Interpretacja
Interpretacja indywidualna z dnia 15 marca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-3.4015.5.2024.3.AD
Postanowienie sądu o stwierdzenie zasiedzenia na rzecz spadkobiercy nie powoduje odnowienia obowiązku podatkowego w PSD tytułem spadku. Nie można złożyć korekty SD-Z2 zmieniając osobę spadkodawcy lub dopisując nowy składnik masy spadkowej.
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
2 stycznia 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 2 stycznia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie obowiązków podatkowych w związku z nabyciem spadku po matce. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – w piśmie z 10 marca 2024 r. (data wpływu – 10 marca 2024 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
(…) 2023 r. – po rozpatrzeniu Pani wniosku – Sąd Rejonowy (…) wydał postanowienie sygn. akt (…) dotyczące zasiedzenia (…) nieruchomości przez (…) (Pani prababkę, matkę (…)) oraz (…) przez (…) (Pani dziadków).
Po śmierci prababci (…) nieruchomości odziedziczył (…).
Pani mama – (…) – po śmierci Pani dziadków odziedziczyła (…) nieruchomości.
Po śmierci Pani mamy i uzyskaniu postanowienia sądu, które uporządkowało kwestie spadkowe zobowiązana była Pani do złożenia deklaracji SD-Z2. Powołując się na powyższe postanowienie, (…) 2023 r. do Urzędu Skarbowego (…) złożyła Pani deklarację SD-Z2, wpisując jako spadkodawcę (…). Jako datę nabycia spadku wskazała Pani dzień postanowienia – (…) 2023 r.
Urząd Skarbowy poinformował Panią o dwóch popełnionych błędach w deklaracji:
1)w dacie nabycia spadku – powinna to być data uprawomocnienia się postanowienia sądu czyli (…) 2023 r.;
2)w danych spadkodawcy – zamiast (…) (babci) powinna Pani była wpisać (…) (mamę), która zgodnie z aktem poświadczenia dziedziczenia dziedziczy po (…).
(…) 2023 r. złożyła Pani korektę deklaracji SD-Z2 poprawiając powyższe błędy. (…) 2023 r. Urząd Skarbowy (…) wezwał Panią do złożenia deklaracji SD-3 po Pani mamie – (…).
W uzupełnieniu wniosku wskazała Pani, że matka zmarła (…) 2020 r., a po jej śmierci został sporządzony akt poświadczenia dziedziczenia z (…) 2021 r. Repertorium A nr (…).
(…) 2021 r. złożyła Pani SD-Z2 po Pani matce; nie wskazała Pani wówczas roszczenia do (…) części nieruchomości opisanej we wniosku, ponieważ nie mogła Pani tego zrobić ze względu na fakt, że w tamtym czasie Pani mama nie była właścicielką tej części nieruchomości opisanej we wniosku.
(…) 2023 r. – po przeprowadzeniu postępowania sądowego, w którym wykazano, że Pani prababcia i dziadkowie nabyli tę nieruchomość ((…) opisaną we wniosku) w drodze zasiedzenia (postanowienie sądu z (…) 2023 r.) – złożyła Pani SD-Z2, jako że na podstawie postanowienia sądowego Pani mama stała się właścicielką opisanej we wniosku (…) części nieruchomości w drodze dziedziczenia po swoich rodzicach. Dopiero wówczas stało się dla Pani jasne, że nabyła Pani kolejny składnik majątku w drodze dziedziczenia.
Popełniła Pani dwie omyłki w SD-Z2 z (…) 2023 r. i w związku tym, złożyła Pani korektę w (…) 2023 r. w dwóch punktach:
1)w dacie nabycia spadku – powinna to być data uprawomocnienia się postanowienia sądu czyli (…) 2023 roku a nie data wydania orzeczenia;
2)oraz w danych spadkodawcy, gdzie zamiast babci – (…) – powinna Pani była wpisać mamę – (…) – która zgodnie z aktem poświadczenia dziedziczenia dziedziczy po (…).
Pytanie ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku
Czy zastosowanie jako podstawy prawnej art. 81 Ordynacji podatkowej do złożenia korekty do SD-Z2 w opisanym zakresie jest właściwe?
Pani stanowisko w sprawie sformułowane w uzupełnieniu wniosku
Pani zdaniem, dokonała Pani zgłoszeń SD-Z2 w wymaganych ustawowo terminach i zgodnie z przysługującym Pani prawem złożyła Pani korektę deklaracji SD-Z2. Co za tym idzie, jest Pani zwolniona z podatku od spadku i darowizn.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Spadek jest instytucją regulowaną przepisami zawartymi w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.).
W myśl art. 922 § 1 tej ustawy:
Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.
Zgodnie z art. 924 ww. ustawy:
Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy.
Natomiast stosownie do przepisu art. 925 tej ustawy:
Spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.
Wobec tego nabycie spadku ma miejsce z chwilą śmierci spadkodawcy.
Stosownie do treści art. 1025 § 1 i 2 Kodeksu cywilnego:
Sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę. Notariusz na zasadach określonych w przepisach odrębnych sporządza akt poświadczenia dziedziczenia.
Domniemywa się, że osoba, która uzyskała stwierdzenie nabycia spadku albo poświadczenie dziedziczenia, jest spadkobiercą.
Tym samym, prawomocne postanowienie sądu lub akt poświadczenia dziedziczenia mają charakter deklaratoryjny i stwierdzają jedynie nabycie spadku przez spadkobiercę. Wobec tego nabycie spadku ma miejsce z chwilą śmierci spadkodawcy.
Z powołanych wyżej artykułów wynika, iż spadkobiercy w zasadzie wchodzą w sytuację prawną, w jakiej pozostawał spadkodawca. Oznacza to, że w skład spadku wchodzą prawa i obowiązki, ale także uzasadnione prawnie nadzieje na nabycie prawa – istniejące w dacie nabycia spadku. Prawa majątkowe są składnikiem masy spadkowej dającym nabywcy w drodze dziedziczenia legitymację prawną do występowania z wnioskiem o ich dochodzenie.
Do praw majątkowych zalicza się prawa rzeczowe (własność, użytkowanie wieczyste, prawa rzeczowe ograniczone), wierzytelności, prawa na dobrach niematerialnych o charakterze majątkowym oraz prawa rodzinne o charakterze majątkowym (np. prawo do świadczeń alimentacyjnych). Prawa majątkowe są więc składnikiem masy spadkowej dającym nabywcy w drodze dziedziczenia legitymację prawną do występowania z wnioskiem o ich dochodzenie.
Kodeks cywilny reguluje także kwestię zasiedzenia. Stosownie do treści art. 172 § 1 i 2 ustawy Kodeks cywilny:
Posiadacz nieruchomości niebędący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od lat dwudziestu jako posiadacz samoistny, chyba że uzyskał posiadanie w złej wierze (zasiedzenie).
Po upływie lat trzydziestu posiadacz nieruchomości nabywa jej własność, choćby uzyskał posiadanie w złej wierze.
Na skutek zasiedzenia posiadacz nabywa własność nieruchomości ex lege po upływie wskazanego powyżej okresu posiadania. Postanowienie sądu w takim wypadku ma charakter deklaratoryjny, stwierdzając zasiedzenie z mocy prawa w określonej dacie.
Zgodnie z art. 609 § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. z 2023 r. poz. 1550 ze zm.):
Do zgłoszenia wniosku o stwierdzenie zasiedzenia własności uprawniony jest każdy zainteresowany.
Z przedstawionego przez Panią zdarzenia wynika, że (…) 2023 r. uprawomocniło się postanowienie sądu w sprawie zasiedzenia (…) nieruchomości przez (…) (Pani prababkę) oraz (…) nieruchomości przez (…) (Pani dziadków). Po śmierci (…) jej udział odziedziczył (…). Natomiast po śmierci (…) ww. udziały – tj. łącznie (…) nieruchomości – odziedziczyła (…) (Pani matka). Pani matka zmarła (…) 2020 r., a po jej śmierci został sporządzony akt poświadczenia dziedziczenia z (…) 2021 r. (…) 2021 r. złożyła Pani SD-Z2 po Pani matce; nie wskazała Pani wówczas roszczenia do (…) części nieruchomości opisanej we wniosku. Nabycie ww. udziału zgłosiła Pani (…) 2023 r. przez złożenie deklaracji SD-Z2, wpisując jako spadkodawcę (…), a jako datę nabycia spadku wskazała Pani dzień nieprawomocnego postanowienia – (…) 2023 r. Została Pani poinformowana o błędnym wypełnieniu deklaracji, w związku z czym (…) 2023 r. złożyła Pani korektę deklaracji SD-Z2 poprawiając powyższe błędy. (…) 2023 r. Urząd Skarbowy wezwał Panią do złożenia deklaracji SD-3 po Pani mamie – (…).
Ma Pani wątpliwości związane z prawem do złożenia korekty zgłoszenia SD-Z2.
Ponieważ sprawa dotyczy dziedziczenia po Pani matce, która zmarła (…) 2020 r. – w niniejszej sprawie – zgodnie z przepisami przejściowymi zawartymi w ustawach zmieniających ustawę o podatku od spadków i darowizn – będą miały zastosowanie przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym na ten dzień.
Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1813 ze zm.):
Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem: dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego.
Zgodnie z art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.
W myśl art. 6 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:
Obowiązek podatkowy powstaje przy nabyciu w drodze dziedziczenia – z chwilą przyjęcia spadku.
Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 4 tej ustawy:
Jeżeli nabycie niezgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sporządzenia pisma; jeżeli pismem takim jest orzeczenie sądu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia. W przypadku gdy nabycie nie zostało zgłoszone do opodatkowania, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą powołania się przez podatnika przed organem podatkowym na fakt nabycia.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy:
Podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Jeżeli przed dokonaniem wymiaru podatku nastąpi ubytek rzeczy spowodowany siłą wyższą, do ustalenia wartości przyjmuje się stan rzeczy w dniu dokonania wymiaru, a odszkodowanie za ubytek należne z tytułu ubezpieczenia wlicza się do podstawy wymiaru.
Zgodnie z art. 14 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca.
Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.
Wysokość podatku od spadków i darowizn ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca. Zaliczenie do jednej z trzech grup podatkowych odbywa się w zależności od jego stopnia pokrewieństwa albo powinowactwa z osobą, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.
Zgodnie z art. 14 ust. 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:
1) do grupy I - małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;
2) do grupy II - zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;
Niezależnie od powyższego, w myśl art. 4a ust. 1 pkt 1 i ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia - w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4.
Jeżeli nabywca dowiedział się o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych po upływie terminów, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lub ust. 1a, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, stosuje się, gdy nabywca zgłosi te rzeczy lub prawa majątkowe naczelnikowi urzędu skarbowego nie później niż w terminie 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o ich nabyciu, oraz uprawdopodobni fakt późniejszego powzięcia wiadomości o ich nabyciu.
Stosownie do art. 4a ust. 3 cyt. ustawy:
W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1-2, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej.
W myśl art. 4a ust. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, wzór zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych i zakres danych w nim zawartych, w tym w szczególności:
1)dane identyfikujące podatników obowiązanych do złożenia zgłoszenia oraz dane stanowiące podstawę zaliczenia do I grupy podatkowej,
2)dane identyfikujące oraz ostatni adres spadkodawcy, darczyńcy lub innej osoby, od której lub po której została nabyta własność rzeczy lub prawa majątkowe,
3)dane dotyczące nabytych rzeczy lub praw majątkowych, ich rodzaj, miejsce położenia rzeczy lub wykonywania praw majątkowych, wraz z ich wartością rynkową oraz wielkość nabytego udziału
- uwzględniając konieczność potwierdzenia nabycia w celu skorzystania ze zwolnienia.
Wzór zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych określony został przez Ministra Finansów w rozporządzeniu z dnia 20 listopada 2015 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych (Dz.U. z 2015 r., poz. 2060) wydanym w oparciu o ww. art. 4a ust. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Zgodnie z § 2 ww. rozporządzenia:
Zgłoszenie, o którym mowa w § 1, zawiera następujące dane:
1) datę nabycia;
2) datę powstania obowiązku podatkowego, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia dzień uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia albo wydania europejskiego poświadczenia spadkowego;
3) miejsce i cel składania zgłoszenia;
4) dane identyfikacyjne i aktualny adres zamieszkania podatnika obowiązanego do złożenia zgłoszenia;
5) dane identyfikujące i ostatni adres zamieszkania spadkodawcy, darczyńcy lub innej osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy lub prawa majątkowe;
6) tytuł nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych;
7) rodzaj dokumentu potwierdzającego nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych;
8) dane dotyczące nabytych rzeczy lub praw majątkowych;
9) dane dotyczące stosunku osobistego nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy lub prawa majątkowe;
10) sposób przekazania środków pieniężnych tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy;
11) podpis nabywcy (pełnomocnika).
Zgodnie z treścią art. 17a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Podatnicy podatku są obowiązani, z zastrzeżeniem ust. 2, złożyć, w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego, właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych według ustalonego wzoru. Do zeznania podatkowego dołącza się dokumenty mające wpływ na określenie podstawy opodatkowania.
Z przytoczonych przepisów Kodeksu cywilnego wynika, że spadek nabywa się z chwilą śmierci spadkodawcy. Stosownie do przywołanej powyżej treści art. 6 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy – przy nabyciu w drodze dziedziczenia – powstaje z chwilą przyjęcia spadku. Natomiast jeżeli nabycie nie zostało zgłoszone do opodatkowania, ale zostało potwierdzone stwierdzone następnie pismem – to w myśl ust. 4 ww. przepisu – obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sporządzenia pisma. Pismami takimi może być: prawomocne postanowienie sądu o nabyciu spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia.
Z wniosku wynika, że Pani matka zmarła (…) 2020 r., a po jej śmierci – (…) 2021 r. – został sporządzony akt poświadczenia dziedziczenia. (…) 2021 r. złożyła Pani SD-Z2 po Pani matce; nie wskazała Pani wówczas roszczenia do (…) części nieruchomości opisanej we wniosku.
Wskazać należy, że zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn ma charakter warunkowy i zależy wyłącznie od odpowiedniego zachowania się spadkobiorcy. Jak wynika z treści przywołanych powyżej przepisów art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, w celu skorzystania z ww. zwolnienia należy spełnić łącznie następujące warunki:
- podmiotem nabywającym własność rzeczy lub praw majątkowych powinien być: małżonek, zstępny, wstępny, pasierb, rodzeństwo, ojczym lub macocha;
- nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych powinno zostać zgłoszone przez nabywającego właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w ściśle określonym terminie (tj. max do 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego – a w przypadku orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku – od dnia uprawomocnienia się orzeczenia).
Wprowadzając powyższe zwolnienie ustawodawca zastrzegł jednocześnie (w art. 4a ust. 3 cyt. ustawy), że w przypadku niespełnienia warunków, o których mowa powyżej, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej.
Zarówno z ustawy (art. art. 4a ust. 5 pkt 3) jak i z rozporządzenia z dnia (…) 2015 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych, wynika, że w zgłoszeniu SD-Z2 należy wskazać wszelkie dane (informacje) dotyczące nabytych rzeczy lub praw majątkowych. A zatem wszystko to co wchodzi w skład masy spadkowej, czyli wszystkie prawa i obowiązki spadkodawcy, w które wchodzi spadkobierca.
Jak wynika z wniosku – dokonała Pani zgłoszenia nabycia spadku po matce właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego (…) 2021 r. a zatem z zachowaniem 6 miesięcznego terminu określonego w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn. Nie wykazała w nim Pani natomiast wszystkich nabytych po matce w drodze dziedziczenia praw majątkowych. W Pani opinii, nie mogła Pani tego zrobić ze względu na fakt, że w tamtym czasie Pani mama nie była właścicielką części nieruchomości opisanej we wniosku.
Jak już zostało wyżej podkreślone, spadkobiercy wchodzą w sytuację prawną spadkodawcy; dziedziczą wszystkie uzasadnione prawnie nadzieje na nabycie prawa – istniejące w dacie nabycia spadku. Do masy spadkowej wchodzą prawa majątkowe dające nabywcy (spadkobiercy) w drodze dziedziczenia legitymację prawną do występowania z wnioskiem o ich dochodzenie.
Jak sama wskazała Pani we wniosku – sąd wydał postanowienie o zasiedzeniu nieruchomości przez Pani prababcię i dziadków po rozpatrzeniu Pani wniosku. Nie jest istotne, że na chwilę śmierci Pani matki sąd nie potwierdził prawa do nieruchomości. Pani matka bowiem odziedziczyła – przekazane następnie Pani w spadku – roszczenie (prawo) względem ww. nieruchomości (udziału w niej). Tym samym – z chwilą śmierci matki – uzyskała Pani, legitymację prawną do wystąpienia z wnioskiem do sądu o potwierdzenie prawa do ww. nieruchomości (udziału w niej), co też Pani uczyniła.
Nie można się zgodzić z tym, że dopiero po postanowieniu sądu z (…) 2023 r. potwierdzającego zasiedzenie stało się dla Pani jasne, że nabyła Pani kolejny składnik majątku drodze dziedziczenia. Skoro wystąpiła Pani z wnioskiem do sądu o wszczęcie postępowania o stwierdzenie zasiedzenia (…) nieruchomości – to była Pani świadoma nabytego w drodze dziedziczenia prawa (roszczenia).
Zatem, skoro wiedziała Pani, że nieruchomość (udział w niej), będąca uprzednio w posiadaniu spadkodawcy (nawet nie bezpośredniego) jest lub może być przedmiotem postępowania o zasiedzenie, ale nie miała Pani pewności, czy składnik ten ostatecznie pozostanie w masie spadkowej, to w celu skorzystania ze zwolnienia od podatku, dochowując należytej staranności, powinna ją była Pani zgłosić, zgodnie z dyspozycją art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, w terminie 6 miesięcy od dnia zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia – potwierdzającego Pani prawo do dziedziczenia po matce.
Powstanie obowiązku podatkowego w podatku od spadków i darowizn jest bowiem ściśle związane z zarejestrowaniem aktu poświadczenia dziedziczenia lub uprawomocnieniem się postanowienia sądowego o nabyciu spadku. Nie ma natomiast znaczenia dla powstania obowiązku podatkowego z tytułu nabytego spadku – przeprowadzenie sądowego postępowania w sprawie stwierdzenia zasiedzenia nieruchomości (udziału w niej) i uprawomocnienie się postanowienia sądu w tym zakresie. Postanowienie to nie stanowi bowiem o prawach do spadku – a stanowi jedynie konkretyzację nabytych uprzednio w drodze dziedziczenia roszczeń.
Jak wyżej zostało wspomniane, do skorzystania ze zwolnienia określonego w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn niezbędne jest spełnienie warunku terminowego zgłoszenie nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego. Skoro akt poświadczenia dziedziczenia stwierdzający nabycie przez Panią spadku po matce został zarejestrowany (…) 2021 r. – to 6-miesięczny termin wynikający z ww. zwolnienia upłynął (…) 2021 r. Termin ten nie został przywrócony w związku z uprawomocnionym postanowieniem sądu w sprawie stwierdzenia zasiedzenia (…)nieruchomości przez Pani prababcię i (…) przez Pani dziadków.
Błędnie więc chciała Pani złożyć zgłoszenie SD-Z2 po Pani matce sugerując się datą postanowienia sądu o stwierdzeniu zasiedzenia, jako datą powstania obowiązku podatkowego. W związku z uchybieniem terminu określonego w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn – mimo złożenia ww. deklaracji (nawet gdyby nie była ona obarczona błędami) – nie była Pani uprawniona do skorzystania ze zwolnienia.
Zobowiązana jest Pani zatem – stosownie do art. 17a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn – złożyć zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych SD-3. W zeznaniu tym należy wykazać majątek (jego wartość) nabyty – a nie wykazany w zgłoszeniu SD-Z2 z (…) 2021 r. – przez Panią w spadku po Pani matce.
Końcowo – w związku z Pani wątpliwościami – należy wyjaśnić, że ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.) przewiduje możliwość skorygowania błędnie złożonej deklaracji.
W myśl art. 81 § 1 ustawy:
Jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, podatnicy, płatnicy i inkasenci mogą skorygować uprzednio złożoną deklarację.
Przepis art. 81 § 2 ww. ustawy stanowi, iż:
Skorygowanie deklaracji następuje przez złożenie korygującej deklaracji.
Stosownie do art. 3 pkt 5 cyt. ustawy:
Ilekroć w ustawie jest mowa o deklaracjach – rozumie się przez to również zeznania, wykazy, zestawienia oraz informacje, do których składania obowiązani są, na podstawie przepisów prawa podatkowego, podatnicy, płatnicy i inkasenci.
Korekta deklaracji (zgłoszenie mające charakter informacyjny jest uznawane za deklarację w rozumieniu art. 3 pkt 5 ustawy Ordynacja podatkowa) ma na celu poprawienie błędu, który został popełniony przy poprzednim jej sporządzeniu. Skorygowanie deklaracji polega więc na ponownym – poprawnym już – wypełnieniu formularza z zaznaczeniem, że w tym przypadku mamy do czynienia z korektą uprzednio złożonej deklaracji. Skorygowane zeznanie (deklaracja) zastępuje zeznanie (deklarację) złożone uprzednio.
Mając na uwadze powołane powyżej przepisy (zarówno ustawy o podatku od spadków i darowizn, rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych oraz ustawy Ordynacja podatkowa), wskazać należy, że korekta zgłoszenia o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych (SD-Z2) może dotyczyć wskazania błędnych informacji w złożonym zgłoszeniu, np. dotyczących wielkości nabytego udziału w rzeczy lub prawie majątkowym, miejsca ich położenia lub ich wartości rynkowej.
Natomiast nabycie od innych niż wskazane w pierwotnym (korygowanym) zgłoszeniu SD-Z2 osób lub nabycie innych niż wskazane w pierwotnym (korygowanym) zgłoszeniu SD-Z2 rzeczy lub praw majątkowych nie może być przedmiotem korekty dokonanego zgłoszenia.
Ustawodawca nie przewidział bowiem w takim przypadku korekty złożonego wcześniej zgłoszenia o nabyciu, lecz nakazał obowiązek złożenia nowego zgłoszenia (jeżeli taka możliwość istnieje ze względu na określone przez ustawodawcę ramy czasowe).
Zatem w sytuacji błędnego wskazania spadkodawcy – wbrew Pani twierdzeniu – nie można złożyć korekty deklaracji, a należy dokonać nowego (prawidłowego) zgłoszenia nabycia rzeczy lub praw majątkowych SD-Z2, jeśli nie minął ustawowy termin do tego zgłoszenia, (lub zeznania SD-3) po właściwej osobie. Nie będzie Pani również mogła dokonać korekty zgłoszenia z (…) 2021 r. poprzez ujawnienie wcześniej niewykazanego prawa majątkowego nabytego w spadku po matce. W takim zakresie zeznanie nie podlega powiem skorygowaniu. Brak wcześniejszego wykazania składnika majątku wymaga złożenia nowego zgłoszenia SD-Z2 lub w tym wypadku (w związku z upływem terminu na jego dokonanie) zeznania SD-3.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja jest zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia i zastosuje się Pani do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
