikające z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 5 lipca 2018 r., sygn. akt II FSK 1133/16 uznał, że ustawodawca posługując się pojęciami „odszkodowanie”, „zadośćuczynienie” w przepisie art. 21 ust. 1 pkt 3b u.p.d.o.f. nie nadał im ponadnormatywnego, szerokiego znaczenia. Należy mieć na uwadze, że przepisy regulujące zwolnienia podatkowe powinny być interpretowane ściśle. Nie należy ich interpretować rozszerzająco.

Z literalnego odczytania powołanego przepisu jednoznacznie wynika, że ww. art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dotyczy zadośćuczynień lub odszkodowań, których prawo do otrzymania oraz ich wysokość wynika z wyroku lub ugody sądowej, z wyjątkiem ww. świadczeń otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą lub dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Warunkiem wystarczającym do powstania obowiązku podatkowego na zasadach przewidzianych w podatku dochodowym będzie więc niezrealizowanie choćby jednej ze wskazanych powyżej przesłanek.

W ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca nie zdefiniował pojęcia odszkodowania czy zadośćuczynienia. Nie oznacza to jednak dowolności w ich rozumieniu. Jak wynika bowiem z orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 12 kwietnia 2011 r., sygn. akt SK 62/08, jeśli określony sposób rozumienia przepisu ustawy utrwalił się już w sposób oczywisty, a zwłaszcza jeśli znalazł jednoznaczny i autorytatywny wyraz w orzecznictwie Sądu Najwyższego bądź Naczelnego Sądu Administracyjnego, to należy uznać, że przepis ten – w praktyce swego stosowania – nabrał takiej właśnie treści. Jednocześnie względy spójności systemu prawa uzasadniają, aby kryteria rozumienia pojęć niezdefiniowanych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, miały w pierwszej kolejności charakter kryteriów ustawowych.

Świadczenie odszkodowawcze to najogólniej świadczenie mające na celu naprawienie wyrządzonej szkody. Szkodą jest uszczerbek, jakiego doznał poszkodowany wbrew jego woli we wszelkiego rodzaju dobrach przez prawo chronionych. Chodzi więc zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy. Uszczerbek niemajątkowy jest określany terminem „krzywda”. Pod tym pojęciem należy rozumieć wszelkie negatywne przeżycia człowieka wyrażające się zarówno w cierpieniu fizycznym, jak i psychicznym, wywołane czynem niedozwolonym. Do naprawienia krzywdy odnosi się termin „zadośćuczynienie”, natomiast „odszkodowanie” wiąże się z naprawieniem uszczerbku majątkowego. Podstawową funkcją odszkodowania jest kompensacja, co oznacza, że odszkodowanie powinno przywrócić w majątku poszkodowanego stan rzeczy naruszonych zdarzeniem wyrządzającym szkodę, obejmując to, co z majątku ubyło na skutek tego zdarzenia lub do niego nie weszło (utracona korzyść). Z kolei celem zadośćuczynienia jest łagodzenie doznanej krzywdy.

Wskazał Pan, że na mocy ugody sądowej zawartej ze Spółką, na rzecz której świadczył Pan pracę, przyznano Panu odszkodowanie z tytułu objęcia zakazem konkurencji.

Zatem należy rozważyć, czy otrzymane przez Pana odszkodowanie dotyczy korzyści, które mógłby Pan osiągnąć, gdyby Panu szkody nie wyrządzono.

Odszkodowanie z tytułu objęcia Pana zakazem konkurencji zostało uregulowane wprost w umowie ze Spółką. W związku z objęciem Pana zakazem konkurencji po rozwiązaniu umowy, Spółka zobowiązana była do zapłaty na Pana rzecz odszkodowania. Wysokość odszkodowania została ustalona na 85% wynagrodzenia zasadniczego otrzymanego przez Pana przez ostatnie 12 miesięcy przed rozwiązaniem umowy o pracę. Płatność odszkodowania miała odbywać się w równych ratach miesięcznych, płatnych z dołu, ostatniego dnia miesiąca kalendarzowego, począwszy od miesiąca następującego po rozwiązaniu umowy o pracę. W konsekwencji należy stwierdzić, że odszkodowanie z tytułu objęcia Pana zakazem konkurencji dotyczyło utraconych spodziewanych korzyści.

Kwota 60.000 zł wypłacona Panu zgodnie z postanowieniami ugody na Pana rachunek bankowy podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Przyznane Panu odszkodowanie nie korzysta ze zwolnienia wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 3 oraz art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Odszkodowanie otrzymane przez byłego pracownika na mocy zawartej ugody sądowej – na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – stanowi przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Świadczenie to stanowi dla byłego pracownika przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegający opodatkowaniu tym podatkiem.

Spółka jako płatnik jest zobowiązana do naliczenia, pobrania i odprowadzenia zaliczek na podatek dochodowy zgodnie z powołanym wyżej art. 32-39 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych od odszkodowania wypłaconego Panu - byłemu pracownikowi na podstawie ugody sądowej, a także do sporządzenia oraz dostarczenia zarówno podatnikowi, jak właściwemu urzędowi skarbowemu informacji o dochodach oraz pobranych zaliczkach na podatek dochodowy PIT-11.

Pana wątpliwości sprowadzają się do ustalenia, czy Spółka - były pracodawca - która wypłaciła Panu odszkodowanie na podstawie ugody z 13 grudnia 2022 r. przelewem na rachunek bankowy 23 stycznia 2023 r., ma obowiązek przesłać Panu imienną informację PIT-11 za 2023 r.

W myśl art. 86 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy:

Art. 86 § 3 wyżej powołanej ustawy stanowi:

Przepisy te ustanawiają więc zasadę, że forma, w jakiej pracownik otrzyma wynagrodzenie jest więc zależna wyłącznie od jego decyzji. Zasadny zatem będzie pogląd, że za moment uzyskania przychodu ze stosunku pracy należy przyjąć moment wypłaty (obciążenia rachunku bankowego pracodawcy.)

We wniosku wskazał Pan, że kwotę odszkodowania, która wynika z ugody z 13 grudnia 2022 r., otrzymał Pan 23 stycznia 2023 r. przelewem na rachunek bankowy.

W myśl cytowanego wcześniej art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Przez pojęcie „otrzymane” – zgodnie ze Słownikiem języka polskiego – należy rozumieć takie pieniądze i wartości pieniężne, które zostały podatnikowi dane. Mając na uwadze istnienie wielu form rozliczeń, należy uznać, że otrzymane pieniądze to nie tylko wypłacona gotówka, ale również kwota, która wpłynęła na rachunek bankowy podatnika.

Natomiast „postawionymi do dyspozycji” są takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik – wykazując określoną aktywność – ma możliwość włączyć do swojego władztwa. Innymi słowy, podatnik ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy, a nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone środki do dyspozycji.

W przypadku, gdy wypłata świadczeń następuje w formie pieniężnej, za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 1, uważa się moment wypłaty należności.

Jeżeli obciążenie (uznanie) rachunku bankowego byłego pracodawcy nastąpiło w 2023 r., to kwota odszkodowanie jest Pana przychodem roku 2023.

Tym samym pracodawca, wypełniając określone w art. 32 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obowiązki płatnika, ma obowiązek zaliczyć wypłaconą Panu kwotę odszkodowania do przychodu uzyskanego w 2023 r. i odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy w 2023 r. oraz wystawić informacje PIT-11 za 2023 rok.

Wobec powyższego stanowisko Pana jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

W odniesieniu do powołanej przez Pana interpretacji należy wskazać, że wydana została w indywidualnej sprawie i nie jest wiążąca dla organu wydającego interpretację. Ponadto interpretacja ta dotyczy innego stanu faktycznego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

‒Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…), ul. (…), (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).