Postanowienie NSA z dnia 12 października 2022 r., sygn. I OW 87/22

Dnia 12 października 2022 roku Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Monika Nowicka Sędziowie: sędzia NSA Zygmunt Zgierski sędzia del. WSA Arkadiusz Blewązka (spr.) po rozpoznaniu w dniu 12 października 2022 roku na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Samorządowego Kolegium Odwoławczego w T. o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego pomiędzy Samorządowym Kolegium Odwoławczym w T. a Ministrem Infrastruktury w przedmiocie wskazania organu właściwego do rozpoznania wniosku Marszałka Województwa M. o stwierdzenie nieważności decyzji Starosty T. stwierdzającej wygaśnięcie prawa trwałego zarządu postanawia: wskazać Ministra Infrastruktury jako organ właściwy w sprawie

Uzasadnienie

Wnioskiem z dnia 24 czerwca 2022 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w T., na podstawie art. 22 § 2 i 3 pkt 2 k.p.a. oraz art. 4 i art. 15 § 1 pkt 4 p.p.s.a. wniosło o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego zaistniałego pomiędzy Samorządowym Kolegium Odwoławczym w T. a Ministrem Infrastruktury w sprawie rozpatrzenia wniosku Marszałka Województwa M. z dnia [...] czerwca 2021 r. o stwierdzenie nieważności decyzji Starosty T. z dnia [...] lipca 2019 r. znak: [...] stwierdzającej wygaśnięcie z dniem [...] stycznia 2018 r. prawa trwałego zarządu ustanowionego na rzecz Marszałka Województwa M. w odniesieniu do nieruchomości stanowiących własność Województwa M. położonych na terenie powiatu t.

W uzasadnieniu powyższego wniosku Samorządowe Kolegium Odwoławcze w T. wskazało, iż w dniu [...] marca 2022 r. otrzymało od Ministra Infrastruktury pismo z dnia [...] marca 2022 r. przekazujące wniosek Marszalka Województwa M. z dnia [...] czerwca 2021 r., znak: [...] o stwierdzenie nieważności decyzji Starosty T. z dnia [...] lipca 2019 r. znak: [...], stwierdzającej wygaśnięcie z dniem [...] stycznia 2018 r. prawa trwałego zarządu ustanowionego na rzecz Marszalka Województwa M., w odniesieniu do nieruchomości stanowiących własność Województwa M. położonych na terenie powiatu t. W uzasadnieniu tegoż pisma wskazano, iż zgodnie z art. 531 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. Prawo wodne (Dz.U.2021.2233 ze zm.), dalej jako "u.p.w.", trwały zarząd wód, gruntów pokrytych wodami oraz pozostałych nieruchomości, ustanowiony na rzecz regionalnych zarządów gospodarki wodnej oraz marszałków województw lub jednostek organizacyjnych samorządu województwa wykonujących zadania marszałków województw wygasa z dniem wejścia w życie u.p.w. Wygaśnięcie trwałego zarządu potwierdza, w drodze decyzji, na wniosek właściwego dyrektora regionalnego zarządu gospodarki wodnej [...] albo właściwego marszałka województwa, właściwy starosta. Od tej decyzji przysługuje odwołanie do ministra właściwego do spraw gospodarki wodnej. Jak wskazano natomiast w art. 157 § 1 k.p.a., właściwy do stwierdzenia nieważności decyzji w przypadkach wymienionych w art. 156 jest organ wyższego stopnia, a gdy decyzja wydana została przez ministra lub samorządowe kolegium odwoławcze – ten organ. Jednocześnie, zgodnie z art. 17 pkt 1 k.p.a., w stosunku do organów jednostek samorządu terytorialnego organami wyższego stopnia w rozumieniu przepisów k.p.a. są samorządowe kolegia odwoławcze, chyba że ustawy szczególne stanowią inaczej. Powyższe oznacza, że w sytuacji gdy przepis szczególny będzie wskazywał inny organ odwoławczy w stosunku do organu jednostki samorządu terytorialnego niż samorządowe kolegium odwoławcze, to ogólna reguła z art. 17 pkt 1 k.p.a. nie będzie miała zastosowania. Zgodnie z treścią art. 531 ust. 3 u.p.w., ministrowi właściwemu do spraw gospodarki wodnej przyznano kompetencję jedynie do rozpatrzenia odwołania od decyzji starosty. Kompetencja ta nie oznacza jednak umocowania do rozpatrzenia sprawy o stwierdzenie nieważności decyzji wydanej na podstawie art. 531 u.p.w. Mając na uwadze, że przepis ten nie określa ministra właściwego do spraw gospodarki wodnej jako organu wyższego stopnia w stosunku do starostów w zakresie postępowań obejmujących potwierdzenie wygaśnięcie trwałego zarządu wód, gruntów pokrytych wodami oraz pozostałych nieruchomości, ustanowionego na rzecz regionalnych zarządów gospodarki wodnej oraz marszałków województw lub jednostek organizacyjnych samorządu województwa wykonujących zadania marszałków województw, o których mowa w art. 11 ust. 1 pkt 4 ustawy uchylanej w art. 573 u.p.w., to Minister uznał, że zasadne jest ustalenie organu właściwego do rozpatrzenia wniosku o stwierdzenie nieważności ww. decyzji Starosty T. z dnia [...] lipca 2019 r. na podstawie zasad stanowionych kodeksem postępowania administracyjnego. Starosta jest organem jednostki samorządu terytorialnego (art. 5 § 2 pkt 6 k.p.a.), zaś przepis art. 17 pkt 1 k.p.a., wskazując samorządowe kolegium odwoławcze jako organ wyższego stopnia w stosunku do organów jednostek samorządu terytorialnego nie czyni rozróżnienia na organy tych jednostek wykonujące zadania z zakresu administracji samorządowej czy też rządowej. Zatem, co do zasady, organem wyższego stopnia w stosunku do starosty, niezależnie od tego jakie zadania wykonuje, jest samorządowe kolegium odwoławcze.